Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Pomorze"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 91-104 z 104
Tytuł:
A Top-down Approach to the Historical Demography of 18th-Century Pomerania
Autorzy:
Gehrmann, Rolf
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145924.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pomerania
18th century
Prussian statistics
demography
population growth
mode of reproduction
mortality
age at marriage
Pomorze Zachodnie
XVIII wiek
statystyki pruskie
demografia
wzrost liczby ludności
sposób reprodukcji
umieralność
wiek zawierania małżeństw
Opis:
Taking advantage of relatively well-preserved Prussian statistics, the author examines the dynamics of the Pomeranian population in the 18th century to suggest priorities for further studies at both the individual and local community level. He proposes to take the concept of the mode of reproduction as their common paradigm and also take a functionalist approach, even if detailed research may reveal that it was not external forces, as older theories proclaim, but internal forces of destabilization that finally destroyed the assumed system.
W analizie rozwoju populacji Pomorza w XVIII w. autor korzysta z relatywnie dobrze zachowanych statystyk pruskich, aby określić priorytety dalszych badań na poziomie jednostek, zbiorowości lokalnych czy też wspólnot. Za ich wspólny paradygmat proponuje przyjąć koncepcję sposobu reprodukcji i podejście funkcjonalistyczne, nawet gdyby szczegółowe badania pokazały, że to nie siły zewnętrzne, jak głoszą starsze teorie, lecz wewnętrzne, zdestabilizowały zakładany system.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2022, 44; 29-59
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Blaski i cienie restrukturyzacji sektora dystrybucji energii elektrycznej na Pomorzu Środkowym
The shine and shadows of the restructuring of the electricity distribution sector in Central Pomerania
Autorzy:
Lenkiewicz, Zenon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097883.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
Tematy:
restrukturyzacja
sektor dystrybucji
Pomorze
restructuring
distribution sector
Pomerania
Opis:
W artykule przedstawiono zarys działań o charakterze restrukturyzacyjnym w sektorze dystrybucji energii elektrycznej w jednym z podmiotów zlokalizowanych na terenie Pomorza środkowego. Zwrócono uwagę na szczególne uwarunkowania sektora w tym regionie, tuż po zakończeniu II wojny światowej. Podkreślono znaczenie, i głębokość przeprowadzonych reform w sektorze dystrybucji energii elektrycznej. Zasygnalizowano kilka krytycznych efektów restrukturyzacji sektora, z pozycji klienta, pracownika organizacji, które nie powinny wpływać na ogólną pozytywną ocenę przemian.
The article presents a number of observations of a person dealing with the operation of the distribution network in one of the power plants in Central Pomerania. The conditions in Central Pomerania that we found after the end of hostilities were presented. This aspect, according to the author, was of significant importance in the first period of operation of the energy sector in this area. A fairly well electrified area in comparison to the "lost" eastern lands, a significant degree of property damage, the structure of the incoming population to the "regained territories" and a significant degree of collectivization of agriculture were significant conditions, slightly different to other areas of the country. A look from many sides on the next stages of the sector's restructuring was presented. The last years of the last century were treated as a particularly important period of changes. This is the time of the most profound changes in the Polish energy sector. The perception of subsequent restructuring activities through the eyes of the client, local government authorities and energy worker is definitely different and assessed differently. The article sheds light on the effects of restructuring measures from these perspectives. We cannot speak of an evaluation here, as the signaled statements are not based on detailed statistical research, but only on opinions collected by an energy worker over many years.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2022, 74; 99-102
1425-5766
2353-1290
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstancja z Denhoffów Sanguszkowa (1716-1791). Przypomnienie życiorysu księżnej, która znalazła schronienie na Pomorzu w burzliwych czasach konfederacji barskiej
Konstancja Sanguszkowa née Denhoff (1716-1791). A reminder of the duchesss biography, which found shelter in Pomerania during the turbulent times of the Bar Confederation
Autorzy:
Płomin-Warkusz, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590966.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Konstancja Sanguszko née Denhoff
Bar Confederation
Pomerania
Gdańsk
Nowe Ogrody
Enlightenment
homosexuality
Konstancja z Denhoffów Sanguszkowa
konfederacja barska
Pomorze
oświecenie
homoseksualizm
Opis:
Finding by the author of two Polish-language panegyrics dedicated to Konstancja Sanguszkowa from Denhoffs, which came from the pen of an anonymous author in the second half of the 18th century, became an inspiration to reminding of her fate. The article is a reconstruction of the duchess's biography based on journalistic sources. It introduces the story of two unhappy and controversial marriages that caused a scandal in the age of enlightenment: the first with Janusz Aleksander Sanguszko - a swinger and homosexual and the second with Józef Rogaliński - a much younger materialist. The key element of the biography is the duchess's departure to Pomerania, where she found shelter and peace during the Bar Confederation. The disputed issue of the location of her palace in her hometown of Gdansk, whose incorrect address is reproduced by many researchers, is resolved. In addition, the issue of the activities of Princess Konstancja - philanthropic and cultural - related to the involvement in the work of the enlightenment social and literary salon of Barbara Sanguszkowa, created in Gdansk modeled on the Warsaw salons, which gathered the most eminent representative of the era, is raised.
Odnalezienie przez autorkę dwóch polskojęzycznych panegiryków dedykowanych Konstancji z Denhoffów Sanguszkowej, które wyszły spod pióra anonimowego autora w II połowie XVIII wieku, stało się inspiracją do przypomnienia jej losów. Artykuł stanowi rekonstrukcję biografii księżnej na podstawie źródeł pamiętnikarskich. Przybliża historię dwóch nieszczęśliwych i kontrowersyjnych małżeństw, które wywołały skandal w dobie oświecenia: pierwszego z Januszem Aleksandrem Sanguszką – hulaką i homoseksualistą oraz drugiego z Józefem Rogalińskim – o wiele od niej młodszym materialistą. Kluczowy element biografii stanowi wyjazd księżnej na Pomorze, gdzie w czasach konfederacji barskiej znalazła schronienie i spokój. Zostaje wyjaśniona sporna kwestia lokalizacji jej pałacu w rodzinnym Gdańsku, którego błędny adres powielany jest przez wielu badaczy. Ponadto poruszono kwestię działalności księżnej Konstancji – filantropijnej i kulturalnej – związanej z angażowaniem się w prace oświeceniowego salonu towarzysko-literackiego Barbary Sanguszkowej, utworzonego w Gdańsku na wzór salonów warszawskich, który gromadził najznamienitszych przedstawiciel epoki.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 3; 5-26
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Torunia i Pomorza w okresie interwencjonizmu państwowego 1936 –1939 w świetle publicystyki
The role of Toruń and Pomerania during the period of state intervention between 1936 –1939 according to journalistic sources
Die Rolle von Thorn und Pommern in der Zeit des staatli-chen Eingriffes 1936 –1939 im Lichte des Journalismus
Autorzy:
Zieliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529421.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Toruń
Pomorze
okres międzywojenny
publicystyka
interwencjonizm państwowy
Pomerania
interwar
journalis sources
intervention between
Thorn
Pommern
Zwischenkriegzeit
staatlichen Eingriffes
der Journalismus
Opis:
The role of Toruń and Pomerania during the period of state inter-vention between 1936 –1939 according to journalistic sources Incorporating Toruń into the revived Polish State in 1920 commenced a new period in the development of the city. Toruń became the capital of the newly created Pomeranian district, which resulted in the fact that provincial dignitaries started to raise the importance of the city. Many offices based themselves in Toruń, which led to the thorough development of the town. In the second half of the 1930s, Toruń and the whole of Pomerania had to deal with the policy of state intervention run by the vice prime minister and the minister of finance – Eugeniusz Kwiatkowski. The province, whose head at that time was the voivode Władysław Raczkiewicz, was experiencing some serious problems. Nevertheless, Toruń and Gdynia managed to cope with the difficulties. The authorities of the province tried to counteract the negative effects of the policy of intervention creating the so called „Pomeranian Pro-gramme” the aim of which was to strengthen the region politically and eco-nomically. The realization of the programme, which included the extension of the province’s boundaries, exacerbated the conflict between the capital city of Toruń and Bydgoszcz which was to be incorporated into the Pomeranian dis-trict having lost the struggle to become the capital of the extended region. Having won this accolade, Toruń developed more intensively by constructing new buildings and creating a modern land development plan called „The Pro-gramme of Tłoczek”.
Die Rolle von Thorn und Pommern in der Zeit des staatlichen Eingriffes 1936 –1939 im Lichte des Journalismus Thorns Anschluss an den „wiedergeborenen polnischen Staatˮ im Jahr 1920 markierte den Beginn einer neuen Phase der Entwicklung der Stadt. Thorn wurde dann die Hauptstadt der neu gegründeten Provinz Pommern, mit dem Ergebnis, dass hier Gouverneure zu wohnen begannen, die schrittweise versuchten, den Rang der Stadt zu erhöhen. Auch viele Ämter fanden hier ihren Sitz, was zu allseitiger Entwicklung von Thorn führte. In der zweiten Hälfte der dreißiger Jahre des zwanzigsten Jahrhunderts musste Thorn und die 101 gesamte Provinz von Pommern, der Politik des staatlichen Eingriffes, die von dem damaligen stellvertretenden Ministerpräsidenten und Minister des Schatzamtes Eugeniusz Kwiatkowski gefördert wurde, trotzen. Die Provinz, die durch den Gouverneur Wladyslaw Raczkiewicz geleitet wurde, hatte große Schwierigkeiten, die aber Thorn und Danzig, die perfekt mit den Schwierig-keiten fertig wurden, nicht betrafen. Die Behörden der Provinz haben ver-sucht, den negativen Auswirkungen des politischen Eingriffs entgegenzuwir-ken, wodurch ein „Entwurf Pommernˮ entwickelt wurde, um die Region poli-tisch und wirtschaftlich zu stärken. Die Umsetzung des Entwurfs, die unter anderem die Erweiterung der Grenzen der Provinz voraussetzte und auch den Konflikt zwischen dem hauptstädtischen Thorn und Bromberg das in die Grenzen der Provinz einbezogen werden sollte, entfacht, das jedoch den Kampf um den Titel der Hauptstadt der vergrößerten Provinz verloren hat. Dank dem Sieg in diesem Wettbewerb hat sich Thorn noch mehr, durch den Bau neuer Gebäude und der Schaffung eines modernen Verwaltungssystems namens „Tłoczeks Programmˮ, entwickelt.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2013, 40; 77-101
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dwójka” i miasto. Agendy polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w międzywojennej Bydgoszczy (1920–1939)
Second Department of the Polish General Staff and the City. Polish Military Intelligence and Counterintelligence Agencies in the Interwar Bydgoszcz (1920–1939)
„Двойка” и город. Подразделения польской военной разведки и контрразведки в межвоенном Быдгоще (1920–1939)
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856630.pdf
Data publikacji:
2021-06-23
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Wywiad wojskowy
Bydgoszcz
Pomorze
Ekspozytura nr 3
kontrwywiad
Military intelligence
Pomerania
Branch No. 3
counterintelligence
военная разведка
Быдгощ
Померания
экспозитура № 3
контрразведка
Opis:
W liczącej nieco ponad 100 tys. mieszkańców Bydgoszczy działało w dwudziestoleciu międzywojennym co najmniej siedem agend polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Ogółem, uwzględniając zmiany kadrowe, w mieście pracowało kilkudziesięciu oficerów tych służb, wspomaganych przez setki podoficerów i pracowników cywilnych. Była to zauważalna i specyficzna grupa zawodowa. Dało to podstawę do określania tego miasta – nieco na wyrost – „stolicą wywiadu polskiego”. Bydgoszcz nie pełniła takiej roli, ale jest faktem, że agendy wywiadu były w mieście nad Brdą wyjątkowo liczne. Największą placówką wywiadu w Bydgoszczy była Ekspozytura Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego nr 3. Była to najwyżej ceniona przez zwierzchników wojskowych agenda wywiadu przygranicznego w latach 1930–1939. Jej pracami kierował jeden z najbardziej utalentowanych, a jednocześnie kontrowersyjnych oficerów wywiadu polskiego, mjr Jan Żychoń (1902–1944), podczas II wojny światowej rzeczywisty szef polskiego wywiadu na uchodźstwie. Siedziby ekspozytury nie były jawne. Na budynkach nie było tablic informacyjnych, nie było też zapisów w księgach adresowych i telefonicznych. Niniejszy tekst poddaje weryfikacji dotychczasowe miejsca jej lokalizacji. Były kolejno trzy. Dwie pierwsze podawano w dotychczasowej historiografii błędnie.
During the interwar period in Bydgoszcz, which had a population of just over 100,000 at the time, at least seven Polish military intelligence and counterintelligence agencies operated in the city. In total, which takes into account personnel changes, several dozen officers from these agencies worked in the city, supported by hundreds of non-commissioned officers and civilian employees. They were a noticeable and specific professional group and their appearance in the city gave rise to it being dubbed “the capital of Polish intelligence”, which was a somewhat exaggerated term as Bydgoszcz never played such a role. The largest intelligence facility in Bydgoszcz was Branch No. 3 of the 2nd Polish Army, which was the border intelligence agency most valued by military superiors between 1930–1939. It was led by one of the most talented and, at the same time, controversial Polish intelligence officers, Major Jan Żychoń (1902–1944), who headed the Polish intelligence services in exile during World War II. The offices of the branch were not public. There were no information boards on the buildings, and no entries in address or telephone books. This article also verifies the hitherto unknown previous locations of the agency, of which there were three, however the first two have been incorrectly identified in the historiography to date.
В насчитывающем чуть более 100 тыс. жителей Быдгоще в межвоенный период действовало не менее семи подразделений польской разведки и контрразведки. Всего с учетом кадровых перестановок в городе работало несколько десятков сотрудников этих служб, которых поддерживали сотни унтер-офицеров и гражданских служащих. Это была заметная и специфическая профессиональная группа. Отсюда и возникло определение этого города – хоть и несколько преувеличенное – „столица польской разведки”. Быдгощ не играл такой крупной роли, но факт в том, что спецслужбы в городе на реке Брда были действительно чрезвычайно многочисленны. На то было несколько причин. Самым крупным разведывательным пунктом в Быдгоще было Подразделение [Экспозитура] II Отдела Войска Польского №3. Это было приграничное разведывательное подразделение, которое очень высоко ценилось военным начальством в 1930–1939 гг. Его работой руководил один из самых талантливых и в то же время вызывающих споры офицеров польской разведки майор Ян Жихонь (1902–1944), который во время Второй мировой войны был фактическим главой польской разведки в изгнании. Месторасположение этой экспозитуры не было явным. На зданиях не было информационных табличек, также не было никаких записей в адресных и телефонных книгах. В данной статье предпринимается попытка верификации существующих версий месторасположения этих разведывательных служб (таких версий было три). Первые две в историографии предыдущего периода были ошибочными.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 2 (276); 152-182
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Leksykon klasztorów Pomorza” – interdyscyplinarny projekt o średniowiecznych klasztorach, kapitułach, konwentach i komendach w historycznej prowincji Pomorze
“Compendium of Monasteries in Pomerania” – an Interdisciplinary Project on the Monasteries, Secular Clerics, Convents, and Commanderies in the Historical Province of Pomerania
Autorzy:
Auge, Oliver
Harlaß, Robert
Hillebrand, Katja
Kieseler, Andreas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388135.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
monastery
Pomerania
Middle Ages
historical compendia
interdisciplinarity
history of Churches
Opis:
The aim of this article is to present an international and interdisciplinary research project that is being undertaken at the Chair of Regional History at the Department of History at Kiel University since 2020. The goal of this project is to process the history of all medieval ecclesiastical institutes in the historical province of Pomerania and to publish it in an encyclopedic work, which in its structure and design is oriented towards the “Klosterbücher” already published for other historical regions of Germany. The extensive study on the monasteries of Pomerania, published by the archivist Hermann Hoogeweg nearly a century ago, remains indispensable to this day, but in the light of numerous historical, art-historical and archaeological researches carried out both in Germany and Poland over the last decades a substantial revision is expedient. In the first stage of the project, all written, art-historical, pictorial, archaeological, and architectural sources for each Pomeranian monastery were compiled and processed by the project team. In the second part now following, these sources will be provided for particular groups of authors, who will prepare the articles for the “Compendium of monasteries in Pomerania”. Besides exhaustive bibliographical references, lists of sources and inventories these entries will contain both general information on the particular institutes (name, affiliation, location, etc.) as well as detailed references on the constitution, the religious activities, the economic system, the possessions and equipments, the cultural accomplishments, and so forth. The publication of the two-volume and richly illustrated compendium is planned for 2027.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2023, 88, 3; 115-136
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekonstrukcja historycznych krajobrazów roślinnych na torfowiskach wysokich na podstawie archiwalnych map i zdjęć lotniczych na przykładzie rezerwatu „Długosz Królewski w Wierzchucinie” na Pomorzu
Reconstruction of historical vegetation landscapes on raised bogs based on archival maps and aerial photographs on the example of the “Długosz Królewski in Wierzchucino” Nature Reserve in Pomerania (North Poland)
Autorzy:
Herbich, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87379.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
zmiany roślinności
teledetekcja
Pomorze
eksploatacja torfowisk
odwadnianie torfowisk
antropopresja
changes of vegetation
remote sensing
Pomerania
peat exploitation
drainage of peatlands
anthropopressure
Opis:
Przyczynami nasilających się zmian w rezerwacie „Długosz Królewski w Wierzchucinie” było odwodnienie i eksploatacja torfu. Z przeanalizowanego materiału wynikają następujące wnioski: mapy topograficzne z ostatnich 200 lat dają ogólne tło zmian, ale są mało przydatne do bardziej szczegółowych analiz dotyczących zmian roślinności małych obszarów; analiza kolejnych archiwalnych zdjęć lotniczych z lat 1947-2004 pozwala określić dość dokładnie tempo – stopniowego pojawiania się pierwszych drzew, ich wzrostu i zagęszczania na pierwotnie bezleśnym torfowisku wysokim, jako efektu odwodnienia, – rozwoju roślinności nieleśnej, a następnie leśnej, na powierzchniach poeksploatacyjnych; analiza archiwalnych zdjęć lotniczych pozwala określić fizjonomię i typ zbiorowisk (zwłaszcza nieleśnych) poprzedzających obecne fitocenozy leśne. Wobec zniszczenia powierzchniowej warstwy torfu metoda teledetekcyjna jest jedyną możliwością określenia zniszczonych dawniejszych typów ekosystemów torfowiskowych.
The cause of increased changes in the nature reserve „Długosz Królewski in Wierzchucino” was due to drainage and peat exploitation. The analyzed material leads to the following conclusions: topographic maps from the last 200 years give a general background of the changes, but aren't very useful for more detailed analysis regarding changes of vegetation in small areas; the sequential analysis of archival aerial photos from 1947-2004 permits one to exactly define the pace of – the gradual appearance of the first trees and their growth and density on the formerly open raised bog as an effect of drainage, – the development of non-forest vegetation and next forest on the after exploitation areas; the analysis of archival aerial photos allows us to define the physiognomy and types of plant communities (especially non-forest) that existed before the forest phytocoenoses. Considering the damage to the surface layer of peat, the remote sensing method is the only possibility to define the former peatland ecosystems.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 16; 170-180
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy biblijne i postaci świętych w "Legendach gdańskich" Jerzego Sampa
Biblical names and figures of saints in the Legends of Gdansk by Jerzy Samp
Autorzy:
Lica, Zenon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627113.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
literature and culture
Biblical names
figures of saints
the Legends of Gdansk by Jerzy Samp
a scholar
Pomerania
artistic functions
the analysis
elevated style
artistic expression
assessment and evaluation
imiona biblijne
postaci świętych
"Legendy Gdańskie" Jerzego Sampa
znawca
literatura i kultura
Pomorze
funkcje artystyczne
analiza
podniosły styl
artystyczna ekspresja
ocena i wartościowanie
Opis:
The subject of this article are the names of the Bible and the saints derived from the Legends of Gdansk, by Jerzy Samp, a scholar of literature and culture of Pomerania. They are one of the stylistic vocabulary, willingly exploited by the writer. These names have been analyzed in terms of their artistic functions. The analysis shows that they give more elevated style and they are a part of artistic expression as well as assessment and evaluation.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 1; 38-44
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sąsiedzi przez Bałtyk. Szwedzi i Kaszubi w prozie Augustyna Necla
Neighbours Across the Baltic Sea: Swedes and Kashubians in the Prose of Augustyn Necel
Autorzy:
Kuik-Kalinowska, Adela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38584729.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
borderland
Pomeranian melting pot of cultures
Pomerania
Baltic Sea
Kashubian literature
Augustyn Necel’s prose
Swedish-Polish wars
Kashubian tradition
pogranicze
pomorski tygiel kultur
Pomorze
Bałtyk
literatura kaszubska
proza Augustyna Necla
wojny szwedzko-polskie
tradycja kaszubska
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę ujęć Pomorza jako miejsca współistnienia tradycji kulturowych różnych narodów i grup etnicznych. Pomorze w literaturze kaszubskiej opisywane jest jako bogaty kulturowo obszar pogranicza (w tym przypadku słowiańsko-germańskiego bądź też bałtycko-słowiańskiego); także i tutaj można wyznaczyć miejsca, wydarzenia i ośrodki kształtujące oblicze „sąsiedzkie” tych ziem w medium literatury kaszubskiej, a także polskiej czy niemieckiej. Poza czynnikami ściśle historycznymi także niektórzy literaci kreowali tę przestrzeń „styku kultur” jako krainę szczególnie ważną, interesującą poprzez polsko-kaszubsko-niemieckie sąsiedztwo, wojny polsko-szwedzkie, a także wspólnotę egzystencji rybackiej i surowość natury. Szczególnie ważna w tym kontekście jest twórczość kaszubskiego pisarza Augustyna Necla, a zwłaszcza jego polskojęzyczne powieści takie jak: Krwawy sztorm, Złote klucze, Kutry o czerwonych żaglach czy też zbiór W niewoli białych purtków. Podania i gawędy z Wybrzeża.
The article analyses the approach to Pomerania as a place of coexistence of cultural traditions of various nations and ethnic groups. In Kashubian literature, Pomerania is described as a culturally rich borderland area (in this case, Slavic-Germanic or Baltic-Slavic), and here too we can designate places, events and centres shaping the “neighbourly” image of these lands in the medium of Kashubian as well as Polish and German literature. Apart from strictly historical factors, some writers also created this space of the “crossroads of cultures” as a particularly important land, interestingdue to the Polish-Kashubian-German neighbourhood, Polish-Swedish wars, as well as the shared experience of fishing communities and the harshness of nature. Particularly important in this context is the work of the Kashubian writer Augustyn Necel, especially his novels written in Polish, such as Krwawy sztorm [Bloody Storm], Złote klucze [Golden Keys], Kutry o czerwonych żaglach [Cutters with Red Sails] or the collection W niewoli białych purtków: Podania i gawędy z Wybrzeża [In the Captivity of White Purtki: Tales and Stories from the Coast].
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w krajobrazie kulturowym ziemi łobeskiej po 1945 roku i ich wpływ na stan zachowania dziedzictwa archeologicznego (na podstawie badań nieinwazyjnych obszaru AZP 27-16)
Changes in the cultural landscape of the Łobez Land after 1945 and their influence on the state of preservation of the archaeological heritage (based on non-invasive research of AZP 27-16 area)
Autorzy:
Przybyła, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2207018.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
protection of monuments
cultural heritage
non-invasive research
Pomerania
Łobez Land
ochrona zabytków
dziedzictwo kulturowe
badania nieinwazyjne
ziemia łobeska
Pomorze
Opis:
The article presents changes taking place in the cultural landscape in the Łobez Land after 1945 in the context of socio-economic changes and their consequences for the security of the archaeological heritage.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 203-228
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Szlak św. Ottona”. Koncepcja trasy pielgrzymkowej jako forma upamiętnienia misji chrystianizacyjnej św. Ottona z Bambergu na Pomorzu (1124-1128)
“Via Ottoniana - Saint Otto’s Route”. The concept of a pilgrims’ way as a form of commemorating the Christianization mission of Saint Otto of Bamberg in Pomerania (1124-1128)
Autorzy:
Szczodry, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430931.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
St. Otto of Bamberg
mission
Pomerania
Christianity
pilgrimage route
św. Otton z Bambergu
misja
Pomorze
chrześcijaństwo
szlak pielgrzymkowy
Opis:
Teren Pomorza został schrystianizowany 900 lat temu w wyniku działalności misyjnej św. Ottona z Bambergu, który w tym celu podjął dwie wyprawy: w 1124 i 1128 r. Droga, którą przemierzył biskup Otton stała się dla współczesnych mieszkańców tych terenów inspiracją do podjęcia badań i prac nad wytyczeniem „Szlaku św. Ottona”. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie, czy tak zaprojektowane itinerarium spełnia formalne przesłanki, aby móc je sklasyfikować jako szlak pielgrzymkowy. Posługując się metodą analityczną przedstawiono najpierw stan badań historycznych, na podstawie których możliwe stało się zrekonstruowanie drogi, którą w XII wieku przebył św. Otton na Pomorzu. Następnie przedstawiono kryteria, które w świetle dokumentów Kościoła muszą być spełnione, aby uznać wytyczoną trasę za szlak pielgrzymi. W dalszej części pracy ukazano miejsca, w których współcześnie pielęgnuje się pamięć o Apostole Pomorza i które mogą stanowić etapy itinerarium pielgrzymkowego. W świetle przeprowadzonych analiz wykazano, iż „Szlak św. Ottona” może zostać sklasyfikowany jako trasa pielgrzymkowa, wpisując się w działania duszpasterskie, które przybliżą współczesnym mieszkańcom tych ziem postać i dziedzictwo Apostoła Pomorza, inspirując ich do pogłębienia swojej tożsamości chrześcijańskiej.
The area of Pomerania was Christianized 900 years ago as a result of the missionary activity of Saint Otto of Bamberg. Otto undertook two missionary expeditions, in 1124 and 1128. The road that Bishop Otto traveled became the inspiration for the present inhabitants of these areas to undertake research and work on setting out Saint Otto’s Route. This article aims to examine whether the itinerary designed in this way fulfils the formal requirements to be classified as a pilgrimage route. Using the analytical method, the state of historical research is first presented, based on which it has become possible to reconstruct the route taken by Saint Otto in Pomerania in the 12th century. It then presents the criteria that, in the light of Church documents must be met to recognize the route marked as a pilgrim itinerary. The following part of the study shows places where the memory of the Apostle of Pomerania is cultivated today, and which can be stages of the pilgrimage itinerary. In the light of the analyses carried out, it was shown that the “Saint Otto’s Route” can be classified as a pilgrimage route, becoming part of pastoral activities that will bring closer the present inhabitants of these areas to the person of the Apostle of Pomerania and his heritage, inspiring them to deepen their Christian identity.
Źródło:
Polonia Sacra; 2023, 27, 4; 209-225
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
West Pomerania’s part in the war for the throne of the Archbishop of Magdeburg in 1277–1283
Autorzy:
Smoliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010455.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Archbishopric of Magdeburg
Brandenburg
Pomerania
Archbishop Günther von Schwalenberg
Archbishop Bernhard von Wölpe
Archbishop Eric
son of the Margrave of Brandenburg John I
Margraves of Brandenburg: John II
Otto IV
Conrad
Otto V
Albert III
Pomeranian dukes: Barnim I
Bogislaw IV
Arcybiskupstwo magdeburskie
Brandenburgia
Pomorze
arcybiskup Günther von Schwalenberg
arcybiskup Bernhard von Wölpe
arcybiskup Eryk
syna margrabiego brandenburskiego Jana I
margrabiowie brandenburscy: Jan II
Otton IV
Konrada
Otton V
Albrecht III
książęta pomorscy: Barnim I
Bogusław IV
Opis:
Między 1277 a 1283 r. doszło do sporu, a następnie wojny o urząd arcybiskupa magdeburskie- go. Przeciwko wybranemu najpierw Güntherowi von Schwalenberg, a potem Bernhardowi von Wölpe wystąpili margrabiowie brandenburscy z linii joannickiej. Forsowali oni wybór ich brata Eryka na wspomniany urząd. Po drugiej stronie sporu znaleźli się margrabiowie z linii ottońskiej. Sytuacja ta groziła wybuchem wojny domowej w Marchii Brandenburskiej. Plany margrabiów linii joannickiej poparło pierwotnie Pomorze Zachodnie. Po ich stronie znalazł się tak biskup kamieński Herman, jak i książę Barnim I. Dwór pomorski, nie tylko. ze względu na obowiązki lenne względem margrabiów, ale też i związki rodzinne łączące Barnima I i jego syna Bogusława IV z obiema liniami margrabiów, nie mógł pozostać w stosunku do tych wydarzeń obojętny. Nie można wykluczyć też możliwości, że margrabiom joannickim udało się w 1278 r. namówić do współdziałania książąt wielkopolskich i Mści- woja II wschodniopomorskiego. Pod koniec 1278 r. umarł Barnim I, co wpłynęło na zabiegi przedstawicieli obu linii margrabiów brandenburskich, by zapewnić sobie współpracę jego następcy, Bogusława IV. Książę jednak nie zamierzał chyba wspierać żadnej ze stron. Co więcej wobec problemów wewnętrznych Askańczyków brandenburskich, zaczął myśleć o samodzielności politycznej. Plany te jednak się nie powiodły. Jeszcze w 1280 r. swą neutralność w sporze między margrabiami ogłosił faktycznie biskup kamieński Herman von Gleichen. Bogusław IV próbował bronić swej niezależności wchodząc w sojusz z Lubeką i uczestnicząc w antybrandenburskim lantfrydzie Rostockim (1283). W 1284 r. znalazł się jednak w szeregu przegranych i oprócz innych ustępstw na rzecz margrabiów, musiał złożyć im hołd.
Between 1277 and 1283, a dispute arose followed by an open war for the appointment of the Archbishop of Magdeburg. Margraves of Brandenburg of the Johannine confronted Günther von Schwalenberg, who was elected first, and then Bernhard von Wölpe. The Margraves at- tempted to promote the election of their brother Eric to the office in question. On the other side of the dispute were the Margraves of the Ottonian line. This situation potentially lead to the outbreak of a civil war in the March of Brandenburg. The plans of the Margraves of the Johannine line were initially supported by Western Po- merania. On their side was both the Bishop of Cammin, Hermann, and Duke Barnim I. The Pomeranian court, not only because of the feudal duties towards Margraves, but also due to family ties linking Barnim I and his son Bogislaw IV with both lines of the Margraves, could not remain indifferent to these events. It cannot be ruled out that in 1278 the Margraves of the Johannine line managed to persuade into cooperation the Dukes of Greater Poland as well as Mestvin (Mściwoj) II of East Pomerania. At the end of 1278, Barnim I died, which affected the efforts of representatives of both lines of Margraves of Brandenburg to ensure the cooperation of his successor, Bogislaw IV. The Duke, however, did not seem to intend to support either side. Moreover, in view of the inter- nal problems of the Brandenburg Ascanians, he began to think about political independence. However, these plans came to naught. Already in 1280, the Bishop of Cammin, Hermann von Gleichen, actually announced his neutrality in the dispute between the Margraves. Bo- gislaw IV tried to defend his independence by entering into an alliance with Lübeck and participating in the anti-Brandenburg Landfriede of Rostock (1283). In 1284, however, he found himself among the defeated belligerents and, apart from making other concessions to the Margraves, he had to pay homage to them.
Źródło:
Studia Maritima; 2021, 34; 5-32
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Übernahme von Toruń durch die polnische Armee (18.-21. Januar 1920)
Taking Over of Toruń by the Polish Army (18–21 January 1920)
Przejęcie Torunia przez Wojsko Polskie (18–21 stycznia 1920 r.)
Autorzy:
Smoliński, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891896.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Republik Polen
Pommerellen
Toruń
Polnische Armee
Vertrag von Versailles
Deutschland
Einrücken der polnischen Truppen in Toruń am 18. - 21. Januar 1920.
the Republic of Poland
Pomerania
the Polish Army
the Treaty of Versailles
Germany
entry of the Polish Army to Toruń in 18–21 January 1920
Rzeczpospolita Polska
Pomorze
Wojsko Polskie
traktat wersalski
Niemcy
wkroczenie Wojska Polskiego do Torunia 18–21 stycznia 1920 r.
Opis:
Der Verlauf und die Ausdehnung der West- und Nordgrenze der Republik Polen wurden in mehreren Stufen festgelegt. Eine davon war die Militäroperation, die in der zweiten Januarhälfte und in den ersten zehn Tagen Februar 1920 stattfand. Sie war eine direkte Folge der entsprechenden Bestimmungen des Vertrags von Versailles vom 28. Juni 1919 zwischen den Siegermächten und dem während des Ersten Weltkriegs besiegten Deutschland. Das von Deutschland an die Republik Polen auf dieser Grundlage abgetretene Gebiet umfasste, obwohl es nur teilweise polnische Gebietsforderungen berücksichtigte, fast die gesamte Provinz Posen und Westpreußen - einschließlich Toruń. In dieser Studie, die auf der Grundlage von archivalischen Quellen und veröffentlichten Dokumenten, Memoiren und Tagebüchern sowie auf der Grundlage einschlägiger - umfangreicher - Literatur zu diesem Thema erstellt wurde, präsentiert der Autor die politischen und militärischen Vorbereitungen der polnischen Seite, die darauf abzielen, Pommerellen und Toruń aus deutschen Händen zu übernehmen. Darüber hinaus beschrieb er auch die Truppen der polnischen Streitkräfte, die Toruń besetzen sollten, sowie den Verlauf ihres Einrückens in die Stadt und die damit verbundenen Festlichkeiten, an denen am 18. bis zum 21. Januar 1920 ein bedeutender Teil der polnischen Einwohner des damaligen Toruńs teilnahm.
The course and extent of the western and northern borders of the Republic of Poland were formed over several stages. One of them was the military operation that took place in the second half of January and the first ten days of February 1920. It was a direct consequence of the relevant provisions of the Treaty of Versailles of 28 June 1919 between the victorious powers and Germany defeated during the Great War. The area given to the Republic of Poland on this basis by Germany, although only partially considering Polish territorial demands, covered almost the entire Province of Poznań and the Province of West Prussia - including Toruń. In this study, prepared on the basis of archival sources, published documents, memoirs and diaries, as well as on the basis of relevant - extensive - literature on the subject, the author presented the political and military preparations of the Polish side aimed at taking over Pomerania and Toruń from the German hands. In addition, he also described the forces of the Polish Army designated to occupy Toruń and the course of their entry into the city along with the related ceremonies, which took place on 18-21 January 1920 with the participation of a significant portion of the Polish inhabitants of Toruń.  
Przebieg i zasięg zachodniej oraz północnej granicy Rzeczypospolitej Polskiej ukształtowany został w kilku etapach. Jednym z nich była operacja wojskowa, która miała miejsce w drugiej połowie stycznia oraz pierwszej dekadzie lutego 1920 r. Była ona bezpośrednią konsekwencją odpowiednich postanowień traktatu zawartego w Wersalu 28 czerwca 1919 r. pomiędzy zwycięskimi mocarstwami a pokonanymi podczas I wojny światowej Niemcami. Oddany Rzeczypospolitej na tej podstawie przez Niemcy obszar, choć tylko częściowo uwzględniał polskie postulaty terytorialne, obejmował prawie całą Prowincję Poznańską oraz Prowincję Zachodnio-Pruską – w tym także Toruń. W studium tym przygotowanym w oparciu o źródła archiwalne oraz publikowane dokumenty, wspomnienia i pamiętniki, a także na podstawie odpowiedniej – obszernej – literatury przedmiotu, autor przedstawił polityczne i wojskowe przygotowania strony polskiej mające na celu przejęcie Pomorza i Torunia z rąk niemieckich. Poza tym opisał on również siły Wojska Polskiego przeznaczone do zajęcia Torunia oraz przebieg akcji ich wkraczania do miasta i związane z tym uroczystości, w których w dniach od 18 do 21 stycznia 1920 r. wzięła udział znacząca część polskich mieszkańców ówczesnego Torunia.  
Źródło:
Rocznik Toruński; 2020, 47; 139-182
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojedynek Béli I z księciem „Pomorza” – prawda historyczna czy fikcja literacka? Analiza narratologiczno-komparatystyczna rozdziału 79 Chronicon pictum oraz relacji Gesta Hungarorum
The Duel between Béla I of Hungary and the Prince of Pomerania, the truth of history or literary fiction? Narratological and comparative analysis of the 79th chapter of Hungarian Chronicon pictum and the 52nd Chapter of Gesta Hungarorum
Das Duell zwischen Béla I. und dem Herzog von Pommern – historische Wahrheit oder literarische Fiktion? Eine narratologische und vergleichende Analyse des 79. Kapitels von Chronicon pictum und des Berichts von Gesta Hungarorum
Autorzy:
Stachowicz, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177753.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Béla I
Ungarn
Duell
Pommern
Węgry
pojedynek
Pomorze
Béla I of Hungary
Hungary
duel
Pomerania
Opis:
Artykuł jest analizą narratologiczną rozdziału 79 Chronicon pictum oraz rozdziału 52 Gesta Hungarorum, poświęconych scenie pojedynku pomiędzy węgierskim księciem Bélą a pomorskim władcą. Autor opowiedział się za symbolicznym rozumieniem omawianej w artykule sceny. Tym samym podał w wątpliwość historyczność pojedynku, jak i samej wojny z Pomorzanami. Odrzucił pogląd, że postać Mieszka przedstawia konkretnego władcę Polski, a zinterpretował ją jako archetyp całej dynastii Piastów. Następnie przeprowadził analizę porównawczą omawianej sceny pojedynku, zestawiając tekst Chronicon pictum z innymi źródłami narracyjnymi z epoki. W swoim artykule zwrócił uwagę na podobieństwo tego rozdziału do rozwiązań literackich znanych z utworów z gatunku chansons de geste, m.in. Historii o pięknej a szlachetnej Meluzynie. Stwierdził, że owa scena wpisuje się w motyw literacki księcia-wygnańca, który będąc na uchodźstwie w obcym królestwie, ratuje je, pokonując armię poganina-najeźdźcy. Książę potwierdza tym czynem, że jest godny władzy, którą ostatecznie obejmuje.
Der Artikel ist eine narratologische Analyse des 79. Kapitels von Chronicon pictum und des 52. Kapitels von Gesta Hungarorum, welche dem Duell zwischen dem ungarischen Herzog Béla und dem pommerschen Herrscher gewidmet sind. Der Autor spricht sich für ein symbolisches Verständnis der im Artikel behandelten Szene aus. Damit stellt er sowohl die Historizität des Duells als auch des Krieges gegen Pommern selbst in Frage. Er verwirft die Ansicht, dass es sich bei der Darstellung von Mieszko um einen konkreten Herrscher Polens handelt, und interpretiert diese als Archetyp der gesamten Dynastie der Piasten. Anschließend erfolgt eine vergleichende Analyse des Zweikampfes, indem der Text von Chronicon pictum anderen erzählenden Quellen aus der Epoche gegenübergestellt wird. Ferner wird im Artikel auf die Parallelen zwischen dem Inhalt des betreffenden Kapitels und literarischen Mitteln hingewiesen, die aus Werken der Gattung der Chansons de geste bekannt sind, wie z. B. Geschichte von der edlen und schönen Melusina. Der Autor kommt zum Schluss, dass sich die Szene in das literarische Motiv des vertriebenen Herzogs einfügt, der in der Verbannung das fremde Reich rettet, indem er die heidnischen Angreifer besiegt. Der Herzog bestätigt durch diese Tat, dass er der Macht, die er schließlich erlangt, würdig ist.
The paper is a narratological analysis of the 79th chapter of the Hungarian Chronicon pictum and the 52nd Chapter of Gesta Hungarorum, which describe a duel between the Hungarian prince Béla and the Pomeranian prince. The author opts for a symbolic interpretation of both the aforementioned chapters. He casts doubt on the historicity of the duel. He suggests that the figure of Mieszko, mentioned in the chronicles, was not an actual, historical ruler of Poland. According to the author’s interpretation, Mieszko was only an embodiment of the Piast dynasty and all rulers of Poland. Next, the author compares the duel scene with the duel scenes in contemporary narrative sources. He concludes that this scene fits into the literary motif of an exiled prince who, being in exile in a foreign kingdom, saves it by defeating the army of a pagan invader. He stated that this scene fits into the literary motif of an exiled prince who, being in exile in a foreign kingdom, saves it by defeating the army of a pagan invader.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 23-54
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 91-104 z 104

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies