Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Croatian" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 185
Tytuł:
Book Reviews: After Serbo-Croatian: The Narcissism of Small Difference1 Snježana Kordić. Jezik i nacjonalizam
Autorzy:
Kamusella, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929639.pdf
Data publikacji:
2010-10-06
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
Croatian
kroatistik
language politics
nationalism
Serbo-Croatian
Źródło:
Polish Sociological Review; 2010, 171, 3; 335-340
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The sources of rationalism in Croatia in the eighteenth and nineteenth centuries. A study of less obvious cases (physics, theology, and politics)
Autorzy:
Boguska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951600.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
rationalism
Enlightenment
Croatian rationalism
Croatian Enlightenment
intellectual history
Opis:
The paper is an attempt to describe the reception of the idea of rationalism in order to represent its reworking in the eighteenth and nineteenth centuries in Croatia in three areas – physics, theology and politics. The authoress reveals how the method developed by Newton in the field of natural sciences has found an application in other disciplines of knowledge, and most of all in theology. In Croatia, this resulted in the application of the category of Kantian reason to ethical considerations. As a rationalist project in the field of politics, cameralism is indicated, an economic doctrine popular in the German and Austrian territories which was closely connected with the development of the enlightened monarchy and bureaucracy in the early modern period.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15; 33-50
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gradišćanski Hrvati i gradišćanskohrvatski
Burgenland Croats and Burgenland Croatian
Autorzy:
Samardžija, Marko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635883.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Burgenland Croats
Burgenland Croatian
language codification
Burgenland literary Croatian
Opis:
The paper concerns the formation of the Croatian ethnic community in the Austro-Hungarian region in the 16th century, the author tracks the development of the literary language of the Croats in western Hungary since the 1750s and monitors establishing contacts with the literary language and orthography changes in Croatia in the second half of the 19th century. It was explained how the expressions Burgenland (Gradišće), Burgenland Croats (Gradišćanski Hrvati) and Burgenland Croatian language (gradišćanskohrvatski jezik) came to use after the first world war. The codification of Burgenland Croatian literary language is shown in 3 periods: 1. between the two world to the present. The main codification works (dictionaries, grammar books and orthography) in Burgenland Coratian literary language published after 1980s have been mentioned.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2015, 8
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Languages and Their Registers in Medieval Croatian Culture
Autorzy:
Kapetanović, Amir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682411.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
register
diglossia
triglossia
medieval Croatia
Old Croatian
Croatian Church Slavic
Opis:
The linguistic situation in medieval Croatia was fairly dynamic. The present article discusses the stratification of linguistic culture in the Middle Ages as regards its division into the three registers (high, middle, low) inherited from ancient rhetoric and poetry and received in the Middle Ages. We conclude that there was no strict division among the three languages according to function in the Middle Ages, and that the languages themselves did not constitute styles or registers. The Old Croatian language possessed all three registers (high, middle, low) already in the Middle Ages. However, the hybrid Čakavian-Church Slavic variety as well as the Croatian redaction of Church Slavic were not used as everyday (in)formal business/colloquial codes, so that they did not develop a middle and low linguistic register.
Źródło:
Studia Ceranea; 2017, 7; 79-98
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nije na pjesniku da se klanja kralju”. Pozicija disidenta u hrvatskoj teatrologiji – slučaj Ivšić
„It’s not on the Poet to Bow to the King”. The Dissident’s Position in Croatian Theatre Studies – the Ivšić Case
Autorzy:
Petranović, Martina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636106.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Radovan Ivšić
Croatian theatre
Croatian theatre studies
theatre historiography
dissident
Opis:
The paper discusses the position of Croatian playwright Radovan Ivšić in Croatian theatre historiography, before and after the independence of Croatia in the nineties. The research results point to three major phases in Ivšić’s reception in Croatian theatre historiography – the rejection, acceptance and canonization.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2014, 6
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The concept of freedom in the language of Molise and Burgenland Croats
Koncept WOLNOŚCI w języku molizańskich i burgenlandzkich Chorwatów
Autorzy:
Kapetanović, Amir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475704.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
wolność
molizańsko-chorwacki
burgenlandzko-chorwacki
freedom
Molise Croatian
Burgenland Croatian
Opis:
Badanie konceptu wolności w języku molizańsko-chorwackim i burgenlandzko-chorwackim pokazało, że w molizańsko-chorwackim nie występuje leksem słowiańskiej proweniencji, którym wyrażany jest ten koncept. Zamiast tego używa się zapożyczenia (italianizm liberta), które jednak nie zostało poświadczone w dwóch słownikach wydanych w 2000 r., nie pojawia się również w stosunkowo niewielkiej spuściźnie literackiej molizańskich Chorwatów. W burgenlandzko-chorwackim mikrojęzyku znany jest wyraz sloboda (tak jak w chorwackim języku standardowym), który razem z innymi derywatami od rdzenia slob- jest potwierdzony w słowniku burgenlandzko-chorwacko-niemieckim, a także w licznych tekstach literackich i prasowych oraz przysłowiach. Ankiety przeprowadzone w dwóch starych chorwackich diasporach (po ok. 40 ankietowanych) pokazują, że koncept wolności można opisać szeregiem ok. piętnastu charakterystyk. W obu wspomnianych wspólnotach cechy te są różne. U molizańskich Chorwatów na pierwszym miejscu pod względem liczby wskazań wyróżniony został opis „możliwość swobodnego działania” (28%), a drugie miejsce zajmuje „możliwość wyrażania myśli i poglądów” (18%). W burgenlandzko-chorwackim obie te cechy są niemal równoważne (odpowiednio 23,75% i 22,50%). Wśród pozostałych cech molizańscy Chorwaci wyróżnili przede wszystkim te wskazujące na aksjologiczny aspekt konceptu wolności, u burgenlandzkich Chorwatów natomiast odgrywał on rolę poślednią w odróżnieniu od aspektów: psychicznego, psychospołecznego, etycznego i politycznego. Na uwagę zasługuje też fakt, że uwidocznione w ankietach z obszaru Burgenlandu cechy „(korzystanie z) przyjemności” oraz „bezpieczeństwa (spokoju)” nie wystąpiły w ogóle wśród użytkowników molizańsko-chorwackiego, a także chorwackiego języka standardowego.
This paper analyses and compares the linguistic picture of freedom, or rather, the concept of freedom in these two Croatian ethnic/language communities (Molise Croatian and Burgenland Croatian), whose language has been developing independently for centuries under the strong influence of the linguistic cultures within which they represent Slavic islands (Romance influence in Molise and German influence in Burgenland, although there is some Hungarian and Western Slavic influence among Burgenland Croats). This research relies on the main theoretical foundations and methodological assumptions of the Polish (Lublin) ethnolinguistic school (with certain limitations). After an introduction, the first part of the following chapter on the concept of freedom shall contain a discussion on the basis of lexicographic descriptions and written sources, while the second part shall contain a discussion on the basis of the results of the survey.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2017, 31; 133-148
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Europski uzori i hrvatski jezični priručnici u 18. stoljeću
Autorzy:
Košutar, Petra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678491.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Croatian 18th century lexicography
first grammar of Croatian
Croatian language handbooks in the 18th century
Opis:
European models for the Croatian language handbooks in the 18th centuryUntil the 19th century Croatian language handbooks, namely grammars, dictionaries and ortography books, were mostly bilingual and multilingual. Only at the begining of the 19th century was the first grammar of Croatian written in Croatian published, and in the second half of the same century the first monolingual dictionary – Academy’s Dictionary was published. The origin of this is not in the language itself. When writing these multilanguage handbooks, the authors followed domestic predecessors, as well as foreign. This work is an attempt to reveal those foreign language models that Croatian linguists in the 18th century followed and on the example of one metalexicographic theme – usage labels – to show development of Croatian 18th century lexicography within the European lexicography.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mała wielka kinematografia. Patrycjusz Pająk, Arcydzieła chorwackiego filmu fabularnego, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018, 395 s..
Little Big Cinematography
Autorzy:
Darasz, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635953.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Croatian cinematography
Yugoslav cinematography
Croatian film canon
film modernism
cinematic language
Opis:
In his book, Patrycjusz Pająk composes a Croatian film canon. His top list of the best Croatian feature films contains 15 pictures: Concert (1954) by Branko Belan, H–8... (1958) by Nikola Tanhofer, Train Without a Timetable (1959) by Veljko Bulajić, Rondo (1966) by Zvonimir Berković, The Birch Tree (1967) and Gold, Frankincense and Myrrh (1971) by Ante Babaja, Kaya (1967) and An Event (1969) by Vatroslav Mimica, Handcuffs (1969) by Krsto Papić, Occupation in 26 Pictures (1978) by Lordan Zafranović, The Rhythm of Crime (1981) by Zoran Tadić, The Melody Haunts My Memory (1981) by Rajko Grlić, What Iva Recorded (2005) by Tomislav Radić, Buick Riviera (2008) by Goran Rušinović, The Blacks (2009) by Goran Dević and Zvonimir Jurić. As a main criterion for building his own canon, the author takes the innovative character of the cinematic language and the rich symbolic imagery of the story.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 15
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matoš i Radić: dwie koncepcje kultury
Matoš and Radić: Two Concepts of Culture
Autorzy:
Falski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635460.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Antun Gustav Matoš
Antun Radić
Croatian culture
authenticity
peasantry
Croatian elites
Opis:
Antun Gustav Matoš and Antun Radić were leading the Croatian intellectuals of their era. Radić, an ethnologist, formulated the concept of culture, in which the most important significance for the national identity was attributed to the people. He considered peasantry authentic and free of contaminations, accusing the elite of cosmopolitanism and abandoning of the Croatian source values. Meanwhile, for Matoš the most important factor in the Croatian culture was opening to the foreign influences and to their creative force. As a consequence, the opposition between the writer and the ethnologist appears, corresponding to the concept of open and closed culture. Despite the use of the same dichotomy of the elites and the people, each of them assigns different values of both cultural strata. Radić politicizes the peasantry and tries to bring it to the public sphere, pretending to defend the values of the indigenous Croatian culture, while Matoš, regardless of his political nationalism, creates the elitist vision of open and inclusive culture.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2014, 7
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krugowcy o Matošu
The Krugovi Generation about Matoš
Autorzy:
Wyszogrodzka-Liberadzka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635724.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Antun Gustav Matoš
Krugovi literary journal
Krugovi generation
Croatian writers
Croatian literature
Croatian Modernism
literature in 1950’s
Opis:
Antun Gustav Matoš, central figure of Croatian Modernism became an icon and a legend yet in life, which, after the artistʼs death, only strengthened and his influence on the further shape of Croatian literature is difficult to deny. On the other hand, he is not the very often mentioned author the literary journal „Krugovi”, and also he is not considered in the first row of the most influential literary patterns for this generation of writers. However, Antun Gustav Matoš’s image that emerges from the pages of „Krugovi”, although incomplete and fragmentary, is extremely interesting. Young writers attempted to comprehensively educate their literary model reader, so they drew attention to artists who were the most valuable for the native literary tradition. Understanding and acknowledging the importance of his achievements and well-deserved place in the history of Croatian literature, young artists were able, however, to an analytical and critical approach, in the majority of cases presenting a solid argument, not limited to duplication of hackneyed slogans.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2014, 7
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy kino może uciec od wojennej traumy? Film chorwacki po 1990 r.
Can Cinema Escape the War Trauma? Croatian Cinema After 1990
Autorzy:
Gluba, Justyna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340606.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kino chorwackie
Croatian Cinema
Opis:
Transformacja ustrojowa w Chorwacji nierozerwalnie wiąże się z wojną domową, w zdecydowany i brutalny sposób kończącą jugosłowiańską erę. Nowa rzeczywistość wymagała stworzenia kinematografii, która stanie się niezależna i napisze własną historię. W latach 90. konserwatywna narracja partii rządzącej, na czele której stał pierwszy chorwacki prezydent od ogłoszenia niepodległości, Franjo Tuđman, spowodowała, że reżyserzy sięgali po patriotyczne i chrześcijańskie motywy. Było to między innymi potwierdzeniem specjalnej misji, co do której przekonana była elita rządząca, a która polegała na „ucywilizowaniu” swoich bałkańskich sąsiadów. Dopiero po śmierci Tuđmana twórcy filmowi mogli pozwolić sobie na większą swobodę, zarówno jeśli chodzi o środki wyrazu, jak i podejmowane motywy. Do głosu doszli reżyserzy, których młodość przypadła na moment wybuchu, a później apogeum konfliktu zbrojnego. W artykule wzięto pod uwagę trzy filmy powstałe po 2000 r.: Miłe martwe dziewczyny (Fine mrtve djevojke, reż. Dalibor Matanić, 2002), Kino Lika (Kino Lika, reż. Dalibor Matanić, 2008) i Przepraszam za kung-fu (Oprosti za kung-fu, reż. Ognjen Sviličić, 2004). Są to filmy, które wykorzystując narrację kontrastu: my (Chorwaci) kontra oni (Serbowie, Niemcy, Zachód), odchodzą od tematyki wojennej, wciąż jednak subtelnie do niej nawiązując. Dzięki podjętym tematom reżyserom udało się – choć nie kompleksowo – stworzyć przekrój społeczeństwa posttransformacyjnego, borykającego się zarówno z nową, kapitalistyczną rzeczywistością, jak i pokłosiem doświadczeń wojennych.
The political transformation in Croatia is inextricably linked with the civil war, in a decisive and brutal manner ending the Yugoslav era. The new reality required the creation of a cinematography that will become independent and write its own story. In the 1990s, the conservative narrative of the ruling party, led by the first Croatian president since the proclamation of independence, Franjo Tuđman, caused the directors to reach for patriotic and Christian motifs. This was, among other things, confirmation of a special mission, of which the ruling elite was convinced, and which consisted in “civilizing” its Balkan neighbours. It was only after Tuđman’s death that filmmakers were able to afford more freedom, both in terms of means of expression and motives. Directors came to the fore, whose youth fell at the moment of the explosion, and later the apogee of the armed conflict. The article takes into account three films created after 2000: Fine Dead Girls (Fine mrtve djevojke, dir. Dalibor Matanić, 2002), The Lika Cinema (Kino Lika, dir. Dalibor Matanić, 2008) and Sorry for Kung Fu (Oprosti za kung-fu, dir. Ognjen Sviličić, 2004). These are films that take advantage of the narrative of contrast: we (Croats) versus them (Serbs, Germany, West), and depart from the subject of war, but still subtly refer to it. Thanks to the topics raised, the directors managed to create – though not comprehensively – a cross-section of post-transformation society, struggling with both the new capitalist reality and the aftermath of wartime experiences.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2019, 105-106; 120-136
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany utopii w chorwackiej prozie insularnej drugiej połowy XX i początku XXI wieku na wybranych przykładach
Autorzy:
Boguska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677579.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
utopia
dystopia
Croatian insular prose
Opis:
Transformations of utopia in the Croatian insular prose of the second half of 20th and the first half of the 21st centuries based on examplesThe article is an attempt to show a different means of presenting the newest Croatian literature than through topics such as the problem of the country’s national tradition, patriotism, post-communism, and issues of identity and emigration, which seems to be the most popular tendency among Polish researchers. Placing her research in the regionalistic stream, the author of the article discusses Croatian insular prose through the category of utopia. She sees The lost homeland [Izgubljeni zavičaj] by Slobodan Novak as an example of modern utopia, interprets The Island of Dreams [Otok snova] by Damir Miloš as a postmodern dystopia and perceives A Guide Across the Island [Vodič po otoku] by Senko Karuza as a vision of a new, post-postmodern type of utopia. Przemiany utopii w chorwackiej prozie insularnej drugiej połowy XX i początku XXI wieku na wybranych przykładachArtykuł jest próbą pokazania innego sposobu prezentowania najnowszej literatury chorwackiej aniżeli poprzez takie tematy jak problematyka narodowej tradycji kraju, patriotyzm, postkomunizm, kwestie tożsamości i emigracji, co wydaje się najbardziej popularną tendencją wśród polskich badaczy. Autor artykułu, wpisując swoje badanie w nurt regionalistyczny, omawia chorwacką prozę insularną poprzez kategorię utopii. Izgubljeni zavičaj Slobodana Novaka widzi jako przykład utopii modernistycznej, Otok snova Damira Miloša interpretuje jako postmodernistyczną dystopię, zaś Vodič po otoku Senka Karuzy postrzega jako wizję nowego rodzaju utopii post-postmodernistycznej.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2014, 14
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A contrastive view of adjectives in Croatian, Polish and English: subjectification as a local phenomenon
Autorzy:
Stanojević, Mateusz-Milan
Kryżan-Stanojević, Barbara
Parizoska, Jelena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677025.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
subjectification
adjectives
English
Croatian
Polish
Opis:
A contrastive view of adjectives in Croatian, Polish and English: subjectification as a local phenomenonA study of English adjectives (Athanasiadou 2006) suggested that subjectification (defined as the degree to which the conceptualizer plays a role in construing the objective scene; Langacker 2000) may be helpful in examining the various uses of adjectives in English. In this paper we attempt to do the same, comparing and contrasting three languages: English (as the point of reference), and Croatian and Polish. Croatian and Polish were selected because they allow relatively free combinations, with the caveat that Polish uses postposition for classifying senses. We examine whether subjectification may be taken as the organizing principle behind the prenominal, postnominal and predicative positions found in the three languages, i.e. whether the role of subjectification is global – working across constructions, or local – working within a construction. Examples from three languages showed that although subjectification does play a role in the various positions, it may not be taken as the organizing principle behind the differences. We argue that this is due to the fact that subjectification is a local phenomenon which works within a single construction, which is delimited formally and functionally. This is corroborated by other subjectified constructions. We believe that this is due to the gradual nature of subjectification, which requires recoverable links to previous stages.
Źródło:
Cognitive Studies; 2011, 11
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chorwackich etnologów i ludowców marzenie o dotarciu do źródła
Autorzy:
Falski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677572.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Radić Antun
Radić Stjepan
Banovina Hrvatska
Croatian ethnology
Croatian Peasant Party
source
cultural identity
Opis:
Croatian ethnologists’ and agriarians’ dream of sourceIn the first half of the 20th century, the connection between ethnology and politics in Croatia was exceptionally strong. Ethnology has become a tool to build national cohesion, and the main discourse is sought in the authentic aspects of Croatian culture, which could distinguish it in particular from Serbian or, in general, from Yugoslav culture. The central category of discourse, both ethnologic as well as the political, is the concept of source. A key theorist and activist who developed the concept of authentic Croatian cultural sources, and entered it in the political agenda, was Antun Radić. Together with his brother Stjepan, he founded the peasant party, which after 1918 became the Croats’ main political force. The Radić brothers pointed out that only folklore preserves cultural purity, and thus peasants should be the source of the resurgence in Croatian identity. During the short lifetime of the Croatian Banovina (1939–1941), this policy and its accompanying ideas became the official ideology, marked by the extraordinary influence of ethnology. This paper points out the dangerous aspects of the idea of source, related to the concept of closed, exclusive culture exposed to arbitrary purification. Chorwackich etnologów i ludowców marzenie o dotarciu do źródłaW pierwszej połowie XX wieku związki etnologii i polityki były w Chorwacji wyjątkowo silne. Etnologia stała się narzędziem budowania spójności narodowej i główną dziedziną wiedzy, w której poszukiwano autentycznych treści kultury chorwackiej, różnicujących ją zwłaszcza od kultury serbskiej czy ogólnie, południowosłowiańskiej. Centralną kategorią dyskursu zarówno etnologicznego, jak i politycznego, staje się pojęcie źródła. Najważniejszym teoretykiem i działaczem, który opracował koncepcję źródeł autentycznej kultury chorwackiej i wpisał ją w program polityczny, był Antun Radić. Razem z bratem Stjepanem założył on partię chłopską, która po 1918 r. stała się główną siłą polityczną Chorwatów. Radiciowie podkreślali, że jedynie folklor zachował czystość kulturową i właśnie dlatego wieś powinna być źródłem odrodzenia chorwackiej tożsamości. W krótkim okresie istnienia Banowiny Chorwackiej (1939–1941) program ten i towarzyszące mu wyobrażenia stają się ideologią oficjalną, nacechowaną niezwykłym znaczeniem przydawanym etnologii. W artykule wskazuje się w konkluzji na niebezpieczne aspekty idei źródła, które wiążą się z wyobrażeniem kultury zamkniętej, ekskluzywnej, odrzucającej dialog i arbitralnie poddanej puryfikacji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2014, 14
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trebaju li čudovišta, mutanti i utvare glasati? Monstruozna hrvatska lirika i načelo demokratske jednakosti
Should Monsters, Mutants, and Ghosts Vote? Monstrous Croatian Lyric and the Principle of Democratic Equality
Autorzy:
Vuković, Tvrtko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636224.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Croatian Lyric
performativity
monstrosity
humanity
democracy
Opis:
The paper starts from the assumption that Croatian modern lyric, from Matoš to Maleš, is haunted by various monsters, phantoms and mutants, and possessed by ghosts. Phantasmal hair speaks, the body changed by illness acquires autonomy, bird-men, space-twins and angels inhabit the humanized world, the dead seek eternity, the turtle measures itʼs own existence in relation to space and time, and Jesus-fish according to the degree of its own evolutionary transformation, while language cyborgs and hybrid beings are born. The lyric about monsters is itself a monstrous discourse. In this discourse human existence is necessarily contaminated by the abhuman and the parahuman, language includes its own mutations, and the encounter with meaning depends on the ultimate deformation, hybridization and disappearance of meaning. Thus, in the very center of our humanity, in the artistic form that determines the measure of the humanity of our community, questions about what is humane and inhumane, how to determine the boundary between them, and is not the general understanding of humanity always-already determined by oneʼs own inhuman or a-human are raised. Looking at a series of lyric texts, the paper will analyze these relationships and subsequently show their possible political and legal effects. I will refer to theoreticians who read the lyric as a linguistic event and performative type of utterance (J. Culler, P. de Man, B. Johnson, and others) and to thinkers who, to say it simply, perceive the ideas of equality, law and justice as phantasmal, mutated, scandalous or monstrous democracy (G. Agamben, J. Rancière, J. Derrida, J-L. Nancy and others).
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 17; 285-301
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 185

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies