Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "profilaktyka chorób" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 37
Tytuł:
Próba usprawnienia profilaktyki chorób odkleszczowych z zastosowaniem uniwersalnego pojemnika na haczyki do usuwania kleszczy (Tick Twister® – Kleszczołapki)
An attempt of rationalization of tick-borne disease prevention using a multifunctional container for Tick Twister®
Autorzy:
Oczko-Grzesik, Barbara
Kępa, Lucjan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177866.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
kleszcze
profilaktyka chorób odkleszczowych
usuwanie kleszcza
Opis:
Ticks are reservoir and transmission vectors of many bacteria, viruses and parasites, which are pathogenic for humans. Early and correct tick removal is crucial as prevention of tick-borne diseases. The aim of the study is an attempt at rationalization of tick-borne disease prevention using a multifunctional container for Tick Twister®. In practice, it should enable people to use Tick Twister® in all circumstances contributing to the improvement of efficiency in tick-borne diseases prevention, and as a result, to a decrease in their frequency and after effects.
Kleszcze są rezerwuarem i wektorem transmisji wielu bakterii, wirusów i pasożytów, patogennych dla człowieka. W profilaktyce chorób odkleszczowych zasadnicze znaczenie ma wczesne i właściwe usunięcie stawonoga. Przedmiotem doniesienia jest próba usprawnienia profilaktyki chorób odkleszczowych przy pomocy uniwersalnego pojemnika na haczyki do usuwania kleszczy. Wpraktycznym zastosowaniu może on znamiennie przyczynić się do wykorzystania kleszczołapek w każdych okolicznościach, a w rezultacie do zmniejszenia częstości występowania chorób odkleszczowych i ich następstw.
Źródło:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2013, 16, 4; 26-29
1505-7054
2084-6312
Pojawia się w:
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Programy promocji zdrowia i profilaktyki chorób – przykłady z Europy i USA
Autorzy:
Kurpas, Donata
Kern, Jean Baptiste
Jacquet, Jean Pierre
Randall - Smith, Jane
Mroczek, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/552429.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Przyjaciół Medycyny Rodzinnej i Lekarzy Rodzinnych
Tematy:
promocja zdrowia
profilaktyka chorób
choroby przewlekłe
Źródło:
Family Medicine & Primary Care Review; 2015, 2; 152-156
1734-3402
Pojawia się w:
Family Medicine & Primary Care Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profilaktyka pierwotna i wtórna nowotworów złośliwych jamy ustnej w praktyce lekarza rodzinnego
Primary and secondary prevention of malignant tumors of the oral cavity in the practice of a family doctor
Autorzy:
Citko, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394929.pdf
Data publikacji:
2024-02-25
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Medyk sp. z o.o.
Tematy:
precancerous lesions
oral cancer
disease prevention
zmiany przednowotworowe
rak jamy ustnej
profilaktyka chorób
Opis:
The facial region of the skull is characterized by the accumulation of various tissue structures with diverse origins and multiple functions, along with rich vascularization and lymphatic networks. These conditions create an ideal environment for the growth and proliferation of various morphological and cancerous forms. Among these cancers, squamous cell carcinomas are predominant. Within all malignant oral cancers, tongue tumors represent the most numerous category, comprising 27.8%. The majority of malignant tumors in the tongue are non-keratinizing squamous cell carcinomas (> 95%). Risk factors for the development of oral cancer include, but are not limited to, smoking, alcohol abuse, HPV infection, or obesity. The asymptomatic nature of the disease often leads to delayed patient presentations to the doctor. Only through comprehensive cooperation can we achieve the desired results in the battle against and treatment of this type of cancer. It is not uncommon for patients with concerns about changes in their oral mucosa to first consult their family doctor. The family doctor plays a crucial role in suspecting oral cancer based on the patient's medical history and physical examination. Additionally, family doctors are responsible for patient education and prevention of oral cancer, which includes educating patients about the harmful and carcinogenic effects of nicotine, alcohol, and mechanical injuries. Furthermore, they encourage parents to vaccinate children starting at the age of 9 against HPV. The aim of this study is to provide an in-depth characterization of precancerous lesions and malignant neoplasms within the oral cavity.
Część twarzowa czaszki charakteryzuje się nagromadzeniem różnorodnych struktur tkankowych rozmaitego pochodzenia o wielorakiej funkcji oraz z bogatym unaczynieniem i skrzyżowaniem dróg chłonnych. Daje to doskonałe warunki dla wzrostu i szerzenia się różnych postaci morfologicznych i form nowotworów. W grupie tych nowotworów przeważają raki płaskonabłonkowe. Wśród ogółu złośliwych nowotworów jamy ustnej guzy języka stanowią najliczniejszą grupę (27,8%). Większość złośliwych nowotworów w obrębie języka to raki płaskonabłonkowe nierogowaciejące (> 95%). Do czynników ryzyka rozwoju raka jamy ustnej należy m.in. palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, zakażenie wirusem HPV czy choroba otyłościowa. Bezobjawowy przebieg choroby sprawia, że chorzy często zgłaszają się późno do lekarza. Tylko skorelowana wielopłaszczyznowa współpraca jest w stanie przynieść oczekiwane rezultaty w zwalczaniu i leczeniu tego rodzaju nowotworów. Często bowiem zdarza się, że to najpierw do lekarza rodzinnego zgłaszają się pacjenci zaniepokojeni obecnością zmiany w obrębie błony śluzowej jamy ustnej. To lekarz rodzinny jako pierwszy na podstawie wywiadu i badania fizykalnego może wysunąć podejrzenie rozwoju raka jamy ustnej. Do tego specjalisty należy także prowadzenie działań w zakresie edukacji pacjentów i prewencji nowotworów. Do działań tych zalicza się m.in. edukację pacjentów na temat szkodliwości i kancerogennego działania nikotyny, alkoholu i mechanicznych urazów, a także zachęcanie rodziców do szczepień dzieci od ukończenia 9. r.ż. przeciwko wirusowi HPV. Celem pracy jest charakterystyka zmian przednowotworowych oraz nowotworów złośliwych jamy ustnej.
Źródło:
Lek w Polsce; 2024, 392, 1; 35-44
2353-8597
Pojawia się w:
Lek w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poziom wiedzy oraz stosunek osób zgłaszających się na szczepienia do konieczności szczepień w dobie pandemii
The level of knowledge and the attitude of people applying for vaccinations to the need to vaccinate during a pandemic
Autorzy:
Piernikowska, Agnieszka
Stalmirska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20001944.pdf
Data publikacji:
2021-12-28
Wydawca:
Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
Tematy:
szczepienia ochronne
profilaktyka chorób zakaźnych
promocja zdrowia
preventive vaccinations
infectious disease prophylaxis
health promotion
Opis:
Wstęp. Choroby zakaźne to zagrożenie dla ludzkości, ponieważ są przyczyną wysokiej śmiertelności. Istotną rolę w profilaktyce odgrywają szczepienia ochronne, które na przełomie ostatnich lat zmniejszyły liczbę zachorowań na choroby zakaźne. Prawidłowa realizacja działań profilaktycznych zależy w głównej mierze od świadomości osób podlegających szczepieniu lub opiekunów dzieci. Podjęcie decyzji powinno być poparte wiarygodnym źródłem informacji odnośnie szczepień ochronnych. Wiadomości poparte aktualną wiedzą medyczną należy czerpać od personelu medycznego. Cel. Celem niniejszej pracy była ocena poziomu wiedzy oraz stosunek osób zgłaszających się na szczepienia do konieczności szczepień w dobie pandemii. Materiał i metody. Materiał badań stanowiło stu pacjentów Centrum Medycznego Medica Sp. z o.o. Oddział Prof.-Med. we Włocławku. Wybrano metodę szacowania oraz sondażu diagnostycznego, zastosowano technikę badawczą w postaci ankiety. Narzędziem badawczym wykorzystanym w pracy był STAI – Inwentarz Stanu i Cechy Lęku oraz ankieta własna. Wyniki. Większość badanych osób oceniał swoją wiedzę na temat szczepień ochronnych jako średnią. Ponad połowa ankietowanych poddała swoje dziecko szczepieniu z własnych przekonań, a w 62% przypadkach źródłem decyzji o podaniu szczepionki był pediatra. Co trzeci respondent jako źródło decyzji podał pielęgniarkę w punkcie szczepień, a 14% położną. Rzadziej o podjęciu decyzji o szczepieniu decydowała rodzina i znajomi czy media. Z deklaracji ankietowanych wynika, że główną przyczyną poddania dziecka szczepieniom ochronnym była obawa przed zachorowaniem dziecka i powikłaniami, obowiązek wykonywania szczepień ochronnych oraz łagodniejsze przejście choroby po zaszczepieniu. Najrzadziej jako przyczynę realizacji szczepień ochronnych ankietowani wskazywali presję państwa, społeczeństwa i groźbę kary za ich niewykonanie, bezpłatność szczepień czy presję otoczenia. W opinii większości program szczepień ochronnych w Polsce jest absolutnie konieczny i słuszne jest, że jest on obowiązkowy. Niemal co piąty badany wskazał, że to rodzice powinni mieć możliwość wyboru przeciw jakim chorobom i kiedy chcą zaszczepić swoje dzieci, a 6% jest przeciwnikiem wykonywania obowiązkowych szczepień ochronnych w Polsce. W opinii większości ankietowanych szczepionki są bezpieczne i zawsze pomagają w zwalczaniu chorób zakaźnych. Zdecydowanie mniej ankietowanych stoi na stanowisku, że przy obecnym poziomie medycyny można ze szczepionek zrezygnować, a żaden z ankietowanych nie uznał szczepionek za szkodliwych dla zdrowia. Z uzyskanych danych wynika, że obawy i wątpliwości na temat szczepień ochronnych występowały u części z badanych osób zgłaszających się na szczepienia. Wśród zgłaszanych obaw najczęściej wymieniano mogące się pojawić komplikacje i powikłania poszczepienne. Niemal połowa ankietowanych pozytywnie ocenia konieczność realizacji szczepień ochronnych w dobie pandemii, a w 38% przypadkach pandemia nie miała wpływu na ocenę konieczności realizacji szczepień. Wnioski. Osoby biorące udział w badaniu mają w większości pozytywny stosunek do szczepień i konieczności ich realizacji w dobie pandemii. Badani przeciętnie lub nisko oceniają swoją wiedzę na temat szczepień ochronnych i zróżnicowana jest ich wiedza na temat wykonywanych obowiązkowych szczepień ochronnych u dzieci.
Introduction. Infectious diseases pose a threat to humanity because of high level of mortality. Significant role in prophylaxis took preventive vaccinations which in a past years decreased number of infectious diseases. Correct realization of preventive measures depends mainly on persons awareness who are subjected to vaccinations or children guardians. The decision should be supported by a reliable source of information on immunization. Information supported by current medical knowledge should be obtained from medical personnel. Aim. The aim of this study was to assess the level of knowledge and the attitude of people applying for vaccinations to the need for vaccinations in the time of a pandemic. Material and methods. Materials for research was 100 patients of Medical Center Medica Ltd. Branch Prof.-Med. in Włocławek. Method taken was and a diagnostic survey, anquiet and estimation method. Used research tool was an Inventory of the State and Features of Anxiety. Results. Most of respondents assessed their knowledge about preventive vaccines an average. Over the half of respondents vaccinated their child. In 62% of cases source of decision was pediatrician. Every third respondent said that source of decision was nurse in vaccine point. 14% of respondents said that midwife convinced them. Family, friends or media less often helped in decision taking. The respondent’s declarations showed that the main reason for vaccinating a child was the fear of the child becoming ill, complications, obligatory vaccinations and smoother disease transmission after. The least frequent reason for preventive vaccinations was pressure of the state and society and a penalty for failure. Most people believe that immunization program in Poland is necessary and it is right that is is mandatory. Every fifth respondent pointed that parents should have rights to choose about when and for which diseases their kid will get vaccinated. 6% are against mandatory vaccination program in Poland. Most of respondents say that vaccines are safety and always help in infectious disease combating. Definitely fewer respondents are of the opinion that with the current level of medicine, vaccines can be dispensed with, and none of the respondents considered vaccines harmful to health. Obtained data shows that fears and doubts on vaccinations appeared on part of respondents that went for vaccine. Among the reported concerns, the most frequently mentioned were complications and complications after vaccination. Over half of respondents positively assesses mandatory vaccines during pandemic. In 38% cases pandemic situation doesn’t have an influence on the necessity to implement vaccinations.
Źródło:
Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu; 2021, 6, 4; 25-44
2451-1846
Pojawia się w:
Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zachowania zdrowotne a jakość diety pacjentów z rozpoznaną chorobą niedokrwienną serca i po przebytym zawale serca
Selected health behaviours and diet quality among patients with diagnosed ischaemic heart disease and a history of myocardial infarction
Autorzy:
Piejko, Laura
Nowak, Zbigniew
Nawrat-Szołtysik, Agnieszka
Kopeć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464528.pdf
Data publikacji:
2017-12-28
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
styl życia
choroby serca
profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych
lifestyle
cardiovascular diseases
heart disease prevention
Opis:
Cel badań. Prawidłowe zachowania zdrowotne pacjentów mają charakter profilaktyczny i istotnie wspomagają leczenie chorób XXI w., w tym chorób układu krążenia. Celem badań było wyjaśnienie zależności między wybranymi zachowaniami zdrowotnymi a sposobem żywienia pacjentów z rozpoznaną chorobą niedokrwienną serca i po zawale serca. Materiał i metody. Anonimowe badanie ankietowe zostało przeprowadzone wśród 62 wybranych losowo pacjentów korzystających z kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej w Górnośląskim Centrum Medycyny i Rehabilitacji AMED w Katowicach. Badani wypełniali: Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ) i Listę Kryteriów Zdrowia (LKZ) Zygfryda Juczyńskiego oraz kwestionariusz QEB (Questionnaire of Eating Behaviour) opracowany przez Zespół Behawioralnych Uwarunkowań Żywienia Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka PAN. Do opracowania statystycznego wyników wyznaczono podstawowe statystyki opisowe oraz test U Manna–Whitneya i współczynnik korelacji rang Spearmana. Wyniki. Respondentów cechowało instrumentalne postrzeganie zdrowia oraz chęć podejmowania aktywności prozdrowotnych. Odnotowano istotne różnice między badanymi w częstości spożywanej żywności o niekorzystnym wpływie na zdrowie oraz popełniane błędy żywieniowe. Wnioski. Pacjenci chętnie podejmowali aktywność o charakterze prozdrowotnym oraz stanowili grupę o podobnym sposobie żywienia, jednak popełniającą różne błędy dietetyczne.
Background. Appropriate health behaviours significantly contribute to the prevention and management of the 21st century diseases, including those of the cardiovascular system. The aim of the study was to elucidate the relationship between selected health behaviours and the diet pattern among patients with diagnosed ischaemic heart disease and a history of myocardial infarction. Material and methods. An anonymous survey was conducted among a randomly chosen sample of 62 patients undergoing cardiac rehabilitation in the Upper-Silesia Medical and Rehabilitation Centre AMED in Katowice, Poland. The Juczyński Health Behaviour Checklist, Juczyński Health Criteria List, and the Questionnaire of Eating Behaviour (developed by the Polish Academy of Sciences) were applied. The results were analysed with the use of basic descriptive statistics, the Mann-Whitney U test, and the Spearman rank correlation coefficient. Results. The patients were characterized by an instrumental approach to health and a willingness to undertake health-promoting activities. Significant differences were observed in the frequency of consuming unhealthy products; nutritional errors were also identified. Conclusions. Patients are willing to undertake health-promoting activities and implement similar nutrition methods; however, they commit various nutritional errors.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2017, 59; 30-37
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postęp technologiczny a choroby zawodowe w górnictwie
Occupational dieseases beside technological progress in the mining industry
Autorzy:
Ignac-Nowicka, J.
Gembalska-Kwiecień, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113425.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
choroba zawodowa
zagrożenia górnicze
profilaktyka chorób zawodowych
occupational disease
mining hazard
prevention of occupational diseases
Opis:
W artykule przedstawiono problem zachorowalności pracowników górnictwa na choroby zawodowe. Przeanalizowano statystykę występowania chorób zawodowych w latach 2009-2013 oraz cechy charakterystyczne i skutki najczęściej występujących chorób wśród górników. Przedstawiono wpływ czynników górniczo-technicznych na stan zagrożenia zdrowia górników podczas eksploatacji złoża. Przeanalizowano również aktualne tendencje rozwoju środków technicznych na rzecz poprawy profilaktyki chorób zawodowych.
The article presents the problem of mining workers incidence of occupational diseases. We analyzed the statistics of occupational diseases in the years 2009-2013 and the characteristics and effects of the most common diseases among miners. Shows the influence of mining-technical factors on condition of the health risks of miners during the exploitation of the deposit. The current trends in the development of technical measures to improve the prevention of occupational diseases we analyzed too.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2015, 3 (12); 69-80
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Choroby przenoszone drogą płciową u nastolatków
Sexually transmitted diseases in adolescents
Autorzy:
Jarząbek-Bielecka, Grażyna
Pawlaczyk, Michał
Pisarska-Krawczyk, Magdalena
Kędzia, Witold
Mizgier, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1030568.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
disease prevention
girls
oncology
sexually transmitted diseases
viral infections
choroby przenoszone drogą płciową
dziewczęta
infekcje wirusowe
onkologia
profilaktyka chorób
Opis:
Although the body is protected by the immune system, only a small proportion of people do not experience inflammatory problems in their lives. For girls, preventive Babeş–Pap smear tests are necessary, and vaccination against oncogenic HPV strains must be considered. The treatment of symptoms and effects of these ailments without removing their causes make them sometimes change into diseases of disastrous consequences leading to a tragedy of many women and their families. It is therefore important to prevent diseases by prophylactic checkups and treatment of diagnosed pathological conditions. The most certain methods enabling sexually transmitted diseases to be avoided are refraining from sexual activity (vaginal, anal or oral) or remaining in a long-term monogamous relationship with an uninfected partner. Prior to the initiation of sexual activity, it is recommended to perform tests for sexually transmitted diseases, including HIV infection. According to numerous reports, about one million people a day are infected with a sexually transmitted disease. The WHO (World Health Organization) reports that recent changes and new trends in the epidemiology are as follows: 340 million new cases each year (an increase by 50% since 1990), including more than 50% of patients at the age <25. According to the WHO, 41% of patients <25 years old have unprotected sex. The estimated number of new cases of sexually transmitted infections in the US is 9.1 million infections per year among persons <25 years old; 88% of them being HPV (human papillomavirus), NG (Neisseria gonorrhoeae), TV (Trichomonas vaginalis) or CT (Chlamydia trachomatis) infection. In Eastern Europe a 37-fold increase in syphilis has been noted in the past 10 years. Demographic and educational changes as well as behavioral factors are important and affect the incidence of sexually transmitted diseases.
Mimo że organizm jest chroniony przez system immunologiczny, tylko niewielu ludzi nie doświadcza w swoim życiu problemów zapalnych. W przypadku dziewcząt istnieje konieczność profilaktycznych badań cytologicznych i rozważenia szczepień przeciwko onkogennym szczepom HPV. Leczenie objawów i skutków tych dolegliwości z pominięciem usuwania przyczyn powoduje, że przeistaczają się one niekiedy w choroby o katastrofalnych następstwach, co prowadzi do tragedii wielu kobiet i ich rodzin. Dlatego właśnie ważne jest zapobieganie chorobom – profilaktyczne badania kontrolne i leczenie stwierdzonych stanów patologicznych. Najpewniejsze sposoby na uniknięcie chorób przenoszonych drogą płciową to powstrzymanie się od kontaktów seksualnych (pochwowych, analnych, oralnych) lub pozostawanie w długotrwałym związku monogamicznym z niezakażonym partnerem. Przed podjęciem aktywności seksualnej wskazane jest wykonanie badań w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową, w tym w kierunku zakażenia HIV. Według licznych doniesień około 1 mln ludzi dziennie zakaża się chorobami przenoszonymi drogą płciową. Ostatnie zmiany i tendencje w epidemiologii są według Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) następujące: 340 mln nowych zachorowań rocznie (wzrost o 50% od 1990 roku), w tym ponad 50% chorych przed 25. rokiem życia. Zgodnie z danymi WHO 41% osób ze wspomnianej grupy wiekowej uprawia niezabezpieczony seks. Szacunkowa liczba nowych przypadków zakażeń przenoszonych drogą płciową w USA to 9,1 mln rocznie wśród ludzi przed 25. rokiem życia; 88% zakażeń to wirus brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus), dwoinka rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae), rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis) i Chlamydia trachomatis. W Europie Wschodniej odnotowano w ostatnich 10 latach 37-krotny wzrost zachorowań na kiłę. Znaczenie mają tu zmiany demograficzne i edukacyjne oraz czynniki behawioralne, kształtujące zapadalność na choroby przenoszone drogą płciową.
Źródło:
Current Gynecologic Oncology; 2015, 13, 1; 20-26
2451-0750
Pojawia się w:
Current Gynecologic Oncology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Становление и развитие музыкальной терапии (исторический аспект)
Establishment and development of music therapy (historical aspect)
Powstanie i rozwój muzykoterapii (aspekt historyczny)
Autorzy:
Anastazja, Wilczkowska
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529333.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
music therapy
history of medicine
prevention of diseases
muzykoterapia
historia medycyny
profilaktyka chorób
музыкальная терапия
история
медицина
профилактика
болезни
Opis:
The main goal of research is to determine historical sources, literature in the history of mu-sic, medicine, philosophical thought, literature on the psychology of the process of establish-ing and developing music therapy as a method of prevention and treatment of psychopathic diseases in people of all ages. The use of music in the flying of various diseases has a centuries-old history. In ancient China, Japan, Indian and Greece specific national systems were created in a given area of medicine. This experience has resulted in the treatment of sick people in the next historical pe-riods. In the present era music therapy has been widely disseminated in healing practice on all counties of the world. To a large extent this was fostered by the training of specialists in this field at universities; development of scientific exercise programs in music therapy; the dissem-ination of audiovisual technology; acceptance of the use of music therapy in medical and re-habilitation facilities by individual ministries of public health in most of Europe, America and Asia. The effectiveness of using as a means of preventing treatment of diseases has been con-firmed by many years of practice of music therapists from various countries around the world. A significant effect of music therapy, especially in children and adolescent, is the inte-gration of music with physical and dance exercises (rhythmic classes) that promote the in-crease of interest in exercising, increasing the impact on their psychophysical development, shaping the correct posture, emotional development, shaping motivation to participate in these classes.
Głównym celem badań danego materiału jest ustalenie na podstawie przeprowadzonej ana-lizy źródeł historycznych, literatury z zakresu dziejów muzyki, medycyny, myśli filozoficznej oraz literatury z zakresu psychologii, procesu stanowienia i rozwoju muzykoterapii jako me-tody profilaktyki i leczenia chorób psychosomatycznych u ludzi w różnym wieku. Wykorzystanie muzyki w leczeniu różnych chorób ma wielowiekową historię. W starożyt-nych Chinach, Japonii, Indii, Grecji powstały iście specyficzne narodowe systemy w danym obszarze medycyny. To doświadczenie miało wpływ na leczenie ludzi chorych w następnych epokach dziejowych. Obecnie muzykoterapia otrzymała szerokie rozprzestrzenienie w praktyce leczniczej na wszystkich kontynentach świata. W znaczącej mierze sprzyjały temu: kształcenie specjalistów w tej dziedzinie w szkołach wyższych, opracowanie naukowych programów ćwiczeniowych z muzykoterapii, rozprzestrzenienie audiowizualnej techniki, akceptacja stosowania muzykote-rapii w zakładach medycznych i rehabilitacyjnych przez poszczególne ministerstwa zdrowia publicznego w większości krajów Europy, Ameryki i Azji. Efektywność muzyki jako środka profilaktyki leczenia chorób potwierdzono wieloletnią praktyką muzykoterapeutów z różnych krajów świata. Znaczący efekt muzykoterapii, zwłasz-cza u dzieci i młodzieży, ma integracja muzyki z ćwiczeniami fizycznymi i tanecznymi (zajęcia rytmiczne), które sprzyjają podniesieniu zainteresowania ćwiczących, zwiększeniu oddziały-wanie na ich rozwój psychofizyczny, kształtowaniu prawidłowej postawy ciała, rozwojowi emocjonalnemu, kształtowaniu motywacji do uczestniczeniu w tych zajęciach.
Перед данным исследованием была поставлена цель: на основе анализа исторической, медицинской, музыкальной, психологической литературы изучить становление и развитие музыкотерапии как средства профилактики и лечения психосоматических заболеваний у людей разного возраста. Использование музыки в лечении различных болезней имеет многовековую историю. В древнем Китае, Индии, Греции сложились свои национальные системы в данной области медицины. Этот практический опыт был положен в основу лечения больных людей в последующие исторические периоды. В наше время музыкотерапия получила широкое распространение в медицинской практике на всех континентах планеты. В значительной мере этому способствовали: подготовка специалистов данной отросли в высших учебных заведениях; разработка научно обоснованных программ для занятий музыкотерапией; выпуск электронной звукозаписывающей и звуковоспроизводящей аппаратуры, а также компакт-дисков с музыкальными записями; положительное отношение к использованию музыкотерапии в лечебных учреждениях и реабилитационных центрах со стороны министерств и ведомств здравоохранения большинства стран Европы, Америки и Азии. Эффективность использования музыки, как средства профилактики и лечения болезней подтверждается многолетней практикой музыкотерапевтов разных стран мира. Значительный эффект музыкотерапии, особенно у детей и молодежи, имеет интеграция музыки с физическими и танцевальными упражнениями (занятия ритмикой). Они дают возможность повысить интерес у занимающихся, увеличить влияние на их психофизическое развитие, формирование правильной осанки, развитие эмоциональной сферы, создание мотивации к участию в этих занятиях.
Źródło:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2019, 2, 4; 133-145
2545-3211
Pojawia się w:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapobieganie chorobom układu krążenia – program profilaktyczny wdrożony w wybranym przedsiębiorstwie
Prevention of cardiovascular diseases – Prophylactic program in a selected enterprise
Autorzy:
Siedlecka, Jadwiga
Gadzicka, Elżbieta
Szyjkowska, Agata
Siedlecki, Patryk
Szymczak, Wiesław
Makowiec-Dąbrowska, Teresa
Bortkiewicz, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164005.pdf
Data publikacji:
2017-10-17
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
dieta
stres
aktywność fizyczna
palenie tytoniu
profilaktyka chorób układu krążenia
czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych
dietary habits
stress
physical activity
smoking
prevention of cardiovascular disease
cardiovascular diseases risk factors
Opis:
Wstęp Choroby układu krążenia (ChUK), zaliczane do chorób związanych z pracą, są przyczyną 25% niezdolności do pracy i 50% wszystkich zgonów w Polsce, w tym 26,9% zgonów osób przed 65. rokiem życia. Założeniem pracy była analiza oczekiwań pracowników wybranego przedsiębiorstwa odnośnie do działań profilaktycznych ukierunkowanych na ChUK w zależności od płci. Materiał i metody Na potrzeby badania przygotowano ankietę obejmującą dane socjodemograficzne, charakterystykę pracy, czynniki środowiska pracy i pytania dotyczące oczekiwań respondentów odnośnie do planowanego programu profilaktycznego. Grupę badaną stanowiło losowo dobranych 407 pracowników wieloprofilowego przedsiębiorstwa. Średnia wieku badanych wynosiła 46,7 roku (odchylenie standardowe (standard deviation – SD) = 9,1) – 330 mężczyzn (81,1%) o średniej wieku = 46,9 roku (SD = 9,2) i 77 kobiet (18,9%) o średniej wieku = 45,9 roku (SD = 8,2). Badania przeprowadzono z zastosowaniem ankiety audytoryjnej. Wyniki Potrzebę działań w zakresie aktywności fizycznej (korzystanie z siłowni, basenu, sali gimnastycznej, kortu tenisowego) zgłosiło 56,5% badanych, a w zakresie walki z nałogiem palenia (sesje edukacyjne dotyczące zaprzestania palenia) – 24,6%. Niewielki odsetek osób był zainteresowany działaniami dotyczącymi zdrowego żywienia. Według większości badanych zakres badań profilaktycznych powinien być rozszerzony. Na podstawie niniejszych badań i danych z piśmiennictwa przygotowano program profilaktyczny przeznaczony dla przedsiębiorstwa, w którym przeprowadzono badania. Program i wyniki jego ewaluacji będą przedstawione w kolejnej publikacji. Wnioski Na podstawie uzyskanych wyników wykazano istotne ilościowe i jakościowe różnice dotyczące pozazawodowych i zawodowych czynników ryzyka ChUK między grupą kobiet a mężczyzn oraz preferencji dotyczących udziału w programach profilaktycznych. Wyniki wskazują, że przy planowaniu programów profilaktycznych należy uwzględniać różnice wynikające z płci. Med. Pr. 2017;68(6):757–769
Background In Poland cardiovascular diseases (CVD), classified as work-related diseases, are responsible for 25% of disability and cause 50% of all deaths, including 26.9% of deaths in people aged under 65 years. The aim of the study was to analyze employee expectations regarding CVD- oriented prophylactic activities in the selected enterprise. Material and Methods A questionnaire, developed for this study, consists of: socio-demographic data, job characteristics, occupational factors, and questions about the respondents’ expectations concerning the prevention program. The study group comprised 407 multi-profile company employees aged (mean) 46.7 years (standard deviation (SD) = 9.1), including 330 men (81.1%), mean age = 46.9 (SD = 9.2) and 77 women (18.9%), mean age = 45.9 (SD = 8.2) The study was performed using the method of auditorium survey. Results Employees declared the need for actions related to physical activity: use of gym, swimming pool, tennis (56.5%), smoking habits – education sessions on quitting smoking (24.6%). A few people were interested in activities related to healthy diet. According to the majority of the study group, the scope of preventive examinations should be expanded. Based on our own findings and literature data CVD- -oriented preventive program, addressed to the analyzed enterprise was prepared. The program will be presented in another paper. Conclusions The results showed significant quantitative and qualitative differences in the classic and occupational CVD risk factors between men and women, as well as in preferences for participation in prevention programs. Therefore, gender differences should be taken into account when planning prevention programs. Med Pr 2017;68(6):757–769
Źródło:
Medycyna Pracy; 2017, 68, 6; 757-769
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The CINDI Programme in Poland: Vision and Reality. A 25-year Story
Program CINDI w Polsce: wizja i rzeczywistość. Historia 25 lat działalności
Autorzy:
Drygas, Wojciech
Szychowska, Agnieszka
Ruszkowska, Joanna
Kwaśniewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30041412.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
CINDI Programme
prevention of chronic diseases
health education
international cooperation
health education media campaigns
program CINDI
profilaktyka chorób przewlekłych
edukacja zdrowotna
współpraca międzynarodowa
medialne kampanie zdrowotne
Opis:
The CINDI (Countrywide Integrated Noncommunicable Diseases Intervention) programme of the World Health Organization is one of the most famous long-term international intervention and research programmes focused on health promotion and prevention of chronic non-communicable diseases on a population scale. The origins of the CINDI Programme date back to the early 1990s, when on the initiative of the WHO European Office and a group of European countries interested in the prevention of noncommunicable diseases, several countries from the European region and Canada joined the international network. In Poland the CINDI initiatives were coordinated by the Department of Preventive and Social Medicine, Medical University of Lodz, and several other urban centres (among others Kalisz, Ostrów Wielkoposki, Chorzów, Toruń, Pabianice, Cieszyn, Włocławek, Przemyśl, Pleszew, Rawa Mazowiecka) joined the national programme activities. This article presents the most important achievements of the CINDI programme, with particular emphasis on health monitoring activities, training of medical staff, and innovative educational and intervention programmes. The anti-tobacco campaign “Quit and Win”, the National Physical Activity Campaign “Revitalize Your Heart” as well as several representative population health surveys in Łódź and Toruń turned out to be particularly successful. Taking into account the social, medical and economic benefits resulting from the long-term activities of the CINDI programme, the authors emphasized the need to undertake further initiatives and out-lined the prospects for development of the programme on a national and international scale.
Program CINDI (Countrywide Integrated Noncommunicable Diseases Intervention Programe) Światowej Organizacji Zdrowia należy do najbardziej znanych wieloletnich międzynarodowych programów interwencyjno-badawczych ukierunkowanych na promocję zdrowia i zapobieganie przewlekłym chorobom niezakaźnym w skali populacyjnej. Początki Programu sięgają początku lat 90. Ubiegłego stulecia, kiedy to z inicjatywy Biura Europejskiego WHO oraz grupy krajów europejskich zainteresowanych profilaktyką chorób cywilizacyjnych stworzono sieć obejmującą kilkadziesiąt krajów z obszaru europejskiego WHO i Kanadę. W Polsce działania programu CINDI koordynowała Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, a do sieci ośrodków współpracujących włączały się inne jednostki m.in. z Kalisza, Ostrowa Wielkopolskiego, Chorzowa, Torunia, Pabianic, Cieszyna, Włocławka, Przemyśla, Pleszewa, Rawy Mazowieckiej. W niniejszym artykule przedstawiono najważniejsze osiągnięcia programu CINDI, ze szczególnym uwzględnieniem działań monitorujących stan zdrowia, szkolenia kadr medycznych, innowacyjnych programów edukacyjno-interwencyjnych. Szczególnym sukcesem okazały się m.in. kampania antytytoniowa „Rzuć palenie i wygraj”, Ogólnopolska Kampania Aktywności Fizycznej “Postaw serce na nogi”, a także kilkukrotne populacyjne reprezentatywne badania stanu zdrowia ludności w Łodzi i Toruniu. Mając na uwadze społeczne, medyczne i ekonomiczne korzyści wynikające z wieloletnich działań programu CINDI, autorzy podkreślili potrzebę podejmowania dalszych tego typu inicjatyw oraz zakreślili perspektywy dalszego rozwoju programu w skali krajowej i międzynarodowej.
Źródło:
Review of Medical Practice; 2023, XXIX, 3; 81-87
2956-4441
2956-445X
Pojawia się w:
Review of Medical Practice
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potrzeba działań prewencyjnych dotyczących chorób cywilizacyjnych w opiece profilaktycznej sprawowanej przez służbę medycyny pracy – opinia pracujących
Workers’ view on the preventive needs for civilization diseases’ in prophylactic care taken on employees
Autorzy:
Lipińska-Ojrzanowska, Agnieszka
Magnuska, Jadwiga
Świerczyńska-Machura, Dominika
Walusiak-Skorupa, Jolanta
Marcinkiewicz, Andrzej
Wiszniewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162782.pdf
Data publikacji:
2019-07-16
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
opieka profilaktyczna
zdrowie pracujących
służba medycyny pracy
zdrowy styl życia
profilaktyka chorób cywilizacyjnych
badania pracowników
prophylactic care
working population’s health
occupational medicine service
healthy lifestyle
prevention
of civilization diseases
examinations of employees
Opis:
Wstęp Każdego roku w Polsce wykonuje się w celach przewidzianych w Kodeksie pracy prawie 5 mln badań profilaktycznych osób pracujących. Celem badania przeprowadzonego przez autorów artykułu było uzyskanie opinii pracowników na temat celowości poszerzenia zakresu tych badań o profilaktykę chorób cywilizacyjnych (m.in. działania edukacyjne dotyczące zdrowego stylu życia). Materiał i metody Anonimową ankietę na temat rozszerzenia opieki o działania profilaktyczne dotyczące chorób cywilizacyjnych i nowotworowych wypełniło 325 pracowników. Zaproponowano uzupełnienie badań przeprowadzanych w celach przewidzianych w Kodeksie pracy o oznaczenie we krwi pobranej z opuszki palca glikemii przygodnej i cholesterolu całkowitego oraz wykonanie pomiaru obwodu brzucha i zapisu elektrokardiograficznego (EKG). Zapytano o najbardziej interesujące tematy, które powinien omówić lekarz służby medycyny pracy (SMP). Wyniki Jako interesujące tematy najczęściej wskazywano badania przesiewowe w kierunku chorób nowotworowych (69,5%) oraz czynniki ryzyka chorób cywilizacyjnych (61,5%). Rozszerzenie zakresu badania profilaktycznego o EKG zaakceptowało 95,7% osób, pomiar stężenia cholesterolu całkowitego − 95,3%, oznaczenie glikemii przygodnej − 94,8%, pomiar obwodu brzucha − 80%. Aż 89,5% ankietowanych poparło organizację zajęć sportowych w miejscu pracy i/lub dofinansowanie przez pracodawcę dostępu do obiektów sportowych, a 77,8% badanych wyraziło chęć uczestniczenia w szkoleniach nt. zdrowego stylu życia w miejscu pracy. Wnioski Ograniczenie badań lekarskich wskazanych w Kodeksie pracy do certyfikowania zdolności lub istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania określonej pracy skutkuje utratą szansy na wdrożenie profilaktyki schorzeń u osób aktywnych zawodowo, które mają poczucie pełnego zdrowia. Zaproponowane przez autorów publikacji rodzaje działań spotkały się z aprobatą pracowników. Med. Pr. 2019;70(4):425–433
Background Every year in Poland almost 5 million prophylactic examinations (PEs) are carried out by occupational medicine specialists (OMPs) among workers, for the purposes envisaged in the Polish Labour Code. The aim of this study was to collect workers’ opinions on the possible extension of these check-ups in the field of prophylaxis and prevention of civilization diseases (CivDs), focusing also on the “healthy lifestyle” recommendations. Material and Methods The study group comprised 325 employees who filled out an anonymous questionnaire containing questions about the possible extension of the PE scope for CivD and cancer prophylaxis. During medical check-ups, evaluation of the incidental glucose (IG) and total cholesterol (TCh) levels, waist circumference measurement and electrocardiography (ECG) were proposed. The respondents were asked about the most interesting issues for discussing with OMPs. Results Screening tests for some cancers (69.5%) and risk factors for CivDs (61.5%) were indicated as the most interesting topics to discuss with OMPs. The possibility for evaluating the levels of IG and TCh during PEs was approved by approx. 94.8% and 95.3% of the respondents, respectively. Almost 96% accepted having ECG and 80% agreed to waist circumference measurement. As many as 89.5% of the respondents supported the idea of organizing physical activities at their workplaces, and 77.8% were eager to learn about “healthy lifestyles” during training sessions conducted at their workplaces. Conclusions Restricting the aim of PEs just to certifying the ability to work, or identifying certain medical contraindications, means losing a chance for implementing the prophylaxis and prevention of diseases’ development among active working subjects. The kinds of activities proposed by the authors of this publication have been approved by the employees. Med Pr. 2019;70(4):425–33
Źródło:
Medycyna Pracy; 2019, 70, 4; 425-433
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ośrodki zdrowia jako ogniwo publicznej służby zdrowia w Drugiej Rzeczypospolitej
Health centers as a link of the public health service in the Second Polish Republic
Autorzy:
Pasterski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340579.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
health care
health centers
history of health care
health care in the years 1918-1939
prevention of infectious diseases
opieka zdrowotna
ośrodki zdrowia
profilaktyka chorób zakaźnych
historia służby zdrowia
służba zdrowia w latach 1918-1939
Opis:
Artykuł przedstawia okoliczności powstania i główne pola działalności ośrodków zdrowia w okresie międzywojennym. Pierwsze w Polsce ośrodki zdrowia powstały w 1925 r. według koncepcji amerykańskiej Fundacji Rockefellera. Ich funkcjonowanie miało przyczynić się do rozwoju edukacji zdrowotnej, poprawy warunków sanitarnych, stanu higieny, popularyzacji wiedzy o żywności, a przede wszystkim umożliwić korzystanie z opieki medycznej i porad lekarskich wszystkim mieszkańcom kraju. Z czasem w wyniku rozwoju systemu i wzrostu liczby ośrodków nastąpiła ich specjalizacja, wzrosły też kompetencje zatrudnionego w nich personelu. Przed wybuchem II wojny światowej ośrodki zdrowia skupiły się na działalności profilaktycznej, leczniczej oraz zwalczaniu powszechnych chorób zakaźnych, do których zaliczano m.in. gruźlicę, jaglicę czy choroby weneryczne. Działalność ośrodków zdrowia przyczyniła się do poprawy wiedzy z zakresu higieny i profilaktyki chorób zakaźnych, dostępu do lecznictwa oraz upowszechnienia służby zdrowia w całym kraju.
The article presents the circumstances of the establishment and the main activities of health centers in the interwar period. The first health centers in Poland were established in 1925 according to the concept of the American Rockefeller Foundation. Their functioning was to contribute to the improvement of health education, sanitation, hygiene, knowledge about food, and above all, to allow access to medical care and medical advice for all inhabitants of the country. Over time, as a result of the development of the entire system and the increase in the number of centers, there occurred a broadening of their specializations and improvement of the competences of their staff. Before the outbreak of World War II, health centers focused on prevention, treatment and combating common infectious diseases, which included tuberculosis, trachoma or venereal diseases among others. The activities of health centers contributed to the improvement of knowledge in the field of hygiene and prevention of infectious diseases, access to treatment and the dissemination of health care throughout the country.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 20, 3; 41-54
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dżuma nadal jedną z najniebezpieczniejszych chorób
Plague - still one of the most fearful diseases
Autorzy:
Glinski, Z.
Grzegorczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/858938.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
choroby czlowieka
choroby zwierzat
dzuma
epidemiologia
Yersinia pestis
paleczka dzumy
wlasciwosci
przenoszenie chorob
wektory chorob
patogeneza
diagnostyka
zwalczanie chorob
profilaktyka
epidemie
terroryzm biologiczny
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2019, 94, 01
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe rozwiązania prawno-administracyjne w zakresie zwalczania afrykańskiego pomoru świń
New legal and administrative proposals for the eradication of African swine fever (ASF)
Autorzy:
Flis, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/859578.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
zwierzeta dziko zyjace
dziki
choroby zwierzat
afrykanski pomor swin
rozprzestrzenianie sie chorob
profilaktyka
zwalczanie chorob zwierzat
rozwiazania prawno-administracyjne
zmiany
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2018, 93, 02
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wytyczne unijne dotyczące nadzoru, monitoringu, zwalczania oraz eradykacji klasycznego pomoru świń u dzików
European Union guidelines on surveillance, monitoring, control and eradication of classical swine fever in wild boars
Autorzy:
Truszczynski, M.
Pejsak, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/858812.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
zwierzeta dziko zyjace
dziki
choroby zwierzat
klasyczny pomor swin
epidemiologia
profilaktyka
szczepienia ochronne
szczepionki doustne
zwalczanie chorob zwierzat
monitoring chorob
nadzor
eradykacja chorob
wymagania unijne
dokument SANCO/7032/2010
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2010, 85, 09
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 37

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies