Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pochłanianie energii" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    On non-stationary energy absorption when interacting high-speed striker with textile armor materials
    Autorzy:
    Kharchenko, Ye.F.
    Yermolenko, A.F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237951.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Instytut Technologii Bezpieczeństwa Moratex
    Tematy:
    zbroja
    materiały włókiennicze
    pochłanianie energii
    armor
    textiles
    energy absorption
    Źródło:
    Techniczne Wyroby Włókiennicze; 2009, R. 17, nr 2/3, 2/3; 73-77
    1230-7491
    Pojawia się w:
    Techniczne Wyroby Włókiennicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adaptive crash energy absorber based on a granular jamming mechanism
    Autorzy:
    Bartkowski, Piotr
    Bukowiecki, Hubert
    Gawiński, Franciszek
    Zalewski, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2173524.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    granular jamming
    smart structures
    crash energy absorption
    zagłuszanie ziarniste
    konstrukcje inteligentne
    pochłanianie energii zderzenia
    Opis:
    The following discussion concerns the use of innovative smart materials called vacuum-packed particles (VPPs) as active energy absorbers. VPP, also known as a granular jamming system, is a structure composed of granular media contained within an elastomer coating. By changing the vacuum pressure inside the coating, it is possible to control the mechanical properties of the structure. VPPs have many applications, e.g. in medicine, robotics, and vibration damping. No attempts have yet been made to use VPPs to absorb the energy of a collision, although, given their properties, this could very well be an interesting application. In the first part of the paper, the general concept of the absorber is presented. Then a prototype and the empirical tests conducted are precisely described. The middle part of the paper considers the basic properties of VPP and modeling methodology. A proposal for a constitutive equation is presented, and a numerical simulation using LS-Dyna was performed. In the final section, the concept of a smart parking post is presented.
    Źródło:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2022, 70, 1; e139002, 1--8
    0239-7528
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metoda i stanowisko do badania pochłaniania energii uderzenia poruszającego się obiektu przez przemysłowe hełmy ochronne
    A method and stand for testing absorption of moving object impact energy by industrial protective helmets
    Autorzy:
    Baszczyński, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/155792.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    hełmy ochronne
    zdolność amortyzacji
    pochłanianie energii
    industrial safety helmets
    resistance to impact
    energy absorption
    Opis:
    Artykuł dotyczy problematyki badania parametrów ochronnych hełmów stosowanych w warunkach przemysłowych. Przedstawiono założenia do metody badania energii pochłanianej przez hełm ochronny podczas uderzenia poruszającego się obiektu. Zaprezentowano praktyczną realizację metody badań i zbudowane stanowisko. Scharakteryzowano jego konstrukcję i podstawowe parametry. Jego własności i zalety zostały ocenione na podstawie wyników badań wybranych typów hełmów ochronnych.
    The paper discusses the problems associated with testing protective parameters of helmets used in industrial environment. The disadvantages of the testing methods used to date, which do not allow predicting the helmet performance upon high-energy impact by a moving object, are presented. A new method of assessing impact energy absorbed by a helmet is proposed and assumptions for this method formulated. Practical implementation of the method as well as the developed test stand are presented. The stand allows measuring the force acting on a head form on impact inflicted by a falling object as well as the helmet deformation using a high speed digital camera. The software package designed to control the measuring instruments and to process the data recorded during the impact is described, with special emphasis on specialist software enabling description of the time course of helmet deformation using image identification methods. The presented method and stand were used for testing the selected types of protective industrial helmets. The obtained results indicate that the properties of such helmets fail to exceed significantly the minimal requirements specified in the relevant standards. The performed tests also demonstrate that the target parameters of the stand have been obtained and confirm that it is a unique tool enabling complex assessment of protective helmets, useful in particular for design and development of new construction solutions.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Kontrola; 2014, R. 60, nr 2, 2; 90-93
    0032-4140
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Kontrola
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rubber and magnetorheological fluid applied as the interlayer in composite armours against high-velocity loadings
    Autorzy:
    Fras, T.
    Fras, L. J.
    Faderl, N.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/327194.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Polskie Towarzystwo Diagnostyki Technicznej PAN
    Tematy:
    energy absorption
    rubber
    magnetorheological fluid
    protective properties
    pochłanianie energii
    guma
    ciecz magnetoreologiczna
    właściwości ochronne
    Opis:
    Monolithic, homogenous ballistic shields consisting of a single thick, high-hardness and high-strength steel plate are rarely applied in modern combat vehicles. Currently, a popular armour concept is a multilayered shield since it is expected that the kinetic energy of a threat may be dissipated by transmission through materials with different properties and also by multiple interface reflections. Searching for a maximum ballistic protection at minimum weight inspires applications of various materials which complementary behaviour provides a high protective efficiency without excessive mass. The preliminary experimental investigation presented in the paper aimed to verify behaviour of two prototyped laminated armours under impacts of small-calibre projectiles (cal. 7.62). The main interest lied in impact properties of materials proposed as the intermediate layer. The first tested concept was a laminated steel armour with the 10 mm thick rubber interlayer. In the second armour, the intermediate layer consisted of a magnetorheological fluid.
    Źródło:
    Diagnostyka; 2017, 18, 3; 63-68
    1641-6414
    2449-5220
    Pojawia się w:
    Diagnostyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neural Networks in Crashworthiness Analysis of Thin-Walled Profile with Foam Filling
    Autorzy:
    Rogala, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/103402.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    energy dissipation
    thin-walled structure
    aluminium foam
    energy absorption
    rozpraszanie energii
    konstrukcja cienkościenna
    pianka aluminiowa
    pochłanianie energii
    Opis:
    This article presents the numerical tests of thin-walled compressed columns with a square cross-section. The crush efficiency indicators were determined using the finite element method (Abaqus) and neural networks of MLP. The models had a constant circular trigger, with a diameter of 32 mm. During dynamic analysis, the samples were loaded with 1700 J. The numerical models were filled with aluminum foam from 40 mm to 180 mm every 20 mm. The study presents the conclusions for the thin-walled models with crushable foam.
    Źródło:
    Advances in Science and Technology. Research Journal; 2020, 14, 3; 93-99
    2299-8624
    Pojawia się w:
    Advances in Science and Technology. Research Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of Test Velocity on the Specific Energy Absorption under Progressive Crushing of Composite Tubes
    Autorzy:
    Ryzińska, Grażyna
    Gieleta, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/102741.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    CFRP
    energy absorption
    progressive crushing
    crashworthiness
    SHPB
    velocity
    pochłanianie energii
    stopniowe kruszenie
    odporność na uderzenia
    prędkość
    Opis:
    The paper presents the results of the compression tests for carbon-epoxy composites in order to assess the amount of energy absorbed depending on the process velocity and content of axial fibres. Two types of prepreg (UD 200 g/m2 and woven 160 g/m2) were used to prepare the specimens with a diameter of 20 mm and a height of 34 mm. The specimens were subjected to compression under various speed conditions (static, dynamic and SHPB tests). The calculated specific energy absorption values showed a 50–60% decrease with increasing process velocity and depending on the type of specimens architecture. The highest energy values were absorbed by the specimens with the highest share of axial fibres in the sample.
    Źródło:
    Advances in Science and Technology. Research Journal; 2020, 14, 2; 94-102
    2299-8624
    Pojawia się w:
    Advances in Science and Technology. Research Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Numerical Crush Analysis of Thin-Walled Aluminium Columns with Square Cross-Section and a Partial Foam Filling
    Autorzy:
    Ferdynus, Mirosław
    Rogala, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/102416.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    thin-walled structures
    foamed material
    crashworthiness indicators
    energy absorption
    konstrukcje cienkościenne
    spieniony materiał
    wskaźnik odporności na zderzenie
    pochłanianie energii
    Opis:
    The article presents the results of numerical crush simulations of thin-walled structures with a square cross-section and partial filling with foamed material. The influence of the length of the filling on the values of the energy efficiency index was analysed. Four types of foamed material were subjected to numerical analysis. The research was conducted using FEM in Abaqus 6.14 program. The obtained results were presented in the following forms: load-shortening characteristics, tables and diagrams. The best energy absorbing properties are shown by models filled with aluminium and polyethylene terephthalate foam.
    Źródło:
    Advances in Science and Technology. Research Journal; 2019, 13, 3; 144-151
    2299-8624
    Pojawia się w:
    Advances in Science and Technology. Research Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of quadrilateral discontinuity size on the energy absorption of structural steel profiles
    Wpływ wielkości czworobocznych nieciągłości na pochłanianie energii w stalowych profilach strukturalnych
    Autorzy:
    Estrada, Q.
    Szwedowicz, D.
    Majewski, T.
    Martinez, E.
    Rodriguez-Mendez, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/301235.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
    Tematy:
    thin-walled structure
    geometrical discontinuities
    finite element method
    energy performance
    struktury cienkościenne
    nieciągłości geometryczne
    metoda elementów skończonych
    pochłanianie energii
    Opis:
    In this paper the effect of discontinuity size on energy absorption performance of steel square profiles is reported. The analysis consists of finite element simulations and experimental results of the compression strength of steel profiles with discontinuities. The discontinuities were placed at the mid span of the profiles in two walls opposite to each other. Square, rectangular and diamond initiators were evaluated at different scales. The numerical results determined the size intervals that present a good energy absorption performance in each case. Energy absorption capabilities were increased up to 12.54% with respect to a structure without discontinuities. Additionally, the peak load value (Pmax) was decreased 25.97% with the implementation of a diamond initiator. For structures with discontinuities with major axis close to the profile width, a buckling effect was observed. Finally, it was observed that the size of the initiators contributes to reduce the peak load (Pmax) value.
    W pracy przedstawiono analizę wpływu rozmiaru nieciągłości na pochłanianie energii przez stalowe profile o przekroju kwadratowym. Analiza przedstawia wyniki symulacji elementami skończonymi próby ściskania profili stalowych z nieciągłościami oraz porównanie z danymi eksperymentalnymi. Nieciągłości zostały usytuowane w środku profilu w dwóch przeciwległych ścianach. W pracy zostały przebadane nieciągłości o formach kwadratowych, prostokątnych i rombowych dla różnych wymiarów. Stwierdzono wzrost o 12,54% możliwości pochłaniania energii w porównaniu dla struktur bez nieciągłości. Dodatkowo, w przypadku nieciągłości rombowych stwierdzono spadek wartości siły maksymalnej (Pmax) o 25,97%. Zaobserwowano występowanie efektu wyboczenia dla nieciągłości rombowej gdy wymiar jej osi zbliża się do szerokości profilu. Zaobserwowano, ze rozmiar nieciągłości wpływa na redukcje wartości maksymalnego obciążenia oraz w tym samym czasie na obniżenie pochłanianej energii.
    Źródło:
    Eksploatacja i Niezawodność; 2016, 18, 2; 186-193
    1507-2711
    Pojawia się w:
    Eksploatacja i Niezawodność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the failure mode of resistance spot welded HSLA 420 steel
    Tryb uszkodzenia zgrzewanych spoin stali HSLA 420
    Autorzy:
    Pouranvari, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350900.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    odporność na zgrzewanie punktowe
    stal HSLA
    tryb awaryjny
    pochłanianie energii
    resistance spot welding
    HSLA steel
    failure mode
    energy absorption
    Opis:
    Failure mode of resistance spot welds (interfacial vs. pullout) is a qualitative measure of resistance spot weld performance. Considering adverse effect of interfacial failure mode on the vehicle crashworthiness, process parameters should be adjusted so that the pullout failure mode is guaranteed ensuring reliability of spot welds during vehicle lifetime. In this paper, metallurgical and mechanical properties of HSLA 420 resistance spot welds are studied with particular attention to the failure mode. Results showed that the conventional weld size recommendation of 4t0:5 (t is sheet thickness) is not sufficient to guarantee pullout failure mode for HSLA steel spot welds during the tensile-shear test. Considering the failure mechanism of spot welds during the tensileshear test, minimum required fusion zone size to ensure the pullout failure mode was estimated using an analytical model. Fusion zone size proved to be the most important controlling factor for peak load and energy absorption of HSLA 420 resistance spot weld.
    Tryb uszkodzenia zgrzein (pękanie na granicy faz a wyrywanie) jest jakościowa miara zachowania zgrzein. Biorąc pod uwagę niekorzystny wpływ uszkodzenia na granicy faz na odporność pojazdu na uderzenia, parametry zgrzewania powinny być ustawione tak, ze trybem uszkodzenia jest wyrywanie co gwarantuje niezawodność zgrzein w czasie eksploatacji pojazdu. W pracy, badane sa metalurgiczne i mechaniczne właściwości zgrzein stali HSLA 420 ze szczególnym uwzględnieniem trybu uszkodzenia. Wyniki próby rozciągania i ścinania wykazały, ze konwencjonalne zalecenie rozmiaru spoiny 4t0:5 (t - grubość) nie jest wystarczające, aby zapewnić ze trybem uszkodzenia jest wyrywanie. Biorąc pod uwagę mechanizm uszkodzenia zgrzein w czasie próby rozciągania i ścinania, minimalna wielkość strefy stopionej wymagana do zapewnienia, ze trybem uszkodzenia jest najbardziej istotnym czynnikiem decydującym o maksymalnym obciążeniu i pochłanianiu energii przez zgrzewana stal HSLA 420.
    Źródło:
    Archives of Metallurgy and Materials; 2013, 58, 1; 67-72
    1733-3490
    Pojawia się w:
    Archives of Metallurgy and Materials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tribological Tests and Impact Tests of Acrylic Polymers for Dental Prosthetics
    Badania tribologiczne i próby udarowe polimerów akrylowych dla protetyki stomatologicznej
    Autorzy:
    Ryniewicz, A. M.
    Ryniewicz, W.
    Bojko, Ł.
    Pałka, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/188635.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    wear
    friction coefficient
    impact resistance
    acrylic tooth and gum supported dentures
    akrylopolimery
    protezy osiadające
    zużycie
    współczynnik tarcia
    pochłanianie energii
    Opis:
    The clinical functionality of the prosthesis structure consists of creating the most convenient conditions without any traumatic effects of chewing forces on the substrate and adapting it to the individual biomechanical exclusions of the stomatognathic system (SS). When transferring functional loads, the optimization of tribological features and the ability to absorb energy is an important design and material parameter. The aim is to evaluate acrylic plastics intended for prostheses in terms of resistance to wear and resistance to movement in sliding contact within the environment of artificial saliva and their ability to absorb energy. Based on the analysis of the test results, it can be pointed out that Vertex is a good material for partial and complete dentures. Villacryl demonstrated similar properties, with Probase and Probase O being slightly worse. The appropriate mechanical parameters of the materials used in the prosthesis allow the production of thin plates that accurately reproduce the prosthetic substrate and improve the patient’s comfort of use through such a fit.
    Funkcjonalność kliniczna konstrukcji protezy polega na stworzeniu najdogodniejszych warunków bezurazowego oddziaływania sił żucia na podłoże oraz dostosowania jej do indywidualnych wymuszeń biomechanicznych US. Przy przekazywaniu obciążeń czynnościowych istotnym parametrem konstrukcyjno-materiałowym jest optymalizacja cech tribologicznych oraz zdolność do pochłaniania energii. Celem jest ocena tworzyw akrylowych przeznaczonych na protezy w zakresie odporności na zużycie i oporów ruchu w kontakcie ślizgowym w środowisku sztucznej śliny oraz ich zdolności do pochłaniania energii. Na podstawie analizy wyników badań można wskazać, że Vertex jest dobrym materiałem do wykonywania protez częściowych i całkowitych. Zbliżone do niego właściwości posiadał Villacryl, a nieco gorsze Probase i Probase O. Odpowiednie parametry mechaniczne materiałów stosowanych na protezy pozwalają na wykonanie cienkich płyt, które dokładnie odwzorowują podłoże protetyczne i poprzez takie dopasowanie poprawiają pacjentowi komfort użytkowania.
    Źródło:
    Tribologia; 2018, 280, 4; 89-95
    0208-7774
    Pojawia się w:
    Tribologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Experimental study of hybrid rubberized composite slabs
    Autorzy:
    Subashree, P.
    Thenmozhi, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/230153.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    okruchy gumy
    płyta gumowana
    płyta betonowa
    próba udarności
    pochłanianie energii
    indeks plastyczności
    crumb rubber
    rubberized slab
    concrete slab
    impact test
    energy absorption
    ductility index
    Opis:
    Rubberized concrete is made up of scrap tyre rubbers where the fine aggregate is partially replaced by it, as the waste rubber is being a threat to the environment. It is estimated that only 4% of the waste tyre is used in the application of civil engineering and also there is shortage of fine aggregates. The primary objective of this study is to investigate the preliminary concrete properties of M25 and M30 concretes. The fine aggregate is replaced by pre-treated crumb rubber with 10, 15 and 20 % of total weight. Various tests are conducted on the rubberized concrete specimens such as compressive strength, split tensile strength, flexural strength and slump test. The investigation is carried out to determine the impact load behavior of hybrid rubberized composite slabs. In addition 0%, 1%, 1.5%, and 2% of replacement of rubber fibers for total weight of coarse aggregate is also made. The specimen of size 300 mm x 300 mm x 50 mm thickness is subjected to drop hammer test to find its performance against the impact loads. The number of blows for the first crack and complete failure of slab was found and the characteristics were studied.
    Źródło:
    Archives of Civil Engineering; 2018, 64, 4/II; 21-29
    1230-2945
    Pojawia się w:
    Archives of Civil Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Smart Skin. Individualising the form of an ecological building
    Smart skin. Indywidualizowanie formy budynku ekologicznego
    Autorzy:
    Stojak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1848287.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    PWB MEDIA Zdziebłowski
    Tematy:
    elewacja inteligentna
    budynek ekologiczny
    elewacja ekologiczna
    produkcja energii
    pochłanianie zanieczyszczeń
    magazynowanie energii
    materiał recyklingowy
    smart skin
    ecological building
    smart façades
    energy production
    pollutants absorption
    energy storage
    recycling material
    Opis:
    Contemporary ecological buildings have no formal attributes that distinguish them from "standard" architecture. What is more - due to the requirements of the construction law regarding energy efficiency, currently designed buildings almost always are equipped with technologies or elements that could be described as "green" or "health promoting". The aim of the article is to check whether this thesis is indeed true. The subject of the analysis are façades - the element with the greatest impact on the shape of the building. The innovative functions fulfilled by these structures were analysed. The examples - depending on the function performed - were divided into groups: energy production, pollution absorption, thermal energy storage, response to environmental conditions and the use of recycled materials. Relatively common and experimental technologies were considered. One of the tasks of the article is an attempt to determine whether, in relation to the mentioned technologies, it is possible to assess their direct impact on the health of the inhabitants. Final conclusions were drawn on the basis of a comparison of the characteristic parameters and the environmental impact of smart skin façades.
    Współczesne budynki ekologiczne nie posiadają formalnych atrybutów, dzięki którym można odróżnić je od „standardowej” architektury. Co więcej, ze względu na wymogi prawa budowlanego dotyczące energooszczędności projektowane obecnie budynki praktycznie zawsze posiadają technologie lub elementy, które moglibyśmy określić jako „zielone” lub „prozdrowotne”. Celem artykułu jest sprawdzenie, czy rzeczywiście postawiona teza jest prawdziwa. Przedmiotem analizy są elewacje - elementy budynku o największym wpływie na jego formę. Przeanalizowano nowatorskie funkcje pełnione przez te struktury. Przykłady - w zależności od pełnionej funkcji - podzielono na grupy: produkcja energii, pochłanianie zanieczyszczeń, magazynowanie energii cieplnej, reakcja na warunki środowiskowe oraz wykorzystanie materiałów z recyklingu. Wzięto pod uwagę zarówno technologie stosunkowo powszechne, jak i te eksperymentalne. Jednym z zadań artykułu jest próba określenia, czy w odniesieniu do wymienionych w nim technologii da się określić ich bezpośredni wpływ na zdrowie mieszkańców. Wnioski końcowe sporządzono na podstawie porównania charakterystycznych parametrów i wpływu aktywności inteligentnych elewacji (ang. smart skin) na najbliższe środowisko.
    Źródło:
    Builder; 2021, 25, 3; 20-25
    1896-0642
    Pojawia się w:
    Builder
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies