Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rozwój znaczeniowy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-3 z 3
    Tytuł:
    Rozwój znaczeniowy wyrażenia pospolite ruszenie w polszczyźnie
    Semantic development of the expression pospolite ruszenie in Polish language
    Autorzy:
    Ignatowicz-Skowrońska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1595780.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    phraseology
    semantics
    meanings development
    frazeologia
    semantyka
    rozwój znaczeniowy
    Opis:
    The paper contains an analysis of the linguistic processes that have led to the transformation of the term pospolite ruszenie into an idiom. Research shows that the contemporary semantic content of the expression refers to a large extent to the connotations linked to its historic designatum. Terminological uses of the expression are richly documented with quotations in dictionaries, the earliest from which date back to the 16th century. Whereas its idiomatic uses are not noted by any modern dictionary, although they appear frequently in contemporary Polish texts.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2011, 10; 79-96
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój znaczeniowy zwrotu pokazać, pokazywać plecy w polszczyźnie
    The semantic development of the phrase pokazać, pokazywać plecy in the Polish language
    Autorzy:
    Ignatowicz-Skowrońska, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1590827.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    phraseology
    semantics
    semantic development of phraseologisms
    frazeologia
    semantyka
    rozwój znaczeniowy frazeologizmów
    Opis:
    Zwrot pokazać, pokazywać plecy, choć funkcjonuje w polszczyźnie co najmniej od połowy XIX wieku, ma ubogą dokumentację w słownikach językowych. Nie rejestruje go NKPP, a jako pierwsze odnotowały go z dwoma zaledwie cytatami SJPD i SFS. W słownikach tych zwrotowi przypisano tylko jedno znaczenie, podczas gdy w nowszych zbiorach leksykograficznych funkcjonuje on jako jednostka polisemantyczna. Żadne ze znaczeń zwrotu nie jest jednak innowacją współczesności, bo wszystkie zarysowały się na przestrzeni wieków XIX i XX, choć niektórych z nich słowniki nie odnotowały. Współcześnie zwrot funkcjonuje zatem w trzech znaczeniach, przy czym znaczenie dziś dominujące powstało najpóźniej. Najstarszy cytat je dokumentujący pochodzi z roku 1938 i zaświadcza użycie zwrotu w znaczeniu ‘wyprzedzić kogoś, okazać się lepszym w wyścigu kolarskim’. Musiało to być wówczas użycie rzadkie, bo jego kolejne przykłady pochodzą z czasów nam współczesnych. Świadczą też o jego postępującej generalizacji zakresowej. Dziś zwrot pokazać, pokazywać plecy w znaczeniu ‘minąć kogoś, wyprzedzić kogoś, okazać się szybszym, lepszym od kogoś’ jest używany w różnych dyscyplinach sportowych. Dwa kolejne znaczenia zwrotu, dziś aktualizowane zdecydowanie rzadziej, zarysowały się na przełomie XIX i XX wieku i początkowo były uboższe semantycznie, a w toku funkcjonowania zwrotu w języku wzbogacały się w nowe odcienie znaczeniowe. W swoim drugim znaczeniu zwrot pokazać, pokazywać plecy ewoluował od sensu ‘odwrócić się do kogoś tyłem; odejść, uciec’ do współczesnej treści ‘odwrócić się do kogoś tyłem; odejść, uciec, wyjechać, opuścić jakieś miejsce’. W znaczeniu trzecim ewolucja znaczeniowa tytułowego związku przebiegała od odnotowanego w słownikach współczesnych znaczenia ‘odwrócić się do kogoś plecami, odejść od niego, by okazać mu w ten sposób jakieś negatywne uczucia’ do funkcjonującej dziś w użyciach uzualnych treści ‘odwrócić się od kogoś, okazując mu niechęć, lekceważenie czy pogardę, zerwać z kimś stosunki; odmówić komuś, czemuś poparcia, akceptacji’.
    The phrase pokazać, pokazywać plecy, although is present in the Polish language at least from the middle of the 19th century, has been scarcely documented in the language vocabularies. It is not registered in the NKPP. The SJPD and SFS were the first to note it, with merely two citations. In these vocabularies the phrase was assigned only one meaning, while in more recent lexicographic collections it functions as a polysemantic unit. None of its meanings, however, is a present day innovation, as all of them came into existence during the 19th and 20th centuries, although some weren’t noted by the vocabularies. Therefore, nowadays the phrase is used to express three meanings, the most prevailing of them today having come into existence most recently. The oldest citation containing it dates back to 1938 and testifies to the usage of the phrase in the sense “to pass someone, to be better in a bicycle race”. It had to be a rare usage at that time, as the next examples are from our times. They also point to the progressive generalization of its scope. Today, the phrase pokazać, pokazywać plecy is used in various sports to mean “to pass someone, to prove faster, better than someone”. Two further meanings of the phrase, today actualized definitely less frequently, appeared at the turn of the 20th century and initially were semantically poorer, while during their functioning in the language acquired new shadows of meaning. In its second meaning, the phrase pokazać, pokazywać plecy evolved from the sense “to turn one’s back on someone; go away, escape” to the present content “to turn one’s back on someone; go away, escape, depart, leave some place”. In the third meaning, the semantic evolution of the discussed phrase proceeded from the meaning noted in the contemporary “to turn one’s back on someone, leave someone in order to show them some negative feelings” to the content functioning today in the customary usages “to turn one’s back on someone showing them dislike, disregard or disdain, break off relations with someone, deny someone support, acceptance”.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2020, 19; 131-144
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasownikowe derywaty odzwierzęce w polszczyźnie historycznej i ich funkcja w wierszu Juliana Tuwima Figielek
    Verbal animal derivatives in historical Polish and their function in the poem Figielek by Julian Tuwim
    Autorzy:
    Seniów, Adrianna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592058.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    diachronic Linguistics
    poetic language
    semantic changes of words
    język poetycki
    językoznawstwo historyczne
    rozwój znaczeniowy wyrazów
    Opis:
    Celem jest analiza wybranych z utworu Juliana Tuwima czasownikowych derywatów odzwierzęcych: przekomarzać się, zacietrzewić się, zasępić się, osowieć, rozindyczyć się, zbaranieć. Prześledzono ich losy w historii języka, wskazano leksemy synonimiczne, a także odwołano się do ich kulturowej motywacji. Wiersz Tuwima stanowi jedynie punkt wyjścia, źródło, z którego wyodrębniono warte analizy językoznawczej zjawiska. Ponadto omówiono, jak poeta wykorzystał grę słów, jaką funkcję pełni nagromadzenie czasownikowych derywatów odzwierzęcych w budowaniu ekspresji wypowiedzi poetyckiej.
    The objective of the article is an analysis of some verbal animal derivatives taken from one poem Figielek by Julian Tuwin: przekomarzać się ‘to banter with somebody’ [komar ‘mosquito’], zacietrzewić się ‘to grow/get heated over something’ [cietrzew ‘black grouse’], zasępić się ‘to be distressed’ [sęp ‘vulture’], osowieć ‘to be dejected’ [sowa ‘owl’], rozindyczyć się ‘to fly into a rage’ [indyk ‘turkey’], zbaranieć ‘to be flabbergasted’ [baran ‘ram’]. The article contains an analysis of the fate of those words in the history of language and a list of synonymous lexemes; also their cultural motivation has been referred to. Tuwim’s poem is only a starting point, a source, from which some phenomena worth exploring have been extracted. In addition, the article shows how Tuwim used a play on words and what function is played by the accumulation of verbal animal derivatives in creating his poetic expression.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2016, 15; 103-113
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-3 z 3

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies