Temat: north macedonia - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: The Eagles Belt: The Unsuspected Stage of the Great Power Competition.
Autorzy:: Pietrobon, Emanuel
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1968774.pdf
Data publikacji:: 2021-07-01
Wydawca:: Academicus. International Scientific Journal publishing house
Tematy:: Eagles Belt
Albania
Kosovo
North Macedonia
geopolitics
Opis:: The Balkans are one of the main stages of the so-called Cold War 2.0 between the United States and the Russo-Chinese axis, but, to a greater extent, they are also an important battlefront of the broader great power competition, a hegemonic confrontation fought by a number of European and non-European powers and only partly tied to the aforementioned Cold War 2.0. Just like in the past, the Balkans keep being the powder keg of Europe, but this time, due to a combination of historical events and demographic changes, the veridical beating heart of the region is no longer Serbia, it’s a rising geopolitical order based on and centered on Albania: the Eagles’ Belt.
Źródło:: Academicus International Scientific Journal; 2021, 12, 24; 78-84
2079-3715
2309-1088
Pojawia się w:: Academicus International Scientific Journal
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Walka o imię – Macedońska walka o narodową podmiotowość i kreację tożsamości narodowej
Autorzy:: Sielska, Zuzanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2028842.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: North Macedonia
Balkans
Conflict
Identity
Macedonia Północna
Bałkany
konflikt
tożsamość
Opis:: After Macedonia obtained its independence a few questions appeared again. What is the shape of its cultural and ethnic history? Will Macedonian ethnicity keep its continuity through the sense of tenure over its native land, its heritage and awareness of belonging to the same ethnic group? Although detachment from Yugoslavia took place without major military conflict, the new Balkan nation was not recognized by its neighbour – Bulgarians did not recognize the country, the Serbian Church did not recognize autocephaly of Macedonian Church and Greece did not recognize either Macedonia as a country or as a nation. The important issue discussed in this work is identity, social as well as national, in the context of the elements that unite the community such as the state, religion and collective memory. Identity is a very important factor in a country that became independent not so many years ago because the sense of identification with a given community has an integrational function and gives members a feeling of security. The article will first include a capsulation of the history of Macedonian statehood after 1991 and the problems that the young state encountered during this period. Also in this part, the author will inform the reader of the past and current state of Macedonian-Greek relations, as these were instrumental for the present shape of the country and society. In the last part of this particle, the author will present the opinion Macedonians hold on these notions, as discovered on the basis of research and analysis of social behaviour.
Po uzyskaniu przez Macedonię niepodległości powstało ponownie pytanie o kształt jej kulturowych i etnicznych dziejów oraz o ciągłość istnienia etnosu macedońskiego poprzez poczucie prawa własności w stosunku do dziedzictwa zamieszkiwanego terytorium oraz świadomość przynależności do tej samej grupy etnicznej. Choć odłączenie się do Jugosławii odbyło się większości bez konfliktu zbrojnego to młode państwo nie było w pełni uznawane przez swoich sąsiadów – Bułgarzy nie uznawali narodu, Serbska Cerkiew nie uznawała autokefalii macedońskiej, a Grecja nie uznawała ani Państwa, ani narodu Macedońskiego. Ważną kwestią omawianą w rozdziale będzie pojęcie tożsamości, zarówno społecznej, jak i narodowej w kontekście elementów, które spajają wspólnotę, czyli państwo, religia i pamięć zbiorowa. W państwie, które od niedawna posiada niezależność jest to szczególnie ważne, bowiem poczucie identyfikacji z daną wspólnotą pełni funkcje integracyjne i daje członkom poczucie bezpieczeństwa. Następnie zostanie opisana historia państwowości macedońskiej po 1991 roku oraz problemów jakie młode państwo napotykało w tym okresie. Ta część poruszy również ważną problematykę stosunków macedońsko-greckich, które rzutowały na współczesny kształt państwa oraz społeczeństwa. W ostatniej części za pomocą analizy zachowań społecznych oraz zebranych badań zostanie przedstawiona opinia Macedończyków.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2020, 5; 81-93
2450-6354
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Reflections on the Emigration Aspirations of Young, Educated People in Small Balkan Countries: A Qualitative Analysis of Reasons to Leave or Stay in North Macedonia
Autorzy:: Parker, Kimberly A.
Hester, Erin B.
Geegan, Sarah A.
Ciunova-Shuleska, Anita
Palamidovska-Sterjadovska, Nikolina
Ivanov, Bobi
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2080393.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: North Macedonia
Balkans
migration aspirations
emigration-decision conflict
brain drain
Opis:: For small, low-to-middle-income countries such as North Macedonia, the prospect of young, educated people leaving their place of residence (i.e. emigrating) can have significant negative societal-level effects. Understanding the complexity of the brain-drain phenomenon and its antecedents is critical to developing multi-level (i.e. global, societal and individual) strategic solutions. A qualitative analysis of several focus-group interviews was used to understand young, educated residents’ reasons either for emigrating or for remaining in North Macedonia. Two overarching themes served to organise the participant-identified drivers for emigration and those opposed to it. Three sub-themes emerged describing the factors for emigration: 1) a lack of professional opportunities, 2) institutional systems, and 3) cultural tightness. Likewise, three sub-themes emerged describing the factors for staying: 1) community, 2) culture and 3) social responsibility. Insights serve to contextualise some of the experiences of young, educated people in small, low-to-middle-income, countries which impact on their emigration decisions.
Źródło:: Central and Eastern European Migration Review; 2022, 11, 1; 65-84
2300-1682
Pojawia się w:: Central and Eastern European Migration Review
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Conflicts and National Identity and Changes in the Constitution of the Republic of North Macedonia After 1991
Konflikty i tożsamość narodowa a zmiany w konstytucji Republiki Północnej Macedonii po 1991 r.
Autorzy:: Sielska, Zuzanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1928878.pdf
Data publikacji:: 2021-12-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: conflicts
identity
constitution
Western Balkans
North Macedonia
konflikt
tożsamość
konstytucja
Bałkany Zachodnie
Macedonia Północna
Opis:: National identity is an important aspect of shaping the nation. Macedonians create their identity, and thus their separateness from others, with the help of elements that bind the community together, such as - the state, religion, and language. As early as 1991, when the Republic of Macedonia gained independence, the country fought for its national independence. At that time, there were many conflicts related to Macedonian identity. The main goal of the article is to present crucial changes in the Constitution of the Republic of North Macedonia that occurred after 1991 and were related to signed international agreements as well as to two conflicts: Macedonian-Albanian and Macedonian-Greek
Tożsamość narodowa jest ważnym aspektem kształtującym naród. Macedończycy kreują swoją tożsamość, a tym samym odrębność od innych za pomocą elementów spajających wspólnotę, takich jak - państwo, religia oraz język. Już od 1991 r., kiedy Republika Macedonii uzyskała niepodległość, państwo to walczyło o swoją odrębność narodową. W tym czasie dochodziło do wielu konfliktów związanych z tożsamością macedońską. Celem artykułu będzie przedstawienie istotnych zmian w Konstytucji Republiki Północnej Macedonii, które wystąpiły po 1991 r. i były związane z podpisanymi umowami międzynarodowymi oraz dwoma konfliktami: macedońsko-albańskim oraz macedońsko-greckim.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 189-199
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Economic growth agenda: The effects of full utilisation of capital budgets among statistical planning regions in North Macedonia
Autorzy:: Garvanlieva Andonova, Vesna
Nikolov, Marjan
Velkovska, Ivana
Petrovska, Ana Marija
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2033942.pdf
Data publikacji:: 2021-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: regional development
infrastructure
external debt
North Macedonia
capital expenditure
public investments
Opis:: North Macedonia can improve its economic growth by addressing the infrastructure gap by at least full capital budget utilisation. The outturn/execution of capital budget expenditures is low and in relative terms decreasing. The planned public finances for regional balanced development are also low and non-compliant with the legally set levels. A test of several hypothetical scenarios of full capital budget utilisation it is expected to positively contribute to the economic growth immediately and in the period to follow. Even if total debt increases in nominal terms, in relative terms the debt-to-GDP on a longer-run reduces through generating additional economic output.
Źródło:: European Spatial Research and Policy; 2021, 28, 2; 131-146
1231-1952
1896-1525
Pojawia się w:: European Spatial Research and Policy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Crime and criminality in the Republic of North Macedonia. A general overview of the period 1991–2018
Przestępczość w Republice Macedonii Północnej w latach 1991–2018
Autorzy:: Bacanovic, Oliver
Stanojoska, Angelina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1375575.pdf
Data publikacji:: 2020-05-11
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:: crime
criminality
Republic of North Macedonia
statistics
przestępstwo
przestępczość
Republika Macedonii Północnej
statystyki
cyberprzestępczość
cybercrime
Opis:: Yugoslavia’s disintegration in the 1990s resulted in the differentiation of five different countries, meaning the building of five different criminal legal systems with many similarities at that time, but also with differences in the years to come. The Republic of North Macedonia brought its first Criminal Code in 1996, decriminalising some of the previous crimes connected to socialist system norms, and criminalising activities characteristic of capitalist social systems. From its basic draft, the Criminal Code had been changed twenty-eight times by 2018 in accordance with crime changes and flows, and societal changes. Using crime statistics published by the Republic of North Macedonia’s State Statistical Office in an annual publication, ‘Perpetrators of Crimes’, this paper’s goal will be to present the trends in crime volume and dynamics, the changes in the breakdownof crimes as result of decriminalisation and criminalisation, and the possible future challenges and changes, as well as the trends and changes to the state’s criminal policy, the frequent use of imprisonment as a sanction, and the very rare use of alternative measures apart from probation. The authors will use the comparative method, basic statistics, and content analysis in the general overview of crime volume and dynamics, crime structure, and structural changes. Such an analysis can help in tackling the most important chronological points during the period in question and connect them with political, social, security, and economic challenges for the country.
Yugoslavia’s disintegration in the 1990s resulted in the differentiation of five different countries, meaning the building of five different criminal legal systems with many similarities at that time, but also with differences in the years to come. The Republic of North Macedonia brought its first Criminal Code in 1996, decriminalising some of the previous crimes connected to socialist system norms, and criminalising activities characteristic of capitalist social systems. From its basic draft, the Criminal Code had been changed twenty-eight times by 2018 in accordance with crime changes and flows, and societal changes. Using crime statistics published by the Republic of North Macedonia’s State Statistical Office in an annual publication, ‘Perpetrators of Crimes’, this paper’s goal will be to present the trends in crime volume and dynamics, the changes in the breakdownof crimes as result of decriminalisation and criminalisation, and the possible future challenges and changes, as well as the trends and changes to the state’s criminal policy, the frequent use of imprisonment as a sanction, and the very rare use of alternative measures apart from probation. The authors will use the comparative method, basic statistics, and content analysis in the general overview of crime volume and dynamics, crime structure, and structural changes. Such an analysis can help in tackling the most important chronological points during the period in question and connect them with political, social, security, and economic challenges for the country. W wyniku rozpadu Jugosławii w latach 90. powstało pięć różnych krajów, co zrodziło potrzebę utworzenia pięciu różnych systemów prawa karnego. W momencie ich tworzenia były one pod wieloma względami podobne, w latach kolejnych zaczęły się jednak coraz bardziej różnić. Pierwszy kodeks karny Republiki Macedonii Północnej z 1996 r. dekryminalizował część dotychczasowych przestępstw związanych z systemem socjalistycznym i kryminalizował działania charakterystyczne dla kapitalistycznych systemów społecznych. Z uwagi na zachodzące zmiany społeczne, w tym zmieniającą się przestępczość, do 2018 r. kodeks ten był zmieniany 28 razy. W niniejszym artykule na podstawie statystyk kryminalnych Republiki Macedonii Północnej (publikowanych przez Państwowy Urząd Statystyczny w corocznej publikacji „Sprawcy Przestępstw”) autorzy starają się pokazać zmieniające się trendy w przestępczości – jej rozmiary i dynamikę, zmiany w strukturze przestępczości w wyniku kryminalizacji oraz dekryminalizacji, a także możliwe przyszłe wyzwania. W artykule scharakteryzowano również politykę kryminalną Republiki Macedonii Północnej – częste stosowanie kary pozbawienia wolności i bardzo rzadkie stosowanie środków alternatywnych, z wyjątkiem probacji. Do zbadania rozmiarów i dynamiki przestępczości, jej struktury oraz zmian w tej strukturze autorzy artykułuwykorzystali metodę porównawczą, analizę statystyczną i analizę treści. Dzięki temu możliwe było chronologiczne wypunktowanie najważniejszych zmian w badanym okresie na tle politycznym, społecznym i ekonomicznym kraju.
Źródło:: Archiwum Kryminologii; 2020, XLII/1; 75-99
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:: Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: The voting rights and political culture in North Macedonia and Albania
Prawa wyborcze i kultura polityczna w Macedonii Północnej i Albanii
Autorzy:: Agushi, Muaz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1732368.pdf
Data publikacji:: 2020-12-13
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: impact
political culture
electoral behaviour
language
voting rights
North Macedonia
Albania
wpływ
kultura polityczna
zachowania wyborcze
język
prawa wyborcze
Macedonia Północna
Opis:: Kultura polityczna to zbiór postaw i praktyk kształtujących ludzkie zachowania polityczne. Obejmuje to zasady moralne, mity polityczne, przekonania i pomysły na temat tego, co tworzy dobre społeczeństwo, podczas gdy język polityki jest instrumentem specyficznego używania określonych sformułowań i słów na arenie politycznej. Można powiedzieć, że słowa są walutą władzy w wyborach. Frekwencja wyborcza jest wskaźnikiem poziomu zainteresowania i partycypacji obywatelskiej w podejmowaniu decyzji politycznych, konkurencyjnych ofert partii oraz obywatelskiego zaufania do aktorów politycznych. Szerokie uczestnictwo w systemie konkurencyjnym znacznie zwiększa odpowiedzialność podmiotów politycznych za żądania i obawy obywatelskie. Celem artykułu jest analiza kultury politycznej i zachowań wyborczych w Macedonii Północnej i w Albanii. W wyniku przeprowadzonej analizy autor dochodzi do wniosku, że proces demokratyzacji w tych państwach stoi przed niezwykłymi wyzwaniami, związanymi z brakiem dłuższych tradycji demokratycznych oraz z ukształtowanymi postawami niekorzystnymi dla rozwoju demokracji. Ważne aspekty kultury politycznej obejmują wzajemny szacunek, głosowanie, stały dialog polityczny, współpracę polityczną i parlamentarną, stabilne instytucje zamiast silnych liderów, wysoki poziom uczestnictwa w wyborach i partycypację obywatelską w podejmowaniu decyzji politycznych. Wszystkie te aspekty autor uważa za dosyć słabe we wszystkich krajach Europy Południowo-Wschodniej, a zwłaszcza w Albanii i Macedonii Północnej.
Political culture is a set of attitudes and practices of people that shape their political behaviour. It includes moral judgments, political myths, beliefs, and ideas about what makes a good society while language of politics is the way of using language and words in the political arena. Words are the “currency” of power in elections. Voter turnout is an indicator of the level of interest and civic participation in political decision making, competitive party offerings, and civic trust in political actors. Extensive participation, when it comes to a competitive system, significantly increases the responsibility of political actors for civic demands and concerns. The aim of the article is to analyse the political culture and electoral behaviour in North Macedonia and Albania. The author makes conclusion based on the analysis presented in the article, that the process of applying democracy in these countries would face extraordinary challenges, caused by the lack of democratic traditions, as well as by established values and attitudes unfavorable for the democracy development. Important aspects of the political culture include mutual respect, contra voting, the constant and productive political dialogue, political and parliamentary collaboration, stable institutions instead of strong leaders, high level of participation in elections, and expanding the political decision-making area. All of these aspects are considered to be a fragile occurrence in all countries of Southeastern Europe and especially in Albania and North Macedonia.
Źródło:: Przegląd Europejski; 2020, 4; 97-104
1641-2478
Pojawia się w:: Przegląd Europejski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Polityka zdrowotna w Macedonii Północnej – zagadnienia ogólne
Health policy in North Macedonia: General Issues
Autorzy:: Olszewski, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28407773.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:: Macedonia Północna
polityka zdrowotna
powszechne ubezpieczenie zdrowotne
świadczenia lecznicze
reforma zdrowotna
North Macedonia
health policy
health reform
universal health insurance
treatment benefits
Opis:: Opracowanie dotyczy ogólnych aspektów polityki zdrowotnej w Macedonii Północnej po wprowadzeniu w ostatnich latach przed rząd macedoński pakietu reform w celu poprawy ogólnego stanu zdrowia społeczeństwa. Zarysowana tu problematyka dotyczy przede wszystkim takich aspektów polityki zdrowotnej, jak wdrożenie systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotne- go oraz nowego systemu podstawowej opieki zdrowotnej, a także bezpłatnej opieki zdrowotnej dla dzieci i osób starszych oraz rozszerzenia dostępu do świadczeń profilaktycznych i leczniczych.
The article refers to general aspects of health policy in North Macedonia after the Macedonian government introduced a package of reforms in recent years to improve the general health of the population. The issues outlined here focus on such aspects of health policy as the implementation of a system of universal health insurance and a new system of primary health care, as well as free health care for children and the elderly, and the expansion of access to preventive and curative services.
Źródło:: Myśl Ekonomiczna i Polityczna; 2023, 77, 2; 69-86
2081-5913
2545-0964
Pojawia się w:: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wokół Józefa Obrębskiego narracji o religii i religijności. Na podstawie materiałów z macedońskiego Porecza
Around Józef Obrębski’s Narrative on Religion and Religiosity: On the Basis of Materials Collected in the Macedonian Region of Poreče
Autorzy:: Rękas, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32361295.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: Józef Obrębski
North Macedonia
Poreče
anthropological triad
religious system
transformative familiarity
transformative secularity
Macedonia Północna
Porecze
triada antropologiczna
system religijny
swojskość transformatywna
świeckość transformatywna
Opis:: The main goal of this article is to present the idiosyncrasies of a description of the religious system adopted by the population of the Macedonian region of Poreče (North Macedonia). The description under consideration was provided in the 1930s by Józef Obrębski (1905–1967), a sociologist, field ethnographer, ethnologist and Slavic studies scholar, who was a student of Kazimierz Moszyński and Kazimierz Nitsch, and a doctoral student of Bronisław Malinowski. Conducting his studies in Poreče, Obrębski used trans-disciplinary rather than interdisciplinary academic competences, which enabled him to reject the assumptions about a discrepancy between religion and magic, and between structured religions and those that – from the perspective of academic observation and narration – lack an unambiguous and hierarchical structure. The most significant features of Obrębski’s narrative on religion and religiosity are presented from the point of view of an anthropological triad: the specificity of the area – the researcher – the text. By recognising himself against the source, i.e. by looking for patterns in the population studied and, at the same time, attempting to resist the research intention and choose “full social and cultural reality” as the object of observation and analysis (everything available to him during almost a year of uninterrupted stay in Poreče), he came up with a description of a religious system whose limits he defined as social, magical and religious. The body of writings from his second Balkan expedition (August 1932 to March 1933) is a model example of locally produced knowledge, which involves an awareness of the distinction between the researcher and the participant (and a scrutiny of this distinction), and which does not favour the researcher but rather makes him involved in the process of joint construction of the final text. The dialogue between the researcher and the informants, coupled with reflection on the activities which Obrębski observed and in which he took part, made it possible to construct a narrative on their religion that is comprehensible beyond the context in which it was created. According to this description, the spatial boundaries of the immediate local community (maało) which no longer exist are continuously reconstructed in a religious cult, and division between the sacred and the profane gains new dimensions in the process. It is not the sanctity but secularity that turns out to be liminal, temporary, suspended, and yet always expecting and alert, fleeting. The profane can exist only in the conditions of relative social stability.
Głównym celem artykułu jest przedstawienie specyfiki opisu systemu religijnego mieszkańców regionu zwanego Porecze w Macedonii (Macedonia Północna), który wyszedł na początku lat trzydziestych XX wieku spod pióra Józefa Obrębskiego (1905–1967), ucznia Kazimierza Moszyńskiego i Kazimierza Nitscha, doktoranta Bronisława Malinowskiego, socjologa, etnografa-terenowca, etnologa i slawisty. Innymi słowy, badacza wykorzystującego w macedońskim Poreczu nie tyle inter- co transdyscyplinarne kompetencje naukowe, których połączenie umożliwiło mu odrzucenie tez o rozdźwięku między religią a magią oraz między religiami ustrukturyzowanymi a pozbawionymi, z perspektywy obserwacji i narracji naukowej, cech jednoznacznego i hierarchicznego uporządkowania. Wyszczególnienie najważniejszych cech narracji Józefa Obrębskiego o religii i religijności następuje w optyce triady antropologicznej: specyfika terenu – osoba badacza – tekst. Rozpoznając siebie wobec źródła, tj. szukając wzorców wśród badanych przy jednoczesnych próbach niepoddawania się intencji badawczej, oraz obierając za przedmiot obserwacji i analizy „pełną rzeczywistość społeczną i kulturalną” (całą dostępną mu przez prawie rok nieprzerwanego pobytu w Poreczu), stworzył opis systemu religijnego, którego granice określił jako społeczno-magiczno-religijne. Spuścizna tekstowa z drugiej wyprawy bałkańskiej etnosocjologa (sierpień 1932 – marzec 1933) to wzorcowy przykład wiedzy wytwarzanej lokalnie, która zauważa podział na badanego i badacza i uważnie się przygląda oraz nie faworyzuje naukowca, lecz włącza go w proces konstruowania finalnego wspólnego tekstu. Dialog badacza i badanych oraz przekształcanie działań, które Józef Obrębski obserwował i w których z badanymi uczestniczył, w narrację zrozumiałą poza kontekstem, który ją stwarza, umożliwiły mu deskrypcję religii, w której nieistniejące już granice przestrzenne maała są wciąż odtwarzane podczas kultu religijnego, a podział na sacrum i profanum otrzymuje nowe cechy. To nie świętość, lecz świeckość okazuje się liminalna, tymczasowa, zawieszona, wciąż oczekująca i czujna, nietrwała. To, co profaniczne istnieje o tyle, o ile utrzymywana jest względna stabilizacja społeczna.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Panoptic Vision of the World: Can a State of Emergency Become a Regular One?
Panoptyczna wizja świata. Czy stan wyjątkowy może stać się normalnym?
Autorzy:: Kulavkova, Katica
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33298360.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: panopticism
state of emergency
COVID-19 pandemic
human rights
surveillance
scepticism
North Macedonia
panoptyzm
stan wyjątkowy
pandemia COVID-19
prawa człowieka
inwigilacja
sceptycyzm
Macedonia Północna
Opis:: The object of interpretation of this text is several social aspects of the Coronavirus SARS-CoV-2 pandemic which have equivocal and contradictory meanings: state of emergency/crisis, emergency measures, civil and human rights/restrictions to human rights, freedom/limitation of freedom. The basic interpretative and conceptual tools used are the terms ‘panopticon’ and ‘panopticism’, whose archetypal patterns point to systematic and systemic damage to the universal human rights to freedom and privacy. This damage occurs by legalizing the surveillance and control of citizens, thus becoming more akin to radical surveillance. The pandemic is seen as an excuse to renew the panoptic vision of the world. The contemporary pandemic surveillance of citizens dissolves the boundaries between the real and the virtual and creates new boundaries of freedom on several levels: movement, speech, work, communication, existence. Some of these limitations of human rights and freedoms relate to the elderly population. This analysis shows the danger of prolonging and legalizing emergency measures in circumstances when, realistically, there is no state of emergency. This poses a question: can a state of emergency become a regular state? The New Normal has the power to create alienated individuals and an alienated society.
Przedmiotem uwagi jest kilka aspektów społecznych pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, które mają niejednoznaczne i sprzeczne znaczenia: stan wyjątkowy / kryzys, środki nadzwyczajne, prawa obywatelskie i prawa / ograniczenia praw człowieka, wolność / ograniczenie wolności. Podstawowymi narzędziami interpretacyjnymi i pojęciowymi są terminy „panoptykon” i „panoptycyzm”, których archetypowe wzorce wskazują na systematyczne i systemowe niszczenie uniwersalnych praw człowieka do wolności i prywatności. Ta szkoda pojawia się poprzez legalizację nadzoru i kontroli obywateli, przez co staje się bardziej zbliżona do radykalnej inwigilacji. Pandemia jest postrzegana jako pretekst do odnowienia panoptycznej wizji świata. Współczesny pandemiczny nadzór nad obywatelami zaciera granice między tym, co realne, a tym, co wirtualne i tworzy nowe granice wolności na kilku poziomach: ruchu, mowy, pracy, komunikacji, egzystencji. Niektóre z tych ograniczeń praw i wolności człowieka dotyczą osób starszych. Analiza pokazuje niebezpieczeństwo przedłużenia i legalizacji środków nadzwyczajnych w sytuacji, gdy realnie nie ma stanu wyjątkowego. Powstaje pytanie: czy stan wyjątkowy może stać się stanem normalnym? New Normal ma moc tworzenia wyalienowanych jednostek i wyalienowanego społeczeństwa.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: A Comparative Overview of Data Protection in e-Commerce in the European Union, the United States of America, the Republic of North Macedonia, and Albania: Models and Specifics
Prawnoporównawcze ujęcie zasad ochrony danych osobowych w handlu elektronicznym w Unii Europejskiej, Stanach Zjednoczonych, Republice Macedonii Północnej i Albanii. Modele i specyfika
Autorzy:: Nuredini, Bashkim
Xhafaj, Jorida
Paukovska Dodevska, Vesna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31348195.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: data protection
e-commerce
GDPR
jurisdiction
European Union
United States
Republic of North Macedonia
Albania
ochrona danych
RODO
system prawny
Republika Macedonii Północnej
Opis:: The advantages of electronic communications in the e-commerce sector and the rapid exchange of information continue to have enormous benefits, but they come at a cost in terms of privacy protection and legal gaps. Privacy is defined differently in each jurisdiction – the EU and the US, and despite widespread agreement on the importance of privacy, there is no single definition of the concept in scientific circles. The difficulties of transferring personal data between the European Union and the United States were once again at the forefront of the country’s highest privacy and data protection concerns. General Data Protection Regulation (GDPR) positioned data protection to the highest level of company directions throughout the requirements imposed on any organization that collects, processes, manages, or stores information about European citizens, requiring stricter standards and giving users more control over their data. The new regulation has an impact on businesses and users all over Europe. The study’s goal is to compare the level of protection and security provided to e-commerce users in the European Union, the United States of America, the Republic of North Macedonia, and Albania. Also, the correlation between the obligations and the effect of the GDPR was studied in order to determine whether it will guarantee a higher level of protection of individuals’ rights, or whether will it primarily result in the bureaucratization of the processes for protecting personal data performed in e-commerce actions.
Zalety elektronicznych środków komunikacji w sektorze e-commerce oraz szybkiej wymiany informacji nadal przynoszą olbrzymie korzyści, ale kosztem ochrony prywatności i powstawania luk prawnych. W każdym systemie prawnym – czy to unijnym, czy to amerykańskim – prywatność jest definiowana inaczej; pomimo tego, że waga prywatności jest szeroko akceptowana, brak jest jednolitej definicji tego pojęcia w środowisku naukowym. Trudności w przenoszeniu danych osobowych pomiędzy Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi znów wyszły na pierwszy plan pośród najważniejszych kwestii związanych z prywatnością i ochroną danych w poszczególnych krajach. Rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO) postawiło ochronę danych na najwyższym poziomie działalności przedsiębiorstw poprzez wymagania nałożone na każdą organizację zbierającą, przetwarzającą, zarządzającą lub przechowującą informacje o europejskich obywatelach, wymuszając surowsze standardy i dając użytkownikom większą kontrolę nad swoimi danymi. Nowe rozporządzenie oddziałuje na przedsiębiorców i użytkowników w całej Europie. Celem opracowania jest porównanie poziomu ochrony i bezpieczeństwa zapewnianego użytkownikom e-commerce w Unii Europejskiej, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Republice Macedonii Północnej i Albanii. Ponadto zbadano korelację pomiędzy obowiązkami a skutkami RODO w celu stwierdzenia, czy zapewni ono wyższy poziom ochrony praw jednostek czy też raczej przede wszystkim wywoła zbiurokratyzowanie procesów ochrony danych osobowych prowadzonych w ramach czynności e-commerce.
Źródło:: Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 3; 61-84
1731-6375
Pojawia się w:: Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Referendum as a direct democracy tool in successor states of former Yugoslavia
Referendum jako narzędzie demokracji bezpośredniej w państwach byłej Jugosławii
Autorzy:: Musiał-Karg, Magdalena
Lubik-Reczek, Natasza
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2083322.pdf
Data publikacji:: 2022-06-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: referendum
direct democracy
Bosnia and Herzegovina
Croatia
Montenegro
Kosovo
North Macedonia
Serbia
Slovenia
former Yugoslavia
demokracja bezpośrednia
Bośnia i Hercegowina
Chorwacja
Czarnogóra
Kosowo
Macedonia Północna
Słowenia
była Jugosławia
Opis:: Changes that have occurred in 1989–1991 ended the bipolar division of the world and commenced a new wave democratic transformation. In the early 1990s, the dissolution of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia (SFRY) brought a number of changes to the region. Some of the changes were decided via the referendum which seems to be an exceptionally important tool in the process of democratic transformations in CEE. The article focuses on the institution of a nation-wide referendum in successor states of former Yugoslavia: Bosnia and Herzegovina, Croatia, Montenegro, Kosovo, North Macedonia, Serbia, and Slovenia. The main purpose is to provide an answer to the question about the role of this particular tool in these states and define directions for further use of referendum in this part of Europe. To meet its research objective, the article uses systemic analysis and institutional and legal approach, and statistics on results of national referendums in the countries concerned.
Zmiany, które nastąpiły w latach 1989–1991, zakończyły dwubiegunowy podział świata i zapoczątkowały nową falę demokratycznych przemian. Na początku lat 90. rozpad Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii (SFRJ) przyniósł szereg zmian w regionie. O niektórych z nich zadecydowano w drodze referendum, które wydaje się być niezwykle ważnym narzędziem w procesie przemian demokratycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Artykuł koncentruje się na instytucji referendum ogólnokrajowego w państwach sukcesorach byłej Jugosławii: Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, Czarnogórze, Kosowie, Macedonii Północnej, Serbii i Słowenii. Głównym celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie o rolę tego szczególnego narzędzia w tych państwach oraz określenie kierunków dalszego wykorzystania referendum w tej części Europy. Aby zrealizować cel badawczy, w artykule wykorzystano analizę systemową i podejście instytucjonalno-prawne oraz dane statystyczne dotyczące wyników referendów ogólnokrajowych w omawianych państwach.
Źródło:: Przegląd Politologiczny; 2022, 2; 49-63
1426-8876
Pojawia się w:: Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Chińska aktywność na Bałkanach w XXI wieku i jej implikacje
Chinese activity in the Balkans in the 21st century and its implications
Autorzy:: Gibas-Krzak, Danuta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32331154.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Balkans
Serbia
China
United States of America
Croatia
North Macedonia
Montenegro
economic investments
liabilities
spheres of influence
Bałkany
Chiny
Stany Zjednoczone
Chorwacja
Macedonia Północna
Czarnogóra
inwestycje ekonomiczne
pasywa
strefy wpływów
Opis:: Celem artykułu jest szkicowe przedstawienie, na podstawie analiz i materiałów prasowych, wielosektorowej obecności Chin na Bałkanach i jej wpływu na sytuację ekonomiczną regionu. Bałkany są ważne dla mocarstw ze względu na położenie geopolityczne i geostrategiczne na skrzyżowaniu szlaków międzykontynentalnych. Chiny znacząco wpływają na ekonomikę poszczególnych państw region, wykorzystując dyplomację publiczną celem ograniczenia wpływów ze strony innych ważnych graczy: Unii Europejskiej, Rosji i USA. Autorka przedstawia hipotezę, że Chiny, tak jak USA pod koniec XX wieku, zmierzają do stworzenia sfery wpływów na Półwyspie Bałkańskim, w kontekście swoich interesów globalnych. Bałkany są postrzegane jako „brama” dla ekspansji chińskiej w Europie.
Chinese activity in the Balkans in the 21st century and its implications. The paper aims to present how China’s multi-sectoral engagement in the Balkans is expressed as well as to show its significance for the development of this region. The Balkans are important for powerful players, due to their geopolitical and geostrategic location at the crossroads of communication routes between continents. China strongly influences the economic sphere of the countries on the Peninsula and uses the tools of public diplomacy to reduce the influence of other important players: the EU, Russia and the United States in the region. The author hypothesizes that China, like the United States at the end of the 20th century, tries to build a sphere of its influence on the Balkan Peninsula in the era of globalization. The Balkans could be the “gateway” to further Chinese expansion in Europe.
Źródło:: Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 253-267
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:: Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: The Narcissism of Minor Differences in the Context of Post-Imperial Macedonian Neighbouring
Narcyzm małych różnic w kontekście postimperialnego sąsiedztwa Macedonii
Autorzy:: Kulavkova, Katica
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33296145.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: narcissism of minor differences
border zone
identity
neighbourhood
non-shared memory
post-hegemony
cultural intimacy
mimetic rivalry
the Balkans
North Macedonia
narcyzm małych różnic
pogranicze
tożsamość
sąsiedztwo
pamięć niewspólna
posthegemonia
zażyłość kulturowa
rywalizacja mimetyczna
Bałkany
Macedonia Północna
Opis:: The conflicting relations among neighbouring nations in the Balkans may very accurately be explained by S. Freud’s theory of the Narcissism of Minor Differences. Related identities among nations and the bordering zones between countries have always been and continue to be a generator of racial, national, religious and cultural tensions. Whenever the discourse of identities is radicalized, cultural and political hegemony comes to life: identities are ranked according to worth; borders are changed according to national identity; methods of physical and metaphysical violence are used; shared places of memory are appropriated, and those not shared are negated. Perception is in crisis and, as a result, promotes a kind of conflictual mutual misrecognition. This text aims to demystify such installations of hegemony in the (North) Macedonian neighbouring region, and to articulate some principles of a post-hegemonistic paradigm.
Konfliktowe relacje między sąsiednimi narodami na Bałkanach można bardzo trafnie wyjaśnić teorią narcyzmu małych różnic Z. Freuda. Pokrewne tożsamości w obrębie tych narodów oraz stref przygranicznych między poszczególnymi krajami były i są generatorem napięć na tle rasowym, narodowym, religijnym i kulturowym. Ilekroć dyskurs o tożsamościach ulega radykalizacji, ożywa kulturowa i polityczna hegemonia: tożsamości są szeregowane według wartości; granice są zmieniane zgodnie z tożsamością narodową; stosowane są metody przemocy fizycznej i metafizycznej; współdzielone miejsca pamięci są zawłaszczane, a te, które nie są współdzielone, są negowane. Percepcja znajduje się w kryzysie i w rezultacie sprzyja rozwojowi wzajemnego niezrozumienia, które prowadzi do konfliktów. Celem niniejszego tekstu jest demistyfikacja takich działań o charakterze hegemonicznym w sąsiednim regionie (północnej) Macedonii oraz wyartykułowanie pewnych zasad paradygmatu posthegemonistycznego.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Uwarunkowania rynku energetycznego Republiki Północnej Macedonii – wybrane zagadnienia
Conditions of the energy market in the Republic of Macedonia - selected issues
Autorzy:: Mazepa, Diana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2053205.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:: bezpieczeństwo energetyczne
Republika Północnej Macedonii
zasoby surowcowe
gaz
ropa naftowa
projekty energetyczne
Bałkany
hydroelektrownie
AMBO
energy security
Republic of North Macedonia
raw material resources
gas
crude oil
energy project
hydroelectric plants
Opis:: Stabilna sytuacja energetyczna jest kluczowym celem każdego państwa. Republika Północnej Macedonii stoi przed wieloma wyzwaniami energetycznymi – kraj ten, o praktycznie zerowych zasobach surowcowych, zmonopolizowany dostawami rosyjskiego gazu i niewykorzystanym potencjałem jaki kryją elektrownie wodne chce dostosowywać swoją politykę do unijnych norm i dyrektyw sektorów energetycznych, tak, by w przyszłości bez większych przeszkód wkroczyć do Unii Europejskiej. W 2018 roku na nowo zdefiniował prawo energetyczne i opracował nową strategię na rzecz zapewnienia sobie bezpieczeństwa energetycznego w możliwie największym stopniu. Artykuł ma na celu analizę wybranych czynników związanych z sytuacją energetyczną w Republice Macedonii – zasobów surowcowych, wybranych zagadnień polityki energetycznej po ogłoszeniu nowego prawa energetycznego w 2018 roku oraz wybranych projektów energetyczne.
A stable energy situation is a key goal of any country. The Republic of North Macedonia is facing many energy challenges – this country, with virtually zero raw material resources, monopolized by Russian gas supplies, and the unused potential of hydropower plants, wants to adapt its policy to EU standards and directives of the energy sectors, so that in the future it can enter without major obstacles to the European Union. In 2018, Republic of Macedonia redefined the energy law and developed a new strategy to ensure energy security as much as possible. The article aims to analyze selected factors related to the energy situation in the Republic of Macedonia – raw material resources, selected issues of energy policy after the announcement of the new energy law in 2018 and selected energy projects.
Źródło:: Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego; 2021, R. XV; 29-53
1898-3189
Pojawia się w:: Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "north macedonia" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język