Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Galicia – First World War" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Obraz armii rosyjskiej w okupowanej Galicji w świetle dzienników i wspomnień (1914–1915)
    An image of the Russian army in occupied Galicia in the light of diares and memories (1914–1915)
    Autorzy:
    Florczak, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688740.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Galicja – I wojna światowa
    I wojna światowa – pamiętniki i wspomnienia
    Lwów 1914–1915
    Tarnopol 1914–1915
    Przemyśl 1914–1915
    Armia Rosyjska – I wojna światowa
    Galicia – First World War
    First World War – diares and memories
    Lviv 1914–1915
    Ternopil 1914–1915
    Russian Army – First World War
    Opis:
    The purpose of this article is to present the image of the Russian army emerging from the diaries and memoirs created by authors lived in the cities of Eastern Galicia occupied by Russians. In the second half of August 1914, Russian troops entered Galicia and, as a result of the victorious offensive, occupied the most important administrative centers in these areas, namely Tarnopol and Lviv. In March 1915, after the second siege, Russian entered Przemyśl. The authors of diaries and memories, every day faced representatives of the army and from this everyday perspective they described the observations about the Russian armed force.
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie obrazu armii rosyjskiej, wyłaniającego się z dzienników i wspomnień, powstałych w okupowanych przez Rosjan miastach Galicji Wschodniej. W drugiej połowie sierpnia 1914 r. wojska rosyjskie wkroczyły do Galicji i w wyniku zwycięskiej ofensywy zajęły najważniejsze centra administracyjne na tych terenach, a mianowicie Tarnopol i Lwów. W marcu 1915 r., po drugim oblężeniu, poddał się Przemyśl. Autorzy wykorzystanych w tekście wspomnień na co dzień stykali się z przedstawicielami wrogiej armii i z tej perspektywy opisywali spostrzeżenia dotyczące rosyjskiej siły zbrojnej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 75-87
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between society and house: the history of the emancipation of the Ukrainian women of Eastern Galicia during the First World War
    Autorzy:
    Baidak, Marjana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436491.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    kobiety ukraińskie
    emancypacja
    Wschodnia Galicja
    I wojna światowa
    Opis:
    This article describes the history of the emancipation of the Ukrainian women of Galicia – the Austrian province and later in the Polish state – during the First World War and the post-war years. The focus of this research is the participation of women in combat actions, social activities, and family relationships. The events of war had a signicant impact on the everyday life of women in the household, both ideologically and mentally. The role of Ukrainian women at the front and in the public sphere is analyzed in the context of ‘internal emancipation’ by overcoming traditional prejudices that have limited female space, especially those of the household. During the war the daily space of women signicantly expanded – a woman could become not only a nurse, but the defender of the house, as she had to deal with the daily problems associated with raising children, community initiatives, or concerns for the man who had been mobilized to the front. The critical situation of the war accelerated the process of the emancipation of women as individuals and forced women to give up the traditional limitations of family and home. Ukrainian women found the space to implement dierent skills and began to understand themselves through the prism of their own lives and intimate experiences, not just as a part of a man’s everyday life. These changes were perceived in society in dierent ways. Still, mancipation was not extensive, as many women were afraid to make changes. The huge patriarchal world still dominated, but the issue of the civil rights of women, including the right for self-realization, was impossible to ignore.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 3; 194-235
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odbudowa świątyń w Galicji w czasie I wojny światowej (1914–1918)
    Reconstruction of temples in Galicia During the First World War (1914–1918)
    Autorzy:
    Kargol, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146329.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    I wojna światowa
    Galicja
    zniszczenia wojenne
    restauracja obiektów sakralnych
    First World War
    Galicia
    wartime
    destruction
    restoration of religious buildings
    Opis:
    Artykuł omawia kwestie odbudowy obiektów sakralnych różnych wyznań jako składnika rządowej akcji likwidacji skutków I wojny światowej, pomija natomiast drobiazgową analizę zniszczeń i rekonstrukcji poszczególnych obiektów. Na wstępie przedstawiono poglądy historyków sztuki, konserwatorów zabytków, środowisk politycznych i władz na kwestie restaurowania świątyń. W dalszej części zaprezentowano proces odbudowy, złożony z kilku etapów: stwierdzania i opisywania szkód, dokumentowania zniszczeń, szacowania strat, przeprowadzania prac zabezpieczających, prowadzenia właściwych prac restauracyjnych. Proces ten finansowany był on ze środków państwowych i krajowych, a opiekę merytoryczną sprawowali konserwatorzy zabytków, na czele z Tadeuszem Szydłowskim. Kluczową rolę w procesie odbudowy odegrały dwie instytucje – Centrala Krajowa dla Gospodarczej Odbudowy Galicji oraz Krajowy Konserwator Zabytków w osobie Tadeusza Szydłowskiego.
    This paper discusses the reconstruction of religious buildings of various religious denominations as a component of a government campaign to liquidate the consequences of the First World War, and does not feature a detailed analysis of the damage suffered by and the reconstruction of each building. The introduction presents the views of arts historians, monument conservators, political circles and the authorities on matters of restoring temples. Further in the paper, the reconstruction process was presented as consisting of a number of stages: identifying and describing damages, documenting them, estimating losses, conducting securing works, and conducting proper restoration works. This process was financed from state and domestic funds, and substantive supervision was provided by monuments conservators headed by Tadeusz Szydłowski. A key role in the reconstruction process was played by two institutions—the Domestic Head Office for the Economic Reconstruction of Galicia and the Domestic Conservator of Monuments in the person of Tadeusz Szydłowski.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 69; 156--169
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zachodniogalicyjskie cmentarze z okresu I wojny światowej – niejednoznaczne dziedzictwo w nowych przestrzeniach politycznych
    Western Galicia’s cemeteries from the First World War: an ambiguous heritage in new political spaces
    Autorzy:
    Ruszała, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171891.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    cmentarz wojenny
    Galicja
    Małopolska
    ochrona zabytków
    dziedzictwo wojny
    war cemeteries
    Galicia
    Lesser Poland
    protection of monuments
    heritage of war
    Opis:
    Artykuł omawia cmentarze wojenne z okresu 1914–1918 w Galicji Zachodniej na przestrzeni lat, analizując te obiekty jako niejednoznaczne dziedzictwo, w trzech różnych przestrzeniach: czas wojny (1914–1918), czas postimperialny (1918–1939), czas powojenny (1945–1989). Niniejsze opracowanie pokazuje, w jakim stopniu dziedzictwo wojny zmieniło swoje znaczenie w odbiorze społecznym, biorąc pod uwagę uwarunkowania polityczne. Pierwszy okres charakteryzuje się dwuznacznością: między humanitarną aprobatą i troską o groby poległych żołnierzy a dezaprobatą środowisk artystycznych, które krytykowały architekturę cmentarzy wojennych jako obce style i sztukę, nieprzystającą do istniejącego krajobrazu. Drugi okres odnosi się do okresu po roku 1918 i oswajania z tymi miejscami jako „naszymi” cmentarzami, gdzie w tle dyskurs Legionów Polskich przyćmił znaczenie wielonarodowych armii. Wreszcie trzeci okres dotyczy zapomnienia tych miejsc, marginalnych inicjatyw i niszczenia obiektów. Ich sytuacja zmieniła się wraz z oddolnymi inicjatywami lat siedemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. XX wieku.
    The article discusses the war cemeteries of 1914–1918 in Western Galicia over the years, analyzing these sites as an ambiguous heritage, in three different spaces: the war period (1915–1918), the post-imperial period (1918–1939) and the post-war period (1945–1989). This publication shows to what extent the legacy of the war has changed its meaning in public perception, given the political circumstances. The first period is characterized by ambiguity: between humanitarian approval and care for the graves of fallen soldiers, and disapproval by artistic circles who criticized the architecture of war cemeteries as alien styles and art, incompatible with the existing landscape. The second period refers to the period after 1918 and the familiarization with these places as “our” cemeteries, where the discourse of the Polish Legions overshadowed the importance of multinational armies in the background. Finally, the third period concerns the forgetting of these places, marginal initiatives and the destruction of objects. Their situation changed with the grassroots initiatives of the 1970s and 1990s
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 70; 131--145
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Expulsions from the ‘Congress’ Kingdom of Poland and Galicia as Seen from Personal Accounts (1914–18)
    Autorzy:
    Sierakowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601439.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    First World War
    exile
    refugees
    Opis:
    The article discusses the refugees’ life during the Great War, focusing on the living conditions on their route to and in exile. The aim here is to grasp the experience that the refugees underwent when they were still uncertain of their future, and when they were venturing into the unknown without being aware of where their journey would take them. The source material concerns refugees who fled from the ‘Congress’ Kingdom of Poland and Galicia to central Russia and western part of the Austro-Hungarian empire. It involves personal documents, especially those created during this exile experience, and the accounts included in the press, notably in Ognisko Polskie. The evidence presented in the article shows that the exile was among the most traumatic war events. It also demonstrates that the flight and exile affected various groups in different ways. Children and elderly persons were most vulnerable and most likely to suffer damage to their health or even to lose their lives. It was particularly difficult for them to endure adverse weather conditions and malnutrition. They were also more prone to contagious diseases, especially typhus and cholera. The stay in the barracks camps established in the Austro-Hungarian Empire was another difficult experience. Especially initially the camps were not fi t for housing so great a number of people of different age and gender. Finally, the analysis of personal documents shows the use of different survival strategies in the exile. The refugees showed much determination in finding employment or seeking compensation and various benefits; and there was a significant social mobilization to organize assistance to the refugees.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2016, 113
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność tarnowskiej delegacji Książęco-Biskupiego Komitetu Pomocy w latach 1915–1917
    Autorzy:
    Glugla, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007470.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Tarnowska delegation Książęco-episcopal Assistance Committee
    organizational structure
    Galicia
    the First World War
    1915–1917
    humanitarian assistance
    the report.
    Opis:
    Tarnowska delegation Książęco-episcopal Assistance Committee was officially was established on 19 August 1915 r. It was a transformation of Tarnowski Rescue Committee. This organization functioned during the First World War. Its patron was bishop of Tarnów Leon Wałęga. As part of its structure three sections: building, the orphan and food shortages were created. They were based on subsidies and donations, also from abroad. It moved to assist the most affected by the war diocese – orphans and the homeless, especially in rural areas. Delegation activity fell at the most difficult times. There was no shortage of clergy and lay people involved in helping the most needy. Institutional support was organized professionally. Thanks to the work Tarnowskiej Delegation K.B.K. many lives were saved.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Małopolskie; 2016, 21; 233-254
    1643-6911
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Małopolskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Unwelcome guests”: Situation of Galician refugees in Austro-Hungary at the end of the First World War and at the time of dissolution of the Habsburg Monarchy
    Autorzy:
    Ruszała, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20312184.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Tematy:
    refugees
    wartime migrations
    repatriations
    1918
    postimperial space
    Galicia
    Opis:
    This paper investigates the situation of Galician refugees in the Habsburg Empire during the last year of the First World War. The majority of the refugees returned home following the eastward movement of the frontline in 1915 (i.e. after the Gorlice‑Tarnów campaign). However, many others stayed deep within the Austro‑Hungarian Empire till the end of the war. According to the official reports of the Ministry of the Interior, there were still 90 thousand refugees (25% Poles, 28% Jews, and 46% Ukrainians, then known as Ruthenians) receiving social benefits from the state in the Austrian part of the Empire on 1st September 1918. Moreover, one can add countless refugees who stayed in the interior of the Empire at their own expense. The situation became even more complicated when the feelings of enmity on the part of the local inhabitants escalated. Pressed by society, the local authorities started expelling the refugees. As a consequence, some of them returned home, while others still stayed in exile in search of a better life. What is even more interesting is that some of them (mostly Jews) emphasised the lack of a bond with the new Polish state born in November 1918.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2022, 52; 107-121
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lwowskie znaki pieniężne w okresie okupacji rosyjskiej w czasie I Wojny Światowej
    Lviv’s Banknotes in the Period of the Russian Occupation During the First World War
    Autorzy:
    Orłyk, Switłana
    Kocur, Wiktor
    Szweć, Wołodymyr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1036065.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-26
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    world war i
    lviv
    galicia
    bond
    crown
    money circulation
    russian occupation
    i wojna światowa
    lwów
    okupacja rosyjska
    bo
    obieg pieniądza
    bony
    Opis:
    W artykule opisano obieg pieniężny i jego cechy na terenie miasta Lwowa okupowanego przez wojska rosyjskie w czasie I wojny światowej. Zwrócono uwagę na problem wprowadzenia rubli rosyjskich do obiegu pieniądza na okupowanych terenach Galicji (cesarstwa austro-węgierskiego). Należy zauważyć, że jednoczesna obecność w obiegu pieniędzy dwóch imperiów, przy braku monet, znacznie utrudniała rozmaitego rodzaju rozliczenia. Taka sytuacja spowodowała konieczność wydania bonów miejskich. Biorąc pod uwagę problemy „kryzysu pieniężnego”, rosyjskie władze okupacyjne zdecydowały się na wniosek władz miasta Lwowa na wydanie lwowskich bonów o nominale 1 korony (emisja – wrzesień 1914 r.). Na podstawie dokumentów archiwalnych zrekonstruowano proces rozwiązania problemu produkcji lwowskich bonów przez rosyjskie władze okupacyjne.
    Lviv banknotes during the Russian occupation in the First World War. The article sets out the peculiarities of monetary circulation in the territory of the city of Lviv during its occupation by Russian troops during the First World War. Attention is drawn to the problems of introducing Russian rubles into monetary circulation throughout the occupied territories of Galicia formerly belonging to the Austro-Hungarian Empire. It is noted that the simultaneous existence of the currencies of the two empires in monetary circulation, and the absence of fractional money, complicated the settlement process, and contributed to the emergence of social and economic problems, which subsequently led to the necessity of issuing city bonds in Lviv. In response to the problems caused by the “fractional money crisis”, the Russian occupation authorities promoted, answering on the proposition of the Lvov government, the issuance of Lviv bonds with a face value of 1 crown (issued in September 1914). The difficult financial situation Lviv found itself in necessitated the further issue of city bonds with a face value of 100 crowns (issued in February 1915). The problems surrounding the issue of Lviv bonds by the Russian authorities during the occupation has been reconstructed on the basis of archival documents.
    Źródło:
    Acta Archaeologica Lodziensia; 2020, 66; 35-46
    0065-0986
    2451-0300
    Pojawia się w:
    Acta Archaeologica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postawy wybranych duchownych diecezjalnych i osób zakonnych wobec wybuchu i pierwszych miesięcy I wojny światowej
    Attitudes of selected diocesan clergy and religious order members towards the outbreak and the first months of World War I
    Autorzy:
    Sowa, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31803927.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    I wojna światowa
    kroniki parafialne
    Galicja
    osoby zakonne
    duchowieństwo
    World War I
    parish chronicles
    Galicia
    religious order members
    clergy
    Opis:
    Artykuł koncentruje się na początkowym okresie I wojny światowej, w momencie wkraczania do poszczególnych miejscowości Galicji żołnierzy rosyjskich. Przedstawione zostały zachowania księży oraz sióstr zakonnych w trudnym okresie ich życia. Omówiono także zadania i obowiązki, jakie spoczywały na kapelanach wojskowych przydzielonych do służby wśród formacji wojskowych na froncie oraz tych, którzy zostali skierowani do szpitali w celu posługiwania rannym i cierpiącym.
    The article focuses on the initial period of World War I, specifically the arrival of Russian soldiers in various towns and villages of Galicia. It presents the behaviors of individual priests and nuns during this challenging period of their lives. The article also discusses the tasks and responsibilities of military chaplains assigned to serve among military formations on the front lines, as well as those who were deployed to hospitals to minister to the wounded and suffering.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 169-183
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An Unknown Census of the Population of Przemyśl from mid-1918
    Autorzy:
    Budzyński, Zdzisław
    Kamińska-Kwak, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367974.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Przemyśl
    Galicia
    First World War
    population census
    census questionnaire
    nuclear and extended family
    religious and national differentiation
    Galicja
    I wojna światowa
    spis mieszkańców
    kwestionariusz spisowy
    rodzina podstawowa i rozszerzona
    zróżnicowanie narodowościowe i wyznaniowe miasta
    Opis:
    The main source for this article is a population census carried out in Przemyśl in 1918, previously unused in any scientific research. Using a survey method, it encompassed single households; only some of the material exists to this day, a larger part stored in the Sanok Archive, and a smaller in the National Archive in Przemyśl. The census combined the elements of the earlier “State of Souls” (status animarum) in relation to households and the more modern type of Austrian survey to which new categories were added; its original form enables new methods for analyzing the local population of that area. The circumstances in which the census was carried out are unknown; we can assume that it was conducted by the local magistrate, due to food shortages and mass migration of the population (including the military) to the city. The surviving 1,163 cards enable us to pinpoint personal data from the respondents, such as sex, age, religion and nationality, place of birth and address, and in some cases social status and profession.
    Podstawę źródłową artykułu stanowi niewykorzystany dotąd w badaniach naukowych spis mieszkańców Przemyśla z połowy roku 1918. Przeprowadzony metodą ankiet (kwestionariuszy) spisowych, obejmujących pojedyncze gospodarstwa rodzinne, zachował się tylko w części; większej – w zasobach oddziału sanockiego Archiwum Państwowego w Rzeszowie, mniejszej – w zbiorach Archiwum Państwowego w Przemyślu, do którego kiedyś przynależał. Łączy on w sobie procedury austriackich konskrypcji ludności, uzupełnionych jednak o zupełnie nowe kategorie statystyczne, a jego oryginalna forma redakcyjna stwarza dodatkowe możliwości analizy lokalnej społeczności. Nieznane są jeszcze okoliczności przeprowadzenia spisu, można jedynie przypuszczać że wykonano go na zlecenie ówczesnego magistratu, ze względu na katastrofalną sytuację mieszkaniową i napływ w tym okresie dużej liczby osób do miasta, w tym wojskowych. Zachowana część kart spisowych w liczbie 1163 pozwala na imienne wskazanie osób przebywających ówcześnie w Przemyślu, określenie ich płci, ustalenie wieku, przynależności religijnej i narodowościowej, miejsca pochodzenia i zamieszkania oraz w niektórych przypadkach statusu społecznego i wykonywanej profesji.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2019, 41; 209-231
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od listopada do listopada. Monarchii habsburskiej i Polaków wzajemne rozstawanie
    From November to November. The consensual parting of the Habsburg Monarchy and the Poles
    Autorzy:
    Szymczak, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409734.pdf
    Data publikacji:
    2024-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Galicia (Poland)
    Habsburg monarchy
    First World War
    Galicja
    monarchia habsburska
    pierwsza wojna światowa
    Opis:
    The author of the text analyses the reasons why Poles from Galicia, southern Poland, departed from the so-called Austro-Polish conception and matured towards the ideal of full independence. He draws attention to the significance of the Act of 5 November 1916 for the initiation of emancipation processes among Poles living under the Habsburg rule.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 164-185
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cesarsko-królewskie gimnazja państwowe miasta Lwowa na drodze transformacji w gimnazja państwowe Polski Niepodległej 1914–1922
    The Imperial-Royal public secondary schools in the city of Lviv and their transformation into the public secondary schools of Independent Poland in the period from 1915 to 1922
    Autorzy:
    Siudut, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/571094.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
    Tematy:
    I wojna światowa
    Galicja
    II Rzeczpospolita
    Lwów
    szkolnictwo średnie ogólnokształcące
    transformacja
    First World War
    Galicia
    Second Polish Republic
    Lviv
    secondary schools
    transformation period
    Opis:
    In retrospect, the outbreak of the Great War in the summer of 1914 must be recognised as a trigger that changed the education model in Galicia. The process of legal and administrative transformation of the education framework in Galicia started overnight. The purpose of the adjustments was to accommodate the system of teaching, upbringing, organisation of education and the work of schools (including secondary schools) to the needs of the monarchy which at that time was in the state of war. The transformation of the Galician education system reached its peak in the period of sociopolitical upheavals, which resulted from the fall of the Dual Monarchy as well as from the acquisition of the former Galicia by the newly reborn Polish State. After a careful analysis, it has turned out that scholars should study the transformation period as divided into three homogenous phases. The first of these stages began together with the outburst of the War in the summer of 1914 and lasted until the end of the Russian occupation of Lviv. The second one began together with the end of that occupation in July 1915 and lasted until the fall of the Dual Monarchy. The third one covered the period of the rebirth of Poland in November 1918. The most durable legacy of the Galician education model in the schooling system of Independent Poland consisted in the 19th century idea of basing the education of the young generation on the dominant position of an eight-form secondary school (gimnazjum). These schools were partially reformed after the programme debate which took place between 1919 and 1922. Therefore, the educational basis and the teaching personnel established before 1918 became the durable element transferred to the new generation. On the brink of the Great War of 1914–1918, i.e. in the summer of 1914, the Lviv centre of secondary education enjoyed the position of the largest centre of secondary education in Galicia. A variety of religions and nationalities represented by the pupils had become its hallmark. Lviv was also the centre of an ongoing debate about the role of upbringing and education in the life of a nation. The teaching staff of Lviv’s public secondary schools, consisting of distinguished pedagogues, had a significant impact on the results of education in those schools.
    Wybuchu wielkiej wojny w lecie 1914 roku z perspektywy czasu uznać trzeba za impuls zmian galicyjskiego modelu edukacji. Z dnia na dzień zaczął się proces modyfikacji prawno-administracyjne ram pracy galicyjskiej oświaty. Celem wprowadzanych korekt, było dostosowanie systemu nauczania, wychowania, organizacji oświaty i pracy szkół (w tym szkół średnich) do potrzeb prowadzącej wojnę monarchii. Apogeum transformacji galicyjskiej całości oświaty przypada na okres polityczno-społecznych przemian będących konsekwencją upadku Austro-Węgier i przejęciem byłej Galicji przez odrodzone Państwo Polskie. Analiza okresu przemian skłania badacza dziejów lwowskiej i polskiej oświaty do wyodrębnienia trzech jednolitych faz. Pierwsza zaczęła się wraz z wybuchem wojny w lecie 1914 roku i trwała do zakończenia rosyjskiej okupacji Lwowa. Druga, zapoczątkowana równolegle z końcem tej okupacji w lipcu 1915 roku, ciągnęła się do upadku monarchii. Trzecia przypadła na czas odrodzenia Polski w listopadzie 1918 roku. Najtrwalszą spuścizną galicyjskiego modelu edukacji w systemie szkolnym Polski niepodległej, była XIX-wieczna koncepcja oparcia systemu edukacji młodego pokolenia o dominującą pozycję gimnazjum – ośmioletniej ogólnokształcącej szkoły średniej, częściowo zreformowanej po debacie programowej z lat 1919–1922. Trwałym elementem przeniesiony w nowe czasy były też baza edukacyjna i kadry pedagogiczne szkół uformowane przed 1918 roku. U progu wielkiej wojny lat 1914–1918, w lecie 1914 roku, lwowski ośrodek szkolnictwa średniego ogólnokształcącego, był wówczas największym centrum edukacji na poziomie średnim w Galicji. Jego charakterystyczną cechą była wielowyznaniowość i wielonarodowe pochodzenie uczniów. We Lwowie ścierały się opinie o wychowaniu i roli edukacji w życiu narodu. Ważnym elementem, wpływającym na efekty kształcenia w gimnazjach państwowych Lwowa, była zatrudniona w ich kadra wybitnych pedagogów.
    Źródło:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2013, 63; 187-211
    0006-3940
    2450-0410
    Pojawia się w:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies