Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "obszar metropolitalny;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 92
Tytuł:
Analiza delimitacji gdańskiego obszaru metropolitalnego1 i jego stref
An analysis o f delimitate Gdańsk metropolitan area and its zones
Autorzy:
Turzyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023258.pdf
Data publikacji:
2015-03-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Gdańsk
Gdańsk metropolitan area
delimitate MA
MA zones
Urban Functional Area
gdański obszar metropolitalny (GOM)
delimitacja OM
strefy OM
obszar funkcjonalny OM
miejski obszar funkcjonalny (MOF)
Opis:
Obszar metropolitalny nie jes t jednorodny, dlatego wyznacza się jego strefy: centrum, obszar funkcjonalny i otoczenie. W odpowiedzi na propozycję delimitacji Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Ośrodka Wojewódzkiego, sporządzonego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego2, delimitacje obszaru metropolitalnego Stowarzyszenia GOM3 oraz Urzędu  Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Biuro Rozwoju Gdańska podjęło się ich analizy. Do delimitacji obszaru metropolitalnego (OM) i jego stref, wzięto pod uwagę syntetyczny wskaźnik urbanistyczny, dojazdy do pracy, nauki, usług, rozrywki i innych, oraz prognozy oddziaływania na obszar planowanych i realizowanych powiązań drogowych.
In response to proposals of delimitation of the Urban Functional Area of Voivodeship City which was compiled by Ministry of Regional Development, next delimitation of Gdańsk Metropolitan Area by GMA Association and Pomeranian Marshal Office, Gdańsk Development Office carried out the analyses of them all. To the following were taken into consideration: a synthetic index of urbanization, commuting, access to schools, services, entertainment etc., as well as forecast of impact on planned and ongoing road connections. Delimitation of MA should consider not only the results of indicators but also functional and political aspect. Moreover, another crucial characteristics of the delimitation are administrative cohesion and spatial continuity.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2015, 29; 93-108
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza potencjału gospodarczego małych miast położonych w strefie funkcjonalnego wpływu ośrodków metropolitalnych w Polsce
Analysis of the Economic Potential of Small Towns Placed in the Metropolies Functional Impact Zone in Poland
Autorzy:
Kudłacz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/592335.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Miasto
Obszar metropolitalny
Potencjał inwestycyjny
Przedsiębiorczość
City
Entrepreneurship
Investment potential
Metropolitan area
Opis:
In this article the author analyzes the relationship between the distance from the center of the metropolitan cities and their economic potential. On the one hand the regional spatial distribution was analyzed, on the other hand the attempt to define "channels carrying" capacity of cities to cities in the functional area surrounding metropolitan centers, as well as "internal channels of growth" was made. Moreover, the author tries to answer the question, based on the results of the analysis, whether the small town grows faster thanks to its location in the area of functional impact of metropolitan centers in Poland. On the one hand, it can be assumed that the environment uses the functions and processes of the development of metropolitan center. Environment becomes richer by the presence of a strong metropolitan center in the region. This is due to the fact that cities cooperate with each other without the metropolis area, the environment is under the direct influence of metropolitan centers. Environment benefits from the presence of the metropolis and remains in its natural zone of influence. Range, direction and type of influence is different for each of the cities, but the true is that such a practice may be an interaction. Certainly the immediate environment of metropolis, also known as the metropolitan area has the strongest connection with the metropolitan center. There is also a second force "draining" the potential of the environment to metropolitan center. Both of these forces are present in the geographic space of small towns which are under the influence of the metropolis, so an answer which of these forces is dominant have to be find. Certainly the distribution of these forces is important for small towns in the regional environment of the metropolis. Author of this article will attempt to review if the economic potential of small towns is the influence of the internal forces, or is the result of a specific geographic location.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2013, 144; 81-93
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of land use change in selected metropolitan areas in Poland based on remote sensing data
Autorzy:
Kwoczyńska, Bogusława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124656.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
land cover
metropolitan area
satellite data
pokrycie terenu
obszar metropolitalny
dane satelitarne
Opis:
The aim of the study was to diagnose the main trends of changes in land cover in selected communes of Polish metropolitan areas. Detailed studies were conducted in deliberately selected housing estates located in the core of metropolitan area (at least one housing estate) and communes located directly at the border of cities and located on the outskirts of metropolitan areas. The examined communes also differed in the quality of natural conditions of agricultural production. The study used LANDSAT 5 TM and RapidEye satellite images from three limited-time registrations (1996/1999, 2011, 2016/2017). On the basis of remote sensing data, changes in land use were specified by presenting them in a graphic form as compilation of numerical maps. The analyses were performed on processed images (colour compositions), which were subjected to supervised classification using the maximum-likelihood technique. The quality control of supervised classification showed accuracy of 89.3% for LANDSAT 5 TM scene analyses and 91.8% for RapidEye images. Kappa coefficient for the discussed classification was: 0.84 (LANDSAT TM) and 0.89 (Rapid Eye). The results obtained for individual metropolitan areas allow to identify the directions of changes (Land Use Change Cover) taking place in them, with consideration to specificity of each of them.
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2022, 1; 73--101
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the changes to land use in selected municipalities of Lublin metropolitan area, based on remote sensing data
Autorzy:
Kwoczyńska, Bogusława
Sroka, Wojciech
Sikora, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100440.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Tematy:
satellite imagery
land cover
metropolitan area
MA
zdjęcie satelitarne
pokrycie terenu
obszar metropolitalny
Opis:
The aim of the study was to diagnose the main trends of the changes in land cover around the urban agglomerations, as illustrated with the example of Lublin, over the last twenty years (1998–2016), as well as their statistical and graphical presentation in the form of digital maps compilation. The project was conducted on the basis of the remote sensing data: RapidEye and LANDSAT 5 TM satellite imagery from three temporal records (1998, 2009–11, 2016–17). Detailed research was carried out in purposefully selected municipalities. The performed analyses showed that in the studied municipalities some changes in the use of arable land and grassland occurred. The largest loss in terms of area share was recorded mainly in the arable land. At the core of the metropolitan area, i.e. in the city of Lublin, over the last 20 years the share of arable land in the total area decreased by almost 11 percentage points (p.p.). In the municipalities located directly at the border with Lublin, this loss was much lower, and was equal 4–5 p.p. Slightly larger changes occurred in municipalities located further from the core, where both in the category of very good and slightly weaker natural conditions, losses of arable land were greater than in municipalities located directly at the core’s border of the metropolitan area (MA).
Źródło:
Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2019, 4; 73-91
2300-1496
Pojawia się w:
Geomatics, Landmanagement and Landscape
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of Retention Potential Changes as an Element of Suburbanization Monitoring on Example of an Ungauged Catchment in Poznań Metropolitan Area (Poland)
Ocena zmina potencjału retencyjnego jako element monitoringu suburbanizacji na przykładzie niekontrolowanej zlewni w Poznański Obszarze Metropolitalnym (Polska)
Autorzy:
Mrozik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817958.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
retention potential
Poznań Metropolitan Area
suburbanization monitoring
SCS-CN method
ungauged catchment
planning in water resources management
potencjał retencyjny
Poznański Obszar Metropolitalny
monitoring suburbanizacji
metoda SCS-CN
zlewnia niekontrolowana
monitoring
planowanie w gospodarowaniu wodami
Opis:
The development of the cities results in significant changes in land use and functional connections between urban and rural areas. The changing relations between the use of urban and rural areas lead to changes in the quality of the inhabitants’ lives, of the environment and ecosystem services, including water resources. Those changes are the most visible in peri-urban areas. Different scenarios of the development of urbanized areas in Europe based on the IPCC assumptions indicate their further expansion at 0,4-0,7% per year which is over 10 times higher score than any other land use. This means that the intensity of this process will be particularly visible in peri-urban areas, including considerable areas of Poland. The observed intensive transformations of arable lands into built-up and urbanized areas make one think about the influence of suburbanization on water management, especially in the context of extreme phenomena, out of which the most afflictive over the two last decades were floods in 1997, 2011 and 2010. Monitoring the process of suburbanization gains importance in the context of its influence on water management in the river catchment which, according to the IWRM principle, a basic planning unit are in water management planning. The objective of this paper was evaluation of the possibility of using the SCS-CN method as an element of monitoring process of suburbanization through sizing the changes in the in water retention potential of ungauged catchments on peri-urban areas of metropolitan areas. Detailed analyses were carried out based on the Skorzynka river catchment located within the rural communes of Dopiewo, Tarnowo Podgórne and the city of Poznań which are the nucleus of Poznan Metropolitan Area (PMA) (currently defined as the voivodeship urban functional area of Poznań). Altogether, according to the delimitation proposed by the regional planning office Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego (WBPP), PMA comprises 45 communes together with Poznań (including 10 cities – centres of district and 15 other small cities). To the assessment of potential water retention and effective precipitation the SCS-CN method was used. The changes in land use were estimated on the basis of a topographic map from 1998 at a 1:10 000 scale and the Urban Atlas based on satellite photographs from SPOT 5 satellite on the ground resolution of 2.5 m from 2007. Data on soil were obtained from soil and agricultural maps at a 1:25 000 scale performed by Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Puławy. All analyses were performed using ArcGIS 10.0 software by ESRI. The information about precipitation based on the data from the climatic station of Poznań Ławica Thanks to using the SCS-CN method a 20% decrease of potential water retention (99 to 80mm) in the 11-years period for Skórzynka catchment in average antecedent moisture conditions (AMC II) has been demonstrated. Also, a 17% increase of effective precipitation (35 to 41 mm) calculated for extreme rainfall event observed on 17/08/2010 was shown. The conducted analyses allow to conclude that the SCS-CN method is a useful and desirable tool used to monitor the process of suburbanization in ungauged catchments located within metropolitan areas in order to assess the changes of potential water retention. The obtained data may be a decision criterion for local authorities in the proper creation of spatial policy, especially in the sphere of water resources management and preventing local floods and droughts.
Rozwój miast skutkuje znacznymi zmianami użytkowania terenu i powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi. Zmieniające się relacje pomiędzy użytkowaniem obszarów miejskich i wiejskich prowadzą do zmian jakości życia mieszkańców, środowiska i świadczeń ekosystemów, w tym zasobów wodnych. Zmiany te są najbardziej widoczne na obszarach podmiejskich. Różne scenariusze rozwoju obszarów zurbanizowanych w Europie oparte na założeniach IPCC wskazują niezależnie na ich dalszą ekspansję w granicach 0,4-0,7% rocznie, co jest wynikiem ponad dziesięciokrotnie wyższym niż rozwój jakichkolwiek innych typów użytkowania. Oznacza to, że nasilenie tego procesu będzie szczególnie widoczne na obszarach podmiejskich, w tym na znacznych obszarach Polski. Obserwowane intensywne przekształcania terenów użytkowanych rolniczo na tereny zabudowane i zurbanizowane zmuszają do zastanowienia się nad wpływem suburbanizacji na gospodarowanie wodami zwłaszcza w kontekście zjawisk ekstremalnych, z których w Polsce w ostatnich dwóch dekadach szczególnie dotkliwe okazały się powodzie w 1997, 2001 i 2010 r. Szczególnego znaczenia nabiera potrzeba monitoringu zjawiska suburbanizacji w kontekście jej wpływu na gospodarowanie wodą w zlewni rzecznej będącej zgodnie z zasadą IWRM podstawową jednostką planistyczną w planowaniu w gospodarowaniu wodami. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania metody SCS-CN jako elementu monitoringu procesu suburbanizacji poprzez zwymiarowanie zmian w potencjalne retencyjnym niekontrolowanych zlewni rzecznych na terenach podmiejskich w miejskich obszarach funkcjonalnych (metropolitalnych). Szczegółowe analizy w pracy wykonano na przykładzie zlewni Skórzynki położonej w granicach gmin wiejskich Dopiewo i Tarnowo Podgórne i miasta Poznań stanowiących rdzeń Poznańskiego Obszaru Metropolitanego (POM) (określanego obecnie jako Miejski Obszar Funkcjonalny Ośrodka Wojewódzkiego) Ogółem według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem (w tym 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast). Do oceny zmian potencjału retencyjnego i opadu efektywnego wykorzystano metodę SCS-CN. Zmiany zagospodarowania terenu oceniono na podstawie mapy topograficznej z 1998 r. w skali 1: 10 000 oraz urban atlasu bazującego na zdjęciach satelitarnych SPOT5 o rozdzielczości terenowej 2,5m z roku 2007. Dane dotyczące gleb pochodziły z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 25 000 wykonanej przez IUNG w Puławach. Wszystkie analizy wykonano przy użyciu oprogramowania ArcGIS 10.0 firmy ESRI. Dane opadowe pochodziły ze stacji Poznań-Ławica. Dzięki metodzie SCS-CN wykazano dla zlewni Skórzynki w okresie 11 lat dla przeciętnych początkowych warunków wilgotnościowych spadek potencjalnej retencji (o 20%, tj. z 99 na 80mm) oraz wzrost opadu efektywnego (o 17%, tj. z 35 na 41mm) wyliczonego dla ekstremalnego zdarzenia opadowego odnotowanego 17.08.2010 r. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że metoda SCS-CN jest użytecznym i pożądanym narzędziem monitoringu procesu suburbanizacji w niekontrolowanych zlewniach położonych w obrębie obszarów metropolitalnych w celu oceny zmian potencjału retencyjnego zlewni. Uzyskane wyniki mogą stanowić kryterium decyzyjne dla lokalnych władz we właściwym kreowaniu polityki przestrzennej, zwłaszcza w zakresie kształtowania zasobów wodnych oraz przeciwdziałania lokalnym powodziom i suszom.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 188-200
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania operacyjne ograniczeń aktywności organizacji pozarządowych w kształtowaniu metropolitalnego rynku transportowego Trójmiasto
Autorzy:
Suchanek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/589191.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Obszar metropolitalny
Transport publiczny
Organizacja transportu
Organizacje pozarządowe
Badania operacyjne
Metropolitan area
Non-governmental organisation
Operations research
Organization of transport
Public transport
Opis:
Polycentric metropolitan area Trojmiasto in the north of Poland, by the Gdansk Bay is one of the most important urban centres for the Polish economy. The level of development of the collective public transport system is one of crucial factors for the functioning of such a vast urban area. Public services, in the form of local government departments or budget units are responsible for the organisation of transport services within the metropolis. They are coordinated by the metropolitan public transport union, MZKZG. Either municipal or private carriers are responsible for the realisation of transport services. The metropolitan transport market is dominated by public services or private businesses, while the "third sector" subjects have a relatively small participation in the market shaping process, mostly due to their lack of competiveness, connected with the non-profit activity formula. The objective function of those subjects is based on the desire to fulfil the needs of a limited social group, which are not satisfied through the default market mechanism. Hence, the NGOs organise special transport services, which do not fit within the objectives of traditional public services. Therefore, the objective function of the NGOs and the objective function of the subjects which create transport policy are convergent, however the scale of work of NGOs is far smaller, because of the fact that various constraints exists, not all of which are, however, active. The methodology of operational research allows to analyse the problem of the NGO activity in the process of shaping the Trojmiasto metropolitan transport market which is formulated in this way. Operational research on the constraints of NGO activity lead to a conclusion that the furthest constraint is the lack of periodic financing sources. The third sector organisations also point out heavy competition between them and barriers against access to the transport services feasibility studies. Therefore, the adaptation of the role of a transport policy stakeholder seems a necessary predictive value for the non-government organisations.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2014, 165; 120-128
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bo do tanga trzeba dwojga – rzecz o współpracy metropolitalnej na przykładzie sporządzania Planu zagospodarowania przestrzennego Obszaru Metropolitalnego Gdańsk – Gdynia – Sopot 2030
Because it takes two to Tango – an item about metropolitan cooperation on the example of drawing up the Spatial Development Plan of Metropolitan Area of Gdansk – Gdynia – Sopot 2030
Autorzy:
Pietruszewski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570218.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Metropolitalny
Tematy:
plan zagospodarowania przestrzennego,
obszar metropolitalny,
rozwój miast, współpraca,
samorząd województwa,
polityka regionalna
spatial development plan,
urban development,
cooperation,
regonaln selfgoverment,
regional policy
Opis:
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na potrzebę podjęcia działań mających na celu poprawę i wzmocnienie rozwoju obszarów metropolitalnych. Jednym z kluczowych działań jest wspólne i partnerskie planowanie przestrzenne obszaru metropolitalnego. Przykładami takich działań jest współpraca samorządu województwa pomorskiego z lokalnymi władzami obszaru metropolitalnego, czego rezultatem jest pierwszy w Polsce Plan Zagospodarowania Przestrzennego Obszaru Metropolitalnego Gdańska – Gdyni – Sopotu 2030.
The aims of article is to draw attention to the need to undertake activities which improve and strengthen metropolitan areas development. One of the key actions is a common and partnership spatial planning of metropolitan area. Examples of such activities is the cooperation between the Pomorskie regional self-government and local authorities of the metropolitan area, which results is the first in Poland The Spatial Development Plan of Metropolitan Area of Gdansk – Gdynia – Sopot 2030.
Źródło:
Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2017, 2(8)
2353-7558
Pojawia się w:
Metropolitan. Przegląd Naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in the scale and structure of farm production in metropolitan areas in Poland
Zmiany w skali i strukturze produkcji towarowych gospodarstwach rolnych na obszarach metropolitalnych Polski
Autorzy:
Wojewodzic, T.
Sroka, W.
Płonka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117493.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
metropolitan area
location theories
agricultural farm
plant production
Polska
obszar metropolitalny
teorie lokalizacji
gospodarstwo rolne
produkcja roślinna
Polska
Opis:
The aim of this analyses was to assess the changes in the organisation and scale of plant production of commercial farms located within varying distances from the core of metropolitan areas. The analysis covered a total of 1,854 commercial farms from Pomorskie, Wielkopolskie, Mazowieckie, Lubelskie, Dolnośląskie and Małopolskie voivodeships that participated in the FADN system over an uninterrupted period between 2004 and 2016. In the study population, entities engaged in production in various functional zones of metropolitan areas (MA) were identified. The study found that in the commercial farms operating in the inner zone of MAs, field cropping and horticulture are gaining importance while livestock production is subject to marginalisation.
Celem podjętych analiz była ocena zmian w zakresie organizacji i skali produkcji roślinnej gospodarstw towarowych zlokalizowanych w różnej odległości od rdzeni obszarów metropolitalnych. Analizą objęto łącznie 1854 gospodarstwa towarowe z województw pomorskiego, wielkopolskiego, mazowieckiego, lubelskiego, dolnośląskiego i małopolskiego, które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość rolną w ramach systemu FADN w latach 2004–2016. W badanej populacji wyodrębniono podmioty prowadzące produkcję w różnych strefach funkcjonalnych obszarów metropolitalnych (OM). Przeprowadzone badania wykazały, że w populacji gospodarstw towarowych prowadzących swą działalność w wewnętrznej strefie OM następuje wzrost znaczenia upraw polowych oraz produkcji ogrodniczej a marginalizacji podlega produkcja zwierzęca.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2020, 19, 1; 81-88
1644-0757
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Delimitacja obszarów metropolitalnych w Polsce jako historycznie i globalnie uwarunkowane zagadnienie polityczne
Delimitation of metropolitan areas in Poland as historically and globally conditioned political issue
Autorzy:
Dutkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023272.pdf
Data publikacji:
2015-03-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
big city
metropolitan area
region
territory
wielkie miasto
obszar metropolitalny
terytorium
Opis:
W artykule przedstawiono i przedyskutowano problem delimitacji obszarów metropolitalnych w Polsce w dwóch aspektach. Z jednej strony w kontekście globalnych i historycznych procesów industrializacji, serwicyzacji i metropolizacji wielkich miast, a z drugiej strony w świetle różnych koncepcji regionu (strukturalnego, funkcjonalnego i terytorialnego). W warunkach globalizacji sterowanie funkcjonowaniem i rozwojem wielkich miast w Polsce jest niezbędne dla zapewnienia ich prawidłowej metropolizacji. Powiązania funkcjonalne wewnątrz obszarów metropolitalnych nie są jednak ani koniecznym, ani wystarczającym warunkiem sprawności takiego sterowania. Niezbędne jest natomiast przywrócenie zasady terytorialnej. W konkluzji wykazuje się, że obszary metropolitalne w Polsce, będące w istocie regionami, powinny być definiowane jako terytoria, czyli obszary władztwa podmiotu suwerennego, choć podlegającego demokratycznej kontroli. Jedyną obecnie jednostką terytorialną tego rodzaju wyobrażalną w ramach porządku prawnego w Polsce jest powiat metropolitalny, o odmiennych kompetencjach niż istniejące powiaty i miasta na prawach powiatu. Przenosi to problem ich delimitacji z płaszczyzny naukowej i planistycznej na polityczną. Pochodną ewentualnej decyzji o utworzeniu powiatów metropolitalnych jest konieczność ich delimitacji. W tym przypadku również, wbrew rozpowszechnionym poglądom, najważniejsze są kryteria polityczne, a wtórne naukowe i planistyczne.
In the article the problem of delimitation of metropolitan areas in Poland is discussed in two aspects. On the one hand, in the context of global and historical processes of industrialization, servitization and metropolization of big cities, and, on the other hand, in the light of the various concepts of the region (structural, functional and territorial). Most of the Polish big cities suffer from deindustrialization caused by systemic change. The service economy is developing rapidly, but only in some of them (Warsaw, Krakow, Wroclaw, Poznan) and much slower in other big cities. Everywhereit causes the intensive suburbanization (sprawl). Metropolitan functions are rather in initial stage, concentrated mainly in the capital city Warsaw. So, the notion "metropolitan area” should be in the Polish context understood rather as "big city with their suburbs”. In the era of globalization, the public control of functioning and development of metropolitan areas in Poland is necessary in order to ensure their future metropolization. Functional linkages inside metropolitan areas are, however, nor necessary, nor sufficient condition of the efficiency of such a control. It is necessary to restore the territorial principle. In conclusion shows that the metropolitan areas in Poland, which are in fact regions, should be defined as the territories, that is areas ruled by sovereign, but democratically controlled power. The only imaginable such territorial unit is in Poland the metropolitan county (metropolis). It moves the problem of their delimitation from research and planning agenda to political agenda.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2015, 29; 21-36
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determinanty rozwoju obszaru metropolitalnego Ciudad de Gwatemala
The determinants of development in the Ciudad de Guatemala metropolitan area
Autorzy:
Winiarczyk-Raźniak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871163.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
metropolitan area
Guatemala
AMCG
obszar metropolitalny
Gwatemala
Opis:
Obszar metropolitalny jest regionem, którego rozwój zależy od wielu różnych czynników, począwszy od tych środowiskowych, społecznych i gospodarczych aż po wszystkie rodzaje warunków politycznych i administracyjnych. Proces wzrostu metropolitalnego jest ściśle związany z procesami globalizacji i jest najbardziej widoczny w krajach, które przystąpiły do gospodarki światowej w ostatnich dziesięcioleciach. W artykule analizie poddano obszar metropolitalny miasta Gwatemala (Area Metropolitalna del Ciudad de Guatemala – AMCG), który obejmuje osiem gmin. Jest to optymalna wersja zasięgu tego obszaru, która najczęściej podawana jest w literaturze. Przedstawiono analizę barier stojących przed Guatemala City obszaru metropolitalnego, a  także próbę określenia możliwości, które mogą pomóc AMCG rozwijać się szybciej i w sposób bardziej wszechstronny. Wskaźniki, które poddano analizie dotyczą: poziomu rozwoju społecznego, dostępności usług, dostępu do transportu publicznego, jak również potencjału regionu turystycznego. Określa ono gminy, które mogą stać się częścią AMCG w przyszłości, jak również te, które są juz częścią obszaru metropolitalnego, ale musza zostać poddane społecznej lub gospodarczej transformacji.
A metropolitan area is a region whose development is determined by an array of different factors ranging from environmental, social, and economic factors to all types of political and administrative conditions. The process of metropolitan growth is closely associated with globalization processes and is most clearly apparent in countries that have joined the global economy in recent decades. The article is based on a demarcation where the AMCG includes eight boroughs. This is the optimal version that is found most often in the literature. The paper includes an analysis of barriers facing the Guatemala City metropolitan area as well as an attempt at identifying opportunities that could help the AMCG develop more rapidly and in a more comprehensive manner. A number of indicators have been taken into consideration. These include the level of social development, the availability of services, access to public transportation, as well as the region’s tourist potential. The paper identifies boroughs that may become part of the AMCG in the future as well as those that are already a part of it but need to undergo social or economic transformation.
Źródło:
Studia Miejskie; 2011, 4; 225-238
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dezintegracja usług komunikacji miejskiej w aglomeracji gdańskiej
Disintegration of the public transport services in the Gdańsk agglomeration
Autorzy:
Połom, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570323.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Metropolitalny
Tematy:
aglomeracja gdańska;
integracja taryfowa;
komunikacja miejska;
obszar metropolitalny;
transport publiczny;
usługi transportowe
Gdansk agglomeration;
metropolitan area;
public transport;
tariff integration;
transport services;
urban transport
Opis:
Aglomeracja gdańska, nazywana w zależności od opracowania także aglomeracją trójmiejską lub aglomeracją miast Zatoki Gdańskiej charakteryzuje się znaczną rozległością przestrzenną z dwoma dominującymi ośrodkami – Gdańskiem i Gdynią. W zależności od koncepcji i przyjętych kryteriów delimitacji obszaru aglomeracji, liczba ludności zamieszkującej ją wynosi od ok. 950 tys. do 1,3 mln osób, a powierzchnia waha się od ok. 2100 do 3800 km2. Wśród najważniejszych ośrodków miejskich, poza wymienionymi dwoma głównymi zalicza się Kartuzy, Pruszcz Gdański, Redę, Rumię, Tczew, Sopot, Wejherowo i Żukowo. Jednak najbardziej istotną kwestią jest zanikanie granic między poszczególnymi ośrodkami, w szczególności Pruszczem Gdańskim i Sopotem, a Gdańskiem, czy Gdynią i Redą, a Rumią. Bliskość położenia miast, wzajemne powiązania, a przede wszystkim codzienność funkcjonowania mieszkańców aglomeracji cechuje duża mobilność w przemieszczaniu się między ośrodkami do m.in. miejsc pracy, nauki i administracji samorządowej. Pokonywanie granic pomiędzy miastami stało się codziennością życia mieszkańców aglomeracji gdańskiej, w związku z tym istotne pozostają uwarunkowania funkcjonowania transportu publicznego, a w szczególności integracja poszczególnych podsystemów. Ze względu na uwarunkowania historyczne i organizacyjne większość miast zaliczanych do aglomeracji gdańskiej posiada własne systemy (zarządów, przewoźników) komunikacji miejskiej, z indywidualną taryfą i zasadami funkcjonowania. Ponadto ważnym rodzajem transportu w realizacji codziennych podróży wewnątrz aglomeracji jest kolej miejska, a więc PKP SKM Trójmiasto oraz oddana do eksploatacji w 2015 r. linia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej (PKM). W aglomeracji trójmiejskiej funkcjonują więc różne rodzaje transportu zbiorowego: autobusy, tramwaje, trolejbusy, a także kolej miejska. Od strony organizacyjnej, zarządczej, istnieją dedykowane podmioty w Gdańsku, Gdyni, Wejherowie, a także na obu liniach kolei miejskiej. Ponadto w 2007 r. stworzono dodatkowo Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdańskiej, który miał zintegrować poszczególne rodzaje transportu, a w szczególności system taryfowy. Brak sukcesów na polu integracji transportu zbiorowego w aglomeracji gdańskiej utrudnia codzienne funkcjonowanie kilkuset tysięcy mieszkańców oraz wielu turystów przybywających do Trójmiasta głównie w okresie letnich wakacji. Jest to zatem ważny temat badawczy, który podlega analizie w niniejszym opracowaniu. W pracy zarysowano podstawy prawne oraz uwarunkowania historyczne i własnościowe funkcjonowania i organizacji transportu miejskiego w aglomeracji gdańskiej wykazując pola integracji i dezintegracji usług komunikacyjnych. Przedstawiono także możliwe scenariusze rozwoju procesu integracji transportu miejskiego w aglomeracji gdańskiej.
Gdańsk agglomeration, depending on the elaboration, named of the Tri-City agglomeration or towns of the Gulf of Gdansk is characterized by considerable spatial extent of the two dominant centers - Gdańsk and Gdynia. Depending on the concept and criteria adopted delimitation of the agglomeration area, the number of people living inside ranges from approx. 950 thousand. is 1.3 million people, and range in size from approx. 2100 - 3800 km2. Among the most important urban centers, without two major, they are Kartuzy, Pruszcz Gdański, Reda, Rumia, Tczew, Sopot, Wejherowo and Żukowo. However, the most important issue is the disappearance of boundaries between centers, in particular Pruszcz Gdański or Sopot and Gdańsk, Rumia and Gdynia or Reda. The proximity of the location of cities, reciprocal links, and above all the daily functioning of the agglomeration is characterized by high mobility in moving between the centers, among others jobs, education and local government. Overcoming the boundaries between the cities has become commonplace living agglomeration, therefore, are important determinants of public transport, and in particular the integration of the various subsystems. Due to historical factors and organizational, the cities belonging to the agglomeration have its own transport systems (transport companies), with personalized tariff and rules of operation. In addition, an important mode of transport in the daily travel within the agglomeration is the urban railway, and so PKP SKM Trójmiasto and put into operation in 2015 the Pomeranian Metropolitan Railway line (PKM). In the Gdańsk agglomeration is functioning many different types of public transport: buses, tramways, trolleybuses, and rail transport. From the organizational, managerial point of view, there are dedicated actors in Gdańsk, Gdynia, Wejherowo, as well as on both railway lines. Moreover, in 2007 it was created Metropolitan Public Transport Association of Gdańsk Bay, the organization which was to integrate different modes of transport, in particular the tariff system. Lack of success in the field of integration of public transport in the agglomeration hinders the daily functioning of hundreds of thousands of residents and many tourists coming to the Trójmiasto mainly during the summer holidays. Therefore it is an important research topic, which is subject to a detailed analysis in this study. The paper analyzes the legal basis, historical conditions, ownership aspects and organization of urban transport in the agglomeration showing the fields of integration and disintegration of public transport services. Also presented possible scenarios for the development of the integration process of urban transport in the Gdańsk agglomeration
Źródło:
Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2017, 2(8)
2353-7558
Pojawia się w:
Metropolitan. Przegląd Naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostępność komunikacyjna jako element rozwoju gmin wiejskich Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego
The communications availability as the element of the development of rural gminas of Lodz Metropolitan Area
Autorzy:
Feltynowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62315.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
obszary metropolitalne
Lodzki Obszar Metropolitalny
delimitacja
gminy wiejskie
dostepnosc komunikacyjna
rozwoj lokalny
rozwoj spoleczno-gospodarczy
Opis:
Artykuł podejmuje tematykę dostępności gmin wiejskich w obszarach metropolitalnych. Badania obejmują analizę dostępności w Łódzkim Obszarze Metropolitalnym. W odniesieniu do gmin wiejskich dostępność tych jednostek samorządowych pozwala na budowanie ich konkurencyjności. W artykule opisano również poziom rozwoju społeczno-gospodarczego gmin wiejskich Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. Wskaźnik rozwoju opracowany został przy użyciu taksonomicznej miary rozwoju Hellwiga. Podejście to pozwala na uszeregowanie jednostek terytorialnych w zależności od prezentowanego poziomu rozwoju, co daje możliwość stworzenia rankingów, które mogą podlegać wszechstronnej analizie. Zgodnie z założeniami programów unijnych obszary wiejskie powinny rozwijać się wieloaspektowo. Na wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich, szczególnie w obszarach metropolitalnych ma wpływ atrakcyjność pod względem infrastrukturalnym. Odnosi się to zarówno do dostępności gminy, jak również do zapewnienia jej mieszkańcom odpowiedniej jakości usług, co wiąże się z szeroko pojętą infrastrukturą techniczną i instytucjonalną. Próbę wszechstronnego ujęcia rozwoju stanowi prezentowana w artykule metoda, pozwalająca wskazać gminy wiejskie o wyższym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego z uwzględnieniem aspektu dostępności gmin. W artykule podjęto również próbę porównania rankingów dostępności i rozwoju społeczno-gospodarczego.
The article is discussing about the communication availability of rural gminas in metropolitan areas. The survey includes analysis of the communication availability in Łódź Metropolitan Area. The communication availability of these local governments lets them to build the their competitiveness. The article is also presenting the level of socio-economic development of rural gminas of Łódź Metropolitan Area. The growth indicator was created with the taxonomical measure of development proposed by Hellwig. This method allows for lining local units up using the presented level of development. The next step is creating rankings of this measure which can be subject of in-depth analysis. According to assumptions of UE programs rural areas should develop as a whole multifunctional area. The infrastructure and multifunctional development affect on attraction of rural areas particularly in metropolitan areas. It refers both the communication availability of the gmina and providing with the appropriate service quality for local community. It must be combined with the widely comprehended technical infrastructure and institutional infrastructure. The method presented in the article, show the rural gminas with highest socio-economic development using the communication availability as one of measures of this aspect. The article is also an attempt at comparing rankings of the communication availability and the socio-economic development.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 06
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje metreopolitalne w Górnośląskim Obszarze Metropolitalnym
Metropolitan functions of the Upper-Silesian Metropolitan Area
Autorzy:
Zuzanska-Zysko, Elzbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414413.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
metropolia
obszar metropolitalny
funkcje metropolitalne
konurbacja
region postindustrialny
region śląski
metropolis
metropolitan area
metropolitan functions
conurbation
post-industrial region
Silesian Region
Opis:
Artykuł zawiera analizę procesów metropolitalnych w aspekcie funkcjonalnym w jednym z najbardziej zaludnionych obszarów w Polsce. Jego celem jest zbadanie funkcji metropolitalnych oraz struktury wewnętrznej Górnośląskiego Obszaru Metropolitalnego. Badany obszar to policentryczny układ osadniczy o genezie konurbacji przemysłowej. Analiza bazuje na wybranych cechach jakościowych o randze międzynarodowej i krajowej, wykorzystuje wskaźnik bonitacji punktowej. Wydzielony funkcjonalny obszar metropolitalny tworzy 15 gmin, w tym 13 miast na prawach powiatu, a zamieszkuje 1,9 mln osób. Funkcje są rozproszone w różnych miastach i wykazują cechy polaryzacji. Najważniejszym ośrodkiem metropolitalnym są Katowice, które mają dobrze wykształcone funkcje metropolitalne. Pomocniczymi ośrodkami pierwszego rzędu są Gliwice i Chorzów. Pozostałe miasta to ośrodki o kształtujących się funkcjach metropolitalnych.
The paper analyzes the functional aspect of metropolitan processes in one of the most densely populated areas in Poland. The purpose of the article is to study metropolitan functions, as well as to analyze the intrinsic structure of the Upper-Silesian Metropolitan Area, which used to be an industrial conurbation that evolved into a polycentric settlement arrangement. The analysis is based on selected qualitative features of international and domestic standings, and uses the centrality indicator. The selected functional metropolitan area is formed by 15 municipalities, including 13 towns with county rights, and is inhabited by 1.9 million people. The functions are dispersed in different towns and seem polarized. The metropolitan centre of utmost importance and holding well-developed metropolitan functions is the city of Katowice, whereas Gliwice and Chorzow are first-class auxiliary centres. The remaining towns are centres of developing metropolitan functions.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2012, 2(48); 39-61
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalne powiązania metropolii europejskich – próba typologii
Global relations between european metropolitan areas – a proposal of typology
Autorzy:
Raźniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861143.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
world city
globalization
international connection
metropolis
metropolian area
globalizacja
powiązania międzynarodowe
metropolia
obszar metropolitalny miasto
Opis:
W niniejszym opracowaniu przedstawiono rozwój procesów globalizacji zachodzących w metropoliach europejskich ze szczególnym uwzględnieniem ośrodków polskich. O pozycji metropolii w hierarchii decyduje przede wszystkim rozwój nowoczesnych usług oraz obecność gałęzi przemysłu związanych z  wysokimi technologiami, które są najczęściej brane pod uwagę przez autorów badających powiązania międzynarodowe. Nie ma możliwości technicznych, aby w jednym opracowaniu zawrzeć wszystkie czynniki mogące mieć wpływ na pozycję miasta zarówno na arenie światowej, jak i europejskiej, dlatego też podjęto próbę stworzenia syntetycznej ogólnej hierarchii miast europejskich. W Europie zachodzi dosyć wyraźny podział pomiędzy krajami UE 15 a nowo przyjętymi w XXI w., jednak dystans pomiędzy nimi systematycznie się zmniejsza na korzyść metropolii usytuowanych w Europie Środkowo-Wschodniej.
The paper describes globalization processes in European metropolitan areas and especially Polish metropolitan areas. The rank of a metropolitan area depends on the availability of advanced business services and the presence of high-tech industries. The latter are often considered a key indicator of international linkages. It is not possible to assess all factors responsible for a city’s rank in the world or even Europe by itself. The paper attempts to create a comprehensive hierarchy of European cities. The European Union is clearly divided into the old 15 EU states and the more recent member states. However, the social and economic distance between the two groups of European states is constantly decreasing in favor of the new member states.
Źródło:
Studia Miejskie; 2013, 9; 83-94
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gminne instytucje w infrastrukturę edukacyjną w Łódzkim Obszarze Metropolitalnym w latach 2007–2013
Municipal investments for educational infrastructure in Lodz Metropolitan Area in the years 2007–2013
Autorzy:
Napierała, Tomasz
Lawin, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965582.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
infrastruktura edukacyjna
inwestycje samorządowe
planowanie rozwoju lokalnego
budżet gminy
Łódzki Obszar Metropolitalny
educational infrastructure
municipal investments
local development planning
municipal budget
lodz metropolitan area
Opis:
Celem artykułu jest szczegółowa analiza wydatków inwestycyjnych na infrastrukturę edukacyjną, poniesionych przez gminy Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. Zakres czasowy badania obejmuje lata od 2007 do 2013 roku, a więc miniony okres programowania Unii Europejskiej. Dzięki podjętym badaniom autorzy, po pierwsze, zidentyfikowali znaczenie inwestycji w infrastrukturę edukacyjną w polityce inwestycyjnej gmin Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. Po drugie, ocenili jakość planowania strategicznego i finansowego w zakresie rozwoju i modernizacji infrastruktury edukacyjnej w badanych gminach. Autorzy w swoich badaniach wykorzystali opracowaną wcześniej metodologię analizy planów strategicznych gmin oraz budżetów gmin i sprawozdań z ich wykonania (Napierała i in. 2013). Zdiagnozowano plany gmin w zakresie rozwoju i modernizacji infrastruktury edukacyjnej oraz zweryfikowano realizację owych zamierzeń. W analizach pokazano specyfikę inwestycji zrealizowanych w różnych typach gmin: wiejskich, miejskich i miejsko-wiejskich.
The main goal of the paper is to analyze municipal investment expenditures for educational infrastructure in Lodz Metropolitan Area. Presented research was conducted for the period between the years 2007 and 2013, the last Multiannual Financial Framework of European Union. The authors identified significance of investments in educational infrastructure for municipal policy in Lodz Metropolitan Area. Moreover, they assessed the quality of strategic and financial municipal planning for development of educational infrastructure in the studied area. The authors used their own, earlier depicted methodology of complex analysis of municipal strategies, budget plans and financial statements (Napierała et al. 2013). Municipal goals of investment expenditures for educational infrastructure were identified. Moreover, the authors verified whether or not the purposes were achieved. Furthermore, specificity of investments were depicted for various types of municipalities: rural, urban and urban-rural.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2015, 20
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 92

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies