Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of the Middle Ages" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Struktura, elementy i krajobraz historyczny Biskupic, Mikulczyc i Rokitnicy (dzisiejszych dzielnic Zabrza) w średniowieczu. Przyczynek archeologiczno-historyczno-geograficzny
The Structure, Components and Historical Landscape of Biskupice, Mikulczyce and Rokitnica (the current districts of Zabrze) in the Middle Ages. The Archaeological, Historical and Geographical Contribution to the Studies
Autorzy:
Walkowski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057012.pdf
Data publikacji:
2015-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
archaeological surveys
history of the Middle Ages
Biskupice
Mikulczyce
Rokitnica
historia średniowiecza
badania archeologiczne
Opis:
The article presents a somewhat different view on three districts of modern city of Zabrze(former medieval villages) – Rokitnica, Biskupice and Mikulczyce. It attempts to identify the still visible remains of the original structure of these villages and their components originating from the late medieval period from the archeological point of view. After the presentation of the most important historical sources concerning the origins and history of these villages in the Middle Ages, the author focuses on the location of the original village greens and settlement areas and discusses in detail the formerly existing within these settlements latemedieval knights seats. Comparison of the results of the archaeological research with the conducted site scans (LIDAR) updates the view on the form and size of these assumptions. Thus the following study can be a starting point for more detailed interdisciplinary research on villages of Upper Silesia in the late Middle Ages.
Artykuł przedstawia nieco inne spojrzenie na trzy dzisiejsze dzielnice Zabrza (a dawniej średniowieczne wsie) – Rokitnicę, Biskupice oraz Mikulczyce. Podejmuje się próby wskazania, z punktu widzenia archeologa, na jeszcze dziś czytelne pozostałości pierwotnej struktury tych wsi oraz ich elementy składowe o późnośredniowiecznej metryce. Po przedstawieniu najważniejszych źródeł historycznych, dotyczących początków i historii tych miejscowości w okresie średniowiecza, autor skupia się na lokalizacji pierwotnego nawsia i niwy siedliskowej oraz szczegółowo omawia istniejące dawniej w granicach tych osad późnośredniowieczne siedziby rycerskie – tzw. gródki stożkowate. Zestawienie wyników badań archeologicznych ze skanami terenu (LIDAR) uaktualnia spojrzenie na formę i rozmiary tych założeń. Opracowanie może stanowić punkt wyjścia do bardziej szczegółowych i interdyscyplinarnych badań nad wsią górnośląską w późnym średniowieczu.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2015, 3, 3; 29-51
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Откровение св. Иоанна Богослова среди православных славян и в южнославянской письменности
The Revelation of St. John the Theologian among Orthodox Slavs and in South-Slavonic Literature
Autorzy:
Трифонова, Ива
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682457.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Apocalypse St. John the Theologian
the history of the text in the Middle Ages
the version of the text
South Slavonic copies
Opis:
The article focuses on the history of the Book of Revelation of St. John the Theologian among Orthodox Slavs in the Middle Ages. The aim is to present its place among the other biblical books, related to Cyril and Methodius’ literary tradition and follow its origin, its way of life and spreading in the Slavia Orthodoxa. The two main versions of the distribution of the book are presented – without interpretations and with the interpretations of St. Andrew of Caesarea, while the specifics of the basic versions of the book are also presented (East Slavonic and South Slavic versions with commentaries, Bosnian Cyrillic version, the earliest Serbian transcript, Croatian Glagolitic fragments, Bulgarian calendar version). An opinion has been expressed that a common initial translation is at the root of all these versions of the book, which was accompanied by interpretations, and probably made in Bulgaria at the end of 9th–10th C. Subsequently, it has been edited at different Times and in different locations, placed in the composition of different collections, or as a separate book.
-
Źródło:
Studia Ceranea; 2016, 6; 177-204
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się sieci parafialnej w prepozyturze kieleckiej w czasach średniowiecza
Autorzy:
Grabkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435805.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
History of Church
The Middle Ages
The Kielce provostry
parochial organization
Opis:
The article Formation of the parish network in the Kielce provostry in the Middle Ages is dividedinto two parts. The first part focuses mainly on examining the development of the churchnetwork and defining the age of the sacred institutions that functioned in the area of theKielce prepostry in the Middle Ages. The second part of the article attempts to recreate theextent of the particular parish districts on the basis of selected sources. In order to do that,tables that list villages which comprised particular pastoral centres were created. It allowedfor observing differences in the historical records about the formation of the parishes. Otherwritten certificates that confirm the earliest existence of a particular village were compiled inan additional column. It allowed for verifying the diligence of the medieval authors who wrotedown the composition of the parishes as the research confirmed the existence of villagesthat they did not mention. The article contains information not only about the formation ofecclesiastical administration in the northern part of the Krakow archdiocese in the MiddleAges; the conclusions also pertain to the progressive process of settling down that took placein the area of Kielce prepostry.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2012, 12; 77-109
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój przestrzenny Santiago de Compostela w okresie średniowiecza ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania placów miejskich
Autorzy:
Bursiewicz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11541816.pdf
Data publikacji:
2022-01-18
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
spatial development
history of urban form
public square
history of urban planning in the Middle Ages
urbanism in Spain
rozwój przestrzenny
historia urbanistyki
plac miejski
urbanistyka średniowieczna
plac w Hiszpanii
Opis:
Celem artykułu jest przyjrzenie się procesowi kształtowania Santiago de Compostela w średniowieczu ze zwróceniem szczególnej uwagi na formowanie się placów miejskich[1]. Analizowane miasto stanowi szczególny przypadek w historii urbanistyki hiszpańskiej, ponieważ powstało ex novo, co oznacza, że nie występują w nim warstwy zabudowy rzymskiej, czy arabskiej. Ponadto wyznaczony w tamtym okresie układ historycznego centrum dotrwał do naszych czasów bez większych zmian. Nie mniej istotna jest rola placów w strukturze Santiago Compostela. Od samego początku, czyli pojawiania się pierwszego obiektu sakralnego z relikwiami, stanowiły one nieodłączny element przestrzeni miejskiej pełniąc wielorakie funkcje. Do dzisiaj definiują miejską tożsamość. Ich ilość, wielkość oraz znaczenie podkreślają wyjątkowość obiektów architektonicznych, historii miejsca, a także samego centrum. Spojrzenie na genezę formowania placów miejskich we wspomnianym ośrodku hiszpańskim, dostrzeżenie ich specyfiki, a także dynamiki kształtowania a następnie zwrócenie uwagi na ciągłość formalno-funkcjonalną świadczącą o ich ponadczasowości może przyczynić się do lepszego zrozumienia współczesnej przestrzeni publicznej, stanowiącej od wieków integralny element życia mieszkańców miast.
The article analyzes the process of shaping Santiago de Compostela in the Middle Ages, with particular emphasis on the formation of city squares. This city is a special case in the history of Spanish urban planning because it was built ex novo, which means that there are no layers of Roman or Arab buildings in it. Moreover, the layout of the historic center, determined at that time, has survived to our times without major changes. The role of squares in the structure of Santiago de Compostela is no less important. From the very beginning of the formation of the spatial structure, they were an inseparable element of the urban space, performing multiple functions. To this day, they define urban identity. Their number, size and importance emphasize the uniqueness of architectural objects, the history of the place and the center itself. The article describes the formation of city squares in Santiago, emphasizes their specificity, as well as the aspect of their formal and functional continuity. Historical, iconographic and cartographic sources were used in the research.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2021, 13; 5-21
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura przestrzenna Oviedo w średniowieczu ze szczególnym uwzględnieniem placów miejskich. Zarys problematyki
Shaping the spatial structure of Oviedo in the Middle Ages, with particular emphasis on city squares
Autorzy:
Bursiewicz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311965.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
rozwój przestrzenny
historia urbanistyki
plac miejski
urbanistyka średniowieczna
plac w Hiszpanii
spatial development
history of urban form
public square
history of urban planning in the Middle Ages
urbanism in Spain
Opis:
The aim of the article is to examine the process of spatial development in Oviedo in the Middle Ages, with a particular focus on the formation of urban squares. Oviedo is – in terms of Spanish urbanism – a special example, as it belongs to one of the first cities built on raw roots. During the Middle Ages it was an important administrative, religious and political center. Until 910 it served as the capital of the Kingdom of Asturias, and although it later lost this status to León, by the end of the thirteenth century, it was indeed a fully developed and important city. Like Santiago de Compostela, Oviedo had a strong sacred character, which in turn determined its spatial organization. As far as the spatial development is concerned, a well-thought-out spatial concept developed in the Middle Ages, which, although partially modified, has been preserved until today, deserves special attention. It is particularly interesting to look at open spaces and the process of their formation and transformation. These squares still function today in the same places.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 15; 36-49
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt karczmarza z Myszewa z radą Starego Miasta Elbląga. Przyczynek do autonomii prawno-ustrojowej miast w Prusach na początku XV wieku
The Conflict of the Owner of an Inn in Myszewo [Mausdorf] with the Council of the Old City of Elbląg [Elbing]
Autorzy:
Czaja, Roman
Tandecki, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194224.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the history of Elbląg
the Teutonic Order
the political system of Prussian towns
the Middle Ages
governing groups
Opis:
The article is devoted to the conflict between Peter Steynort, a miller from the Dzierzgoń [Christburg] commandry and the inhabitants of the Old City of Elbląg in the years 1411–1412. The details of the conflict are known from the claim put forward by Steynort to the Grand Master. In the first part of the article the conflict is described against the legal and political conditions in Elbląg at the beginning of the 15th century, while the second part includes the edition of the source. In June 1410 Peter Steynort purchased on credit an inn in the village of Myszewo [Mausdorf] situated in the patrimony of the Old City of Elblag. A month later the inn was burnt down by the Lithuanian-Ruthenian troops taking part in the siege of Marlbork [Marienburg]. In March 1411 Peter Steynort returned to Myszewo, but refused to pay off 140 marks for the inn and two hides of land saying that the commander had not agreed to the transaction.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2017, 82, 2; 201-226
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad biografiami członków warmińskiej kapituły katedralnej w pierwszym okresie jej funkcjonowania(do połowy XIV wieku)
From the research on biographies of members of the cathedral chapter of Warmia (Ermland) in the first stage of its functioning (until the mid-14th century)
Autorzy:
Krajniak, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193594.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
history of the Church
the Middle Ages
Prussian dioceses
Warmia (Ermland)
the cathedral chapter
prelates and canons
Opis:
The article presents the results of the research on the careers of twelve clergymen who became members of the Warmia cathedral chapter in the first century of its existence. The author discusses the careers of two bishops from Warmia [Ermland] – Eberhard von Neisse and Johann von Meissen along with the careers of other clergymen who also held important positions in the Church beyond the Warmia canonry (parish priests, canons of other chapters, workers in the chancery of grand masters). Thanks to a wide range of sources and studies along with the reanalysis and reinterpretation of the sources already known, we have managed to establish new facts and eliminate old inaccuracies which had for decades been present in historiography.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2015, 80, 1; 65-83
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz sztuki czeskiej według Wlastimila Hofmana
The picture of the Czech art according to Wlastimil Hofman
Autorzy:
Sienkiewicz, Jan Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954058.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sztuka czeska
historia malarstwa i rzeźby od wieków średnich do XX wieku
Czech art
history of painting and sculpture from the Middle Ages to the 20th century
Opis:
The text is a scholarly interpretation of the manuscript of Wlastimil Hofman's lecture on Czech art, delivered on 16 January 1934 in the Jagellonian University in Cracow. The manuscript comes from Jiài Karásek's collection that since 1960 has been kept in Prague, in the collection of Památník národního písmnictví. Seventy years ago in his lecture Wlastimil Hofman gave an outline of the history of Czech painting, starting from the period of the early Gothic, up to the artists and works from the break of the 19th century that were most important for Czech art. The choice of the Czech artists and their works presented to Polish students was influenced by both the Polish painter's personal views of social-historical nature and his artistic preferences – Hofman knew well Prague's artistic circles of those times and historical and political determinants, also of art, of the then young Czechoslovakia. In the text of his lecture Wlastimil Hofman did not conceal the fact that he did not know the old Czech art very well, so he fully based his opinions about artists and about their works, especially of the Gothic, Renaissance and baroque periods, on opinions expressed by the Czech historians of art who specialized in those periods, like Vincenc Kramaø or Vojtéch Volavka. Only the 19th century Czech painting that Hofman knew well was treated by the Polish painter more broadly and in greater detail. In this part of his lecture the artist expressed his personal tastes and likings, especially in reference to Czech artists of the period of the so-called “national awakening” that started at the break of the 18th century, when, first on the grounds of the Enlightenment ideology, and then of the 19th century nationalism the Czechs undertook actions aiming at revival of their nation. Along with building the foundations of a new economic structure and modern forms of political life they created the basic elements of the literary Czech language, of literature and of their own national art. Owing to the efforts they undertook, in all domains of life – starting from economy and ending with the problems connected with developing the nation's creative powers and national consciousness (with a special emphasis on the element of education, ethics and art), Czech entered the 20th century as the only nation in Central and Eastern Europe that did not have its own state, and after World War I, in 1918, they established Czechoslovakia, a country that was an element of Europe of that time within the so-called Versailles order, and one that was the crowning of the many centuries of Czechs' and Slovaks' national aspirations.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 4; 391-418
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntheses in the Academic Output of Maria Bogucka
Autorzy:
Wijaczka, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28703581.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Maria Bogucka
history of Poland
history of the Netherlands
the Middle Ages
early modern times
history of Polish culture
cities and burghers in the 16th–18th centuries
scientific criticism
Opis:
Maria Bogucka was the author of several synthetic studies, which included topics such as the history of Poland until 1864, the history of the Netherlands, the history of Polish towns and the burgher classes in the early modern era, as well as the history of Polish culture up until 1989. This article discusses these particular syntheses; and the critical assessments they gave rise to following their publication.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2023, 127; 17-36
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Desakralizacja myśli politycznej w czasach nowożytnych
Autorzy:
Szymański, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/609529.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of legal thought
history of political thought
desacralization
the Middle Ages
modern times
historia myśli prawnej
historia myśli politycznej
desakralizacja
średniowiecze
czasy nowożytne
Opis:
The subject of this article is the demonstration of the changes that occurred in modern times in the perception of the goal of the state and politics and desirable attitudes of the ruler. The article presents a comparison of the medieval political thought and the thought developed by later political writers: N. Machiavelli, J. Bodin, H. Grotius, and T. Hobbes. The conclusion that follows from the considerations is that, in the Renaissance and Baroque times, the deprivation of the political thought of the sacral themes became evident. What is interesting is that the causes of transformations were at the same time found in the contradictions existing in the Middle Ages. The reception of Aristotelianism, undermining the authority of the papacy and the creation of sovereign states thoroughly and permanently changed the perception of politics and the functioning of the state.
Przedmiotem artykułu jest ukazanie zmian, jakie nastąpiły w czasach nowożytnych, w postrzeganiu celu państwa, polityki i pożądanych postaw władcy. W pracy przedstawiono porównanie myśli politycznej średniowiecza z tą, która była autorstwem późniejszych pisarzy politycznych: N. Machiavellego, J. Bodina, H. Grotiusa i T. Hobbesa. Nasuwającym się wnioskiem z rozważań jest konstatacja, że w czasach renesansu i baroku uwidoczniło się pozbawienie dotychczasowej myśli politycznej wątków sakralnych. Interesującym zagadnieniem jest to, że przyczyny przeobrażeń tkwiły również w samych sprzecznościach istniejących w średniowieczu. Recepcja arystotelizmu, podkopanie autorytetu papiestwa i powstanie suwerennych państw dogłębnie i trwale zmieniły postrzeganie polityki i funkcjonowania państwa.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2018, 65, 2
0458-4317
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksandra Gieysztora badania nad Mazowszem
Autorzy:
Samsonowicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900641.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Aleksander Gieysztor (1916–1999)
Mazowsze w średniowieczu
historia
historiografii polskiej
Mazovia in the Middle Ages
history of
Polish historiography
Opis:
The author attempts to evaluate the achievements of Aleksander Gieysztor (1916-1999) in the field of research on medieval Mazovia. He points to the comparative method as the basis for Gieysztor’s research and a presentation of local phenomena against a broad historical background as a characteristic feature of his research.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 3 (30); 263-277
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jest czas wojny i czas pokoju…” W jakich porach roku prowadzono najczęściej działania wojenne w Polsce średniowiecznej?
„There is a time of war and a time of peace…” In which times of the year, were the military activities carried out in the Middle Ages in Poland?
Autorzy:
Ptak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688722.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dzieje wojskowości polskiej
wojny w średniowieczu
wojna a warunki naturalne
wojna a pogoda
Polska średniowieczna
Poland in the Middle Ages
history of Polish army
wars in the Middle Ages
a war and the natural conditions
a war and weather
Opis:
The military actions in the Middle Ages usually did not take long. During these actions their participants undertook the military expeditions to the enemy territory trying to defeat the enemies’ army in battle or to conquer its fortresses. The possessions of the enemy were than regularly despoiled and devastated. To realize these goals, the most convenient times of the year were chosen, by taking into account the natural conditions and the possibilities of the military functioning. For the Polish people and some of their adversaries, the best time for conducting the war was late Summer and early Autumn. At these times the most battles took place, as the favorable weather conditions and the greater possibilities to fulfil the supply requirements were used. Big armies took part in them, being often led by monarchs and carrying out their actions numerous weeks. Their duration was however limited by the worsening of the weather conditions in the Autumn months and the physical and material exhaustion of the army. Another period of the year, which was also used to carry out the military actions was Winter. The severity of the weather conditions was compensated by the facilitating of moving through the territory, even in the areas which were difficult to access in the remaining periods of the year, such as the water reservoirs, in particular big rivers. The military actions in Winter had a different character then those in Summer or Autumn; they lasted usually short and the smaller armies participated in them. In the remaining times of the year the armed battles, in which the Polish people participated, took place more seldom and were conditioned by exceptional circumstances.
Działania wojenne w średniowieczu trwały zazwyczaj krótko, w ich trakcie podejmowano zbrojne wyprawy na teren przeciwnika, dążąc do pokonania jego wojsk w bitwach lub zdobycia posiadanych przez niego twierdz, najczęściej ograbiano i dewastowano jego posiadłości. Do realizacji tych celów wybierano najdogodniejsze pory roku, uwzględniając panujące wówczas warunki naturalne i wynikające z nich możliwości militarnego funkcjonowania. Dla Polaków i niektórych ich przeciwników najlepszym czasem na prowadzenie wojen było późne lato i wczesna jesień. Wówczas też toczono najwięcej walk, korzystając ze sprzyjających warunków pogodowych i z większych niż w innych okresach możliwości zaspokojenia potrzeb aprowizacyjnych. Brały w nich udział duże armie, często pod dowództwem monarchów, prowadząc działania przez wiele tygodni. Ich długotrwałość była jednak ograniczona pogarszaniem się pogody w miesiącach jesiennych i wyczerpywaniem się sił uczestników. Innym okresem roku, także wykorzystywanym do prowadzenia akcji militarnych, była zima. Surowość warunków pogodowych była wówczas rekompensowana ułatwieniami w poruszaniu się w terenie trudno dostępnym w innych porach roku. Ułatwienia wynikały z zamarznięcia zbiorników wodnych, w tym także dużych rzek. Działania zbrojne w czasie zimowym miały inny charakter niż w okresie lata i jesieni, były zazwyczaj krótkotrwałe i uczestniczyły w nich mniejsze armie. W pozostałych porach roku walki orężne z udziałem Polaków również miały miejsce, zdarzały się jednak rzadziej i bywały uwarunkowane wyjątkowymi okolicznościami.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 11-30
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bariery naturalne i antropogeniczne w rozwoju przestrzennym miasta średniowiecznego i nowożytnego na Śląsku. Analiza kartograficzna
Natural and Anthropogenic Barriers in the Spatial Development of Medieval and Modern Cities in Silesia. A Cartographic Analysis
Natürliche und anthropogene Barrieren in der räumlichen Entwicklung einer mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt in Schlesien. Eine kartographische Analyse
Autorzy:
Eysymontt, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177736.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Stadtgeschichte
Stadtplanung in Schlesien im Mittelalter
historia miast
urbanistyka Śląska w średniowieczu
history of cities
urban planning of Silesia in the Middle Ages
Opis:
Oczywistą granicą miasta średniowiecznego były mury miejskie, miasta nowożytnego zaś – pas fortyfikacji bastionowych. Należy zastanowić się nad uwarunkowaniami przebiegu tej granicy. Chodzi tu zarówno o uwarunkowania naturalne (przebieg rzek, usytuowanie jez usytuowania w bezpośrednim sąsiedztwie średniowiecznego i nowożytnego ośrodka żyznych terenów rolnych i wsi lub ludnych przedmieść opasujących ciasną pętlą mury miejskie. Dobrą ilustracją tego zjawiska są czasem nowożytne opisy miast (Bartłomiej Stein dla Wrocławia, Friderico Lucae dla Wołowa), częściej jednak historyczne materiały kartograficzne i niekiedy wyniki badań archeologicznych. Przypuszczalny przebieg wód daje czasem, tak jak w Środzie Śląskiej, podstawę do rekonstrukcji oryginalnego układu funkcjonalnego miasta. Bardziej oczywiste, choć warte zauważenia, są warunkowane przebiegiem nurtu rzeki układy przestrzenne miast (Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie).Układ przestrzenny miast warunkowany był również przez ich usytuowanie na terenach podgórskich. Łatwo dostrzec, jak czynnik ten wpływał na zagospodarowanie przestrzeni takich miejscowości, jak Bolków lub położona w Ziemi Kłodzkiej Bystrzyca Kłodzka. Takie górskie położenie było z jednej strony dla założycieli miast komplikacją, a z drugiej – szansą na bardziej efektowne ukształtowanie ich sylwety.Pewnym ograniczeniem dla rozwoju przedmieść mogły być także, tak jak to miało miejsce we Wrocławiu, intensywnie użytkowane podmiejskie wioski, szczególnie te usytuowane na południe od miasta. To sprawiało, że obszar ten przez długi czas nie mógł przekształcić się w przedmieścia. Inaczej było na północ od centrum, gdzie siatkę uliczną zaczynano organizować już w początku XVIII wieku.Ostatnim w końcu fenomenem były niezwykle intensywnie zagospodarowane przedmieścia Kątów Wrocławskich i Jeleniej Góry. Osłabiały one funkcje obronne tych miast. W Brzegu kontynuacja tej funkcji możliwa była dopiero po kilkukrotnej rozbiórce podmiejskich wiosek.
Die offensichtliche Grenze einer mittelalterlichen Stadt war ihre Stadtmauer und bei einer neuzeitlichen Stadt – eine ringsherum verlaufende Bastionsbefestigung. Dabei wirft sich die Frage auf, wodurch der Verlauf dieser Grenze bedingt war. Hier handelt es sich sowohl um natürliche Gegebenheiten (Flusslauf, Lage von Seen und Teichen, Struktur des Geländes) als auch um anthropogene Faktoren, die sich beispielsweise aus dem Vorhandensein von fruchtbarem Ackerland oder Dörfern bzw. bevölkerungsreichen Vorstädten in unmittelbarer Nähe der mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt ergeben. Dieses Phänomen wird manchmal durch neuzeitliche Stadtbeschreibungen (z.B. von Bartłomiej Stein für Breslau, von Friderico Lucae für Wohlau), häufiger jedoch durch historisches Kartenmaterial und gelegentlich durch Ergebnisse archäologischer Forschungen veranschaulicht. Der vermutete Verlauf der Gewässer bietet manchmal, wie in Neumarkt in Schlesien, eine Grundlage für die Rekonstruktion des ursprünglichen funktionalen Aufbaus der Stadt. Nicht weniger erwähnenswert sind die räumlichen Strukturen der Städte, die sich am Verlauf eines Flusses orientieren (Beuthen an der Oder, Crossen an der Oder).Die Stadtstruktur wurde auch durch ihre Lage in den Vorgebirgsgebieten bestimmt. Es ist leicht zu erkennen, wie dieser Faktor die räumliche Entwicklung von Orten wie Bolkenhain oder Habelschwerdt in der Grafschaft Glatz beeinflusste. Die gebirgige Lage war für Stadtgründer einerseits eine Erschwernis, andererseits eine Möglichkeit, das Stadtbild eindrucksvoller zu gestalten.Ein gewisses Hemmnis für die Entwicklung der Vororte könnte auch, wie im Falle Breslaus, die intensive Nutzung von Vorstadtdörfern dargestellt haben, insbesondere südlich der Stadtgrenzen. Dies führte dazu, dass sich das Gebiet lange Zeit nicht zu einem Vorort entwickeln konnte. Anders verhielt es sich nördlich des Stadtzentrums, wo bereits zu Beginn des 18. Jahrhunderts ein Straßennetz angelegt wurde.Noch ein anderes Phänomen lässt sich in Bezug auf die intensiv bewirtschafteten Vororte von Kanth und Hirschberg beobachten. Sie schwächten die Verteidigungsfunktionen der genannten Städte. In Brieg war die Aufrechterhaltung dieser Funktion erst möglich, nachdem die Vorstadtdörfer mehrmals abgerissen worden waren.
City walls were the obvious border of the medieval city, a function that in the modern city is fulfilled by a belt of bastion fortifications. It is necessary to consider the conditions that determined the line of this border. These are both natural (the course of rivers, the location of lakes and ponds, the lay of the land) and anthropogenic, the latter resulting, for example, from the city’s location in the immediate vicinity of a medieval and early modern center of fertile agricultural areas and villages or populous suburbs surrounding the city walls with a tight loop. A good illustration of this phenomenon is given in some modern descriptions of cities (Bartłomiej Stein’s for Wrocław, Friderico Lucae’s for Wołów), but more common are historical cartographic materials and occasionally also the results of archaeological research. The conjectural course of the waters, as in Środa Śląska, sometimes provides the basis for a reconstruction of the original functional layout of the city. More obvious, although worth noting, are the spatial systems of cities conditioned by the course of the river (Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie).The spatial layout of cities was also conditioned by their location in foothill areas. It is easy to see how this factor influenced the development of Bolków and Bystrzyca Kłodzka, located in the Kłodzko region. The mountainous location was, on the one hand, a complication for the founders of cities, while on the other – a chance for a more effective sculpting of the city’s position.As the case in Wrocław shows, the development of suburbs could have been hampered by intensive use of suburban villages, especially those located south of the city. This for a long time prevented the area from being transformed into suburbs. It was different north of the center, where the street network began to be organized at the beginning of the eighteenth century.The last phenomenon discussed in the article is the extremely intensive development of the suburbs of Kąty Wrocławskie and Jelenia Góra, which weakened the defensive functions of these cities. In Brzeg, this function was sustained thanks to a series of demolitions of the suburban villages.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 185-218
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wielka” i „Mała Rodzina Marii” w ikonografii chrześcijańskiej. Krótka historia tematu i jego realizacje na terenie Wielkopolski
The “great” and “small” Family of Mary in Christian iconography. A short history of the theme and its realizations in Greater Poland
Autorzy:
Wajroch, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039443.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
religious iconography in the Middle Ages
great and small Family of Mary
history of the theme and its iconographic realizations in Greater Poland (Prochy Tarnowo Połuckie Skarbaszewo)
Opis:
The article deals with the iconography of the theme of the “great” and “small” family of Mary in Greater Poland. Most of the representations are not evidenced in the Bible. The author reviews the literature of the subject and presents examples of the realization of this theme in Greater Poland: Prochy, Tarnowo Połuckie, Skarbaszewo.Representations of this and related content were popular in medieval piety, especially in middle-class circles. In Greater Poland sculpted representations of the “small” Family of Mary enjoyed larger popularity than painted ones.
Źródło:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2016, 11; 81-108
1731-0679
Pojawia się w:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gniezno czy Magdeburg? Ze studiów nad rywalizacją o prymat nad organizacją diecezjalna Kościoła katolickiego w Polsce w latach 30. XII wieku
Gnesen or Magdeburg? From the studies of conflict for primacy over the tje diocesan organisation of roman Catholic Church in Poland in the 1130s.
Autorzy:
Kosonowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217253.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
arcybiskupstwo gnieźnieńskie
arcybiskupstwo maagdeburskie
organizacja Kościoła katolickiego w Polsce
historia kościoła w Polsce
średniowiecze
archdiocese of Gnizeno
archdiocese of Magdeburg
organization the Catholish Chrurch in Poland
the church history in Poland
the Middle Ages
Opis:
Artykuł niniejszy stanowi formę bilansu dotychczasowej dyskusji naukowej na temat walki arcybiskupstwa gnieźnieńskiego i magdeburskiego o zwierzchność nad polską prowincją kościelną w latach 30. XII w. Główną myślą tekstu jest stwierdzenie, że rywalizację obydwu ośrodków kościelnych należy rozpatrywać w ścisłym powiązaniu z wydarzeniami politycznym toczącymi się w Europie na przełomie lat 20. i 30. XII w. Chodzi głównie o rywalizację Innocentego II i Anakleta II o tiarę papieską, starania arcybiskupa magdeburskiego św. Norberta z Xanten i arcybiskupa hambursko – bremeńskiego Adalberona o poszerzenie granic swoich metropolii, a także chęć potwierdzenia hegemonii cesarskiej na terenie Europy Środkowej za panowania króla niemieckiego Lotara III (od 1133 r. cesarza rzymskiego). W świetle źródeł papieskich (bulle Innocentego II z lat: 1131, 1133 i 1136), niemieckich (głównie Roczniki magdeburskie, kronika biskupa Ottona z Freising oraz liczne roczniki) oraz krótkiej wzmianki w Kronice polskiej Mistrza Wincentego można stwierdzić, że rywalizacja miała następujący przebieg. W 1130 r. doszło do podwójnej elekcji papieskiej w Rzymie, stąd obydwaj kandydaci zaczęli zabiegać w Europie o poparcie dla swoich racji. Innocenty II znalazł politycznego sojusznika w osobie króla niemieckiego Lotara z Supplinburga, który wraz z 16 biskupami Rzeszy udzielił mu na zjeździe w Würzburgu w 1130 r. pełnego poparcia. Dodatkowo wsparł Innocentego arcybiskup magdeburski Norbert, który zamierzał uzyskać papieskie potwierdzenie praw swojej metropolii najpierw do diecezji poznańskiej, a potem do całej polskiej prowincji kościelnej. Podstawą jego roszczeń był tzw. koncept magdeburski (wystawiony na początku XI w. rzekomo przez jakiegoś papieża Jana – najpewniej Jana XVIII - i potwierdzony przez papieży Benedykta VIII oraz Leona IX). Najpewniej Norbert po raz pierwszy przedstawił swoje projekty Innocentemu na zjeździe w Reims w październiku 1131 r., na którym był także obecny Lotar z Supplinburga. Jeszcze w 1131 r. wystawił Innocenty bullę podporządkowującą diecezję poznańską Magdeburgowi. Już dwa lata później papież zmienił decyzję i w drugiej bulli poddał pod zwierzchność Norberta wszystkie polskie biskupstwa, degradując tym samym Gniezno do rangi biskupstwa. Próbował przeciwdziałać temu Bolesław Krzywousty, który na zjeździe w Merseburgu w sierpniu 1135 r. za cenę złożenia przysięgi wierności cesarzowi, a także złożenie mu hołdu z Pomorza i wyspy Rugii i deklarację zapłacenia trybutu w wysokości łącznie 6000 grzywien najpewniej uzyskał poparcie Lotara III w staraniach o przywrócenie niezależności polskiej prowincji kościelnej. Było to możliwe, gdyż w 1134 r. umarł Norbert, a Innocenty II uzyskał wyraźną przewagę nad swym konkurentem do tiary. Owocem zmiany stanowiska cesarskiego była tzw. bulla gnieźnieńska wystawiona w 1136 r. przez Innocentego II, potwierdzająca niezależność arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. W następnych latach rywalizacja obydwu arcybiskupstw nigdy nie przybrała już tak dramatycznych rozmiarów.
The present article constitutes an attempt at assessment of existing academic discussion on the topic of conflict between the Archdioceses of Gnesen and Magdeburg for primacy over the Polish church province in the 1130s. The main thought of the text is that the conflict between both church centres should be considered in close connection with political events in Europe at the end of the 1120s and the beginning of the 1130s, the most important of them being: the conflict between Innocent II and Anacletus II over the papal tiara, the attempts of Saint Norbert of Xanten, the Archbishop of Magdeburg and Adalbero, the Archbishop of Hamburg-Bremen to expand the borders of their metropolises, as well as the desire to confirm imperial hegemony in Central Europe during the rule of German king Lothar III (since 1133 the Roman Emperor). In the light of papal sources (the bulls of Innocent II from years 1131, 1133 and 1136), German sources (mainly Magdeburg Annals, the Chronicle of Bishop Otto of Freising and numerous other annals) as well as a short annotation in Vincent Kadlubek’s Chronicles, the course of the conflict can be traced back: In 1130 a double papal election took place in Rome and both candidates started to seek support for their rights in Europe. Innocent II found a political ally in the person of German king Lothar of Supplinburg, who gave him his full support together with 16 bishops of the Reich at the Council of Würzburg in 1130. Innocent was also supported by the Archbishop of Magdeburg, Norbert, who was planning to obtain papal confirmation of the rights of his metropolis first to the Archdiocese of Poznan and then to the whole Polish church province. The basis for his claims was the so called Magdeburg Concept (false draft of papal bull allegedly issued at the beginning of the 11th century by a pope John – most probably John XVIII – and confirmed by popes Benedict VIII and Leo IX). Most probably Norbert first presented his plans to Innocent at the Council of Reims in October 1131, at which Lothar of Supplinburg was also present. Already in 1131 Innocent issued a bull which subordinated the Poznan diocese to Magdeburg. However, only two years later the pope changed his decision and in the second bull subordinated all Polish dioceses to Norbert, by which act Gnesen was degraded to the rank of a bishopric. Boleslaw Wrymouth tried to oppose it and at the Council of Merseburg in August 1135 most probably gained Lothar’s support in his attempts at regaining independence of Polish church province at the price of making an oath of allegiance to the emperor as well as giving him Pomerania and Rügen Island in homage and declaring to pay tribute in the joint sum of 6000 marks. It was possible as Norbert died in 1134 and Innocent II gained advantage over his rival to the tiara. The outcome of the pope’s change of attitude was the so called Bull of Gnesen issued in 1136 by Innocent II, which confirmed the independence of the Archbishopric of Gnesen. In the following years the conflict between both Archdioceses was never so dramatic.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2014, 121; 5-56
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies