Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Rzeczownik"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 35
Tytuł:
Kilka uwag o organizacji hasła „rzeczownik” w interpretatywnym leksykonie gramatyki transformacyjnej
Autorzy:
Bobrowski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127924.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1983, 30-31, 6; 35-41
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uniwerbizacja wyrażeń rzeczownik + przymiotnik we współczesnych rosyjskich i czeskich czasopismach ekonomicznych (aspekt porównawczy)
Autorzy:
Mrověcová, Ljuba
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603692.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
UNIWERBIZACJA WYRAŻEŃ RZECZOWNIK + PRZYMIOTNIK WE WSPÓŁCZESNYCH ROSYJSKICH I CZESKICH CZASOPISMACH EKONOMICZNYCH (ASPEKT PORÓWNAWCZY) Streszczenie W artykule zanalizowano i porównano wyrażenia rzeczownik + przymiotnik we współczesnej rosyjskiej i czeskiej prasie ekonomicznej.Przedstawiono analizę strukturalno-semantyczną, leksykalno-semantyczną oraz etymologiczną zebranego materiału językowego. UNIVERBISAtION OF NOUN-ADJECTIVE COLLOCATIONS IN CONTEMPORARY RUSSIAN AND CZECH BUSINESS MAGAZINES - COMPARATIVE APPROACH Summary In the article, the author analyses one of the types of Russian compounds, which are used in present Russian texts related to business, in comparison on with Czech. the first part of the paper is aimed at categorizing analytic adjectives and compounds, which are the result of the processes of abbreviating and composing. In the second part it is suggested that another category should be introduced due to the overlapping of the mentioned processes.  
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2006, 3
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potential Forms in the Lexicon of Modern Irish
Autorzy:
Bloch-Trojnar, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933642.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
leksykon
słowa potencjalne
rzeczownik odsłowny w języku irlandzkim
lexicon
potential words
verbal noun in Irish
Opis:
Artykuł składa się z części teoretycznej, przedstawiającej oraz ilustrującej zagadnienie form potencjalnych w analizie morfologicznej, oraz analitycznej, w której formy potencjalne postulowane są w analizie wybranych rzeczowników odczasownikowych w języku irlandzkim. Analiza przeprowadzona jest w ramach morfologii leksykalnej, której celem jest konstrukcja modelu kompetencji językowej w zakresie słowotwórstwa, tj. systemu reguł umożliwiających tworzenie leksemów pochodnych. Przedmiotem badań są zarówno wyrazy aktualne, jak i potencjalne. Leksykon rozumiany jest jako dwie współzależne jednostki: leksykon trwały, który odpowiada tradycyjnemu pojęciu słownika, gdyż zawiera jednostki o nieprzewidywalnych cechach językowych, oraz leksykon warunkowy, będący zbiorem wszystkich morfologicznie złożonych jednostek językowych o znaczeniu strukturalnym, przewidywalnym na podstawie znajomości reguł słowotwórczych. Procesy słowotwórcze w odróżnieniu od fleksyjnych charakteryzują się różnym stopniem produktywności, jednak analizy oparte wyłącznie na słownictwie aktualnym tworzą obraz pełen wyjątków, nieprzewidywalnych i nieuzasadnionych nieregularności o charakterze semantycznym oraz formalnym. Dopuszczenie form potencjalnych, które ma miejsce w ściśle określonych warunkach, przyczynia się znacząco do ich redukcji. Model ten z powodzeniem znajduje zastosowanie w wyjaśnianiu pozornego braku czasowników motywujących dla określonej grupy nominalizacji dewerbalnych w języku irlandzkim zakończonych na -áil oraz na ‑(e)acht/íocht.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 5; 39-53
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hiperhiponimiczne stosunki w rzeczownikach-zestawieniach w ukraińskiej terminologii
Autorzy:
Azarova, Larisa Y.
Radomska, Ludmila A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607946.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
noun-juxtapositions
hyper-hyponymic relations
hyperonym
hyponym
rzeczownik-zestawienie
hiper-hyponymiczne stosunki
Opis:
In the article the nature of hyper-hyponymic relations is analyzed, their meaning for organizing and systematizing of the terminology vocabulary is found. The features of hyper-hyponymic relationsbetween the components of noun-juxtapositions of Ukrainian terminology are established. The basic terminology of semantic noun-juxtapositions by reference “hyper-hyponymic” is provided.
W tym artykule są rozpatrywane relacje między składnikami semantycznymi rzeczowników, które stanowią część ukraińskiej terminologii. Na podstawie zależności hiponim – hiperonim i hiperonim – hiponim rzeczowniki klasyfikowane są do grup semantycznych, określona zostaje specyfika takich zestawień oraz hierarchia członów tworzących zestawienia.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczownik demoralizacja w polskim dyskursie parlamentarnym
The noun demoralization [demoralizacja] in the Polish parliamentary discourse
Autorzy:
Lisczyk, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167417.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
demoralization
semantics
axiolinguistics
corpus research
demoralizacja
semantyka
aksjolingwistyka
badania korpusowe
Opis:
Cel artykułu stanowi próba odpowiedzi na pytania: jak w ostatnim stuleciu zmieniały się konteksty użycia rzeczownika demoralizacja w polskim dyskursie parlamentarnym oraz jakie konkretnie reguły postępowania muszą zostać przekroczone, aby pewne działania lub postawy można było określać tym mianem. Analizom zostało poddanych 1885 zdań pozyskanych z zasobów Korpusu Dyskursu Parlamentarnego, wygłoszonych podczas posiedzeń plenarnych Sejmu i Senatu RP oraz posiedzeń komisji od 1919 r. do końca czerwca 2022 r. Materiał został podzielony na trzy okresy (1919–1939, 1945–1989, 1990–2022), a następnie omówiony ze względu na tematy, z którymi łączono w poszczególnych przedziałach czasowych zjawisko demoralizacji. Badania ukazały, że rzeczownik demoralizacja nazywa istotne w danych okresach problemy dotyczące naruszania norm prawnych, społecznych i obyczajowych, może też służyć celom propagandowym lub wzmocnieniu przekazu. Pozostają jednak normy moralne, których naruszenie nie jest określane demoralizacją.
The aim of this article is an attempt to answer the following questions: how have the contexts of use of the noun demoralization changed in the Polish parliamentary discourse in the last century, and what specific rules of conduct must be exceeded in order for certain actions or attitudes to be described as such. 1885 sentences obtained from the resources of the Polish Parliamentary Corpus,  recorded since 1919 until the end of June 2022, were analyzed. The material was divided into three periods (1919–1939, 1945–1989, 1990–2022), and then discussed in the context of topics with which the phenomenon of demoralization was associated in particular time periods. Research has shown that the noun demoralization describes the problems of breaking legal, social and moral norms important in given periods, it can also serve propaganda purposes or strengthen the message presented. However, there are moral standards, the violation of which is not called demoralization.
Źródło:
Polonica; 2022, 42; 115-131
0137-9712
2545-045X
Pojawia się w:
Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczownik „piec” w polskiej frazeologii
Autorzy:
Piela, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520134.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
etymology
diachrony
phraseology
motivation
semantics
Opis:
The noun piec (furnance) in Polish phraseology The basic purpose of the article is to provide a general reflection about the decline of certain expressions. The field of observation constitutes both the lexical combinations featuring the component piec which are used in the modern language as well as obsolete ones. The analytical material was not selected in a random manner – piec is deeply rooted not only in the Polish but also in the all-Slavic culture as well. As a matter of fact, this implement revolutionised man’s direct environment, becoming a permanent fixture of human abodes. It turns out that the history of the Polish language attests the fact that in the past there were many more constructions which featured the name of an implement which served the purpose of heating the rooms in a building and that of cooking. What type of phrases have been retained by our language and which became obsolete? What factors determined the elimination of those phrases from the language – these are the fundamental questions which I will attempt to answer in the present article.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 51-73
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Is multi-noun compounding a productive process in English?
Czy złożenia są procesem produktywnym w języku angielskim?
Autorzy:
Wasak, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878772.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
złożenie
rzeczownik
produktywność
kreatywność
leksykalizacja
compounding
noun
productivity
creativity
lexicalization
Opis:
Złożenia w języku angielskim stanowią częsty przedmiot analizy morfologicznej. Dotychczasowe badania językoznawcze koncentrowały się głównie na złożeniach zawierających tylko dwa elementy; przedmiotem tego artykułu są angielskie złożenia wieloczłonowe. Dane korpusowe wskazują na dużą rozbieżność między liczbą złożeń dwuczłonowych i wieloczłonowych. Wynika z nich, że o ile wysoka produktywność złożeń dwuczłonowych nie podlega dyskusji, złożenia wieloczłonowe występują znacznie rzadziej. Głównym celem artykułu jest wskazanie przyczyn niskiej częstotliwości złożeń wieloczłonowych, szczególnie tych zbudowanych z więcej niż trzech rzeczowników. Badając korpus języka angielskiego pod kątem złożeń można wnioskować, że złożenia wieloczłonowe składają się w dużej mierze ze zleksykalizowanych elementów, oraz że zarezerwowane są przede wszystkim dla tych rejestrów językowych, które wymagają formułowania zwięzłych komunikatów. Zleksykalizowane złożenia dwuczłonowe często stanowią bazę dla konstrukcji zbudowanych z większej ilości rzeczowników. Rzadkość występowania złożeń wieloczłonowych jest więc rezultatem niskiej liczby wysoce zleksykalizowanych złożeń dwuczłonowych, które mogłyby stanowić podstawę dla dłuższych złożeń. Niska częstotliwość złożeń wieloczłonowych nie ma znaczenia dla ogólnej produktywności złożeń w języku angielskim, jako że proces ich powstawania jest identyczny jak w przypadku złożeń dwuczłonowych. Artykuł koncentruje się na złożeniach endocentrycznych, jako że stanowią one najbardziej liczną i produktywną podgrupę złożeń.
The subject matter of this paper is English nominal compounding — the process of putting nouns together to form a new lexical item. More specifically, this paper addresses the issue that is commonly taken for granted in available accounts of compounding, i.e. the recursiveness of English endocentric nominal compounds. Corpus data indicates a great disparity between the frequencies of noun-noun compounds and multi-noun structures. Our study gives possible reasons behind the low number of occurrences of noun compounds composed of more than two words. Corpus evidence points to the conclusion that English multi-noun compounds are typically constructed with nouns that have been previously lexicalized; such lexicalized compounds commonly function as the base for more complex noun structures; the low frequency of multi-noun compounds emerges as a result of insufficient number of lexicalized noun-noun constructs. The small number of multi-noun compounds has no effect on the overall compound productivity as the process of multi-noun compound creation in the mind of a speaker is identical with that of noun-noun compounding — compounding always consists in putting together a modifier and a head, regardless of the number of nouns within a compound. The structure of any compound is a reflection of the way it is created in the mind of a speaker.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 11; 115-133
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczownik odsłowny w arabskim i hebrajskim – porównanie
The verbal Noun in Arabic and Hebrew – a comparison
Autorzy:
Król, Iwona
Piela, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577903.pdf
Data publikacji:
2019-03-13
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
Tematy:
Modern Standard Arabic
Modern Hebrew
Verbal Noun
Gerund
Infinitive
Opis:
We compared the use of verbal nouns in Modern Standard Arabic and Modern Hebrew. The main source of examples were two novels by Amos Oz (My Michael, A Tale of Love and Darkness) and their Arabic translations. In Modern Hebrew there are four types of verbal nouns, according to their grammatical features, syntactic functions and stylistic value: 1. deverbal noun ktiva ‘writing’, 2. gerund beħotvo ‘during his writing’, 3. infinitive liħtov ‘to write’ and 4. adverb katov ‘[while] writing’. In Modern Standard Arabic all verbal nouns display similar grammatical features and have similar syntactic functions. The Arabic verbal noun is an exact functional equivalent of the Hebrew deverbal noun ktiva. Other Hebrew verbal nouns are translated into Arabic as finite verbs or active participles, less frequently as verbal nouns. As far as the verbal noun is concerned, the most important difference between the two languages is the existence of the infinitive in Hebrew, a form that is lacking in Arabic. We also noticed that the Hebrew verbal nouns are stylistically diverse (contrary to the Arabic ones), what creates difficulty in achieving translational equivalence in terms of style.
Źródło:
Przegląd Orientalistyczny; 2019, 2 (270); 129-146
0033-2283
Pojawia się w:
Przegląd Orientalistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różne oblicza tautologii słowotwórczej w polskich gwarach
Various forms of derivational tautology in Polish dialects
Autorzy:
Jaros, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973208.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialectology
word formation
tautological derivatives
noun
adjective
dialektologia
słowotwórstwo
derywaty tautologiczne
rzeczownik
przymiotnik
Opis:
The author examined the issue of a derivational tautology of nouns and adjectives on examples from the dialects of Central Poland. Various causes of this phenomenon of a grammatical (derivational and flectional) character were indicated. Some of them were connected with shaping of semantic function of individual formants (e.g. those forming names of places and activity instruments), other with their productivity (e.g. adjective suffix -ny) and also with their influence on more distinct categorial function of derivatives (cf. bornik, gonciarka, kopydło). Some changes were observed in recognizing originally tautological derivatives that are connected with the modification of meaning of words formed with their help (e.g. gąsiątko – gąsię).
W oparciu o materiał językowy, pochodzący z gwar Polski centralnej, zostało omówione zagadnienie tautologii słowotwórczej występujące wśród rzeczowników i przymiotników. Wskazano różne przyczyny tego zjawiska o charakterze gramatycznym (słowotwórcze i fleksyjne), związane z kształtowaniem się funkcji semantycznej poszczególnych formantów (np. tworzących nazwy miejsc i środków czynności), ich produktywnością (np. przymiotnikowy sufiks -ny), oraz wpływem na bardziej wyraźną funkcję kategorialną derywatów (por. bornik, gonciarka, kopydło). Zauważono zmiany w zakresie pojmowania prymarnie tautologicznych derywatów, które wiążą się z modyfikacją znaczenia tworzonych za jego pomocą formacji (np. gąsiątko – gąsię).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 87-101
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Usefulness of English Corpora Regarding Encyclopedic Meaning of Grammatical Constructions: Count Noun Vs. Non-Count Noun, Noun Vs. Verb
Użyteczność angielskich korpusów w odniesieniu do encyklopedycznego znaczenia konstrukcji gramatycznych: rzeczownik policzalny vs. niepoliczalny, rzeczownik vs. czasownik
Autorzy:
Chłopek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520287.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
linguistic construction
corpus
concordances
grammar
encyclopedic meaning
“trigger”
“target”
konstrukcja językowa
korpus
konkordancje
gramatyka
forma „docelowa”
element „zapalnik”
znaczenie encyklopedyczne
Opis:
The article attempts to demonstrate how concordance lines of a linguistic corpus can be useful in assignments on the descriptive grammar of english, which are administered on-line via the Ms Teams application of teaching and learning due to the Sars-CoV-2 pandemic. Grammatical expressions are approached as constructions abstracted from situated instances of language use in view of Langacker’s “symbolic principle”, which is consistent with the “usage-based principle” and the encyclopedic nature of meaning. Accordingly, words are points of access to extensive depositories of knowledge. Linguistic corpora can provide vast repositories of patterns of use of particular key words constituting various linguistic constructions. The paper focuses on distinguishing between English count nouns and mass nouns represented by the same lexical form, called a “target”, such as worry, dinner, and work, and exposes worry and work as verbs in alternative contexts of use cited from concordance lines of the BNC. The term work is also shown as a key word whose lexical category, noun or verb, is determined on the basis of other elements, referred to as “triggers” in the context of occurrence.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 159-176
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczownik barwa i jego synonimy w dziejach języka polskiego
Noun barwa (colour) and its synonyms in the history of Polish language
Autorzy:
Białoskórska, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595524.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
life of words
tropes
caesuras
życie wyrazów
przekształcenia semantyczne
cezury
Opis:
On the basis of fi ve synonymous nouns of different roots that generally name phenomena like barwa, farba, krasa, kolor, maść (colour, dye), historic modifi cations of shift in meanings in these words were traced. The analysis touched upon simple, underivatized forms, in which semantic changes were made under the infl uence of non-linguistic reality. These changes happened at different times and with different intensity. Therefore, illustrated there mechanisms of functioning and semantic changes of nouns barwa, farba, kolor, maść, krasa give testimony of complexity of processes that had place in non-linguistic reality. They can also serve as an example of the infl uence that social, cultural and scientifi c transformations had on the development of lexical and semantic stock of written Polish over the ages.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2014, 13; 7-27
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wariacje na temat dialogu, czyli co można zrobić z tekstem w grupie średnio zaawansowanej językowo na zajęciach z języka polskiego jako obcego
Autorzy:
Słaby-Góral, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679874.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
metody
nauczanie gramatyki
tryb rozkazujący
rzeczownik odsłowny
mowa zależna
Opis:
Autorka artykułu koncentruje się na opisie metod wprowadzania niektórych zjawisk gramatycznych w procesie nauczania jpjo. Ilustruje je przykładami i ćwiczeniami opartymi na dialogu będącym jedną z ważniejszych form komunikowania się. Zaprezentowane metody wynikają z wieloletniego doświadczenia glottodydaktycznego.
The author of the article describes the methods of introducing certain grammatical phenomena in the process of teaching Polish as a foreign language. She illustrates her description with examples and exercises based on dialogues – one of the most important forms of communication. Presented methods are based on the experiences of the author, who has been a teacher of Polish for many years.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Некоторые названия внебрачного ребенка в русском языке
Niektóre nazwy nieślubnego dziecka w języku rosyjskim
The nomenclature of natural children in Russian
Autorzy:
Ананьева, Наталия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594294.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nieślubne dziecko
antroponim
rzeczownik pospolity
język rosyjski
bastard
anthroponym
appellative
Russian
Opis:
W artykule omawiane są nazwy nieślubnego dziecka w języku rosyjskim (zarówno w jego postaci literackiej, jak i gwarowej) na tle ogólnosłowiańskim. Zostały tu przeanalizowane różne i liczne sposoby tworzenia nazwisk dzieci nieślubnych: modyfikacja nazwiska ojca (np. Бецкой od Трубецкой, Тёмкин od Потёмкин); tworzenie nazwiska od imienia ojca (np. Васильев od Василий); tworzenie nazwiska odtoponimicznego (Бобринский od Бобрики); wymyślone nazwisko (np. Герцен od Herz ‘serce’); tworzenie nazwiska od imienia przodka matki (np. Юрьевские od Юрий Долгорукий); tworzenie nazwiska od nazwiska ojca chrzestnego (np. nazwisko słynnego poety Жуковский); używanie nazwiska matki (np. realne nazwisko pisarza Kornieja Czukowskiego – Корнейчуков). Zauważono także, że na poziomie antroponimicznym nieślubnym dzieciom można było nadawać niezwykłe imiona. Różnorodne są apelatywne nazwy dziecka nieślubnego w dialektach słowiańskich, w tym w gwarach rosyjskich. W artykule na podstawie prac G. Kabakowej, I. Popowiczewej i M. Kitanowej wyodrębniono szereg modeli nazewniczych dla nazw nieślubnego dziecka występujących w językach słowiańskich, szczególnie zaś w języku rosyjskim: ‘nietradycyjne miejsce poczęcia bądź urodzenia dziecka’ (np. банкарт, крапивник, заугольник i in.); ‘znalezienie dziecka’ (np. найда, найдёныш i in.); ‘odstępstwo od podstawowej linii rozwoju’ (np. семибатечник, половинкин сын, безотцовщина, сколотыш, сколотяга i in.); ‘przypadkowy charakter urodzenia’ (np. сураз, суразёнок); ‘niewłaściwe prowadzenie się matki’ (np. ублюдок, приёбыш i in.). Wiele wyrazów nazywających nieślubne dziecko pełni funkcję przekleństwa. Jednak wśród nominacji nieślubnego dziecka są także pewne nazwy o charakterze melioratywnym: nawiązujące do leksemu Bóg (np. богдан itp.) oraz любимчик (co występuje w gwarach archangielskich). Rosyjski materiał przytoczony w pracach G. Kabakowej i I. Popowiczewej w niniejszym artykule uzupełniony został modelami nazwisk nadawanych nieślubnym dzieciom oraz takimi gwarowymi rzeczownikami apelatywnymi, jak сураз, суразёнок, кувь, любимчик, любоделанный, сколотыш, сколотяга, осколоток, готовец, капустничек. Zaakcentowano również, iż rosyjskie gwarowe nazwy nieślubnego dziecka występują w niektórych utworach literackich (np. u M . Szołochowa i W. Szukszyna).
In this paper the nomenclature of natural children in Russian is analyzed (both in literary and dialect forms) in a Slavonic context. The different types of surnames of natural children are analyzed: the modification of the surname of their fathers (for example Бецкой from Трубецкой, Тёмкин from Потёмкин); the formation from the name of the child’s father (for example Васильев from Василий); the formation of the surname from the toponym (Бобринский from Бобрики); the invention of the surname (for example Герцен from Herz ‘the heart’); the formation of the surname from the name of the ancestor of the mother (for example Юрьевские from Юрий Долгорукий); the formation from the surname of the godfather (for example the surname of the poet Василий Жуковский); the usage of the mother’s surname (for example Корнейчуков – the real surname of the writer Корней Чуковский). On the antroponymic level natural children may have unusual names. They have different appellative names in Slavonic, including Russian dialects. In this paper based on the articles of G. Kabakova and I. Popovicheva the following models of the nomination of the bastards in Slavonic languages, particularly in Russian are proposed: ‘the untraditional place or the conception of the birth’ (for example банкарт, крапивник, заугольник.), ‘the finding of the child’ (for example найда, найдёныш), ‘deviation from the main line of development’ (for example семибатечник, половинкин сын, безотцовщина, сколотыш, сколотяга and others), ‘the occasional character of the birth’ (for example сураз, суразёнок), ‘the bad behaviour of the mother’ (for example ублюдок, приёбыш and others). Many words naming the child are used as swear-words. But among these names there are some words which have positive semantics: those motivated by the word ‘God’ (богдан and others) and the word любимчик (in the dialects near Archangelsk). In this article we add information about the names of natural children in Russian dialects in works of G. Kabakova and I. Popovicheva analyzing the models of their surnames in Russian and some appellative names in Russian dialects (for example сураз, суразёнок, кувь, любимчик, любоделанный, сколотыш, сколотяга, осколоток, готовец, капустничек). The dialect words describing natural children are used by Russian writers in their works (for example, M. Sholokhov and W. Shukshin).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 7-20
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Прыслоўе ў сістэме прадметных і прэдыкатных слоў беларускай мовы
Przysłówek w systemie substantiwów i predykatów języka białoruskiego
Adverb in the system of substantive and predicative words of Bielarusian
Autorzy:
Голубева, Вікторыя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593999.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
przysłówek
rzeczownik
predykat
adverb
substantive
predicate
Opis:
Artykuł poświęcony jest kategorialnemu statusowi przysłówków we współczesnym języku białoruskim. Przysłówek jest uważany za jednostkę pochodną, która łączy cechy rzeczowników i predykatów. Pokazano, że przysłówek nie należy do żadnej z tych klas. Przysłówki powstają z rzeczowników tracących znaczenia konkretne i wyabstrahowane. Ta część mowy jest bliższa predykatom, ponieważ może być głównym predykatem w wypowiedzi. Ponadto czasami przysłówek wyraża dodatkową predykatywę i w rezultacie komplikuje strukturę semantyczną zdania. Jednak główną jego funkcją jest modyfikator okolicznikowy, który nie jest predykatem.
Artykuł poświęcony jest kategorialnemu statusowi przysłówków we współczesnym języku białoruskim. Przysłówek jest uważany za jednostkę pochodną, która łączy cechy rzeczowników i predykatów. Pokazano, że przysłówek nie należy do żadnej z tych klas. Przysłówki powstają z rzeczowników tracących znaczenia konkretne i wyabstrahowane. Ta część mowy jest bliższa predykatom, ponieważ może być głównym predykatem w wypowiedzi. Ponadto czasami przysłówek wyraża dodatkową predykatywę i w rezultacie komplikuje strukturę semantyczną zdania. Jednak główną jego funkcją jest modyfikator okolicznikowy, który nie jest predykatem.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 19-35
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 35

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies