Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "potoki gorskie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zróżnicowanie parametrów hydraulicznych w rejonie bystrzy o zwiększonej szorstkości
Diversification of hydraulic parameters in near rapid hydraulic structures (RHS)
Autorzy:
Radecki-Pawlik, A.
Swiderska, K.
Plesinski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60768.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
potoki gorskie
potok Porebianka
bystrze o zwiekszonej szorstkosci
parametry hydrauliczne
parametry hydrodynamiczne
naprezenia styczne
predkosc przeplywu
rozklad predkosci
Opis:
Obecnie poszukuje się nowych rozwiązań budowlanych z zakresu inżynierii rzecznej. Najodpowiedniejszymi budowlami wydają się być bystrza o zwiększonej szorstkości. Spełniają one walory przyrodnicze i estetyczne oraz nie powodują przegrodzenia rzeki wędrującym rybom i innym organizmom wodnym, przez co są zalecane przez Ramową Dyrektywę Wodną Unii Europejskiej. W publikacji określono wartości parametrów hydraulicznych w rejonie bystrzy o zwiększonej szorstkości, znajdujących się na potoku Porębianka w Gorcach. Głównym celem pracy jest próba pokazania możliwości monitorowania wykonanych budowli hydrotechnicznych oraz pokazanie ewentualnych zmian w hydrodynamice cieku, które uniemożliwiłyby zamieszkiwanie odcinka rzeki przez organizmy wodne. Z przeprowadzonych badań można wnioskować o prawidłowej pracy bystrzy oraz o spełnieniu funkcji ekologiczno-krajobrazowej przez te budowle. Świadczy o tym bogate zróżnicowanie warunków hydrodynamicznych, co wpływa na zwiększenie ilości miejsc o różnorodnej faunie makrobezkręgowej. Parametry hydrodynamiczne zaobserwowane w rejonie bystrzy ściśle zależą od usytuowania punktu pomiarowego w stosunku do poszczególnych elementów budowli. Maksymalne prędkości nie zawsze powodują powstawanie największych sił działających na dno cieku, gdyż jest to związane również z ich rozkładem w pionie pomiarowym.
At the present, in modern river training practices and philosophy one can notice coming more into use ecological friendly hydraulic structures. Those, which are especially needed for river training works, as far as expectation of Water Framework Directive is concerned, are rapid hydraulic structures (RHS). What is important, RHS in general do not stop fish and invertebrates against migrating upstream, provide natural and esthetical effects within the river channel, still working as hydraulic engineering structures. Along this paper we described and measured some hydraulic parameters within the reach of chosen rapid hydraulic structures, which we found in the field. The main aim of the research was to describe changes of values of those parameters upstream and downstream of the RHS’s and to find out their influence on hydrodynamics of the stream. The study was undertaken on the Porębianka Stream in the Gorce Mountains. Observed hydrodynamic parameters within the reach of the RHS’s depend on the location of measuring point and the influence of individual part of the structure. At the same time maximum velocity does not always create the bigger shear force, because it is also depend on the velocity distribution along the hydrological profile.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zniszczenia koryta potoku Wielka Puszcza poniżej zapory na skutek katastrofalnego deszczu
Damages of the Wielka Puszcza stream channel below the dam as a result of disastrous rain
Autorzy:
Lipski, C.
Kostuch, R.
Ryczek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61824.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
potoki gorskie
potok Wielka Puszcza
powodzie
szkody powodziowe
procesy erozyjne
koryto rzeczne ponizej pietrzenia
erozja rzeczna
deformacja koryta
Opis:
Procesy erozyjne, oprócz niszczenia wierzchniej warstwy gleby, oddziałują na morfologię i hydrologię rzek. Niszczenie wierzchniej warstwy gleby zmniejsza retencje zlewni, co zwiększa spływy powierzchniowe i zwiększenie przepływów powodziowych a zmniejszenie niżówek. Szczególnie duże szkody w zlewniach górskich są powodowane deszczami nawalnymi, które mają co prawda lokalny zasięg, ale przebiegają bardzo gwałtownie. Zlewnia Wielkiej Puszczy jest położona na styku dwóch dzielnic przyrodniczo-leśnych: Podkarpacia Właściwego i Beskidu Małego, które należą do krainy karpackiej. Powierzchnia jej wynosi 19,30 km2. Gęstość sieci hydrograficznej wynosi 1,60 km⋅km-2, stoczystość 0,3102. Średnia wysokość to 507,5 m npm. Zlewnia ma stopień lesistości 81,65%, a wskaźnik rozwinięcia lesistości 0,87. W badanej zlewni przeważają spadki o nachyleniu powyżej 30% (62,1%) oraz 20–30% (20,7%). Brak jest spadków o nachyleniu 0–3%. Średni spadek powierzchni zlewni Soły wynosi 25,47%. W użytkowaniu zlewni przeważają lasy (81,65%). Gruntów ornych jest 16,54%, a użytków zielonych 1,81%. Zamieszczono przekroje poprzeczne koryta i krzywe natężenia przepływu dla sytuacji przed i po powodzi. Katastrofalne przepływy spowodowały znaczne zwiększenie powierzchni przekroju poprzecznego, obniżenie dna koryta o około 0,5 m. Nastąpiła zmiana kształtu krzywej natężenia przepływu.
Erosion processes apart from distruction of upper layer of soil, influences morphology and hydrology of streams. Devastation of upper soil layer decreases basin retention what increases surface runoff, flood discharges and decreases low flows. Particularly bad damages in mountains basins are caused by heavy rains that have local extent but are very violent. The Wielka Puszcza basin is located on two natural regions: Podkarpacie Właściwe and Beskid Mały that belong to the Karpaty district. The basin area amounts 19,30 km2. Density of hydrographical network is 1,60 km⋅km-2, slope index 0,3102. Mean height attaines 507,5 m npm. The basin has forestry degree 81,65%, and indicator of forestry development 0,87. In the investigated basin prevail slopes above 30% (62,1%) and 20-30% (20,7%). It is lack of slopes of 0- 3%. The mean slope of the basin is 25,47%. In land use prevail forests (81,65%). There is 16,54% of arable lands, and grasslands cover 1,81% of the area. The cross sections of the channel and discharge intensity curves before flood and after flood that took place on 28 August 2005 were presented. Disasterous flows caused significant cross section area, lowering channel bottom of about 0,5 m. The change of flow intensity curve took place either.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 3/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w retencji wody dokonywane przez bobry [Castor fiber L.] na rzekach i potokach gorskich
Changes made in the retention of water on mountain rivers and streams by beavers
Autorzy:
Cywicka, D
Brzuski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/880467.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
Polska
gory
rzeki gorskie
potoki gorskie
retencja wodna
Beskid Zywiecki
bobr europejski
Castor fiber
wystepowanie
tamy bobrowe
stawy bobrowe
poprawa warunkow wodnych
Opis:
Nasilająca się w ciągu ostatnich dziesięcioleci ekspansja demograficzna i urbanistyczna oraz zmiany klimatyczne, doprowadziły do znacznego zanieczyszczenia i deficytu wód. Sposobem na ich magazynowanie są ujęcia i zbiorniki retencyjne, budowane w górnych biegach rzek, gdzie skażenie jest stosunkowo najmniejsze. W Polsce nie ma wielu takich rezerwuarów, zaś istniejące borykają się z wieloma problemami związanymi z ich utrzymaniem. Dlatego też warto zadbać o naturalnego sprzymierzeńca w walce o czystą wodę, jakim jest bóbr. Przeprowadzane introdukcje i reintrodukcje, w połączeniu z naturalnymi migracjami, doprowadziły do pojawienia się tego ssaka na obszarach górskich. Konstrukcje charakterystyczne dla działalności tego gatunku (np. tamy), zatrzymują osady oraz stabilizują spływ wód. Stawy bobrowe są czynnikiem inicjującym powstawanie bardzo rzadkich lasów łęgowych i przyczyniają się do wzrostu różnorodności biologicznej. Zebrana faktografia dostarcza argumentów przemawiających za ochroną biotopów bobra na terenach potoków i rzek górskich.
Growing urban and demographic expansion along with climatic changes have led to considerable pollution and shortage of water. One way to store water is in water intakes and reservoirs constructed in the upper reaches of rivers, where the contamination is smallest. There are insufficient numbers of such reservoirs in Poland and existing ones struggle against maintenance problems. Therefore, in the battle for clean water, it is worth paying attention to the care of our natural confederate: the beaver. Recent introductions and reintroductions of beaver along with natural migrations have resulted in the appearance of this species in mountain areas. Structures typical of beaver activity (e.g. dams) have a positive influence on the state of reservoirs, because they stop silting and stabilize the flow of water. Beaver’s ponds are also a factor in the creation of very rare riparian forests and increase biological diversity. Collected factual material provides arguments for the protection of beaver habitat in areas of mountain streams and rivers.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 184-192
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie parametrów hydrodynamicznych w rzece roztokowej na przykładzie odcinka Ochotnicy w Gorcach
Changes of hydraulic parameters in the braided river – the Ochotnica river in the Gorce Mountains
Autorzy:
Radecki-Pawlik, A.
Jasek, R.
Plesinski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60584.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeka roztokowa
hydrodynamika
potoki gorskie
potok Ochotnica
parametry hydrauliczne
predkosc przeplywu
naprezenia styczne
liczba Reynoldsa
liczba Froude'a
parametr Shieldsa
Opis:
W pracy opisano badania nad zróżnicowaniem parametrów hydrodynamicznych w rzece roztokowej. Badania przeprowadzono w zlewni potoku Ochotnica w miejscowości Ochotnica Górna w Gorcach, w Karpatach polskich. Przekrój pomiarowy został wybrany w miejscu, gdzie w korycie rzeki utworzyły się dwie łachy roztokowe. Pomiary wykonano w latach 2003-2004 w 7 terminach, a na-stępnie w roku 2010 przeprowadzono wizję terenową. Na podstawie zmierzonych wartości prędkości płynącej wody w pionach tachimetrycznych obliczono następujące parametry hydrodynamiczne: naprężenia styczne, prędkość dynamiczną, liczbę Reynoldsa, liczbę Froude'a oraz parametr Shieldsa. Parametry te pozwoliły sprawdzić jakie warunki hydrauliczne panują w korycie podczas tworzenia się roztok. Uzyskane wyniki pokazują, że w rzece przebiegają naturalne procesy roztokowania, mimo antropogenicznego zdewastowania koryta.
Along the paper, the research on chosen hydrodynamic parameters in braided river was described. The research was conducted within the reach of the Ochotnica River in the Gorce Mountains – Polish Carpathians. The research reach was located in the place where two bars in the river were created. In 2003 and 2004 measurements were done in 7 series. Values of flow velocities were measured in the river reach and then shear stresses, dynamic velocities, Reynolds and Froude numbers and Shields parameters were calculated. Analysis of hydrodynamics parameters allowed to check the hydrodynamic conditions in the river channel. The results show that in the Ochotnica River natural braiding processes are taking place despite of anthropological pressure on the river.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 02
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki hydrodynamiczne oraz hydromorfologiczne w dwóch potokach gorczańskich Jaszcze i Jamne w Karpatach Polskich
Hydrodynamic and hydromorphological conditions in two streams in the Gorce Mountains in the Polish Carpathians
Autorzy:
Bucala, A.
Plesinski, K.
Radecki-Pawlik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886255.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gory
Karpaty Zachodnie
Gorce
potoki gorskie
potok Jaszcze
potok Jamne
warunki hydrodynamiczne
warunki hydromorfologiczne
zlewnia potoku Jaszcze
zlewnia potoku Jamne
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2013, 22, 3[61]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czynników antropogenicznych na zmiany koryt cieków karpackich
Influence of anthropogenic factors on changes of Carpathian stream channels
Autorzy:
Korpak, J.
Krzemien, K.
Radecki-Pawlik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61306.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki gorskie
potoki gorskie
rzeka Czarny Dunajec
rzeka Bialy Dunajec
potok Mszanka
koryta rzeczne
morfologia koryt
bystrze o zwiekszonej szorstkosci
rumosz roslinny
formy korytowe
dynamika koryta rzeki
czynniki antropogeniczne
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 04
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie mikrosiedlisk makrobezkręgowców dennych w obrębie łachy bocznej potoku górskiego
Differential types of community structures of benthic macro-invertebrates within the region of the mountainous stream point bar
Autorzy:
Zasepa, P.
Radecki-Pawlik, A.
Klonowska-Olejnik, M.
Przybyla, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61330.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
potoki gorskie
potok Jalowiecki
lachy boczno-korytowe
mikrosiedliska
makrobezkregowce denne
jetki
muchowki
widelnice
chrusciki
skaposzczety
chrzaszcze
wystepowanie
czynniki siedliska
sklad granulometryczny
woda
wlasciwosci fizykochemiczne
przeplyw wody
Opis:
W pracy wykonano analizę, polegająca na sprawdzeniu, czy wybrane czynniki abiotyczne, to jest: rodzaj granulacji dna cieku i przepływy wpływają na różnice w różnorodności, liczebności i strukturę dominacji w zgrupowaniach makrobezkręgowców dennych. Ma to związek z faktem, że w ostatnim okresie w Polsce rozpoczęły się intensywne prace nad stanem potoków i rzek górskich w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej. Coraz trudniej zaprzeczyć faktowi, że rzeka to nie tylko masa płynącej wody pod wpływem siły ciężkości, lecz także skomplikowany system powiązań hydrologiczno-biologicznych. Biologiczna organizacja rzeki tworzy pewien ciągły system – continuum rzeczne, mający ścisły związek z warunkami geomorfologicznymi, hydrologicznymi i fizykochemicznymi cieku. Badania nad zasiedleniem mikorosiedlisk prowadzono w rejonie łachy bocznej w dolnym biegu potoku Jałowieckiego w Beskidzie Makowskim. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów granulometrycznych oraz hydrologicznych w różnych punktach badawczych w obrębie łachy korytowej, tworzącej się na dnie potoku wyróżniono różne typy siedlisk. Stwierdzono m.in., że w obrębie badanej łachy dominantami w ciągu całego roku były jętki (43,77 %), muchówki (28,10 %) oraz widelnice (15,78 %). Chruściki (8,47 %), skąposzczety (2,27 %), chrząszcze (1,44 %) były subdominantami. Zaobserwowano również różnice w strukturze dominacji makrofauny poszczególnych punktach badawczych. We wszystkich punktach dominowały 3 grupy owadów: jętki, muchówki i widelnice.
The aim of this study is the examination of the effect of condition texture, substrate type and stream flows on the colonization of stream invertebrates, resulting in community structure and their abundance within the bar. The researcher carried out in the 8 meter - long section of the Jalowiecki stream, behind the bar after obstacle (Pic. 1). Within the bar 7 measurements points were located: 1A, 1B, 1C, 2A, 2B, 2C and 3. The research section of the stream was divided into tree transects: initial, middle and final. In each transect measurement points were located. In the points mentioned above biological samples were taken and granulometric measurements were done (measurements of water depth, flow rate and stone size). During the research also chemical measures were taken. The macroinvertebrate samples were taken 5 times a year: November 1999, April 2000, June 2000, August 2000 and October 2000. Granulometric measurements were done only once in June 2000. Rivers are dynamic physical, chemical and biological entities. The article describes research on settlement of benthic macroinvertebrates. The community structure of benthos was studied in the bar of the Jałowiecki stream in the Makowski Beskid Mountains.Basing on geomorphologic (granulometric) and hydrologic measurements in research points of the sandbank different habitats types of benthic invertebrate were selected. Type 1 – located on top of (bystrzyki), type 2 – located close to proximal part of the bar, type 3 – located opposite to the bank river to the bars and type – 4 located in the shadow of rocks. Within the, bar the stream flow was from 1.04 m3/s to 0.19 m3/s. Grains were of quite different shape. The shapes were by far most common – 54-57 %. On the second place were ellipsis – 41 % and the balls were last common. It was turned out that point bar has a significant influence on benthos community structure and their abundance. Research results suggest that a thorough understanding of the structure of benthic invertebrates requires knowledge of disturbance history, as well as more readily measured habitat parameters such as shear stress, shear velocity, Froude’s and Reynolds numbers.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 2/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalne powodzie błyskawiczne w latach 80. i 90. XX wieku w zlewni Górnej Skawy
Local flash floods in t he 80's and 90's of the twentieth century in the Upper Skawa catchment
Autorzy:
Franczak, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791540.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
Tematy:
powodzie
powodzie blyskawiczne
wiek XX
zlewnie rzek
rzeka Skawa
potoki gorskie
zagrozenia powodziowe
Karpaty
hydrology
Carpathians Mountains
flood
flash flood
flood risk
mountain stream
Skawa River
Źródło:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2016, 10
2081-1438
2391-4106
Pojawia się w:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ antropopresji na sukcesję roślinną i deponowanie pierwiastków śladowych w osadach dennych w rejonie budowli hydrotechnicznych na przykładzie wybranych potoków karpackich
The influence of anthropopression on plants cover and deposition of trace elements within the region of bottom sediments of hydraulic structures – the examples from Polish Carpathians streams
Autorzy:
Szwalec, A.
Radecki-Pawlik, A.
Szymacha, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60508.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Gorce
potoki gorskie
potok Mlynne
potok Kudowski
potok Lubanski
zapory przeciwrumowiskowe
bystrotoki kamienne
osady denne
pierwiastki sladowe
kadm
olow
cynk
chrom
miedz
nikiel
zawartosc metali ciezkich
antropopresja
strefa przybrzezna
roslinnosc
sukcesja roslin
Opis:
Celem badań przedstawionych w niniejszej pracy było porównanie oznaczonych zawartości wybranych pierwiastków śladowych (Cd, Cr, Cu, Ni, Pb i Zn) gromadzonych w osadach dennych w rejonie zapór przeciwrumowiskowych i bystrotoków wybudowanych w dolnych odcinkach potoków Młynne i Kudowski, a także potoku Lubański, który jest częściowo uregulowany oraz porównanie w rejonie punktów pomiarowych, szaty roślinnej wykazującej cechy zmian antropopresyjnych. W kontekście przeprowadzonych badań za „najbardziej zanieczyszczone” należy uznać osady denne potoku Młynne, które wykazują mierne zanieczyszczenie niklem i miedzią (próba pobrana przed zaporą) oraz chromem (próba pobrana przy zaporze). W odniesieniu do szaty roślinnej należy zauważyć, iż zbiorowiska roślinne występujące wzdłuż potoków Kudowski, Lubański i Młynne w przeważającym stopniu determinowane są przez antropopresję wyrażającą się ich zabudową techniczną, jak również przez wielkość, charakter przepływu i reżim wodny omawianych cieków. Największą dynamikę stosunków ilościowo-jakościowych roślinności zaobserwowano w rejonie zapór przeciwrumowiskowych zlokalizowanych na potokach Kudowski i Młynne.
The aim of the following paper was to present the level of the chosen trace elements such as: Cd, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn which were deposited within the bottom sediments in the region of hydraulic structures. Special attention was put to sediments trapped in the pools of check-dams and small channel bars found along the channelized parts of the mountain streams. The research was conducted on three Polish Carpathian streams: the lłynne stream, the Kudowski, and the Lubanski stream – all in the Gorce Mountains. All of the investigated streams are partly channalized and partly are in natural conditions. The contamination was stated in sediments of the Mlynne Stream in case of Ni, Cu and Cr. The sample were collected upstream the barrage (Ni and Cu) and ad the barrage Cr. The plant covers were determinated mainly by hydraulic structures. In case of vegetation the biggest anthropopression was stated in upstream of barrage sections located on the Mlynne and Kudowski Streams.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies