Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wallachia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Nunnery Life in 16th Century Wallachia – Muşa/Magdalina before and after Taking Vows
    Autorzy:
    Ilie, Liviu Marius
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31331571.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    monasticism
    Wallachia
    16th century
    donation
    charter
    Opis:
    The Wallachian monasteries are very well documented in the 16th century, but the life of nuns or monks after joining the monastery is a lesser-known aspect. Various details can be found in the life of a noblewoman (taking the name of Mușa), who decided to become a nun (Magdalina) during the first years of the 16th century. Mușa’s life before entering the monastery is not very well known. Although many researchers tried to link her to the Craiovescu family, one of the most influential families in Wallachia at that time, this paper argues against this opinion. The historical sources describe her as a relative of a Wallachian nobleman, Cârjeu, and as the wife of Hamza, another important nobleman from the first decades of the 16th century. Mușa took vows in the monastery, which she built, and even after she became a nun, she preserved some of her former habits. Thus, the nun Magdalina kept in her possession villages and Roma families, which she donated to different monasteries, a widespread situation in the Byzantine monasticism. Although the sources did not describe her everyday life as a nun, they documented her relations with the political and ecclesiastical elites.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 443-454
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    St. Nicholas Processions in Horni Lidecsko as a Part of Wallachia’s Cultural Heritage and Testimony to the Survival of the Carpathian Culture
    Autorzy:
    Navrátilová, Lucie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943786.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    St. Nicholas
    devil
    procession
    tradition
    Wallachia
    Advent
    Opis:
    St. Nicholas processions are ranked among the most significant traditions and are frequently considered the climax of the Advent. This is definitely the case of Horni Lidecsko, where as soon as the All Saints’ Day is over, masked characters come out and walk around villages until the holiday of St. Nicholas. The devils that are present in villages where people incline towards the Roman Catholic faith form an inseparable part of the cultural heritage of the local villages and the entire region. This study outlines the current form of St. Nicholas processions and the masked characters, but attention is paid also to the most significant changes that impacted the formation of the flying phenomenon and have shaped the tradition into its existing form. A portion of the paper deals with the historical background of the tradition and the individual characters that are a part of it, their role, and the symbolic meaning of the procession. The aim of the paper is to present the St. Nicholas procession and its attributes by means of an analysis of individual factors that impact its form outside the Czech Republic. The research has also addressed several aspects that have formed this phenomenon, namely the organization of the event and the identity of both the active and the passive participants. The study presents a research sample of bearers of the tradition and motivational elements thanks to which the tradition is still alive and passed from one generation to the next in such a scope as it is. In addition to the above, the paper explores the forms of the support provided by the villages as well as the differing opinions held by inhabitants of the region with regard to entering the St. Nicholas procession on the List of Intangible Elements of Traditional Folk Culture of the Czech Republic. A section in the paper also answers the question whether the event is a part of cultural heritage that is present in Wallachia permanently and in an authentic, almost unaltered form.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Etnograficzne; 2019, 58
    2450-5544
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Etnograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Medieval name and ethnicity: Serbs and Vlachs
    Autorzy:
    Stareţu, Ştefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909918.pdf
    Data publikacji:
    2015-11-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Serbs
    Vlachs
    Serbian church
    ethnicity
    Wallachia
    Moldavia
    Opis:
    This article is aimed at showing the existence of a medieval aristocracy in north-eastern Hungary, characterized in connection to certain elements of the Serbian identity. The noble families from the Maramuresh region are often identified by their Orthodox identity. It linked them to the Serbian church organization and the Serbian aristocracy, in contrast with the peasants mostly represented by the Vlachs. The migration of the Vlachs within this zone probably was generated by the influx of noble elements from Serbia to Hungary, especially during the period, when Stefan Vladislav influenced actively the Hungarian politics in the 13-14th century. In this article I show, that the social and ethnic processes in the region were determined by a wider context of connections between Serbia and Hungary and the presence of the Serbian Orthodox church. The Catholic organization in Hungary accepted its autonomy and ecclesiastical independence. That is why there was possible to integrate the Orthodox elites to Hungarian nobility and arrange a kind of dual identity of the region. On the other side, in the long-term perspective, the Orthodox branches became rustic, living in villages with other nobles who became impoverished. Only of the Magyarized groups were able to remain within the high aristocracy.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2015, 22, 1; 81-99
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chaos and Strategy in Managing the Diplomatic Service. The Case of Andrzej Taranowski’s Missions to Michael the Brave in 1600
    Autorzy:
    Jakubowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31058703.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish-Lithuanian diplomacy
    Andrzej Taranowski
    Michael the Brave
    Moldavia
    Wallachia
    Opis:
    In 1600, Sigismund III, King of Poland-Lithuania, sent an envoy to Michael the Brave the Voivode of Wallachia, three times. His mission aimed to conduct negotiations on the treaty between Poland-Lithuania and Wallachia. In brief, the treaty stipulated that Michael the Brave should become a voivode of Moldavia and, therefore, Sigismund III’s vassal. The contents of that pact came into conflict with both the reality and the general policy of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Although it might seem surprising, talks gave an extra opportunity to save time. It was the moment of his highest military activity when Wallachian troops would be unchecked power near to Polish-Lithuanian border. Taranowski’s mission represented unofficial and chaotic moves in establishing contacts with the Danubian Principalities, but still clearly shows how diplomatic practice worked in Poland-Lithuania at the end of the sixteenth century.
    Źródło:
    Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2022, 6; 5-30
    2545-1685
    2545-1693
    Pojawia się w:
    Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ottoman supremacy and the political independence of the Balkan and Central European states
    Autorzy:
    Czamańska, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32327993.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ottoman Empire
    Balkan states
    Wallachia
    Moldavia
    Transylvania
    Crimean Khanate
    political subordination
    Opis:
    The article deals with the nature of the political relationship between the Ottoman Empire and the Balkan states. The various forms of dependency led to varied limitations on the functioning of these states, especially in the field of their international politics. The Ottoman Empire's relations with weaker, allied, vassal and subordinate states were shaped by the following factors: the historical period, the political and legal nature of the mutual relations, religion, the current political and military situation. On the basis of analysis of the sources and scientific literature, it has been shown that the Ottoman Empire was unable to prevent more or less official policy by its subordinate centres, as long as they had any state structures (even if they were only of a self-governing nature). In the 14th century, most of the Balkan states found themselves as allies and tributaries of the Ottoman Empire. The alliance with the Ottomans did not limit political relations with countries uncommitted against the Ottomans. In the 15th century there was a process of more and more clearly political subordination of the Balkan states which added two important elements to earlier financial and military obligations - investment and obedience. In the 16th century, it was extremely important to surrender to the King of Hungary John Zápolya under the authority of Sultan Suleiman. It also resulted in the Ottoman Empire taking over direct political control of the Romanian principalities: Wallachia and Moldavia. The Sultan was not able to fully control them, they often carried out independent political activities, connected with the Poland-Lithuanian Commonwealth, the Holy Empire, and Transylvania. In the 18th century the process of building the Balkan nation states launched, albeit very slowly. In the 19th century, any independence, even very limited, was conducive to the rapid formation of their own independent statehood.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2023, 30; 73-90
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dracula – "non omnis moriar". Facts and myths from the life of Vlad III the Impaler
    Dracula – "non omnis moriar". Fakty i mity z życia Włada III Palownika
    Autorzy:
    Bartosiewicz, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130059.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Dracula
    Wład III Palownik
    Wołoszczyzna
    Bram Stoker
    Vlad III the Impaler
    Wallachia
    Opis:
    Almost everyone has heard of the cruel Dracula, the vampire coming out of the grave and feeding on the blood of the living to live forever. But who was the prototype of the character who has permanently settled in the contemporary popular culture? In order to answer this and other questions, the presented article will describe the most important facts from the life of the Wallachian voivode, Vlad III the Impaler. Then, the most famous legends about Dracula will be presented, as they still influence the ever-growing myth of the Transylvanian vampire aristocrat, born in the nineteenth century on the pages of the novel by Irish writer Bram Stoker.
    Niemal każdy słyszał o okrutnym Draculi, wampirze wychodzącym z grobu i żywiącym się krwią żywych, by żyć wiecznie. Kim jednak był pierwowzór postaci, która na stałe zadomowiła się we współczesnej kulturze popularnej? Aby odpowiedzieć na to i inne pytania, w niniejszym artykule opisane zostaną najważniejsze fakty z życia wołoskiego hospodara Włada III Palownika. Następnie przedstawione zostaną najbardziej znane legendy o Draculi, mające wpływ na stale rozrastający się mit transylwańskiego arystokraty-wampira, zrodzonego w XIX w. na kartach powieści irlandzkiego pisarza Brama Stokera.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2021, 20, 2; 7-26
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początki wołoskiej autonomii — bitwa pod Posadą według XIV-wiecznej Kroniki Ilustrowanej
    The Beginnings of Wallachian Autonomy: Battle of Posada according to the 14th-Century Illustrated Chronicle
    Autorzy:
    Woszuk, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1635515.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Basarab I Założyciel
    bitwa pod Posadą
    Karol Robert
    Kronika Ilustrowana
    miniatury
    średniowiecze
    Węgry
    Wołoszczyzna
    Basarab I of Wallachia
    Battle of Posada
    Charles I of Hungary
    Hungary
    Illustrated Chronicle
    Middle Ages
    miniatures
    Wallachia
    Opis:
    Kronika Ilustrowana, manuskrypt z 1360 r., znana pod łacińską nazwą Chronicon Pictum, kończy się opowieścią o bitwie pod Posadą. Starcie zbrojne, do którego doszło w 1330 r. między Węgrami a Wołoszczyzną, dziś jest pamiętane jako doniosłe zwycięstwo nowo powstałej dynastii Basarabów. Dwie miniatury obrazujące bitwę pod Posadą zawarte na kartach 143 i 146 Kroniki Ilustrowanej, często pomijane w kontekście opracowania historycznego, stanowią integralną część opowieści i uzupełnienie tekstu pisanego. Obraz pełni funkcję zapisu wydarzeń oraz dodatkowo dostarcza informacji na temat ówczesnych strojów, uzbrojenia i artystycznych środków wyrazu. Analiza bitwy pod Posadą na podstawie XIV-wiecznej Kroniki Ilustrowanej stanowi próbę uzupełnienia badań historycznych o analizę malarstwa miniatorskiego.
    The Illustrated Chronicle, manuscript from 1360, known under the Latin name Chronicon Pictum, ended with the story of the Battle of Posada. The armed clash that took place in 1330 between Hungary and Wallachia is today remembered as a momentous victory for the newly founded Basarab dynasty. Two miniatures depicting the Battle of Posada included on pages 143 and 146, often overlooked in the context of historical elaboration, are an integral part of the story and complement the written text. The picture serves as a record of events and additionally provides information on the then costumes, armaments and artistic means of expression. The analysis of the Battle of Posada based on the 14th-century Illustrated Chronicle is an attempt to supplement historical research with an analysis of miniature painting.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2020, 11, 2; 225-247
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Competition for Cumania between Hungary and Bulgaria (1211–1247)
    Autorzy:
    Madgearu, Alexandru
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31234127.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Bulgaria
    Hungary
    Wallachia
    Moldavia
    Cumans
    Boril
    John Asan II
    Andrew II
    Bela IV
    Teutonic Order
    Hospitallers
    Opis:
    Because the alliance between the Cumans and Bulgaria was a danger both for Hungary and the Latin Empire, it was preferable for Hungary to extend its domination over Cumania. The Teutonic knights were settled in south-eastern Transylvania in 1211 to defend it against the Cumans, who, after 1214, became enemies also for Bulgaria. Besides the few fortresses built in the Bârsa land, there is no certain proof for an expansion of the Teutonic Order outside the Carpathians, and by consecquence of the Hungarian kingdom, in the period before the Mongol invasion of 1241. After the departure of the Teutonic knights in 1225, Cumania became the target of the Dominican mission which was present since around 1221 in Terra Severin, a north-Danubian Bulgarian possession. The Cuman bishopric was established in 1227. The subjection of these Cumans made useless the preservation of the Hungarian-Bulgarian alliance closed in 1214, and the consequence was the annexation of Terra Severin by Hungary, sometimes between 1228 and 1232, as a Banat. The final act of the Hungarian expansion in Cumania was the introduction of the title of King of Cumania by Bela IV in 1236. The region where it was established the bishopric of Cumania continued to be under the influence of the Church of Tărnovo, even after the end of the domination of the Bulgarian state in this north-Danubian territory. In 1241, the Cuman bishopric was destroyed by the Mongol invasion. Because the Golden Horde domination did not extend west of Olt in the first years after 1242, Bela IV tried to regain positions by summoning the Hospitaller Knights in 1247. Terra Severin remained a part of the Hungarian kingdom, but the function of Ban was abandoned or suspended. One mission of the Hospitallers was to extend the Hungarian domination in Cumania, in the regions which were then conquered by the Mongols. The Mongol domination prevented the emergence of a Cuman kingdom in Moldavia, vassal of Hungary. Only the decline of the Golden Horde made possible a new penetration of the Hungarian kingdom in the former Cumania, in 1345. The former Cumania entered in the new states created during the 14th century by the Romanians liberated from the Hungarian domination, Wallachia and Moldavia.
    Źródło:
    Studia Ceranea; 2022, 12; 699-723
    2084-140X
    2449-8378
    Pojawia się w:
    Studia Ceranea
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Наследственное правo молдавских женщин (XIV-XVIIвв). Компаративное исследование
    The Law of succession concerning Moldavian women in the 14th-17th centuries: a comparative study
    Autorzy:
    Zabolotnaia, Lilia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/909838.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    женщины
    Молдова
    Валахия
    Трансильвания
    Великое Kняжество Литовское
    women
    Moldavia
    Wallachia
    Transilvania
    Grand Duchy of Lithuania
    Opis:
    The hereby article presents an analogous analysis of the patrimonial and inheritance legal status of Moldovan women, contrasted with their counterparts in the neighbouring countries, such as Lithuania, Romania, Transylvania, Russia, Serbia and Montenegro. In author’s opinion, woman’s patrimony served as a warranty for her legal and social status. Officially, women could not participate in the political life of the state, yet, some of them, possessing large estates, were indeed influential. Empowered by the autonomous possession and management of their assets, women attained some economic independence in the social sphere. Characterizing the differences and similarities in the status of women regarding the laws of succession, it should be observed that too much emphasis was placed on the legal inequality of women in different countries. In consequence, a stereotype was established in historical literature. Frequently, in European countries, an inconsistency or even a contradiction between legislation and law enforcement could be observed.
    Źródło:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2013, 20, 1; 65-84
    0239-4278
    2450-3177
    Pojawia się w:
    Balcanica Posnaniensia Acta et studia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Space of Power. State Consolidation by Means of Religious Policy in the Danube Principalities in the Fourteenth to Sixteenth Centuries
    Autorzy:
    Grigore, Mihai D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601389.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Wallachia
    Moldavia
    state building
    religious policy
    confessions
    spatial turn
    pre-modern and early modern period
    South-Eastern Europe
    Opis:
    This article shows the close link between religious policy, especially that of the confessional option, and the politicization of space in the building processes of territorial states. The study focuses on the two Danube Principalities of Wallachia and Moldavia, which implemented their state building owing to three decisive steps: i) the jurisdictional option in favour of the Ecumenical Patriarchate in Constantinople; ii) the territorial and social implementation of the Byzantine Orthodox faith by institutional infrastructure and monastic reform; iii) the Orthodox enculturation of the two Wallachian principalities.The main goal of this chapter is to show how cultural and historical phenomena transform the abstract geographical space into the political space of a state.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2017, 116
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ideologia „przedmurza chrześcijaństwa” jako przykład propagandy w walce z Imperium Osmańskim
    The Ideology of the “Bulwark of Christendom” as an Example of Propaganda in the Fight against the Ottoman Empire
    Die Ideologie vom „Bollwerk des Christentums“ als Beispiel für Propaganda im Kampf gegen das Osmanische Reich
    Autorzy:
    Niemczyk-Wiśniewska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27269702.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Johann I. Albrecht
    Alexander der Jagiellone
    Bollwerk des Christentums
    Antemurale Christianitatis
    Moldau
    die Walachei
    Jan Olbracht
    Aleksander Jagiellończyk
    przedmurze chrześcijaństwa
    Mołdawia
    Wołoszczyzna
    bulwark of Christianity
    Moldova
    Wallachia
    Opis:
    Termin „przedmurze chrześcijaństwa” ukuty został już w czasach antycznych na określenie murów obronnych, które gwarantować miały bezpieczeństwo miast. Termin ten szybko nabrał także metaforycznego znaczenia: punkty strategiczne w obronie przed „niewiernymi” — i w takim sensie był w przeważającej mierze używany w średniowieczu. Wraz z rosnącą potęgą Turcji oraz rozpoczętą przez nią ekspansją na terytorium Europy państwo to stało się w świadomości ludzi średniowiecza głównym zagrożeniem dla chrześcijańskiej Europy. Terminem Antemurale Christianitatis zaczęto więc określać kraje znajdujące się w bezpośrednim zagrożeniu atakiem tureckim. Szczególną rolę w upowszechnieniu tego sformułowania odegrali w okresie późnego średniowiecza humaniści. Jako że sami przekonani byli o konieczności walki z Turcją, spisując kroniki, niejako kreowali rzeczywistość — w szczególności na przełomie XV i XVI wieku treści te posłużyły również jako pretekst do uzasadniania własnej polityki dynastycznej władców ukrytej pod hasłem walki „z niewiernymi”. W artykule przedstawiono trzy przykłady wykorzystywania ideologii przedmurza i konieczności walki z Turcją przez trzech kolejnych władców Polski: Jana Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka i Zygmunta Starego.
    Der Begriff „Bollwerk des Christentums“ wurde bereits in der Antike geprägt, um Verteidigungsmauern zu benennen, welche die Sicherheit der Städte garantieren sollten. Dem Begriff kam schnell auch eine metaphorische Bedeutung zu, und zwar als Bezeichnung strategischer Punkte zur Verteidigung gegen „Ungläubige“ — und vor allem in diesem Sinne wurde er im Mittelalter verwendet. Mit der wachsenden Macht der Türkei und der von ihren Herrschern eingeleiteten Expansion in den europäischen Raum wurde der Staat im Bewusstsein der mittelalterlichen Menschen zur größten Bedrohung für das christliche Europa. Der Begriff Antemurale Christianitatis wurde also ebenfalls für die Staaten verwendet, die unmittelbar von einem Angriff durch die Türken gefährdet waren. Zur Popularisierung der Bezeichnung im späten Mittelalter trugen in wesentlichem Maße die Humanisten bei. Da sie selbst von der Notwendigkeit des Kampfes gegen die Türkei überzeugt waren, versuchten sie durch ihre Chroniken, gewissermaßen die Wirklichkeit zu kreieren. Insbesondere an der Wende vom 15. zum 16. Jahrhundert wurden die Inhalte ebenfalls als Vorwand benutzt, die eigene dynastische Politik der Herrscher zu rechtfertigen, die sich hinter der Parole des Kampfes gegen „Ungläubige“ verbarg. Im Artikel werden drei Beispiele für die Verwendung der Bollwerk-Ideologie und Notwendigkeit des Kampfes gegen die Türkei durch drei aufeinanderfolgende Herrscher Polens erörtert: Johann I. Albrecht, Alexander den Jagiellonen und Sigismund den Alten.
    The term “Bulwark of Christendom” was coined already in ancient times to describe defensive walls that were supposed to guarantee the safety of cities. It quickly acquired a metaphorical meaning and was used to designate strategic points in defense against “infidels,” and in this sense it was predominantly used in the Middle Ages. With the growing power of Turkey and its expansion into the territory of Europe, this country became, in the minds of the people of the Middle Ages, the main threat to Christian Europe. The term Antemurale Christianitatis thus began to define countries directly threatened by a Turkish attack. A special role in the popularization of this term was played by humanists. As they themselves were convinced of the need to fight Turkey, by writing chronicles they somehow created reality. In particular, at the turn of the fifteenth and sixteenth centuries, these texts and this rhetoric also served as a pretext to justify their own dynastic policy of the rulers hidden under the slogan of the fight “against infidels”. In this article, Katarzyna Niemczyk-Wiśniewska examines three late medieval examples of the use of the ideology of the bulwark and the need to fight Turkey by three successive rulers of Poland, Jan Olbracht, Aleksander Jagiellończyk, and Zygmunt Stary.
    Źródło:
    Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 200-215
    2080-492X
    2353-9720
    Pojawia się w:
    Średniowiecze Polskie i Powszechne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poseł z Wołoch z obozu polskiego – polska gazeta ulotna o batalii chocimskiej w 1621 roku (minimonografia i edycja krytyczna zabytku)
    The Envoy from Wallachia from Polish Camp [Poseł z Wołoch z obozu polskiego] – Polish transitory newspaper on Khotyn battle in 1621 (minimonograph and critical reissue of the written relic)
    Autorzy:
    Sztyber, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401125.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-19
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
    Tematy:
    Polish occasional literature of XVII century
    the Battle of Khotyn in 1621
    The Envoy from Wallachia from Polish Camp
    polska literatura okolicznościowa XVII wieku
    bitwa chocimska z 1621 roku
    Poseł z Wołoch z obozu polskiego
    Opis:
    Szkic prezentuje krótką broszurę należącą do staropolskich gazet ulotnych i zarazem przynosi jej reedycję opracowaną po blisko czterystu latach. Treść agitki wydaje się oryginalna ze względu na ograniczoną liczbę zamieszczonych w niej rozmaitych cytowań czy aluzji, zwłaszcza w porównaniu z innymi analogicznymi drukami poświęconymi tematowi bitwy chocimskiej i opublikowanymi nieomal natychmiast po zakończeniu wspomnianego konfliktu zbrojnego między imperium ottomańskim i Rzeczpospolitą. Główne przesłanie Posła odbiega daleko od czystego optymizmu, ponieważ anonimowy autor zapewnia, że walka nie zakończyła się w zupełności i, co ważniejsze, wróg jedynie „osłabiał”, a to znaczy, że siły tureckie nadal pozostawały niebezpieczne i stanowiły poważne zagrożenie dla ojczyzny nieznanego pisarza. Jak się okazuje, to dość wyjątkowa myśl na tle broszur bezkrytycznie chwalących zwycięstwo nad islamskimi najeźdźcami. Co więcej, wyniku starcia nie można uznawać za zwyczajnie zwykłą wygraną (mimo wielu sugestii akcentujących absolutny triumf oddziałów prowadzonych na południe kraju przez doświadczonego dowódcę Jana Karola Chodkiewicza), był to raczej remis potwierdzony traktatami pokojowymi. Dlatego też Posła wolno uważać za prozę zredagowaną przez obiektywnego obserwatora, którego opinie ujawniają zdroworozsądkowy umysł oraz pragmatyczne podejście do ocenianych wydarzeń oraz ich rozwoju. Nieprzypadkowo tekst kończy znaczący w tym kontekście apel o utworzenie koalicji wszystkich europejskich narodów chrześcijańskich w celu obrony ich ziem, a przede wszystkim wiary przed wyznawcami i spadkobiercami proroka Mahometa. Poza tym omawiany tekst pierwotnie został przedstawiony jako mowa skierowana do jakiegoś audytorium i zapewne dopiero potem zrodził się pomysł, by ogłosić go drukiem. Istnieje wiele oczywistych dowodów słownych takiego sposobu pierwszego ogłoszenia tego krótkiego oświadczenia. Wszystkie opisane wyżej właściwości utworu skłaniają do przekonania, że godny jest wznowienia (Poseł stanowi załącznik do tego artykułu w jego drugiej, odrębnej części), choć broszura nigdy nie znajdzie miejsca w zbiorze literackich arcydzieł. Jest to raczej zwykły przykład typowej twórczości ogłaszanej w trzeciej dekadzie XVII wieku, ale wartościowy zwłaszcza ze względu na jego pragmatyzm. Szkic przynosi zarazem kilka polemicznych uwag w odniesieniu do spojrzenia na bitwę chocimską Stanforda Shawa. Amerykański historyk uważa, że nigdy do niej nie doszło. Ten ostatni mocno zadziwiający wniosek skonfrontowano z kilkoma wybranymi danymi odtworzonymi przez polskiego badacza Leszka Podhorodeckiego (na podstawie wielu źródeł), który policzył poległych w okolicach zamku chocimskiego w 1621 roku. W sumie około 60 000 żołnierzy straciło wtedy życie, zarówno obrońców Polski, jak i tureckich agresorów. Inna wątpliwa insynuacja wiąże się z powodami wyprawy sułtana na północną granicę swojego imperium. Krótko, Shaw wyjaśnia, że Osman II zamierzał zawrzeć z Rzeczpospolitą pokój. Objaśnienie to wydaje się nie do zaakceptowania, a w tych okolicznościach wnikliwsza lektura Posła przekonuje, iż jego autor znacznie lepiej rozumiał sens scenariusza dawnych zdarzeń, mimo że je obserwował właściwie in statu nascendi.
    The study presents a short brochure belonging to old Polish transitory newspapers and provides with its reissue prepared after nearly four hundred years. The leaflet’s contents seems to be original for limited number of various citations or allusions included, especially in comparison with other analogical prints devoted to the Khotyn battle theme and published almost immediately after the end of the military conflict between Ottoman Empire and Polish-Lithuanian Commonwealth. The main message of The Envoy is far from pure optimism because the anonymous author assures the combat was not fully completed and, what is more important, the enemy only became “weakened”, that means Turkish forces were still dangerous and were a serious threat for the motherland of the unknown writer. As it appears it is quite an exceptional thought compared with booklets uncritically praising the victory over Islamic invaders. Furthermore, the result of the struggle cannot be regarded as a simple win (in spite of numerous suggestions stressing an absolute triumph of troops led to south of the country by the experienced commander Jan Karol Chodkiewicz), it was rather a draw confirmed by peace treaties. Therefore, The Envoy may be believed to be a piece of writing edited by an objective observer whose opinions reveal commonsensical mind and pragmatic approach to evaluated events and their development. Coincidentally the text ends with a significant, in this context, appeal to form a coalition of all European Christian nations in order to defend their lands and, most of all, faith from the followers and heirs of prophet Mohammed. Besides, the discussed text was initially presented as a speech directed to an auditorium and probably only afterwards an idea of its printing aroused. There are many obvious proofs of such a way of this brief statement’s first announcing. All of the above described features lead us to believe that the text is worth reissuing (The Envoy is attached to this article in its second separate section), though the brochure will never find any place among the literary masterpieces collection. It is rather an ordinary example of typical writing output published in the third decade of XVII century but still valuable, particularly for its pragmatism. The study also brings some polemical remarks in relation to Stanford Shaw’s view of Khotyn battle. An American historian claims the battle has never happened. This astonishing conclusion was confronted with a few selected pieces of data reconstructed by a Polish researcher Leszek Podhorodecki (on the base of many sources) who counted people died around the Khotyn castle in 1621. In total about 60 000 soldiers were killed, both Poland’s defenders and Turkish aggressors. Another doubtful insinuation is connected with the reasons of sultan’s expedition to northern border of his empire. In short, Shaw explains, Osman II intended to make peace with Commonwealth. This clariffication seems not to be acceptable and in these circumstances more thorough reading of The Envoy convinces that its author understood the meaning of the scenario of the past events much better, despite he was observing the facts actually in statu nascendi.
    Źródło:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2017, 3; 31-58
    2450-3584
    Pojawia się w:
    Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Barokní rukopisné kancionály z Valašska
    The Baroque Hand-written Hymn-books from Moravian Wallachia
    Barokowe manuskrypty zbiorów hymnów z Morawskiej Wołoszczyzny
    Autorzy:
    Smyčková, Kateřina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951902.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    kancionál
    duchovní píseň
    česká literatura 17. a 18. století
    Valašsko
    rukopis
    hymn-book
    spiritual song
    Czech literature of the 17th and 18th century
    Moravian Wallachia
    manuscript
    zbiór hymnów
    pieśń religijna
    literature czeska 17. i 18. wieku
    Wołoszczyzna Morawska
    rękopis
    Opis:
    Tento výzkumný článek je založen na analýze čtyř rukopisných zpěvníků: kancionál Mikuláše Zigmundíka z Lidečka (1696), Martina Mužikovského z Pržna (před 1755), J. Mžíka ze Vsetína (1731–1734) a Ondřeje Štefka ze Vsetína (1769–1770). Jeho cílem je představit málo známé prameny české duchovní písně 17. a 18. století. V českém prostředí se hymnografické výzkumy dosud zaměřovaly primárně na tištěnou produkci, ačkoli rukopisná produkce byla neméně početná. Tato studie se zaměřuje na čtyři barokní rukopisné kancionály z Valašska, svébytného kulturního regionu na východě České republiky. Tyto prameny jsou dostupné v regionálních muzeích a nebyly dosud zpracovány v odborné literatuře. Proto se článek věnuje jejich podrobnému popisu: datace, autorství, místo vzniku, rozsah rukopisu. Ve zkratce se zabývá také iluminacemi, jazykem a notací pramenů, zaměřuje se ale zvláště na jejich písňový repertoár. Literárněhistorická analýza rukopisných kancionálů ukazuje, že se od tištěných zpěvníků lišily vyšším počtem tropovaných ordinárií a že určitá část písní se dochovala pouze v rukopisné, nikoli tištěné podobě. Tropovaná ordinária ukazují, že se praxe katolického kostelního zpěvu mírně odlišovala od oficiálních církevních předpisů, jež nepovolovaly nahrazovat mešní texty vernakulárním zpěvem. Výskyt specifického repertoáru dokládá určitou nezávislost rukopisného média na tištěné hymnografii. Studie přináší zatím předběžné závěry z rozsáhlejšího výzkumu moravských rukopisných kancionálů. Mnoho informací zůstává dosud neznámých (např. o autorech zpěvníků), mnoho čeká na budoucí zpřesnění.
    This article is based on an analysis of four hand-written hymn-books: the hymnal by Mikuláš Zigmundík from Lidečko (1696), Martin Mužikovský from Pržno (before 1755), J. Mžík from Vsetín (1731–1734) and Ondřej Štefek from Vsetín (1769–1770). The aim of the article is to present some unknown sources of the Czech spiritual song of the 17th and 18th century. The hymnological studies in the Czech milieu focus still in the first place on the printed production, but the hand-written production was no less plentiful. This study focuses on four handwritten baroque hymn-books from Moravian Wallachia which is a unique cultural region in the eastern part of the Czech Republic. These sources are accessible in some regional museums and have not been described yet in any reference book. The article deals with the detailed description of the manuscripts: the date and the place of origin, the authorship, the extent of the manuscript. The study deals briefly with the illumination, language and music notation, focusing especially on the song repertoire. The literary-historical analysis of the hand-written hymn-books shows that the manuscripts differ from the printed hymn-books in the high number of ordinarium tropes [the addition to the ordinarium missae] and in the fact that a specific part of the repertoire survived only in the manuscript form, not in the printed form. The ordinarium tropes [the addition to the ordinarium missae] demonstrate that the practice of the Catholic Church singing was a little different from the official church regulations. These regulations forbade to replace the Mass texts with vernacular songs. The occurrence of the specific repertoire is a proof of some independence of the printed hymnography. The article offers some provisional results of the large research (focused on Moravian hand-written hymn-books). Much information is still unknown (e. g. about the authors), much is waiting for the next specification.
    Niniejszy artykuł opiera się na analizie czterech ręcznie spisanych zbiorów hymnów, którego autorami są kolejno: Mikuláš Zigmundík z Lidečka (1696), Martin Mužikovský z Pržna ( przed 1755), J. Mžík z Vsetína (1731-1734) i Ondřej Štefek z Vsetína (1769-1770). Celem artykułu jest przedstawienie mało znanych źródeł czeskiej pieśni religijnej z XVII i XVIII wieku. Studia hymnologiczne w Czechach skupiają się przede wszystkim nadal na materiale publikowanym, ale ręcznie pisane materiały są nie mniej liczne. Ten artykuł dotyczy czterech ręcznie napisanych, barokowych zbiorów hymnów z Morawskiej Wołoszczyzny, która jest unikalnym regionem kulturowym we wschodniej części Republiki Czeskiej. Te źródła są dostępne w regionalnych muzeach i nie zostały jeszcze dotąd opisane w żadnej literaturze przedmiotu. Dlatego artykuł przedstawia dokładny opis manuskryptów, podając datę i miejsce pochodzenia, autorstwo i długość tekstu. W opisie zajęto się także iluminacjami, językiem i muzyczną notacją, zwracając specjalną uwagę na repertuar pieśni. Analiza historycznoliteracka tych ręcznie spisanych zbiorów hymnów pokazuje, że rękopisy różnią się od drukowanych książek z hymnami ze względu na wysoką ilość ordinarium tropes [dodatków, rozszerzeń liturgicznego śpiewu gregoriańskiego do ordinarium missae, czyli do obowiązkowego kanonu stałych części mszy śpiewanej] i ze względu na fakt, że specyficzna część repertuaru przetrwała tylko w formie rękopiśmiennej, nie w formie drukowanej. Ordinarium tropes [dodatki, rozszerzenia śpiewu gregoriańskiego do ordinarium missae] wskazują, że w praktyce śpiew w kościele katolickim różnił się trochę od obowiązujących w tej materii oficjalnych regulacji (przepisów) kościelnych. Te regulacje zakazywały zastępowania tekstów Mszy św. pieśniami w języku narodowym. Pojawienie się odrębnego repertuaru jest dowodem na pewną niezależność drukowanej hymnografii. Artykuł przedstawia wstępne rezultaty tego szeroko zakrojonego badania (skupiającego się rękopiśmiennych zbiorach hymnów). Nieznana jest jeszcze spora ilość informacji (np. dotycząca autorów hymnów), a wiele informacji oczekuje jeszcze na dalszą specyfikację.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 47-62
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies