Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dziedzictwo materialne" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Społeczno-religijna rola luteranów w dziejach Pabianic i Zgierza oraz relikty ich dziedzictwa materialnego
    Socio-religious role of Lutherans in the history of Pabianice and Zgierz, and the relicts of their material heritage
    Autorzy:
    Kruś, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650645.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Protestantyzm
    mniejszość religijna
    dziedzictwo materialne
    Protestantism
    religious minority
    material heritage
    Opis:
    The purpose of the article is to analyze the socio-religious role of the Lutherans parishes in the history of urban agglomeration in Lodz. To illustrate this activity it's also important to present the relicts of the material heritage of this denomination, which can be observed in the urban space of these cities. Considerations in this article, are related to deliberately selected two cities: Pabianice and Zgierz, where the Lutheran church (in the form of the parish), for many years has shaped the socio-religious face of these urban centers. The considerations contained in this paper were based on the source material contained in the literature, as well as other papers open for general use like parish brochures and online resources.
    Głównym celem artykułu jest analiza społeczno-religijnej roli, jaką odegrały parafie ewangelicko-augsburskie w dziejach miast aglomeracji łódzkiej. Dla lepszego zilustrowania wspomnianej aktywności zasadne pozostaje także wskazanie reliktów dziedzictwa materialnego tej denominacji, jakie można zaobserwować w przestrzeni tych miast.W niniejszym artykule rozważania podjęto nad dwoma wybranymi ośrodkami miejskimi: Pabianicami oraz Zgierzem, w których kościół luterański w postaci parafii od wielu lat kształtuje oblicze społeczno-religijne tych ośrodków miejskich. Rozważania zawarte w treści artykułu oparte zostały w pewnej części na materiale źródłowym zawartym w literaturze, jak również innych ogólnodostępnych opracowaniach: broszurach parafialnych czy zasobach internetowych.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
    1508-1117
    2353-4826
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktywność społeczna oraz relikty dziedzictwa materialnego ewangelików augsburskich w Pabianicach
    Socio-religious activity, relics of the material heritage of protestants in Pabianice
    Autorzy:
    Klimek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18797173.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Protestantism
    religious minority
    material heritage
    protestantyzm
    mniejszość religijna
    dziedzictwo materialne
    Opis:
    W artykule, odwołującym się do zagadnień z zakresu geografii politycznej i historycznej, przedstawiono specyfikę aktywności społecznej (w tym oświatowej i kulturalnej) wiernych Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Pabianicach oraz scharakteryzowano należące do niego relikty dziedzictwa materialnego.
    The following paper addresses the history of the Protestant minority residing in the city of Pabianice. One of the most significant religious minorities in the region, Protestants settled in Pabianice as early as in 19th century, with the settlement being strongly influenced by the development of the textile industry. From the very beginning, their presence was marked by an active participation in the community life, participation which included both financial support and voluntary work for the common good. The Protestant parish in Pabianice boasts a fine collection of priceless relics, including, to mention but a few, the parish church, cemetery and the Kindlers' burial chapel. Supervised by the regional art conservator, these sights form a major contribution to the city's rich history. The Protestant community itself may be credited with setting up a number of cultural and educational projects, including art exhibitions and concerts. Despite the small size of the congregation, the parish remains active in terms of both religious and social life, providing ample opportunity for social interaction as well as religious instruction for the youngest of its members. The peaceful coexistence of Protestants and Catholics, as well as many other minorities residing in Pabianice, resulted in numerous initiatives which brought benefit to all parties concerned. Some of these, however, ended abruptly during World War II. The postwar era was marked by suspicion and mistrust which chased many of the Protestants away. Out of several thousand believers before World War II, there are now only a few hundred left. Hindered by stereotypes, the cooperation between Protestants and Catholics is often restricted to ecumenical worship. With the Protestant community declining, there needs to be closer cooperation between the parishes and the city council in order to preserve the common heritage.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 193-206
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć i tożsamość. Zabytki kultury materialnej z Listy światowego dziedzictwa UNESCO w Rumunii (krótka prezentacja tematu)
    Autorzy:
    Kocój, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640142.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    dziedzictwo materialne, UNESCO, Rumunia, cerkwie prawosławne, twierdze dackie, zabytkowe miasta, twierdze obronne, tożsamość, pamięć zbiorowa
    Opis:
    Memory and Identity. Tangible cultural heritage from the UNESCO World Heritage List in Romania (a short presentation)In recent years the Romanian cultural heritage has been gaining more and more interest from European scholars. It is understandable, since the turn of the 20th and 21th century is regarded as the moment of the explosion of interest in the subject of heritage and collective memory. Romania, which in the time of Communist regime was a “stronghold” on the border of the East and West, can still boast unknown and unresearched monuments, which provide a lot of new information on Byzantine and post-Byzantine culture, as well as on the cultures of ethnic and religious minorities living in this country. This article presents the characteristics of cultural heritage management in Romania, as well as the most important institutions dealing with this. Tangible cultural heritage listed as UNESCO World Heritage Sites are presented, e.g. the painted orthodox churches and monasteries of Bukovina, the wooden churches of Maramure, the Dacian Fortresses of the Orăştie Mountains, and the fortified churches in Transylvania. The discourse around these monuments in the Romanian culture is also briefly commented on. It revolves around the ancient settlement myth referring to the Dacian heritage, the orthodox faith understood as fidelity to original Christianity and, gradually, the multicultural heritage of other ethnicities so strongly inhabiting the Romanian territory. It shows that Romania, just like other European countries, has the need to present its history through tangible heritage and emphasizing the Dacian-Roman and Orthodox identity, as well as the need to create new narrative and new post-communist countenance, with a clearly  emphasized aspect of a multicultural country inhabited by various ethnicities and religions.
    Źródło:
    Zarządzanie w Kulturze; 2014, 15, 3
    2084-3976
    Pojawia się w:
    Zarządzanie w Kulturze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsca pamięci jako przedmiot refleksji teoretyczno-konserwatorskiej
    Places of memory as a subject of theoretical reflection in heritage conservation
    Autorzy:
    Krawczyk, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113946.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    miejsca pamięci
    zabytek
    lieux de memoire
    dziedzictwo materialne
    dziedzictwo niematerialne
    places of memory
    monument
    unintentional monuments
    lieux de mémoire
    tangible heritage
    intangible heritage
    Opis:
    Dyskusja dotycząca włączenia idei miejsc pamięci we współczesną teorię konserwatorską, a co za tym idzie także w działania praktyczne oraz tworzenie długoterminowych polityk konserwatorskich, jest istotna dla przyszłości ochrony dziedzictwa.
    The discussion on the applicability of the idea of places of memory in the contemporary theory of conservation, and by extension, in practice and in establishing long-term conservation policies, is vital for the future of heritage protection. The aim of this article is to present the evolving understanding of memory by the authors of conservation theories and doctrines. The first part is concerned with the results of linguistic analyses which suggest that thinking in terms of signs and places of memory is deeply linked to the emergence of conservation attitudes in the history of European culture. What follows is an overview of the transformations of the cultural status of monuments from the Enlightenment to the present day, focused on the concept of historical monuments (Voltaire, J. J. Winckelmann), on the problem of the intentionality of monuments and relativisation of the criteria used for their assessment (A. Riegl), as well as on the influence of the idea of lieux de mémoire by P. Nora on the contemporary understanding of heritage and the principles of protecting it.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 5; 91-101
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola inicjatyw społecznych w ochronie dziedzictwa kulturowego na przykładzie mozaiki Anny Fiszer na ścianie kina Neptun w Gdańsku
    The Role of Social Initiatives in the Protection of Cultural and Intellectual Heritage at the Example of Anna Fiszer’s Mosaic, which Was Placed at the Facade Wall of the Former Neptun Cinema in Gdańsk
    Autorzy:
    Buczkowski, J.
    Krechowicz, D.
    Wróblewski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031666.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Fiszer Anna
    kino Neptun
    dziedzictwo materialne i kulturowe
    mozaika
    inicjatywy społeczne
    Neptun Cinema
    material and cultural heritage
    mosaic
    social initiatives
    Opis:
    Żyjemy w epoce „płynnej nowoczesności”, w której coraz częściej wartość dzieł sztuki i kultury materialnej mierzona jest siłą nowości. „Artyści, których przodkowie utożsamiali wartość dzieła z wiecznością jego trwania, a przeto zabiegali jak mogli o jego niezniszczalność i nieskazitelną doskonałość (…), teraz popisują się instalacjami do rozmontowywania po zamknięciu wystawy, happeningami kończącymi się w chwili, gdy uwaga ich aktorów uleci ku innym sprawom, owijaniem mostów w płachty plastikowe do chwili wznowienia ruchu kołowego” [Bauman 2010, s. 16]. Sztuka, o której wspomina Bauman, jej ulotność, tymczasowość, czasami wręcz powierzchowność, jest odzwierciedleniem współczesności, a pojęcia takie jak, piękno czy wartość dzieła sztuki, nadal są poddawane wiarygodnej i przekonującej próbie czasu. W Polsce po 1989 r., tj. w okresie transformacji ustrojowej, ulegając zachłyśnięciu się nowością, skutecznie wyeliminowano wiele wartościowych obiektów architektury i sztuki, niektóre przez zwykłe zaniedbanie, inne z powodu ich proweniencji. Jest to spowodowane brakiem świadomości co do wartości obiektów kultury materialnej przez co z pejzażu polskich miast zniknęło bezpowrotnie wiele pereł powojennej architektury modernistycznej. „Choroba braku ciągłości tocząca polską politykę (na szczeblu centralnym i samorządowym każda ekipa musi zaczynać wszystko od nowa) znalazła (…) architektoniczny ekwiwalent. To co nowe jest z zasady lepsze od tego, co było, przez sam fakt, że jest nowe. Na żadną głębszą refl eksję nie ma tu miejsca” [Springer 2016]. Razem z budynkami znikają towarzyszące im, często wybitne, dekoracje ścienne, będące świadectwem minionych czasów. „W Polsce epoki komunizmu od końca lat 50. do 80. powstały monumentalne kompozycje ścienne wykonywane w technikach malarstwa, mozaiki i sgraffi ta. Część z nich była propagandą systemu politycznego – zarówno w formie obrazów i haseł propagandowych, jak i quasi-reklam ówczesnych instytucji, państwowych zakładów przemysłowych i marek, których produkty z reguły nie były w kraju dostępne [Gralińska-Taborek, Kazimierska-Jerzyk 2014]. Z dzisiejszego punktu widzenia – odrzucając wszelkie negatywne konteksty – wiele z nich odznaczało się wysokim poziomem artystycznym. Niejednokrotnie zamawiano je u renomowanych artystów. Do dzisiaj przetrwały te, które wykonano w klasycznych, trwałych technikach, (takich jak sgraffi to czy mozaika) i nie padły ofi arą niszczenia „reliktów z minionej epoki”.
    The purpose of this article is to demonstrate the role of social activities, which are able to stimulate among the community a sense of responsibility for the material and cultural heritage. It was assumed, that for the local communities the city becomes a kind of the memory space. The phrase, ambience or atmosphere of place, is expressing the mutual connection between inhabitants and their closest environment. That special type of relationship can cause reaction on even slight changes, which are often perceived as possible threat and violation of safety. The starting point for the article was the demolition of the Neptun Cinema building. This action led to the threat of destruction of unique mosaics of Anna Fiszer. The eff ort to save the composition before it’s annihilation has consolidated the various social groups. This situation also realized them the size of negligence in archiving of art in the public space, created in the post-war period and additionally the scale of omission in the area of administrative and legal decisions. In this context one question was posed – what makes that a dynamic developing city forgets to carry out a constructive discussion regarding the protection and presence of art in public space? The article indicates that the social impulse can have a positive effect on endeavor to preserve the most precious objects of art and architecture, and likewise in raising awareness of designers, architects, investors, city authorities and local government as well.
    Źródło:
    Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2016, 264; 334-346
    0079-3493
    Pojawia się w:
    Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Right to the City, the Right to Heritage – Material and Non-Material Traces of Scheibler’s ‘New Weaving Mill’ in Łódź
    Prawo do miasta, prawo do dziedzictwa – materialne i niematerialne ślady „Nowej Tkalni” Scheiblera w Łodzi
    Autorzy:
    Piotrowska, Alicja
    Kuźma, Inga B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681869.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    miasto
    przestrzeń postindustrialna
    Łódź
    dziedzictwo materialne
    dziedzictwo niematerialne
    prawo do miasta
    city
    post-industrial space
    material heritage
    non-material heritage
    right to the city
    Opis:
    W artykule przybliżamy przypadek przestrzeni postindustrialnej Nowej Tkalni przy ul. Kilińskiego w Łodzi, będącej częścią dawnego imperium Karola Scheiblera, który posłuży nam do zaprezentowania napięć pomiędzy aktorami życia miejskiego i związanego z tym prawa do miasta, w tym także dziedzictwa. Jednocześnie wskażemy na istotności włączania różnorodnych aktorów w proces kształtowania narracji (również tych wpływających na rozszerzanie pola badawczego) o nim. W swoich rozważaniach wykorzystałyśmy przede wszystkim perspektywę spojrzenia na tę przestrzeń jako na przestrzeń codzienności – pracy, która została naznaczona wydarzeniem niecodziennym – wizytą Jana Pawła II w 1987 r. Zastanawiamy się więc nad praktykami i strategiami upamiętniającymi/zapominającymi w kontekście praktyk miejskich związanych z konstruowaniem dziedzictwa oraz prawa do niego.
    The paper presents the case of post-industrial space of the New Weaving Mill in Kilińskiego Street in Łódź, which was a part of Karol Scheibler’s empire. We use it to illustrate the tensions between actors of the city life and the related right to the city including the right to heritage. At the same time, we indicate the significance of involving different actors in the process of creating narratives (also those contributing to the extension of the research field) of it. In our discussion, we mostly perceive this space as everyday space – space of work that was marked with an unusual event: the visit of John Paul II in 1987. Thus, we consider the practices and strategies for commemorating/forgetting in the context of urban practices connected with the construction of heritage and the right to it.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 191-204
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Museologist versus community of memory. Attempt at defining terms for the sake of legislative amendments
    Muzealnik a wspólnota pamięci. Próba zdefiniowania pojęć na użytek zmian legislacyjnych
    Autorzy:
    Niezabitowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1933196.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-17
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    museologist
    curator
    museum staff
    functions
    positions
    collections
    tangible and intangible heritage
    legislation
    muzealnik
    kustosz
    zespół pracowniczy w muzeum
    funkcje
    stanowiska
    zbiory
    dziedzictwo materialne i niematerialne
    legislacja
    Opis:
    The contemporary role of museum reaches far beyond the traditional understanding of the institution’s role to be played in the preservation of tangible culture monuments. It is currently a creative institution on various levels of man’s activity, a centre for continuous learning, community and creative hub of healthy social relations. Museums continue to cover with their interests newer and newer domains of human activity, among which art and history remain essentially important, though not the only ones. Traditional factual competences that we used to find in museums: a historian of art, a historian, an archaeologist, an ethnologist, continue to be needed, however far insufficient. Today museums have a need of staff who represent a wide range of competences, both to work on the ‘collections’, and on the intangible heritage as well as contacts with the public. Today’s museums expect from the staff the competence in so-called 2nd grade history, namely these who do not only identify and document the past, but also explain what and why we remember from the past. Looking from such a perspective at museums, whose activity seems to be described in the Act on Museums of 21 November 1996 (with later amendments), and in the implementation regulations to the Act, the employee relations require a prompt legislative intervention. The distinction of the staff of museums and around them into ‘museologists’ and ‘non-museologists’ is today unquestionably anachronistic and inefficient, impeding the implementation of the tasks facing these institutions. Furthermore, the source of the name ‘museologist’ is sought, and the analysis of the legislative contradiction in this respect is conducted, while new solutions adjusted to the social needs are provided.
    Współczesna rola muzeum wykracza daleko poza tradycyjne rozumienie tej instytucji jako miejsca ochrony zabytków kultury materialnej. Jest to obecnie instytucja twórcza na wielu polach aktywności człowieka, ośrodek ustawicznej edukacji, wspólnoto-twórczy inkubator zdrowych relacji społecznych. Muzea obejmują swoimi zainteresowaniami coraz to nowsze obszary działalności człowieka, wśród których sztuka i historia pozostają istotowo ważne, ale nie jedynie. Tradycyjne kompetencje merytoryczne, jakie spotykaliśmy w muzeach: historyk sztuki, historyk, archeolog, etnolog, są obecnie nadal potrzebne, ale wysoce niewystarczające. Muzea potrzebują obecnie pracowników reprezentujących szerokie spectrum kompetencji, zarówno do pracy „na zbiorach”, ale także do działalności związanej z dziedzictwem niematerialnym oraz z kontaktami z publicznością. Muzea oczekują od pracowników wreszcie kompetencji tzw. historii II stopnia, czyli tych, które nie tylko rozpoznają i dokumentują przeszłość, ale także tłumaczą co, jak i dlaczego z przeszłości pamiętamy. Patrząc na muzea z tak zarysowanej perspektywy ich działalności wydaje się, że opisany w Ustawie o muzeach z dnia 21 listopada 1996 r. (z późniejszymi zmianami), oraz w rozporządzeniach wykonawczych do tej ustawy, ustrój stosunków pracowniczych wymaga szybkiej interwencji legislacyjnej. Podział środowiska pracy w muzeach i w ich otoczeniu na „muzealników” i „nie muzealników” jest dzisiaj bezspornie anachroniczny i nieskuteczny, utrudniający realizację zadań, jakie obecnie stoją przed tymi instytucjami. Autor w artykule poszukuje źródeł nazwy „muzealnik”, dokonuje analizy sprzeczności ustawowej w tym względzie i proponuje nowe, dostosowane do społecznych potrzeb rozwiązanie.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2019, 60; 233-245
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziedzictwo bez dziedziców? Religijne i materialne dziedzictwo kulturowe mniejszości pochodzenia wołoskiego w Europie w kontekście projektu interdyscyplinarnych badań (przyczynek do tematu)
    Autorzy:
    Kocój, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/639950.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    materialne dziedzictwo kulturowe, dziedzictwo bez dziedzica, Wołosi (Arumuni), cechy charakterystyczne kultury wołoskiej, wielokulturowość, mniejszości etniczne w Europie, społeczności bezpaństwowe, miejsca kultu religijnego Wołochów
    Opis:
    Heritage without Heirs? Tangible and religious cultural heritage of the Vlach minority in Europe in the context of an interdisciplinary research project (a contribution to the subject) The revival of topics concerning the UNESCO cultural heritage, which emerged at the end of the 20th century, poses many questions with reference to the need, essence, and discourse on the subject as well as areas beyond it. One of these questions seems to concern the cultural heritage of the nationless communities in Europe, which were doomed to assimilation, persecution or even oblivion in the second part of the 20th century. In recent times, the critical research trend on cultural heritage has pointed out that the essence of heritage is a choice which transforms cultural achievements into “our heritage” – the areas of culture that we choose and often protect and pass on to next generations. However, beyond “our protection,” there is a realm of “oblivion” which may include “alien” tangible and intangible objects about which we do not care, which do not matter to us and which we do not want to pass on to our heirs. It is a space of all forms of “our” degradation and marginalization of “alien legacy,” a space where we often let this legacy to become forgotten. It can be stated that the example of Vlachs perfectly illustrates the complex processes related to cultures which were overwhelmingly subjugated by their neighbors and lost the fight. A neighbor, usually representing the culture of the majority, was stronger culturally, economically, politically and often militarily, too. The following article focuses on the phenomena which classical anthropology used to inspect, claiming that its role is to protect what is fading into oblivion. Thus, the analysis of the Vlach culture presented herein refers to a much wider reflection, which is a synergy of ethnography, ethnology and cultural anthropology, and to the critical studies on heritage which are emerging in Poland. This presentation will analyze the principal problems concerning the research on the cultural heritage of displaced communities in Europe from the perspective of the Vlach minority. Based on the field research conducted in several countries of Europe (e.g. Greece, Macedonia, Romania, Ukraine, Slovakia and Poland), I will present the main classification of the Vlach tangible heritage with special attention paid to the most important cultural monuments, including religious building developments (churches, icons, small religious architecture). I will portray difficulties found in protecting this heritage and the role of cultural institutions in its preservation and exposition. 
    Źródło:
    Zarządzanie w Kulturze; 2015, 16, 2
    2084-3976
    Pojawia się w:
    Zarządzanie w Kulturze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Managing the collections of the Medical University of Warsaw versus the experience of the humboldt university and the University of Vienna
    Zarządzanie kolekcjami Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na tle doświadczeń uniwersytetu humboldtów i Uniwersytetu Wiedeńskiego
    Autorzy:
    Tyszkiewicz, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/432881.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-24
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    Medical History Museum in Warsaw
    Humboldt University in Berlin
    University of Vienna
    Medical University of Warsaw (WUM)
    museum collections
    coordination
    university tangible heritage
    Muzeum Historii Medycyny w Warszawie
    Uniwersytet Humboldtów w Berlinie
    Uniwersytet Wiedeński
    Warszawski Uniwersytet Medyczny
    kolekcje muzealne
    koordynacja
    uniwersyteckie dziedzictwo materialne
    Opis:
    The Medical History Museum founded in 2011 within the structure of the Medical University of Warsaw (WUM), following the solutions introduced at the Humboldt University in Berlin and the University of Vienna, is planning to shortly introduce coordination of protection and display of the historic tangible heritage of the school. In both Berlin and Vienna in the early 21st century the project of university collection inventory was launched. Just over several years it yielded a large-scale digitizing process, foundation of theme websites, publications, and organization of temporary exhibitions promoting the historic university collections. The Association of University Museums established in Poland in 2014 has for several years been drawing inspiration from the German and Austrian models. The WUM Medical History Museum, resorting to the experience of the Berlin and Vienna universities, has applied numerous ideas for the integration of the historic collections, their identification, and recreation. Following the history of medical collections in Warsaw from the 1st half of the 19th century up to contemporary times, the Author analyses the model for this museum strategy, while also presenting examples of dangers resulting from the mismanagement of university historic heritage.
    Powołane w 2011 r. w ramach Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM) Muzeum Historii Medycyny – wzorem rozwiązań wprowadzonych na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie i Uniwersytecie Wiedeńskim – planuje wdrożyć w najbliższym czasie koordynację ochrony i ekspozycji historycznego dziedzictwa materialnego uczelni. W stolicach Niemiec i Austrii na początku XXI w. rozpoczęto projekt inwentaryzacji kolekcji uniwersyteckich. W ciągu kilku lat skutkowało to – na wielką skalę – digitalizacją zabytków, uruchomieniem tematycznych stron internetowych, wydawaniem publikacji i organizacją wystaw czasowych promujących historyczne zbiory akademickie. Pewne inspiracje z wzorców niemieckich i austriackich czerpie od kilku lat, powołane w Polsce w 2014 r., Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych. Korzystając z doświadczeń uniwersytetów berlińskiego i wiedeńskiego, wiele pomysłów dotyczących scalania historycznych kolekcji, ich identyfikacji oraz odtwarzania, zamierza też uwzględnić w swojej działalności Muzeum Historii Medycyny WUM. Śledząc historię kolekcji medycznych w Warszawie, od 1. poł. XIX w. po czasy współczesne, autor artykułu zastanawia się, jak powinna taka muzealna strategia wyglądać, a także prezentuje przykładowe zagrożenia związane z niewłaściwym zarządzaniem uczelnianym dziedzictwem historycznym.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2019, 60; 163-173
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja obiektów sztuki sakralnej Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej
    Conservation of objects of sacred art in the eastern borderlands
    Autorzy:
    Smaza, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539302.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    sztuka sakralna
    budowle sakralne
    kresy
    kresy wschodnie
    wschodnia Rzeczypospolita
    niewłaściwa adaptacja
    dzieje powojenne
    profesjonalne prace konserwatorskie
    prace restauratorskie
    światowej klasy wartości artystyczne
    kolegiata żółkiewska
    Żółkiew
    Dziedzictwo Kulturowe
    Ochrona Dziedzictwa Narodowego poza Granicami Kraju
    materialne dziedzictwo Kresów
    Opis:
    The tumultuous history of World War II along with its political outcomes have not only lead to moving borders of the Republic of Poland, but also to losing a considerable part of its territory. The lands which were the source and the breeding ground for multicultural tangible and intangible values remained beyond the eastern border. While direct military activities did not lead to the destruction of many temples, the period of fratricidal combat, particularly in Volhynia, fuelled chiefly with hatred and anger, caused vast destruction. Another period was the rule of the Soviet authorities, whose main goals included fighting religion, as well as its entire tangible heritage. The forms and the intensity of fighting varied: temples were being closed, blown up or transformed into factories, power stations, prisons, bakeries, warehouses (usually for artificial fertilizers, oftentimes stored loose), mills, stables, department stores, gymnasiums, offices, apartments, concert halls, or museums of atheism and religion; this was connected with the removal of crosses, towers and domes. Frequently, reconstructions were so extensive that today it is very difficult to recognise that they were once sacred buildings. The furnishing of temples, which often was at the highest artistic level in the world, suffered the cruellest fate. Usually, it was barbarically removed and burnt. Immense geopolitical changes in East-Central Europe in the early 1990’s brought independence to many countries, which undertook a number of regulations enabling the return of temples to their rightful owners. This process, very vigorous in the first period, has almost ceased in recent years. Restoring fairly original appearance to the recovered temples required a huge sacrifice, and oftentimes heroism. First of all, protective, repair, and construction works had to be conducted, in many instances without adequate knowledge. The restoration of the sacred interior designs of the temples was done on a random basis. While the way of proceeding with the restorations was somewhat justified at the time, the activities in recent years, including among others, the inappropriate reconstruction of furnishing, have resulted in a loss of the last remaining values. They have been replaced with mediocrity and tackiness. Professional restoration works have been carried out only in few cases. The reasons for this are varied, on the one hand, among others, the lack of funds, the lack of adequate identification and the preparation of objects in such a vast territory, and on the other hand, the lack of partners. Presently, works on the appropriate professional level are being conducted almost in every scope and discipline at several dozen temples. They are carried out by highly experienced specialists from Polish schools. The works which have been conducted for the last 22 years in the 17th century collegiate church in Zhovkva, Ukraine, constitute one of such exceptions. They have been carried out by students and graduates of Polish schools: the Academy of Fine Arts in Warsaw and the Academy of Fine Arts in Kraków, as well as the Nicolaus Copernicus University in Toruń at the faculty of conservation and restoration of sculpture and architectural structure, and occasionally conservation and restoration of painting, or historic textiles. The works have been conducted in various forms: as holiday internships (month long) or MA theses (in case of the Academy in Warsaw), and the most difficult conservation issues are solved by international committees of specialists and are rendered by certified conservators and restorers of works of art based on the contract for specific task (it has only been several years that this form has contributed to a significant acceleration of the state of completing the restoration of the temple), and also as a form of volunteer work. This last form of activity (increasingly popular) requires highly qualified specialists who undertake full responsibility for the conducted works. Moreover, specific regulations exist which pertain to carrying out restoration works on historical monuments. The assistance, especially financial, of the Department of National Heritage, existing as a part of the Ministry of Culture and National Heritage, or the Centre of Polish Cultural Heritage Abroad at the Association “Polish Community”, as well as the Senate of the Republic of Poland and various foundations, has decidedly increased the number of works rendered on the highest professional level in the world serving the preservation of heritage of the eastern borderlands. It is, regrettably, still “a drop in the ocean”.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2010, 1-4; 85-94
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sacrum i przestrzeń. Hierotopia wyspy Kefalonia (wstępne rezultaty badania pilotażowego)
    Autorzy:
    Kocój, Ewa Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687252.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    dziedzictwo kulturowe
    przestrzeń kulturowa
    święte miejsca
    hierotopia
    Kefalonia
    Grecja
    materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe
    religijność prawosławna
    cultural heritage
    cultural space
    sacred places
    hierotopy
    Cephalonia
    Greece
    tangible and intangible cultural heritage
    Orthodox religiousness
    Opis:
    Bizantyńskie i post-bizantyńskie dziedzictwo kulturowe wysp i półwyspów greckich stanowi wciąż dla większości Europejczyków swoistą białą kartę. W obszarze studiów naukowych tylko nielicznych uczonych spoza Grecji znajdują się artefakty, jak również to, co mogłoby zostać zaliczone do tzw. niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. Celem badań było poznanie hierotopii dziedzictwa kulturowego (religijnego) Kefalonii. Interesowała mnie odpowiedź na pytanie, czy na wyspie znajdują się przestrzenie hierofaniczne i hierotopiczne, nasycone w wyobrażeniach mieszkańców wyspy specjalną mocą i wynikającą z nich specjalną kreacją. Poszukiwałam wierzeń dotyczących powstawania tych miejsc, niezwykłych wydarzeń czy też świętych postaci z nimi związanych oraz organizacji przestrzeni w miejscach kultu religijnego Kefalończyków.W artykule wykorzystane zostały wyniki badań naukowych prowadzonych z wykorzystaniem technik jakościowych stosowanych w podejściu emicznym (swobodny wywiad, jawna i niejawna obserwacja uczestnicząca, dokumentacja fotograficzna oraz analiza materiałów wizualnych). Badaniaopierały się również na historycznych i etnograficznych źródłach zastanych oraz na materiałach dostępnych w Internecie. Pokazały one, że w wyobraźni religijnej Kefalończyków ważną rolę odgrywają wyspiarski charakter regionu i obecność żywiołów: morze otaczające ląd i trzęsienia ziemi cyklicznie nawiedzające wyspę. To specyficzne warunki naturalne dały początek lokalnym legendom i hierotypicznym kreacjom miejscom kultu religijnego. Miały też wpływ na wykreowanie panteonu świętych postaci czuwających nad wyspą, których obecność podkreślana jest poprzez specyficzną hiereotopię miejsc kultu religijnego.
    The Byzantine and post-Byzantine cultural heritage of Greek islands and peninsulas is still a blank slate for most Europeans. Only a few scholars from outside Greece focus their scientific studies on artefacts and anything which could be considered as so-called intangible cultural heritage of the humanity. The objective of the study was to investigate the hierotopy of the religious heritage of Cephalonia. I was interested in whether the island has hierotopic spaces, saturated with special power and the resulting special creation in the islanders’ minds. I searched for the beliefs about the origins of these places, extraordinary events, or the related sacred figures and organizations of spaces in the places used by Cephalonians for religious worship.The article uses qualitative methods of scientific research applied from the emic perspectives (free interviews, explicit and implicit participatory observation, photographic documentation and analysis of visual material). The research also focused on the secondary (historic and ethnographic) sources as well as on resources available on the Internet.The study has shown that an important role in Cephalonians’ religious imagination is played by the insular nature of the region and the elements: the sea surrounding the land and the earthquakes which cyclically strike the island. These specific natural conditions have given birth to local legends and hierotopic creations of places of religious worship. They have formed the pantheon of the holy figures, whose presence is emphasized by the specific hierotopy of the places of religious worship built on the island.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Etnograficzne; 2017, 56
    2450-5544
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Etnograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomnik historii po japońsku, czyli synergia poznawcza miejsc, krajobrazów, kunsztów, tradycji i zwyczajów Podróż do najbardziej wewnętrznego sedna Japonii
    A monument of history in Japanese style, or cognitive synergy of sites, landscpes, crafts and traditions A trip to the innermost essence of Japan
    Autorzy:
    Affelt, Waldemar Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1204972.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    dziedzictwo Japonii
    materialne i niematerialne dobra kultury
    Masamune Date
    Japan heritage
    tangible or intangible cultural properties
    Date Masamune
    Opis:
    Japońska Agencja ds. Kultury realizuje projekt JAPAN HERITAGE, wynikiem którego będzie sto tematycznych narracji zabytkoznawczych. Wnioskodawcą i beneficjentem jest gmina wiejska lub miejska, ale procedura nominacyjna obejmuje także urząd prefektury. Podkreśla się, iż ta inicjatywa nie konkuruje z Listą Światowego Dziedzictwa UNESCO, ani nie wprowadza nowej kategorii zabytku, wobec czego nie istnieje potrzeba kolejnej zmiany Ustawy z dnia 30 maja 1950 r. o ochronie dóbr kultury. Strategicznie projekt ten służy rewitalizacji społecznej poprzez wzmocnienie poczucia tożsamości oraz intensyfikację krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego. Każda narracja JAPAN HERITAGE jest markowym produktem turystycznym, a ilustrujące ją materialne i niematerialne dobra kultury objęte prawną ochroną znajdują się na terenie jednej gminy w kategorii lokalnej, lub też w wielu gminach danej prefektury, a nawet kilku prefektur – w kategorii zbiorowej. Istotę tego projektu omówiono na przykładzie narracji nr 019 „Kultura Date zainicjowana przez Masamune”.
    The Japanese Cultural Agency is implementing the JAPAN HERITAGE project, which will result in a hundred thematic narratives on historical monuments. The applicant and beneficiary is a rural or urban municipality, but the nomination procedure also includes the Prefecture Office. It is stressed that this initiative does not compete with the UNESCO World Heritage List, nor does it introduce a new category of monument, so that there is no need to amend the Act of 30 May 1950 on the Protection of Cultural Property. Strategically, the project aims at social revitalisation by strengthening the sense of identity and intensifying domestic and foreign tourism. Every JAPAN HERITAGE narrative is a branded tourist product, and the tangible and intangible cultural property under legal protection illustrated by it are located in one municipality in the local category, or in many municipalities in a given prefecture, or even in several prefectures - in the collective category. The essence of the project is discussed using the example of narrative 019 'Date Culture initiated by Masamune'
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2019, 7; 1-24
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niematerialne dziedzictwo kulturowe w świetle ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego
    Intangible cultural heritage in the light of protection and promotion of the diversity of cultural expressions
    Autorzy:
    Ratajski, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/538459.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    UNESCO
    niematerialne dziedzictwo kulturowe
    Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 roku
    Konwencja w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego z 2005 roku
    Konwencja w sprawie ochrony dziedzictwa kulturalnego i naturalnego z 1972 roku
    Program UNESCO Pamięć Świata
    społeczność lokalna
    tożsamość
    dziedzictwo materialne
    zrównoważony rozwój
    kultura
    dialog pokoju
    dialog kultur
    różnorodność wyrazu kulturowego
    lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości
    lista światowego dziedzictwa
    polityka kulturalna
    polityka rozwojowa
    kultura narodowa
    kultura lokalna
    dobra kultury
    przemysły kultury
    Milenijne Cele Rozwoju ONZ
    prawa człowieka
    Opis:
    The article refers to two UNESCO conventions adopted by Poland in recent years: The Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage of 2003 and the Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expressions of 2005. On one hand, comparing the content of these documents allows better understanding of the keynote of the concept of safeguarding intangible national heritage applied by UNESCO, and, on the other hand, this guiding principle shows the long distance covered while shaping the vision of cultural heritage over forty years from the establishment of the Convention on Safeguarding the Cultural and Natural Heritage in 1972. To complete the picture, UNESCO’s “Memory of the World” Programme of 1992, concerning safeguarding the documentary heritage, including the digital heritage, must be mentioned. These documents capture the diverse landscape of human cultural heritage, being complementary to each other. They are permeated by the principles of the protection and promotion of the heritage to varying degrees: equality, diversity, equivalency, share in the sustainable development, importance of an individual creator, and also an important role of the local community in this process. They indicate the evolution of the development conditions based on the cultural awareness, sense of identity, formed in the process of gradual identification of one’s own tangible and intangible heritage. They emphasize the possibility of a significant participation of culture in development. The Preamble to the Convention from 2005 contains provisions which formulate principles in a clear way, and also shed light on understanding other UNESCO conventions and programmes, especially on the particularly important Convention from 2003. The principle of non-evaluation, which applies to making new entries on the Representative List of Intangible Cultural Heritage of Humanity, so difficult to understand in the light of the experience related to the application of the criteria for making new entries on the World Heritage List, in accordance with the Convention on Protection of the Cultural and Natural Heritage from 1972, gains importance in the perspective of “cultural diversity forming a common heritage of humanity” and being “a mainspring for sustainable development for communities, peoples and nations”. The Convention emphasizes the importance of culture for social cohesion; developmental role of exchanges and interactions between cultures based on freedom of thought, expression and information, as well as diversity of media; the importance of linguistic diversity; the importance of vitality of cultures, including for persons who belong to minorities and indigenous people, as “manifested in their freedom to create, disseminate and distribute their traditional, cultural expressions and to have access thereto, so as to benefit them for their own development”. These statements give special meaning to the main thoughts of the Convention of 2003, which indicates the fundamental importance of the local community and individual carriers in ensuring vitality of the intangible heritage as a basic condition for its protection. Hence the differences in determination of goods added to the lists established on the basis of the Convention of 1972 and of 2003. In the first case, the dominating principle is the principle of selection of the most outstanding works in a given field, based on the methodology determined by specialists using the criteria of European historical and aesthetic tradition. In the case of the Convention of 2003, there was a clear evolution towards the recognition of the values of cultural phenomena rooted in the local context, proving, first of all, the diversity and authenticity of these phenomena, with their significance in creating the culture for the local community and as a manifestation of their identity, and, with the use of tools for the protection of these phenomena/ elements, may participate in the dialogue of cultures on the national and global scale. The process of the implementation of the Convention gives a huge chance to prepare a methodology consistent with the assumptions of the Convention of 2003, by means of activities that aim at creating the national register of the intangible heritage, and thus recognize, disseminate and maintain the richness of intangible culture in Poland which, as a result of a well conducted cultural policy consistent with the principles of the Convention of 2005, should be present in the developmental processes of our country in a creative manner.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2014, 1; 5-18
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Use of Chemical Weapons on the Eastern Front of World War One (1915) and its Material and Discursive Remains – the Challenge and Stimuli for Attentive Travel, Systematizing, Storage, Connecting, in situ Preservation and Making Public Real Virtual and Digital Heritage of Weapons of Mass Destruction
    Użycie broni chemicznych na Froncie Wschodnim I wojny światowej (1915) oraz materialne i dyskursywne pozostałości jako wyzwanie i stymulator dla uważnego podróżowania, ochrony in situ oraz systematyzacji, przechowywania i upubliczniania realnego, wirtualnego i cyfrowego dziedzictwa broni masowego rażenia
    Autorzy:
    Zalewska, Anna Izbaella
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1031976.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    broń masowego rażenia (BMR)
    broń chemiczna (CW)
    materialne i dyskursywne pozostałości broni chemicznej
    I wojna światowa
    Front Wschodni
    1915
    Polska Centralna
    krajobraz (po)gazowy
    cmentarze wojenne
    archeologia
    pamięć
    bolesne dziedzictwo transnarodowe
    rzeczywiste i wirtualne repozytoria wiedzy o CW
    OPCW
    upowszechnianie wiedzy
    edukacja dla pokoju
    refleksyjna turystyka kulturowa
    uważne podróżowanie
    weapons of mass destruction (WMD)
    chemical weapon (CW)
    material and discursive remains of CW
    World War I
    Eastern Front
    central Poland
    gasscape
    war cemeteries
    archaeology
    memory
    transnational painful heritage
    real and virtual repositories of knowledge on CW
    outreach
    education
    reflective cultural tourism
    attentive travel
    Opis:
    The article includes a theoretical and practical proposal for perceiving and treating material and discursive remains of using chemical weapons – wherever they still exist – as stimuli for reflection on weapons of mass destruction and as warnings. Based on the specific example of the outcomes of the archaeological and historical research conducted in the historic battlefield – the section of the Eastern Front between Sochaczew in the north and Skierniewice in the south, the following more general appeals have been formulated: – for inalienability of collecting, systematizing and interpreting source information and studies that could together make up a real and digital repository of knowledge on material and discursive remains of historical uses of chemical weapons (CW) and potentially further on of weapons of mass destruction (WMD); – for documenting, digitalising and protecting in situ remains of the past that, despite representing a challenge for contemporary people, constitute a part of important, however difficult, transnational painful heritage; – for undertaking more intense, systematic and coordinated activities to disseminate knowledge about past use of CW and about the mission and activities of individuals and organisations involved in the process of minimizing the threats of weapons of mass destruction in the modern world (such as the Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons – OPCW). It is worth exploration, as well as documentation and protection (with the aid of archaeology, history, memory studies, ethnology, landscape studies, educational studies – especially on Peace Education, tourism studies etc.) e.g. by means of transdyscyplinary research and working on establishing real and virtual repositories of knowledge on CW, OPCW, outreach, education on transnational painful heritage, reflective cultural tourism, attentive travel etc. The historical gasscapes (landscape marked with gas attacks) – such as an element of the landscape of today’s central Poland, sketched in this article, that bore witness to the very first mass use of gas shells in January 1915, as well as wave attacks with poisonous chlorine (possibly combined with phosgene) in the battlefield, has been presented as particularly predestined to serve as a symbols of CW painful heritage, triggers for reflection on BMR and carriers of even though weaker and disappearing living memories. Additionally, the attention was drawn to the fact that certain activities aimed at documenting, consolidating, systematizing and disseminating knowledge about the experiences related to CW (or more broadly, WMD) should be undertaken immediately. Some disappearing material remains prove it. The area (in present days Poland) of a former battlefield, where the army of the German Empire repeatedly used chemical weapons in 1915, still conceals the bodies of – until recently – almost completely forgotten victims of CW. Hence the emphasis put on the significance of that area and other similar places as destinations for attentive travel (real and virtual) following evocative remains will not leave us indifferent and uninterested.
    Artykuł zawiera teoretyczną i praktyczną propozycję postrzegania i traktowania materialnych i dyskursywnych pozostałości po użyciu broni chemicznej – wszędzie tam, gdzie jeszcze istnieją – jako bodźców do refleksji nad bronią masowego rażenia i jako ostrzeżeń przed jej stosowaniem. Na konkretnym przykładzie wyników badań archeologiczno-historycznych prowadzonych na historycznym polu bitwy – stanowiącym pozostałość po odcinku Frontu Wschodniego między Sochaczewem na północy a Skierniewicami na południu – sformułowano następujące argumenty (wykraczające poza omawiane tu studium przypadku) i przemawiające za: zasadnością i niezbywalnością gromadzenia, systematyzowania i interpretowania informacji źródłowych i badań, które mogłyby przyczynić się do zaistnienia repozytorium wiedzy o materialnych i dyskursywnych pozostałościach historycznych zastosowań broni chemicznej (CW) i broni masowego rażenia (BMR); potrzebą dokumentowania, digitalizacji i ochrony in situ pozostałości przeszłości, które są częścią ważnego, choć trudnego, transnarodowego bolesnego dziedzictwa; koniecznością podjęcia bardziej intensywnych, systematycznych i skoordynowanych działań upowszechniających wiedzę o stosowaniu broni chemicznej w przeszłości oraz celowością upowszechniania wiedzy o misji i działalności osób i organizacji zaangażowanych w proces minimalizowania zagrożeń wynikających ze stosowania broni masowego rażenia we współczesnym świecie, jak np. Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW – skrót od ang. Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons). W artykule zaprezentowane zostały argumenty przemawiające za tym, że warto badać, dokumentować, zabezpieczać, interpretować i uobecniać w przestrzeni publicznej wiedzę o stosowaniu broni chemicznej, np. poprzez tworzenie repozytoriów (z wykorzystaniem przestrzeni realnych i wirtualnych oraz materialnych i cyfrowych danych), refleksyjną turystykę kulturową i uważne podróżowanie. Mogłoby to następować poprzez transdycysplinarne działania np. z udziałem archeologii, historii, studiów nad pamięcią, etnologii, krajobrazoznawstwa, pedagogiki (zwłaszcza edukacji dla pokoju), studiów nad turystyką itp. Historyczne krajobrazy gazowe (krajobrazy naznaczone atakami gazowymi określane tu jako gasscapes) – jak m.in. naszkicowany w tym artykule element krajobrazu dzisiejszej centralnej Polski, który był świadkiem pierwszego masowego użycia przez armię niemiecką pocisków gazowych w styczniu 1915 r., a także ataków falowych z wykorzystaniem trującego chloru (prawdopodobnie z fosgenem), zostały w artykule przedstawione jako predestynowane do tego, by służyć nam i przyszłym pokoleniom jako symbole bolesnego dziedzictwa broni chemicznej. Dodatkowo zwrócono uwagę, że pewne działania mające na celu poznawanie, dokumentowanie, utrwalanie, obejmowanie formalną ochroną i opieką śladów i świadectw, systematyzowanie i upowszechnienie wiedzy o doświadczeniach związanych z bronią chemiczną (czy szerzej bronią masowego rażenia), powinny zostać podjęte niezwłocznie. Przemawiają za tym m.in. bezpowrotnie znikające pozostałości materialne (jak np. cmentarze wojenne, na których spoczywają ofiary zastosowania broni chemicznej), będące ostatnimi świadkami. Teren dawnego pola bitwy (na Równinie Łowicko-Błonskiej), na którym armia Cesarstwa Niemieckiego wielokrotnie użyła broni chemicznej w roku 1915, nadal kryje szczątki do niedawna prawie całkowicie zapomnianych ofiar broni masowego rażenia. Stąd nacisk kładziony na znaczenie tego obszaru i innych podobnych miejsc jako destynacji uważnych podróży (realnych i wirtualnych), które nie powinny nas pozostawiać obojętnymi i niezainteresowanymi.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 243-273
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies