Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polska Rzeczpospolita" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ludność niemiecka w polityce etnicznej „Polski Ludowej”
German Population in the Ethnic Policy of “People’s Poland”
Autorzy:
Szczepański, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081562.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
polityka etniczna
mniejszość niemiecka
Polska Rzeczpospolita Ludowa
ethnic policy
German minority
Polish People's Republic (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
Opis:
Po zakończeniu II wojny światowej w granicach Polski znajdowało się według różnych źródeł między 3,5 a 4,5 mln obywateli byłej III Rzeszy Niemieckiej. Zgodnie z ustaleniami tzw. Wielkiej Trójki, podjętymi w trakcie konferencji w Jałcie i Poczdamie, powyższa ludność miała zostać wysiedlona w granice powojennych Niemiec. Masowe akcje deportacyjne trwały w latach 1946 –1949 i objęły zdecydowaną większość populacji, ale w dotychczasowym miejscu zamieszkania pozostało wciąż ok. 200 tys. osób. W kolejnych latach istnienia „Polski Ludowej” również i one sukcesywnie opuszczały terytorium państwa, udając się na emigrację na Zachód. Nadrzędnym celem powstania niniejszego artykułu było podjęcie próby charakterystyki polityki etnicznej względem ludności niemieckiej w powojennej Polsce. Na przestrzeni lat stosunek państwa do powyższej grupy podlegał istotnym fluktuacjom, odznaczając się zarówno podejmowaniem wobec niej działań represyjnych, jak i umożliwieniem jej względnie niezakłóconej egzystencji
After the Second World War, according to various sources, there were between 3.5 and 4.5 million citizens of the former German Third Reich within the borders of Poland. According to the agreements of the so-called Big Three, made during the Yalta and Potsdam conferences, this population was to be resettled within the borders of post-war Germany. The mass deportation actions lasted from 1946 to 1949 and covered the vast majority of the population, but still about 200,000 people remained in their previous places of residence. In the following years of the existence of "People's Poland", they also gradually left the country, emigrating to the West. The primary objective of this paper was to attempt to characterize ethnic policy towards the German population in the post-war Poland. Over the years, the attitude of the state towards this group has fluctuated considerably, being characterized both by repressive measures and by the possibility of enjoying a relatively undisturbed existence.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2021, 3, 40; 9-24
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trauma czy raj utracony? Reminiscencje okresu PRL w powieści Ono Doroty Terakowskiej
Trauma or Paradise Lost? Reminiscing Polish People’s Republic in Dorota Terakowska’s Ono
Autorzy:
Pielorz, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203235.pdf
Data publikacji:
2020-06-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Dorota Terakowska
Ono
Guma do żucia
trauma
Polish People’s Republic (Polska Rzeczpospolita Ludowa – PRL)
rape
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
gwałt
Opis:
Artykuł stanowi próbę opisania sposobów funkcjonowania przeszłości w pamięci bohaterów powieści Ono Doroty Terakowskiej, zwłaszcza postrzegania przez nich czasów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Wydarzenia z tego okresu pozostały głęboko zakorzenione w ich świadomości, jednak Teresa, Jan oraz Irena diametralnie różnią się sposobem zarówno postrzegania ówczesnej rzeczywistości, jak i przekazywania swych wspomnień innym. Po scharakteryzowaniu właściwych tym postaciom typów pamięci PRL oraz omówieniu ich przy użyciu kategorii traumy uwaga zostaje przeniesiona na Ewę – główną bohaterkę książki, która musi mierzyć się ze swoją własną traumą, jaką stanowi gwałt. Interpretacja tego wątku pozwala m.in. pokazać, że fikcyjne wydarzenia pisarka wykorzystała, by wypowiedzieć ważne prawdy dotyczące przemocy o charakterze seksualnym, a szczególnie jej społecznego postrzegania. Rozważania dotyczące (traumatycznej) przeszłości zostają uzupełnione o wątek autobiograficzny, co umożliwia paralelna lektura Ono oraz quasi‑politycznego, autobiograficznego utworu Terakowskiej, zatytułowanego Guma do żucia.
This article is an attempt to describe the ways in which the past – the especially Polish People’s Republic (Polska Rzeczpospolita Ludowa – PRL) – performs in the memory of the protagonists of Dorota Terakowska’s novel Ono. Teresa, Jan and Irena vary in both perceiving those realities and passing these memories on to their descendants. After discussing different types of the memory of PRL and describing them using the concept of trauma the author focuses on Ewa – the main protagonist of the book in question. She has to deal with her own trauma, which is a consequence of rape. Shedding light on this motif enables one to see that Terakowska used fictional situations to voice some serious observations concerning the real problem of sexual assault and its social perception. Those remarks are supplemented with autobiographicalelement provided by parallel reading of Ono and Guma do żucia (Terakowska’s autobiographical quasi‑political text).
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2020, 1; 125-148
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy badawcze ochrony radiologicznej i radiobiologii w okresie XXX-lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Autorzy:
Majle, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872415.pdf
Data publikacji:
1974
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ochrona radiologiczna
radiobiologia
Polska Rzeczpospolita Ludowa
historia
choroby czlowieka
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1974, 25, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realia, surrealia. L’universalità del grottesco in Mała apokalipsa di Tadeusz Konwicki
Realia, surrealia. The universality of the grotesque in Tadeusz Konwicki’s novel Mała apokalipsa
Autorzy:
Mafrica, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195797.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Grotesque
Realia
Mała Apokalipsa
Tadeusz Konwicki
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
In this paper, I will examine Mała apokalipsa (1979) by Tadeusz Konwicki with the aim of highlighting how, despite all the mentions of the reality of the then Polish People’s Republic, the novel can also be fully appreciated outside its cultural and historical context. Following an analysis of the ways the structural principle of the book, the grotesque, interweaves reality and surreality, I will explore the Italian edition of Konwicki’s novel through the lens of world literature’s postulate concerning the possibility of a work gaining new meanings outside its original framework.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 119-134
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd zagadnień sportowych na łamach "Dziennika Polskiego" w latach 70. XX stulecia
A review of sports in "The Polish Daily" in the 70s of the twentieth century
Autorzy:
Knyspel-Kopec, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4976.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
sport
Polska Rzeczpospolita Ludowa
historia
gazety
Dziennik Polski [czasop.]
polityka
propaganda
Opis:
Lata 70. XX stulecia upłynęły pod znakiem ważnych wydarzeń sportowych, swoim zasięgiem obejmujących wiele państw świata i liczne drużyny sportowe. Echa tych spotkań znajdujemy na łamach „Dziennika Polskiego”, który opisywał sukcesy i porażki rodzimych sportowców. Redakcja komentowała także trudną sytuację klubów sportowych, toczące się obrady na temat krzewienia i rozwoju sportu na szczeblu wojewódzkim. Organizowane w latach siedemdziesiątych wydarzenia sportowe, w których uczestniczyli Polacy, miały też znaczenie polityczne, pomocne w ukonstytuowaniu rządów komunistycznych w Polsce.
The 70s of the twentieth century were marked by major sporting events, its range including many countries in the world and numerous sports teams. Echoes of these meetings is found in “The Polish Daily”, which described the successes and failures of indigenous athletes. Editors also commented on the difficult situation of sports clubs, the ongoing deliberations on promoting and developing the sport at the provincial level. Organized in the seventies sporting events in which they participated Poles also had a political meaning as it was helpful in establishing communist rule in Poland.
Źródło:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna; 2016, 15, 1
1895-8680
Pojawia się w:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osiągnięcia w dziedzinie badania i kontroli żywności oraz przedmiotów użytku w okresie 30-lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Achievements in examination and control of food and everyday use objects during 30 years of Polish Peoples Republic
Autorzy:
Krauze, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872931.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
jubileusz
zywnosc
badania naukowe
kontrola zywnosci
chromatografia cienkowarstwowa
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1975, 26, 3
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rock i polityka w PRL-u. Historia trudnej znajomości
Rock and Politics in the People’s Republic of Poland
Autorzy:
Idzikowska-Czubaj, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488065.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
rock-music
People's Republic of Poland
muzyka rockowa
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
The combination of rock music and the regime policy of the Polish People's Republic is certainly a high-risk relationship and it can lead us to many different conclusions. Not obviously positive and desirable, but not only negative. This is specific nature of life in the Polish People's Republic: multi-dimensional and, therefore, often paradoxical and incomprehensible. Relations between rock and politics can be presented in at least three dimensions. First - it is important to consider how state policy affects the rock music, secondly - whether the rock also affect state policy, and thirdly – whether politics is present in the rock art as a subject, theme, and an object of interest. Most thoroughly was analyzed the first dimension: how the policy of the regime affected the rock music. State policy developed youth culture. On the other hand, we can observe many signs of spontaneous culture created by the youth. History of bigbeat in Polish People's Republic is a story of a specific game between the creators and the official cultural policy of the state. The rock music in Polish People's Republic occasionally was political. The texts of rock songs were highly politicized in the eighties, when rock musicians announced that: "no one believes politicians". Rock music in the eighties, especially in the state of war, in 1981-82, was a symbolic political protest.
Źródło:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja; 2012, 1; 5-18
2299-890X
Pojawia się w:
Komunizm: system – ludzie - dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legal Principles of Functioning of Education in People’s Republic of Poland
Autorzy:
Pyter, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618687.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish People’s Republic
education
law
Polska Rzeczpospolita Ludowa
oświata
prawo
Opis:
The aim of the article is to present the issues of the functioning of Polish education after World War II. That period, examined in the article, was marked by many problems, while interesting from the point of view of organizing the post-war state and the ubiquitous party agents in public life. The text shows the evolution of the legal education system since 1944, i.e. since the release of the Manifesto PKWN (Polish Committee for National Liberation) to 1961. The second part of the article focuses on 1961, when the first comprehensive law on education was released for native education, and the time of the Round Table and first democratic reforms. The issue of educational law – especially in terms of legal history – has been analyzed only marginally. Lack of studies of this subject, and the literature available on the market, comes from the years of communist propaganda and – in this sense – is not a scientific value. Even a partial attempt to fill this gap, thus seemed well founded.
Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia funkcjonowania polskiej edukacji po II wojnie światowej. Badany czas był naznaczony wieloma problemami, a jednocześnie jest interesujący z punktu widzenia organizowania powojennego państwa i wszechobecnych czynników partyjnych w życiu publicznym. W tekście przedstawiono kształtowanie się prawnego systemu oświaty od roku 1944, tj. od momentu wydania Manifestu PKWN, do roku 1961. Druga część to lata od 1961 roku, co dla rodzimej edukacji oznaczało wydanie pierwszej kompleksowej ustawy oświatowej, do obrad Okrągłego Stołu i związanych z tym pierwszych demokratycznych reform. Problematyka prawa oświatowego, zwłaszcza w ujęciu historycznoprawnym, jedynie w marginalnym stopniu była poddawana analizie. Brakuje opracowań tej tematyki, zaś dostępna na rynku literatura pochodzi z lat komunistycznej propagandy i w tym sensie nie stanowi wartości naukowej. Próba choćby cząstkowego wypełnienia tej luki wydaje się zatem zasadna.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz wyższych warstw społecznych w polskim filmie fabularnym w latach 1947–1989
Autorzy:
Skotarczak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041206.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish People Republic
film
upper class
propaganda
Polska Rzeczpospolita Ludowa
klasa wyższa
Opis:
The article presents the Image of Upper Social Classes in the Polish Feature Film in the years 1947–1989. It analyzes several dozen films as a kind of historical sources and allows to show the influence of politics on mass culture. Upper social classes of the old Poland were sentenced to destruction in the Polish People's Republic. In the period of socialist realism they were presented as the main enemy of the people, a symbol of reaction and the source of evil. But since the mid-fifties they were looked at with a kind of sentiment, although emphasizing the fact that they belonged to a closed chapter of history. The approach to these privileged classes, and what follows, their image in art, including film, was changing together with the political changes in Poland. It can be clearly seen in the films produced before 1989. The way of presenting nobles or bourgeoisie coincided with the dynamics of transformations in Poland of that times.
Artykuł prezentuje sposób przedstawiania klas wyższych w polskim filmie fabularnym w latach 1947–1989. Filmy zostały potraktowane tu jako rodzaj źródła historycznego, podległego wpływom politycznym. Klasy wyższe po II wojnie światowej zostały skazane w Polsce na zagładę. W okresie socrealizmu w sztuce pokazywano je zawsze negatywnie. Ale w połowie lat pięćdziesiątych obraz ten zaczął ulegać zmianie. Pojawił się pewien sentyment w przedstawianiu przeszłości, ale też i ograniczona nobilitacja. Szczególnie widoczne jest to w latach siedemdziesiątych. Z kolei w latach osiemdziesiątych pojawiają się tematy wcześniej nieobecne, jak np. obraz ziemiaństwa kresowego w czasach II RP.
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 509-529
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzór operacyjny Służby Bezpieczeństwa nad ruchem sportowym w Polsce Ludowej w latach osiemdziesiątych
Operational surveillance of Security Service over sports movement in People’s Republic of Poland in the 80’s
Autorzy:
Ordylowski, M.
Szymanski, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4788.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
sport
woj.walbrzyskie
nadzor
Sluzba Bezpieczenstwa
historia
wiek XX
Opis:
Nadzór operacyjny służb bezpieczeństwa nad sportem w Polsce Ludowej miał miejsce, podobnie jak nad innymi dziedzinami życia państwowego i społecznego, w całym okresie 1944–1989. Do lat 80. nie miał jednak charakteru stałego. Wprowadzono go dopiero w związku z opozycją większości społeczeństwa wobec rządzącej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Stałą ochroną operacyjną sportu i turystyki kierował w Polsce Wydział IX Departamentu III Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, a w województwach, od 1983 r., Wydziały III Wojewódzkich Urzędów Spraw Wewnętrznych. W ramach działalności operacyjnej Służby Bezpieczeństwa (SB) prowadzono „Sprawy obiektowe” oraz „Sprawy operacyjnego sprawdzania”. Obejmowały one wszystkie aspekty działalności sportowej klubów, a w największym stopniu koncentrowały się na sprawach osobowych oraz na zabezpieczaniu ogólnopolskich i międzynarodowych imprez sportowych. Materiały źródłowe dotyczące sprawowanego w Polsce nadzoru SB nad ruchem sportowym są w dużym stopniu zniszczone. Egzemplifikacją skali, form i metod działania organów bezpieczeństwa są m.in. prowadzone w województwie wałbrzyskim SPRAWY OBIEKTOWE o kryptonimach „STADION” i „IKAR”. Pierwsza obejmowała 51 klubów sportowych, 14 okręgowych związków sportowych oraz ponad 6 tysięcy sportowców. Druga dotyczyła środowiska Aeroklubu Ziemi Wałbrzyskiej, liczącego 120 członków i 3 pracowników. W niej SB koncentrowała się przede wszystkim na nadzorze nad personelem latającym oraz stałej jego weryfikacji, gdyż bardzo częste dochodziło w tym czasie w Polsce do uprowadzania samolotów.
Operational surveillance by Security Service over sports in People’s Republic of Poland took place, as in other areas of political state and social life, throughout the years 1944– 1989. Until the 80’s, however, it had not been done non-stop. This was introduced in the 80’s – due to the fact that majority of the society was in opposition to the rule of the Polish United Workers’ Party. A constant operational surveillance of sport and tourism in Poland was supervised by Unit IX of Department III in the Ministry of Home Affairs, whereas locally, from 1983, it was done by Units III of the Provincial Offices of Home Affairs. Within the operational work of Security Service [SB] the so-called “Object cases”, as well as “Operational check-out cases” were conducted. Those embraced all aspects of sport’s activities carried out by sports clubs, being focused on personal cases and the surveillance of nationwide and international sports events. The majority of the source materials concerning the security surveillance over the sport’s movement in Poland have been destroyed. As an example of scale, form and methods used by security organs one should study e.g. the object cases of code names: STADION [Stadium] and IKAR [Icarus]. The first one spread over 51 sports clubs, 14 district sports unions and more than 6 thousand sportsmen. The latter referred to the circle of Aero-Club of the Walbrzych province with its 120 members and 3 employees. Here the Security Service focused on the supervision on the flying staff and regular verification of those people, since at that time hijacking was quite frequent in Poland.
Źródło:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna; 2016, 15, 2
1895-8680
Pojawia się w:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poglądy Emila Stanisława Rappaporta na prawo karne i jego kodyfikację w Polsce Ludowej początku lat pięćdziesiątych
Views of Emil Stanisław Rappaport on criminal law and its codification in Polish Peoples Republic of the early fifties
Autorzy:
Szczygieł, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532906.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Polish Peoples Republic
criminal law
codification
Emil Stanisław Rappaport
Polska Rzeczpospolita Ludowa
prawo karne
kodyfikacja
Opis:
The work presents the views of Emil Stanisław Rappaport on criminal law and its codification in the beginning of Polish People’s Republic. The considerations are mainly based on preserved archival materials that show the attitude of Professor Rappaport to the problems of criminal law in post-war Poland. Of significance for the article are also published sources, especially conference materials related to preparations for the 1st Congress of Polish Science, which reveal a significant discrepancy in the perception of the criminal law by academics, including Rappaport, and politicians.
Praca prezentuje poglądy Emila Stanisława Rappaporta na prawo karne i jego kodyfikację w początkach Polski Ludowej. Rozważania prowadzone są przede wszystkim w oparciu o zachowane materiały archiwalne, które ukazują stosunek prof. Rappaporta do problematyki prawa karnego powojennej Polski. Istotne znaczenie dla artykułu mają również źródła publikowane, a zwłaszcza materiały konferencyjne związane z przygotowaniami do I Kongresu Nauki Polskiej, z których wynika istotna rozbieżność w zapatrywaniu na prawo karne przedstawicieli ówczesnej nauki, w tym Rappaporta, oraz polityki.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2019, 22; 317-331
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność opozycyjna i koncepcje społeczno-polityczne Jana Lityńskiego
Opposition activity and socio-political concepts of Jan Lityński
Autorzy:
Kaźmierski, Tomasz
Nita, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2187913.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Solidarność
Komitet Obrony Robotników
opposition
Polish People’s Republic
Jan Lityński
opozycja
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
The purpose of this article is to introduce Jan Lityński, Polish oppositionist active from late ‘60s to 1989 and to describe his beliefs and opinions about politics, society and his environment. Lityński became an oppositionist against communist government as a student at University of Warsaw and was involved in events known as “March 1968” which led to his imprisonment and made continuing his education impossible. But despite this, Lityński remained in the opposition until the collapse of the communist regime in Poland. He collaborated with the most prominent members of the opposition and wrote texts on political and social issues for various periodicals published in the illegal circulation. As a member of KOR and “Solidarność”, he lost his freedom many times but never let himself be broken or to betray his beliefs. In 1989 he took part in Polish Round Table Agreements that led to the change of the political system. This article was written based on Lityński’s publications from the 1980s and things he wrote and said years after those events. Other sources of information were interviews conducted with Lityński and statements made about him by associates from the opposition period.
Celem artykułu jest przybliżenie postaci Jana Lityńskiego, polskiego opozycjonisty aktywnego od końca lat 60. XX w. do 1989 r. oraz opisanie jego poglądów i opinii na temat polityki, społeczeństwa i jego otoczenia. Lityński stał się częścią opozycji jako student Uniwersytetu Warszawskiego i był zamieszany w wydarzenia znane jako „Marzec 1968”. Ich konsekwencją było więzienie i brak możliwości kontynuowania nauki. Ale mimo tego Lityński pozostał w opozycji aż do zmiany systemu politycznego, która nastąpiła 20 lat później. Współpracował z najbardziej znanymi członkami opozycji i był autorem tekstów poświęconych kwestiom polityki i społeczeństwa w różnych pismach ukazujących się w nielegalnym obiegu. Jako członek KOR-u i „Solidarności”, wielokrotnie tracił wolność, ale nigdy nie dał się złamać. W 1989 r. brał udział w obradach Okrągłego Stołu, które prowadziły do zmiany systemu politycznego w kraju. Artykuł napisano w oparciu o publikacje Lityńskiego z lat 80. XX w. i jego wypowiedzi oraz publikacje rozpowszechnione lata po tamtych wydarzeniach. Innym źródłem informacji były wywiady przeprowadzane z Lityńskim i wypowiedzi współpracowników z okresu opozycji na jego temat.
Źródło:
Copernicus Political and Legal Studies; 2022, 1; 74-84
2720-6998
Pojawia się w:
Copernicus Political and Legal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W kwestii wyższego stopnia naukowego doktora w Polsce Ludowej
Higher doctoral degrees in the Polish People’s Republic
Autorzy:
Wojtczak, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927031.pdf
Data publikacji:
2019-12-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polska Ludowa
stopień doktora odpowiednich nauk
Polska Rzeczpospolita Ludowa
stopień doktora nauk
warunki nadawania wyższego stopnia naukowego
Opis:
A higher academic degree that could be earned in the Polish People’s Republic was that of a doctor of a given branch of science (until 1951) or a doctor of science (1951–1958). These degrees were conferred pursuant to diff erent legislative acts of varying importance including an act of parliament, a decree, an order, a regulation or a statute, all of them governing the regime and the functioning of schools of higher education and other establishments of tertiary education. While the legal provisions applicable to the conferral of academic degrees were relatively stable in the intitial postwar years (and were subject to the same law binding in 1924–1952 with only minor amendments), the law adopted in 1951 introduced more revolutionary changes. Based on the Soviet model, they virtually broke with the Polish tradition of higher academic degrees.During the analysed period, alongside the reforms in the conferral of degrees, also the requirements and conditions for candidates for a higher academic degree were changing. Likewise, organs participating in the process, operating within the organisational structures of the establishments as well as those outside their structures, were a subject to change. Hence an attempt in this article to answer the following questions: (1) for whom was the right to register candidates for a doctor’s degree reserved, (2) what was the level of participation of the central organs in the process, and what was the level of involvement of the establishments of higher education and other scientifi c institutions (as of 1951), (3) who could apply for registration and what were the regulations governing the whole process, and whether (4) the communist regulations governing the process of the conferral of academic degrees actually added to their importance and the academic advancement or rather acted to the contrary.An important element in the analysis was identifi cation of the legally formulated and applied requirements which doctoral dissertations had to meet, as well as examination of the grades or evaluations given by reviewers of doctoral dissertations in years 1945–1951 and 1952- 1958.
Źródło:
Studia Prawa Publicznego; 2016, 4 (16); 33-58
2300-3936
Pojawia się w:
Studia Prawa Publicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naukowa przyzwoitość i tradycje polskiej lewicy. Kilka zasadniczych uwag na temat książki Michała Siermińskiego Dekada przełomu. Polska lewica opozycyjna 1968–1980. Od demokracji robotniczej do narodowego paternalizmu
Autorzy:
Ciążela, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462385.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
leninizm
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Jacek Kuroń
Karol Modzelewski
Leszek Kołakowski
Leninism
People’s Republic of Poland
Opis:
Celem artykułu jest dogłębna analiza książki Michała Siermińskiego o tzw. lewicy opozycyjnej epoki realnego socjalizmu lat 1968–1980, w tym jej „Posłowia” autorstwa Zbigniewa Marcina Kowalewskiego. Autor zwraca uwagę na nader wątpliwe pod względem naukowym i etycznym kwestie, które stawiają pod znakiem zapytania wartość książki. Wedle autora, książka ma rozliczne mankamenty, m.in. warsztatowe. Krytykuje on jej nacechowanie ideologiczne, pokrewne neotrockizmowi, abstrahującymi od realiów geopolitycznych zimnej wojny i międzynarodowych zmagań między komunizmem a kapitalizmem. Słabością opisywanej pracy jest niedostrzeganie historycznych uwarunkowań realnego socjalizmu w państw komunistycznych/socjalistycznych.
Aim of this article is close reading of the Michał Siermiński’s book on so-called left-wing opposition during real socialism period in the years 1968–1980, and its „Afterword” by Zbigniew Marcin Kowalewski). Author claims, that value of the book is very dubious – as in research aspect as in academic ethics aspect, and scientific technique. Author is focused on ideological dimension of Siermiński’s and Kowalewski’s work, their neo- Trotskyist skew, lack of understanding of the geopolitical reality of the Cold War and international competition between communism and capitalism. Other weakness of the book is not recognizing historical existentional circumstances of communist/socialist countries.
Źródło:
Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2016, 3; 169-195
2450-9078
Pojawia się w:
Studia Krytyczne/ Critical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From the apartment for the worker to the apartment for Kovalsky: concepts and realities of housing in Poland in years 1918-1939 and 1944-1989
Od mieszkania dla robotnika do mieszkania dla Kowalskiego: koncepcje i realia mieszkalnictwa w Polsce w latach 1918-1939 oraz 1944-1989
Autorzy:
Jarosz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546989.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Housing policy
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
workers’ housing condition
polityka mieszkaniowa
II Rzeczpospolita,
Polska Rzeczpospolita Ludowa warunki mieszkaniowe robotników
Opis:
In pre-war Poland housing for families of modest incomes in towns (chiefly workers) was not the object of particular interest of the state authorities. Direct state involvement in solving the deteriorating conditions of workers’ housing, cooperative building and employer initiatives in providing workers’ housing were of negligible significance. Two factors had a decisive influence on the transformations of this housing policy after World War II : varied war consequences (demographic and wide-scale destruction of the housing stock), and the political concepts of the new Polish authorities. The new housing policy was already formulated in 1944-45. In accordance with the new law, local authorities acquired the right to allocate housing to people whose work required living in towns. The ideological pressure to ensure better housing conditions, above all for industrial workers, caused restrictions on investment opportunities in the private housing sector initiative. It began to change after 1956. The Polish housing question was to be solved by state-subsidised cooperative building . Distinguishing workers as that social group which for ideological reasons deserved privileged access to new housing was ever more frequently replaced in the official language of the authorities with “non-class” distinctions (faceless Mr and Mrs Kovalski). In the end phase of the People’s Republic, workers’ housing conditions bore no comparison to those from before the war. But while the gaps separating them from those of other, higher social strata remained, the disproportions were reduced as compared to those of the prewar period.
W przedwojennej Polsce problem mieszkań dla rodzin miejskich o skromnych dochodach (głównie ro-botników) nie był przedmiotem szczególnego zainteresowania władz państwowych. Bezpośrednia interwencja państwa dla rozwiązania pogarszającej się sytuacji mieszkaniowej robotników, budownictwo spółdzielcze i inicjatywy przedsiębiorców miały niewielkie znaczenie. Na politykę mieszkaniową po II wojnie światowej miały decydujący wpływ dwa czynniki: różnorodne konsekwencje wojny (demograficzne, duża skala znisz-czeń substancji mieszkaniowej) i polityczne koncepcje władz nowej Polski. Nowa polityka mieszkaniowa zo-stała sformułowana już w latach 1944-1945. Zgodnie z nowym ustawodawstwem władze miały prawo przy-dzielania mieszkań osobom, których praca wymagała zamieszkania w mieście. Presja ideologiczna w celu za-pewnienia lepszych warunków mieszkaniowych przede wszystkim dla robotników przemysłowych spowodo-wała zastosowanie restrykcji wobec inicjatywy prywatnej w sektorze mieszkaniowym. Ta polityka zaczęła się zmieniać po 1956 r. Polska kwestia mieszkaniowa miała być rozwiązana przez subsydiowaną przez państwo spółdzielczość mieszkaniową. Wyróżnianie robotników jako tej grupy społecznej, która z przyczyn politycz-nych winna cieszyć się uprzywilejowanym dostępem do nowych mieszkań coraz częściej było zastępowane w oficjalnym języku władz przez dystynkcje „nieklasowe” (anonimowi Kowalscy). W końcowym okresie Polski Ludowej warunki mieszkaniowe robotników były nieporównywalnie lepsze od tych, jakimi cieszyli się przed wojną. Chociaż dystanse oddzielające ich od grup o wyższych statusie społecznym pozostały, to dysproporcje w porównaniu z okresem przedwojennym zostały zredukowane.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2016, 1, 1; 84-93
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć o socjalizmie i zabytki socjalizmu. Ochrona zabytków PRL w Tychach
Memory about socialism and socialist monuments. Conservation of PRL’s monuments in Tychy
Autorzy:
Sugawara, Sho
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462258.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
socjalizm
Tychy
zabytki
pamięć
People’s Republic of Poland (PRL)
socialism
monuments
memory
Opis:
Celem artykułu jest zarysowanie zagadnienia pamięci o socjalizmie na przykładzie kwestii ochrony zabytków Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) w Tychach. Rozpoczyna się on od analizy „pragnienia muzeologicznego”, pojęcia ukutego przez Masahiro Ogino. Następnie zarysowuje się fazy przekształcenia przestrzeni publicznej w krajach postsocjalistycznych po roku 1989. Kolejne części tekstu skupiają się na Tychach, które były typowym „miastem socjalistycznym” i ich zmiennym wizerunku po przejściu do kapitalizmu. W ostatnim rozdziale autor ukazuje sposób ochrony dziedzictwa PRL na przykładach dwóch tyskich pomników.
The aim of this article is to outline issue memory of socialism by a prism of the protection of the monuments from the age of People’s Republic Of Poland in the Tychy city. It starts with the analysis of the „museological desire”, a term coined by the Masahiro Ogino. Then it presents phases of the reshaping public space in post-socialist countries after 1989. Next parts of the article are focused on Tychy, which were typical „socialist city”, and its changing image after transition to capitalism. Last chapter is devoted to the protection of the PRL’s heritage – using examples of two monuments in Tychy.
Źródło:
Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2019, 8; 158-168
2450-9078
Pojawia się w:
Studia Krytyczne/ Critical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unemployment in Poland in 1918–2018
Bezrobocie w Polsce w latach 1918–2018
Autorzy:
Jarosz-Nojszewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630467.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
unemployment
work
employment
the Second Polish Republic
Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
bezrobocie
praca
zatrudnienie
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Artykuł stanowi syntetyczne omówienie i analizę zjawiska bezrobocia w trzech okresach – Drugiej Rzeczypospolitej, Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej. Bezrobocie w Polsce w całym badanym okresie było konsekwencją zarówno uwarunkowań historycznych, jak i zmian ekonomiczno-społecznych. W okresie międzywojennym bezrobocie było efektem powojennego wyżu demograficznego, zacofanej struktury gospodarczej państwa oraz wielkiego kryzysu gospodarczego. Po drugiej wojnie światowej Polska znalazła się w bloku państw komunistycznych, a ideologia komunistyczna zakładała likwidację bezrobocia i realizację polityki pełnego zatrudnienia. W PRL realizacja polityki pełnego zatrudnienia przyniosła w efekcie bezrobocie ukryte, będące dużym obciążeniem dla państwowej gospodarki. Sytuacja uległa zmianie po transformacji ustrojowej lat 90. Po 1989 r. ponownie pojawiło się prawnie usankcjonowane bezrobocie, które było wynikiem przemian gospodarczych i społecznych. We wszystkich badanych okresach bezrobocie najbardziej dotykało młodzież oraz kobiety. Problem bezrobocia (zmniejszającego się w ostatnich latach) nadal dotyczy polskiej gospodarki. Dzięki pomocy Unii Europejskiej oraz rządowym programom rynku pracy zjawisko to ma znacznie łagodniejszy charakter.
The article presents a synthetic analysis of unemployment in three periods of Polish history: the Second Polish Republic, the Polish People’s Republic (PRL) and the Third Polish Republic. In all these periods, unemployment was a consequence of historical conditions as well as economic and social changes. In the interwar period, the unemployment was a result of a traditional economic structure, the Great Depression and the post-war demographic boom. After the Second World War Poland became part of the Soviet bloc, and the official ideology declared full employment. In the Polish People’s Republic the consequence of this policy was hidden unemployment, which proved a heavy burden for the economy. Official unemployment returned after 1989, as a result of economic and social changes. In all the three abovesaid time spans, women and young people were most significantly affected by the unemployment. This issue is still regarded as crucial, though thanks to government programmes and aid provided by the European Union, its effects appear to be less severe.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 102-120
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From economic nationalism to the open market. Polish trade policy in the 20th and 21st century
Od nacjonalizmu gospodarczego do otwartego rynku. Polska polityka
Autorzy:
Łazor, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630517.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
foreign trade
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
the Third Polish Republic
handel zagraniczny
polityka gospodarcza
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
W polskiej polityce handlowej na przestrzeni ostatnich stu lat można zaobserwować fluktuacje w stopniu wpływu państwa na wymianę. Zaczęto od niemal pełnej kontroli państwa nad handlem zagranicznym u progu niepodległości, następnie trend stopniowej liberalizacji został przerwany przez wojnę celną z Niemcami i wielki kryzys, zaś ostatnie lata przed wybuchem drugiej wojny światowej były świadkami ponownego przejęcia kontroli nad handlem zagranicznym przez rozbudowane instytucje państwowe. Wzrost zaangażowania państwa wystąpił w zupełnie innym kontekście po zakończeniu wojny wraz z wprowadzoną przez komunistów monopolizacją wymiany międzynarodowej. Po okresie stalinowskim doszło do odwrócenia kierunku zmian i stopniowej liberalizacji wymiany. Początkowo była ona bardzo ograniczona, przyspieszyła jednak w latach 80., zasadniczy przełom nastąpił zaś w trakcie transformacji gospodarczej po 1989 r. Charakterystyczną konsekwencją integracji gospodarczej następnych lat było scedowanie wielu instrumentów prowadzenia polityki handlowej na instytucje międzynarodowe – przede wszystkim zaś na Unię Europejską. Zarówno w czasie Drugiej, jak i Trzeciej Rzeczypospolitej, polityka handlowa prowadzona była zgodnie z trendami światowymi. Odstępstwem od nich była narzucona z zewnątrz polityka lat komunizmu.
For much of the 20th century Polish governments heavily regulated foreign trade, but the degree of this influence differed. When Poland became independent in 1918, the state took almost complete control over the sector. A tentative liberalization was stopped by the customs war with Germany in 1925, and later by the Great Depression. The final years before the Second World War saw an increase in the state’s influence through the exchange control. Regulations became stricter under different conditions in the post-war period, with the state monopolizing foreign trade entirely. After the end of Stalinism in 1956, Poland slowly opened up its economy, but until the 1980s changes were limited in scope. A true breakthrough came with the transition, which started in 1989. Not only did the country open up, but in the coming years, the government ceded some of its powers relating to foreign trade to the European Union. During the interwar period, as well as after 1989, Poland followed worldwide trends. The communist period was an aberration in the sense of producing an ineffective system. Both before the war and under the communist regime, foreign trade was expected to bring mostly static gains. This changed significantly only after 1989.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 81-100
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bankowość spółdzielcza w gospodarce PRL jako przykład antynomii wolności gospodarowania
Co-operative banking in the economy of Polish People’s Republic as an example of antinomy of economic freedom
Autorzy:
Rolski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/592060.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Bankowość spółdzielcza
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Wolność gospodarcza
Co-operative banking
Economic freedom
Polish People’s Republic
Opis:
Instytucja spółdzielni kredytowej powstała jako forma gospodarowania, której pierwotnym celem było podniesienie ekonomiczne i moralne uboższych warstw społecznych. Należy podkreślić, że bank spółdzielczy jest przedsiębiorstwem prywatnym, którego właścicielami są posiadacze udziałów – członkowie spółdzielni. W okresie Polski Ludowej bankowość spółdzielcza została podporządkowana regułom gospodarki nakazowo-rozdzielczej. Socjalistyczne władze starały się zachować pozory samorządności pod postacią funkcjonowania poszczególnych organów zarządczych. Faktycznie jednak poprzez uchwalanie kolejnych aktów prawnych bankowość spółdzielcza utraciła swój spółdzielczy, prywatny charakter poprzez przekazanie kompetencji decyzyjnych władzy centralnej.
The Institution of the co-operative credit was formed as the form of the management and the original objective was economical and moral raising of poorer social layers. It should be emphasized that the co-operative bank is a private activity, where the owners are the holders of shares who are the members of the cooperative. In the period of Polish People’s Republic, the co-operative banking was subordinated to rules of the prescriptive-distribution economy. Socialist authorities tried to preserve appearances of the autonomy in the form of functioning of individual managerial organs. Indeed, however by passing next legal documents, the co-operative banking lost its co-operative, private character by handing over decision-making competence to the central authority.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2018, 349; 210-219
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ kolektywizacyjnej polityki państwa na marginalizację tradycyjnych wartości rodziny w chłopskiej w Polsce w połowie XX wieku
The influence of the State Policy of Collectivization on the Marginalization of the Traditional Peasant Family Values in Poland in the Mid-Twentieth Century
Autorzy:
SKONIECZNY, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435717.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
wieś
Polska Rzeczpospolita Ludowa
kolektywizacja
władza
village
the People’s Republic of Poland
the collectivization
authority
Opis:
Na podstawie wywiadów, materiałów autobiograficznych i dokumentów archiwalnych, pochodzących z połowy XX wieku, poszukiwano na ile kolektywizacja rolnictwa w Polsce zerwała rodzinne, emocjonalne i ekonomiczne więzi młodych z rodziną oraz gospodarstwem rolnym. Podjęcie przez rząd decyzji o konieczności jak najszybszego uspółdzielczenia rolnictwa wyzwalało młodych od dotychczasowego wręcz obowiązku dziedziczenia gospodarstwa i pozwalało, bez narażania się rodzicom, podjąć pracę poza rolnictwem. Powstanie spółdzielni produkcyjnej pozwalało kontynuować naukę w szkole ponadpodstawowej i zrealizować marzenie części ówczesnych młodych – zamieszkać w mieście, co było o tyle ułatwione, że rozbudowujący się przemysł potrzebował rąk do pracy. Nastąpiło w ten sposób obalenie wypracowanej przez dziesięciolecia wizji ojcowizny jako jedynej podstawy życia dziecka chłopskiego. Jednak wraz z przeprowadzką do miasta ulegały ponadto zatarciu tradycyjne wartości chłopskiego wychowania: autorytet ojca, pobożność, szacunek do chleba. Prowadziło to do licznych konfliktów z rodziną pozostającą na wsi.
Based on interviews, autobiographical materials, and archival documents from the mid-twentieth century, there is an attempt made to find answers to the question of how much the collectivization of agriculture in Poland broke young people’s emotional and economic ties with the family and their farms. The government’s decision on the necessity of making agriculture collective as soon as possible liberated the young from the previous obligation to inherit farms and allowed them to work outside agriculture without risking parental dissatisfaction. The establishment of production cooperatives enabled them to continue their studies in secondary school and made the dreams of those young people come true, namely to live in the city. It was much easier because the developing industries needed labour. This way the idea of patrimony, developed throughout decades as the sole basis of life of the peasant child was overthrown. Thus, with the move to the city such traditional peasant values as the authority of the father, piety, respect for bread faded away. The situation led to numerous conflicts with the family remaining in the countryside.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2014, X, (2/2014); 55-76
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A century of Polish economic policy
Sto lat polskiej polityki gospodarczej
Autorzy:
Morawski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629967.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
economic policy
the Second Polish Republic
the Polish People’s Republic
economics
the Third Polish Republic
Druga Rzeczpospolita
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polityka gospodarcza
ekonomia
Trzecia Rzeczpospolita
Opis:
Polityka gospodarcza rządu polskiego przechodziła różne fazy, które jednak generalnie można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej należały te, kiedy polityka polska mieściła się w głównym nurcie przemian światowych. Do drugiej te, kiedy władze polskie stawiały na alternatywne wobec mainstreamu rozwiązania, ulegając pokusie „pójścia na skróty”. Generalnie można powiedzieć, że pierwsze przyczyniały się do rozwoju kraju, a drugie sprowadzały jego rozwój na manowce, izolując od gospodarki światowej. Do pierwszej grupy można zaliczyć cały okres międzywojenny, łącznie z latami 30., kiedy to tendencje autarkiczne były właśnie mainstreamowe, lata 1944–1947 i lata 1989–2015.
The economic policy of Polish governments changed but can be broadly divided into two groups. The first encompassed periods when Polish policy belonged to a widelydefined world mainstream. The second – those when Polish governments attempted alternatives to the mainstream, looking for various ways of “taking a shortcut”. In general, the first group helped economic development, the second hindered it, isolating the country from the world economy. The first group included the entire interwar period, when autarchic tendencies were mainstream, as well as the years 1944–1947 and 1989–2015.
Źródło:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace; 2018, 3 (35); 11-33
2082-0976
Pojawia się w:
Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wadowickie procesje w Polsce Ludowej (1945-1989)
The processions in Wadowice town in Polish People’s Republic (1945-1989)
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215860.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice town
parish
processions
Polish People’s Republic (1945-
1989)
Wadowice
parafia
procesje
Polska Rzeczpospolita Ludowa (1945-1989)
Opis:
Immediately after the Second World War the religious services outside churches (perhaps the processions connected with Corpus Christi holidays) were not supressed by authorities. Their status was regulated on between war Act of 1932. The greatest of all processions in Corpus Christi holidays regularly rounded the town Square. But after 1960, the policy about catholic Church in Poland were more restricted. The parliament 29th of Mart 1962 edited the Assembles Law, which ordered that the religious assembles need had got especial permission from the local authority. At that time the processions were pushed to the side streets. Similar cases also took place in other localities of Wadowice county. This situation lasted until 1981, when the first “Solidarity” won a longer route of the Corpus Christi procession. Since 1990 after the basic political changes in Poland all religious assembles take place freely.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2022, 25; 84-112
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech Jaruzelski, Kim Il Sung i zbliżenie na linii PRL-KRLD w latach osiemdziesiątych XX wieku
Wojciech Jaruzelski, Kim Il Sung and the Rapprochement of Communist Poland and North Korea in the 1980s
Autorzy:
Hańderek, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230855.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Korea Północna
Wojciech Jaruzelski
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Kim Il Sung
dyplomacja
North Korea
Polish People’s Republic
diplomacy
Opis:
Autor artykułu pokazuje, jak bezpośrednie kontakty Wojciecha Jaruzelskiego z Kim Il Sungiem przełożyły się na stan stosunków między komunistyczną Polską i Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną. Jaruzelski po raz pierwszy pojechał do Korei Północnej w 1977 r. i wydaje się, że po tej wizycie zaczął się kształtować jego pozytywny stosunek do tego kraju. W konkluzji swojego sprawozdania rekomendował bowiem pogłębianie wielopłaszczyznowej współpracy z Koreą Północną. W latach osiemdziesiątych, jako przywódca PRL, kształtował już politykę państwa wobec Pjongjangu. W 1984 r. przyjął w Polsce Kim Il Sunga, w roku 1986 zaś udał się do Korei Północnej jako jedyny w historii komunistycznej Polski I sekretarz KC PZPR. Był tam bardzo fetowany i podpisał układ o przyjaźni i współpracy, formalnie podnoszący stosunki z KRLD na najwyższy możliwy poziom. Polska pod jego kierownictwem odpowiadała pozytywnie na niemal wszystkie inicjatywy ze strony władz północnokoreańskich, co skutkowało bardzo intensywnymi kontaktami bilateralnymi w drugiej połowie lat osiemdziesiątych. Kontakty te zostały ograniczone dopiero wskutek przemian demokratycznych, zapoczątkowanych w Polsce w 1989 r.
The article’s author shows how Wojciech Jaruzelski’s direct contacts with Kim Il Sung affected the state of relations between communist Poland and the Democratic People’s Republic of Korea. Jaruzelski first travelled to North Korea in 1977 and it seems that his positive attitude towards the country began to take shape after this visit. Indeed, in the conclusion of his report, he recommended deepening multifaceted cooperation with North Korea. In the 1980s, as the PRL leader, he was already shaping national policy towards Pyongyang. In 1984, he received Kim Il Sung in Poland, and in 1986 he travelled to North Korea as the only First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party in the history of communist Poland to do so. He was highly feted there and signed a friendship and cooperation treaty, formally raising relations with the DPRK to the highest possible level. Under his leadership, Poland responded positively to almost all initiatives from the North Korean authorities, resulting in very intensive bilateral contacts in the second half of the 1980s. These contacts were only curtailed as a result of the democratic changes initiated in Poland in 1989.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 184-207
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Beginnings of the Process of Separating the Attorney-at-Law Profession in the First Decade of the Polish People’s Republic
Początki procesu wyodrębniania się zawodu radcy prawnego w pierwszej dekadzie Polski Ludowej
Autorzy:
Niewiński, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344047.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
attorney-at-law
advocacy
Polish People’s Republic
socialized economy
radca prawny
adwokatura
Polska Rzeczpospolita Ludowa
gospodarka uspołeczniona
Opis:
The roots of the attorney-at-law profession are seen in the 16th-century professions of syndicates and instigators. The attorney-at-law posts appeared in Poland in the 19th century. These posts were occupied mainly by advocates. Attorney-at-law, as a new legal profession, began to separate from the advocacy after World War II, during the period of the Polish People’s Republic. It was facilitated by the introduced model of a centrally controlled socialized economy. The process of separating the attorney-at-law profession was long. The full legal separation took place in the 1980s. However, the phenomenon of the professional distinctiveness and identity of attorneys-at-law emerged in the 1950s. The article focuses on the beginnings of the process of separating the attorney-at-law profession and indicates the key factors that led to this.
Korzeni zawodu radcy prawnego upatruje się w szesnastowiecznych zawodach syndyków i instygatorów. Stanowiska radców prawnych pojawiły się w Polsce w XIX w. Zajmowali je głównie adwokaci. Radca prawny jako nowy zawód prawniczy zaczął się wyodrębniać od adwokatury po II wojnie światowej, w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Sprzyjał temu wprowadzony model centralnie sterowanej gospodarki uspołecznionej. Proces wyodrębniania się zawodu radcy prawnego był długi. Formalnoprawnie pełne wyodrębnienie nastąpiło dopiero w latach 80. XX w. Jednak faktycznie zjawisko odrębności i tożsamości zawodowej prawników pracujących na radcostwach prawnych narodziło się w latach 50. Artykuł traktuje o początkach procesu wyodrębniania się grupy zawodowej radców prawnych i wskazuje na kluczowe czynniki, które do tego doprowadziły.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 179-105
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne, polityczne i kulturowe warunki służby wojskowej w latach pięćdziesiątych XX w. na przykładzie wybranych instytucji oraz związków taktycznych Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
The Armed Forces of the Polish People’s Republic in the 1950 s of the 20th Century – Social, Political and Cultural Conditions of the Military Service
Autorzy:
Orłowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33919225.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish People’s Republic
Polish People’s Army
military service
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Ludowe Wojsko Polskie
służba wojskowa
Opis:
Artykuł jest próbą uchwycenia procesu kształtowania Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, że szczególnym naciskiem na wybrane aspekty, głównie natury społecznej, które dało się zaobserwować w tamtym okresie. Celem niniejszego artykułu jest także pokazanie uwarunkowań politycznych oraz kulturowych, w jakich przyszło pełnić służbę kadrze oraz żołnierzom poborowym. Jednocześnie przedstawiam liczne nieprawidłowości oraz niedomagania, z jakimi borykało się kierownictwo wojskowe.
The article attempts to demonstrate the process of forming the Armed Forces of the Polish People’s Republic (PRL), with particular emphasis put on certain aspects, primarily the social ones, that could be observed at that time. The aim of the article is also to demonstrate the political and cultural conditions in which cadre and conscript soldiers conducted their military service. At the same time, the article shows numerous irregularities and shortcomings which the military leadership struggled with.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 871-894
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunki dwustronne pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Republiką Chorwacji
Bilateral Relations Between Poland And Croatia
Autorzy:
Łakota-Micker, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523012.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Analiz Politologicznych
Tematy:
Republika Chorwacji
Rzeczpospolita Polska
stosunki dwustronne
ustrój
dyplomacja
Opis:
Polsko-chorwackie stosunki dwustronne określane są, jako bardzo życzliwe. Polska uznała niepodległość Chorwacji 15 stycznia 1992 roku. W kwietniu tego samego roku została ustanowiona Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Za-grzebiu. Od połowy 1993 roku w stolicach obu państw swoje urzędy zaczęli sprawować najwyżsi przedstawiciele dyplomatyczni. Baza traktatowa polsko-chorwacka jest w zasadzie kompletna. Większość umów, sięgających swoimi korzeniami jeszcze do byłej Jugosławii, została uaktualniona w oparciu o Poro-zumienie o sukcesji umów z kwietnia 1995 roku. Poza współpracą polityczną, gospodarczą i turystyczną Chorwację łączą z Polską postanowienia umowy o współpracy w dziedzinie kultury i edukacji. Kraj zawdzięcza stronie polskiej nie tylko wsparcie w okresie przedakcesyjnym, ale i pomoc ekspercką, na jaką mógł liczyć w zakresie pozyskiwania i wdrażania funduszy unijnych. Dla Polski Chorwacja to nie tylko „mały kraj na wielkie wakacje”, ale także obiecujący partner handlowy, członek Unii Europejskiej, z którym warto rozwijać dalszą współpracę.
Bilateral relations between Poland and Croatia are defined as very benevolent. On January 15, 1992. Poland recognized the independence of Croatia. In April of the same year, Polish Embassy was established in Zagreb. Since mid-1993, in the capitals of both countries highest diplomatic representatives began their service. The base of the Polish-Croatian treaty is basically complete. Most of the contracts, whose roots are dating back to the former Yugoslavia, have been updated in April 1995 on the basis of the Agreement on succession agreements. Besides political, economic and tourist cooperation, Croatia and Poland are linked by the agreement on cooperation in the cultural and educational field. The country owes the Polish support not only in the pre-access period, but also expert assistance in obtaining and implementing EU funds. For Poland Croatia is not only "a small country for great holidays" but also a promising partner, a member of the European Union, with whom it is worth cooperating further.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"; 2014, 11; 136-171
2084-5294
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Cudowne dziecko”. Studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji schyłku PRL
“The Young Magician”: A Study of a Polish-Canadian Co-production in the Decline of the Polish Peoples Republic
Autorzy:
Piepiórka, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24977637.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
koprodukcja
Waldemar Dziki
kino transnarodowe
Polska Rzeczpospolita Ludowa
co-production
transnational cinema
People’s Republic of Poland
Opis:
Artykuł stanowi studium polsko-kanadyjskiej koprodukcji – Cudownego dziecka (1987) Waldemara Dzikiego. Autor koncentruje się na rekonstrukcji przyczyn wejścia polskiej ekipy we współpracę z zachodnim kontrahentem oraz przygląda się procesowi produkcji, tropiąc, jak wpłynął on na kształt filmowego dzieła. W ten sposób opisuje specyfikę polskiej kinematografii schyłku PRL – zarówno w aspekcie ekonomicznym, jak i zmian w mentalności twórców oraz decydentów. Kulisy podpisania umowy ujawniają, jakie wartości okazały się niezbędne dla wejścia polskiej kinematografii na międzynarodowy rynek filmowy. Przypadek współpracy produkcyjnej między krajami z obu stron żelaznej kurtyny jest rozpatrywany w perspektywie krytycznej refleksji nad transnarodowością kina, przy wykorzystaniu koncepcji relacji władzy – zarówno soft, jak i hard – zaproponowanej przez Josepha Nye’a. Badany przykład wskazuje jednak przede wszystkim na rolę negocjacji w międzynarodowych koprodukcjach, która prowadzi do filmowych form hybrydycznych.
The article is a study of the Polish-Canadian co-production The Young Magician (Cudowne dziecko, 1987), directed by Waldemar Dziki. The author focuses on reconstructing the Polish filmmakers’ reasons for undertaking a collaboration with the Western contractor and reflects on the production process, tracing how it influenced the shape of the film work. In this way, he describes the specificity of Polish cinematography of the declining period of the Polish People’s Republic – both in economic terms and in terms of changes in the mentality of artists and decision-makers. The background circumstances in which the agreement was signed reveal the values that proved to be crucial for Polish cinematography to enter the international film market. The case of production cooperation between countries from both sides of the Iron Curtain is examined in the perspective of a critical reflection on transnational cinema, using the concept of power relations – both soft and hard – proposed by Joseph Nye. However, the example of The Young Magician above all points to the role of negotiation in international co-productions, which leads to hybrid film forms.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 121; 144-165
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs polityczny w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na łamach tygodnika „Zwierciadło”. Przypadek sporu o Tysiąclecie Państwa Polskiego
Political discourse in the Polish People’s Republic in the weekly Zwierciadło. A case of dispute over the millennium of the Polish State
Autorzy:
Jędrzejski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834127.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
„Zwierciadło”
Władysław Gomułka
Stefan Wyszyński
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Polish People’s Republic
Polish United Workers’ Party
Zwierciadło
Opis:
Celem artykułu jest zaprezentowanie formułowanego przez władze partyjne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dyskursu politycznego w okresie sporu o Tysiąclecie Państwa Polskiego na łamach ważnego ówcześnie tytułu prasowego, jakim było „Zwierciadło”. Pytania badawcze sformułowane w tekście odnosiły się do następujących kwestii: Jakie specyficzne cechy posiadał profil prasowy periodyku? Jakie specyficzne idiolekty językowe i słowa sztandarowe występowały w przekazie prasowym w trakcie uroczystości Tysiąclecia? Jakie formy gatunkowe dominowały w formułowanym przekazie prasowym?
The purpose of the article is to present the political discourse formulated by the party authorities of the Polish People’s Republic during the Dispute over the Millennium of the Polish State in the then-important press title which was Zwierciadło [The Mirror]. Research questions formulated in the text referred to the following issues: What specific features did the periodical have? What specific language idiolects and banner words were present in the press during the Millennium Celebration? What genres dominated the formulated press release?
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 70-93
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kresy Wschodnie w białoruskiej szkolnej narracji
Eastern Borderlands in narration of the Belarusian school
Autorzy:
Boridczenko, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1941713.pdf
Data publikacji:
2018-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Białoruś
historia
II Rzeczpospolita Polska
Belarus
history
Second Polish Republic
Opis:
Problemem podjętym w artykule jest sposób przekazu przez system edukacji szkolnej Republiki Białoruś wiedzy dotyczącej znajdowania się części ziem Białorusi w granicach II Rzeczypospolitej Polskiej. Głównym uzasadnieniem wyboru tematu jest to, iż odpowiednio sformułowany program nauczania może wpływać na kształtowanie świadomości narodowej. Praca oparta jest na oryginalnych wynikach badań materiałów szkolnych używanych w systemie szkolnictwa Republiki Białoruś. W ramach rozprawy został opracowany model teoretyczny przedstawienia kresów w okresie międzywojennym w literaturze szkolnej Białorusi. Znaczącym elementem w badaniu jest uwzględnienie autorskich intencji zawartych w tekście oraz celowo stworzonego przez białoruskich historyków wizerunku Polaków oraz Rzeczpospolitej Polskiej. W wyniku przeprowadzonego opracowania został wyszczególniony charakterystyczny sposób postrzegania przez system białoruskiej edukacji II Rzeczypospolitej Polskiej, a także procesów odbywających się w tym okresie na ziemiach Zachodniej Białorusi. W rozprawie przyjęto tezę, zgodnie z którą Republika Białoruś w podręcznikach dla uczniów stwarza obraz wroga zewnętrznego, którego rolę w jej przypadku pełni Polska oraz Polacy.
The article considers the issues of teaching history in the school of Belarus thematically related to the Western Belarus in 1921-1939, when that territory was a part of the Second Polish Republic. The main relevance of this article is connected with the importance of the knowledge obtained by the people in school education, which becomes the fundaments of knowledge of the population masses. This work is based on the original results of the study of the school textbooks. All analysed books have a certificate of the Ministry of Education of the Republic of Belarus, which means that they are used in the teaching process in schools. The article presents information about the text of the Belarusian school textbooks and creates theoretical basis related to that theme. The main focus of the article is focused on the study of school texts’ intentions and understanding of the terms in which they create an image of the Polish nation and an image of the Polish Republic. The result of the work is presented as detailed characteristic of ways in which Belarusian school precipitates time period between 1921-1939. Also, it has characteristics of the description of the processes accompanying the Western Belarus lands under the Second Polish Republic rule.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 57; 141-157
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka stosowania kary konfiskaty mienia w PRL
Forfeiture of property. The policy of its imposition in Polish Peoples Republic
Autorzy:
Rzeplińska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/698520.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
kara konfiskaty mienia
Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL)
statystyki sądowe
forfeiture of property
the Polish People's Republic 1944-1989
court statistics
Opis:
Fofeiture of property is the most severe of all penalties affecting property that have ever been  imposed in hisiory. It consists in the convicted offender’s property being taken over – wholly or in part – by the treasury. The paper deals with the history of this particular penalty in the criminal policy of Polish People’s Republic in the years 1944–1990. The penalty of forfeiture of property was not provided for in the 1932 penal code (which remained in force till December 31, 1969). It appeared in the legislation shortly before World War II, in the act of June 23, 1939 on special criminal responsibility for desertion to the enemy or abroad. Before the passing of the 1932 penal code, the codes of the partitioning powers had been in force in the Polish territories (as until the regaining of independence in 1918, Poland was partitioned by Russia, Austria and Germany). Also those codes did not provide for forfeiture of property. It was only the legislator of People’s Poland who introduced forfeiture of property as an additionar penalty and provided for its broad adjudication. The history of forfeiture of property in postwar Poland is analyzed divided into four stages which differ from one another due to significant changes in the  legislation. The changes reflected re-orientation of criminal policy in connection with a succession of political crises. The first such stage in the history of forfeiture of property were the years 1944–1958. The data discussed in the paper that concern this period are statistics of civilians convicted by military courts from the spring of l944 till April 30, 1955 (till which date in special cases provided for in statutes, civilians fell under the jurisdiction of military courts), and statistics of convictions by common courts till 1949. The second stage began with the passing of the act of June 18, 1959 on protection of social property. Stage three was initiated by the entering into force, on January 1, 1970, of the new penal code of April 19, 1969. The fourth and last stage began with the passing of the act of May 10, 1985 on special criminal  responsability and ended with the act of February 23, 1990 which derogated the penalty of forfeiture of property. The introduction of forfeiture of property as an additional penalty is characteristic of the earliest legislative acts of the new authorities of People’s Poland, imposed from without. Its broad application and obligatory character demonstrate the importance attached by those authorities to forfeiture as an element of political game against society. The first legal acts of the Polish Committee for National Liberaltion provided for that penalty: the decree of August 31, 1944 on statutory penalties for the Nazi was criminals, the decree of September 23, 1944 – Penal Code of the Polish Army, and the decree of October 30, 1944 on protection of State. One year later, the decree of November 11,1945 was passed on offences of particular danger in the period of reconstruction of State (which quashed the former wartime decree on protection of State). It was in turn replaced with a new one under the same title, passed on June 13, 1946. The Council of Ministers justified the new decree with the need for aggravation of penalties for all activities that disturbed internal peace, order, and safety, and impaired Poland’s international position. The decree piovided for particularly severe penalties for perpetration of, incitement to, and approval of fratricide; for membership of illegal organizations and terrorist groups; for distribution of illegal literature; for illegal possession of firearms; for helping the members of terrorist groups; and in some cases of failure to inform on an offence. (The decree was generally known as the small penal code – s.p.c.). As provided for in the decree, the additional penalty of forfeiture of property was obfigatory in two cases: sentence to death or to life imprisonment, and conviction for attempt with violence or membership of an armed union. It was optional in the case of sentence to a prison term (Art. 49 para 1 and 2 of the decree). The provisions of s.p.c. extended the application of forfeiture: the court could at ail times adjudicate forfeiture of the property not only of the convicted person himself but also of his spouse or familly members (this did not concern, though, the property such persons attained themselves, inherited, or acquired gift not donated by the convicted persons). Thus forfeiture could affect a very large group of actually innocent persons. Here the decree introduced group responsability for crime. In 1953, four decrees were passed; according to the people’s legislator, they aimed at protecting social property and the interests of buyers in commercial trade. Two of them, the decree of March 4, 1953 on protection of buyers in commercial trade and another one passed on that same date on increased protection of social property, provided for the possibility of forfeiture of the offender’s property wholly or in part. In that case, forfeiture was optional. Statistical data concerning the adjudication of forfeiture were gathered since 1949. Beginning from August 15, 1944, though, forfeiture of property was also adjudicated in cases of civilians convicted by military courts which had civilians in their jurisdiction by force of the decree of October 30, 1944 on protection of State. Military courts were competent to decide in cases of persons accused of offences specified in Art. Art. 85–88 and 101 – 103 of penal code of the Polish Army, in the decree on protection of State, and – the latter quashed – in s.p.c. The jurisdiction of military courts in cases of civilians was abolished in the act of April 5, 1955 on transfer to common courts of the former competence of military courts in cases of civilians, functionaries of public security agencies, the Civic Militaria and Prison Staff. Military courts retained their competence in cases of the specified categories of civilians accused of espionage (Art. 7 s.p.c.). The passing of that act was the first manifestation of a gradual abolition of the legal and judiciary terror. Convictions of civilians tried by military courts were two or three times more frequent than convictions of military service men. Starting from as early as the latter half of 1944, civilians were convicted for membership of illegal or delegalized organizations (mainly the former Home Army) and for illegal possession of firearms (70 per cent of all convictions). Aftcr 1952, the number of persons convicted for the latter went down; instead, more persons were convicted for banditry and failure to inform on an offence. Forfeiture of property was adjudicated in about 40 to 50 per cent of cases of civilians; it  accompanied sentences to long prison terms or to death, as well as another additional penalty: deprivation of public rights. It was imposed first of all on those who opposed the newly introduced political system, but also on chance perpetrators of what was called anti-State propagande. Common courts adjudicated forfeiture of property mainly for offences specified in two decrees: the one of August 31, 1944 on statutory penalties for Nazi war criminals, and the decree of June 28,1946 on criminal responsability for repudiation of Polish nationality during the 1939-1945 war. Over 90 per cent of all forfeiture were adjudicated in such cases. During the 1959–1969 decade, the additional penalty of forfeiture of property was imposed basing on special statutes. Two statutes were passed as a novelty which provided for forfeiture while aiming at special protection of the social property. They were: the act of January 21, 1958 on increased protection of social property, and the act of June 18, 1959 on criminal responsability for offences against social property. Nearly all forfeitures in that period were adjudicated for offences specified in the act of June 18, 1959, and the actual offence concerned was appropriation of social property in practically all cases. Convictions for the offences specified in the discussed statut constituted one-fifth of all convictions; most cases, however, concerned petty or not too serious offences where forfeiture was optional only. This is why that penalty was imposed rather seldom; there were realatively few acts for which it was obligatory. Forfeiture was also most seldom adjudicated by force of ther statutes. It amounted to 1,5–2,2 per cent of all additional penalties imposed. The new penal code passed on April 19, 1969 introduced forfeiture of property to its catalogue of additional penalties. Forfeiture of the whole or part of property was obligatory on the case of conviction for the following crimes: 1) against the basic political or economic interests of Polish People’s Republic: betrayal  of the fatherland, conspiracy against Polish People’s Republic, espionage, terrorism, sabotage, abuse of confidence in foreign relations, misinformation, participation in organized crime against the economy or foreign currency regulations; and 2) appropriation of social property of considerable value. Besides, the court could adjudicate forfeiture of property wholly or in part in the case of conviction of another crime committed for material profit. The code’s regulation of application of forfeiture was clearly copied from the earlier legislation: the s.p.c. and the acts that increased the protection of social property. During the fifteen years 1970–1984, forfeiture of property was among the least frequently imposed penalties and constituted from 1,2 to 3,3 per cent of all additional penalties. It accompagnied nearly exlusively the convictions for two types of offences: appropriation of social property of considerable value, and that same offence committed by a person who availed himself of the activity of a unit of socialized economy, and acted in conspiracy with others to the detriment of that unit, its customers or contractors. Convictions for these offences constituted about 1 per cent of all convictions for offences against property. The fourth and last period discussed are the years 1985–1990 when forfeiture was again adjudicated very often, as in the 1940’s – 1950’s, to be abolished completely in the end. The entire five-year period was characterized by changes in penal law, one completely opposing another: from extension of penalization and increase of repressiveness introduced by the acts of 1985 to liberalization in 1990. Two acts were passed bearing the same date – may 10, 1985: on changing some provisions of penal law and the law on transgressions, and on special criminal responsability (the so-called provisional act in force till June 30, 1988). They introduced significant changes in the range of application of forfeiture of property, making its adjudication possible, and for some time even obligatory, for common offences. In the discussed period, that penalty was imposed mainly for offences against property. Nearly a half of them were burglaries, and the victims were usually – in two-thirds of cases – natural persons. In the period of particular intensity of convictions – 1986–1987 – forfeiture accompanied 11–12 per cent of ail convictions, the proportion going down to a mere 0,1 per cent in 1989. The imposition of that penalty was extremely broad: consequently, forfeiture  was adjudicated in cases of quite petty offences where it was inappropriate and out of all proportion to the seriousness of the act and the guilt of the offender. This made the execution of forfeiture actually ineffective as it usually proved objectless in the case of petty common offenders. Forfeiture of property evolved in a way from was practically non-existence to emergence in special statutes and then in the penal code, to its special use in the criminal policy of the eighties when grounds well known from the past were given for its broader imposition: the need for severe penal repression towards offenders against property, to a complete abolition of that penalty in 1990. Forfeiture was extensively applied in the years 1949–1958 (when common courts adjudicated 1044, and military courts – 1538 forfeitures a year on the average). The next two periods were similar as to the number of forfeitures (503 and 513 respectively). The use of forfeiture was the broadest under the provisional statute (10,345 cases a year on the average). Forfeiture is no doubt one of the most severe penalties affecting property, or penalties in general, which is why it should have been adjudicated in exceptional cases only. Its use under the provisional statute in cases of ,,ordinary” offenders violated the principle of just punishment. On the other hand, forfeiture can hardly be called a just penalty anyway as it always affects not only the offender himself but also his family. The political changes in Poland made it possible to liberalize penal law and to remove the most unjust solutions it contained, the penalty of forfeiture of property included.
Źródło:
Archiwum Kryminologii; 1992, XVIII; 147-167
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:
Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształcenie kadr dla potrzeb służby sanitarno-epidemiologicznej
Autorzy:
Naruszewicz-Lesiuk, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/874227.pdf
Data publikacji:
1974
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ksztalcenie
kadry
edukacja
sluzba sanitarna
aspekty epidemiologiczne
dzialalnosc dydaktyczna
Polska Rzeczpospolita Ludowa
lata 1946-1974
Panstwowa Szkola Higieny Warszawa
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1974, 25, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Home Education During the People’s Republic of Poland – a Retrieved Case
Edukacja domowa w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – przypadek odnaleziony
Autorzy:
Giercarz-Borkowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31804130.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
homeschooling
home education
family
People’s Republic of Poland
freedom
edukacja domowa
nauczanie domowe
rodzina
Polska Rzeczpospolita Ludowa
wolność
Opis:
Introduction: The article concerns home education in the People’s Republic of Poland which was cultivated by Danuta and Bartłomiej Maria Boba. They did not send their five children to school in the years 1952–1981; despite the ban, they educated them on their own. Research Aim: The aim of the study was to fill an existing gap in the knowledge about the story of home education in Poland after the Second World War. So far, there have been no known examples of homeschooling in the socialist times. It was thought that it did not take place at all and only started to emerge after the political changes.Method: The study is of a qualitative nature; it was conducted using the narrative interview method. The resulting material was subjected to analysis and interpretation. Additionally, document examination was used. Results: Despite the government’s efforts to force all citizens into participation in the education system controlled by the state, there was a case of homeschooling in Poland. The reconstruction of the Boba family’s experience gives knowledge of the motivation to raise children away from the influence of school, as well as on the methods and effects of teaching off school. It brings knowledge of the values the family attached to home education and provides a proof of determination of the parents who stood firmly in their commitment despite repressions against them. Conclusions: The case retrieved is isolated. The hardships suffered by the Boba family did not contribute to any legal changes, nor did they affect other families’ fates. Their fight against the communist regime complements the image of home education known so far and enables a better understanding of it. It shows how important it can be for parents to raise children in line with their own conscience. Freedom, reconstructed in previous studies as a core value attributed to home education both nowadays and in the distant past, turned out to be the core value in this case as well. The Boba family education is a historical link between tradition and the present day of Polish homeschooling.
Wprowadzenie: Artykuł dotyczy edukacji domowej realizowanej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Państwo Danuta i Bartłomiej Maria Boba w latach 1952-1981 nie posyłali do szkoły pięciorga swoich dzieci – mimo zakazu kształcili je we własnym zakresie. Cel badań:  Celem badania było uzupełnienie wiedzy o losach edukacji domowej w Polsce po II wojnie światowej. Dotychczas nie znano przypadków nauczania domowego w okresie socjalizmu – sądzono, że w tym czasie nie było realizowane i zaczęło odradzać się dopiero po przełomie ustrojowym. Metoda badań: Badania przeprowadzono w tradycji jakościowej, metodą wywiadu narracyjnego. Uzyskany materiał badawczy poddano analizie i interpretacji. Dodatkowo wykorzystano badanie dokumentów. Wyniki: Pomimo wysiłków władz państwa, by zmusić wszystkich obywateli do udziału w edukacji państwowej istniał w Polsce przypadek nauczania domowego. Zrekonstruowanie doświadczeń rodziny Bobów dostarcza wiedzy o motywacjach do wychowywania dzieci z dala od wpływów szkoły, sposobach i efektach uczenia poza nią. Niesie wiedzę o wartościach, jakie rodzina przypisywała edukacji domowej i jest świadectwem determinacji rodziców, którzy wytrwali w postanowieniu pomimo stosowanych wobec nich represji. Wnioski:  Odnaleziony przypadek jest odosobniony. Trudne doświadczenie rodziny Bobów nie wpłynęło ani na zmianę prawa, ani na los innych rodzin. Ich walka z komunistycznym reżimem uzupełnia znany dotychczas opis edukacji domowej i pozwala lepiej ją rozumieć. Pokazuje, jak wielkie znaczenie może mieć dla rodziców wychowywanie dzieci w zgodzie z własnym sumieniem. Wolność – zrekonstruowana we wcześniejszych badaniach jako podstawowa wartość łączona z edukacją domową współcześnie i w odległej przeszłości – okazała się również w tym przypadku wartością nadrzędną. Rodzinna edukacja Bobów jest historycznym łącznikiem między tradycją a współczesnością polskiej edukacji domowej. 
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2023, 42, 4; 147-162
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kierunki polityki leśnej w Polsce w latach 1918-1988 (na podstawie najważniejszych aktów normatywnych)
Napravlenija lesnojj politiki w Polshe v 1918-1988 godakh na osnovanii samykh vazhnykh normativnykh aktov
Directions of forest policy in Poland in the years 1918-1988 on the basis of the main normative instruments
Autorzy:
Jastrzebski, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/819269.pdf
Data publikacji:
1991
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
Polska
polityka lesna
lasy panstwowe
gospodarka lesna
ochrona lasu
gospodarka finansowa
lasy niepanstwowe
okres miedzywojenny
okres powojenny
Polska Rzeczpospolita Ludowa
regulacja prawna
Źródło:
Sylwan; 1991, 135, 01-03
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marksizm-leninizm a cybernetyka prawa w PRL Zarys problematyki
Marxism-Leninism and the cybernetics of law in the Polish People’s Republic. Outline of the issue
Autorzy:
Kania, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621293.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
cybernetyka prawa, marksizm-leninizm, Polska Rzeczpospolita Lu- dowa, prawoznawstwo
cybernetics of law, Marxism-Leninism, the Polish People’s Republic, juri- sprudence
Opis:
During the existence of the Polish People’s Republic (1944–1989), the dominant ideology was that of Marxism-Leninism. It wielded strong influence on the official world-view. The ideology aspired to explain, in reality, all phenomena and processes. However, wi- thin a short period of time it became apparent that Marxism-Leninism had its weaknes- ses, for example, developing the sciences was conditional upon their non-interference with the objects of Marxism-Leninism. One such science that fell in this arena was the cybernetics of law. Hence, the purpose of this article is to give a short presentation of ge- neral assumptions and relation between the cybernetics of law and Marxism-Leninism during the period of “real socialism” in the Polish People’s Republic.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2017, 16, 1; 153-170
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRL, kraje socjalistyczne i Globalne Południe w latach 1955-1990. Stan badań i postulaty
Autorzy:
Gasztold, Przemysław
Këlliçi, Klejdi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230834.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polish People’s Republic
Soviet bloc
Global South
Third World
decolonization
Polska Rzeczpospolita Ludowa
blok sowiecki
Globalne Południe
Trzeci Świat
dekolonizacja
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu badań poświęconych relacjom państw komunistycznych z Globalnym Południem oraz przedstawienie na tym tle doświadczeń PRL. W okresie zimnej wojny kraje bloku sowieckiego utrzymywały bardzo aktywne relacje z państwami i ruchami narodowowyzwoleńczymi Trzeciego Świata. Kontakty te, zapoczątkowane w połowie lat pięćdziesiątych, miały zróżnicowany charakter i dotyczyły współpracy politycznej, wojskowej, gospodarczej oraz społeczno-kulturalnej. Główną rolę odgrywał w nich Związek Sowiecki, jednak kraje pozostające pod kuratelą Moskwy – zwłaszcza NRD, Czechosłowacja, Jugosławia i Rumunia – również starały się być obecne w Trzecim Świecie. Aktywną politykę wobec państw i ruchów narodowowyzwoleńczych Globalnego Południa prowadziła również Warszawa, choć jej strategia w tym zakresie różniła się od postępowania innych krajów komunistycznych. Zaangażowanie PRL było bardziej ostrożne i bardziej, niż w przypadku innych państw, nakierowane na korzyści ekonomiczne. Jak wynika z przeglądu stanu badań, sporo wiemy już o polityce komunistycznej Polski wobec Trzeciego Świata, jednak wiele obszarów pozostaje wciąż słabo opracowanych. Istniejące wciąż luki w naszej wiedzy mogą stanowić inspirację dla przyszłych badań poświęconych relacjom bloku komunistycznego z Globalnym Południem.
The aim of this article is to present the current state of research dedicated to the relations of communist states with the Global South and to present the experience of PRL in this respect. During the Cold War, the countries of the Soviet bloc maintained very active relations with Third World states and national liberation movements. These contacts, initiated in the mid-1950s, were of varied nature and concerned political, military, economic and socio-cultural cooperation. The Soviet Union played the lead role in these relations, but countries under Moscow’s tutelage – notably the GDR, Czechoslovakia, Yugoslavia and Romania – also sought to be present in the Third World. Warsaw also pursued an active policy towards the states and national liberation movements of the Global South, although its strategy differed from the conduct of other communist countries. The involvement of PRL was more cautious and more, than in the case of other countries, focused on economic benefits. The review of the state of research shows that a lot is already known about communist Poland’s policy towards the Third World, but many areas remain poorly researched. The gaps in our knowledge that still remain may inspire future research dedicated to the relations between the Communist bloc and the Global South.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2023, 41, 1; 51-92
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja ustrojowa prezydentów Polski i Rosji
Autorzy:
Dziemidok-Olszewska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687046.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
president, Poland, Russia
prezydent, Rzeczpospolita Polska, Rosja
президент, Польша, Россия
Opis:
The purpose of the article is to compare the positions of the presidents of Poland and Russia adopted in the Constitution of the Republic of Poland from 1997 and the Constitution of Russia from 1993. To enable comparative studies, the president's institution was divided into basic elements. It was assumed that the most important elements of the president's political position are: the system of government and separation of powers; way of electing a president; functions and competences; scope and type of responsibility. The publication structure was also divided in this way. The presented research results show that the most important and differentiating elements are the system of government as well as the functions and competences of the president. These factors decide about a strong, strengthened – in comparison with others – presidency in Russia. Some constitutional solutions, such as choice or responsibility, can be considered similar.
Celem artykułu jest porównanie pozycji prezydentów Polski i Rosji przyjętych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku i Konstytucji Rosji z 1993 roku. Aby umożliwić komparatystykę, podzielono instytucję prezydenta na podstawowe elementy. Przyjęto założenie, że najważniejszymi elementami pozycji ustrojowej prezydenta jest: system rządów i podział władzy, sposób wyboru prezydenta, funkcje i kompetencje, zakres i rodzaj ponoszonej odpowiedzialności. Tak też podzielona została struktura publikacji. Przedstawione wyniki badań pokazują, że najistotniejszymi, różnicującymi elementami jest system rządów oraz funkcje i kompetencje prezydenta. Te właśnie czynniki decydują o silnej, wzmocnionej – w porównaniu z innymi – prezydenturze w Rosji. Część konstytucyjnych rozwiązań, na przykład sposób wyboru czy odpowiedzialność, można uznać za podobne.
Целью статьи является сравнение позиций президентов Польши и России, принятых в Конституции Республики Польша от 1997 года и Конституции России от 1993 года. Для проведения сравнительных исследований институция президента была поделена основные элементы. Предполагалось, что наиболее важными элементами политической позиции президента являются: система правления и разделение властей; способ избрания президента; функции и компетенции; объем и вид ответственности. Структура публикации также была разделена таким образом. Представленные результаты исследования показывают, что наиболее важными и дифференцирующими элементами являются государственная система, а также функции и полномочия президента. Эти факторы определяют сильное – по сравнению с другими – президентство России. Некоторые конституционные решения, такие как выбор или ответственность, могут считаться схожими.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2019, 5, 1
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie systemu władzy terytorialnej w Drugiej i w Trzeciej Rzeczypospolitej. Analiza porównawcza
Creating a System of Territorial Authority in the Second and the Third Republic of Poland. A Comparative Analysis
Autorzy:
Jakubiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235034.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
II Rzeczpospolita Polska
III Rzeczpospolita Polska
administracja publiczna
samorząd terytorialny
akty prawne
Second Republic of Poland
Third Republic of Poland
public administration
local government
legal acts
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki budowy systemu samorządu terytorialnego w II i III RP. Przedstawiono zarys rozwoju władzy lokalnej jako formy administracji publicznej w Europie końca XIX w. i początku XX w. Na tym tle omówiono pokrótce sytuację w tym zakresie na ziemiach polskich pod zaborami przed odzyskaniem niepodległości. Następnie opisano proces legislacyjny prowadzący do ukonstytuowania administracji samorządowej II i III RP, z uwzględnieniem uwarunkowań politycznych i społecznych obydwu okresów. Na koniec podsumowano przebieg tworzenia systemu władzy terytorialnej w obu przypadkach w ujęciu komparatywnym.
The article raises the issues of building a local government system in the Second and the Third Republic of Poland. In the introduction, the author presents the development of local government as a form of public administration in Europe at the end of the nineteenth and in the early twentieth centuries. Against this background, he briefly discusses the situation in this respect in the Polish territories before Poland regained independence. In the following parts, the legislative process leading to the constitution of the local government administration of the Second and Third Republic of Poland is described, taking into account the political and social conditions of both periods. Finally, the course of creating the system of territorial authority is summarised in both cases from a comparative perspective.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 145-162
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy i korespondencja do władz jako źródło do badań dziejów PRL
Autorzy:
Adamus, Anna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608258.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish People’s Republic
personal documents
correspondence
letters
historical source materials
Polska Rzeczpospolita Ludowa
dokumenty osobiste
korespondencja
listy
źródła historyczne
Opis:
The article presents new possibilities of using the correspondence addressed to the central authorities in Warsaw as a source to explore the history of the Polish People’s Republic. In People’s Poland, the Poles wrote tens of millions of letters, complaints, and requests, but also incriminating letters addressed to the Party leadership, state and economic administration, as well as to cooperatives. The preserved original letters, together with their periodical, thematic, and problem analyses could serve as a valuable source of evidence for research into the social, economic, political and cultural history of the Polish People’s Republic.
Artykuł przedstawia nowe możliwości zastosowania korespondencji do władz centralnych w Warszawie. W PRL-u Polacy napisali dziesiątki milionów listów, skarg, próśb, a także donosów zaadresowanych do władz partyjnych i administracji państwowej, gospodarczej oraz spółdzielczości. Zachowane oryginalne listy, jak również powstałe na ich podstawie okresowe, tematyczne oraz problematyczne analizy mogą posłużyć jako cenne źródło do badań dziejów społecznych, gospodarczych, politycznych i kulturalnych PRL.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudności i zagrożenia polskiej rodziny lat sześćdziesiątych XX wieku w ankietach „Życia Warszawy”
The difficulties of, and the threats to, the Polish family in the 1960s in questionnaires published in „The Life of Warsaw”
Autorzy:
Krakowiak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097197.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
„Życie Warszawy”
rodzina
zagrożenia rodziny
Polska Rzeczpospolita Ludowa
„The Life of Warsaw”
family
family problems
The Polish People’s Republic
Opis:
Artykuł prezentuje obraz rodziny, dzięki dokonanej przez autorkę analizie nadesłanych w latach 1962–1969 ankiet do redakcji „Życia Warszawy”. Ukazywały się one cyklicznie. Pierwsza z nich pod nazwą: Jaka jesteś rodzino? pragnęła uzyskać wiedzę na temat przeobrażeń ówczesnych rodzin oraz zmian społeczno-gospodarczych, które kształtowały jej model. Następne: Młodzi po ślubie oraz Mąż i żona zmierzały do odkrycia relacji i problemów małżeńskich, występujących w połowie lat sześćdziesiątych XX wieku. Kolejna ankieta: Rodzice, dzieci, rodzice miała dokonać diagnozy konfliktów światopoglądowych, kłopotów wychowawczych oraz ukazać kontakty między rodzicami a dziećmi i związane z nimi pojawiające się trudności. Ostatnia ankieta: Gdy oboje pracują miała pokazać obraz życia codziennego rodziny, w której mąż i żona pracują zawodowo. Należy podkreślić, że ankiety nie miały w większości charakteru szczegółowych kwestionariuszy, stąd odpowiedzi na nie, w wielu przypadkach, stanowiły kilkustronicowe opisy osobistych historii. Analiza zebranych przez „Życie Warszawy” materiałów pozwoliła na uzyskanie charakterystycznych i najczęściej występujących problemów rodzin lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Odpowiedzi udzielone w ankietach można uznać za historyczny głos ludzi żyjących w czasach PRL-u.
The article presents the picture of a family, based on the analysis of questionnaires devised by the Author. The surveys were sent between 1962–1969 to the editorial office of the „Life of Warsaw”. They appeared periodically. The first of them was entitled „What is you family like?”. The main purpose was to get the knowledge about transformations of contemporary families and social-economic changes which shaped the model of a family. The next two surveys „Young couples” and „Husband and Wife” aimed to discover relationships and marital problems which were appearing in the 1960s. Another questionnaire „Parents, children, parents” was expected to make the diagnosis of ideological conflicts, behavioral problems, as well as relations between parents and children and related problems. The last survey „When they both work” showed a picture of the ordinary family life in which the husband and wife worked professionally. It should be emphasized that the questionnaire did not have the form of detailed surveys. They had an opened-question form which resulted in the collection of multipage descriptions of personal histories. The analysis of materials published in „The Life of Warsaw” enabled the Author to obtain a common characteristic and certain problems of families in the 1960’s. The responses to questionnaires can be regarded as a historical voice of the people living in The Polish People’s Republic.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2016, XIV, (2/2016); 263-278
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Julian Wilf (1903–?), sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku i szef Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach/Stalinogrodzie
Julian Wilf (1903–?), judge at the Military District Court in Gdańsk and head of the Military District Court in Katowice/Stalinogród
Autorzy:
Paszek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34111957.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
judge
head of court
military district courts
Polish People’s Republic
sędzia
szef sądu
wojskowe sądy rejonowe
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
Tekst jest próbą przedstawienia sylwetki Juliana Wilfa i jego działalności jako sędziego WSR w Gdańsku oraz szefa WSR w Katowicach. Wilf współtworzył aparat represji w Polsce po II wojnie światowej jako szef jednego z wojskowych sądów rejonowych. Sądy te były narzędziem władzy komunistycznej, wykorzystywanym do likwidacji antykomunistycznego podziemia niepodległościowego oraz „wrogów ludu” w pierwszej dekadzie PRL. Rozpoznawały w zdecydowanej większości sprawy osób cywilnych w sprawach politycznych, toteż ich szefami nie zostawali przypadkowi prawnicy.
The text is an attempt to present the silhouette of Julian Wilf and his activities as a judge of the Military District Court (WSR) in Gdańsk and as head of the WSR in Katowice. Wilf, as head of one of the military district courts, co-created the repression apparatus in Poland after the Second World War. These courts were a tool of the communist authorities, used to liquidate the anti-communist independence underground and “enemies of the people” in the first decade of the Polish People’s Republic. They dealt mainly with cases of civilians charged in political matters, and, as such, they were not headed by random lawyers.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 691-710
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osiągnięcia nauki o żywieniu w okresie 30 lat istnienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Autorzy:
Szczygiel, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876908.pdf
Data publikacji:
1974
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
Polska Rzeczpospolita Ludowa
zywienie czlowieka
osiagniecia naukowe
edukacja
nauka
osiagniecia dydaktyczne
prace naukowo-badawcze
stan odzywienia
ocena jakosci
wartosc odzywcza
zywienie zbiorowe
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1974, 25, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duży wysiłek – umiarkowany efekt
Autorzy:
Jarosz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601873.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Edward Gierek
przemiany społeczne
Polska Rzeczpospolita Ludowa
obyczajowość i życie codzienne w Polsce 1971–1980
przemiany rodziny w Polsce
Radosław Domke
turystyka
Opis:
Radosław Domke podjął się trudnego zadania przedstawienia przemian społeczeństwa polskiego w latach siedemdziesiątych XX w. Analizuje przekształcenia cywilizacyjne i strukturalne, społeczne skutki otwarcia na Zachód, zmiany modelu polskiej rodziny, kształcenia dzieci, wartości, obyczajowości i życia codziennego. Formułuje oceny dotyczące miejsca okresu 1971–1980 w dziejach społeczeństwa polskiego. Wiele postawionych tez skłania do polemiki. Niektóre istotne kwestie umknęły uwadze Autora, a inne wymagają uzupełnień. The author of the reviewed text Radosław Domke undertook the difficult task of presenting changes in the Polish society in the 1970s. He analyses civilizational and structural transformations, the social effects of the opening up to the West, changes in the model of the Polish family, the education of children, values, customs and morals, and everyday life. He formulates opinions on the place occupied by the period 1971–1980 in the history of the Polish people. Many of the formulated theses, however, encourage debates. Some of the important questions have escaped the author’s attention, while some others need to be supplemented.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Main political and legal problems of religious building construction in the Polish People’s Republic between 1945 and 1989
Zasadnicze problemy polityczne i prawne budownictwa sakralnego w okresie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w latach 1945-1989
Autorzy:
Dyda, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026612.pdf
Data publikacji:
2020-10-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
budownictwo sakralne
Polska Rzeczpospolita Ludowa
prawo i polityka wyznaniowa
religious building construction
Polish People’s Republic
law on religion
religion policy
Opis:
The article deals with the most important issues of law and religious policy of the People’s Republic of Poland in the field of religious building construction. Licensing of permits for the implementation of construction projects by religious associations, especially the Catholic Church and the repression of people and communities undertaking illegal construction of religious and ecclesiastical buildings was one of the main forms of conducting religious policy by the authorities of the People’s Republic of Poland. At the same time, uniform provisions of the law in force in this matter were applied in an extremely diverse way (both within individual units of the Catholic Church and non-Roman Catholic religious associations), depending on extra-legal political and religious factors. Therefore, the issue of sacred buildings is one of the clearest examples of instrumentalisation of the law – both at the level of its establishment and application – in the activities of the authorities of the People’s Republic of Poland.
Artykuł traktuje o najważniejszych zagadnieniach prawa i polityki wyznaniowej PRL w zakresie budownictwa sakralnego. Koncesjonowanie zezwoleń na realizację inwestycji budowalnych przez związki wyznaniowe, zwłaszcza Kościół Katolicki, oraz represjonowanie osób i wspólnot podejmujących nielegalne budowy obiektów sakralnych i kościelnych było jedną z głównych form prowadzenia polityki wyznaniowej przez władze Polski Ludowej. Jednocześnie jednolite przepisy obowiązującego w tej materii prawa aplikowano w niezwykle zróżnicowany sposób (zarówno w ramach poszczególnych jednostek Kościoła Katolickiego, jak i nierzymskokatolickich związków wyznaniowych) w zależności od pozaprawnych czynników natury polityczno-wyznaniowej. Stąd też kwestia budownictwa sakralnego jest jednym z najczytelniejszych przykładów instrumentalizacji prawa – zarówno na poziomie jego stanowienia, jak i stosowania – w działalności władz PRL.
Źródło:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny; 2020, 2; 7-21
1898-2166
Pojawia się w:
Przegląd Prawno-Ekonomiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania koncepcji sieciocentryczności na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej
Possibilities of using network centric concepts in maritime areas of Poland
Autorzy:
Rokiciński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/222551.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
sieciocentryczność
bezpieczeństwo
Morze Bałtyckie
Rzeczpospolita Polska
Baltic Region
Republic of Poland
security
Opis:
W artykule przedstawione zostały rozważania z zakresu możliwości zastosowania koncepcji sieciocentryczności na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej. Dokonano tego po analizie idei tej koncepcji oraz na tle systemu bezpieczeństwa istniejącego w Regionie Bałtyckim.
The paper considers possibilities of using the network centrik concept in maritime areas of Poland. The idea is analysed taking intoconsideration the existing security system in the Baltic Region.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2007, R. 48 nr 3 (170), 3 (170); 75-90
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Wacław Komarnicki, poseł na sejm RP, jeniec obozu w Kozielsku, ocalony
Professor Wacław Komarnicki, MP of the Second Polish Republic, Prisoner of Kozelsk POW Camp, Survivor
Autorzy:
Góras, Michał Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951027.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wacław Komarnicki
działalność polityczna
II Rzeczpospolita Polska
political activity
Polish Second Republic
Opis:
Artykuł ukazuje sylwetkę prof. Wacława Komarnickiego, posła na sejm II RP, jednego z najwybitniejszych polskich prawników. Przedstawiono jego młodość, pracę naukową i dydaktyczną w Wilnie i Warszawie oraz zaangażowanie polityczne przed wybuchem II wojny światowej. Okres niewoli sowieckiej został scharakteryzowany i wzbogacony relacją z pobytu w obozach jenieckich w Kozielsku i Griazowcu. Przedstawiono działalność publiczną w Wielkiej Brytanii, gdzie był ministrem sprawiedliwości w dwóch rządach RP na uchodźstwie w latach 1942–1944.
The article presents the biography of Wacław Komarnicki, MP of the Second Polish Republic, one of the most outstanding Polish lawyers. The article discusses his youth, the period of scientific and didactic work in Vilnius and Warsaw and his political engagement before the outbreak of World War II. Particular emphasis is put on the period of captivity in the Soviet POW camps from September 1939 to August 1941; this period is characterised and enriched by Wacław Komarnicki’s report of the time he spent in POW camps at Kozelsk and Gryazovets. His public activity in Great Britain is presented as Minister of Justice in two Polish governments-in-exile in 1942–1944.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 2; 265-286
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma modelu rad narodowych czy ustanowienie samorządu terytorialnego? Samorządowe dyskusje w schyłkowym okresie PRL (1980–1989)
Reform of the National Council Model or the Establishment of Local Self-Government?: Self-Government Debates in the Declining Period of the People’s Republic of Poland (1980–1989)
Autorzy:
Radomski, Grzegorz
Szczepański, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28411130.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
rady narodowe
samorząd terytorialny
opozycja demokratyczna
Polska Rzeczpospolita Ludowa
system wyborczy
national councils
local government
democratic opposition
Polish People’s Republic
electoral system
Opis:
Celem podjętych rozważań była analiza dyskusji dotyczących samorządu, a w szczególności samorządu terytorialnego, prowadzonych na łamach oficjalnych publikacji ukazujących się w okresie PRL. Zakres czasowy obejmował okres od powstania „Solidarności” w 1980 r. do rozmów okrągłego stołu, w których dyskusje toczyły się najpierw w zespole ds. reform politycznych, a następnie powołano podstolik do spraw samorządu terytorialnego, nie uwzględniając jednak tego ostatniego wydarzenia. Celem poznawczym było poszukiwanie odpowiedzi na następujące pytania badawcze: 1) dlaczego idea samorządu terytorialnego, zwłaszcza w drugiej połowie lat 80. XX w., a więc w okresie wyczerpywania się ówczesnego modelu państwa, nie zainteresowała w większym stopniu środowisk decyzyjnych i w konsekwencji nie doprowadziła do szerszej dyskusji? 2) jak środowiska opiniotwórcze rozumiały pojęcie samorządu terytorialnego? 3) jakie prezentowano wizje związane z odbudową samorządu terytorialnego? 4) jaki zakres, kompetencje i jaką rolę przewidywano dla tej instytucji? 5) czy wizje te określały sposób finansowania samorządu terytorialnego? oraz 6) czy w związku z zakładanymi dyskusjami podjęto również przekształcenie systemu wyborczego?
The aim of the considerations undertaken was to analyse the discussions concerning self-government, and in particular local self-government, conducted in the pages of official publications published during the communist period. The time frame covered the period from the emergence of „Solidarity” in 1980 to the Round Table Talks, in which discussions were held first in the Political Reform Team and then a sub-table for local government issues was established, but without taking the latter event into account. The cognitive aim was to seek answers to the following research questions: 1) why did the idea of local self-government, especially in the second half of the 1980s, i.e., in the period of exhaustion of the state model of the time, not interest decision-making circles to a greater extent and, consequently, did not lead to a broader discussion? 2) how did opinion-making circles understand the concept of local self-government? 3) what vision related to the reconstruction of local self-government was presented? 4) what scope, competences and what role was envisaged for this institution? 5) did these visions specify how local government would be financed? and 6) was the transformation of the electoral system also undertaken in connection with the assumed discussions?
Źródło:
Historia i Polityka; 2023, 45 (52); 39-55
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish socialist advertising in 1945–1989: Status and sources of and outlooks for the research
Polska reklama socjalistyczna w latach 1945–1989. Stan, źródła i perspektywy badań
Autorzy:
Perczak, Judyta Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364992.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
reklama
historia reklamy
źródła do reklamy
socjalizm
Polska Rzeczpospolita Ludowa
advertising
history of advertising
sources of advertising
socialism
People’s Republic of Poland
Opis:
The widespread conviction that commercial advertisements neither existed nor were actually needed in Poland under socialist rule is quite untrue. Admittedly, they were not identical to Western advertisements of the time or today’s advertising activities, but they fulfilled all advertising functions and were a tool regulating the market that was always poor, creating the socialist consumption model as well as educating people so as to make them implement the said model. The advertising activity in question followed capitalist models as far as possible, but it worked out its own forms, means of expression and theory included in many books and specialist magazines, too. The analysis of the advancement of research on advertising in the PRP, sources being the basis that research and its desired directions is the goal of this article. The study questions asked are: 1. What kind of source documents can studies of advertising in the PRP be based on? 2. What is the current advancement of research on the history of advertising in Poland before 1945? What is the current advancement of research on advertising in the PRP? Which areas of science could use the source documents underlying the research on advertising in the PRP? This article is based on the analysis of various groups of source documents, particularly specialist and scientific literature from the 1945–1989 period, scientific papers on socialist advertising published after 1989 and archival records. This article is an analysis of status of research on advertising dr Judyta Ewa Perczak 128 in the People’s Republic of Poland (PRP), sources used in the said research and directions that it should take. The abundance of sources is pointed out. The said sources are mainly archival ones available from the Archives of New Records in Warsaw (they include, among other things, ‘Rada Programowa Reklamy’ (Advertising Program Council), a file being a part of the ‘Ministerstwo Handlu Wewnętrznego’ (Ministry of Internal Trade) unit; the ‘Ministerstwo Handlu Zagranicznego’ (Ministry of Foreign Trade) unit including files with information about Agpol, a foreign trade business in charge of advertising on international markets; ‘Przedsiębiorstwo Usług Reklamowych „Reklama” w Warszawie, Państwowa Agencja Reklamowa „Reklama” 1971–2004’, records of the Political Bureau of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party, those of the Supreme Chamber of Control and many other); the Documentation Department of TVP S.A. and the archives of Polskie Radio S.A. Films, printed matter and advertisements themselves being invaluable research material are also referred to.
Potoczny pogląd o braku reklamy w Polsce Ludowej i braku potrzeby jej stosowania jest całkowicie nieprawdziwy. Nie była wprawdzie tożsama z ówczesną reklamą zachodnią czy z działalnością znaną nam obecnie, ale spełniała wszystkie przypisywane reklamie funkcje, będąc równocześnie narzędziem regulacji zawsze ubogiego rynku, kreacji socjalistycznego modelu konsumpcji oraz edukacji i wychowania obywateli, by ten model realizowali. Czerpiąc w miarę możliwości z wzorców kapitalistycznych, wytworzyła jednocześnie własne formy, środki wyrazu, a także teorię zawartą w licznych publikacjach książkowych i prasie fachowej. Celem artykułu jest analiza stanu badań nad reklamą w PRL, źródeł do tych badań i kierunków, w których należy je prowadzić. Postawione pytania badawcze to: 1. Jakie źródła można wykorzystać w badaniu reklamy w PRL? 2. Jaki jest aktualny stan badań nad historią reklamy w Polsce sprzed 1945 roku? 3. Jaki jest stan badań nad reklamą w PRL? 4. W jakich dziedzinach wiedzy można wykorzystać źródła do badań nad reklamą w PRL? Artykuł opiera się na analizie różnych grup źródeł, ze szczególnym uwzględnieniem literatury fachowej i naukowej z lat 1945–1989, prac naukowych poświęconych reklamie socjalistycznej, opublikowanych po 1989 roku oraz archiwaliów. Zwrócono uwagę na bogactwo źródeł, szczególnie archiwalnych, udostępnianych w Archiwum Akt Nowych w Warszawie (m.in. zbiór Rada Programowa Reklamy, stanowiący część zespołu Ministerstwo Handlu Wewnętrznego, zespół Ministerstwo Handlu Zagranicznego, gdzie znajdują się teczki z informacjami o Przedsiębiorstwie Handlu Zagranicznego „Agpol”, zajmującym się reklamą na rynkach zagranicznych, Przedsiębiorstwo Usług reklamowych „Reklama” w Warszawie, Państwowa Agencja Reklamowa „Reklama” 1971–2004, akta Biura Politycznego KC PZPR, Najwyższej Izby Kontroli i in.), Oddziale Dokumentacji Aktowej TVP S.A. i archiwum Polskiego Radia S.A. Wymieniono też źródła filmowe, drukowane oraz same reklamy, które także są nieocenionym materiałem do badań. Na podstawie analizy źródeł dokonano omówienia pól badawczych, w których zagadnienia związane z reklamą mogą stać się nieocenionym uzupełnieniem stanu wiedzy.
Źródło:
Media Biznes Kultura; 2020, 2(9); 131-148
2451-1986
2544-2554
Pojawia się w:
Media Biznes Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje zatrzymane. Wstęp do analizy wizji historii Polski po 1944 roku w podręcznikach ekonomii politycznej socjalizmu od lat 50. do 80. XX wieku na przykładzie problematyki bodźców
Autorzy:
Ochinowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689972.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Michel Foucault
the Polish People’s Republic
stimuli
political economy
censorship
history of historiography
Polska Rzeczpospolita Ludowa
bodźce
ekonomia polityczna
cenzura
historia historiografii
Opis:
This article aims to reconstruct the vision of history to be found in textbooks of the political economy of socialism. The author treats the textbooks of political economy as a medium of Communist Poland’s official historical narrative. Truth ‘produced’ by means of the educational materials seems to be a perfect exemplification of Michel Foucault’s ideas regarding the knowledge/power relation. In his analysis of the textbooks under discussion, the author uses mainly the issues of stimuli. What emerges from the analysis is a picture of a devious reality in which students of the Polish Peoples republic period were forced to exist, also in the aspect of the propaganda’s vision of the current history of Poland.
Artykuł wstępnie opisuje wizję historii prezentowaną w podręcznikach ekonomii politycznej socjalizmu, które zostały potraktowane jako nośniki oficjalnej narracji czasów PRL w aspekcie koncepcji historiograficznych. Prawda „produkowana” za pośrednictwem materiałów dydaktycznych wydaje się być wyrazistym przykładem propozycji koncepcyjnej Michela Foucaulta dotyczącej związku wiedzy i władzy. W analizie podręczników autor skupia się przede wszystkim na problematyce bodźców. Wspomniana analiza ukazuje obraz pokrętnej rzeczywistości, w której studenci okresu PRL zmuszeni byli egzystować, także w aspekcie propagandowej wizji najnowszych dziejów Polski.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2017, 9
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika stosunków polsko-radzieckich w latach 1944-1991
Analysis of the Polish-Soviet relations between 1944-1991
Autorzy:
Weremiuk, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/501890.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
Penetracja
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Polska Rzeczpospolita Ludowa
dominacja
cybernetyka
Penetration
Union of Soviet Socialist Republics
People’s Republic of Poland
domination
cybernetics
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie cybernetycznego modelu procesu radzieckiej penetracji w Europie Środkowo-Wschodniej po II wojnie światowej, który pozwala również na wykrycie i dokonanie analizy procesów penetracyjnych łączących ZSRR z PRL. Przez niespełna pół wieku Europa Środkowo-Wschodnia znajdowała się pod dominacją radziecką. Na końcowym etapie II wojny światowej państwa leżące w tej części Europy stały się obiektem radzieckiej penetracji. Proces ten w poszczególnych państwach wyglądał inaczej – wynikało to z uwarunkowań historycznych (tradycji ulegania państw bloku wschodniego), stosowanych metod i ich skuteczności oraz z zachowania się systemu penetrowanego (podatność na bodźce sterujące, stopień autonomiczności). Penetracja ZSRR była okresowo zakłócana, przede wszystkim wskutek przesileń politycznych w tym państwie, do których dochodziło w momentach zmian na stanowisku sekretarza generalnego KPZR. W latach 80. XX w. radzieckie kierownictwo postawiło imperium przed wyzwaniami współczesności. Uruchomione mechanizmy spowodowały przerwanie procesów penetracyjnych. Nastąpiło przetransformowanie więzów zależności w kierunku wywierania wpływu. Cybernetyczny model penetracji z jednej strony pozwala na przeanalizowanie oraz wyjaśnienie charakteru i działania radzieckich struktur penetrujących, z drugiej zaś stwarza podstawę do rozważań na temat zakresu i skutków radzieckich działań penetracyjnych oraz stopnia zależności państw bloku wschodniego, w tym PRL, od ZSRR.
This article aims at presenting a cybernetic model of the process of Soviet penetration of Eastern and Central Europe after the second world war, which facilitates identification and analysis of the penetration process that linked the Soviet Union with the People’s Republic of Poland. For almost half a century, Central and Eastern Europe has remained under Soviet domination. During the final phase of WW II, the countries in this part of Europe have become a target of Soviet penetration. The process of penetration was country-specific, reflecting historical backgrounds (readiness to subdue showed by the Eastern Bloc countries), methods used and their efficiency as well as the properties of the penetrated systems (sensitivity to incentives imposing control, level of autonomy). The penetration processes had been periodically disturbed by political turning points in the Soviet Union that were inherent to the changes in the position of the Secretary General of the Communist Party of the Soviet Union. In the 1980s the Soviet leadership made an attempt to adapt the Soviet empire to contemporary challenges. The mechanisms have been activated that disrupted the Soviet penetration- the relationships have been shifted towards the influence. The cybernetic model of penetration allows, on the one hand, to analyze and explain the character and activity of the Soviet penetrating structures, while on the other hand it creates a foundation for reflections on the scope and effects of the Soviet penetration as well as on the level of dependence of the Eastern Bloc countries, including the People’s Republic of Poland on the Soviet Union.
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2014, 6, 11; 43-57
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukradzione święto. Dożynki w PRL
Autorzy:
Milewska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042615.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Święto Plonów
dożynki
komunistyczna propaganda
Polska Rzeczpospolita Ludowa
polska wieś
Kościół katolicki
harvest festival
communist propaganda
Polish People’s Republic
Polish village
Catholic Church
Opis:
Artykuł przedstawia historię dożynek w Polsce od czasów stalinowskich do lat 80. XX wieku. Pokazuje ich organizację i przebieg w poszczególnych okresach, jednak największy nacisk kładzie na ideologiczne znaczenie tego święta polskiej wsi „skradzionego” przez komunistów. Świadczy też o oporze Kościoła katolickiego i społeczności wiejskiej wobec zawłaszczenia przez władze wielowiekowej tradycji. Tekst powstał na podstawie badań archiwalnych przeprowadzonych w Warszawie, Krakowie i Gdańsku.
The article presents the history of the harvest festival (called “dożynki”) in Poland from the Stalinist times until the 1980s. It shows its organization and course in particular periods, however, it puts the greatest emphasis on the ideological significance of this holiday of the Polish village “stolen” by the communists. It also shows resistance on the part of the Catholic Church and the rural community towards the appropriation of centuries-old tradition by the authorities. The text is based on archival research conducted in Warsaw, Kraków and Gdańsk.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2020, 26; 179-201
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies