Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "sociolect," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Rec.: Anna Niepytalska-Osiecka, Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2014, ss. 286
Autorzy:
Jarosz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
review
sociolinguistics
sociolect
professiolect
professional language
sociolect of Polish mountaineers
mountaineering
Opis:
Review: Anna Niepytalska-Osiecka, Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalnosemantyczna słownictwa, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2014, 286 pp.The article is a review of Anna Niepytalska-Osiecka’s book Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa (The sociolect of Polish mountaineers. A lexical and semantic analysis of the vocabulary). First, the text summarizes the subject matter of this monograph, devoted to a hitherto undescribed variety of the Polish language. It then goes on to characterize the composition of the book and its methodology. Finally, some problematic points are indicated – concerning, among other things, the classification of the language variety analyzed or the development of its vocabulary – and alternative lexical and semantic solutions are suggested. Rec.: Anna Niepytalska-Osiecka, Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa, Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2014, ss. 286Artykuł stanowi recenzję książki Anny Niepytalskiej-Osieckiej pt. Socjolekt polskich alpinistów. Analiza leksykalno-semantyczna słownictwa. W tekście przybliżono zawartą w monografii problematykę poświęconą nieopisanemu dotychczas wariantowi polszczyzny oraz scharakteryzowano zastosowane rozwiązania kompozycyjne i analityczne. Wskazano również punkty dyskusyjne dotyczące m.in. klasyfikacji opisywanego wariantu polszczyzny czy procesu kształtowania się jego zasobu słownego, a także zasugerowano alternatywne rozstrzygnięcia leksykalno-semantyczne.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2017, 52
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ELEGANCJA W USTACH – CZYLI CO MÓWIĄ ETYKIETY WIN
ELEGANCE IN THE MOUTH OR WHAT WINE LABELS SAY
Autorzy:
Malinowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444407.pdf
Data publikacji:
2017-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
sociolect
oenology
sensory experiences
neologisms
Opis:
The objective of this article is to discuss social varieties of Polish and Russian employed on the labels of wine bottles. The author aims to shed light on how sensory experiences in the domains of VISION, SMELL, TASTE, and TOUCH are recast into the text. This sociolect is characterized by its unique vocabulary and phraseology. The analysis indicates that labels on wine bottles consist of transparent semantic structures, on the one hand, and professional terminology used by sommeliers and wine stewards, as well as neologisms, on the other. This professional variety of the Polish and Russian ‘wine languages’ is extensive and internally diversified.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2017, XIX/1; 197-206
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie tylko klawisz, nie tylko ment – z historii kilku socjolektalnych nazw policjantów i funkcjonariuszy więziennych
Not Only klawisz [screw, hack], not Only ment [creep] – About the History of a Few Dialectal Names of Police Officers and Prison Officers
Autorzy:
Pacuła, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044301.pdf
Data publikacji:
2020-09-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
semantics
etymology
history of words
sociolect
Opis:
The author presents several nouns functioning as synonyms for jailer (warder) and policeman. The author pays attention to these names because descriptions of contemporary language of deviant circles are frequent, but the vocabulary of criminals still doesn’t have diachronic characteristics. The described names are, among others: klawisz / klawisznik [jailer, screw], ment [louse], chmura [cloud], jancio [Johnny]. The author describes name changes in Polish prison slang from the late nineteenth and early twentieth century. He indicates the sources of individual names and describes the semantic changes that took place under the influence of foreign languages as well.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 1; 129-148
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wulgaryzmy w socjolekcie warszawskich blokersów na przykładzie kreskówki Blok ekipa
Vulgarisms in Warsaw blockers’ speech based on the cartoon Blok ekipa [Block gangs]
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109374.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
vulgarisms
sociolect
subculture
vulgarisation
colloquial speech
Opis:
This article examines vulgar words and their function in Warsaw blockers’ speech. The study is based on a cartoon called Blok ekipa [Block gangs] popular among the young generation. Streaming on YouTube since 2013, this adultoriented show depicts everyday life of Warsaw blockers. Therefore, it provides unique material for linguistic research. Vulgar words are the key element for interpretation of the Blok ekipa cartoon show. Therefore, according to M. Grochowski’s concept of vulgarisms, this exposition investigates several linguistic issues related to vulgarisms: polysemantic, unclear meanings, diversity of derivatives (including euphemistic equivalents), neutralization and de-vulgarisation, as well as the social role of vulgar words in blockers’ speech.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 303-316
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesjolekt w powieściach Nagi sad, Pałac oraz Kamień na kamieniu Wiesława Myśliwskiego (próba badawcza)
Professional vocabulary in the novels Nagi sad, Pałac and Kamień na kamieniuby Wiesław Myśliwski (research attempt)
Autorzy:
Kuska, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929464.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
sociolect
specialist language
vocational vocabulary
countryside
Opis:
The article attempts to show selected collections of professional vocabulary contained in the first three novels by Wiesław Myśliwski. Creating his characters and the world in which they function, the author used the vocabulary characteristic of occupations and activities related to the countryside and farm. The study is of little survey nature to outline areas for further analyzes of professional lexis in the writer’s novels.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2021, 2 (24) A; 73-82
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak mówią Barbie i Ken? Analiza wypowiedzi filmowych postaci (w polskiej wersji językowej)
How do Barbie and Ken speak? An analysis of the speech of the movie characters (in the Polish-language version)
Autorzy:
Trysińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52405174.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Barbie
dubbing
socjolekt
biolekt
sociolect
biolect
Opis:
W artykule autorka analizuje język filmowych postaci – Barbie i Kena – w filmie Barbie w reż. Grety Gerwig. Analizie poddaje polską wersję językową (dubbing). Autorka przyjmuje, że język wypowiedzi filmowych postaci jest jednym z elementów tworzących ich stereotyp. W przypadku Barbie i Kena jest to istotne, ponieważ obie postaci są ikonami kultury i mają swój stereotypowy wizerunek znany w wielu kulturach. Jednocześnie są przedstawicielami określonej grupy kobiet i mężczyzn, dlatego też można analizowane wypowiedzi rozpatrywać jako biolekt (wariant języka uzależniony od płci) oraz socjolekt (wariant języka charakterystyczny dla określonej grupy społecznej). Ponieważ wypowiedzi Barbie i Kena są przerysowane, należy patrzeć na nie jak na stylizację. Zostawiają one też szerokie pole do interpretacji. Film może być bowiem uważany za ośmieszenie ruchu feministycznego, jak i ośmieszenie porządku opartego na dominacji mężczyzn. Może też być traktowany jako głos kobiet, a także mężczyzn w walce o równe prawa.
The article investigates the language used by the movie characters Barbie and Ken in the film Barbie, directed by Greta Gerwig. The Polish dubbing version is the subject of analysis. The author posits that the language of film characters is a contributing factor in the formation of their respective stereotypes. In the case of Barbie and Ken, this is significant, since both characters are cultural icons, and their stereotypical image is well-known in many cultures. Consequently, they can be regarded as exemplifying a specific gender and social group, and the utterances in question can be viewed as a gender-dependent variant of language and a variant of language characteristic of one particular social group. Given the exaggerated nature of Barbie and Ken’s utterances, it is necessary to consider them as stylised. Furthermore, they leave considerable scope for interpretation. It could be argued that the film is a satire of the feminist movement and an indictment of an order based on male domination. Alternatively, it could be seen as a representation of the voices of women and men in the struggle for equal rights.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 816, 7; 55-75
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O istotnych aspektach biegania w świetle leksyki socjolektalnej (na podstawie artykułów poświęconych treningom zamieszczonych na portalach biegowych)
The most important aspects of running in terms of its sociolectal lexis (on the basis of articles concerning training published on websites for runners)
Autorzy:
Kijak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045109.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sociolect
running
web portal
vocabulary
phraseology
Opis:
The aim of the article is to show the most important contemporary aspects of running on the basis of the most common sociolectal units. The analyzed material comes from articles concerning training found on websites for runners. The analysis conducted is a reconnaissance, thus the article contains only preliminary observations to serve as a contribution to further research.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 2; 169-182
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe sposoby kreowania nazw ras psów w socjolekcie miłośników psów (uwagi na podstawie materiału zebranego z forów internetowych przeznaczonych dla miłośników psów)
Language means of creating names of dog breeds in sociolect of dog lovers (Comments on the basis of material collected from forums designed for dog lovers)
Autorzy:
Klauze, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044730.pdf
Data publikacji:
2018-01-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
vocabulary
neologism
sociolect
dog lovers
Internet forum
Opis:
This article presents the linguistic ways of creating names of dog breeds for dog lovers. The research material comes from online forums associating dog lovers. This article is just an introduction to the deliberations on one of the environmental variations of the language, that is the language of dog lovers.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 217-232
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stadiony świata, żądło i o błysk szprychy. Profesjonalizmy sportowe na materiale rejestrowanym przez Wielki słownik języka polskiego PAN
Autorzy:
Niepytalska-Osiecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152054.pdf
Data publikacji:
2021-04
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
language of sport
lexicography
professiolect
sociolect
professionalism
Opis:
This paper discusses the issue of the language elements coming from sport professiolects which have been recorded by the Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish (WSJP PAN) and labelled as sport. pot. (sport coll.). The author ponders on the reasons why the sport elements which were restricted to professional communication until a point in time are now entering the resource of a larger group of Polish language users and general dictionaries of Polish.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 783, 4; 19-27
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DERYWATY RZECZOWNIKOWE WE WSPÓŁCZESNYM ROSYJSKIM ŻARGONIE NARKOMANÓW
Nominal Derivatives in the Modern Jargon of Russian Narcotics Addicts
Autorzy:
Piotrowska-Mazurowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444981.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
jargon,
sociolect,
nominał derivatives,
suffixal derivation,
paradigmatic derivation
Opis:
The article concerns nominal derivatives referring to narcotics addicts, psychoactive substan- ces, activities and conditions related to using them as well as objects used to get under their influence. Word formation models used in the jargon of narcotics addicts generally function similarly to the productive word formation models of the common language. Among the number of nominal morphological derivatives, simple derivatives - suffixal and paradigmatic - are most common. There are not many complex derivatives (composite). The phonetic manner of forming new words can be considered a typical jargon word formation procedure. This manner includes the following phenomena: metathesis (transposition of sounds), substitution (replacement of the right sound by another one) or using the first letter instead of the word.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2009, XI; 35-44
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Slang młodzieżowy jako element budowania wspólnoty w komunikacji szkolnej
Autorzy:
Anna, Dąbrowska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892543.pdf
Data publikacji:
2018-11-15
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
youth slang
communication at school
community
youth
sociolect
Opis:
Youth slang as a sociolect serves to integrate and distinguish a particular group and to identify its members. As a rule, it is used as a community-building tool by those who aspire or actually belong to a group. In the article, the author attempts to answer the following questions: Who uses youth slang and in what communicative situations it is used at school? What is the context for using slang expressions? In what functions are they used? How are they received? Answers to these detailed questions will provide the basis for answering the main one: What is the significance of youth slang used in school communication for building a community? On the basis of studies carried out among school students, it may be concluded that the correct use of youth slang is closely related to the communicative situation. Deliberate and relevant use of the sociolect may become one of the elements of building a social community at school.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(3 (249)); 99-121
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy miar w gwarze łowieckiej (na materiale leksykograficznym) – wybrane zagadnienia
The names of units of measure in hunting dialect (based on lexicographical material) – selected issues
Autorzy:
Janicka-Szyszko, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543519.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
językoznawstwo
socjolekt
leksyka
łowiectwo
linguistics
sociolect
lexis
hunting
Opis:
The aim of the following article is to analyze the excerpted lexical items regarding the names of units of measure in the hunting dialect. The research includes 229 lexical items enabling the linguistic interpretation areas such as: the number of animals, their age and quality. The wealth of sociolinguistic names of units of measure proves that the hunting dialect contains the tools for hunters for naming professional phenomena connected with classification of animals, their breeding and culling, interpreting reality in a more detailed way than it is possible by the lexis of general Polish (e.g. not only defining the specific names but names defining their age, the name of the male of the species but also its quality in the environment). The analysis of the selected sociolinguistic names of units of measurement indicates that the knowledge of the hunters sociolect makes it possible for hunters to express their thoughts effectively and precisely, which is also the crucial element of their identity.
Celem artykułu jest analiza wyekscerpowanych z zasobów leksykograficznych określeń miar w gwarze łowieckiej. Oglądowi poddano łącznie 229 jednostek leksykalnych umożliwiających językową interpretację liczebności zwierząt, ich wieku oraz jakości. Bogactwo socjolektalnych nazw miar potwierdza, iż socjolekt dostarcza myśliwym narzędzia do nazywania swoistych zjawisk profesjonalnych związanych z klasyfikacją zwierząt, ich hodowlą i odstrzałem, interpretowania rzeczywistości i ujmowania jej bardziej szczegółowo, niż pozwala na to leksyka miar polszczyzny ogólnej (np. nie tylko określenie gatunkowe zwierząt, ale nazwy wskazujące na ich wiek; nie tylko nazwa samca określonego gatunku, ale i określenia oceniające jego jakość). Analiza wybranych socjolektalnych nazw miar wskazuje, iż znajomość gwary łowieckiej umożliwia myśliwym precyzyjną i skuteczną komunikację, stanowiąc jednocześnie istotny element ich tożsamości.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2022, 2 A (26); 19-38
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym
The description of communicative community of CB radio sociolect’s users
Autorzy:
Jaros, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475702.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
socjolekt
stereotyp
autostereotyp
komunikacja
sociolect
stereotype
autostereotype
communication
Opis:
Przedmiotem artykłu jest ustalenie językowo-kulturowego obrazu wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym, czyli jaki obraz siebie, oparty na stereotypach i autostereotypach, kreują sami użytkownicy socjolektu. Typowy użytkownik socjolektu CB-radiowego na drodze postrzegany jest przede wszystkim poprzez stopień opanowania słownictwa socjolektalnego, płeć, typ pojazdu i jego markę, styl jazdy, a także region zamieszkania lub pochodzenia i przynależność etniczną. Powoduje to, że (auto)stereo - typowy CB user jest konstruktem złożonym, składającym się z kilku stereotypów i autostereotypów. Naj bardziej prototypowym użytkownikiem socjolektu CB-radiowego na drodze jest kierowca tira.
The subject of this paper is to determine the linguistic and cultural picture of communicative community of CB radio sociolect’s users, i.e. what image based on stereotypes and autostereotypes sociolect’s users create of themselves. The average CB radio user on the road is mainly perceived by the fluency of sociolectal vocabulary, gender, vehicle type and make, driving manner, place of living, origin and ethnic group. As a result (auto)stereotypical CB user is a complex construct consisting of several stereotypes and autostereotypes. The most prototypical CB radio user on the road is (tir driver) truck driver.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2015, 29; 191-205
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZAPOŻYCZENIA WE WSPÓŁCZESNYM ROSYJSKIM ŻARGONIE MŁODZIEŻOWYM. PRZYCZYNEK DO BADAŃ
Borrowings in Modern Jargon of Russian Youth. Prolegomenon to Research
Autorzy:
Nawacka, Joanna
Piotrowska-Mazurowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444690.pdf
Data publikacji:
2011-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
sociolect,
youth jargon,
jargonisms,
borrowings,
Anglicisms,
inner borrowings
Opis:
The subject of this article is the modern jargon of Russian youth. The authors present an analysis of borrowings relating to narcotics and love. Quoting dictionary entries, they try to prove that inner borrowings constitute the most numerous group, and among foreign borrowings those from the English language are most frequent.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2011, XIII; 105-112
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Становление антропоцентристских теорий в современном языкознании
Autorzy:
Лабащук [Labashchuk], Михаил [Mikhail]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678815.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
anthropocentrism
sociocentrism
scientific paradigm
idiolect
sociolect
category
sign
polysemy
Opis:
The development of anthropocentric theories in modern linguisticsThe article highlights the unique position of anthropocentric theories within modern linguistics. To exemplify tendencies in the forming of idiolectic language theories in their functional aspects, I analyse the gnoseological approach in Alexander Kiklevich's linguistics. Modern linguistics differentiates between anthropocentric and anthropological theories of language. The base category of the latter is sociolect as a supraindividual phenomenon. Anthropocentric linguistic theories are, in their turn, based on the category of idiolect as the ontologically unique category from which stems the existence of both the individual and society. In the functional approach of anthropocentric theories, sociolect itself is seen as a part of idiolect, whereas sociological theories, on the contrary, consider the idiolect a part of sociolect.The two basic approaches, or sets of criteria, traditionally applied to defining the notion of category have been: (1) logical (adopting the perspective of the rational and logical capacities of consciousness) and (2) empirical (representing the perspective of the sensual experience of the individual). Beginning in the late 19th century, a new approach, or criterion, appeared and has been growing in importance. It might be referred to as: (3) the linguistic approach, which focuses on the exceptionality of how the necessarily unified rational-logical,sensual-imaginary and emotional experiences of the individual are categorised. It is namely that third aspect, or criterion, that is actualised in the studies of the individual's cognitive and mental capacities. Such actualisation is fostered by the researchers' awareness of the focusing role of individual language in regulating the cognitive and communicative manifestations of behaviour.Within the structure of the sign, comprising of the signifying and the signified, the signified is itself a complex structure, essentially describable on three logical and prototypical levels:– the hypernimic (generic, abstract-logical) level,– the base (generic-particular, mental-imaginary) level (whose prototypical structure is the centre-periphery), and– the hyponymic (particular, mixed, syncretic) level.Alexander Kiklevich's theory proposes a classification of scientific paradigms; discusses the pragmatics and functionality of language in communication; emphasises the peculiarity of the conceptualising of information on the basic, supra-basic and sub-basic levels of communication; criticises the content of modern conceptology; finally, it develops and elaborates a distinctive approach to the issues of language polysemy and metaphor. Anthropocentric theories of modern linguistics strengthen the long-stipulated leading position of the discipline among the human sciences. Kształtowanie się teorii antropocentrycznych we współczesnym językoznawstwieArtykuł zwraca uwagę na specyfikę teorii antropocentrycznych we współczesnym językoznawstwie. Jako przykład tendencji rządzących kształtowaniem się funkcjonalnych aspektów idiolektycznych teorii języka analizie poddane zostaje podejście gnozeologiczne w językoznawstwie Aleksandra Kiklewicza. Antropocentryczne teorie lingwistyczne przeciwstawiane są w dzisiejszym językoznawstwie antropologicznym teoriom języka. Podstawową kategorią tych ostatnich jest socjolekt jako zjawisko ponadjednostkowe. Podstawową kategorią teorii antropocentrycznych w językoznawstwie jest z kolei idiolekt jako ontologicznie niepowtarzalna kategoria wyjściowa istnienia jednostki i społeczeństwa. W przypadku podejścia funkcjonalnego w ramach teorii antropocentrycznych sama kategoria socjolektu uznana zostaje za część idiolektu, nie zaś odwrotnie, jak ma to miejsce w teoriach socjologicznych.Termin kategoria określa się tradycyjnie za pomocą dwóch kryteriów czy też podejść: 1) logicznego (z pespektywy racjonalno-logicznych zdolności, jakimi dysponuje świadomość), 2) empirycznego (z perspektywy zmysłowego doświadczenia jednostkowej osobowości). Poczynając od końca XIX wieku, pojawiło się, a następnie umocniło trzecie podejście – 3) kryterium językowe, które koncentruje się na swoistości kategoryzowania (ujmowanego jako nierozdzielna całość) doświadczenia jednostki: racjonalno-logicznego, sensoryczno-obrazowego i emocjonalnego. Właśnie ów trzeci aspekt ulega aktualizacji w związku z badaniami kognitywno-myślowych zdolności jednostki. Aktualizacji tej sprzyja wiedza o ogniskującej roli indywidualnego języka w procesie regulacji kognitywnych i komunikacyjnych przejawów zachowania.Znak dzieli się na znaczące i znaczone, jednakże samo znaczone przedstawia sobą złożoną strukturę odnoszącą się do trzech poziomów logicznych i prototypowych:– hiperonimicznym (rodzajowym, abstrakcyjno-logicznym),– podstawowym (gatunkowo-rodzajowym, mentalno-obrazowym, o prototypowej strukturze centrum-peryferia),– hiponimicznym (gatunkowym, mieszanym, synkretycznym).Teoria Aleksandra Kiklewicza proponuje klasyfikację paradygmatów lingwistycznych, opisuje pragmatykę i funkcję języka w komunikacji, akcentuje swoistość konceptualizowania informacji na podstawowym, wyższym i niższym poziomie komunikacji, krytykuje treść współczesnej konceptologii, a także rozwija i konkretyzuje problematykę polisemii i metaforyki języka. Teorie antropocentryczne we współczesnym językoznawstwie wzmacniają od dawna postulowaną pozycję lingwistyki jako wiodącej dyscypliny nauk humanistycznych. Становление антропоцентристских теорий в современном языкознанииВ статье отмечается своеобразие антропоцентристских теорий в современном языкознании. Как пример тенденций в становлении функциональных аспектов идиолектных теорий языка анализируется гносеологический подход в языкознании А. Киклевича. Антропоцентристские лингвистические теории в современном языкознании противопоставлены антропологическим теориям языка. Базовой категорией антропологических теорий в языкознании является социолект как надличностное явление. Напротив, базовой категорией антропоцентристских теорий в языкознании является идиолект как единственная онтологически исходная категория существования личности и общества. При функциональном подходе в антропоцентристских теориях сама категория социолекта признается частью идиолекта, а не наоборот, как в социологических теориях идиолект признается частью социолекта.Традиционно термин категория определялся, в основном, двумя критериями, или подходами: 1 – логическим (со сторонырационально-логических способностей сознания); 2 – эмпирическим (со стороны чувственного опыта личности). Начиная с конца ХIХ-го века появился и последовательно укреплялся третий подход, или критерий 3 – языковой критерий, который акцентирует внимание на своеобразии категоризирования (в их единстве) рационально-логического опыта личности,сенсорно-образногоопыта иэмоционального опыта личности. Именно третий аспект, или критерий актуализируется в связи с исследованием когнитивно-мыслительных способностей личности. Этой актуализации способствует понимание фокусирующей роли индивидуального языка в регуляции когнитивных икоммуникативных проявлений поведения.Помимо дифференциации знака на означающее и означаемое, само означаемое знака является сложной структурой, соотносимой прежде всего с тремя логическими и прототипическими уровнями:– гиперонимический (родовой,абстрактно-логический),– базовый (родо-видовой, ментально-образный, с прототипической структурой центр – периферия),– гипонимический (видовой, смешанный, синкретичный).В теории А. Киклевича представлена классификация лингвистических парадигм, прагматика и фукнции языка в коммуникации, акцентируется своеобразие концептуализации информации в базовом, надбазовом и подбазовом уровнях коммуникации, критикуется содержание современной концептологии, а также развивается и уточняется проблематика языковой полисемии и метафорики. Антропоцентристские теории в современной лингвистике укрепляют давно утверждаемую позицию лингвистики как ведущей дисциплины среди гуманитарных наук.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2015, 50
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacje frazeologiczne w komunikacji językowej miłośników psów na forach internetowych
Autorzy:
Klauze, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083166.pdf
Data publikacji:
2022-01-26
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
phraseology
phraseology innovation
sociolect of dog lovers
dog lover
Opis:
The sketch provides an overview and analysis of new expressions and phraseological phrases created during virtual language conversations with dog lovers on online forums. Creating phraseological innovations is one of the ways to multiply the lexical resource of the community of dog enthusiasts focused on online forums aimed at lovers of quadrupeds.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2021, 13; 65-75
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza socjolektu warszawskich miłośników komunikacji miejskiej
Analysis of the sociolect of the Warsaw enthusiasts of urban transport
Autorzy:
Andrulonis, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763650.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
socjolekt
miłośnik komunikacji miejskiej
Warszawa
sociolect
urban transport enthusiast
Warsaw
Opis:
Celem artykułu jest scharakteryzowanie socjolektu warszawskich miłośników komunikacji miejskiej ze szczególnym uwzględnieniem leksyki i frazeologii. Autor dokonuje opisu grupy osób zainteresowanych transportem zbiorowym jako wspólnoty komunikacyjnej, analizuje cechy formalne stosowanego przez nich socjolektu, a ponadto przedstawia stosowane przez nich określenia w uporządkowaniu mającym na celu odtworzyć właściwy dla nich językowy obraz świata, obejmujący pojazdy komunikacji miejskiej, elementy wyposażenia pojazdów, nazwy linii, określenia miejsc i osób, a także zdarzeń związanych z komunikacją miejską.
The aim of this article is to characterise the sociolect of Warsaw enthusiasts of urban transport, with a particular focus on lexis and phraseology. The author attempts a description of the group of people interested in mass transport as a communication community, analyses the formal characteristics of the sociolect they use, and presents the expressions used by them in an arrangement intended to reproduce the linguistic worldview specific to them, which encompasses urban transport vehicles, vehicle equipment, service names, designations of places and people, as well as events involving urban transport.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 806, 7; 57-74
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjolekt szlachecki w Pacholęciu hetmańskim Wincentego Pola (rekonesans)
Sociolect of the Nobility in Pacholęcie hetmańskie by Wincenty Pol (General Examination)
Autorzy:
Bryła, Władysława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045329.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sociolect of the nobility
16th century
poem
Jan Tarnowski
Opis:
The author discusses the manifestations of the ways in which noblemen talked about and evaluated social and family life. He brings attention to the cult of a family home, respect for home tradition, brotherhood of the nobility and the will to get to know the world.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 1; 55-68
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez język ukrycia po słowo na „g”. Kim są bohaterowie czasów queer before gay?
Language of Concealment and the Word for “G”. Who Are the Heroes of the Queer Before Gay Time?
Autorzy:
Nowak, Tomasz Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636149.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
queer history
sociolect of Polish gays
camp
queer theory
lavender linguistics
Opis:
Who (and what) was silent about the story told by heteronormative society? And how is the fragment of this story seen by “Others”? The article shows that the time of “queer before gay” includes (in Polish) not only well-known names such as: aunt or pedal, but also slang: ‘lala’ (doll), ‘przyjaciółki’ (friends), ‘siostry’ (sisters in Polish, girls in English), gays “from the outside of society”, as well as heterosexuals who got a ticket to the alternative world of the excluded. I tell this story from the perspective of the performative function of language (Althusser, Austin, Butler) and mechanisms of knowledge/power (Foucault). I focus on the activities of homosexual men encoded in their “hiding language” (sociopolitan gay). I show how the creation of the “homosexual” identity closed the community of aunts and pedals in a precisely defined form. And how camp and queering reality allowed them to function in this form. This article is thus another element of decoding the so-called language of concealment, so-called sociolect of Polish gays (aunts and pedals) and queering history of Poland (part of the queering history of Central and Eastern Europe).
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 193-208
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zapisanym słownictwie mniejszości seksualnych
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611266.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
sociolect
slang
sexual minorities
neologism
borrowings
socjolekt
mniejszości seksualne
neologizmy
zapożyczenia
Opis:
Homosexual, bisexual, and transgender persons (collectively labelled sexual minorities) have created a characteristic sociolect, whose most conspicuous aspect is its lexis. The major criterion for identifying the words and expressions of the sociolect in relation to standard Polish is the former’s differential nature with regard to the latter. The present study collects and characterizes the otherwise dispersed lexis of the sociolect. Within the lexis, the most numerous group are (semantic and word-formational) neologisms, while (internal and external, esp. English) borrowings are not so frequent. It is concluded that the slang of Polish sexual minorities has above all an integrating function and facilitates expressive communication among the members of the group. It is also “professional”, in a certain understanding of the term, while its weakest function is that of blocking out-group communication.
Środowisko osób homoseksualnych, biseksualnych i transgenderowych (nazywane ogólnie mniejszościami seksualnymi) wytworzyło typowy dla siebie język, w tym przede wszystkim słownictwo. Podstawowym kryterium wyodrębnienia wyrazów, wyrażeń i zwrotów specyficznych dla tego socjolektu jest ich dyferencyjność w stosunku do standardowego języka ogólnego. W artykule zebrano rozproszone w różnych zapisach (najczęściej internetowych) słownictwo charakterystyczne dla mniejszości seksualnych oraz dokonano jego charakterystyki. Stwierdzono, że większość stanowią neologizmy (semantyczne i słowotwórcze), mniej liczną grupę zaś – zapożyczenia (wewnętrzne – z polszczyzny potocznej – i zewnętrzne – z języka angielskiego).Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, ze slang polskich mniejszości seksualnych spełnia przede wszystkim funkcje spajającą to środowisko i pozwala na ekspresywne porozumiewanie się osób, które z nim się utożsamiają; cechuje go też swoista „zawodowość”, natomiast w najsłabszym stopniu ujawnia się w nim funkcja utajniania komunikacji.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eponyms in Dance Terminology as an Object of Translation
Przekład eponimów w terminologii tanecznej
Autorzy:
Mężyk, Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193008.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
eponym
translation
dance terminology
sociolect
social dialect
eponim
przekład
terminologia taneczna
socjolekt
Opis:
This paper raises both the issue of eponyms emerging in dance terminology and problems concerning their translation. In Section 1, a short introduction to the topic is presented. Section 2 covers theoretical background crucial to understand the topic, defining the notion of an eponym vital to the paper, as well as the term of sociolect in terms of dance community. Moving on to the methodology of this research, Section 3 contains the corpus of 56 Polish eponyms in dance terminology, gathered mostly from books such as Kopaliński’s “Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych” (1996), his “Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” (2003), Chodkowski’s “Encyklopedia muzyki” (1995), Dąbrowska’s “W kręgu polskich tańców ludowych” (1979) and during various lectures conducted by numerous dance teachers, along with English translations of the units. Then, a quantitative and qualitative analysis of the corpus is discussed. Finally, in Section 4, conclusion of the research is presented to show the complexity of the issue of eponyms and problems that may occur in their translation.
Niniejszy artykuł porusza temat eponimów w terminologii tanecznej oraz omawia możliwe problemy w ich tłumaczeniu. W Części 1 przedstawione jest krótkie wprowadzenie do tematu, a w Części 2 omówione są teoretyczne zagadnienia niezbędne do zrozumienia tematu, takie jak definicja eponimu czy socjolektu jako języka społeczności tanecznej. Część 3 wprowadza część praktyczną artykułu, zawierając korpus 56 polskich eponimów w terminologii tanecznej, zebranych głównie z książek takich jak „Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych” (1996) i „Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” (2003) Władysława Kopalińskiego, „Encyklopedia muzyki” (1995) Andrzeja Chodkowskiego czy „W kręgu polskich tańców ludowych” (1979) Grażyny Dąbrowskiej, a także usłyszanych podczas różnych wykładów dotyczących tańca, wraz z ich angielskimi odpowiednikami. Korpus poddany jest następnie analizie ilościowej i jakościowej. W Części 4 przedstawione są konkluzje badań, wskazujące na złożoność zagadnienia eponimów oraz problemy, które mogą wystąpić w ich tłumaczeniu.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 2; 183-201
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hebrew and Polish: Mutual Influences and Their Contribution in Creating a Polish Criminals’ Jargon
Autorzy:
Adamczyk, Angelika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594765.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sociolect
criminal jargon
Hebrew
Polish
interlingual contacts
Polish-Jewish relations
spoken language
Opis:
In this paper, I wish to present the complexity of Jewish-Polish relations from the 19th century until the interwar period, with emphasis on sociolinguistic issues. I will illustrate the circumstances of the contact between the Polish and Hebrew languages. Poles and Jews, who lived side by side, developed successful relationships, but mainly in the criminal underworld. That was reflected in a sociolect – a dialect of criminals that constituted a mixture of Polish, Yiddish, Russian, and several other languages, including quite a few Hebrew words, which with time adopted new meanings. Moreover, I will provide some examples of Hebrew words used in Polish criminal jargon, as well as those which have been coined in every-day Polish. Then I will refer to some Hebrew words that are not connected with a world of crime and are still in use in spoken Polish.
Źródło:
Polish Political Science Yearbook; 2018, 2 (47); 424-435
0208-7375
Pojawia się w:
Polish Political Science Yearbook
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjolekty w edukacji szkolnej (propozycja dydaktyczna na przykładzie języka miłośników motoryzacji)
Sociolects in school education (didactic proposal on the example of the language of automotive enthusiasts)
Autorzy:
Wilczek, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/782338.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
sociolect
the language of automotive enthusiasts
Polish language lesson
community language varieties
Opis:
The article concerns the issue of community languages, i.e. sociolects. The text is a didactic proposal for Polish language lessons, especially for the seventh and eighth grades of the second educational stage. In addition to the characteristics of the issue, the author presents sets of tasks (of varying degrees of difficulty), in which she uses analytical material concerning the automotive sociolect. In the language of automotive enthusiasts, the lexical field which reflects technical changes and the development of society is growing.
Źródło:
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego; 2019, 28; 91-104
0208-5011
2353-9577
Pojawia się w:
Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładniki sarmatyzmu we frazeologii dawniej i dziś – na przykładzie utworów Wacława Potockiego i frazeologizmów współczesnych
Exponents of Sarmatism in the past and present phraseology. On the example of Wacław Potocki’s works and modern idioms
Autorzy:
Sornat, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1680276.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Baroque
lexical and semantic fi eld
Sarmatism
sociolect of the nobility
idiom
Opis:
The insuffi cient number of studies dedicated to the phraseology of works by Wacław Potocki (1621–1696) encouraged the author to examine this area of the Sarmatian writer’s oeuvre. This paper presents the outcome of a lexical and semantic analysis of 40 idioms excerpted from three representative works by the poet: Ogród nie plewiony (Unweeded Garden), Moralia (Morals), and Transakcja wojny chocimskiej (Transaction of the Hotin War). Based on the adopted material sample, an attempt was made to identify the characteristics of Sarmatism, a cultural formation of the Commonwealth the main representative of which was W. Potocki. To this end, the collected expressions and phrases were classifi ed by three thematic fi elds that were signifi cant for the sociolect of the nobility (, , ). An important complementation of the analysis of the Baroque phraseology is tracking it until modern times. The conducted comparative research of the lexical resources of the Polish language in its two distant periods showed that, despite the over three hundred years between the examined materials, the sarmatisation of language has still been a signifi cant component of the Polish culture.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 779, 10; 44-60
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reminiscencje szlacheckiej wspólnoty kulturowej w „Psałterzu Dawidowym” Mikołaja Reja
Images of the noble cultural community in “David’s Psalter” by Mikołaj Rej
Autorzy:
Kowalska, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594098.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Mikołaj Rej
Psałterz Dawidów
socjolekt szlachecki
David’s Psalter
sociolect of the nobility
Opis:
Psałterz Dawidów Mikołaja Reja to prozatorska parafraza Księgi Psalmów, której głównym celem było uprzystępnienie biblijnego tekstu XVI-wiecznemu odbiorcy. Dążność do konkretyzacji przyczyniła się do nieustannych ingerencji tłumacza w warstwę semantyczno-stylistyczną tekstu, zmianę obrazowania i „wymianę” realiów, co zaowocowało przedostaniem się do polskiego przekładu licznych reminiscencji szlacheckiej wspólnoty kulturowej. Są one obecne zarówno w planie treści: odwoływanie się do wspólnego dla szlacheckiego środowiska systemu wartości (rustykalność, służba ojczyźnie, przekonanie o uprzywilejowanej pozycji stanu szlacheckiego), jak i w planie języka: włączanie do tekstu elementów XVI-wiecznej etykiety językowej, typowej dla socjolektu szlacheckiego, oraz leksyki i frazeologii, znanej z codziennej mowy szlacheckiej wspólnoty.
“David’s Psalter” by Mikołaj Rej is a prose paraphrase of The Book of Psalms whose main aim was to make the biblical text approachable to a 16th-century recipient. The pursuit of the concretization contributed to the continuous interference of the translator in the semantic and stylistic layer of the text, the change in imagery and the ‘exchange’ of reality. This cleared the way for the appearance in the Polish translation numerous images of the noble cultural community. They are present in both the plan of the stylistic layer: references to the system of values common for the nobility (rusticity, national service, the belief of the superiority of the nobility), and in the plan of the language: the inclusion in the text of the elements of 16th-century language etiquette typical of the sociolect of the nobility, as well as the lexicon and the phraseology known from the everyday speech of the nobility.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2014, 60; 139-152
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лексикон польского пограничника (об источниках терминосистемы пограничной службы)
Leksykon funkcjonariusza polskiej Straży Granicznej (o źródłach terminologii Straży Granicznej)
Lexicon of the officer Polish Border Guard (about the sources of terminology Border Guard)
Autorzy:
Wrona, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956288.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
terminology
jargon
sociolect
language Border Guard
terminologia
żargon
socjolekt
język funkcjonariuszy straży granicznej
Opis:
Język używany przez funkcjonariuszy Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej różni się od języków innych grup zawodowych. Składa się on z wielu pojęć i terminów, a także leksyki specjalistycznej takich dziedzin jak: poligrafia, medycyna, radiometria, ekonomia i prawo. Socjolekt straży granicznej występuje zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej. Oprócz terminologii granicznej, która jest zbiorem terminów specjalistycznych, w języku funkcjonariuszy straży granicznej występuje leksyka z zakresu literackiego języka polskiego, jak i potocznego. Część języka używanego w formie ustnej charakteryzuje się potocznością, to tu tworzy się żargon, używany w komunikacji pomiędzy funkcjonariuszami i w kontakcie z podróżnymi, przekraczającymi granicę. Leksykon funkcjonariusza Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej tworzy się w wieloraki sposób. Zauważyć można zapożyczenia z różnych systemów terminologicznych, przejścia leksyki z języka literackiego i języków potocznych w socjolekt, a także procesy przekształcania się terminologicznych związków wyrazowych w pojedyncze leksemy, najczęściej o charakterze potocznym.
The language used by the officers of the Podlasie Border Guard Unit differs from the languages of other occupational groups. It consists of many terms as well as specialized lexis such as: polygraphy, medicine, radiometry, economics and law. The border guard sociolect occurs both in written and oral form. In addition to borderline terminology, which is a collection of specialized terms, there are also literary, as well as colloquial expressions from the Polish language which are used by border guards. A part of the oral language is colloquial in nature; jargon is created here. It used in communication between officers and in contact with travelers crossing the border. The lexicon of the officer of the Podlasie Border Guards is created in a variety of ways. You can notice borrowings from various terminological systems, the passages of literary and colloquial language into sociolect, and the processes of converting terminological phrases into single lexemes, which are most commonly colloquial.
Źródło:
Linguodidactica; 2017, 21; 261-269
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozice „stylu mluveneho ” a „stylu psaneho ” v klasifikaci stylu
Autorzy:
Hoffmannova, Ana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203418.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
the spoken
the written
linguistic means
functional
complex
simplex styles
variety
register
idiolect
sociolect
Opis:
ClassificationThis contribution deals with the topie of the spoken and the written from the perspective of stylistics; in this context, attention is devoted to some stylistic concepts which currently appear to be controversial or reąuire some revision. It reacts, among others, to the recently published Polish publication by Kordian Bakuła Mówione ~ pisane: komunikacja, język, tekst (2008) [Spoken ~ Written: Communication, Language, Text] and leans toward the understanding of the spoken and the written as two different styles. The analysis of the written and spoken versions of the same story, told by the same person, is oriented above all toward syntactic differences; it serves as an argument for the claim that spoken and written Czech cannot be understood as two different languages, with a differing repertoire of syntactic structures or grammatical means. Though both versions of the narration dififer in many ways, they do so through their overall coloring, atmosphere - it means through their style. The idea of spoken and written style is likely in harmony with that of the conceptual written and spoken (as opposed to the medium-specific, cf. Raible 1994).The spoken and the written are further placed in a relationship to concepts from the area of typology of style. K. Hausenblas (1973) considered the style of spoken and written expression to be simplex styles. Perhaps the term macrostyle would be appropriate for them, though it is oriented to the functional styles in the dictionary by Kozina et al (2003). Of the functional styles, the broadly understood “spoken style” is closest to the Czech terms styl hovorovy (proste sdelovaci, beźne mluveny, kolokvialni) [colloquial style, simple informative style, everyday spoken style], in Polish potoczny, in Russian razgovornyj. However, it is not possible to unambiguously connect style with a particular realized variety; also, the concept of register most likely refers to a point somewhere in between style and variety. The delimitation of the concepts of idiolect (which is close to individual style) and sociolect (which is close to language variety) is also complicated from this perspective; sometimes, for example, a distinction is madę between idiolect and idiostyle.
Źródło:
Stylistyka; 2011, 20; 67-79
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja i nowoczesność w językowym kreowaniu przestrzeni turystycznej na przykładzie gminy tatrzańskiej
Tradition and modernity in the linguistic creation of tourist space example of the Tatra commune
Autorzy:
Grochola-Szczepanek, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459330.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
infrastruktura turystyczna
nazewnictwo
gmina tatrzańska
socjolekt turystyczny
tourist infrastructure
naming
Tatra commune
tourism sociolect
Opis:
The article describes ways of naming of the tourist infrastructure created in the XXI century in the Tatra commune. The material basis are own research on the Tatra commune, as well as information from websites and the brochures of tourist facilities and studies of the literature dedicated to the issue of tourism. Creating an attractive environment for tourists in the country gives rise to a new genius loci. Elements of traditional culture are used as tourist products. An important material of the tourist offer is dialect. The new situation on the rural area effects on the formation and development of the tourism sociolect.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 95-103
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gry (nie)dosłownością w socjolekcie młodzieżowym
Playing with (il)literal meaning in youth sociolect
Autorzy:
Wileczek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475621.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
gra językowa
gra semantyczna
socjolekt młodzieżowy
niedosłowność
play
semantic play
youth sociolect
illiteral meaning
Opis:
Socjolekt młodzieżowy, który można opisywać jako grę, stwarza przestrzeń do uobecniania się zdarzeń językowych, niezwykle często interferujących z (nie)dosłownością. Gra językowa oznaczałaby tu szczególny sposób organizacji środków z różnych poziomów systemu językowego, uwzględniający także kulturowy aspekt ich możliwych — pośrednich lub bezpośrednich — odniesień ekstratekstualnych. Uruchamia to sferę znaczeń naddanych, warunkowanych związkami języka i kultury. Dekodowanie znaczeń jest możliwe na podstawie jednego „sposobu życia” background knowledge (Wittgenstein) oraz akceptacji określonej strategii w ramach pragmatycznego celu. Może nim być zabawa, niezobowiązujący kontakt czy karykaturalna ocena rzeczywistości. Niedosłowność w socjolektalnej grze jest jej elementem, zapewniającym „kooperację sensów” na płaszczyźnie semantycznej, pragmatycznej czy kulturowej.
Youth sociolect (as a linguistic game) gives space for language events, which very often play with language exactness. Language play means a special way of the organisation of the elements from the various levels of the language system, among which there is a cultural aspect of their possible indirect and direct over-textual references. This launches a sphere of created meaning, conditioned by connections between language and culture. Decoding of meaning is possible on the basis of one “life style”, background knowledge (Wittgenstein) and acceptance of a particular strategy within a pragmatic purpose. It might be a play, a disobliging contact or a caricatured assessment of reality. (Il)literal meaning in sociolect-based play is the element that brings “meaning cooperation” on the semantic, pragmatic or cultural level.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2014, 28; 153-164
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język młodzieży – perspektywa glottodydaktyczna
Youth language: A glottodidactic perspective
Autorzy:
Maciołek, Marcin Mariusz
Smereczniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339290.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
język młodzieży
slang młodzieżowy
socjolekt
tożsamość
glottodydaktyka
glottoodidactics
youth language
youth slang
sociolect
identity
Opis:
Artykuł – zgodnie z zapowiedzią sformułowaną w tytule – poświęcono socjolektowi młodzieży, rozpatrywanemu w kontekście nauczania języka polskiego jako obcego, drugiego, odziedziczonego. Wyraźnie wzrastająca w ostatnim czasie liczba cudzoziemców kształcących się w szkołach i na uczelniach w Polsce skłoniła autorów do sprawdzenia, w jakim zakresie wskazana odmiana polszczyzny obecna jest w podręcznikach kursowych przeznaczonych dla tej grupy odbiorców. Autorzy omawiają istotne cechy młodomowy i odnoszą się do dotychczasowych ustaleń badaczy. Zwracają uwagę na trudności związane z uwzględnianiem tych treści w praktyce glottodydaktycznej; mimo wszystko jednak takie działania uważają za koniecznie z uwagi na socjalizującą funkcję slangu młodzieżowego i jego doniosłą rolę w kształtowaniu tożsamości młodych ludzi.
As stated in the title, the article is devoted to the sociolect of youth, examined in the context of teaching Polish as a foreign, second, and heritage language. In response to the rapidly increasing number of foreign students in Poland’s schools and universities, the authors investigated to what extent the indicated variety of Polish language is present in course books intended for this group of learners. The authors discuss the significant features of youth language with references to current research findings. They stress the challenges involved in incorporating such content into glottodidactic practice. Nevertheless, they deem it necessary due to the socialising function of youth slang and its significance in shaping young people’s identities.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 812, 3; 74-86
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sobie samych – z historii przestępczych nazw złodziei (na materiale z XIX wieku)
Robbers about themselves – the history of thieves’ names in the criminal sociolect (on material from the 19th century)
Autorzy:
Pacuła, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731737.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
leksyka
socjolekt
żargon złodziejski
historia języka
etymologia
lexis
sociolect
thieves' jargon
history of language
etymology
Opis:
The article concerns the history of Polish criminal jargon. The author presented 68 names of thieves. He extracted linguistic material from 19th‑century texts, but some of the collected units are much older. The author presented the provenance of the names and characterized the material in formal and semantic terms. The author drew attention to the territorial diversity of names – their functioning in the speech of criminals operating in different partitions and their fate after the unification of various parts of Poland. Among the names discussed are, for example: andrus, klawiszarz, pajęczeniarz, szpringer, marwicher, jold.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 281-297
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O kulturowych relacjach między wybranymi nazwami geja
Autorzy:
Nowak, Tomasz Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611358.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
sociolect
slang
gay
homosexuality
gay culture
cultural linguistics
socjolekt
gej
homoseksualność
kultura gejowska
lingwistyka kulturowa
Opis:
The article is a contribution to research on the sociolect of Polish gays and the lexis of homosexuality. In it, a comparison is made between selected Polish terms for homosexual men (ciota and ciepły) with semantically equivalent terms in some European languages English, German, French, Italian, Czech, Slovak, and Slovene. By studying relationships between the lexemes and their derivatives, with account being taken of the aspects of (covertly developing) culture, a network of links between these units is revealed. This illustrates the idea of (a degree of) linguistic unification of the gay community regardless of nationality.
W artykule (stanowiącym przyczynek do badań socjolektu polskich gejów i słownictwa z pola leksykalnego homoseksualności) autor porównuje wybrane w języku polskim nazwy mężczyzn o homoseksualnej orientacji (ciota i ciepły) z tożsamymi semantycznie nazwami w wybranych językach indoeuropejskich, tj. angielskim, niemieckim, francuskim, włoskim, czeskim, słowackim i słoweńskim. Badając relacje między wskazanymi wyżej leksemami wraz z ich derywatami, przy jednoczesnym uwzględnieniu wpływających nań elementów (kształtującej się w ukryciu) kultury, autor pokazuje zachodzące między nimi wzajemne powiązania, potwierdzające pewien stopień językowej unifikacji społeczności gejów niezależnie od ich narodowości.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surrounded by a wall: The hermetic language of the Polish community of video gamers. Do Poles know the language of Polish gamers? The results of a survey-based study
Otoczony murem, hermetyczny język środowiska polskich graczy wideo? Czy język środowiska polskich graczy jest znany Polakom? – wyniki badań ankietowych
Autorzy:
Maćkowiak, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042162.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Gry wideo
leksyka
współczesna polszczyzna
socjolekt
ankieta
Video games
lexis
modern Polish language
sociolect
survey
Opis:
The video game industry is today one of the most rapidly developing branches of the entertainment industry. Such corporations as Microsoft, Sony and Nintendo are increasing their investment engagement in the manufacture of gaming hardware (e.g. computers, consoles, and tablets), and in game development for various platforms. There has developed and continues to expand an extensive terminology which due to the increasing consolidation of the user base is progressing towards producing a sociolect. Linguists have not yet examined the lexis of gamers which is why it must be studied considering the extent of the phenomenon and the sheer size of the gamer community. Video gamers form a large group. At this point it must be stressed that the gamer community and the lexis specific for it does not exist in isolation. The lexis used by gamers continues to permeate outside the community, e.g. to other media or the colloquial language. The author of this article conducted a survey to check whether the lexis of video gamers is known to random respondents. This article presents the results of the survey.
Branża gier wideo to w dzisiejszych czasach jedna z najszybciej rozwijających się gałęzi przemysłu rozrywkowego. Korporacje takie jak: Microsoft, Sony czy Nintendo inwestują coraz większe środki pieniężne w produkcję sprzętu do gier (np. komputerów, konsol, tabletów) oraz w produkcję gier na różne platformy. Niewątpliwie powstał i prężnie się rozwija duży zbiór słownictwa, który ze względu na coraz bardziej spójną grupę użytkowników zmierza w kierunku wytworzenia socjolektu. Do tej pory językoznawcy nie przyjrzeli się dokładnie leksyce graczy z tego względu konieczne jest jej zbadanie, zważywszy na ogrom zjawiska i wielkość środowiska graczy. Gracze wideo stanowią bardzo dużą grupę. Warto tutaj pokreślić, że środowisko graczy, więc także i leksyka charakterystyczna dla tego środowiska, nie istnieje w izolacji. Leksyka używana przez nich coraz częściej przedostaje się poza pierwotne środowisko, np. do innych mediów czy języka potocznego. Autor przeprowadził ankietę i postanowił sprawdzić, czy leksyka graczy wideo jest znana wśród przypadkowych respondentów. W artykule zaprezentowane są wyniki ankiety.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 57, 2; 81-112
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środki językowe jako narzędzie nacechowania nieformalnych wypowiedzi kobiet we współczesnym języku chińskim
Linguistic Features in Mandarin Chinese as Feminine Markers in Informal Communication
Autorzy:
Zajdler, Ewa
Naruszewicz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1968934.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Mandarin Chinese
female sociolect
women's linguistic behaviour
sajiao
język chiński
socjolekt kobiet
zachowania językowe kobiet
Opis:
Tematem artykułu jest korelacja między środkami językowymi w zasobach języka chińskiego a działaniami językowymi młodych kobiet realizowanymi na antenie rozrywkowego programu internetowego. Socjolekt kobiet i cechy stylu sajiao są analizowane na podstawie ich 1802 nieformalnych wypowiedzi zarejestrowanych w programie. W artykule zbadano, w jaki sposób cechy leksykalne i fonetyczne wyrażają kobiecość i jaki kształt nadają wypowiedziom kobiet pełniącym funkcję perswazyjną. Formalne środki językowe, którymi posługują się rodzime użytkowniczki języka chińskiego, komunikują grzeczność, emocje i łagodność, a jednocześnie potwierdzają ich pozycję podporządkowania w społeczeństwie. Badanie rozpoczyna się wprowadzeniem do pragmatyki kulturowej działań językowych i przechodzi do zarysowania aktualnej wiedzy na temat specyfiki języka chińskiego używanego przez Chinki. Z dotychczasowych dyskusji zostały – jako narzędzie analizy – wyprowadzone środki językowe. Omówiono poszczególne słowa i wyrażenia oraz cechy wymowy. Nie wszystkie cechy językowe języka mandaryńskiego omawiane we wcześniejszych badaniach znajdują potwierdzenie w badanych wypowiedziach. Te, które dodają wypowiedzi znacząco ekspresywnego charakteru i łagodności, dominują w studium nad stylem sajiao – cechami fonetycznymi i prozodycznymi typowymi dla dziecięcej formy perswazji. Analiza ilościowa i jakościowa wykazała wysoki stopień nacechowania wypowiedzi emocjami, niepewnością sądów (pozycjonującą nadawcę niżej od odbiorcy), a także artykulacją imitującą dziecięcą.  
The paper deals with a correlation between the linguistic features of Mandarin Chinese and the language activities of young female participants in a television show broadcast on the Internet. The women’s sociolect and the characteristics of the sajiao style are analysed on the basis of their 1802 informal utterances recorded on the show. The paper explores the way in which lexical and phonetic features express femininity and contribute to the women’s persuasive talk. The formal markers of the language used by female native speakers communicate politeness, emotions and gentleness and at the same time acknowledge their position of subordination within society. The study begins with an introduction into the pragmatics of culture-driven language activity and moves on to outline the current knowledge of the peculiarities of the Chinese language used by Chinese women. Drawing on earlier discussions, a compilation of linguistic features is employed as an analytical tool. The particular words and expressions as well as pronunciation features are discussed. Not all linguistic features of Mandarin Chinese discussed in previous studies are confirmed in the utterances under study. Those which add significant expressive meaning and gentleness into an utterance dominate in the study over the sajiao style, the phonetic and prosodic features typical for a babyish form of persuasion. As evidenced by a quantitative and qualitative analysis, the utterances in question abound in emotions, in wavering opinions that put the speaker in a position inferior to that of the addressee, and in instances of speaking in a manner typical of children.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2021, 35; 55-76
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz głupca w rosyjskim socjolekcie młodzieżowym
The picture of the fool in Russian teenage sociolect
Autorzy:
Sadowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916019.pdf
Data publikacji:
2018-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
teenage sociolect
fool’s depiction
sources of lexical units
socjolekt młodzieżowy
obraz głupca
źródła jednostek leksykalnych
Opis:
Teenage sociolect very rapidly reacts to everything that is happening around us, and, consequently, gives an up-to-date view on the way of perceiving the world by a specific group of people using particular terminology. This paper is an attempt to briefly describe the development of teenage sociolect, which is a highly interesting language phenomenon ,and to systemize the sources of lexical units, which describe the person with intellectual deficits, as well as to depict the process of forming these units within lexical semantics.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2018, 8; 195-206
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La e-langue des jeunes en France et en Ukraine
The e-language of the young in France and in Ukraine
Autorzy:
Bilas, Andriy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676227.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
e-langue des jeunes
sociolecte
formes
marqueurs
typologie
universaux
youth e-language
sociolect
forms
markers
typology
universals
Opis:
The article proposes the comparative study of the new forms of youth’s slang induced by the development of communication via Internet and its impact on common communication and language. Our study also considers scientific literature examining e-language markers of French and Ukrainian youth striving for sociolinguistic cooperation under the analyzed sociolect circumstances. The multidisciplinary approach makes it possible to construct the typology of the youth’s e-language forms.
Le cadre de cet article est l’étude comparative des nouvelles formes de la langue des jeunes induites par le développement de la communication par Internet et son impact sur la communication et la langue communes. Notre étude s’appuie également sur toute une littérature qui cherche à penser les formes de la langue des jeunes à partir de l’analyse des marqueurs de la e-langue des jeunes en France et en Ukraine afin de dégager la cohérence sociolinguistique des universaux de ce sociolecte. Une approche pluridisciplinaire permet de construire une typologie des formes de la e-langue des jeunes.
Źródło:
e-Scripta Romanica; 2019, 7; 40-51
2392-0718
Pojawia się w:
e-Scripta Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciało w Sieci – (cyber)świat osób z zaburzeniami odżywiania w kontekście dyskursu somatycznego
Body on the Web – (Cyber)world of People with Eating Disorders in the Context of Somatic Discourse
Autorzy:
Graf, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1969037.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
somatic discourse
eating disorders
ED
sociology of the body
sociolect
dyskurs somatyczny
zaburzenia odżywiania
socjologia ciała
socjolekt
Opis:
Przedmiotem omówienia jest językowy obraz ciała u osób z zaburzeniami odżywiania, które komunikują się za pośrednictwem internetu. Analiza dotyczy języka i stylu blogów i mikroblogów prowadzonych w latach 2012–2020 przez osoby (najczęściej młode kobiety) utożsamiające się z ruchem pro-Ana i pro-Mia. Wskazano najistotniejsze przemiany zachodzące w tej cyberwspólnocie, m.in. przechodzenie od somatycznego wykluczenia, poprzez neutralizację ciała (body neutrality), po jego akceptację (body acceptance). Szczupłość, nawet nadmierna, jest dziś w tym kontekście często interpretowana nie jako zaburzenie (choroba), ale jako synonim zdrowego, odpowiedzialnego stylu życia. Celem analiz, oprócz uaktualnienia ustaleń językoznawców oraz badaczy reprezentujących inne dyscypliny (zwłaszcza psychologów i socjologów piszących o zaburzeniach odżywiania) są odtworzenie relacji między medialnym (konstruowanym) i odczuwanym (będącym efektem praktyk samowykluczających) obrazem ciała oraz obserwacja mechanizmów językowych, które budują i pozwalają utrzymać poczucie wspólnoty osób ze spektrum ED. Autorka, omawiająca podejmowane zagadnienia, łączy podejście językoznawcze z ustaleniami z zakresu kulturoznawstwa i socjologii, ze szczególnym uwzględnieniem badań z zakresu socjologii ciała. Przedmiotem obserwacji są leksykalne i onimiczne konteksty, w których uwidacznia się stosunek osób z zaburzeniami odżywiania do ciała, zwłaszcza w aspekcie jego fragmentaryzacji i przekształcania. Te ustalenia wpisują się w szerszy kontekst związany z przenikaniem się (sprzecznych) dyskursów: dyskursu diety oraz tzw. ciałopozytywności (anty-body shaming), czyli zaakceptowania swojego naturalnego ciała.
The subject of the discussion is the linguistic image of the body in people with eating disorders (ED) who communicate via the Internet. The analysis concerns the language and style of blogs and microblogs written in 2012–2020 by people (mostly young women) identifying with the pro-Ana and pro-Mia movements. The most important transformations taking place in this cyber-community were indicated, including the transition from somatic exclusion, through body neutrality, to body acceptance. Leanness, even excessive leanness, is now often interpreted in this context not as a disorder (disease), but as a synonym for a healthy, responsible lifestyle. The purpose of the analysis, apart from updating the findings of linguists and researchers representing other disciplines (especially psychologists and sociologists writing about eating disorders), was to recreate the relationship between the medial (constructed) and perceived body image (resulting from self-exclusion practices) and to observe the linguistic mechanisms that build and maintain a sense of community among people with ED spectrum. In discussing these issues, the author combines a linguistic approach with findings in the field of cultural studies and sociology, with particular emphasis on research in the field of sociology of the body. The subject of observation are lexical and onimic contexts in which the attitude of people with eating disorders to the body is visible, especially in the aspect of its fragmentation and transformation. These findings are part of a broader context related to the interpenetration of (contradictory) discourses: diet discourse and the so-called body positivity (anty-body shaming), i.e. accepting your natural body.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2021, 35; 145-170
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii socjolektu szkolnego – słownictwo dotyczące karania uczniów
Autorzy:
Pacuła, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520155.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
student jargon (slang)
history of sociolect
lexycology
semantics
diachronic linguistics
socjolekt uczniowski
historia socjolektu
leksykologia
semantyka
historia języka
Opis:
From the history of school sociolect – lexis from the category of „punishing students” The author describes in this article the history of the student sociolect. The subject of the description is the vocabulary of students from the period: from the second half of the 19th century to the first half of the 20th century. The vocabulary relates to the thematic category of „punishing students”. This category includes a vocabulary relating to the use by teachers of methods and forms of rebuking students’ attitudes and behavior, forcing students to submit in not always standardized situations. The sources include texts by Ignacy Wolanowski, Henryk Ułaszyn, Henryk Łopaciński, Józef Magiera, Edward Klich, Piotr Ciuła and Włodzimierz Czarnecki. There are sixteen dictionary units in the publications. Most of the lexis are words attested by texts describing the student dialect of the second half of the 19th century.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 231-248
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjolekt polskich koszykarek
Autorzy:
Sarna, Julia Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679379.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
basketball, sociolect, polish basketball players dictionary, sport lexicon,
socjolekt
koszykówka
słownik koszykarski
słownictwo środowiskowe
słownictwo sportowe
leksyka swoista
Opis:
The article is focused on description of the sociolect of polish female basketball players. Through the analysis of spoken (recordings from the matches and press conferences) and written sources (websites dedicated to female basketball) it was possible to create the basketball dictionary with about 160 lexical entries. The basketball lexicon consists of words taken from other sociolects and those created inside the basketball environment. It is affected by two main opposing tendencies - to precision and sparing with words. The sociolect of female basketball players is focused on the game and its rules in offense and defense, how the basketball court looks like and how the players call for each other. The language tendencies, characteristic for the sport, such as: metaphor of a basketball match as a war, appreciation of bravery, reflex and common work for the good of the team, are also visible.
Artykuł stanowi próbę opisu socjolektu zawodniczek żeńskich drużyn koszykarskich.Dzięki analizie źródeł mówionych (nagrania z meczów i konferencji prasowych) oraz pisanych (strony poświęcone koszykówce żeńskiej) udało się stworzyć słownik koszykarski liczący około 160 jednostek leksykalnych, rejestrujący jedynie słownictwo swoiste.Na leksykę socjolektu koszykarskiego składają się zarówno jednostki leksykalne przejęte z innych źródeł, jak i te wytworzone bezpośrednio na gruncie środowiskowym.Wpływają na nią dwie przeciwstawne tendencje – do precyzji i skrótu.Koncentruje się ona wokół gry i jej elementów – sposobów i zasad gry w ataku i obronie, wyglądu boiska, nazw zawodniczek.W leksyce koszykarskiej uwidacznia się charakterystyczny dla odmian sportowych językowy obraz świata: metafora meczu jako wojny, docenianie waleczności, refleksu oraz gry zespołowej i wspólnej pracy dla dobra drużyny.
Źródło:
Artes Humanae; 2017, 2
2449-6340
Pojawia się w:
Artes Humanae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zasięgu słownictwa socjolektalnego w XXI wieku
On the range of sociolect lexis in the 21st century
Autorzy:
Jarosz, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118426.pdf
Data publikacji:
2013-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
leksyka socjolektalna
zasięg stosowania
zasięg odbioru
socjolekty
sociolects
sociolect lexis
a range of use
a range of reception
Opis:
The article is devoted to the issue of the range of use and reception of sociolect forms. Referring to contemporary tendencies and phenomena (e.g. specialization and increase of media professionalism, or contemporary literary strategies), the author proves that notions of environmental origin popularize becoming a tool of communication on the supranational level.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2013, 13; 97-116
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NOWOCZESNOŚĆ W REFLEKSJI NAD SZTUKĄ
Modernity in reflection on art
Autorzy:
Dziamski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487834.pdf
Data publikacji:
2016-12-05
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
Avant -garde
neo -avant -garde
modernism
postmodernism
language code
literary (artistic ) code
brand code
artistic sociolect
artistic idiolect
Opis:
The twentieth century has developed three models for describing contemporary art. Three narratives dominated in the 1930’s and the 1940’s: Paris-French, German-Expressionist and avant-garde-international. In the 1950’s and the 1960’s, avant-garde-centrist model included two basic phases or formations in the art of the twentieth century. Historical avantgarde period covered the years 1905–1930. Neo-avant-garde lasted from 1955 to 1970. To a pair of avant-garde – neo-avant-garde, some authors add yet proto-avant-garde they considered as the nineteenth century artistic trends leading to the birth of the historical avant-garde - romanticism, realism of Courbet, impressionism, post-impressionism and on the other hand post-avant-garde, or art after the fall of the avant-garde. In the 1980’s and the 1990’s, avant-garde model was superseded by a model operating the opposition modernism - postmodernism. According to that model, the twentieth century art include two cultural and artistic formations: modernist and postmodernist formations. The first experienced its climax around 1910, when abstract art was born; the second in the 1980’s. Modernism and postmodernism can be considered as two codes that define literary (artistic) codes, but there is a significant difference between them. The modernist code reveals modernist essentialist attitude, the trend of looking for essence, individuality, specificity of art, trying to melt pure art, while postmodernist code refers to the avant-garde and the expanded field of art, focusing on the relationship of art and life.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2016, 22; 6-18
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Buchnąć z futrówy", "odpypić z ponsy", czyli o słownictwie dotyczącym ściągania w gwarze uczniowskiej z przełomu XIX i XX wieku
"Buchnąć z futrówy", "odpypić z ponsy" – about vocabulary from the category „cheating” in student jargon from the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:
Pacuła, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519891.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
żargon studencki (slang)
historia socjolektu
leksykologia
semantyka
językoznawstwo diachroniczne
student jargon (slang)
history of sociolect
lexycology
semantics
diachronic linguistics
Opis:
Artykuł przedstawia historię żargonu studenckiego. Autor opisuje słownictwo używane w okresie: II poł. XIX w. – I poł. XX w. Leksyka należy do kategorii tematycznej „oszustwo”. W tekście czytelnik zapoznaje się z tezami: 1) omawiana leksyka jest źródłem jednej z najobszerniejszych kategorii leksykalno-semantycznych żargonu studenckiego w okresie porozbiorowym (po okresie rozbiorów); 2) w dawnym języku ucznia istnieje wspólny zasób słownictwa – grupa ta jest niezależna od administracyjnej zależności szkół; 3) we współczesnym żargonie zauważamy dużo dawnego słownictwa; 4) w XIX w. zauważamy obecność wyrazów żargonowych w polszczyźnie ogólnej; 7) w XX-wiecznym żargonie studenckim daje się zaobserwować udział żargonu kryminalnego z XIX wieku.
The article presents the history of the student jargon. The author describes the vocabulary used in the period: second-half the 19th century – first half the 20th century; the lexis belongs to the thematic category „cheating”. In the text the reader gets to know theses: 1) the lexis discussed is the root cause of one of the most extensive lexical-semantic categories of the student jargon in the post-partition period (after the period of the Partitions of Poland); 2) in former student language a shared store of the vocabulary exists – this group is independent of the administrative dependence of schools; 3) we notice much former vocabulary in the contemporary jargon; 4) we will notice jargon words in the general Polish in the 19th century; 7) we can see the participation of criminal jargon from the 19th century.
Źródło:
Świat i Słowo; 2021, 37, 2; 213-224
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oburzeni, znudzeni, z(a)wiedzeni... Semantyka buntu w socjolekcie młodzieżowym
Indignant, bored, deceived... The semantics of the rebellion in youth sociolect
Autorzy:
Wileczek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475571.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
bunt młodzieńczy
socjolekt młodzieżowy
młodomowa
pola semantyczne
semantyka konceptualna
rebellion of youth
youth sociolect
youthspeak
semantic fields
conceptual semantics
Opis:
Proponowanym tekstem chciałabym wpisać się w nurt badań, docierających do sposobów młodzieżowej konceptualizacji rzeczywistości przez medium właściwych nastolatkom praktyk komunikacyjnych. Jak się zdaje, rejestrują one przeobrażenia kulturowej kategorii buntu jako efektu młodzieńczego odczuwania i przeżywania świata. W rzeczywistości płynnych struktur („To, co u was dzieje się przez całe życie, u nas staje się w tydzień”), „networkowych” więzi, apoteozy ludyczności, gdy dynamika wyznacza zarówno strategię doświadczania świata (używanie, konsumpcja, elastyczność), jak i jego hermeneutykę, niezwykle cenna wydaje się rekonstrukcja obrazu buntu wpisanego w semantykę socjolektu młodzieżowego. „Potencjał” buntu, uzasadniony w modelach kultur postfiguratywnych, wyczerpuje się w przestrzeni kofiguratywnego i prefiguratywnego McŚwiata. Negacja, o ile nie jest uzasadniona pragmatycznie, staje się niepotrzebnym balastem, marnotrawieniem energii. Bardziej frapująca jest kreacja – eksperymentowanie z „ja” w dającej oparcie wspólnocie młodości, także językowej. Wymiar ludyczny kontestacji zdominował „ideowy” utrwalony w świadomości kulturowej. Zasadne więc staje się pytanie, czy współcześni młodzi są „nie-gniewni”, a może gniewni inaczej? Odpowiedź na nie udzielana z „wnętrza” ich języka, przez analizę semantyki słownictwa, frazeologii i praktyk tekstowych młodomowy jest celem niniejszego opracowania.
Profiling a rebellion in the sociolect of the youth is in line with the trend of research, aiming to identify the ways of conceptualizing the reality by the youth through the medium of youth- specific communication practices. They record the transformations of cultural category of rebellion as a result of youthful confrontation with the world. In the world of liquid structures, network ties, apotheosis of variability, when the dynamics determines both the strategy of experiencing the world ( using, consumption, and flexibility) and its hermeneutics, a reconstruction of the picture of rebellion, as an element of the semantic system of youth sociolect seems to be precious. A “potential” of rebellion, justified in the models of postfigurative cultures, loses its value in the space of configurative and prefigurative McWorld. Negation becomes an unnecessary burden, a waste of energy. A more compelling and existentially justified for the young generation is creation — experimenting with “I” in giving support (also linguistic) community of the youth, Thus the following question seems to be reasonable: are today’s young people “non-angry” or maybe angry in a different way?
Źródło:
Socjolingwistyka; 2014, 28; 225-238
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła leksyki socjolektu użytkowników CB-radia
The sources of CB radio users’ sociolectal lexis
Autorzy:
Jaros, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594151.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
socjolekt
leksyka środowiskowa
polszczyzna wspólnoodmianowa gwary ludowe
zapożyczenia
sociolect
environmental lexis
basic (common to all words) Polish dialects
borrowings
Opis:
Przedmiotem referatu jest ustalenie, z jakich źródeł czerpie leksykę socjolekt użytkowników CB- -radia. Analiza wykazała, że głównym źródłem leksyki cb-radiowej kierowców jest język potoczny, dawna gwara szoferska i słownictwo motoryzacyjne oraz w różnym stopniu inne socjolekty, z których wymienić należy współczesny slang młodzieżowy (dawna gwara studencka i uczniowska), język cb- -radiowy, a także język środowisk przestępczych (żargon więzienny i złodziejski), język łowiecki, gwarę żołnierską, język wojskowy i partyzancko-konspiracyjny z okresu drugiej wojny światowej, profesjolekt lekarski, polszczyznę religijną i konsumpcyjną, a także zapożyczenia z języków obcych, w mniejszym stopniu rodzimych gwar ludowych i dialektów. Analiza wykazała także, że leksyka socjolektalna znacznie przewyższa podstawowy, współnoodmianowy zasób polszczyzny dotyczący transportu, komunikacji i podróżowania – 967 określeń cb-radiowych wobec 201 wyrazów wspólnych.
The subject of this paper is to determine what are the sources that the CB radio users’ sociolect derives from. The analysis has shown that the main sources of the CB radio lexis are as follow: the informal language, the old dialect of chauffeurs, the automotive vocabulary and the other sociolects to some extent, such as contemporary youth slang (the old dialect of students and school children), the CB radio language, the language of criminal environment (prison slang and thieves’ argot), the hunters’ language, the military slang, the military language, the World War II partisan-conspiratorial language, the medical professiolect, the religious Polish language and the consumerist Polish language, the foreign language borrowings as well as the local folk cants and dialects but in a minor degree. The analysis has shown that the sociolectal lexis has considerably outnumbered the basic (common to all words) range of Polish vocabulary referring to transporting, commuting and travelling – 967 CB radio users’ expressions to 201 common words.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 61-77
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
MANIERYZM JĘZYKOWY JAKO ZJAWISKO STYLISTYCZNE (NA PRZYKŁADZIE JĘZYKA POLSKIEGO I ROSYJSKIEGO)
Language mannerism and snobbism as a stylistic phenomenon (on the example of Polish and Russian)
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615397.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
language and society
language communication
pragmatics
stylistics
language mannerism and snobbery
social variant of language
sociolect
idiolect
pragmatic function
Opis:
The author considers the phenomenon of mannerisms and (a similar phenomenon) the snobbery of language behavior in social communication. The analysis of empirical material is based on a model of linguistic communication that includes four configured categories: meaning, form/structure, pragmatic function and context. The author treats the mannerisms of language as a preference of the sentence form and structure, thereby causing some pragmatic effects. The author distinguishes several communicative and non-communicative functions of language mannerisms: associative (especially the function of positive self-presentation of the sender), pragmatic (persuasive), and ethological (aesthetic and hedonic experience).
Źródło:
Stylistyka; 2017, 26; 85-113
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dystrybucyjny model odmian społecznych języka
Autorzy:
KIKLEWICZ, ALEKSANDER
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954136.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
sociolinguistics
functional linguistics
variants of a language
typology of language variants
dialect
sociolect
functional style
register
{standard) literary norm
Opis:
The paper presents the critical review of sociolinguistic investigations, in particular in the field of social typology of language variants. The author considers such conflicting problems of sociolinguistic classifications of language changes as the lack of exact use of the notion “the language”, the intersection of different classification criteria and the lack of one way of dividing, contradiction as well as incompleteness of the classification. Some categories of social language distinctness, for example the opposition of written and spoken language, are also objects of criticism. The author arranges the linguistic no- menclature, in particular he introduces two opposite categories: informal language/spe- ech as a functional style and ordinary/colloquial language/speech as one of sociolects. The author proposes his own classification of language variants, which leans on two criteria: subjective or functional proprieties of language variants. In this way, following the example of the natural binary Gray codę, the matrix of language changes is generated, where nine categories can be distinguished. The proposed model of language variants can also be applied to the description of multilingual situations.
Źródło:
Stylistyka; 2009, 18; 33-54
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce języka polskiego w wielojęzycznym repertuarze uczniów szkół polskich na Litwie
The Place of the Polish Language in the Multilingual Repertoire of Students from Polish Schools in Lithuania
Autorzy:
Masojć, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076045.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
multilingualism
polish language in lithuania
youth sociolect
mother tongue
heritage language
wielojęzyczność
polszczyzna litewska
socjolekt młodzieżowy
język ojczysty
język odziedziczony
Opis:
Celem artykułu jest wyjaśnienie, jakie miejsce wśród innych znanych i używanych języków zajmuje polszczyzna w komunikacji codziennej i w świadomości młodzieży, uczęszczającej do szkół z polskim językiem nauczania na Litwie. Podstawą materiałową niniejszych rozważań są przeprowadzone w 5 szkołach w maju-czerwcu 2019 r. badania z zastosowaniem metody kwestionariuszowej (116 uczniów) i metody wywiadu pogłębionego (37 uczniów). Uczniowie mieli dokonać samooceny znajomości różnych języków, ujawnić sposób ich akwizycji, zakres użycia w komunikacji i w różnych rodzajach aktywności, ze szczególnym uwzględnieniem nowych technologii komunikacyjnych, wyrazić swoje postawy wobec znanych języków. Wyniki analizy statystycznej danych oraz wypowiedzi uczniów ukazują złożony obraz współwystępowania różnych języków w wielojęzycznym repertuarze młodzieży, w którym miejsce polszczyzny nie jest jednoznaczne.
The aim of the article is to clarify the place of the Polish language in daily communication and consciousness of young people, who attend Lithuanian schools with the Polish language of instruction, in respect to other languages (Lithuanian, Russian, English) learnt and used by them. The empirical material for the research was based on collected in 5 schools questionnaires (116 students) and interviews (37 students) from May to June 2019. The school students were requested to self-assess their own level of command of various languages, to reveal the way of their acquisition, areas of their use in communication and various activities considering new communication technologies as well as to express their own attitudes towards the languages mastered by them. The obtained data and the results of analysis of pupils’ responses disclose a highly complex picture of co-existence of various languages in the multilingual competence of young people with a multi-dimensional role of the Polish language in it.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 10; 35-50
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O języku użytkowników forum Miau.pl (wprowadzenie w problematykę)
Language of Miau.pl forum users (introduction to the problem)
Autorzy:
Senderska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878585.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
społeczności wirtualne
socjolekt
neologizm
forum Miau.pl
ailurofile
miłośnicy zwierząt
virtual communities
sociolect
neologism
Miau.pl forum
ailurophiles
animal lovers
Opis:
Użytkownicy forum Miau.pl tworzą społeczność, którą silnie spaja miłość do kotów, co wyraża się głównie poprzez różnoraką pomoc i opiekę nad nimi. W wypowiedziach członków tej społeczności znajdujemy charakterystyczne słownictwo, powszechne wśród wszystkich miłośników zwierząt. Autorka artykułu uznaje język miłośników kotów (zwanych ailurofilami) za mikrosocjolekt, który jest częścią socjolektu miłośników zwierząt. Ponieważ trudno jest znaleźć źródło wspólnego słownictwa dla miłośników zwierząt, w tekście omówiono słownictwo używane na forum Miau.pl, ale nie występujące w standardowym języku polskim lub występujące tam w innym sensie. Microsocjolekt użytkowników forum Miau.pl jest celowo transparentny, umiarkowanie komunikatywny, z przewagą funkcji ekspresywnej. Obejmuje rzeczywistość w sposób skrócony, a nie peryfrastyczny.
Miau.pl forum users form a community strongly bonded by love to cats and express it, mainly, by helping them in various ways and taking care of them. In their statements, both we find vocabulary specific to this community, and common to all animal lovers. I consider the cat lovers (ailurophiles) language as microsociolect which is part of animal lovers sociolect. Because it is difficult to identify the source of a common vocabulary for animal lovers the article discusses the vocabulary used on the forum Miau.pl but not occurring in standard Polish or occurring there in a different sense. Microsociolect of Miau.pl forum users is intentionally transparent, moderately communicative, with dominance of expressive function, embracing reality in abbreviated rather than periphrastic manner.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 6; 55-68
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak polscy kaktusiarze "mówią" o swoich roślinach
How Polish Cactus Growers “Talk” About Their Plants
Autorzy:
Kurdyła, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388022.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
language varieties
sociolect
botanical terminology
linguistic image of the world
cacti growing
odmiany języka
socjolekt
terminologia botaniczna
językowy obraz świata
kaktusiarstwo
Opis:
The hobby cultivation of cacti in Poland dates back to the 19th century, but it flourished most in the 1930s and 1960s. The language of cactus growers has developed in two official and colloquial varieties, in both of which official botanical terminology predominates. In the colloquial variety, jargon synonyms often appear. They are created by morphological derivation (decomposition and suffixation); less often, they are usually created by semantic derivation. Imagery and collocations are carriers of the linguistic image of cacti, which appear to cactus growers as being immature and requiring care, like children (there is a similar image of plants in Polish dialects). Women are mainly responsible for the evolution of this emotional sociolect variant.
Hobbystyczna uprawa kaktusów w Polsce sięga XIX wieku, największy rozkwit przeżywała w latach 30. i 60. ubiegłego stulecia. Język kaktusiarzy wykształcił się w dwu odmianach, oficjalnej i potocznej, obu mocno nasyconych oficjalną terminologią botaniczną, przy czym w wariancie potocznym (internetowym) często pojawiają się synonimy żargonowe, spotocyzowane. Tworzy się je na drodze derywacji morfologicznej (dekompozycja i sufiksacja), rzadziej semantycznej. Metaforyka oraz kolokacje są nośnikiem językowego obrazu kaktusów, które jawią się ich hodowcom jako istoty niedorosłe, wymagające opieki, niemal jak dzieci (podobny obraz roślin w gwarach polskich). Wykształcenie tego emocjonalnego wariantu socjolektu jest zasługą głównie kobiet.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobre, bo śmieszne… Aksjologiczne aspekty humoru w socjolekcie i komunikacji młodzieży
It’s Good Because It’s Funny…: Axiological Aspects of Humour in the Sociolect and Communication of the Young People
Autorzy:
Wileczek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342665.pdf
Data publikacji:
2022-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
socjolekt młodzieżowy
humor
komizm
wartościowanie
aksjologia humoru
ludyczność
the sociolect of the young people
humour
comic quality
valuation
axiology of humour
ludic aspects
Opis:
Artykuł podejmuje aspekty związane ze współczesnym przeobrażeniem kategorii humoru w socjolekcie i zwyczajach komunikacyjnych młodzieży. Materiał egzemplifikacyjny stanowią teksty zaczerpnięte z języka i dyskursu młodzieżowego prowadzonego w różnych „kanałach” i typach komunikacji zapośredniczonej cyfrowo (w tym bazy danych do Młodzieżowego Słowa Roku). W przemiany kategorii humoru jako pokłosia zjawisk kulturowych, np. popkulturowej ludyczności (kultura beki) i nowej karnawalizacji, filozofii xD, apoteozy trywialności i ekstremalności doświadczeń, wpisują się realizacje językowe jako warianty gry z normami języka ogólnego, powagą i wzorami uczestnictwa w kulturze.
This article addresses aspects related to the current transformation of the category of humour in the sociolect and communication styles of the young people. The data are exemplified by digital discourses of the young taken from different channels and types of digital-oriented communication (including the database of the Youth Word of the Year). These language realisations, understood as variants of playing with the norms of language and the patterns of participation in culture, are embedded in the current transformation of the category of humour as a result of cultural phenomena such as the ludic aspects of pop-culture, the new carnivalisation of the xD philosophy, the apotheosis of triviality and experiences of extremeness.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 6; 179-201
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies