Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kałuża, Krystian" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Czy teologia komparatywna zastąpi teologię religii?
Will Comparative Theology Replace Theology of Religion?
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595089.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
comparative theology
theology of religion
inclusivism
methodology
non-Christian religions
dialogue
hermeneutics
revelation
religious language
teologia komparatywna
teologia religii
inkluzywizm
metodologia
religie niechrześcijańskie
dialog
hermeneutyka
objawienie
język religijny
Opis:
Among religiological disciplines comparative theology occupies a special place. Some of its representatives advance a quite radical thesis that it should take the place of theology of religion. The question of validity of that thesis is the main issue of this paper. The article consists of four parts. After presenting the essential assumptions of both theology of religion and comparative theology current relationships between the disciplines will be analysed. In the last part the possibility of cooperation between comparative theology and theology of religion will be considered. The author declares for the model of creative cooperation of them the result of which could be comparative theology of religion.
Wśród dyscyplin religiologicznych szczególne miejsce zajmuje teologia komparatywna (copmarative theology). Niektórzy jej przedstawiciele wysuwają dość radykalną tezę, iż winna ona zająć miejsce teologii religii. Pytanie o słuszność tej tezy stanowi główną problematykę niniejszego opracowania. Artykuł składa się z czterech części. Po przedstawieniu istotnych założeń teologii religii i teologii komparatywnej przeanalizowane zostaną aktualne relacje między obydwiema dyscyplinami. W części ostatniej rozpatrzona zostanie możliwość współpracy między teologią komparatywną a teologią religii. Autor opowiada się za modelem twórczej kooperacji obydwu dyscyplin. Efektem tego mogłaby być komparatywna teologia religii.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2016, 16; 319-358
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijaństwo i religie niechrześcijańskie w myśli Karla Bartha
Christianity and Non-Christian Religions in the Thought of Karl Barth
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595121.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Jesus Christ
Christianity
religion
non-Christian religions
revelation
faith
Church
Jezus Chrystus
chrześcijaństwo
religia
religie niechrześcijańskie
objawienie
wiara
Kościół
Opis:
The aim of the article is to present Christianity and non-Christian religions in the thought of Karl Barth. The ideas of the Swiss theologian about religions are characterized by a deep evolution, which allows to single out three basic phases of shaping his thought. In the first phase, present in the first edition of The Letter to the Romans (Der Römerbrief, Zürich 1919), the author allows a view that pagans who are aided by the light of reason may get to cognition of God. Religions in such a view present themselves as meaningful testimony to human rising towards God. This vision is given up in the next phase, in the second edition of The Letter to the Romans (Der Römerbrief, Zürich 1922), and in The Church Dogmatics (Die Kirchliche Dogmatik, 1932–1966). Religions are viewed here as the “unbelief” (Unglaube), an expression of human hubris and an attempt of self-justification. In the third phase of his theological activity Barth revised and slightly moderated his views by stressing universality of the Word of God and the whole work of Creation as possible means of conveying God’s truth. In the modern theology of religion the position of Barth is described as Christocentric exclusivism and considered to be overcome. In the last part of the article a critical evaluation of Barth’s concept has been performed, showing its strong and weak points.
Celem artykułu jest ukazanie chrześcijaństwa i religii niechrześcijańskich w myśli Karla Bartha. Poglądy szwajcarskiego teologa na religie cechuje głęboka ewolucja, pozwalającą wyróżnić trzy zasadnicze fazy kształtowania się jego myśli. W pierwszej fazie, obecnej w pierwszym wydaniu „Listu do Rzymian” (Der Römerbrief, Zürich 1919), autor dopuszcza pogląd, że poganie wspomagani przez światło rozumu mogą dojść do poznania Boga. Przy takim spojrzeniu religie przedstawiają się jako wymowne świadectwa wznoszenia się człowieka ku Bogu. Ta wizja zostaje porzucona w następnej fazie, w drugim wydaniu „Listu do Rzymian” (Der Römerbrief, Zürich 1922) oraz w „Dogmatyce kościelnej” (Die Kirchliche Dogmatik, 1932–1966). Religie jawią się tutaj jak „niewiara” (Unglaube), wyraz pychy człowieka oraz próba samousprawiedliwienia. W trzeciej fazie swej teologicznej aktywności Barth zrewidował i nieco złagodził swoje poglądy, podkreślając uniwersalność Słowa Bożego oraz całego dzieła stworzenia jako możliwego nośnika Bożej prawdy. We współczesnej teologii religii stanowisko Bartha określane jest mianem ekskluzywizmu chrystocentrycznego i uważane jest za przezwyciężone. W ostatniej części artykułu dokonano krytycznej oceny koncepcji Bartha, wskazując jej mocne i słabe strony.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2017, 17; 335-364
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Übel, Leid und Erlösung
Evil, suffering, and salvation
Zło, cierpienie i zbawienie
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595635.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
naturalizm
teizm
Bóg
zło
cierpienie
zbawienie
teodycea
Jezus Chrystus
naturalism
theism
God
evil
suffering
salvation
theodicy
Jesus Christ
Opis:
Naturalizm jest obecnie największym wyzwaniem dla teizmu. Jako teza metafizyczna głosi on, iż wszystko, co wydarza się w świecie, da się wyjaśnić za pomocą przyczyn naturalnych (praw przyrody); nie istnieją duchy, Bóg, bogowie lub inne nadprzyrodzone moce bądź siły. W konsekwencji naturalizm utożsamia się z materializmem i ateizmem. W artykule postawiono pytanie o egzystencjalne konsekwencje światopoglądu naturalistycznego i teistycznego. Od strony metodologicznej postanowiono wykorzystać słabości naturalizmu na korzyść teizmu. Punktem sporu uczyniono problem zła i cierpienia. Analiza obydwu stanowisk prowadzi do wniosku, iż naturalizm jest złą nowiną dla ludzkości. Jeśli Boga nie ma, nie ma ostatecznej sprawiedliwości, pojednania, odkupienia ani zbawienia. Śmierć jest kresem wszystkiego. Pokonani przez życie, ofiary zła i przemocy, na zawsze pozostaną pokonanymi. Nie ma dla nich żadnej nadziei ani ratunku. W takiej perspektywie teizm jawi się jako dobra nowina dla ludzkości. Głosi on, że chociaż istnieje zło i cierpienie, to jednak nie są one czymś ostatecznym. Wszystkie wielkie systemy religijne utrzymują„kosmiczny optymizm” (J. Hick). Chrześcijaństwo dostrzega w Jezusie Chrystusie, w Jego śmierci i zmartwychwstaniu, znak ostatecznego zwycięstwa Boga nad śmiercią i cierpieniem. Przedstawiona w artykule argumentacja na rzecz teizmu w kontekście zła i cierpienia z pewnością nie stanowi dowodu jego prawdziwości, podobnie zresztą jak naturalizm nie dowodzi nieistnienia Boga. To, w jaki sposób niewierzący postrzegają zło, jest już określoneprzez ich niewiarę. I odwrotnie: wierzący postrzegają zło w świetle wiary. Dla chrześcijan ostatnim słowem Boga w obliczu zła i cierpienia jest Jezus Chrystus.
Naturalism is currently the greatest challenge for theism. As a metaphysical thesis it proclaims that everything that happens in the world can be explained by natural causes (the laws of nature) and ghosts, God, gods, or other upernatural powers or forces do not exist. Consequently, naturalism identifies with materialism and atheism. In the article a question about existential consequences of naturalist and theist worldviews was raised. From the methodological point of view it was decided to use the weaknesses of naturalism in favour of theism. The issue of evil and suffering was made a moot point. The analysis of both attitudes led to the conclusion that naturalism is bad news for humanity. If God does not exist, there is no final justice, reconciliation, redemption, or salvation. Death is the end of everything. Defeated by life, victims of evil and violence will remain defeated forever. There is no hopenor rescue for them. From such a perspective theism appears to be good news for humanity. It proclaims that though evil and suffering exist they are not anything final. All the great religious systems maintain “cosmic optimism” (J. Hick). Christianity perceives the sign of the final victory of God over death and suffering in Jesus Christ, His death, and resurrection. The argumentation in favour of theism, presented in the article in the context of evil andsuffering, is definitely not the evidence of its truthfulness the same way as naturalism does not prove the non-existence of God. How non-believers see evil is already determined by their disbelief. And inversely, believers see evil in the light of faith. For Christians, the last word of God in the face of evil and suffering is Jesus Christ.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2018, 38, 2; 79-100
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku teologicznemu pojęciu religii
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669579.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
religion
religio
concept of religion
definition of religion
theology of religion
genuineness of religion
criteriology of religion
religia
pojęcie religii
definicja religii
teologia religii
prawdziwość religii
kryteriologia religii
Opis:
The concept of religion is a fundamental concept of religiological sciences. Still it is not devoid of difficulties. Its critics attempt to prove that plurality and variety of religious phenomena excludes the possibility to define religion. On the other hand the lack of the general concept of religion constitutes a serious problem for theology of religion since it is difficult to study relationships between Christianity and other religions not knowing what religion is and what its theological essence is. The present article consists of three parts. The first part analyses the history of the concept of religion (Latin religio). Second part considers the problem of the definition of religion. Third one presents some of contemporary attempts to specify the theological concept of religion. Finally the last part shows the significance of the concept of religion for theology of religion.
Pojęcie religii jest podstawowym pojęciem nauk religiologicznych. Jego rozumienie nie jest jednak pozbawione trudności. Krytycy starają się wykazać, iż wielość i różnorodność zjawisk religijnych wyklucza możliwość zdefiniowania religii. Z drugiej strony brak ogólnego pojęcia religii stanowi poważny problem dla teologii religii. Trudno bowiem badać relacje między chrześcijaństwem a innymi religiami, nie wiedząc, czym religia jest i na czym polega jej teologiczna istota. Niniejszy artykuł składa się z trzech części. Pierwsza analizuje historię pojęcia religii (łac. religio). W części drugiej rozważono problem definicji religii. Część trzecia prezentuje niektóre współczesne próby sprecyzowania teologicznego pojęcia religii. W części ostatniej ukazano ponadto znaczenie pojęcia religii dla teologii religii.
Źródło:
Analecta Cracoviensia; 2017, 49
2391-6842
0209-0864
Pojawia się w:
Analecta Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Tradycji w Kościele. Między „archeologizmem” a „entuzjazmem”
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828625.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
tradition
hermeneutic of continuity
hermeneutic of rupture
Opis:
The article is an attempt to answer the question about the relation between tradition and the development of theological cognition. The church from the first centuries was aware that allegiance to the council tenets exceeds a technical repetition of council`s formulas. It is clear that a belief in dogma assumes openness to both the past and the future.In the article two approaches to tradition are criticized: archeological and enthusiastic. The first one is linked with attempt to end the possibility of adding to a developing tradition further at any point in history; the second one is a result of conviction that currents form of doctrine and church are exactly what is wanted by God.In reference to K. Rahner, J. Ratzinger and W. Kasper the typological‑sacramental meaning of the tradition was proposed. It lets us – basing on the statements of the Vatican II – overcome a progressivist hermeneutic of rupture and go toward a hermeneutic of continuity and to the real reform of the church. In other words, it means that the process of reception and realization of Jesus` teaching and of the history of Christianity lives on and every epoch, every culture and every generation has a task to deepen and to better understand all revelation given to us by Christ. It must be done with a sensitivity to the historical, cultural and religious contexts of every period of history including the present.
Źródło:
Theological Research. A Journal of Systematic Theology; 2018, 6; 53-70
2300-3588
Pojawia się w:
Theological Research. A Journal of Systematic Theology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Heller w rozmowie z Giulio Brottim. Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu. Tł.Ewa Nicewicz-Staszowska
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040809.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 9; 214-217
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klaus von Stosch. Offenbarung
Klaus von Stosch. Offenbarung [Revelation]
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040810.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 9; 217-221
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bóg bez granic”. Perry’ego Schmidta-Leukela koncepcja teologii religii
„God Without Borders”. Perry Schmidt-Leukel Concept of Theology of Religions
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2144003.pdf
Data publikacji:
2021-01-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teologia religii
religia
Jezus Chrystus
chrystologia
zbawienie
Objawienie
doświadczenie mistyczne
Theology of Religion
Religion
Jesus Christ
Christology
Salvation
Revelation
Mystical Experience
Opis:
This paper presents Perry Schmidt-Leukel concept of theology of religions. Schmidt-Leukel is the most well-known representative of pluralistic theology of religions in German speaking countries. This paper consists of following parts: short biography of Perry Schmidt-Leukel and his large international scholar activity, main idea and tasks of theology of religions according to him, typologization of positions in theology of religions, his concept of religion, his understanding of the Transcendental Reality, backgrounds of pluralism in theology of religions and interpretational models of christological dogma. In the end of the paper there is some criticism of Perry Schmidt-Leukel ideas.
Źródło:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2012, 4; 85-120
2080-8534
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział świeckich w synodalności Kościoła. Rozwój nauczania od Soboru Watykańskiego II do papieża Franciszka
Participation of the laity in the synodality of the Church. The development of teaching from the Second Vatican Council to Pope Francis
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339353.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Church
laity
ecclesiology
synod
synodality of the Church
synodal structures
Kościół
świeccy
eklezjologia
synodalność Kościoła
struktury synodalne
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie roli świeckich w synodalności Kościoła od Soboru Watykańskiego II do papieża Franciszka. Zainicjowana bowiem przez Vaticanum II eklezjologia communio zaowocowała odnową synodalności w życiu i misji Kościoła. W części historyczno-teologicznej wskazano na zależność teologii laikatu od eklezjologii. Dopiero odnowa eklezjologii, która dokonała się pod koniec XIX wieku, przyniosła przełom w postaci nowej wizji roli świeckich w Kościele. Zainicjowało to wieloetapowy proces, którego ostatnim ogniwem jest synodalna wizja Kościoła wspierana przez papieża Franciszka. W części systematycznej ukazano trzy podstawowe aspekty synodalności Kościoła: (1) aspekt teologiczny (synodalność jako konstytutywny wymiar Kościoła), (2) aspekt duszpasterski (synodalność jako mechanizm funkcjonowania Kościoła), (3) aspekt instytucjonalno-prawny (formy realizacji synodalności). Wszystkie one odnoszą się do Kościoła jako Ludu Bożego, a zatem obejmują wszystkich ochrzczonych, tak duchownych, jak i świeckich.
The aim of this article is to show the role of the laity in the synodality of the Church from Vatican II to Pope Francis. The ecclesiology of communio initiated by Vaticanum II resulted in a renewal of synodality in the life and mission of the Church. In the historical and theological section, the dependence of the theology of the laity on ecclesiology was pointed out. It was not until the renewal of ecclesiology, which took place at the end of the 19th century, that a breakthrough was made with a new vision of the role of the laity in the Church. This initiated a multi-stage process, the final link of which is the synodal vision of the Church promoted by Pope Francis. In the systematic section, three basic aspects of the synodality of the Church are presented: (1) the theological aspect (synodality as a constitutive dimension of the Church), (2) the pastoral aspect (synodality as a mechanism for the functioning of the Church), (3) the institutional-legal aspect (forms of implementation of synodality). All of them refer to the Church as the People of God and therefore include all the baptised, both clergy and laity.
Źródło:
Teologia i moralność; 2022, 17, 2(32); 23-45
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skąd Kościół? Od teologii liberalnej do Antona Vögtle
Where does the Church Come From? From Liberal Theology to Anton Vögtle
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040456.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jezus
Duch Święty
Królestwo Boże
Lud Boży
Kościół
geneza Kościoła
eklezjogeneza
eklezjologia
„pierwszy consensus”
„nowy consensus”
Jesus
Holy Spirit
God's Kingdom
God's People
Church
Genesis of the Church
ecclesiogenesis
ecclesiology
“first consensus”
“the new consensus”
Opis:
W artykule przedstawiono najważniejsze etapy dyskusji wokół początków Kościoła od teologii liberalnej do Antona Vögtle. Autorzy „pierwszego consensusu” szkoły historyczno-liberalnej (Harnack, Loisy) zakwestionowali obecność jakiejkolwiek formy zorganizowanego Kościoła w życiu i nauczaniu Jezusa. „Nowy consensus” szkoły eschatologiczno-nowotestamentalnej (Cullmann, Oepke, Beetz) określił Kościół jako Lud Boży czasów ostatecznych, którego fundamenty mają swoje źródło w życiu i nauczaniu ziemskiego Jezusa. Ostateczne ukonstytuowanie się Kościoła dokonało się w wydarzeniach Jego śmierci i zmartwychwstania, a potwierdzone zostało eschatologicznym darem Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy. Sukces „nowego consensusu”, do którego nawiązywała również tradycyjna eklezjologia katolicka, został poważnie osłabiony przez Bultmanna. Kolejni teologowie (Petersen, Vögtle) wyłączają ziemskiego Jezusa (a przynajmniej pewne Jego działania) z okresu założycielskiego Kościoła iprzesuwają czas jego powstania na okres popaschalny, w którym to zmartwychwstały Pan poprzez zesłanie Ducha Świętego i w kooperacji (synergii) ze swoimi uczniami zakłada i buduje swój Kościół. W ten sposób Kościół jawi się nie tyle jako „gotowa budowla”, lecz jako proces („permanentna eklezjogeneza”), którego początki dostrzega się w relacji Jezusa do idei Królestwa Bożego, uczniów, a przede wszystkim do tajemnicy Jego śmierci i Zmartwychwstania.
The article presents the evolution of the discussion about the origins of the Church from liberal theology to Anton Vögtle. Authors of the “first consensus” of the historical-liberal school (Harnack, Loisy) questioned the presence of any form of organised Church in the life and teaching of Jesus. The “new consensus” of the eschatological New Testament school (Cullmann, Oepke, Beetz) described the Church as God's People of the ultimate times, whose foundations are the life and teaching of earthly Jesus. The ultimate foundation of the Church occurred during Jesus' death and resurrection. It was confirmed by an eschatological gift of pouring of the Holy Spirit on the day of the Pentecost. The success of the “new consensus”, which is also linked to traditional Catholic ecclesiology, was seriously undermined by Bultmann. Later theological writing (Petersen, Vögtle) excludes earthly Jesus (or at least some of His actions) from the formative period of the Church and point to the post-Paschal period. The resurrected Lord, through pouring of the Holy Spirit and cooperation (synergy) with His disciples, establishes and builds up His Church. In this respect the Church is not as much a ready-made establishment but a process (“permanent ecclesiogenesis”). Its origins are found in the relationship between Jesus and the idea of God's Kingdom, His disciples, and in the mystery of His death and Resurrection.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 9; 101-130
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia komparatywna. Geneza, opcje, szanse i problemy
Comparative Theology. Origins, Options, Opportunities and Problems
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040747.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teologia komparatywna
teologia religii
religioznawstwo
metoda
metodologia
prawda
religia
comparative theology
theology of religions
religious studies
method
methodology
truth
religion
Opis:
Niniejszy artykuł stawia sobie za cel prezentację i krytyczną ocenę teologii komparatywnej (comparative theology). Dyscyplina ta uprawiana jest głównie w środowiskach anglosaskich, a ostatnio w Niemczech. W części pierwszej ukazano genezę oraz pojęcie teologii komparatywnej. Widzi się w niej dyscyplinę teologiczną, która w dialogu z innymi naukami religiologicznymi, zwłaszcza z empirycznym religioznawstwem (comparative religion), dokonuje refleksji nad innymi religiami. Tym, co odróżnia ją od teologii religii, jest jej mikrologiczny charakter (tj. koncentracja na zagadnieniach szczegółowych) oraz konsekwentnie stosowana metoda porównawcza. Nie jest ona jednak religioznawstwem, gdyż nie poprzestaje na zwykłym opisie zjawisk religijnych, ale stawia pytanie o ich prawdziwość. Teolog komparatywny nie dystansuje się też od własnej tradycji religijnej, ale stara się na nią spojrzeć z perspektywy innych tradycji, z którymi prowadzi uczciwy dialog. Teologia komparatywna jest zjawiskiem wysoce zróżnicowanym (nie ma jednej koncepcji tej dyscypliny). Różnorodność tę ukazano na przykładzie komparatystyki F.X. Clooney'a oraz R.C. Neville’a. Kolejna część artykułu poświęcona jest kwestiom metodologicznym. Status metodologiczny teologii komparatywnej nie jest jeszcze do końca ustalony. Dwa zagadnienia są tutaj szczególnie ważne: relacja teologii komparatywnej do empirycznych nauk o religii oraz jej stosunek do teologii religii. Autor nie zgadza się ztezą, że teologia komparatywna powinna zastąpić teologię religii. Niejasny jest przede wszystkim teologiczny charakter teologii komparatywnej. Samo podjęcie kwestii prawdziwości przekonań religijnych nie czyni z niej jeszcze teologii. Także filozofia religii podnosi tę kwestię. Z drugiej strony zarzuty teologów komparatywnych pod adresem teologii religii są po części słuszne (ogólnikowość, aprioryczność wydawanych sądów, niedocenianie inności/odmienności itd.). W takiej sytuacji można by sobie życzyć twórczej kooperacji obydwu dyscyplin. Efektem tego mogłaby być „komparatywna teologia religii”.
This article describes the comparative theology and focuses on its critical assessment. As a scientific discipline, it has been developed mainly in Anglo-Saxon circles and recently in Germany, as well. In the first part the author presents origins and the concept of comparative theology. It is generally understood as a theological discipline which reflects on other religions within the frame of dialogue with religiological sciences, especially with the empirical comparative religion. The micro-logical nature (i.e. specific issues) and the consistently applied comparative method distinguish it from the theology of religions. It is not, however, a part of religious studies in general because it does not confine itself to mere description of religious phenomena, but it raises the question of its veracity. Comparative theologians do not distance themselves from their own religion, but they attempt to look at it from the perspective of other traditions in the context of genuine interreligious dialogue. The comparative theology is highly diverse (there is no just one conception of it). The author illustrates this diversity with the views of two comparative theologians: F.X. Clooney and R.C. Neville. The second part of the article deals with methodological issues. The methodological status of comparative theology has not been fully established yet. Two issues are particularly important here; the relation of the comparative theology with empirical religious studies and its relationship to the theology of religions. The author does not agree with the thesis that the comparative theology should replace the theology of religions. Decisive in this respect is the unclear theological nature of comparative theology. Mere focusing on the veracity of religious beliefs does not make theology out of it. The philosophy of religion raises this issue as well. On the other hand allegations of comparative theologians against the theology of religions are partly true (i.e. vagueness, apriority of judgments, underestimation of otherness/difference, etc.). In such asituation a creative cooperation of both disciplines could be the solution, with a “comparative theology of religions” as a final consequence.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2014, 61, 9; 43-91
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog religii a dialog kultur
Dialogue of Religions and Dialogue of Cultures
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036016.pdf
Data publikacji:
2019-08-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
religia
kultura
dialog międzyreligijny
dialog międzykulturowy
monoteizm
prawda
przemoc
Opis:
W artykule podjęto zagadnienie relacji między dialogiem kultur a dialogiem religii. Analiza pojęcia religii i pojęcia kultury pokazała, że ich treści są ze sobą ściśle powiązane. Nie ma religii bez kultury ani kultury bez religii. Dlatego pojawiający się czasem postulat zastąpienia dialogu międzyreligijnego dialogiem międzykulturowym jest bezpodstawny. Dialog kultur bez dialogu religii jest niemożliwy. Aby dialog mógł zaistnieć, muszą być spełnione odpowiednie warunki. Jednym z nich jest dążenie do prawdy. Prawda ma jednak charakter inkluzywny, a nie ekskluzywny. Dlatego w religii nie ma miejsca na przemoc w imię prawdy. Dla chrześcijan prawda ma charakter osobowy. Jest nią Jezus Chrystus – Zbawiciel „polifoniczny” (Klemens Aleksandryjski).
The article deals with the relationship between the dialogue of cultures and the dialogue of religions. The analysis of the concept of religion and culture shows that their contents are closely related to each other. There is no religion without culture nor culture without religion. Therefore, demand emerging sometimes to replace interreligious dialogue with intercultural dialogue is unfounded. A dialogue of cultures without a dialogue of religions is impossible. In order for a dialogue to take place, appropriate conditions must be met. One of them is the pursuit of truth. However, the truth is inclusive, not exclusive. Therefore, in religion there is no room for violence in the name of truth. For Christians, truth has a personal character. It is Jesus Christ, the “polyphonic” Saviour (Clement of Alexandria).
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 9; 63-77
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia w poszukiwaniu kryteriów prawdziwości religii
Theology in the search of criteria of authenticity of religion
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047928.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
kryteria
kryteriologia religii
prawda
autentyczność
prawdziwość
religia
prawdziwość religii
relatywizm
criteria
criteriology of religion
the truth
authenticity
religion
authenticity of religion
relativism
Opis:
Celem niniejszego przedłożenia jest wypracowanie kryteriologii umożliwiającej ocenę roszczeń prawdziwościowych poszczególnych religii oraz odróżnienie autentycznych religii od zjawisk pseudoreligijnych. Ze względu na złożoność problematyki ukazano najpierw tło historyczne zagadnienia oraz zwrócono uwagę na jego współczesny kontekst. W kolejnym kroku przeanalizowano istotne dla kryteriologii religii pojęcia. Należą do nich: „prawda”, „prawdziwość”, „religia” oraz „prawdziwość religii”. Poważnym wyzwaniem dla teologii jest dziś zjawisko relatywizmu, kwestionujące istnienie uniwersalnych standardów racjonalności, a w konsekwencji zaprzeczające możliwości utworzenia powszechnie obowiązujących kryteriów oceny poszczególnych systemów (filozoficznych, religijnych, kulturowych, politycznych itd.) i wysuwanych przez nie roszczeń prawdziwościowych. Stąd kolejny paragraf artykułu poświęcony został krytyce tego stanowiska. W ostatniej części przedłożenia zaproponowano kryteriologię religii, którą opartona kategoriach prawdy, dobra i świętości. Odpowiednio do tego zaprezentowane kryteria mają charakter racjonalny, etyczny i teologiczny. Oznacza to, że w przypadku roszczeń prawdziwościowych, ujawniających się głównie na płaszczyźnie przekonań religijnych, należy sięgnąć do kryteriów racjonalnych, w odniesieniu do praktyki i norm postępowania do kryteriów etycznych, zaś w przypadku roszczeń objawieniowo-zbawczych do kryteriów teologicznych.
The aim of the article is to develop criteriology that would enable to evaluate authenticity of particular religions and to distinguish authentic religions from pseudoreligious phenomena. Given the complexity of the problematics, first the historical background of the issue was presented and the attention was paid to its contemporary context. The next step was the analysis of notions crucial for criteriology of religion including “the truth”, “authenticity”, “religion”, and “authenticity of religion”. A major challenge for theology of today is the phenomenon of relativism questioning the existence of universal standards of rationality and consequently contradicting the possibility to develop universally applicable criteria for the evaluation of particular systems (philosophical, religious, cultural, political, etc.) and their claims of authenticity. Thus, the next paragraph of the article was dedicated to criticism of that attitude. In the last part of the presentation criteriology of religion was proposed and it was based on categories of the truth, good, and holiness. Accordingly, the presented criteria are of a rational, ethical, and theological character. This means that in case of authenticity claims, revealing at the level of religious convictions, one should refer to rational criteria. As far as practice and norms of behaviour are concerned, ethical criteria should be applied and in case of revelational and salvific claims theological criteria should be applied.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2020, 20; 295-328
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkupieni w Jezusie Chrystusie? Soteriologia chrześcijańska wobec wyzwań islamu
Redeemed in Jesus Christ? Christian soteriology in the face of Islam
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480342.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Chrześcijaństwo
Islam
Soteriologia
Zbawienie
grzech pierworodny
Christianity
Soteriology
redemption
original sin
Opis:
W artykule podjęto kwestię islamskiej krytyki chrześcijańskiej soteriologii. W pierwszej części zwrócono uwagę na niewystarczalność soteriocentryzmu (J. Hick), ignorującego głębokie różnice między religiami. Kolejna część prezentuje motywy, jakie skłaniają islam do odrzucenia chrześcijańskiej soteriologii. Są nimi radykalny monoteizm, w którym nie ma miejsca na ideę wcielenia i odkupienia, oraz koncepcja człowieka, wolnego od grzechu pierworodnego i jego skutków. W trzeciej części przedłożenia zaprezentowano krótką apologię chrześcijańskiej nauki o zbawieniu/odkupieniu, zwracając uwagę na wielość modeli soteriologicznych oraz różnorodność interpretacji grzechu pierworodnego. Wyeksponowanie soteriologii Anzelma z Canterbury znalazło uzasadnienie w jego dyskusji z islamem oraz dowartościowaniu ludzkiej wolności. We wnioskach zwrócono uwagę na konieczność współpracy teologii religii z innymi naukami religiologicznymi. Postawiono też pytanie o genezę unitarnego monoteizmu w Koranie (ewentualne wpływy wczesnego, monarchianistycznego chrześcijaństwa w Syrii – Ch. Luxenberg, K.H. Ohlig i inni) oraz o zasadność posługiwania się kategorią „słowa Bożego”, którą ten typ monoteizmu zdaje się wykluczać.
The article presents an overview of the Islamic criticism of the Christian soteriology. It begins with pointing out some deficits in the soteriocentrism (J. Hick), with its glossing over serious differences between religions. Next it presents the motives behind Islam’s objection to the Christian soteriology, such as radical monotheism with its utter rejection of the idea of the incarnation and redemption, and its concept of man, reportedly free from the original sin and its consequences. The third part of the article is a brief apology of the Christian teaching on salvation and redemption. It draws attention to the fact that there is not one but many soteriological models and interpretations of the original sin. The soteriology of Anselm of Canterbury merits particular attention for his discussion with Islam and insistence on human freedom. The article concludes with an appeal to the theology of religion to work closely with other branches of religious studies. It postulates an inquiry into the genesis of the unitarian monotheism in the Qur’an and possible influence of the monarchianism in Syria on its formation (Ch. Luxenberg, K.H. Ohlig, and others). It also questions the legitimacy of referring to it as the Word of God, since this particular type of monotheism seems to exclude it in the first place.
Źródło:
Nurt SVD; 2015, 2; 29-55
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyczne modele racjonalizacji cierpienia i zła. Próba teologicznej oceny
An attempt at a theological assessment of classical models of the rationalization of suffering and evil
Autorzy:
Kałuża, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595404.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
zło; cierpienie; racjonalizacja cierpienia i zła; teodycea; wolność;
evil; suffering; rationalization of evil and suffering; theodicy; freedom;
Opis:
W artykule podjęto próbę teologicznej oceny klasycznych modeli racjonalizacji cierpienia i zła. Należą do nich: harmonizacja i estetyzacja, ontologiczna depotencjacja, umoralizowanie oraz pedagogizacja zła. Autor dochodzi do wniosku, iż żaden z nich nie daje wystarczającej odpowiedzi na bolesne pytanie: Dlaczego Bóg dopuszcza zło? Niemniej jednak każdy z wymienionych modeli zawiera elementy, które z powodzeniem mogą być wykorzystane we współczesnym dyskursie teodycealnym. Istnienie zła nie jest wystarczającym dowodem na nieistnienie Boga. To, w jaki sposób niewierzący postrzegają zło, jest już określone przez ich niewiarę. I odwrotnie: wierzący postrzegają zło w świetle wiary. Dla chrześcijan ostatnim słowem Boga w obliczu zła i cierpienia jest Jezus Chrystus.
The article is aimed at trying to assess the classical models of rationalization of suffering and evil from a theological point of view. The models include: harmonization and aestheticization, ontological dispotentiation, moralization, and pedagogization of evil. The author concludes that none of those models gives a sufficient answer to the painful question: Why does God allow suffering? Nevertheless, each of the above mentioned models includes elements that can be successfully used in contemporary theodical discourse. The existence of evil is not sufficient evidence for the non-existence of God. The way non-believers perceive evil is already determined by their lack of faith. And conversely, believers perceive evil in the light of faith. For Christians the last word of God in the face of evil is Jesus Christ.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2016, 36, 1; 57-88
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies