Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "philosophy of cosmology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Filozofia kosmologii – program otwarty
Philosophy of cosmology - an open project
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690874.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of cosmology
Opis:
Book review: K. Chamcham, J. Silk, J.D. Barrow, S. Saunders (eds.), The Philosophy of Cosmology, Cambridge University Press, Cambridge 2017, pp. XII + 514.
Recenzja książki: K. Chamcham, J. Silk, J.D. Barrow, S. Saunders (red.), The Philosophy of Cosmology, Cambridge University Press, Cambridge 2017, ss. XII + 514.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 185-193
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia kosmologii – zarys problematyki
Philosophy of Cosmology – Outline of the Issue
Autorzy:
Turek, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013903.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia kosmologii
filozofia przyrody
metodologia kosmologii
philosophy of cosmology
philosophy of nature
methodology of cosmology
Opis:
The article in the systematic and ordered way presents the most important philosophical problems, which are undertaken with regard to their close connections with contemporary (scientific) cosmology. Lately more and more often the issue mentioned above is called philosophy of cosmology. In the first part of that article, with accordance to the broad understanding of that philosophy, methodological problem of cosmology containing both: its external methodology (general and particular) and so-called internal methodology has been presented. The second part of the article contains various philosophical questions which are undertaken in the context of concrete achievements of contemporary scientific cosmology. They include issues from the field of philosophy of nature, philosophy of God, and ontology.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 269-308
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem osobliwości początkowej jako geneza poszukiwania kwantowych teorii powstania wszechświata
Autorzy:
Jakubiec, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/429179.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
singularity
quantum cosmology
Hartle – Hawking model
philosophy of cosmology
Stephen Hawking
Georges Lemaître
Opis:
This paper puts forward the problem of singularity – one of the most important issues in contemporary cosmology. Firstly, the history of “singularity” concept and basis of Penrose’s and Hawking’s theorem of singularity are discussed. Secondly, the problem of singularity is presented as a genesis of search of quantum theories of the beginning of the Universe, in which the concept of singularity is not present. One sophisticated concept of Hartle and Hawking is presented, in particular the authors’ methodology is described. The paper shows many possible philosophical problems which are connected with quantum cosmology.
Źródło:
Semina Scientiarum; 2013, 12
1644-3365
Pojawia się w:
Semina Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy model Wszechświata powinien być strukturalnie stabilny
Should the Model of the Universe be Structurally Stable?
Autorzy:
Tambor, Paweł
Szydłowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488409.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stabilność strukturalna
model kosmologiczny
metodologia kosmologii
filozofia kosmologii
structural stability
cosmological model
methodology and philosophy of cosmology
Opis:
Pokazujemy, że kosmologia współczesna posiada cechy efektywnej teorii fizycznej podobnej do standardowego modelu cząstek elementarnych. Obecnie mamy do czynienia z konstytuowaniem się tzw. standardowego modelu kosmologicznego. W pracy wskazujemy na cechy charakterystyczne takiego modelu, który jest modelem kosmologicznym o maksymalnej symetrii (jednorodność i izotropowość przestrzenna) wypełnionego materią barionową i ciemną materią oraz ciemną energią (ze stałą kosmologiczną). Model ten jest nazywany modelem standardowym LCDM (Lambda – Cold – Dark Matter model) i jest rozwiązaniem klasycznych równań Einsteina z członem kosmologicznym. Proces wyłonienia się modelu LCDM z modelu CDM można traktować jako proces emergencji epistemologicznej. Wskazujemy na dwa użyteczne pojęcia: bifurkacji i strukturalnej niestabilności, które mogą być użyteczne w konceptualizacji predykatu nowy, w opisie pojęcia emergencji standardowego modelu kosmologicznego. Na marginesie naszych rozważań formułujemy koncepcję bifurkacyjnego rozwoju kosmologii w drodze kolejnej bifurkacji jej parametrów. Wówczas przejście od modelu dynamicznego CDM do modelu LCDM posiada charakter bifurkacji typu widłowego. Ten scenariusz jest zgodny ze scenariuszem nieliniowego rozwoju nauki Michała Hellera.
We show that the modern cosmology appears to be the case of effective modeling similar to the Standard Model of particle physics (SM). In the study of the universe an important role is played by the physical theory from which the Standard Cosmological Model, allowing us to explain the properties of contemporary universe and its history, is derived. The Standard Cosmological Model includes the model of universe evolution (based on General Relativity) and SM. This paper discusses the scheme of the accelerated expansion of the universe in terms of today's dark energy and dark matter. We will examine the methodological features of such an explanation in the Standard Cosmological Model. We elaborate oscillating models of the Universe from the point of view of their structural stability. We show that this conceptual framework can be useful in describing relations between cosmological models LCDM (Lamda – Cold – Dark Matter Model) and CMD where epistemological emergence of specific properties is presented in terms of bifurcation and instability.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 1; 65-87
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytanie o jedność nauki na przykładzie kosmologii antropicznej
The Question of the Unity of Science in the Case of Anthropic Cosmology
Autorzy:
Leciejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39567858.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
filozofia kosmologii
kosmologia antropiczna
jedność nauki
integracja nauk
dyferencjacja nauk
philosophy of cosmology
anthropic cosmology
unity of science
integration of sciences
differentiation of sciences
Opis:
Wobec postępującego od lat procesu dyferencjacji nauk warto zadać pytanie o ich możliwą integrację. Problem ten przedstawiony zostanie na przykładzie kosmologii antropicznej. W pierwszej części artykułu opisane zostaną dwa podstawowe ujęcia kosmologii antropicznej, to znaczy mocna i słaba kosmologia antropiczna (kosmologia inflacyjna oraz kosmologia kwantowa). Następnie zostanie ona ukazana jako przykład projektu integracji nauk ewolucyjnych. W ostatniej części artykułu podjęta zostanie próba wykazania, że kosmologia antropiczna (w znaczeniu szerszym niż wcześniej opisana słaba i mocna kosmologia antropiczna) może stanowić paradygmatyczny przykład nauki ewolucyjnej o najszerszym zakresie badawczym i spójnej metodzie badawczej, wspólnej dla wszystkich nauk ewolucyjnych. Będzie to zatem opis projektu badawczego, który jednoczy wszystkie nauki ewolucyjne.
Given the ongoing process of the differentiation of sciences, it is worth posing a question about the possibility of them being integrated. This matter will be explored with reference to anthropic cosmology. The first part of the article will be a description of two basic approaches to anthropic cosmology, i.e. the so-called strong and weak anthropic cosmology (inflation cosmology and quantum cosmology); subsequently, it will be shown as an example of a project of integration in evolutionary sciences. The final part of the article will show that anthropic cosmology (in a broader sense than the previously described weak and strong anthropic cosmology) may in fact constitute a paradigmatic example of an evolutionary science with the widest research scope and a consistent research method, common to all evolutionary sciences. In this sense, anthropic cosmology is a research project that unifies all evolutionary sciences.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 101-118
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja wszechświata oscylacyjnego w kosmologii — krytyczny punkt widzenia
Oscillating Models of the Universe in Cosmology
Autorzy:
Szydłowski, Marek
Tambor, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012843.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
stabilność strukturalna
oscylujący Wszechświat
cykl graniczny
metodologia kosmologii
filozofia kosmologii
structural stability
oscillating universe
limit cycle
methodology and philosophy of cosmology
Opis:
We criticize oscillating models of the Universe from the point of view of their structural instability. Moreover we show that parameters of a cycle depend on initial conditions in standard models of an oscillatory type in cosmology. Therefore these oscillating models do not solve the problem of initial condition. We argue that the special type of oscillating cosmology represented by a limit cycle in the phase space is a natural candidate for solving the problem of initial conditions. The programme of formulating oscillatory cosmology as a global structurally stable oscillator is formulated. The short review of models in science, where a limit cycle type of behavior appears, is given. It is also proposed to compare the oscillating models with the concordance cosmological model by using the Akaike criterion of simplicity. Advantages and disadvantages of oscillating cosmology are discussed in the framework of the philosophy and methodology of cosmology.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 301-323
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmiczny kontekst ewolucji biologicznej i jego konsekwencje filozoficzno-teologiczne
The cosmic context of biological evolution and its philosophical and theological consequences
Autorzy:
Leciejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27832244.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Anthropic universe
anthropic principle
philosophy of cosmology
philosophical implications
theological consequences
Wszechświat antropiczny
zasada antropiczna
filozofia kosmologii
implikacje filozoficzne
konsekwencje teologiczne
Opis:
W artykule opiszę kosmiczny kontekst ewolucji biologicznej i jego konkretyzację w postaci różnych sformułowań zasad antropicznych (słabej, mocnej, probabilistycznej, ostatecznej i partycypacyjnej), aby przejść do omówienia wybranych filozoficznych oraz teologicznych konsekwencji antropiczności Wszechświata. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy fakt antropiczności Wszechświata prowadzi do możliwości uzasadnienia tez o ontologicznym, epistemologicznym oraz teologicznym charakterze.
In the article I describe the cosmic context of biological evolution and its concretization in the form of various formulations of anthropic principles (weak, strong, probabilistic, ultimate and participatory) in order to discuss selected philosophical and theological consequences of the anthropic of the Universe. The aim of the article is to answer the question whether the fact of the anthropic nature of the Universe leads to the possibility of justifying theses of an ontological, epistemological and theological nature.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2022, 19; 7-25
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chybiona krytyka
Misplaced Criticism
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909896.pdf
Data publikacji:
2005-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
cosmology
philosophy of science
Opis:
The paper contains a comment on the criticism of the author's book Początek jest wszędzie (Prószynski i S-ka, 2002) by Marek Lagosz ("Przegląd Filozoficzny - Nowa Seria, 14, 2005, 121-133). The comment focuses on the following issues: (1) the conception of philosophy of physics; (2) some methodological questions, especially the role of models in physics; (3) some explanations concerning the model proposed by the present author and his coworkers. A few "ideological remarks" are also made.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2005, 13, 2; 129-135
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy filozof powinien bać się Stephena Hawkinga?
Should a Philosopher Fear Stephen Hawking?
Autorzy:
Grygiel, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691050.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Stephen Hawking
cosmology
philosophy
philosophy of science
Opis:
Scientists, who have made significant contributions to the deepening of knowledge in their area of research, often engage in discussions concerning the ultimate explanations of the Universe. This is particularly visible in cosmology for the theories presented directly refer to the major questions raised by the philosophers such as the origin and the fate of the Universe, the nature of the physical laws and the existence of God. Stephen Hawking has made himself known as one of the most vocal speakers in this regard by insisting that the no-boundary Hartle-Hawking model can be used to explain away the need for any external agent in the creation of the Universe. In his recent popular book entitled The Grand Design written together with Leonard Mlodinow, Hawking declared the death of philosophy on the grounds that it did not stood up to the challenges of science by not answering the ultimate questions the way science is now capable of doing. The article aims at demonstrating that Hawking’s and Mlodinow’s radical claims rest on very strong and ill-justified philosophical assumptions of the model dependent realism. Although it is a philosophically legitimate standpoint, its reductive character does not permit the extent of generalization as suggested in The Grand Design.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 46-62
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego jest mnóstwo rzeczy raczej niż prawie nic? – „słabe pytanie Leibniza”
Why is there a lot of things rather than almost nothing? – weak Leibniz’s question
Autorzy:
Lamża, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690810.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
philosophy of nature
Leibniz’s question
cosmology
Opis:
The original Leibniz’s question „Why is there something rather than nothing?” is rephrased in a „weak” way: „Why is there a lot of things rather than almost nothing?”. The first part of the article argues for two propositions: 1) We may not reasonably expect a real answer to the original Leibniz’s question, mostly because the concept of „nothingness” cannot be defined in a way that makes sense and is operational. 2) The „weak” version of the question retains the philosophical „spirit” of the original. In the second part a methodology for answering the weak Leibniz’s question is presented - one of an analysis of the cosmic evolution in terms of the reasons and causes for the emergence of new types of natural objects and processes („things”). A representation the structure of the Universe is presented that is based on a list of ca. 900 names of things derived from the Universal Decimal Classification (UDC) catalogue, representing all natural sciences. Further analyses concern the properties of the Universe and its evolution that cause new things to emerge all the time - although one may imagine and precisely describe a scenario where new things stopped appearing shortly after the Big Bang and now there is almost nothing in the Universe.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2014, 55; 91-127
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starożytne źródła koncepcji harmonii sfer
Autorzy:
Konik, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669043.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
ancient philosophy
medieval philosophy
music theory
Boethius
music of the spheres
cosmology
Opis:
The theory of “music of the spheres” (musica mundana) introduced by Boethius in his treaty De institutione musica is an original contribution in development of mediaeval theory of music. However, it’s roots trace back to the Greek antiquity. When considering the sources of medieval theory of musica mundana, one shall underline three most important sources: (1) mythology with its complex cosmogony (esp. by Homer and Hesiod), (2) early cosmology by pre-Socratic philosophers (incl. Anaximander, Heraclit), (3) Pythagorean school. Despite of the fact that idea of the music of the spheres – as presented by the Pythagoreans – was criticized by Aristotle in his De caelo, it became one of the most influential cosmological concept. One of the most striking results of this situation is the fact, that for many ages (during mediaeval era) music was regarded as a scientific discipline, despite its aesthetical dimension.
The theory of “music of the spheres” (musica mundana) introduced by Boethius in his treaty De institutione musica is an original contribution in development of mediaeval theory of music. However, it’s roots trace back to the Greek antiquity. When considering the sources of medieval theory of musica mundana, one shall underline three most important sources: (1) mythology with its complex cosmogony (esp. by Homer and Hesiod), (2) early cosmology by pre-Socratic philosophers (incl. Anaximander, Heraclit), (3) Pythagorean school. Despite of the fact that idea of the music of the spheres – as presented by the Pythagoreans – was criticized by Aristotle in his De caelo, it became one of the most influential cosmological concept. One of the most striking results of this situation is the fact, that for many ages (during mediaeval era) music was regarded as a scientific discipline, despite its aesthetical dimension.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2012, 10
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starożytne źródła koncepcji muzyki sfer w XII w.
The Ancient Roots of 12thcentury Theory of Music of the Spheres
Autorzy:
Konik, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/528494.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
harmony of the spheres
medieval philosophy
cosmology
music theory
Boethius
Opis:
The theory of “music of the spheres” (musicamundana) introduced by Boethius in his treaty De institutione musica is an original contribution in development of mediaeval theory of music. However, it’s roots trace back to the Greek antiquity. When considering the sources of medieval theory of musicamundana, one shall underline three most important sources: (1) mythology with its complex cosmogony (esp. by Homer and Hesiod), (2) early cosmology by pre-Socratic philosophers (incl. Anaximander, Heraclit), (3) Pythagorean school. Despite of the fact that idea of the music of the spheres – as presented by the Pythagoreans – was criticized by Aristotle in his De caelo, it became one of the most infl uential cosmological concept. One of the most important periods – from the point of view of the reception of discussed theory – is the twelfth century. It is often called the aetas Boethiana as it is distinguished by an increased interest in the works of Boethius, with special emphasis on his theological writings and Consolatio, which was very popular at the time. The reason behind this phenomenon was a growing specialization of issues relating to the theory of music, which fi nally led to its independence from the other areas of knowledge; yet this is not the only reason why the subject of the harmony of the spheres was again widely discussed in philosophical circles. An essential factor was the development of Neo-platonic philosophical schools, such as the famous School of Chartres. The interest in natural sciences in the School of Chartres and later in the Oxford School made the scientists of the time focus on the works of authors whose ideas were essential to the concept of the harmony of the spheres, among them such philosophers as Calcidius, Macrobius and Boethius
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2012, 1; 125-140
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komu i po co jest dziś potrzebna filozofia przyrody?
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013891.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
dialog kultur
kosmologia
philosophy of nature
intercultural dialog
cosmology
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 2; 410-411
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O naukowych i filozoficznych implikacjach problemu brakującej masy
On the Scientific and Philosophical Implications of the Missing Mass Problem
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690664.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Missing Mass Problem
dark matter
dark energy
cosmology
philosophy of physics
Opis:
The article deals with the so called missing mass problem which during the last three decades has become one of the most serious difficulties in physics. There is some strong empirical evidence that the Universe contains not only matter that can be seen (by telescopes or radio telescopes) but the huge quantities of the unseen matter as well. The ordinary matter known to physics is but a small part of all matter the Universe is composed of. The missing mass is supposed to be in the form of the dark matter and the dark energy. In the paper the arguments in favor of the existence of these two entities are outlined, and some scientific as well as philosophical implications of the missing mass problem are discussed. It is argued that all the proposed solutions of this problem lead to serious changes in the scientific and philosophical worldview.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2014, 54; 5-37
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stawianie i rozwiązywanie problemów filozoficznych w powiązaniu z naukami przyrodniczymi
Autorzy:
Szydłowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013469.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
filozofia nauk przyrodniczych
kosmologia
naukometria
obraz świata
philosophy of nature
philosophy of science
cosmology
scientometrics
Weltbild
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 310-311
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies