Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "język łaciński" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dlaczego w liturgii powinien być stosowany język łaciński?
Cur sermo latinus adhibendus sit in sacris agendis?
Autorzy:
Spataro, Robertus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613975.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
język łaciński
sermo latinus
Opis:
The author argues that the Latin language is closely related to the sphere of the sacrum, unchanging and beautiful, and its use in the liturgy helps in the development of the culture of many nations.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 60; 69-77
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język łaciński w świecie wykreowanym przez J.K Rowling
Autorzy:
Niewiadomska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676698.pdf
Data publikacji:
2022-01-05
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
język łaciński
Harry Potter
zaklęcia
magia
Opis:
In the article “Latin language in the world created by J.K. Rowling” we discuss the spells derived from the Latin language, which were created by J.K. Rowling in the series of books about Harry Potter. Linguistic analysis of spells has shown that incantation formulas derived from Latin constitute the vast majority of all spells. The power of a spell always comes from its etymology. However, it is impossible to indicate the rules according to which the novelist created the formulas of spells. Some recurring features of the linguistic transformations can be discerned. Noted qualities of Rowling’s language include the variety and free use of Latin as a vocabulary base for spells.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2022, 30, 4; 109-122
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zachowany rękopis patrologiczny z księgozbioru biskupa Jana IV Rotha (1482-1506)
Autorzy:
Urban, Wincenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044411.pdf
Data publikacji:
1980
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
rękopis
język łaciński
patrologia
manuscirpt
Latin
patrology
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1980, 40; 179-183
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy typów, części konstrukcyjnych oraz wyposażenia jednostek pływających w XVI-wiecznych drukowanych słownikach z polskim komponentem językowym
Names of types, construction parts and equipment of vessels in the 16th-century printed dictionaries with the Polish language component
Autorzy:
Kuliński, Bohdan A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089430.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
nautology
lexicography
early modernity
Latin
Polish
nautologia
leksykografia
wczesna nowożytność
język łaciński
język polski
Opis:
The article analyzes the Polish language nomenclature of types, construction parts and equipment of vessels recorded in the 16th-century printed dictionaries with the Polish component. In addition, the text reviews the current state of research and discusses the sources in view of the terminology in question. The excerpted source material has been listed in three tables.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2021, 66, 4; 83--106
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lejb Pawe i jego trójjęzyczny słownik nazw roślin
Lejb Pawe and his trilingual dictionary of plant names
Autorzy:
Dolatowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888581.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
Tematy:
rosliny
nazewnictwo
nazwy gatunkowe
jezyk polski
jezyk lacinski
jezyk hebrajski
slowniki
slownik botaniczny
Pawe Lejb
Źródło:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2018, 66
2080-4164
2300-8326
Pojawia się w:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anathema in lateinischen Inschriften
Anathema in Latin Inscriptions
Autorzy:
Ehmig, Ulrike
Zawadzki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947479.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
anatema
klątwa
inskrypcja
łacina
język łaciński
epitafium
anathema
curse
inscription
Latin
epitaphy
Opis:
A recently finished study of early Christian epitaphs that contain the term adiuro or coniuro to protect the tombs shows that ignoring these instructions would be penalized with a series of draconian punishments. Relevant curses and punitive formulas were borrowed from the Old and New Testaments. Inter alia the culprit should be punished by means of anathema, the eternal damnation. In recent years Konrad F. Zawadzki has intensively dealt with anathema in the literary sources of the early church and pointed out that the punishment was used in doctrinaire disputes against heretics. The use of the term in Latin inscriptions, which has not been studied so far, is the focus of this study. The eleven relevant inscriptions dating from the 6th to the 8th century are analyzed epigraphically and theologically. They are directed against moral offenses and point to a later expansion and popularization of the meaning of anathema.
Ukończone niedawno badania nad chrześcijańskimi epitafiami zawierającymi terminy adiuro lub coniuro zwracają uwagę na to, że owe epitafia – mające na celu chronić groby przed profanacją – grożą klątwą każdemu, kto ośmieliłby się naruszyć miejsce pochówku zmarłych. Używane w tym kontekście groźby i sankcje karne niejednokrotnie zapożyczano ze Starego lub Nowego Testamentu. Profanacje grobów podlegały między innymi anatemie, skazującej profanatorów na karę wiecznego potępienia. Konrad F. Zawadzki, który w ostatnich latach intensywnie zajmował się użyciem terminu „anatema” w źródłach literackich, zwrócił uwagę na to, że sankcja anatemy we wczesnej literaturze chrześcijańskiej stosowana była przede wszystkim w kontekście sporów dogmatycznych z heretykami. Użycie terminu „anatema” w łacińskich inskrypcjach, które do tej pory nie było jeszcze nigdy przedmiotem badań naukowych, a które w niniejszym przedłożeniu poddane jest szczegółowej analizie, ukazuje, że kara anatemy – skierowana przeciwko profanatorom grobów – dotyczyć mogła w pierwszej linii nie odstępstw dogmatycznych, ale przewinień moralnych. Prezentowane i omawiane w artykule jedenaście inskrypcji łacińskich zawierających termin „anatema” i datowanych na czas między VI a VIII wiekiem jest wymownym dowodem na to, że sankcja anatemy – początkowo stosowana jedynie w kontekście dogmatycznym – z biegiem lat zaczęła obejmować nowe „przeklęte” obszary.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 71; 185-208
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oral and Written History
Historia ustna i pisemna
Autorzy:
Csonta, István
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1394564.pdf
Data publikacji:
2021-07-29
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
nieporozumienia
język łaciński
średniowiecze
liturgia
Sobór Watykański II
misconceptions
Latin
Middle Ages
liturgy
Vatican II
Opis:
It is well-known that misconceptions can influence many, especially if it does not require too much energy to understand. Hoaxes, misleading interpretations are attractive especially for the less educated. The fact that forgeries and conspiracy-theories spread much faster by the help of the mainly unfiltered social media than ever before, which is especially visible in the time of Covid-19. This article, by the help of three examples, presents how much tendentious interpretation in oral history can influence the formation of misconceptions,and vice versa, how a misconception can influence the common knowledge of a society and in the end its cultural memory.
Powszechnie wiadomo, że nieporozumienia mogą wpływać na wiele osób, zwłaszcza jeśli ich rozumowanie nie wymaga zbyt wielkiego wysiłku. Żarty, oparte na błędnej interpretacji historycznej, są atrakcyjne zwłaszcza dla mniej wykształconych. Nie ma wątpliwości, że fałszerstwa i teorie spiskowe rozprzestrzeniają się znacznie szybciej niż kiedykolwiek wcześniej, głównie dzięki pomocy niekontrolowanych mediów, co daje się zauważyć również w okresie przeżywanej pandemii. Artykuł, opierając się na trzech przykładach, przedstawia jak tendencyjna interpretacja historii mówionej może wpływać na kształtowanie się nieporozumień i jak błędne przekonanie może wpływać na powszechną wiedzę o społeczeństwie, a ostatecznie na jego pamięć kulturową.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 1; 155-163
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testowanie użyteczności oprogramowania do nauki języków klasycznych : case study aplikacji mobilnej Speak Latin : Learn Latin Language Offline
Usability testing of software for learning classical languages : case study of the mobile application Speak Latin : Learn Latin Language Offline
Autorzy:
Zbądzki, Jakub
Rogowska-Wandowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146698.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wrocławska Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej Horyzont
Tematy:
nauka
język
język obcy
język łaciński
test użyteczności
user experience
zapewnianie jakości
learning
language
Latin language
usability testing
quality assurance
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia, jakie mają kategoria użyteczności i jej testowanie dla oprogramowania służącego do nauki języków klasycznych, a także wskazanie możliwych defektów, które mogą się pojawiać, i ich źródeł. Jako przykład posłużyła aplikacja mobilna Speak Latin: Learn Latin Language Offline. Testy użyteczności przeprowadzono na aplikacji w wersji 1.0.18, w brytyjskiej wersji językowej, na urządzeniu Huawei Mate 10 Lite z systemem Android w wersji 8.1.0. Oprogramowanie testowano pod kątem efektywności i satysfakcji z użytkowania. Zaobserwowano pojawianie się istotnych defektów w kluczowych obszarach aplikacji. Usterki dotyczą przede wszystkim: 1. nieprawidłowej wymowy wyrazów; 2. braku deklarowanego rozróżniania zapisu i wymowy; 3. schematu odtwarzania nagrań istotnie utrudniającego naukę; 4. niepoprawnych i niejednolitych tłumaczeń lub ich braku; 5. nieczytelnych kategorii, w których występują dane słowa. Zauważono, że istotna część defektów wynika z zastosowania syntezatora i translatora mimo słabego rozwinięcia tych technologii w kontekście języków klasycznych. Aplikacja prawdopodobnie nie przeszła też testów użyteczności. Kontrola ze strony człowieka i weryfikacja jakości tego rodzaju oprogramowania okazują się niezbędne. Bez nich nie może ono spełniać wymagań przeciętnych odbiorców, które dotyczą efektywności i satysfakcji z użytkowania, nie jest też w stanie przynosić istotnych korzyści edukacyjnych.
The aim of this article is to present the importance of the usability category and its testing for software designed for learning classical languages, as well as to point out possible defects that may appear and their sources. The mobile application Speak Latin: Learn Latin Language Offline was used as an example. Usability testing was carried out on the app version 1.0.18, in the British English language version, on a Huawei Mate 10 Lite device with the Android system in version 8.1.0. The software was tested in terms of effectiveness and satisfaction of use. Significant defects have been observed in key areas of the application. The defects relate primarily to: 1. incorrect pronunciation of words; 2. lack of claimed differentiation between notation and pronunciation; 3. the playback pattern of recordings significantly impeding learning; 4. incorrect and inconsistent translations or lack thereof; 5. illegible categories in which words occur. It was noted that a significant proportion of the defects are due to the use of synthesizer and translator despite the poor development of these technologies in the context of classical languages. The application probably did not pass usability testing either. Human control and quality verification of this kind of software prove essential. Without them, it cannot meet the average user's requirements regarding the effectiveness and satisfaction of use, nor is it able to deliver significant educational benefits.
Źródło:
Biuletyn Naukowy Wrocławskiej Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej. Informatyka; 2022, 9, 1; 25--30
2082-9892
Pojawia się w:
Biuletyn Naukowy Wrocławskiej Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej. Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język polski w statucie synodu łęczyckiego z 1285 roku – tłumaczenie kanonów
Polish language in the statute of the synod of Łęczyca of 1285: the translation of the canons
Autorzy:
Stelmach, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1393920.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language
Latin language
translation
synod of Łęczyca
statute
canon
język polski
język łaciński
przekład
synod łęczycki
statut
kanon
Opis:
Przedmiotem badań w artykule jest stosunek polskiego episkopatu do języka polskiego w XIII wieku. Problem został przedstawiony w oparciu o statut synodu łęczyckiego z 1285 roku. Treść większości kanonów została przedstawiona w skrócie – tym samym przybliżono tematy, jakimi zajął się episkopat podczas synodu. Natomiast istotne dla historii języka polskiego kanony 3, 4 i 6 zostały poddane głębszej analizie. Podjęto próbę odtworzenia prawdopodobnej sytuacji panującej w Kościele na ziemiach polskich w XIII wieku oraz przedstawienia stosunku episkopatu do języka polskiego i jego wykorzystania w nauczaniu i liturgii. Ponadto na podstawie wydań źródłowych dokumentów kościelnych dokonano przekładu filologicznego wskazanych kanonów na język polski.
The aim of this article is to present the attitude of the Polish Episcopate towards the Polish language in the 13th century. The issue has been presented swith reference to the statute of the synod of Łęczyca of 1285. The content of most of the canons is briefly outlined together with the topics discussed by the Episcopate during the synod. Canons 3, 4, 5 and 6 – the most essential to the history of the Polish language – have been subjected to a deeper analysis; this enables us to recreate the most likely situation that prevailed in the Church in the 13th century in Poland. They also present the Episcopate’s attitude towards the Polish language and use thereof in teaching and liturgy. Moreover, a philological Polish translation of the above mentioned canons is based on the source editions of ecclesiastical documents.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 131-144
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terminologia działań leczniczych
Nomenclature of medicinal actions
Autorzy:
Bugaj, Małgorzata
Drobnik, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039904.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
język łaciński
gramatyka
etymologia
działania farmakologiczne
roślinne surowce lecznicze
latin language
grammar
etymology
pharmacological actions
herbal
drugs
Opis:
The paper presents the Latin nomenclature of pharmacological actions in terms of their etymology and grammar. The Latin vocabulary was selected according to the following criteria: 1) these actions are effects of herbal drugs, 2) the nomenclature is in current use in phytotherapy.
Praca omawia łacińskie nazewnictwo działań farmakologicznych pod względem etymologicznym i gramatycznym. Kryteriami doboru słownictwa są: 1) działania wywierane na organizm człowieka przez leki naturalne, 2) terminy używane obecnie, spotykane w literaturze z zakresu ziołolecznictwa.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2009, 63, 4; 67-73
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskojęzyczne przekłady dzieł pansoficznych Jana Amosa Komeńskiego.
Autorzy:
Hampl, Lubomír
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195073.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Jan Amos Komeński
pansofia
manuskrypty Conatuum pansophicorum dilucidatio i Europae Lumina
przekład
język łaciński
czeski i polski
Opis:
Przetłumaczenie z języka łacińskiego i czeskiego na język polski fragmentów dwóch istotnych dzieł (Europae Lumina i Conatuum pansophicorum dilucidatio), wprowadza nas w znacznym stopniu w przedmiotową problematykę „naprawy rzeczy ludzkich”. Tłumaczenie tych dzieł wypełnia sporą lukę w polskiej komeniologii. W tłumaczonych na język polski fragmentach widać, jak Jan Amos Komeński wytrwale i z niebywałą uporczywością, zdecydowanie dążył do zaszczytnego celu, jaki sobie wyznaczył – pansoficznej naprawy wszystkich rzeczy ludzkich. Polskojęzyczny czytelnik będzie mógł w końcu zapoznać się (chociażby fragmentarycznie) z tymi dwoma pansoficznymi dziełami w swoim języku ojczystym, w których obecne są również istotne elementy związane z tematyką pedagogiczno-filozoficzną skupioną wokół domeny o charakterze badań interdyscyplinarnych.
Źródło:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2020, 7; 279-319
2450-7245
2658-1973
Pojawia się w:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem obecności i teologii języka łacińskiego w liturgii rzymskiej pięćdziesiąt lat po II Soborze Watykańskim
The Problem of the Presence and Theology of the Latin Language in the Roman Liturgy Fifty Years After the Second Vatican Council
Autorzy:
Beyga, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601906.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
język łaciński
II Sobór Watykański
liturgia
teologia liturgii
Latin language
II Vatican Council
liturgy
theology of the liturgy
Opis:
W świadomości wielu wiernych łacina jako język liturgiczny należy już do przeszłości. Jednakże ostatni sobór podtrzymał używanie tego języka w celebracji katolickiej Mszy św. Nie tylko liturgika, lecz także dogmatyka powinna podjąć problematykę związaną z używaniem łaciny w czasie sprawowania Eucharystii. Jednym z powodów podjęcia tego tematu jest niedawna pięćdziesiąta rocznica zakończenia II Soboru Watykańskiego.
Fiftieth anniversary of completing the II Vatican Council works allows us to look critically on theology and the post-conciliar achievements in topic of liturgy. The article regards chosen theological aspects of Latin as a liturgical language. On the one hand the Latin language in the liturgy is liturgical problem in theological debate, but on the other hand we can find a theological arguments for using this language. In the article the author also tried to show the timeliness of problems regarding liturgical theology fifty years after the last Council.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2017, 11, 2; 153-166
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakimi językami mówili chrześcijanie w Afryce Prokonsularnej? Analiza odnośnych tekstów Tertuliana, św. Cypriana i św. Augustyna
What Languages did the Christians of Africa Proconsularis use? An Analysis of Corresponding Texts of Tertullian, St. Cyprian and St. Augustine
Autorzy:
Turek, Waldemar Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612546.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Afryka Prokonsularna
język łaciński
język fenicki
język grecki
Tertulian
Cyprian
Augustyn
Vetus Latina
Akta męczenników
język
Proconsular Africa
Latin
Greek
Punic
Tertullian
Augustine
language
Acts of martyrs
Opis:
The study has focused on the languages used by Christians in Proconsular Africa. Since they derived primarily from three cultural backgrounds (Phoenician, Greek and Latin), first of all, it tries to ascertain how many of them spoke Phoenician (strictly speaking: Punic), Greek or Latin. It turns out that in the studied time period, from the III to V centuries, the Roman circles furthered their own language and culture and they did this very effectively. As a result, more and more Christians in the region used Latin, and in consequence most of the literary production (even that which originally had been in Punic and Greek) survived in the Latin version. Furthermore, it is noted that it was thanks to the Christians of Proconsular Africa, and not of Rome, that in time Latin became the major language of the Church. As the respective texts of Tertullian, St. Cyprian and St. Augustine are compared, it becomes clear that there were three different styles of Latin used by these Christians. First of all, there was the polished language, in which the authors continued the style of writing based on ancient classical Latin (even though they introduced changes as to the meaning and terminology used). These same authors, in many cases, in particular in catechesis and preaching used a simpler Latin, taking into account the perceptive capacities of the simple faithful. The poorest Latin was used by those who were brought up in the lowest strata, particularly in the Phoenician society.
W opracowaniu został podjęty temat języków, którymi posługiwali się chrześcijanie Afryki Prokonsularnej. Jako że wywodzili się oni głównie z trzech obszarów kulturowych (fenickiego, greckiego i łacińskiego), próbuje się najpierw ustalić, jak wielu z nich mówiło po fenicku (właściwiej: po punicku), grecku albo po łacinie. Ukazuje się następnie, że w analizowanym okresie od III do V w. środowisko Rzymian propagowało bardzo skutecznie swój język i swoją kulturę. To powodowało, że coraz więcej chrześcijan tego regionu posługiwało się łaciną i, konsekwentnie, najwięcej świadectw literackich (także w odniesieniu do języków fenickiego i greckiego) zachowało się w tym języku. Co więcej, dostrzega się, że to właśnie dzięki chrześcijanom Afryki Prokonsularnej, a nie Rzymu, łacina stała się z biegiem czasu głównym językiem Kościoła. Analizując odnośne teksty Tertuliana, św. Cypriana i św. Augustyna, wyróżnia się trzy różne style łaciny używanej przez tamtejszych chrześcijan. Chodzi najpierw o język wykwintny, którego twórcy kontynuowali (wprowadzając znaczące zmiany co do treści i słownictwa) styl pisania oparty na starożytnej łacinie klasycznej. Ci sami jednak autorzy używali w wielu wypadkach, zwłaszcza w katechezie i w kaznodziejstwie, łaciny prostszej, biorąc pod uwagę możliwości percepcyjne zwykłych wiernych. Najuboższą łaciną posługiwali się ci, którzy byli wychowani w najniższych warstwach, zwłaszcza społeczności fenickiej.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 72; 27-48
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les problèmes de la traduction de l’interprétation dans les textes du droit canonique
Problems of Translation and Interpretation in the Texts of Canon Law
Problemy translatorskie i interpretacyjne w tekstach prawa kanonicznego
Autorzy:
Dyjakowska, Marzena
Sitarz, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933348.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawo kanoniczne
interpretacja
Kodeks Prawa Kanonicznego
język łaciński
translatoryka
canon law
interpretation of
the Code of Canon Law
Latin
translation
Opis:
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom poprawności przekładu tekstów prawa kanonicznego z języka łacińskiego na język polski, co wiąże się z koniecznością prawidłowej interpretacji norm tego prawa. Właściwą problematykę poprzedzają rozważania o roli języka łacińskiego w Kościele katolickim i o odchodzeniu od tego języka m.in. w liturgii na rzecz języków narodowych po Soborze Watykańskim II, mimo że dokumenty takie jak wydana na krótko przed rozpoczęciem Soboru Watykańskiego II Konstytucja apostolska Jana XXIII Veterum sapientia oraz soborowa konstytucja o liturgii Sacrosanctum Concilium nakazywały zachowanie łaciny w liturgii. Konieczność posługiwania się językiem łacińskim była też podkreślana w wielu wypowiedziach Magisterium Kościoła. Przekład tekstów łacińskich na języki narodowe uregulowała instrukcja z 1969 r. De interpretatione textuum liturgicorum, której zasady odnieść można w dużej mierze również do tekstów z zakresu prawa kanonicznego (zwłaszcza punkty 19-33, 57). Problemy translatorskie omówiono na przykładzie tłumaczenia terminu iterum w polskiej wersji Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., gdyż z tym właśnie terminem związana była wątpliwość interpretacyjna kan. 917. Wątpliwość ta stała się punktem wyjścia do rozważań na temat metod interpretacji norm prawa kanonicznego, a szczególną uwagę zwrócono na interpretację językową. Omówiono także interpretacyjną działalność Papieskiej Rady do Spraw Tekstów Prawnych.
Article is devoted to issues of accuracy of the translation of texts of canon law from Latin into Polish, which involves the proper interpretation of the norms of this law. Correct the problems precede the discussion of the role of Latin in the Catholic Church and moving away from that language, among others. in the liturgy for the vernacular after Vatican II, even though such documents, as published in the Council shortly before the start of the Apostolic Constitution of John XXIII Veterum sapientia and conciliar Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium dictated the behavior of Latin in the liturgy. The need to use the Latin language was also emphasized in many statements of the Magisterium of the Church. Translation into national languages of Latin instruction has paid the 1969 De interpretatione textuum liturgicorum whose rules refer to a large extent also to the texts of canon law (in particular sections 19-33, 57). Translation problems are discussed on the example of translating the term iterum in the Polish version of the Code of Canon Law of 1983, because of this particular term was associated interpretative doubt can. 917th Doubt has become the starting point for consideration on how to interpret norms of canon law, and particular attention was paid to the interpretation of the language. Also discussed the interpretive activities of the Pontifical Council for Legislative Texts.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 23-51
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies