Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "wody termalne" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Gorąca kopalina niecki podhalańskiej na tle innych niecek przytatrzańskich
“Hot raw materials” of the Podhale Trough (Poland and Slovakia) versus other peri-Tatric troughs
Autorzy:
Chowaniec, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062724.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
zasilanie
drenaż
niecka podhalańska
niecki przytatrzańskie
thermal waters
groundwater recharge
drainage
Podhale basin
peri-Tatric troughs
Opis:
Obszar niecki podhalańskiej jest jednym z kilku najważniejszych obszarów geotermalnych w Polsce, charakteryzując się temperaturami w zakresie 20–86°C, mineralizacją do ok. 3 g/dm3 i dobrą odnawialnością wody. Jest to jednak transgraniczny system wodonośny i dlatego celowe jest rozważenie jego występowania w odniesieniu do parametrów połączonych z nim hydraulicznie niecek przytatrzańskich, położonych na obszarze Słowacji. Wody termalne Podhala są wykorzystywane głównie do rekreacji, w mniejszym stopniu do celów grzewczych, natomiast tylko w niewielkim stopniu do suszenia drewna, hodowli ryb i uprawy warzyw. Na obszarze Słowacji wody termalne są wykorzystywane jedynie do rekreacji. Największym zagrożeniem zasobów jest nadmierna eksploatacja, zwłaszcza na małym obszarze niecki podhalańskiej, a w szczególności jej północno-wschodniej części, gdzie duże wartości wieku wód świadczą o słabej odnawialności zasobów.
The Podhale Basin is one of the most important geothermal regions in Poland, characterised by water temperatures from 20 to 86°C, total dissolved solids (TDS) about 3 g/L, and good water renewal. However, this is a cross-border aquifer system and it is advisable to consider its occurrence in relation to the parameters of the hydraulically connected peri-Tatric troughs in Slovakia. Thermal waters of Podhale are primarily used for recreation and, to lesser extent, for heating purposes, and only on a small scale for drying wood, fish farming and cultivation of vegetables. In Slovakia, thermal waters are used exclusively for recreational purposes. The greatest threat is the over-exploitation of the resources, especially in a small area of the Podhale Basin, and particularly in its northeastern part, where the ages of the thermal waters are very old, indicating a weak renewal of these waters.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 448 (1); 229--238
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty formalno-prawne i metodyczne dokumentowania zasobów wód leczniczych, termalnych i solanek wynikające z faktu zaliczenia ich do kopalin
Formal, legal and methodological aspects of documenting groundwater resources classified as minerals
Autorzy:
Sokołowski, Jakub
Sosnowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029233.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
wody lecznicze
wody termalne
solanki
dokumentowanie zasobów
therapeutic water
thermal water
brines
documentation of deposit resources
Opis:
Wody lecznicze, termalne i solanki z uwagi na swoje specyficzne właściwości zostały zaliczone do kopalin. Stanowią one szczególny rodzaj kopaliny, odróżniający się od pozostałych dynamiką przepływu, odnawialnością zasobów oraz zmiennością parametrów fizyczno-chemicznych w czasie. Cechy te utrudniają wyznaczanie granic złóż wód podziemnych oraz określenie wartości granicznych parametrów definiujących złoże, co przy zróżnicowanych warunkach występowania wód leczniczych, termalnych i solanek, a także różnym stopniu odnawialności ich zasobów, uniemożliwia opracowanie jednolitych wytycznych dokumentowania. W artykule wskazano i szczegółowo omówiono najistotniejsze problemy wynikające z konieczności stosowania przepisów ustawy PGiG w odniesieniu do wód podziemnych. Zasygnalizowano konieczność korekty obowiązujących regulacji prawnych w zakresie opracowania spójnych dla hydrogeologii i geologii złożowej pojęć, a także określenia klasyfikacji i zasad oceny zasobów wód leczniczych, termalnych i solanek. Przejrzyste i jednoznaczne przepisy prawne pozwolą w większym stopniu chronić zasoby wód podziemnych zaliczonych do kopalin efektywnie przyczyniając się do racjonalnego gospodarowania zasobami złóż tych wód.
Therapeutic and thermal waters and brines are classified as minerals due to their specific properties. They are a special type of mineral, differing from the others in terms of flow dynamics, resource renewal and variation of physico-chemical parameters over time. These features make it difficult to determine the boundaries of groundwater deposits and to determine the boundary values of the parameters defining the deposit. Different conditions for the occurrence of therapeutic and thermal waters and brines, as well as the different degree of renewal of their resources, make it impossible to develop uniform documentation. The article indicates and discusses in detail the most important problems resulting from the necessity to apply the provisions of the geological and mining law to groundwater. The need to correct the applicable legal regulations was signaled in the scope of compiling hydrogeology and geology definitions, as well as defining the classification and rules for documenting therapeutic and thermal water and brine resources. Transparent and unambiguous legal regulations will allow to protect the resources of groundwater classified as minerals to a greater extent, effectively contributing to the rational management of the resources of these waters.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2021, 62, 1; 4--10
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biocatalized silicate gels in oil and geothermal industry
Autorzy:
Falkowicz, S.
Cicha-Szot, R.
Dubiel, S.
Bailey, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216309.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
eksploatacja złóż
złoże ropy naftowej
wody termalne
modyfikacja przepuszczalności
skała zbiornikowa
badania laboratoryjne
żele krzemianowe
biokataliza
water shut-off
oil exploitation
geothermal water exploitation
improved oil recovery
reservoir rocks permeability modification
laboratory testing
silicate gels
biocatalysis
Opis:
Technologies using silicates have become accepted worldwide as cost-effective solutions for enhancing oil production. Despite very intensive research work gelling mechanism of the silicate system in the reservoir conditions is still unknown. Selection of appropriate additives extending gelling time and improving gel properties is very difficult because of the lack of that information. Moreover, complexity of the systems which contains organic and inorganic additives cause difficulties in industrial applications. This paper presents complex literature review which gives complete picture on the use and application of silicate based systems for water shut-off and enhancing oil recovery. Moreover, it shows new way of pH-dependent silicate gels application during the permeability modification treatments as an interesting alternative to chemical crosslinked gels. Gelling time of that system can be extended by the using microbiology to the pH modification what limit the number of chemical additives, facilitate process control and improve treatment competitiveness. The effect of biocatalyzed silicate gels on porous rocks was tested in the reservoir conditions on the lab stand of the Temco Inc Company (USA). Experimental results of coreflooding experiments indicated that silicate gel system may cause decrease of core permeability in the range from 60 to 90%.
W publikacji przedstawiono kompleksowy przegląd literatury fachowej dotyczącej zastosowań żeli krzemianowych w górnictwie naftowym. Jak wynika z przytoczonych wyników wieloletnich badań, do czynników wpływających na skuteczność zabiegu modyfikacji przepuszczalności skał złożowych można zaliczyć: — rodzaj warunków złożowych (litologia, temperatura złożowa, zasolenie, jednorodność budowy złoża), — sposób udostępnienia warstwy produktywnej, — mechanizm dopływu wody do odwiertu, — odpowiedni dobór układu żelującego (polimery, żywice lub krzemiany), — sposób zatłaczania żelu do właściwej strefy złożowej (użycie Coiled Tubingu, jednoczesne zatłaczanie do dwóch stref). Reasumując można stwierdzić, że wszystkie prace związane z zatłoczeniem żelu do strefy o podwyższonej przepuszczalności należy zakończyć przed upływem kilku godzin. Wliczając w to czas potrzebny na przygotowanie żelu oraz wytłoczenia żelu z Colied Tubingu, jest to czas bardzo krótki. Jednymi z najbardziej obiecujących środków do likwidacji stref złożowych o wysokich przepuszczalnościach skał są żele oparte na bazie krzemianów. Mimo intensywnych badań w dalszym ciągu nie został do końca poznany mechanizm żelowania krzemianów w złożu, co utrudnia dobór odpowiednich dodatków wydłużających czas żelowania oraz poprawiających właściwości żelu, a złożoność systemów zawierających dodatki organiczne i nieorganiczne powoduje utrudnienia w zastosowaniach przemysłowych. Zastosowanie mikrobiologii w celu modyfikacji pH znacznie wydłuża czas żelowania, a ponadto ogranicza liczbę dodatków chemicznych, przez co ułatwia kontrolę i poprawia również ekonomikę zabiegu. Jednak, aby technologia ta była przydatna do komercyjnego wykorzystania wskazane jest wykonanie odpowiednich testów laboratoryjnych, np. metodą czynnikową kolejnych przybliżeń. Testy te powinny w maksymalnym stopniu symulować warunki złożowe pod względem termobarycznym i technologicznym. Ze znacznym podobieństwem proces ten można symulować dzięki aparaturze firmy Temco Inc (USA) będącej na wyposażeniu Instytutu Nafty i Gazu w Krakowie. Celem przeprowadzonych badań laboratoryjnych była wstępna ocena przydatności roztworów krzemianów do likwidacji przepuszczalności porowatych skał zbiornikowych z wykorzystaniem biokatalizatorów. Do przygotowania cieczy zabiegowej użyto roztworu krzemianu sodu o następujących właściwościach: stosunek SiO2/Na2O - 3,11; zawartość Na2O - 9,5%; zawartość SiO2 - 29,5%; gęstość około 1420 kg/m3; pH = 11,5. W przygotowanych cieczach stosowano stężenia krzemianu sodu niższe niż 2%, bowiem po przekroczeniu tego stężenia proces żelowania krzemianu rozpoczynał się w przeciągu kilku godzin, co jest czasem zbyt krótkim z punktu widzenia wykorzystania tej technologii w praktyce. Przygotowano cztery ciecze zabiegowe różniące się stężeniem krzemianu sodu: 1 – 0,5%; 2 - 0,75%; 3 - 0,1%; – 0,75%. W przypadku cieczy nr 4, na podstawie wyników wcześniejszych testów, zastosowano zmodyfikowaną pożywkę dla mikroorganizmów. Do wszystkich cieczy dodawano mikroorganizmy alkalifilne w ilościach takich, aby ich końcowe stężenie wynosiło około 1 ź 102 w 1 ml. Po zatłoczeniu do rdzeni cieczy zabiegowej w warunkach beztlenowych, poddawano procesowi dwutygodniowej inkubacji w temperaturze 40°C. Po tym okresie określano przepuszczalność końcową rdzeni kks dla solanki, a tym samym określano zmiany (utratę) ich przepuszczalności. Do rdzeni oznaczonych numerami 1 i 2 zatłoczono ciecz oznaczoną nr 1. W czasie dwutygodniowej inkubacji nie stwierdzono zauważalnych zmian pH, ani lepkości przygotowanej cieczy. Nastąpiło tylko nieznaczne wytrącenie się krzemianów z cieczy i ich sedymentacja na dnie naczynia, w którym inkubowano rdzenie. Stwierdzono uszkodzenia przepuszczalności rdzeni o numerach 1 i 2 odpowiednio 70% i 4% (tab. 3). Podczas pomiaru przepuszczalności końcowej solanka przepływająca przez testowany rdzeń w całości gromadzona była w przezroczystym naczyniu. Stwierdzono, iż dno naczynia pokrywa zżelowany osad usuniętych z rdzenia krzemianów. Podobną sytuację stwierdzono w przypadku rdzeni oznaczonych numerami 3 i 4. Daje się jednak zauważyć na dnie naczynia większą ilość usuniętych krzemianów, niż w przypadku rdzeni 1 i 2. Jest to spowodowane większą ilością krzemianów w roztworze wyjściowym. W tym przypadku również nie stwierdzono zmian pH cieczy żelującej. Zanotowano odpowiednio 73% i 61% uszkodzenie przepuszczalności rdzeni. Wprowadzono modyfikację w składzie cieczy nr 3, którą zatłoczono do rdzeni 5 i 6. W tym przypadku proces przebiegał w sposób zbliżony do oczekiwanego. Po pierwsze, stwierdzono po ok. 14 dniach zmianę pH cieczy z 11 na 8 i żelowanie cieczy w całej objętości. Nie stwierdzono osadu w pojemniku, w którym zgromadzono ciecz wypływającą z rdzenia 3. Tak więc, przepływająca solanka nie usuwała w tym przypadku z rdzenia krzemianów. Stwierdzono uszkodzenia przepuszczalności na poziomie 77% i 80%. Następnie przygotowano ciecz oznaczoną numerem 4, którą zatłoczono do rdzeni o numerach 7, 8 i 9. Po około trzech dobach zaobserwowano wytrącanie się żelu krzemianowego. Zmiany pH roztworu odnotowano po 12 dniach od przygotowania cieczy roboczej. W testowanych rdzeniach stwierdzono zmiany przepuszczalności odpowiednio 67%, 90% i 93%. Były to największe, a zarazem najtrwalsze zmiany przepuszczalności ze wszystkich testowanych rdzeni. Jak w poprzednich eksperymentach, również w tym przypadku gromadzony był filtrat wypływający z rdzenia podczas pomiaru przepuszczalności końcowej. Wizualnie nie stwierdzono obecności krzemianów w zgromadzonym filtracie. Na rysunku 1 pokazano zmiany gradientu różnicy ciśnienia w rdzeniach nr 4 i 8 w trakcie pomiaru przepuszczalności końcowej kks. Zmiany te mają typowy przebieg dla tego typu eksperymentów. Kształt obu krzywych dostarcza istotnych informacji, co do zjawisk zachodzących w przestrzeni porowej testowanych piaskowców podczas przepływu przez nie solanki. Na początku gradient ciśnienia gwałtownie rośnie i osiąga wartość maksymalną, aby potem mniej lub bardziej gwałtownie spadać i po pewnym czasie osiągnąć stabilizację. Wielkość i dynamika zmian (spadku) wartości gradientu różnicy ciśnienia wynika z zakresu i tempa usuwania krzemianów jakie zostały zatłoczone do testowanych rdzeni. Im więcej przepływająca solanka usunie z rdzenia cząsteczek krzemianów tym spadki gradientu różnicy ciśnienia będą większe. Kształt krzywych pokazanych na rysunku 1 pozwala na stwierdzanie że z rdzenia 4 (ciecz robocza 2) przepływająca solanka usunęła więcej krzemianów niż z rdzenia 8, do którego zatłoczono ciecz roboczą 4. W przypadku rdzenia 8 siły hydraulicznego unoszenia nie były w stanie pokonać sił adsorbujących cząsteczki krzemianu na ścianach por piaskowca i krzemian nie został usunięty powodując 90% spadek przepuszczalności tego rdzenia. Czynnikiem, który steruje tym procesem są zjawiska elektrokinetyczne zachodzące na powierzchni krzemianów w środowisku solanek o różnym pH.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 4; 5-22
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka hydrochemiczna wód termalnych Lądka-Zdroju
Hydrochemical characteristics of thermal waters in Lądek-Zdrój
Autorzy:
Kiełczawa, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/203540.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wody termalne
Lądek Zdrój
Sudety
thermal waters
Lądek-Zdrój
Sudetes
Opis:
Wystąpienia wód termalnych Lądka-Zdroju koncentrują się w uzdrowiskowej części miejscowości. Znajduje się tutaj sześć naturalnych źródeł oraz odwiert L-2.Wody o dużym podobieństwie składu chemicznego wypływają z gnejsów gierałtowskich. Ich mineralizacja zawiera się w przedziale 0,16–0,28 g/l. Pod względem chemicznym są to wody HCO3-SO4-Na, F, Rn, H2S. Analiza zawartości jonów głównych wskazuje na odwrotną proporcjonalność stężeń jonów HCO3- w stosunku do ilości kwasu metakrzemowego. Badane wody wykazują równowagę z węglanami wapnia i fluorytem.
Occurrence of thermal waters focus ii the spa area of Lądek-Zdrój. There are six natural springs and deep borehole, L-2. Waters with high similarity in the chemical composition flows from Gierałtów gneisses. Their mineralization reach 0.16–0.28 mg/l. In chemical terms, they are 3-SO4-Na, F, Rn, H2S. The analysis of main ions content demonstrate an inverse proportionality of HCO3- ions, relative to the amount of metasilicic acid. The studied waters are characterised by equilibrium with respect to calcium carbonates and fluorite.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2013, R. 52, nr 2, 2; 105-116
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka nowo rozpoznanego złoża wód termalnych w Karpnikach na tle warunków geotermicznych Kotliny Jeleniogórskiej
Characteristics of newly recognized deposit of thermal waters in Karpniki on the background of the geothermical conditions of Jelenia Góra valley
Autorzy:
Liber-Makowska, E.
Łukaczyński, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/203358.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wody termalne
zasoby wód podziemnych
jeleniogórski system geotermalny
Sudety
thermal waters
groundwater resources
Jelenia Góra geothermal system
Sudety Mts.
Opis:
W pracy przedstawiono nowe wyniki badań hydrogeologicznych wykonanych w celu rozpoznania złoża wód termalnych w Karpnikach, występującego w jeleniogórskim systemie geotermicznym. Scharakteryzowano m.in. warunki występowania i krążenia, skład izotopowy i fizykochemiczny wód termalnych. Oszacowano główne parametry termiczne złoża, takie jak: temperatura wody, gradient temperatury, przewodność cieplna i strumień cieplny. Dodatkowo porównano te parametry z warunkami geotermicznymi określonymi dla Dolnego Śląska.
New results of hydrogeological research carried out in order to identify deposits of Karpniki thermal waters occurring in Jelenia Gora geothermal system was presented in the article. The conditions of the occurrence and groundwater circulation, isotopic and physicochemical composition of Karpniki thermal waters have been characterized. The main parameters of the thermal reservoir, such as water temperature, the temperature gradient, the thermal conductivity and the heat flow were presented. In addition, these parameters were compared with the conditions of geothermal, which have been defined for the Lower Silesia.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2016, R. 55, nr 2, 2; 5-16
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka opróżniania zbiornika wód szczelinowych głębokiego krążenia na przykładzie złoża wód termalnych Lądka-Zdroju
Dewatering characterization of a deep circulation fissure water reservoir exemplified by thermal water deposit in Lądek Spa
Autorzy:
Liber, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062744.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
wody szczelinowe
zasoby wód podziemnych
źródła
Sudety
thermal waters
Sudetes
fissure waters
groundwater resources
springs
Opis:
W pracy przedstawiono możliwość wykorzystania zmodyfikowanej formuły Mailleta do opisu modelu opróżniania zbiornika wód podziemnych głębokiego krążenia na przykładzie złoża wód termalnych w Lądku-Zdroju. W wyniku przeprowadzonych wcześniejszych badań zmienności wydajności wykazano istnienie silnej więzi hydraulicznej pomiędzy ujęciami tego złoża. Na podstawie obliczeń oszacowano sumaryczne zasoby eksploatacyjne oraz potencjał zasobności złoża.
The paper presents the capability of utilization of the modified Maillet's formula in describing a model of emptying of a deep circulation groundwater reservoir, exemplified by thermal water deposit in Lądek Spa. As a result of previous researches of the discharge changes, the occurrence of a strong hydraulic connection between these thermal water intakes has been confirmed. Total admissible volume of water extracted from the intakes and potential of the resources of this deposit have also been calculated.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 317-322
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka wybranych parametrów złożowych termalnych wód leczniczych Lądka-Zdroju
Characteristics of selected deposit parameters of thermal medicinal waters in Lądek -Zdrój
Autorzy:
Liber-Makowska, E.
Kiełczawa, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204102.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wody termalne
wody lecznicze
wydajność ujęć
skład chemiczny wody
Sudety
thermal waters
medicinal waters
discharge of intakes
chemical composition of water
Sudety Mts.
Opis:
W pracy scharakteryzowano najważniejsze parametry złożowe termalnych wód leczniczych Lądka-Zdroju, takich jak: temperatura wody, wydajność ujęć oraz analizę pochodzenia jonów F– wraz z analizą ich pochodzenia. Lądeckie termalne wody lecznicze są zasilane z jednego złoża szczelinowego głębokiego krążenia. Sumaryczna ilość wody obecnie naturalnie wypływającej ze złoża jest prawie stała. Wartość tę można przyjąć jako sumaryczne zasoby eksploatacyjne. Eksploatowane wody termalne wykorzystywane są tylko do celów balneologicznych, aż 43% poboru nie jest w ogóle wykorzystywana. Ciepło z wód pozabiegowych też nie jest pozyskiwane. Aktualnie złoże eksploatowane jest w warunkach ustabilizowanych. Stan ten może być zaburzony w przypadku nadmiernej eksploatacji otworu L-2 i/lub innego głębokiego ujęcia takiego jak np. planowane nowe ujęcie wód termalnych.
The paper presents the most important deposit parameters of the thermal waters in Lądek-Zdrój, such as: water temperature, discharge of intakes and analysis of F– origin. The medicinal thermal waters of Lądek-Zdrój are recharged from one deep circulation fissure deposit. The total amount of water flowing naturally out of the deposit is almost constant nowadays. This value can be taken as the summative reserve admissible volume of extracted groundwater of from all the intakes. The extracted thermal waters are currently used only for balneological purposes and as much as 43% of the drawn water is not used at all. The heat from post-treatment waters is not reused either. Currently, the deposit is exploited in stabilized conditions. These conditions can be disturbed in the event of the excessive exploitation of borehole L-2 and /or another deep intake such as the planned new thermal water intake.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2017, R. 56, nr 2, 2; 117-130
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka występowania wód termalnych w rejonie aglomeracji warszawskiej oraz wstępna ocena możliwości ich zagospodarowania
Occurrence of thermal waters in the area of Warsaw agglomeration with a preliminary assessment of the possibility of their management
Autorzy:
Socha, M.
Sokołowski, J.
Felter, A.
Stożek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204003.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wody termalne
parametry zbiornikowe
Warszawa
thermal waters
reservoir parameters
Warsaw city
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w głębokich otworach wiertniczych w rejonie aglomeracji warszawskiej, wskazujących na występowanie wód termalnych. Scharakteryzowano ich podstawowe parametry fizykochemiczne, takie jak typ chemiczny, mineralizacja i temperatura. Na podstawie analizy przedstawionych informacji wytypowano potencjalne zbiorniki wód termalnych do ich eksploatacji oraz dokonano wstępnej oceny możliwości ich wykorzystania.
The article presents the results of studies conducted in deep boreholes indicating the presence of thermal waters in the area of the Warsaw agglomeration. Basic groundwater parameters such as chemical type, mineralization and temperature were characterized. The potential reservoirs of thermal waters were selected, based on the analysis of gathered the information and the preliminary assessment of their possible usage was made.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2016, R. 55, nr 2, 2; 17-31
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Documenting the resources of curative, thermal and brine waters in the light of changes in the geological and mining law
Dokumentowanie zasobów wód leczniczych, termalnych i solanek w świetle zmieniających się przepisów prawa geologicznego i górniczego
Autorzy:
Sokołowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342977.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
wody lecznicze
wody termalne
solanki
zasoby eksploatacyjne
zasoby dyspozycyjne
dokumentowanie złóż kopalin
prawo geologiczne i górnicze
curative water
geothermal water
brines
admissible volume of extracted groundwater
disposable resources
documenting resources
geological and mining law
Opis:
The article presents the evolution of the geological and mining law in the scope of documenting the resources of curative, thermal and brine waters. For over a hundred years, the legislation in the field of documenting the resources of these waters has undergone significant changes, which had formal and legal consequences for the process of documenting. The article pays particular attention to the difficulties in applying selected provisions of the geological and mining law, resulting from the fact that curative, thermal and brine waters are included in the minerals. The necessity of adapting the law to the changing realities and meeting new challenges was pointed out, as well as the attachment to the national law-making tradition was emphasized. Some of the provisions of the law were also critically assessed, however, bearing in mind the specific nature of waters, incompatible with the universal principles applicable to other minerals, they also indicate a further need to amend the provisions of the geological and mining law in the field of docum enting groundwater classified as minerals.
W artykule przedstawiono ewolucję przepisów prawa geologicznego i górniczego w zakresie dotyczącym dokumentowania zasobów wód leczniczych, termalnych i solanek. Przez ponad sto lat ustawodawstwo dotyczące dokumentowania zasobów tych wód ulegało znaczącym zmianom, które niosły za sobą konsekwencje formalno-prawne dla procesu dokumentowania. W artykule zwrócono szczególną uwagę na trudności w stosowaniu wybranych przepisów prawa geologicznego i górniczego, wynikające z faktu zaliczenia wód leczniczych, termalnych i solanek do kopalin. Wskazano na konieczność dostosowywania prawa do zmieniających się realiów i sprostaniu nowym wyzwaniom wynikającym z potrzeby racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi, jak również zaakcentowano przywiązanie do krajowej tradycji stanowienia prawa. Poddano też krytycznej ocenie niektóre z zapisów prawa, mając jednak na uwadze specyficzny charakter wód, nieprzystający do uniwersalnych zasad sprawdzających się w przypadku innych kopalin, wskazując zarazem na dalszą potrzebę zmian przepisów prawa geologicznego i górniczego w zakresie dokumentowania wód podziemnych zaliczonych do kopalin.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2023, 64, 2; 27-35
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentowanie wód termalnych : procedury i aspekty praktyczne
Geological reporting of thermal waters : procedures and practical aspects
Autorzy:
Sokołowski, J.
Socha, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075312.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
minerały
wody termalne
zasoby wód podziemnych
minerals
thermal waters
groundwater resource boundaries
Opis:
The paper presents legal aspects of searching, recognition and exploitation of groundwaters that are considered as minerals with a special attention to geothermal water resources. The chosen problems of geological works design were also presented in the article and several interpretation difficulties referring to groundwater resource boundaries determination in relation to spatial planning.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 12/1; 1397--1402
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokumentowanie wody jako kopaliny wielosurowcowej – potrzeba dyskusji i zmian
Geological documentation of multimineral water - a discussion on suggested changes
Autorzy:
Szamałek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169841.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
wody termalne
solanki
wody lecznicze
dokumentowanie geologiczne
kopalina wielosurowcowa
thermal water
brines
curative water
geological documentation
multimineral raw material
Opis:
Badania prowadzone w ramach dokumentowania geologicznego bardzo często wskazują, iż wody podziemne jednocześnie spełniają kryteria wymagane przez prawo geologiczne i górnicze, aby zostać uznanymi za wody termalne, solanki czy wody lecznicze. Tylko te trzy rodzaje wód uznawane są przez prawo geologiczne i górnicze za kopaliny. Za wydobycie wód-kopalin należy opłacić opłatę eksploatacyjną. Opłata eksploatacyjna za wydobycie wody-kopaliny jest zróżnicowana i inna dla każdego z rodzajów wody-kopaliny. Wody termalne mają stawkę opłaty eksploatacyjnej równą 0 złotych, solanki 1,97 zł/m3,zaś wody lecznicze 1,32 zł/m3. Ponadto, wydobycie kopaliny udokumentowanej jako kopalina towarzysząca obniża stawkę opłaty eksploatacyjnej o 50%. Taka regulacja stwarza (gdy woda spełnia jednocześnie kryteria trzech wód-kopalin) potencjalne pole do realizacji strategii firmy wydobywczej polegającej na takim dobraniu zestawu wydobywanych wód (np. woda termalna jako kopalina główna, solanki i woda lecznicza jako kopaliny towarzyszące), by obciążenia finansowe firmy były najniższe. Racjonalnym wnioskiem wydaje się wprowadzenie nowej definicji w prawie geologicznym i górniczym wody jako kopaliny wielosurowcowej. Dla tak zdefiniowanej kopaliny proponuje się przyjęcie stawki opłaty eksploatacyjnej w wysokości 50% sumy stawek eksploatacyjnych dla trzech rodzajów wód-kopalin.
Geological documentation projects often reveal underground water reservoirs which can be qualified as thermal waters, brines or curative waters in accordance with geological and mining laws. These are the only types of water deposits which are classified as minerals according to geological and mining laws - therefore, extracting them incurs an exploitation fee. Such fees are different for each of the three kinds of water-minerals. The exploitation fee for thermal waters is set at 0 PLN, 1,97 PLN per cubic meters for brines and 1,32 PLN per cubic meter for curative waters. Additionally, extracting minerals documented as so-called „accompanying minerals” decreases the exploitation fee by 50%. This regulation allows minimizing the costs of exploitation of water-minerals by classifying one type of water (e.g., thermal) as the main mineral, and others as accompanying minerals. It is suggested here that, in order to close this loophole, a new legal definition, which would encompass all three types of water-minerals at the same time, should be introduced to geological and mining laws. It is further proposed here that the exploitation fee for thusly defined mineral be set at 50 % of the current average fee for water-mineral exploitation.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 2; 47-49
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania Ministerstwa Środowiska na rzecz rozwoju geotermii w Polsce
The Ministry of the Environment acticities supporting development of geothermal energy in Poland
Autorzy:
Przybycin, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074801.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
geotermia
prawo geologiczne i górnicze
wody termalne
geothermal energy
geological and mining law
thermal water
Opis:
The development of geothermal plants in Poland is accelerating and it is high on the priority list of the Ministry of the Environment. Thermal water is one of the cleanest renewable energy sources but its economic exploitation requires support at the administrative level and a favorable regulatory environment. Therefore, the Ministry of the Environment is implementing its policy of development of geothermy in Poland through a legislative initiative and information activities and support. That legislative initiative has taken the form of a government proposal of a new Geological and Mining Law. The new law, which was already submitted to the parliament, markedly simplifies procedures necessary for prospecting, exploration and exploitation of the thermal water. In addition, there was prepared an information packet for enterpreneuers planning investments in geothermy. The packet (www.mos.gov.pl/geotermia) contains guidelines for proper preparation of an application for concession and lists documents and permits required in the process of awarding concession, in accordance with regulations introduced by the Geological and Mining Law and the Energy Law, and information regarding the state aid and support of EU funds which entrepreneurs may obtain for financing the prospecting and exploration of the thermal waters deposits and construction of geothermal plants. Bearing in mind the need of further development of the geothermal plants and the new geological research and implementation of the new technologies, the Ministry of the Environment has awarded contracts for new research projects which are financed by the National Fund for Environmental Protection and Water Management (NFOOEiGW).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 7; 558-559
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efektywność zatłaczania do górotworu wód termalnych o zmodyfikowanych właściwościach fizykochemicznych
The effectiveness of injection into the formation geothermal waters with modified physico-chemical properties
Autorzy:
Tomaszewska, B.
Bielec, B.
Kasztelewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164825.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
wody termalne
zatłaczanie wód
geotermia
modelowanie geochemiczne
thermal waters
water injection
geotermics
geochemical modeling
Opis:
Otwory Skierniewice GT-1 (gł. 3001 m) i Skierniewice GT-2 (gł. 2900 m) zlokalizowane są w południowo-zachodniej części niecki warszawskiej, stanowiącej środkowy fragment niecki brzeżnej. Otworami udokumentowane zostały zasoby wód termalnych w utworach jury dolnej, cechujące się wysoką mineralizacją, powyżej 120 g/dm3. Tak wysokie zasolenie wód implikuje trudności z ich wtłaczaniem z powrotem do górotworu. W pracy przedstawiono wyniki modelowań geochemicznych prognozujących skaling i kolmatację otworu w trakcie zatłaczania do górotworu. W efekcie zaproponowano rozcieńczanie wód termalnych wodami odsolonymi i realizację testów dla określenia efektów związanych z ich zatłaczaniem. Wyniki przeprowadzonego testu wykazały, iż rozcieńczenie wtłaczanych wód ograniczyło ilość wytrącanego węglanu wapnia, przez co wtłaczanie wód ochłodzonych było bardziej wydajne. Indeks chłonności wrócił do poprzedniego stanu, niezwłocznie po powrocie do wtłaczania wód o niezmienionym składzie.
Skierniewice GT-1 (3001 m deep) and Skierniewice GT-2 (2900 m deep) are located in the south-western part of the Warsaw Trough, which is the central portion of the Marginal Synclinorium. Thermal water resources in Lower Jurassic formation have been documented in both wells, with a mineralization above 120 g/dm3. both wells, with a mineralization above 120 g/dm3. Such a high salinity implies difficulties with their injection back into the reservoir. This paper presents the results of geochemical modeling predicting scaling and clogging of the well during the water injection into the rock formation. As a result, proposed dilution of the thermal and desalinated waters, and executing tests to determine their effects associated with the injection. The results of the test showed that dilution of the injected waters reduced the amount of precipitated calcium carbonate, and made injection of cooled water more efficient. Absorbency index returned to its previous state immediately after returning to the injection of water with unchanged composition.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 5; 102-106
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of possibilities for the utilization of thermal waters for space heating, recreation and balneology in the Busko-Zdrój Vicinity
Ocena możliwości wykorzystania wód termalnych w rejonie Buska-Zdroju w ciepłownictwie, rekreacji i balneologii
Autorzy:
Barbacki, A. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385431.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wody termalne
struktura geologiczna
Busko-Zdrój
parametry hydrogeotermalne
thermal waters
geological structure
Busko region
hydrogeothermal parameters
Opis:
Hydrogeothermal conditions in the Busko area within Cenomanian, Jurassic and Devonian aquifers are evaluated. Particularly favourable geothermal conditions in this area result from good hydrogeological parameters of the Cenomanian sandstone and limestone at the bottom of Jurassic deposits. Currently, other aquifers in this area: Devonian, Carboniferous and Triassic are regarded as being of secondary importance for geothermal purposes. With regard to temperatures and water yield, the Cenomanian aquifer is especially designated for balneology and recreation. The downthrow side of dominant fault should guarantee temperatures of about 20–25°C, still, the large yield and application of the heat pump technology may render its use economically feasible. The curative valor of this aquifer is of crucial importance (content of iodine and bromine). The hydrogeothermal conditions of this region, at the current stage of recognition, do not allow confirmation of its usability for the heating purposes. Improvement of the current state of the conditions detection would have occurred provided the holes in this zone were reconstructed.
W pracy przeprowadzono analizę warunków hydrogeotermalnych rejonu Buska-Zdroju, typując zbiorniki cenomański, jurajski i dewoński jako potencjalne do wykorzystania w celach energetycznych i leczniczych. Szczególnie korzystne warunki geotermalne związane są z piaskowcowym zbiornikiem cenomańskim i spągową częścią wapiennego zbiornika górnej jury. Znaczenie pozostałych zbiorników wód podziemnych: dewońskiego, karbońskiego i triasowego, na obecnym etapie rozpoznania należy uznać za drugorzędne. Ze względu na temperatury, wydajności i skład chemiczny wód, zbiornik cenomański jest szczególnie predestynowany do wykorzystania w rekreacji i balneologii. W strefie regionalnej dyslokacji, po stronie skrzydła zrzuconego, wody te osiągają temperaturę 20–25°C, stąd przy dużych wydajnościach wód i zastosowaniu technologii pomp ciepła ich wykorzystanie będzie ekonomicznie uzasadnione. W aspekcie balneologii istotną cechą tych wód jest znacząca zawartość w nich jodu i bromu. Na obecnym etapie rozpoznania warunków hydrogeotermalnych nie można natomiast stwierdzić, czy możliwe jest wykorzystanie np. wód dewońskich do celów ciepłowniczych. Znaczna poprawa stanu rozpoznania tych warunków nastąpiłaby w przypadku rekonstrukcji otworów istniejących w tej strefie.
Źródło:
Geomatics and Environmental Engineering; 2008, 2, 4; 13-24
1898-1135
Pojawia się w:
Geomatics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fluor (F-) w wodach termalnych Cieplic Śląskich
Fluorine (F-) in thermal waters of Cieplice Śląskie
Autorzy:
Kiełczawa, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170514.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
Cieplice Śląskie
skały krystaliczne
wody termalne
fluor
crystalline rocks
thermal waters
fluorine
Opis:
W artykule omówiono zawartości jonów fluorkowych w poszczególnych ujęciach wód termalnych w Cieplicach Śląskich. Określono stopień nasycenia omawianych wód względem głównych minerałów skałotwórczych i prawdopodobnych produktów ich wietrzenia. Omawiane wody termalne są przesycone fluorytem. Przedstawiono analizę zależności pomiędzy głównymi składnikami wód i jonami F. Podjęto próbę określenia pochodzenia fluorków obecnych w wodach termalnych Cieplic Śląskich.
The article describe the contents of fluoride ions in particular intakes of thermal waters in Cieplice Śląskie. The saturation state for main minerals and their possible weathering products is shown and the thermal water is found out to be saturated for fluorite. The analysis of the relationship between the main components of water and ions F-fluorite. The analysis of the relationship between the main components of water and ions F-fluorite. The analysis of the relationship between the main components of water and ions F was presented. An attempt to determine the origin of fluoride in thermal waters of Cieplice Śląskie was made.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 1; 16-22
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies