Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "philosophy of the state" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Do we need state and what for? The role of the state in the modern World
    Czy potrzebujemy państwa i do czego? Rola państwa we współczesnym świecie
    Autorzy:
    Sobczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041598.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    rola państwa
    globalizacja
    filozofia państwa
    the role of the state
    globalization
    philosophy of the state
    Opis:
    The state is subject of interest to many scientific disciplines: constitutional and international law, sociology, philosophy, administrative and political sciences, social psychology, economics, political and economic history, military sciences, regional studies and, of course, political geography and geopolitics. In the course of history, from ancient to modern times, the state was defined in very different ways. The author comes out in his deliberations from the analysis of the elements that make up the various definitions of the state. Then he reviews the classification of functions that the modern state fulfills and analyzes the way in which they are implemented in various countries around the world, trying to answer the question, is the state necessary for citizens and for what? Finally, the author draws attention to the frequent undertaking of the subject matter of the functioning of the state in the world’s belles-lettres in epic works and in dramas both in the past and nowadays. The last issue raised in the paper is the analysis of the functioning of unrecognized countries, mainly European ones, and what are the consequences of their exclusion from the international community influencing the life of their inhabitants, economy and functioning of their societies.
    Państwo jest przedmiotem zainteresowania wielu dyscyplin naukowych: prawa konstytucyjnego i międzynarodowego, socjologii, filozofii, nauk administracyjnych, nauk politycznych, psychologii społecznej, nauk ekonomicznych, historii politycznej i gospodarczej, nauk wojskowych, regionalistyki i oczywiście geografii politycznej oraz geopolityki. W toku dziejów, począwszy od starożytności po czasy współczesne, państwo było bardzo różnie definiowane. Autor wychodzi zatem w swych rozważaniach od analizy elementów składających się na różne definicje państwa. Następnie dokonuje przeglądu klasyfikacji funkcji, które pełni współczesne państwo i analizuje sposób, w jaki są one realizowane w różnych krajach na świecie, próbując odpowiedzieć na pytanie: do czego państwo jest potrzebne obywatelom? Następnie Autor zwraca uwagę na częste podejmowanie tematyki funkcjonowania państwa w światowej literaturze pięknej zarówno w utworach epickich, jak i w dramatach zarówno w przeszłości, jak i obecnie. Ostatnim zagadnieniem podjętym w wystąpieniu jest analiza funkcjonowania państw nieuznanych, głównie europejskich i konsekwencje faktu ich wykluczenia ze społeczności międzynarodowej dla życia ich mieszkańców, gospodarki i funkcjonowania ich społeczeństw.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2019, 8; 13-28
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo jako przedmiot refleksji filozoficznej
    Autorzy:
    Mazurek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/465509.pdf
    Data publikacji:
    2017-01-04
    Wydawca:
    Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej
    Tematy:
    bezpieczeństwo
    filozofia państwa
    filozofia polityczna
    wolność
    safety
    philosophy of the state
    political philosophy
    freedom
    Opis:
    Przejawem podstawowego instynktu człowieka jest dążenie do bezpieczeństwa i zachowania życia. Dążenie do bezpieczeństwa zaś jest bezpośrednią reakcją na bodźce pochodzące ze świata zewnętrznego, bodźce wewnętrzne, takie jak głód, ból oraz mentalne, związane ze strachem, niepewnością. Podstawą współczesnej filozofii polityki jest powołana do życia przez starożytnych Greków idea państwa, którego celem jest odpowiednie ukształtowanie obywatela jako człowieka dzielnego etycznie, niepodlegającego arbitralnej władzy tyrana oraz panującego nad własnymi namiętnościami i popędami. W opozycji stoi rewolucyjna i o nowoczesnym charakterze koncepcji Hobbesa, która głosi, że zasadniczym celem państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli poprzez ustanowienie skutecznych reguł społecznej kooperacji. Państwo staje się suwerenem, którego skuteczność opiera się na ideowej bezstronności.
    The pursuit of safety and preservation of life are the main symptoms of the basic human instincts. Striving for security is a direct response to stimuli coming from the outside world and, as well, internal stimuli, such as hunger, pain and mental incentives associated with fear and uncertainty. The basis of modern political philosophy is brought to life by the ancient Greek’s idea of the state, the aim of which is suitable shaping of the citizen as a brave ethically man, not subject to the arbitrary power of the tyrant and who rulers over his own passions and instincts. The opposition is concept of Hobbes which has revolutionary and modern character, it claimes that the main purpose of the state is to ensure the security of citizens through the establishment of effective rules of social cooperation. The state become sovereign whose effectiveness is based on the ideological neutrality.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo Obronność Socjologia; 2016, 6; 30-37
    2450-8489
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo Obronność Socjologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tomistyczne ujęcie genezy państwa u Feliksa Konecznego
    The Thomism formulation of origin of the Felix Koneczny’s state
    Autorzy:
    Nowik, Andrzej Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1810810.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    tomizm,
    cywilizacja
    historiozofia
    filozofia polityczna
    teoria państwa
    Thomism
    civilization
    philosophy of history
    political philosophy
    theory of the state
    Opis:
    W artykule przedstawiono teorię genezy państwa w ujęciu polskiego myśliciela Feliksa Konecznego. Teorię tę można zaliczyć do ujęć tomistycznych z powodu filozoficznej podstawy jego metodologii historii, w oparciu o którą dokonywał badań w zakresie dziejów różnych społeczności, w tym również w zakresie genezy państwa. Koneczny na etapie tworzenia syntezy historycznej widzi szczególną potrzebę odwołania się do filozofii, do filozoficznej koncepcji człowieka, jego poznania i decyzji, opowiada się jednoznacznie za koncepcją tomistyczną. Według Feliksa Konecznego rodzina jako pierwsza i najprostsza społeczność, wprost wywodząca się z natury człowieka, ze związku mężczyzny i kobiety, z ich dzieci, z relacji małżeńskiej i rodzicielskiej, rozradza się w ród, wspólnotę rodową. Społeczeństwem nazywa Koneczny daną społeczność wtedy, gdy nastąpi jej zróżnicowanie pod kątem zawodowym, a narodem nazywa społeczność dopiero wtedy, gdy jej cele staną się wyższe niż sprawy bytowe, co ma być możliwe tylko w cywilizacji łacińskiej. Państwo może powstać już we wczesnej fazie rozwoju społeczności, w oparciu o wspólnotę rodową. Przedstawiając państwo od strony struktury Koneczny stwierdza, że o państwie można mówić tam, gdzie jest administracja, która umożliwia pośrednie sprawowanie władzy.
    The theory of origin of the state in formulation of Polish thinker Felix Koneczny was introduced in this article. This theory can be number to the Thomism formulations because of the philosophical basis of his methodology of history in support about which he made many researches in range of histories of different communities and the origin of the state, too. The Koneczny on the stage of creating the historical synthesis sees the need of appealing to philosophy, to human philosophical conception, the meeting and decision, and declares the Thomism conception. According to Felix Koneczny the family as first and the simplest community, taking out with man’s nature, with woman and man’s relationship directly, with their children, with marital and parental relations, multiplies in the ancestry, the ancestral community. Koneczny calls the given society the community when its differentiation under the professional angle happens, and he calls the community with the nation then, when her aims stand up higher than vital matters, which only has to be possible in Latin civilization. The state can come into being already in early phase of development of their community in support of the ancestral community. Showing the state from side of structure Koneczny affirms that about the state we can tell there where the administration which makes possible indirect holding the power exists.
    Źródło:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2012, 9, 9; 203-209
    1730-0274
    Pojawia się w:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O sensie historii
    Autorzy:
    Kohák, Erazim
    Mętrak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/645298.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Czechoslovakia
    the good state
    national identity
    philosophy of history
    Tomáš Garrigue Masaryk
    Opis:
    History and meaningIn the translated text – selected from the samizdat volume Pojetí českých dějin (The Concept of Czech History) published in January 1986 – the author defines his position in the ongoing dispute about the meaning of Czech history. In the first part, he analyses different definitions of “meaning” and their applicability to national identity and history. Kohák argues that although history never imposes only one way of looking at it, objective facts may exclude some ways of nterpretation. Looking at Czech national history, he concludes that we should consider the existence of contradictory, yet equally important elements as its defining factor. The second part of the study focuses on the life of Tomáš Garrigue Masaryk and his Czechoslovak idea. Kohák defines ideal Czechoslovakia not as a national state, but a “good state”, providing all of its inhabitants with equal rights and opportunities. He also points out the dissonance between Masaryk’s idea of a just and democratic state and the heavy reliance of interwar Czechoslovakia on Czech nationalism. O sensie historiiW przełożonym tekście, pochodzącym z samizdatowego tomu Pojetí českých dějin wydanego w styczniu 1986, autor włącza się w wieloletnią debatę o sensie czeskiej historii. W pierwszej części przygląda się różnym rozumieniom pojęcia „sens” i ich zastosowaniu w odniesieniu do tożsamości narodowej i historii. Kohák stwierdza, że historia nigdy nie narzuca jednej interpretacji, ale też obiektywne fakty wykluczają pewne sposoby jej odczytywania. Przenosząc tę refleksję na dzieje Czech, autor uznaje, że szczególną wartością czeskiego losu jest istnienie w nim sprzecznych, choć tak samo wartościowych tradycji razem tworzących całość czeskiej kultury. Powołując się na życie T. G. Masaryka, Kohák definiuje idealną Czechosłowację nie jako państwo narodowe, ale „dobre państwo” zapewniające równe szanse wszystkim swoim obywatelom. Zwraca również uwagę na leżący u podstaw państwowości czechosłowackiej rozziew między masarykowską ideą państwa sprawiedliwego i demokratycznego a jego faktycznym oparciem się na siłach czeskiego nacjonalizmu.
    Źródło:
    Adeptus; 2018, 12
    2300-0783
    Pojawia się w:
    Adeptus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczeństwo i państwo z perspektywy „rodu ludzkiego” Stanisława Staszica
    Society and the state from the perspective of „human ancestry” by Stanisław Staszic
    Autorzy:
    Mruszczyk, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1810826.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    teoria państwa
    teoria społeczeństwa
    filozofia polska
    filozofia społeczna
    filozofia polityczna
    theory of the state
    theory of society
    Polish philosophy
    social
    philosophy
    political philosophy
    Opis:
    W artykule omówiono filozoficzną koncepcję genezy społeczeństwa i państwa według polskiego filozofa okresu Oświecenia – Stanisława Staszica. Uczyniono to na podstawie jego poematu „Ród ludzki”, który można uznać jako utwór najbardziej reprezentatywny dla tego typu problematyki podjętej przez polskiego myśliciela. Stanisław Staszic uznawał istnienie koniecznych i nieuchronnych praw natury, które rządzą rozwojem całego świata i całej ludzkości. Polski filozof, uważał, iż warto je poznać, aby umieć pokierować rozwojem rzeczywistości tak, by wyeliminować z niej tendencje antyrozwojowe – przeczące prawom natury. Z tego powodu „Ród ludzki” Staszica jawi się nie tylko jako jego największe dzieło filozoficzne, ale także jako swoisty podręcznik zawierający przepis na przyszłe i najlepsze rządy polityczne, niezależnie od narodowości i stanu społecznego.
    In the article was presented the philosophical conception of origin of the society according to Polish philosopher of period of the Enlightenment - Stanisław Staszic’s. It was made on the basis of his poem „Human Ancestry”, which can be recognize as the most representative work for this type of problems undertaken by the Polish thinker. Stanisław Staszic recognized the existence necessary and inevitable laws of the nature which rule of the development of the whole world and whole humankind. The Polish philosopher thought that it is worth to get to know them to know how to control the development of reality so, to eliminate the no progression tendencies - denying the rights of nature. From this reason „Human Ancestry” by Staszic appears as not only the largest philosophical work but also as the special textbook including the recipe for the future and the best political rules, independently from nationality and social state.
    Źródło:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne; 2012, 9, 9; 189-201
    1730-0274
    Pojawia się w:
    DOCTRINA. Studia Społeczno-Polityczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczne prawa i obowiązki człowieka względem państwa i Kościoła w perspektywie myśli świętego Augustyna z Hippony
    Social rights and duties man against the state and the Church in the perspective of thought Saint Augustine of Hippo
    Autorzy:
    Wachowicz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27843309.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
    Tematy:
    filozofia świętego Augustyna
    prawo
    obowiązki
    państwo Boże
    państwo ziemskie
    Philosophy of St. Augustine
    law
    duties
    the state of God
    the earthly state
    Opis:
    Celem artykułu jest pokazanie ponadczasowości, i uniwersalności myśli świętego Augustyna który łączył w swojej refleksje elementy filozofii greckiej z rzymskim prawem oraz tradycją chrześcijańską, w odniesieniu do struktur społecznych tworzonych przez ludzi. Prezentowany artykuł zajmuje się, obecną już w innych opracowaniach, kwestią społecznego wymiaru antropologicznej myśli świętego Augustyna. Wychodząc od człowieka jako podmiotu prawa tworzącego podstawową komórkę społeczną jaką jest rodzina, jej zadań oraz interakcji z innymi podmiotami społecznymi, tworzącymi społeczeństwo jako państwo świeckie civitas terrana oraz wspólnotę eklezjalnę czyli kościół jako państwo Boże civitas Dei. Te trzy sfery zobowiązań człowieka żyjącego w społeczeństwie, na które oddziałuje i które sam tworzy, związanych z określonymi obowiązkami, ale także prawami każdego człowieka wyznaczają strukturę artykułu, który stara się przedstawić każdorazowo ich specyfikę oraz niezbywalność, a także konieczne do ich funkcjonowania reguły współżycia, i łączące je wzajemne zależności.
    The aim of the article is to show the timelessness and universality of the thoughts of Saint Augustine, who combined in his reflections elements of Greek philosophy with Roman law and Christian tradition in relation to social structures created by people. The presented article deals with the issue of the social dimension of the anthropological thought of Saint Augustine, already present in other studies. Starting from the human being as the subject of law creating the basic social unit which is the family, its tasks and interactions with other social subjects, creating society as a secular state - civitas terrana and the ecclesial community, that is the church as the state of God - civitas Dei. These three spheres of obligations of a person living in society, determine the structure of the article, which tries to present their specificity and non-transferability, as well as the rules of coexistence necessary for their functioning, and their mutual dependencies.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2022, 18, 1; 11-25
    1896-4087
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gottfried Benn und die doppelte Staatsgründung 1949 – zu ausgewählten Prämissen seines schwierigen Verhältnisses zu Staat an sich und zum bundesdeutschen (Teil-)Staat
    Gottfried Benn and the formation of two German states in 1949: selected aspects of his complex attitude to the state as such and to West Germany
    Autorzy:
    Walkowiak, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/927463.pdf
    Data publikacji:
    2017-04-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    History of Germany
    issues of the nation and of the state
    Protestant ethics
    expressionism
    historiosophy
    Nietzsche’s philosophy
    the Nazi Germany
    West Germany
    Opis:
    The paper is mainly concerned with Gottfried Benn’s complex attitude to the state and history. By means of introductory prefigurations, such as existential tensions related to the conflict between Protestant ethics and modern aesthetics, there emerges Benn’s difficult and complex relation to the state as such, seen as a product of history, and to its particular examples, starting from the Second Reich until the initial phase of West Germany. Friedrich Nietzsche’s philosophy, and in particular the philosophy of art, is of great importance in this context. This issue is discussed using Benn’s key works such as Roman des Phänotyp or Doppelleben. Benn’s literary and life self-creations played a vital role in his relations with the political reality and the state, which is discussed at the end of this analysis. His ambivalent relation to early West Germany has a strong biographical basis, i.e. his involvement with the history of the Nazi Germany on the one hand, and on the other – the period of his literary fame at the end of his life.
    Źródło:
    Studia Germanica Posnaniensia; 2016, 37; 263-276
    0137-2467
    Pojawia się w:
    Studia Germanica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość na rzecz pokoju predyktorem zdrowia psychicznego człowieka
    Awareness for peace predictor of mental health human
    Autorzy:
    Bałandynowicz, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451653.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    the state of freedom
    mental health
    mental hygiene
    the paradigm of
    positive disintegration
    the philosophy of the person multi-dimensional realism evolutionary
    crossing barriers
    the ideal of peace
    autonomy of the individual
    stan wolności
    zdrowie psychiczne
    higiena psychiczna
    paradygmat dezintegracji pozytywnej filozofia osoby
    wielowymiarowy realizm ewolucyjny
    przekraczanie barier
    ideał pokoju
    autonomia jednostki
    Opis:
    The philosophy of man and his role for the community, of community and for the whole human family is the vital ground for the philosophy of law and organizing the state system. To understand the state of harmony with the environment by demanding the realization of higher-order needs as the spiritual values which take into account the acceptance of individual and group must accept the paradigm of multilevel and multiple planes. Philosophy of law should develop a attribute-standard model of behavior which is also a reflection and an extension of the inner world of a man who will affirm the attitude of involvement in social issues beyond the individualistic dimension to higher values. Touching, taking over and organizing the external environment in the name of values, it will be possible the creation, development, and disintegration of the state of maladjustment become permanent determinants personal information which are at the same time the state of the dynamic world of transcultural. Pacifism, adherence to peace and respect the absolute value of the individual and the community in the form of a person’s value and the value of community. They may materialize through the intervention of culture in the form of the idea of law which creates objective conditions for a democratic state.
    Filozofia prawa winna wypracować model zachowania atrybutowo-normatywnego będącego jednocześnie odzwierciedleniem i przedłużeniem świata wewnętrznego człowieka, który pozwoli afirmować postawę zaangażowania w sprawy społeczne przekraczające wymiar indywidualistyczny na rzecz wartości wyższych. Dotykanie, przejmowanie i organizowanie otoczenia zewnętrznego w imię wartości będzie moż- liwe, gdy twórczość, rozwój, dezintegracja i stan nieprzystosowania staną się stałymi antecedensami osobowymi będącymi jednocześnie stanem dynamicznym świata transkulturowego. Samodzielność egzystencjalna jednostki stanowiąca dobro samo w sobie oraz wartość centrowa w procesie uspołecznienia wiąże się nierozerwalnie z relatywizmem, tolerancją oraz wieloświatopoglądowością. Zasadniczą dymensją definiującą zdrowie psychiczne jest zdolność i umiejętność pokonywania i neutralizowania uwarunkowań psychospołecznych przez osobę. Jednostka zawiera w sobie określone dynamizmy pozwalające na kształtowanie psychiki za pośrednictwem „czynnika trzeciego”, który ma bezpośredni wpływ na środowisko wewnętrzne i zewnętrzne człowieka, a są nimi: samoświadomość, samopotwierdzenie oraz samowychowanie. Przetwarzanie świata duchowego i psychicznego jednostki przy udziale tych predyktorów zmierza w stronę harmonizacji swojego typu podstawowego kondycji zdrowia psychicznego przy uzupełnianiu go cechami innych
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2017, 33, 2; 87-114
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Łukasz Opaliński młodszy był regalistą? Filozofia ustroju państwa i postawa wobec liberum veto marszałka nadwornego koronnego
    Was Łukasz Opaliński jr a monarchist? The Court Marshal of the Crown’s philosophy of the system of the state and attitude towards liberum veto
    Autorzy:
    Dankowski, Zbigniew Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/533293.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    Opaliński
    Commonwealth of Poland–Lithuania
    17th century
    “golden liberty”
    state philosophy
    Court Marshal of the Crown
    Wielkopolska
    monarchists
    liberum veto
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    XVII w.
    „złota wolność”
    filozofia państwa
    marszałek nadworny koronny
    monarchiści
    Opis:
    Łukasz Opaliński, known as younger, represented one of the most powerful magnate clans in Wielkopolska and Poland in the 17th century. Holding a high senatorial office, that of the Court Marshal of the Crown – he made himself known as a writer and philosopher of the political system, and also as a superb politician. Older historiographic works perceived him as a monarchist and adherent of the successive courts. These were only the studies by Władysław Czapliński that portrayed him as a politician who was an apologist of the political system of the Commonwealth of Poland–Lithuania. In fact, Opaliński was a political maverick, and his views – expressed both in his writings and political actions – resulted from the correlation of an attitude of an enlightened magnate of mid-17th century, caring mostly about the interest of his clan, and further – that of the state, certainly proud of the political system of his country, yet perceiving also its erosion. Opaliński’s works in philosophy of state, notably Rozmowa plebana z ziemianinem, Obrona Polski, and Coś nowego?, prove the broad horizon of his thoughts. The dignitary’s concepts are innovative, and more importantly in no way unrealistic. The magnate found the system of the Commonwealth the standard, and considered the “golden liberty” of nobility the most perfect social system, in which he was seconded by other writers of the time. Yet, Opaliński was aware of the shortcomings resulting from the accruing “exorbitancy”, and especially from the anarchisation of the Polish parliamentary movement. He perceived the existence of liberum veto as a necessity, however proper, yet was afraid that inappropriate people could exploit it, hence he postulated its use only in matters of state importance.
    Łukasz Opaliński zwany młodszym reprezentował jeden z najmożniejszych rodów magnackich w Wielkopolsce i całej Rzeczpospolitej w XVII w. Piastując wysoki urząd senatorski – marszałka nadwornego koronnego, dał się przede wszystkim poznać jako publicysta i filozof ustroju, a także nieprzeciętny polityk. Starsza historiografia widziała w nim regalistę i poplecznika kolejnych dworów. Dopiero studia Władysława Czaplińskiego ukazują go jako polityka będącego apologetą ustroju państwa polsko-litewskiego. W rzeczywistości Opaliński był politycznym lawirantem, zaś jego poglądy wyrażane zarówno w publicystyce, jak i w działaniach politycznych były korelacją postawy oświeconego magnata połowy XVII w. dbającego głównie o interes swojego rodu, w dalszej kolejności państwa, na pewno dumnego z ustroju Rzeczpospolitej, ale dostrzegającego jego wynaturzenia. Dzieła Opalińskiego z zakresu filozofii państwa, takie jak Rozmowa plebana z ziemianinem, Obrona Polski, czy Coś nowego?, wykazują szerokie horyzonty w myśli marszałka nadwornego i jego nieprzeciętne zdolności publicystyczne. Pomysły, jakie wykazuje Opaliński w swoich pracach, są nowatorskie, a co najważniejsze realne, nie oderwane od istniejącej rzeczywistości. Ustrój Rzeczpospolitej był dla magnata wielkopolskiego wzorem. „Złotą wolność” szlachecką uważał za najdoskonalszy ustrój społeczny, w czym wtórowali mu inni publicyści epoki. Opaliński był jednak świadomy niedomagań wynikających z nawarstwiających się „egzorbitancji”, a w szczególności z anarchizacji polskiego parlamentaryzmu. Instytucję liberum veto odbierał jako słuszną konieczność, natomiast obawiał się jego korzystania przez nieodpowiednie osoby, stąd postulował stosowania jej wyłącznie do spraw wagi państwowej.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 37-47
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Wyrazić niewyrażalne”. Psychologiczne tajemnice duszy romantycznego twórcy w "Utworach francuskich" Zygmunta Krasińskiego
    Express the “Inexpressible”: Psychological Secrets of the Soul of a Romantic Artist in Utwory francuskie by Zygmunt Krasiński
    Autorzy:
    Śmieciński, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2134512.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-19
    Wydawca:
    Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
    Tematy:
    romanticism
    romantic poetry
    Zygmunt Krasiński
    psychology of creativity
    idealistic philosophy
    God
    absolute
    infinity
    “inexpressibility”
    “soul”
    “mood” (“state of the soul”)
    subconsciousness
    onirism
    dream
    death
    premonition of death
    eschatology
    romantyzm
    poezja romantyczna
    psychologia twórczości
    filozofia idealistyczna
    Bóg
    absolut
    nieskończoność
    „niewyrażalność”
    „dusza”
    „nastrój” („stan duszy”)
    podświadomość
    oniryzm
    sen
    śmierć
    przeczucie śmierci
    eschatologia
    Opis:
    W artykule przedstawiono problem dotyczący psychologii twórczości. Problematyka psychologiczna, obok filozoficznej, w wieku XIX znajdowała się w samym centrum myśli, przenikała wszystkie dziedziny życia. Podstawowym słowem kluczem dla tej dziedziny stało się w romantyzmie pojęcie „dusza” – termin bardzo wieloznaczny, skupiający w sobie wiele różnych znaczeń i semantycznych odcieni. Psychologiczna „dusza” – podobnie jak w filozofii słowa klucze: Bóg, absolut, wieczność, nieskończoność – odnosi się do idei (jakości) nieuchwytnych, w sposób ludzki niedostępnych, wprowadzających na grunt romantycznej poezji pierwiastek „niewyrażalnego”. Z taką właśnie próbą wyrażenia „niewyrażalnego” – zdaniem Autora artykułu – mamy do czynienia w Utworach francuskich Zygmunta Krasińskiego. Obrazy duszy, tkwiące głęboko w tych tekstach, stanowią odważną poetycką próbę eksploracji sfery jakości nieuchwytnych, właśnie „niewyrażalnych”. Przenoszą nas w „uniwersum nadnaturalne, gdzie duch się wciela w kształty wzniosłe lub przeraźliwie zrodzone w nieświadomości, pozwalające nam wniknąć w świat najbardziej irracjonalny, urojony”. Jednakże „dusza” Krasińskiego, jak konstatuje Autor, pozostaje w tych tekstach nie-do-poznana; więcej – powinna pozostać nie-do-poznana. Zaklęta w swym nie-do-poznaniu zaświadcza nie tylko o nowatorstwie i artyzmie fragmentów francuskich, ale także stanowi o istocie poezji romantycznej i poezji w ogóle.
    The article presents the issue of the psychology of creativity. In the 19th century, psychological issues, along with philosophical ones, were at the very center of thought, penetrating all areas of life. The basic key word for this field in Romanticism was the concept of a “soul”–  a very ambiguous term, encompassing many different meanings and semantic properties. The psychological “soul” - similarly to the key words in philosophy: “God,” “absolute,” “eternity,” “infinity”– refers to the idea (quality) that is elusive, inaccessible in a human way, introducing the “inexpressible” element to romantic poetry. This is the attempt to express the “inexpressible” – according to the author of the article – in Zygmunt Krasiński’s "Utwory francuskie" [Eng. French Works]. Images of the soul, deeply embedded in these texts, are a bold poetic attempt to explore the sphere of elusive, essentially “inexpressible”qualities. They take us into the “supernatural universe, where the spirit incarnates sublime shapes or is terribly born in the unconscious, allowing us to penetrate the most irrational and imaginary world [translation].” However, Krasiński’s “soul,” asthe author states, remains unknown in these texts; moreover –  it should remain unrecognized. Enchanted in its non-recognition, it testifies not only to the novelty and artistry of "Utwory francuskie", but also determines the essence of romantic poetry and poetry in general.
    Źródło:
    Studia Mazowieckie; 2022, 17, 2; 87-100
    1231-2797
    2720-5991
    Pojawia się w:
    Studia Mazowieckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies