Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "modernizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1513
Tytuł:
"[…]względnie w innym porcie [...]". Młodzieńcze inspiracje Piotra Zaremby
"[…] alternatively in an other harbour […]". Piotr Zaremba’s juvenile inspirations
Autorzy:
Kubiak, Szymon Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375470.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Modernism
Wilhelminism
Around 1800 Style
urban planning
transport
reconstruction of cities
monuments
medieval heritage
Urban Landscape
nationalism
Polish Western Thought
modernizm
wilhelminizm
styl około 1800
urbanistyka
komunikacja
odbudowa miast
zabytki
dziedzictwo średniowieczne
pejzaż miejski
nacjonalizm
polska myśl zachodnia
Opis:
Urbanistyka, architektura i ogólnie pojęta kultura wizualna powojennego Szczecina zajmuje w debacie nad kształtem nowoczesnej metropolii miejsce wyjątkowe. Jak w soczewce zbiegły się tu problemy polityczne, związane ze zmianą przynależności państwowej aglomeracji i budową nowego systemu politycznego tzw. Polski Ludowej, z ogólnoeuropejskimi zagadnieniami reformy artystycznej. Kluczową rolę w tym procesie odegrał Piotr Zaremba (1910–1993), pełniący, jako pierwszy polski prezydent miasta, nie tylko funkcję głównego lokalnego polityka, ale i – ze względu na wykształcenie i doświadczenie zawodowe – pierwszego lokalnego planisty. To właśnie decyzje Zaremby nadały kierunek zakresowi i charakterowi odbudowy zrujnowanej dawnej substancji oraz kreacji nowych struktur przestrzennych. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o ich formalne i ideowe źródła, sięgające początku lat 30. XX wieku – okresu studiów na Politechnice Lwowskiej, a także praktyki inżynieryjnej w modernizującym się i wytwarzającym nową tożsamość postwilhelmińskim Poznaniu okresu międzywojennego. Podróże i lektury młodego projektanta oraz klimat intelektualny narodowo-demokratycznego, a po części rewizjonistycznie-prawicowego środowiska wpłynęły po 1945 roku na rozwój nowego polskiego miasta.
Urbanism, architecture and broadly defined visual culture of postwar-Szczecin take a unique place in the discussion on the shape of modern metropolis. Like in a lens, there were coincided the political problems connected to the change of the nationality of the agglomeration and to building of the so-called People’s Poland’s new political system, with the all-European problems of artistic reform. Piotr Zaremba (1910–1993) has fulfilled the crucial role in this process being as the first Polish president of the city not only the main local politician, but also due to his education and professional experience – the first local urban planner. Those were his decisions that directed the range and the character of the reconstruction of ruined old substance and the creation of new space structures. This paper makes an attempt to give an answer to the question of their formal and ideological origins dating back to the early 30s: the time of Zaremba’s study at the Lviv Technical College as well as the engineering practice in the modernizing and generating a new identity Post-Wilhelminist Poznań of interwar period. The journey, the lectures of the young designer and the intellectual atmosphere of national-democratic and partially revisionistrightist environment influenced the development of the new polish city after 1945.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 3, 2; 177-189
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“A mate, companion and friend”: Maryla Wolska and the Płanetnicy Poets of Lwów
„Kolega-rówieśnik, towarzysz i przyjaciółka”. Miejsce Maryli Wolskiej wśród lwowskich Płanetników
Autorzy:
Czabanowska-Wróbel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088423.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the early 20th century
Modernist poetry
the Young Poland poets
Płanetnicy of Lwów
Maryla Wolska (1873–1930)
Maryla Wolska
poezja Młodej Polski
Lwów
Płanetnicy (grupa)
pole literackie
modernizm
Opis:
This article examines the relationship of Maryla Wolska with the poets and artists of the Young Poland in Lwów and, more broadly, with the literary community of the early 20th century. She was a leading light of Płanetnicy (The Rainmakers), an informal group of artists who met at her house in Lwów. The role of a friend and mate, someone who was treated equally as a writer, did not sit well, however, with her role as mistress of the house, hostess of a literary salon and representative of a family which occupied a high position in the social hierarchy. To ride on the crest of the wave she strove to combine two strategies, a modern jauntiness and a studious attention to 19th-century proprieties. Although she did well for herself, her success was by no means complete.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 2; 129-151
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„BETON – WYZWANIA KONSERWACJI” Międzynarodowe seminarium, Wrocław, 23-24 października 2009 r.
”CONCRETE – CONSERVATION CHALLENGES” International Seminar, Wrocław, 23-24 October 2009
Autorzy:
Lewicki, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538283.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
konserwacja
modernizm
budowle betonowe
DOCOMOMO
Hala Stulecia
renowacja konstrukcji betonowych
Wrocław
Opis:
An international seminar on the conservation of modernistic concrete buildings was held in Wrocław on 23-24 October 2009. The event was organised by the Polish Section of DOCOMOMO (International Working Party for Document and Conservation of Buildings, Sites and Neighbourhoods of the Modern Movement). The first cycle of presentations concerned concrete architecture in Wrocław and the conservation of the Centennial Hall. Successive papers dealt with the conservation of outstanding modernistic concrete edifices, while the topic of the last series of texts concerned the conservation of concrete. The debate ended with a discussion. The seminar was supplemented with a tour focused on the revalorisation of modernistic buildings in Wrocław, held on the second day of the meeting. The monuments were presented by the authors of the renovation and experts on modernistic architecture. The titular seminar was one of the most prominent international meetings on the conservation of twentieth-century buildings to be held in Central Europe in recent years.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2008, 4; 10-11
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Bible in Translation”: Bulgarian Narrative About St. Clement of Ohrid in the Interwar Period and the Transfer of Modern Ideas
„Biblia w przekładzie”. Bułgarska narracja o św. Klemensie z Ochrydy w okresie międzywojennym a transfer idei nowoczesnych
Autorzy:
Drzewiecka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38592487.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Biblia
modernizm
przekład
kultura współczesna
św. Klemens z Ochrydy
Bułgaria
okres międzywojenny
Bible
modernism
translation
modern culture
St. Clement of Ohrid
Bulgaria
the interwar period
Opis:
The paper raises the question of the role of Biblical tradition in the transfer and adaptation of modern ideas in cultures rooted in Eastern-Orthodox tradition. The subject of reflection is the narrative about St. Clement of Ohrid, the most famous disciple of SS. Cyril and Methodius, and its various literary paraphrases during the interwar period in Bulgaria, in the context of modernist reading of the Bible, as well as the ambivalent experience of secularization among the local intellectual elites.
W artykule poruszono kwestię roli tradycji biblijnej w transferze i adaptacji idei nowoczesności na gruncie kultur prawosławnych. Przedmiotem namysłu jest narracja o św. Klemensie z Ochrydy, najsłynniejszym uczniu św. św. Cyryla i Metodego, oraz jej literackie parafrazy z okresu międzywojennego w Bułgarii — rozpatrywane w kontekście modernistycznego odczyt(yw)ania Biblii, a także ambiwalentnego doświadczenia sekularyzacji ze strony lokalnych elit intelektualnych.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-22
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Conservative Progression”. The influence of the Modern Movement on Hungarian architectural education during the interwar period
Autorzy:
Karácsony, Rita
Vukoszávlyev, Zorán
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398571.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
edukacja architektoniczna
okres międzywojenny
modernizm
architectural education
other modern
Interwar period
Opis:
The influence of the Modern Movement was increasingly felt in Hungary from the end of the 1920s. As time passed, architectural education also needed to respond to these changes. How did the professors, who designed in historical styles, react to the new situation, and how did the students respond? Who were the people who first stimulated interest in modern architecture, and who did they inspire? What kind of institutional or structural modifications did all these initiatives bring about at the Architectural Faculty of Budapest Technical University? There are three noteworthy episodes in the history of introducing modern approaches at the Faculty. The first event of great significance was the establishment of the Department of General Building Design in 1922 besides the three long-standing historical departments: the Departments of Ancient, Middle and Modern Ages. This began a disengagement with the era of historicism. However, students in the older years continued to receive their design assignments from the historical departments, and were expected to design in historical styles taught by the professors. Thus architectural education could be considered conservative even by the end of the 1920s. On the other hand, some students were able to bring progressive modernism directly to the University. At the student exhibition held in 1927, a few “brave” drawings independent of any department appeared among the designs in historical styles. These included a design by György Rácz inspired by Le Corbusier that was showcased thanks to the curator, a student named György Masirevich. Farkas Molnár – who returned from the Bauhaus school – submitted a design influenced by modern German architecture. Within a few years Masirevich, Rácz and Molnár joined CIAM, and then its subgroup: CIRPAC. It was not only students, but also some professors who played an indisputable role in ushering in modern architecture, even if their work and teaching methods could generally be regarded as examples of “conservative progression”. The third and most important date of the investigated period was 1930, when architectural education began to be given high priority. That year another student exhibition was organised by a professor, Iván Kotsis, which was linked to the 12th International Congress of Architects held in Budapest. Plans designed by students in the modern spirit constituted the majority at that exhibition. It was in the same year that professor Hültl as the Rector of the University voiced his opinion on modern architecture: according to him, modernism should not be used for certain types of buildings; however, he did not want to oppose all new directions in architecture. This duality of approach can well be detected in his private practice. Therefore it was the so-called “other modern” rather than progressive modernism that became institutionalized at the Faculty due to the influence of some professors whose aim was to comply better with local circumstances and materials. To achieve this it was indispensable to get the knowledge of the past, so teaching history of architecture remained a significant part of the curriculum. It was Professor Kotsis and his colleagues who laid out this path and their heritage was still prevalent after WWII.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 3; 42-53
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czucie i uczucie człowieka”. Uwagi o Assuncie Norwida w świetle młodopolskiej recepcji
“Sense and feeling in man”. Comments on Assunta Norwid in the light of Young Poland’s reception
Autorzy:
Ratuszna, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18029960.pdf
Data publikacji:
2022-09-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Assunta
poemat dygresyjny
ironia
modernizm
miłość
kontemplacja
Bóg
digressive poem
irony
modernism
love
contemplation
God
Opis:
Assunta jest poematem dygresyjnym, ujawniającym poglądy Norwida na sztukę, filozofię i religię. Zgodnie z założeniami estetycznymi romantyzmu sztuka ma swoje źródła w doświadczeniu wewnętrznym, przeżyciu religijnym, ma charakter metafizyczny. Modernistyczne interpretacje twórczości Norwida, którym został poświęcony artykuł, odsłaniająjejmetafizyczne aspekty. Ustalenie kierunku i znaczenia wpływów staje się niezwykle ważnym zadaniem. Autor Assunty był postrzegany u schyłku wieku dziewiętnastego jako patron modernizmu, jego imię wymieniano wraz z imieniem Baudelaire’a, uwagi o nim pojawiały się w kontekście dyskusji na temat nowoczesnej literatury, teatru, sztuki aktorskiej. Twórczość Norwida wpisywała się w „paradygmat wzrokocentryzmu”, poeta nie stronił od optycznych metafor, stosował poetykę światłocienia, kadrowania przestrzeni, która w poemacie Assunta zyskała wertykalny charakter. Motywy doskonalenia, wzrastania pełniły w utworze istotną rolę. Refleksja nad ich znaczeniem pozwoliła ustalić rangę metapoetyckich uwag zawartych wAssuncie. Przypomniana w epoce modernizmu twórczość Norwida doczekała się wielu interpretacji, także krytycznych, opierających się na „kłopotliwych” przemilczeniach. Zenon Przesmycki sądził, że twórczość ta nie została w pełni zrozumiana, choć podjęto próby wpisania jej w estetykę modernizmu. Uznano jednak, że stanowi ona brakujące ogniwo w rozwoju polskiej poezji symbolistycznej (warto także podkreślić jej związki z „kolorystami” – jak nazywano impresjonistów). W Assuncie nawiązującej do Boskiej Komedii Dantego i Hamleta Szekspira zostaje ukazana kontemplacyjna ścieżka poznania. „Spojrzenie w niebo” jest więc aktem poznawczym, w którym rozum współistnieje z wiarą.
Assunta is a digressive poem showing Norwid’s views on art, philosophy and religion. According to the aesthetic assumptions of Romanticism, art has its source in internal experience, religious experience, and is of a metaphysical nature. Modernist interpretations of Norwid’s works, to which the article was devoted, reveal its metaphysical aspects. Determining the direction and significance of influences becomes an extremely important task. The author of Assunta was perceived at the end of the nineteenth century as a patron of modernism, his name was mentioned together with that of Baudelaire, comments about him appeared in the context of discussions on modern literature, theater and the art of acting. Norwid’s work was in line with the „paradigm of sight-centricism”, the poet did not avoid optical metaphors, he used the poetics of chiaroscuro and space framing, which in Assunt’s poem gained a vertical character. The motives of improvement and growth played an important role in the piece. Reflecting on their meaning allowed to establish the rank of the metapoetic remarks contained in Assunta. The works of Norwid, recalled in the era of modernism, have received many interpretations, including critical ones, based on „troublesome” concealments. Zenon Przesmycki believed that this work was not fully understood, although attempts were made to include it in the aesthetics of modernism. However, it was recognized that it was the missing link in the development of Polish symbolist poetry (it is also worth emphasizing its links with „colorists” – as the Impressionists were called). In Assunta, referring to the Divine Comedy by Dante and Shakespeare’s Hamlet, the contemplative path of knowledge is shown. „Looking to heaven” is therefore a cognitive act in which reason coexists with faith.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2022, 40; 73-97
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czy łuk jest ładny?” O antymodernistycznym nurcie w aranżacji polskich wnętrz mieszkalnych ostatnich dekad PRL
“Is an Arch Pretty?” On the anti-Modernist Current in the Arrangement of Residential Interiors during the Last Years of the People’s Republic of Poland
Autorzy:
Korduba, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30145635.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
residential architecture
interior design
design
Modernism
antique furniture
architektura mieszkalna
wnętrzarstwo
wzornictwo
modernizm
antyki
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest prześledzenie dyskursu dotyczącego aranżacji i wyposażenia polskich wnętrz mieszkalnych lat 70. i 80. XX w. oraz okresu transformacji ustrojowej, będącego wyrazem rozczarowania modernistyczną architekturą mieszkalną oraz jej dotychczasową estetyką. Społeczna potrzeba zmian w aranżacji i wyposażeniu wnętrz miała służyć ich indywidualizacji i kwestionowała uniwersalne wartości oficjalnego poradnictwa odnoszące się przede wszystkim do racjonalnego i funkcjonalnego wykorzystania domowej przestrzeni. Przedmiotem studium jest analiza praktyk związanych z wykończeniem wnętrz (wprowadzaniem łuków, boazeryjnych okładzin) oraz z ich wyposażaniem w sprzęty dawne (zarówno antyki, jak i tzw. starocie). Praktyki te znalazły odzwierciedlenie, a zarazem zostały historycznie udokumentowane w specjalistycznej prasie dotyczącej aranżacji wnętrz (m.in. „Mój Dom”, „Dom” – dodatek do „Architektury”), a także w publikowanych poradnikach i zawartej w nich ikonografii. Z ich analizy wyłania się obraz mieszkań poddawanych rekompozycji w duchu postaw definiowanych jako antymodernistyczne oraz estetyki retro opartej na kulturze pamięci.
The aim of this essay is to trace the discourse concerning the arrangement and furnishing of residential interiors in Poland in the 1970s and 1980s and the period of systemic transformation, which arose from the disillusionment with Modernist residential architecture and the earlier aesthetics of those interiors. The social need for changes in the arrangement and furnishing of interiors was to serve their individualisation; it questioned the universal values of official advice relating primarily to the rational and functional use of domestic space. The subject of the study is the analysis of practices related to interior decoration (the introduction of arches or wainscoting) and the use of old, antique and retro furniture. These practices are reflected and historically documented in the specialist press on interior design (including “Mój Dom” and “Dom” – a supplement to “Architektura”), as well as in published handbooks and the iconography contained therein. What emerges from their analysis is a picture of dwellings undergoing a re-composition in the spirit of attitudes defined as anti-Modernist and of a retro aesthetic based on the culture of memory.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 1; 127-152
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Duch nowoczesności” – w kręgu bajek Józefa Jankowskiego
“The spirit of modernity” – in the circle of fairy tales by Józef Jankowski
Autorzy:
Ratuszna, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087051.pdf
Data publikacji:
2021-10-23
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
modernizm
nowoczesność
Józef Jankowski
bajka literacka
bajka ludowa
nieskończoność
melancholia
modernism
modernity
literary fairy tale
folk
tale
melancholy
infinity
Opis:
Artykuł prezentuje różnorodność bajek Józefa Jankowskiego, który nadaje temu gatunkowi nowoczesne znaczenie. Bajki są bowiem opowieściami o marzeniu, nieskończoności, porządkują chaos świata, interpretują trudną rzeczywistość. Analiza i interpretacja utworów pozwala zadać pytanie o definicję nowoczesności. Jankowski pojmował ją jako istotny element dyskursu estetycznego. Nowoczesność była dla modernistów ważnym wyzwaniem. Postrzegali ją oni jako podstawę światopoglądu, którego etapy rozwoju wyznaczała zaś sztuka.
The article presents the variety of fairy tales by Józef Jankowski, which gives this genre a modern meaning. Therefore, fairy tales are stories about a dream, infinity, they organize the chaos of the world, they interpret difficult reality. Analysis and interpretation of works allows us to ask a question about the definition of modernity. Jankowski understood it as an essential element of the aesthetic discourse. Modernity was an important challenge for modernists. They saw it as the basis of the worldview, and art marked the stages of its development.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2021, 16; 140-155
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Duszpasterskie nawrócenie” jako wyraz nowej ewangelizacji w warunkach rozwiniętego modernizmu
Autorzy:
Polak, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1016020.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
duszpasterskie nawrócenie
ewangelizacja
modernizm
Źródło:
Teologia Praktyczna; 2011, 12; 25-39
1642-6738
Pojawia się w:
Teologia Praktyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“International style” and its interpretation at the beginning of the XXI century
Autorzy:
Proskuryakov, V.
Bohdanova, Y.
Yuriychuk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344672.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
international style
functionalism
modernism
art deco
architectural theory
architect
architectural schools
styl międzynarodowy
funkcjonalizm
modernizm
teoria architektury
architekt
szkoły architektury
Opis:
The article is dedicated to similarities, differences, borrowings and authenticity of the “international style” in the researches of modern architects-scientists.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2018, 23; 172-177
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ja nie opisuję”. Opis w poglądach estetycznych i praktyce pisarskiej Stanisława Przybyszewskiego
“I Do Not Describe:” Description in Stanisław Przybyszewski’s Works and Aesthetic Views
Autorzy:
Wedemann, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1337968.pdf
Data publikacji:
2020-10-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
description
novel
realism
naturalism
modernism
expressionism
powieść
realizm
naturalizm
modernizm
ekspresjonizm
Opis:
Artykuł podejmuje znany problem złożonych relacji między twórczością Stanisława Przybyszewskiego a naturalizmem, przenosząc go jednak z płaszczyzny stricte światopoglądowej na bardziej poetologiczną. W centrum uwagi umieszcza bowiem spór o opis i opisowość jako te składniki dzieła literackiego (lub malarskiego), które konstytuują obraz świata. Rzecz dotyczy więc styku estetyki z epistemologią.
The article addresses the well-known problem of the complex relations between the works of Stanisław Przybyszewski and naturalism. However, this problem is not discussed in terms of ideology but poetics. The focus is on description and descriptiveness as components of a literary (or painterly) work of art and their role in representing the world, i.e. relations between aesthetics and epistemology.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 20; 50-61
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kpiąca myśl i szaleńcza wyobraźnia”. Niesamowite opowieści Marka Słyka
Autorzy:
Kaliszuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607768.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Marek Słyk
Modernism
avant-garde
Polish prose
modernizm
awangarda
proza polska
Opis:
The author analyses the novels by Marek Słyk using terms and concepts typical for modern literature. He shows relations between Gra o super-mózg, a detective story for teen readers, and other novels, which were much more experimental and avant-garde. Słyk tried to transform the ways of defining literature as an institution especially in the late 1970s and early 1980s in Poland. Political situation of that period involved completely different socially accepted approach to prose. His offer was radically innovative but not like Słyk’s predecessors. He pointed out that modern 20th-century world was marked with permanent ambiguity, so literature had no other way but to accept this fact.
Szkic stanowi próbę opisu powieści Marka Słyka przy użyciu pojęć charakterystycznych dla modernistycznego dyskursu literackiego. Autor za punkt wyjścia przyjmuje analizę powieści Gra o super-mózg, widzianej jako specyficzna realizacja konwencji powieści detektywistycznej. Następnie przygląda się modyfikacjom tej konwencji, dokonanym w pozostałych tekstach Słyka, i wynikającym stąd konsekwencjom dla rozumienia literackości i zadań powieści, a także dla procesów budowania znaczeń w rzeczywistości empirycznej. Przeobrażenia te ujęte zostają jako diagnoza określonego momentu kultury XX-wiecznej, charakteryzującego się nieokiełznaną wieloznacznością, odporną na próby totalizującego ujednoznacznienia.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Misterium bólu”. Dzieciństwo w prozie Gézy Csátha
“The Rite of Pain” Childhood in the Works of Géza Csáth
Autorzy:
Libich, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016195.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Géza Csáth
modernism
psychoanalysis
Melanie Klein
childhood
modernizm
psychoanaliza
dzieciństwo
Opis:
Artykuł jest próbą opisania dzieciństwa, którego niepokojący obraz, zaprzeczający nowożytnym wyobrażeniom o sielankowości najmłodszych lat życia, wyłania się z opowiadań Gézy Csátha (1887–1919), węgierskiego modernistycznego pisarza. Sięgając po prace najważniejszych psychoanalityków i psychoanalityczek – m.in. Zygmunta Freuda i Jacques’a Lacana, ale przede wszystkim Melanie Klein – autor dowodzi, że literatura Csátha poświęcona dzieciom i dzieciństwu silnie czerpie z myśli psychoanalitycznej, a poszczególne prozy wydają się niekiedy zaskakująco zbieżne z opisami klinicznych przypadków. Interpretując opowiadania takie, jak: Czarna cisza, Matkobójstwo czy Mała Emma, autor pokazuje też, że zdaniem Csátha dzieci narażone są na takie samo cierpienie jak dorośli, a w człowieku, szczególnie tym najmłodszym, jeszcze nieuformowanym, widzi siedlisko zła.
The author of the article analyses the image of childhood in the short stories of Geza Csáth (1887–1919) in order to demonstrate how the Hungarian modernist writer critiques and subverts modern conceptualisations of childhood as idyllic and innocent. By referencing the works of Sigmund Freud, Jacques Lacan and, most importantly, Melanie Klein, the author proves that Csáth’s short stories about childhood are strongly rooted in psychoanalytical thought, with some of them being surprisingly similar to now-canonical descriptions of psychoanalytical case studies. As it is shown, in such stories as Black Silence, Matricide or Little Emma, the modernist writer portrays his young characters as subject to the same suffering as adults, and as evil from their earliest years.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2021, 2 (4); 1-16
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Niechaj nam w Jasełkach nikt nie przedstawia, że Jezus urodził się w Palestynie” – "Betlejem polskie" Lucjana Rydla jako szopka literacka
'Let no one in the nativity play show us that Jeses was born in Palestine' - "Polish Bethlehem" by Lucjan Rydel as a literary nativity scene
Autorzy:
Moroz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938378.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
szopka
Rydel
jasełka
modernizm
satyra
Betlejem
nativity scena
nativity play
modrnism
satire
Bethlehem
Opis:
The article is focused on Lucjan Rydel as the author of Polish Bethlehem – a nativity play in which its author saw the most perfect form of folk theatre, a concept he himself keenly propagated. The central issue here is an attempt to observe how Rydel, drawing upon the history of nativity plays as well as their traditional text and character, created a sublime patriotic spectacle which later became a template for all subsequent literary nativity plays inspiriting Polish history and at the same time commenting on current affairs. Furthermore, the text presents Polish Bethlehem through the prism of modernist artists’ interest in the nativity scene as a literary genre and juxtaposes Rydel’s work with the nativity plays written by the Green Balloon Cabaret in order to show two significant directions in which this cultural phenomenon was evolving at the turn of the 20th century.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2019, 19; 58-65
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Nowy Donkiszot» albo Pornografia nowoczesności: O zapomnianym dramacie Jerzego Żuławskiego
«New Don Quixote» or the Pornography of Modernity: On the Forgotten Drama of Jerzy Żuławski
Autorzy:
Dudek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36126485.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Jerzy Żuławski
Don Kichot
Cervantes
rewolucja 1905
modernizm
wstyd
pornografia
nowoczesność
Don Quixote
revolution of 1905
modernism
shame
pornography
modernity
Opis:
Artykuł jest próbą interpretacji Nowego Donkiszota Jerzego Żuławskiego, nieukończonego dramatu, który nigdy nie był przedmiotem badań. Na płaszczyźnie formalnej utwór stanowi najodważniejszy być może eksperyment Żuławskiego jako dramatopisarza, lokujący się w sąsiedztwie projektów teatralnych Stanisława Wyspiańskiego i Tadeusza Micińskiego. Ale Nowy Donkiszot to przede wszystkim arcyciekawy sąd epoki nad nowoczesnością, który przez reinterpretację obecnej w literaturze polskiej figury błędnego rycerza, a także w dialogu z Weselem Wyspiańskiego, diagnozuje impotencję współczesnej Żuławskiemu inteligencji w obliczu rewolucji 1905 i obnaża usypiający charakter rodzącego się przemysłu kulturalnego. Nowoczesny Don Kichot przechodzi w dramacie ewolucję od idealisty, utopijnego fantasty i rewolucyjnego bojownika, poprzez poszukiwacza szczęścia w iluzji i rolę „hamletycznego” hedonisty, aż po krytycznego pornografa nowoczesności. Kod pornograficzny, podniesiony do rangi zasady konstrukcyjnej dramatu, stanowi literacką strategię pozwalającą dramatopisarzowi krytycznie prześwietlić rzeczywistość, której metonimią uczynił rzymski lokal rozrywkowy.
This article interprets Jerzy Żuławski’s Nowy Donkiszot (The New Don Quixote), an unfinished drama that has never been studied to date. On the formal level, the text may well be Żuławski’s boldest experiment as a playwright; it can be situated in the vicinity of Stanisław Wyspiański’s and Tadeusz Miciński’s theatre projects. But Nowy Donkiszot is above all an extremely interesting judgment of modernity: through a reinterpretation of the figure of the knight errant present in Polish literature, and in dialogue with Wyspiański’s The Wedding, Żuławski diagnoses the impotence of his contemporary intelligentsia in the face of the Revolution of 1905 and exposes the soporific effect of the nascent cultural industry. In the play, the modern Don Quixote undergoes an evolution: from an idealist, a utopian fantasist and revolutionary fighter, through a search for happiness in illusion and the role of a “Hamletic” hedonist, to a critical pornographer of modernity. The pornographic code, elevated to the rank of the construction principle of the play, is a literary strategy allowing the playwright to critically penetrate reality, here metonymically represented by an entertainment establishment in Rome.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 1; 163-184
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1513

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies