Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "co-existence" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Współistnienie języków na ziemiach byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego w świetle prac Jana Karłowicza
    Autorzy:
    Koniusz, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676726.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    co-existence of languages
    The Grand Duchy of Lithuania
    classification of provincialisms
    linguistic interference
    Jan Karłowicz
    Opis:
    Co-existence of languages in the area of the former Grand Duchy of Lithuania in the light of the works of Jan KarłowiczThe article discusses the issues of the co-existence of languages in the former Grand Duchy of Lithuania and the consequences of the phenomenon as documented in the works of Jan Karłowicz – the outstanding scholar of the second half of the nineteenth century, an expert and researcher of the “Lithuanian” version of Polish language. The article emphasizes the fact that the research on languages in the area of The Grand Duchy of Lithuania and results of their co-existence goes back to the second half of the nineteenth century and Jan Karłowicz was the pioneer of this research. He was the first to observe the following phenomena of their co-existence: interference; bilingualism and multilingualism; prioritization of co-existing languages with the unique role of the Polish language in focusing various functions in the history of The Grand Duchy of Lithuania; the diversity of Polish with sociolinguistic classification of its provincialisms and their division in the view of their origin; and the dangers to the Polish language in the period of Russification. Karłowicz struggled with the lack of terminology to describe the linguistic phenomena characteristic for the area. The article focuses on the classification of provincial qualities of the “Lithuanian” Polish language executed by Karłowicz in the social and ethnolinguistic area; and on the presentation of the phenomenon of linguistic interference visible in the provincial vocabulary in The Grand Duchy of Lithuania collected in “Dictionary of Polish dialects” by Karłowicz. Сосуществование языков на территории бывшего Великого княжества Литовского в свете произведений Яна КарловичаЦель данной статьи – показать сосуществование языков на землях бывшего Великого княжества Литовского (ВКЛ) и последствий этого явления, засвидетельствованных в работах Яна Карловича, видного ученого второй половины девятнадцатого века, знатока и исследователя „литовского” польского языка. Автор статьи указывает на то, что изучение языков в Великом княжестве Литовском, последствиям их сосуществования относятся ко второй половине девятнадцатого века, а их первым исследователем был Карлович. Им впервые были отмечены такие проявления этого сосуществования, как языковая интерференция, билингвизм и многоязычие, иерархия сосуществующих языков и диалектов. Выделена особая роль польского языка, объединившего целый ряд функций в истории ВКЛ, дифференциация внутри польского языка, социолингвистическая классификация его диалектизмов и их деление по происхождению, угрозы для польского языка в период сильной русификации. Особое внимание автор статьи сосредоточил на классификации провинциальных особенностей „литовского” польского языка, осуществлённой Карловичем в социальном и этнолингвистическом плане, а также на проявлениях интерференции в провинциальной лексике, ведущей своё происхождение из Великого княжества Литовского, собранной в „Словаре польских диалектов” Карловича.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Groundless Use of Mathematics Concerning the d’Alembert’s Rule
    Autorzy:
    Pluta, Z.
    Hryniewicz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/412567.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN
    Tematy:
    d'Alembert's rule
    Fictional inertia force
    identity
    space-time
    time constant
    potential field
    Atwood device
    Co-existence state
    Energetic state
    dynamics
    Opis:
    The paper discusses the groundless use of mathematics. This question has been explained mainly based on example of the so called d`Alembert’s rule which unfortunately still functions in science none the less it has been based on a fiction, contrary to the truth cognition as the fundamental purpose of science. That pejorative feature of the mentioned paradigm is marked very clearly in the paper to evaluate it negatively as the only one possible note. Next the adequate characteristics of variable body motion has been presented and the description of Atwood device given in view of explaining the essence of a real equilibrium of the system of material bodies where their real inertia is of importance. In conclusion the characteristics of real inertia force being the measure of this inertia is presented. The erroneous up-to-date view concerning the measure of body inertia, assuming mass as the measure of this magnitude enabling free manipulation of the acceleration value, has been revealed. At the end it is stressed that acceleration is always positive in its nature and is existent in each condition of the material reality.
    Źródło:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy; 2013, 7, 2; 85-101
    2299-3843
    Pojawia się w:
    International Letters of Chemistry, Physics and Astronomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Umowne wyłączenie i ograniczenie wierzycielskiego obowiązku współdziałania przy wykonywaniu zobowiązania
    Contractual Exclusion and Limitation of the Creditor’s Obligation to Cooperate in Performing the Obligation
    Autorzy:
    Konik, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1772600.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    swoboda umów
    wykonywanie zobowiązania
    właściwość (natura) zobowiązania
    zasady współżycia społecznego
    freedom of contracts
    performance of obligations
    nature of obligations
    principles of
    social co-existence
    Opis:
    Artykuł obejmuje rozważania dotyczące odpowiedzi na pytanie, czy strony zawierając umowę mogą wyłączyć bądź ograniczyć wierzycielski obowiązek współdziałania z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania, który wynika z art. 354 § 2 Kodeksu cywilnego. Rozważania te prowadzone są z uwzględnieniem przewidzianych w art. 3531 Kodeksu cywilnego kryteriów kształtujących swobodę umów. W konsekwencji dostrzeżenia pewnego zakresu swobody kontraktowej w tej sferze, uwagę skierowano także na dopuszczalność przerzucenia przez strony w umowie wierzycielskiego obowiązku współdziałania na dłużnika.
    The article includes considerations regarding the answer to the question whether the parties concluding the contract may exclude or limit the creditor’s obligation to cooperate with the debtor in the performance of the obligation which arise from art. 354 § 2 of the Civil Code. These considerations are carried out taking into account the criteria determining freedom of contract shown in Article 3531 of the Civil Code. As a consequence of noticing a certain scope of contractual freedom in this area, attention was also paid to the admissibility of a contractual transfer on debtor the creditor’s obligation to cooperate in performing the obligation.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 30, 4; 45-68
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O normatywnych (abstrakcyjno-generalnych) i sytuacjonistycznych rozumieniach zasad współżycia społecznego
    Normative and Situationist Conception of General Clause of the Principles of Community Coexistence
    Autorzy:
    Nowacki, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26123627.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    Józef Nowacki
    klauzula generalna
    sytuacjonistyczna i normatywna koncepcja
    zasady współżycia społecznego
    general clause
    situationalist and normativist conception
    the principles of community co-existence
    Opis:
    Polskie prawo posługuje się klauzulą generalną zasad współżycia społecznego. W literaturze prawniczej pojęcie zasad współżycia społecznego jest rozumiane rozmaicie. Jedni zasady współżycia społecznego rozumieją normatywnie, wiążąc z nimi zespół norm, do których te klauzule kierują. Inni postrzegają je sytuacjonistycznie, co oznacza uprawnienie do dokonania oceny w konkretnym rozstrzyganym przypadku. Autor dowodzi, że źródłem kontrowersji w tym zakresie jest nieuświadomione przyjmowanie odmiennych rozumień moralności. Z uwagi na to, posługiwanie się każdym z tych rozumień (normatywnym i sytuacjonistycznym) jest w równym stopniu uprawnione. Z tego względu spory o normatywne i sytuacjonistyczne rozumienie zasad współżycia społecznego są empirycznie nierozstrzygalne.
    Polish law uses the general clause of the principles of community coexistence. In the legal literature, the concept of principles of social coexistence is understood in various ways. Some people understand the principles of social coexistence in a normative way, associating with them a set of norms to which these clauses refer. Others perceive them situationistically, which means the right to make an assessment in a particular case under consideration. The author argues that the source of controversy in this regard is the unconscious adoption of different understandings of morality. Due to this, the use of each of these understandings (normative and situationist) is legitimate in equall way. For this reason, disputes about the normative and situationist understanding of the principles of social coexistence are empirically unsolvable.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 9-21
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dopuszczalność stosowania treści o charakterze religijnym na indywidualnych tablicach rejestracyjnych pojazdów samochodowych w Polsce
    Accessibility of using of the religious content on the individual registration plates of vehicles in Poland
    Autorzy:
    Zarzycki, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043848.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    (individual) registration plates
    the social co-existence principles
    offence of religious feelings of an individual
    (indywidualne) tablice rejestracyjne
    zasady współżycia społecznego
    obraza cudzych uczuć religijnych
    Opis:
    Z przywołanych w artykule przepisów prawa wynika, że w Polsce można dokonać rejestracji pojazdu samochodowego w oparciu o indywidualne tablice rejestracyjne dopiero od dnia 21 września 2002 r. Wyróżnik indywidualny pojazdu określa sam zainteresowany właściciel pojazdu ale w granicach obowiązującego prawa polskiego. Mianowicie prawo polskie przewiduje, że wyróżnik indywidualny powinien stanowić wyraz, skrót lub określenie w języku polskim, składający się maksymalnie z pięciu liter i niezawierający treści obraźliwych lub niezgodnych z zasadami współżycia społecznego. Prawo administracyjne nie zawiera własnej autonomicznej definicji „zasad współżycia społecznego”, wobec czego należy odwołać się do sposobu rozumienia tej zasady w art. 5 kodeksu cywilnego i linii orzeczniczej panującej w sądownictwie powszechnym i administracyjnym oraz w literaturze przedmiotu. Ponadto jest „to pojęcie zbiorcze, które obejmuje bardzo wiele klauzul generalnych” i pozostaje w związku z normami moralnymi. Zdaniem autora potencjalne treści o charakterze religijnym na indywidualnych tablicach rejestracyjnych ze względu na ich kolidowanie z zasadami współżycia społecznego można podzielić na dwie kategorie, tj. takie które są bezwzględnie niedopuszczalne i wreszcie takie, które powinny być dopuszczalne. Do pierwszej grupy zaliczymy takie nazwy jak np. „JEZUS”, „ALLAH”, „BUDDA” czy skróty tego typu imiona papieży jak: „JPII”, „PIUSX”, „JAN23”. Zaś do drugiej grupy zaliczymy treści tego typu jak obcej naszej kulturze religijno-prawnej wyrazy: „ZEUS”, „ARES” czy „PTAH”.
    According to the aforementioned legal regulations it results that the Polish legal system allows registration of a vehicle with an individual registration plate from as late as the 21st of September of 2002. The individuality of the registration plates consists in granting by decision of state authority solely letter and number that both constitute the distinguishing feature of each voivodship. The rest of characters in the individual registration plate is specified by an interested owner of given vehicle but always according to the binding Polish law. The regulation in Poland provides that the individual distinguishing feature of the registration plate should consist of word, abbreviation or expression formulated in Polish language of the length of maximally five characters and without any offensive text or content inconsistent with the social co-existence principles. The administrative law does not contain its own autonomous definition of “the social co-existence principles”. Therefore, by interpreting of usage of these principles within the administrative law it is necessary to apply the way of understanding of them present in article 5 of the Civil Code altogether with the jurisprudence of the general and administrative courts of law and with the doctrine of the subject. Moreover, the expression “the social co-existence principles” is “joint term which includes numerous general clauses” in connection with the moral norms. In author’s opinion the potential content of the religious character on the individual registration plates can be divided into two categories on the basis of its collision with the social co-existence principles. The first group contains the examples that are absolutely unacceptable, as for instance: “JESUS”, “ALLAH”, “BUDDHA” or the abbreviations such as: “JPII”, “PIOX”, “JOHN23”. The second category includes the registration plates that contain the content alien to our religious and legal culture, such us: “ZEUS”, “ARES”, “PTAH”. The latter ones are admissible.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2014, 17; 5-21
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Eurasian Economic Union: between co-existence, confrontation and cooperation with the EU
    Integracja gospodarcza jako strategiczny atut: Euroazjatycka Unia Gospodarcza i Unia Europejska
    Autorzy:
    Kinyakin, Andrey
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/625119.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Eurasia
    Europe
    Eurasian Economic Union
    European Union
    integration
    cooperation
    post-soviet space
    Russia
    geopolitics
    geoeconomics
    co-existence
    Euroazja
    Euroazjatycka Unia Gospodarcza
    Unia Europejska
    integracja gospodarcza
    obszar postsowiecki
    Rosja
    geopolityka
    koegzystencja
    Opis:
    Autor w artykule analizuje proces integracji w przestrzeni poradzieckiej zwłaszcza w formule Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (EEU). Przedmiotem analizy jest sposób w jaki nowoutworzona struktura integracyjna zamierza określić swoje powiązania z najważniejszą organizacją świata zachodniego – Unią Europejską. Kwestia znalezienia wspólnej płaszczyzny porozumienia i współpracy jest niezmiernie istotna ponieważ to Rosja jako główny komponent EUU jest jednym z najważniejszych partnerów Unii Europejskiej zarówno pod względem gospodarczym jak i politycznym. Nie sprzyjają tej kooperacji geopolityczne napięcia, zwłaszcza te związane z konfliktem na Ukrainie. Istnieje duży potencjał współpracy pomiędzy tymi dwoma organizacjami, ale rozpoczęcie dialogu uzależnione jest od rozwiązania przez obie strony nie tylko problemów gospodarczych (instytucjonalizacja relacji, harmonizacji handlu), ale również od przygotowania odpowiedniej agendy politycznej. Wzajemne powiązania pomiędzy UE i EEU mogą ewoluować w scenariuszu współistnienia, który zakłada istnienie przede wszystkim obecnego status quo przy braku instytucjonalnych powiązań. Aby to zmienić i odpowiednio ukształtować wzajemne relacje w przyszłości, UE musi wziąć pod uwagę wiele czynników, kładąc nacisk na szczególną rolę Rosji w tym ugrupowaniu i udowodnieniu przez EUU celowości swojej egzystencji jako struktury integracyjnej.
    The article analyses integration process in the post-soviet space as well as Eurasian Economic Union (EEU) as a product of Eurasian integration. The EEU as newly created integration structure has a problem of finding the suitable form of interrelations with the European Union – the biggest integration structure ever.The issue of finding common grounds between the EEU and the EU especially important given the fact that the Eurasian Union is a bloc led by Russia – one of the biggest European trade partner and long-standing political counterpart, which within a couple of years is at odds with the EU due to the political problems, connected with the Ukrainian conflict as well as the geopolitical tension between Russia and the West. The start of the dialogue between the EU and the EEU, which has the certain potential, seems rather unlike to place in short- and medium-term perspective. In order to start the dialogue both parties have to solve not only economic issues (institutionalization of relationship, harmonization of trade), but also improve political agenda by starting to elaborate a joint agenda.The main point for the time being: the interrelationship between the EEU and the EU could evolve within the co-existence scenario, which envisages maintenance of the current status-quo– noninstitutionalized relationship. In order to change it as well as to single out the appropriate approach for framing the future relationship with the Eurasian Economic Union the EuropeanUnion should take into account many factors, putting the special emphasis on the Russia’s role within the EEU as well as conflicting nature of Eurasian project, which is only to prove its viability as integration structure.
    Źródło:
    Rocznik Integracji Europejskiej; 2016, 10; 461-480
    1899-6256
    Pojawia się w:
    Rocznik Integracji Europejskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczno-wartościujący (normatywny) a deskryptywny charakter strony podmiotowej czynu zabronionego. Kompleksowe a (czysto) normatywne ujęcie winy (na przykładzie regulacji urojenia znamienia kontratypu i znowelizowanego ar t. 28 par . 1 KK z 1997 r.)
    The societal -evaluative (normative) and the descriptive character of the mens rea of a criminal offence. A comprehensive against a (purely) normative account of fault (the example of the regulation of error as to the existence of a circumstance excluding unlawfulness and Article 28 § 1 of the Criminal Code as am ended)
    Autorzy:
    Jędrzejewski, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1596053.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    essence of an act (Tatbestand in German)
    elements of an offence
    illegality
    fault
    finalism
    H. Welzel
    error as to an element of a criminal offence
    error as to the existence of a circumstance excluding unlawfulness
    purely normative theory of fault
    so-called intent theory (Vorsatztheorie in German)
    so-called strict theory of fault (die strenge Schuldtheorie in German)
    comprehensive
    psychological-normative theory of fault
    theory of negative elements of a criminal offence
    finality
    dolus eventualis
    non-intention
    negligence
    directional function of actualization of elements of an offence
    directional function of actualization of mens rea
    Article 28 § 1 of the Criminal Code
    Article 29 of the Criminal Code
    istota czynu (niem. Tatbestand)
    znamiona typu czynu zabronionego
    bezprawność
    wina
    finalizm
    błąd co okoliczności stanowiącej znamię typu
    błąd co do okoliczności stanowiącej znamię sytuacji wyłączającej bezprawność
    czysto normatywna teoria winy
    tzw. teoria zamiaru (niem. Vorsatztheorie)
    tzw. ścisła teoria winy (niem. die strenge Schuldtheorie)
    kompleksowa
    psychologiczno- normatywna teoria winy
    teoria negatywnych znamion czynu zabronionego
    finalność
    zamiar ewentualny
    nieumyślność
    niedbalstwo
    funkcja wskaźnikowa realizacji znamion typu
    funkcja wskaźnikowa realizacji znamion strony podmiotowej
    art. 28 par. 1 kodeksu karnego
    art. 29 kodeksu karnego
    Opis:
    Tematem artykułu jest sporna w nauce prawa karnego problematyka wzajemnej relacji między istotą czynu zabronionego (niem. Tatbestand) a pozostałymi elementami struktury przestępstwa, tj. bezprawnością czynu oraz winą. Autor szczególną uwagę poświęca zagadnieniu charakteru relacji między stroną podmiotową czynu zabronionego i winą. Ma to związek z wysuwaną w nauce polskiej tezą o konieczności radykalnej separacji tych płaszczyzn, która jest realizowana w przepisach polskiego kodeksu karnego z 1997 roku. Charakterystyczne dla takiego stanowiska są regulacje, których przedmiotem jest błąd co do znamienia sytuacji wyłączającej bezprawność czynu (art. 29) oraz błąd co okoliczności stanowiącej znamię typu (art. 28 § 1 w brzmieniu nadanym nowelizacją z 20 lutego 2015 r.). U podstaw tych regulacji leży założenie, że znamiona podmiotowe (umyślność i nieumyślność) należą wprawdzie do zespołu znamion typu czynu zabronionego, jednakże nie mają żadnego konstytutywnego znaczenia zarówno przy ustalaniu bezprawności czynu, jak i winy sprawcy. Umyślność i nieumyślność są ostro oddzielone od winy (rozumianej „czysto normatywnie”). W takim ujęciu zespół znamion typu czynu zabronionego (istota czynu) ma charakter deskryptywny i jest wolny od jakiegokolwiek wartościowania. Stanowisko takie prezentował w nauce niemieckiej twórca „finalizmu” H. Welzel, a w nauce polskiej A. Zoll. Autor artykułu przeprowadza analizę poglądów H. Welzla po jego „ontologicznym zwrocie” w szóstej dekadzie XX wieku. Denormatywizacja pojęcia m.in. umyślności na płaszczyźnie znamion typu czynu zabronionego, jego oddzielenie od każdego kontekstu wartościującego doprowadziło finalistów do przyjęcia tzw. ścisłej teorii winy (die strenge Schuldtheorie). Podobnie rzecz przedstawia się na gruncie systematyki przestępstwa akceptowanej w ośrodku krakowskim (A. Zoll). Urojenie znamienia okoliczności wyłączającej bezprawność nie wyłącza bezprawia czynu umyślnego i rozstrzygane jest wyłącznie na płaszczyźnie winy (art. 29 polskiego kodeksu karnego). Wyrazem poglądu o konieczności denormatywizacji znamion podmiotowych typu jest również nowe brzmienie art. 28 § 1. Autor opracowania prezentuje stanowisko odmienne, opowiadając się za społeczno- wartościującym (normatywnym) ujęciem istoty czynu i umyślności (zamiaru). Oznacza to, że przy określaniu przedmiotu zamiaru (świadomości sprawcy) są lub mogą być istotne nie tylko „okoliczności faktyczne” będące podstawą znamion typu, ale również ich społeczny (normatywny) kontekst i znaczenie, świadomość społecznej szkodliwości), a być może nawet ocena prawna czynu. Pominięcie tego całego kontekstu (umyślność ujęta „naturalistycznie”) prowadzi zaś do tzw. ścisłej teorii winy. Zdaniem Autora, trafna jest koncepcja całkowitego wyłączenia bezprawia umyślnego: w wyniku urojenia znamienia kontratypu sprawca chce obiektywnie czegoś zgodnego z prawem. Jednocześnie umyślność musi znaleźć swoje miejsce (również) na płaszczyźnie winy (kompleksowa, psychologiczno-normatywna teoria winy). Realizacja znamion typu niesie ze sobą zarówno ujemną ocenę w sferze bezprawia (bezprawności), jak i winy. Na obydwu płaszczyznach pełni ona funkcję „wskaźnikową”, a więc typizacja czynu obejmuje również elementy zawinienia. Zdaniem Autora, zamiar bezpośredni należy lokować zarówno w bezprawiu, jak i winie. Kompleksowy, mieszany charakter można również wykazać w przypadku tzw. zamiaru ewentualnego oraz nieumyślności. Dlatego Autor krytycznie ocenia postulaty rezygnacji z kompleksowych konstrukcji lekkomyślności i niedbalstwa oraz wspomnianą wyżej nowelizację art. 28 § 1 kodeksu karnego. Jego zdaniem, swego rodzaju domniemanie winy umyślnej może wynikać z wartościującego charakteru umyślności (funkcja w obszarze winy). Konsekwentna denormatywizacja pojęcia nieumyślności (dawnej „lekkomyślność”, „niedbalstwo”) doprowadziła w nauce polskiej do konstatacji, że strona podmiotowa „nieumyślności” to po prostu „brak zamiaru”. Nowe brzmienie art. 28 § 1 kodeksu karnego wraz z określonym otoczeniem normatywnym i jego wykładnią (negatywne sformułowania art. 1 § 3 i 28 § 1, obiektywistyczna interpretacja art. 9§2) prowadzi do niedającego się zaakceptować na gruncie prawa karnego demokratycznego państwa prawnego rezultatu: przyjęcia domniemania winy nieumyślnej na podstawie realizacji li tylko znamion przedmiotowych czynu zabronionego. Potrzeba pozytywnego ustalania możliwości przewidzenia sprawcy na podstawie konkretno-indywidualnie (subiektywnie) interpretowanej przesłanki art. 9 § 2 kodeksu karnego („mógł przewidzieć”) wynika z braku wskaźnikowej funkcji nieświadomej nieumyślności, realizacja znamion takiego typu nie niesie ze sobą ujemnie ocenianej decyzji sprawcy.
    The paper tackles the mutual relation between the essence of a criminal offence (Tatbestand in German) and other elements comprising the structure of a criminal act, i.e. illegality and fault, a matter contentious in the study of criminal law. Special attention is devoted to discussing the character of the relation between the mens rea of an offence and fault. This is related to a postulate often put forward by Polish academic commentators that it is necessary to radically separate these two notions. This view is reflected in the provisions of the 1997 Polish Criminal Code. In line with such an argument are regulations whose subject is error as to the existence of a circumstance excluding illegality (Article 29) and error as to an element of an offence (Article 28 § 1 as amended on 20 February 2015). Underpinning these regulations is the assumption that the elements of mens rea (intention and non-intention) belong to the elements of an offence, however they have no constitutive significance both as regards establishment of illegality of an act as well as the offender’s fault. Intention and non-intention are sharply separated from fault (perceived “purely normatively”). According to this account the totality of elements of a prohibited act (the essence of an act) is of a descriptive character and remains free from any evaluation. The view has been endorsed by H. Welzel, the founder of “finalism” in the German literature, and A. Zoll in Poland. The paper attempts an analysis of the view of H. Welzel following his “ontological swerve” in the 1960s. Denormativization of, inert alia, the concept of intention as an element of an offence, separation thereof from any evaluative context, has led finalists to adopting the so-called strict theory of fault (die strenge Schuldtheorie). The situation is similar as regards the systematics of offences accepted by representatives of the Cracow school of thought (A. Zoll). Error as to the existence of a circumstance excluding unlawfulness does not exclude the illegality of an intentional act and this shall be resolved exclusively by reference to fault (Article 29 of the Polish Criminal Code). Also, the new wording of Article 28 § 1 is a manifestation of the view that mens rea elements of an offence shall be subject to denormativization. The author argues contrary in the paper, contending in favour of a societal-evaluative (normative) account of the essence of an act and intention (intent). This means that, when the object of intention (the offender’s consciousness) is ascertained, of significance are or may be not only “factual circumstances” forming the foundation of the elements of an offence, but also their societal (normative) context and meaning, awareness of social harmfulness), or even, potentially, the legal assessment of an act. To overlook this entire context (intention perceived “naturalistically”) leads to the so-called strict theory of fault. The author maintains that the concept mandating total exclusion of intentional illegality is correct: in cases of error as to the existence of a circumstance excluding unlawfulness the offender objectively wants something legal. At the same time, intention must (also) finds its place alongside fault (comprehensive, psychological-normative theory of fault). Actualization of the elements of an offence triggers a negative assessment both in the realm of illegality and that of fault. For in both realms it performs a “directional” function, therefore the typification of a criminal act shall already encompass elements of fault. The paper argues that direct intention shall be located both within illegality and fault. A comprehensive, hybrid character may also be proven as regards so-called dolus eventualis and non-intention. This is why the author furnishes a critique of the views in support of renouncing comprehensive theories of carelessness and negligence and of the aforementioned amendment to Article 28 § 1 of the Criminal Code. In his estimation, some form of presumption of intentional fault may result from the evaluative character of intention (its function within the realm of fault). Consistent denormativization of the notion of non-intention (previously known as “carelessness”, “negligence”) led Polish academic commentators to the conclusion that the mens rea of “non-intention” is simply “lack of intent”. The new wording of Article 28 § 1 of the Criminal Code, together with certain normative context and its construction (negative formulations of Articles 1 § 2 and 28 § 1, the objectivist interpretation of Article 9 § 2) gives rise to an account unacceptable in the criminal law within a democratic state governed by the rule of law: endorsement of a presumption of non-intentional fault based upon the actualization of the actus reus of a criminal offence. The need to positively establish the possibility of an offender’s foresight by reference to a concrete-individual (subjective) interpretation of the requirement Article 9 § 2 of the Criminal Code (“could have foreseen”) stems from unconscious non-intention’s lack of directional function, and an actualization of the elements of such offence does not induce a negative assessment of the offender’s decision.
    Źródło:
    Acta Iuris Stetinensis; 2018, 21, 1; 69-95
    2083-4373
    2545-3181
    Pojawia się w:
    Acta Iuris Stetinensis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies