Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Podlasie," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Pomoc oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego z południowego Podlasia i wschodniego Mazowsza dla Powstańczej Warszawy w sierpniu 1944 roku
The support of the Divisions of the Polish Underground State from the Southern Podlasie Region and Eastern Mazovia in the Warsaw Uprising in August 1944
Autorzy:
Charczuk, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564125.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Powstanie Warszawskie
Podlasie
Opis:
Na wieść o wybuchu Powstania Warszawskiego dowództwo 9 Podlaskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej podjęło decyzję o udzieleniu pomocy walczącej stolicy. Stanowiłoby to znaczne wzmocnienie powstańczych sił. Sam 34 pułk piechoty AK liczył ok. 1400 ludzi, zaś cała dywizja liczyła ok. 3000 żołnierzy. Odsiecz organizowały m.in. obwody AK ze wschodniego Mazowsza i południowego Podlasia.
On hearing about the outbreak of the Warsaw Uprising, the headquarters of the 9th Podlasie Infantry Division of the Home Army took the decision to grant support to the fighting capital. It would constitute a substantial reinforcement of the insurgent forces. The 34th Infantry Regiment of the Home Army itself numbered as many as 1400 people, and the entire Division comprised approximately 3000 soldiers The rescue attempt was organised i.a. by sub-districts of the Home Army from the Eastern Mazovia and Southern Podlasie Regions.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2014, 12; 121-140
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształcenie na rzecz przedsiębiorczości na obszarach wiejskich
Autorzy:
Gabińska, Celina Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116543.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
przedsiębiorczość
edukacja
Podlasie
Opis:
Contemporary entrepreneurship can be described in terms of high competition, globalization and rapid pace of change. The ability to meet expectations followed by global changes depends on the level of society economic awareness and the enterprising skills. The basic feature of the rural entrepreneurship is the vast context of its circumstances, especially close relations with the locals. However, the most important element influencing entrepreneurial activities is a person. The person with his intellect and creativity allows new solutions to be created. Antherfactor, which also influences entrepreneurship, is the condition of the environment. For the region, where the entrepreneurship development should play an important role, the education should be a starting point. Regional promotion of the entrepreneurial spirit and competence in education process is the basis of the promotion of entrepreneurial attitude towards educating individuals, social structures and organizations. Entrepreneurship is becoming a stabilizing factor that improves material situation of farmers and villagers resulting from initiating new economic activities both agricultural and non-agricultural. There is a need to stimulate and support the companies in rural areas. The aim of this article is to present the conditions and directions of development as well as to determine the opportunities and threats of entrepreneurship development with reference to education in rural areas in Podlasie region.
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2012, 8; 259-277
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W odpowiedzi na artykuł recenzyjny Małgorzaty Rospary i Agnieszki Stańskiej na temat książki "Gospodarka Południowego Podlasia w latach 1918-1939"
In response to article by Małgorzata Rospara and Agnieszka Stańska on the subject of the book “Economy of Southern Podlasie in 1918-1939”
Autorzy:
Zawadzki, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564219.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
polemika
historia gospodarcza
Południowe Podlasie
polemics
economic history
Southern Podlasie
Opis:
Artykuł jest polemiką z artykułem recenzyjnym dotyczącym książki „Gospodarka Południowego Podlasia w latach 1918-1939” autorstwa M. Rospary i A. Stańskiej. Odpowiada na zarzuty dotyczące układu pracy – nadmierne rozbudowanie aneksów; niewykorzystania źródeł pamiętnikarskich i prasowych; braków w bibliografii oraz pominięcia lub zbyt skrótowego ujęcia szeregu zagadnień takich jak np. rola stadniny koni arabskich w Janowie Podlaskim czy uniwersytetów wiejskich. Wytłumaczeniem ostatniego mankamentu jest syntetyczny charakter pracy, w wyniku czego nie można było omówić pojedynczych zagadnień.
The article is a polemic with the review of the book „The Economy of Southern Podlasie in the years 1918-1939” by M.Piórkowska and A.Stańska. It contains a response to the remarks concerning the book layout: too excessive annexes, shortages in the bibliography as well as the omission or too general a summary of a number of issues such as the role of the Janów Podlaski stud or folk high schools. The explanation of the latter shortcoming is the concise nature of the publication, which made it impossible to discuss selected issues.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 1; 225-232
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne nazewnictwo osobowe podlaskiego rodu Kiersnowskich w XVI–XVII stuleciu
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681551.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kiersnowski family, Kiersnowo, Podlasie region, anthroponymy
ród Kiersnowskich, Kiersnowo, Podlasie, antroponimia
Opis:
The subject of this study is the description of the historical personal names of the Kiersnowski family from the Podlasie region. The Kiersnowski surname, first names, nicknames and patronymic formations identifying members of this family were subjected to anthroponymous analysis. The chronological scope of research covers the span of two centuries, including a period from the beginning of the 16th to the end of the 17th century. The following selection is dictated by a fact that many historical sources from this period have survived. In addition, some processes that brought about significant changes in the local anthroponymous microsystem can be observed.
Tematem niniejszego opracowania jest charakterystyka historycznego nazewnictwa osobowego podlaskiego rodu Kiersnowskich. Na jego potrzeby poddano analizie antroponimicznej nazwisko Kiersnowski, imiona, przezwiska, przydomki oraz formacje patronimiczne uzywane przez członków tej rodziny. Zakres chronologiczny rozważań obejmuje okres od początku XVI do końca XVII wieku, czyli dwa stulecia. Wybór ten jest podyktowany stosunkowo dobrze zachowaną bazą materiałową z tego czasu. Ponadto, miały wtedy miejsce procesy, które spowodowały istotne zmiany w lokalnym mikrosystemie antroponimicznym.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona chrzestne w księdze chrztów unickiej parafii Hodyszewo z lat 1759–1801
The baptismal names extract from the register of baptisms in the uniate parish of Hodyszewo from 1759–1801
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594273.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
imiona chrzestne
polionimia
Hodyszewo
Podlasie
: baptismal names
polyonymy
the Podlasie region
Opis:
W niniejszym artykule poddano analizie językowej imiona chrzestne wyekscerpowane z księgi chrztów unickiej parafii Hodyszewo z lat 1759–1801. Zgromadzona baza materiałowa została podzielona na cztery grupy, zawierające imiona, które posłużyły do nominacji: chłopów unickich, chłopów katolickich, szlachty oraz pozostałej ludności (mieszczan, duchownych i osób bez określonej przynależności społecznej). Celem badań było ustalenie stopnia popularności poszczególnych imion oraz odnotowanie ich postaci formalnych, zarówno w całościowym materiale, jak i w poszczególnych grupach etnicznych i konfesyjno-wyznaniowych. W opracowaniu zwrócono również uwagę na występowanie w badanym materiale źródłowym zjawiska polionimii.
The article analyzes from a linguistic point of view the baptismal names excerpted from the register of baptisms in the Uniate Parish of Hodyszewo from 1759–1801. For this purpose, the collected onomastic data were divided into four groups, containing names that were used to nominate: Uniate peasants, Catholic peasants, nobility and the remaining population (townsmen, clergy and people without a specific social affiliation). The aim of the analysis was to determine the popularity of particular names and to identify variations of names overall and in each of these ethnic and religious groups. The purpose of research was also to determine the occurrence of polyonymy in the studied source material.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 273-284
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadkowie przeszłości ziemi siedleckiej (biogramy)
Autorzy:
PIŁATOWICZ, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142404.pdf
Data publikacji:
2022-09-09
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
History
biographies
Podlasie
Mazovia
Opis:
Biographies of people born or related to activities in the area of Southern Podlasie and Eastern Mazovia.
Źródło:
Historia i Świat; 2022, 11; 375-382
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obchody świąt oraz uroczystości pułkowych i państwowych w garnizonie Siedlce 1918-1939
The commemoration of regimental and public red-letter days and festivities in the Siedlce garrison 1918-1939
Autorzy:
Borek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564167.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
wojsko
Podlasie
święta
Siedlce
Opis:
W okresie międzywojennym na terenie Siedlec funkcjonował garnizon Wojska Polskiego, który był największy na Południowym Podlasiu (liczył ok. 2000 żołnierzy). Obecność żołnierzy 9 Dywizji Piechoty w mieście powodowała powstawanie trwałych i silnych związków wojska z miejscowym społeczeństwem, kształtujących się na wielu różnych płaszczyznach. Jedną z nich, która w sposób istotny wpływała na rozwój świadomości narodowej miejscowej ludności, były uroczyste obchody świąt państwowych, narodowych i pułkowych, podczas których organizowano uroczyste przemarsze wojska z orkiestrą, defilady, zawody sportowe, akademie i zabawy taneczne. Dowódcy garnizonu zapraszali delegacje Siedlczan na wszelkie uroczystości, jakie były obchodzone w oddziałach. W II Rzeczypospolitej najważniejszymi świętami narodowymi były rocznice: uchwalenia Konstytucji 3 Maja w 1791 roku oraz odzyskania niepodległości 11 listopada 1918 r. Kolejnymi ważnymi świętami państwowymi były przypadające na 19 marca imieniny Józefa oraz święto żołnierza obchodzone corocznie 15 sierpnia. Nie zapominano oczywiście i o innych uroczystościach, jak np. obchodach kolejnych rocznic powstania pułków, czy powstań narodowych. Obchody świąt wojskowych i państwowych odgrywały więc bardzo dużą rolę w patriotyczno-obywatelskim wychowaniu żołnierzy garnizonu Siedlce, ale także cywilnych mieszkańców miasta. Szczególne znaczenie uroczystości te miały w 1939 roku, wobec narastającego zagrożenia atakiem ze strony hitlerowskich Niemiec.
During the interwar period, in Siedlce, there functioned the Polish Army Gar-rison, which was the biggest in the Southern part of the Podlasie Region, as it numbered approximately 2000 soldiers. The presence of the soldiers of the 9th Infantry Division in the city contributed to the creation of close and strong relations between the army and the local community, developed in various areas. One of these, which significantly influenced the development of national awareness in the local community, was the festive celebration of public, national, and regimental holidays, where there were organised festive marches with an orchestra, parades, tournaments, academies, and dancing parties. The garrison commanders invited delegations of Siedlce residents to all celebrations held in the division. In the Second Polish Republic the most significant national holidays were the anniversaries: the adoption of the Con-stitution of the 3rd of May in 1791 and Poland's resumption of independent statehood on 11th November 1918. Other important public holidays were Jo-seph's name-day, celebrated on 19th March, and Polish Armed Forces Day, celebrated annually on 15th August. Other important anniversaries have also been celebrated, such as the creation of regiments, or the anniversaries of national uprisings. The celebration of military and national holidays played a major role in the patriotic and civic education of the soldiers of the Siedlce garrison, as well as civilian residents. The celebrations in 1939 had special significance, due to the increasing danger of being attacked by Nazi Germany.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2013, 11; 47-62
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadkowie przeszłości ziemi siedleckiej. Biogramy. Augustynik Marek, Denisiuk Ludwik, Lipka Jan
Autorzy:
Demidowicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142425.pdf
Data publikacji:
2021-10-22
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
History
biographies
Podlasie
Mazovia
Opis:
Biographies of people born or related to activities in the area of Southern Podlasie and Eastern Mazovia.
Źródło:
Historia i Świat; 2021, 10; 435-441
2299-2464
2956-6436
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witnesses of the past of Siedlce Region (Biographies): Potocki Eustachy, Sitkowski Stanisław Kostka Apolinary
Autorzy:
Kowalik-Bylicka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36184618.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
History
biographies
Podlasie
Mazovia
Opis:
Biographies of people born or related to activities in the area of Southern Podlasie and Eastern Mazovia.
Źródło:
Historia i Świat; 2023, 12; 443-450
2299-2464
2956-6436
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy została wykorzystana szansa na opisanie gospodarczych dziejów Południowego Podlasia w okresie międzywojennym? Wokół książki Arkadiusza Zawadzkiego "Gospodarka Południowego Podlasia w latach 1918–1939"
Around the book of Arkadiusz Zawadzki “Economy of Southern Podlasie in 1918-1939”
Autorzy:
Rospara, Małgorzata
Stańska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564095.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
polemics
economic history
Southern Podlasie
Arkadiusz Zawadzki
polemika
historia gospodarcza
Południowe Podlasie
Opis:
In 2014 a book by dr Arkadiusz Zawadzki (an assistant lecturer at the Archive Studies Unit, Department of History and International Relations, Siedlce University of Natural Sciences and Humanities), entitled Gospodarka Południowego Podlasia w latach 1918-1939 [The Economy of Southern Podlasie 1918-1939]. The publication, as mentioned by its very author in the Introduction, is an extended version of his doctoral thesis written under the guidance of dr. hab, prof. UPH Józef Piłatowicz, and defended in 2013 at the Faculty of Humanities UNS Siedlce. It is worth underlining that it pioneering work - Arkadiusz Zawadzki attempted to write an economic monograph on the economics of Southern Podlasie whose chronological framework covers the 1920s and 1930s in the territory of nine, and from 1932 eight northern counties [powiat] of Lublin Province. According to the Auther the objective of the monograph is to answer the question: What was the position of the Southern Podlasie region in the economic system of the Second Polish Republic, and to consider the question whether it was a modern or a backward region in terms of economy, and whether one can talk about progress in the 21 years of independence. In the Conclusion the Author raises another question: Can one, therefore, in the light of the information provided herein, answer the question about the economic development of the region? The book is an academic publication and it must not be omitted while discussing the economic issues. For many years a book concerning a similar topic, which is not easy to discuss, had not been written. Arkadiusz Zawadzki commands recognition for his efforts put in the creation of such a monograph. The book is interesting to read; it is intended mainly for historians dealing with the economy of the Second Polish Republic, regional culture specialist, and for the history lovers; reading it is not easy.
W 2014 r. ukazała się książka autorstwa dr. Arkadiusza Zawadzkiego (asystenta w Zakładzie Archiwistyki w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach) pt. Gospodarka Południowego Podlasia w latach 1918–1939. Publikacja, jak wspomina sam Autor we Wstępie, jest rozszerzoną wersją rozprawy doktorskiej napisaną pod kierunkiem naukowym dr. hab. prof. UPH Józefa Piłatowicza i obronionej w 2013 r. na Wydziale Humanistycznym UPH w Siedlcach. Warto zaznaczyć, iż jest to pionierska praca – Arkadiusz Zawadzki pokusił się o napisanie monografii gospodarczej Południowego Podlasia, której ramy chronologiczne obejmują lata 20. i 30. XX w. na obszarze dziewięciu, a od 1932 r. ośmiu północnych powiatów województwa lubelskiego. Zdaniem Autora, zasadniczym celem monografii jest odpowiedź na pytanie: Jaką pozycję zajmował region Południowego Podlasia w systemie gospodarczym II Rzeczypospolitej oraz rozważenie kwestii, czy był to region nowoczesny, czy też zacofany pod względem ekonomicznym i czy w ciągu 21 lat niepodległości można mówić o postępie? W Zakończeniu Autor stawia kolejne pytanie: Czy w takim razie, w świetle przedstawionych w niniejszej pracy informacji, można odpowiedzieć na pytanie o poziom rozwoju ekonomicznego regionu? Książka jest publikacją naukową i przy omawianiu zagadnień z gospodarki nie można jej w żaden sposób pominąć. Od lat nie została wydana książka o podobnym, nie łatwym do opracowania temacie – Arkadiusz Zawadzki zasługuje na uznanie za włożony trud w stworzenie takiej monografii. Książka jest ciekawą lekturą, przeznaczoną głównie dla historyków zajmujących się gospodarką II Rzeczypospolitej, regionalistów, a także pasjonatów historii, jej lektura nie należy do łatwych.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2018, 16, 1; 215-223
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of precise agriculture technology in a farm in Podlasie region
Zastosowanie technologii rolnictwa precyzyjnego w gospodarstwie rolnym na Podlasiu
Autorzy:
Borusiewicz, A.
Kapela, K.
Drożyner, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/93981.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
precise agriculture
production
farm
Podlasie Region
rolnictwo precyzyjne
produkcja
gospodarstwo rolne
Podlasie
Opis:
The article presents advantages resulting from implementation of the precise agriculture technology in a farm. The objective of the paper was to analyse devices used in precise agriculture on the example of the selected agricultural farm located in Podlaskie Voivodeship. Documentation of the farm and data included in the questionnaire of the survey carried out with the farm owner were the source of indispensable information. For determination of the costs of return of investments planned in the farm, the method of data analysis and TeeJeet calculation were used. Implementation of the precise agriculture technology in the investigated farm caused reduction of the costs related to running a farm. The introduced changes allowed saving approximately PLN 14 thousand annually on crop protection treatments and approximately PLN 19 thousand annually on the precise sowing of mineral fertilizers. Costs related to the purchase of devices which allow generation of such savings return after 3-4 years.
W pracy przedstawiono korzyści wynikające z wdrożenia technologii rolnictwa precyzyjnego w gospodarstwie rolnym. Celem pracy była analiza zastosowania urządzeń wykorzystywanych w rolnictwie precyzyjnym, na przykładzie wybranego gospodarstwa rolnego, położonego w województwie podlaskim. Źródłem niezbędnych informacji wykorzystanych podczas analizy była dokumentacja gospodarstwa oraz dane zawarte w kwestionariuszu wywiadu przeprowadzonego z właścicielem gospodarstwa. Do określenia kosztów zwrotu planowanych w gospodarstwie inwestycji wykorzystano metodę analizy danych dodatkowo wykorzystano kalkulator firmy TeeJeet. Wdrożenie technologii rolnictwa precyzyjnego w badanym gospodarstwie przyczyniło się do obniżenia kosztów związanych z prowadzeniem gospodarstwa. Wprowadzone zmiany pozwoliły zaoszczędzić około 14 tys. PLN rocznie na zabiegach ochrony roślin oraz około 19 tys. PLN rocznie na precyzyjnym wysiewie nawozów mineralnych. Koszty związane z zakupem urządzeń pozwalających na wygenerowanie takich oszczędności zwracają się po około 3-4 latach.
Źródło:
Agricultural Engineering; 2016, 20, 2; 23-30
2083-1587
Pojawia się w:
Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjny krajobraz wiejski Wschodniego Podlasia na przykładzie „krainy otwartych okiennic”
Traditional landscape of the villages in Eastern Podlasie on the example of "land of open window-shutters"
Autorzy:
Plit, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88176.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Wschodnie Podlasie
krajobraz kulturowy wsi
Eastern Podlasie
cultural landscape of the village
Opis:
Jednym z wyraźnych typów kulturowego dziedzictwa Polski stanowi tradycyjny krajobraz wsi Podlasia. Peryferyjne położony region, zasiedlony został dopiero w XVI wieku przez ludność mieszaną: polsko - ukraińsko – białoruską oraz żydowską. Do dziś wielu miejscach zachowany został charakterystyczny układ wsi i użytków rolnych oraz podział na działki własnościowe wynikający z reformy włócznej królowej Bony. Kontynuowane jest drewniane budownictwo bogato zdobione. Szczegółowo omówiono 3 prawosławne wsie Trześcianka, Soce i Puchły.
Agricultural landscapes and physiognomies of villages differ significantly across the territory of Poland, similarly as do the perspectives of development of the respective local communities. The variety results from the differentiation of natural environments, cultural identities of particular regions and differences in transport-wise accessibility. It is conditioned by the historical past of a given area, as well as its location with respect to towns and the respective administrative centres. We can distinguish several types of areas, featuring characteristic agricultural landscapes and specific physiognomies of villages. One of the very distinct types, related to cultural heritage, is constituted by the traditional rural landscape of Podlasie. This peripheral region was effectively settled relatively late, namely in the 16th century, by the mixed population – PolishUkrainian-Belorusian and Jewish. There are numerous places in Podlasie, where the characteristic pattern was preserved of villages and farmland, roads and property plots, resulting yet from the 16th century village property right reform of the Polish queen Bona Sforza. Detailed account is presented of three Eastern Orthodox villages – Trześcianka, Soce and Puchły, which preserved and cultivate all the characteristic features of the rural landscapes of the region. Likewise, the typical wooden, richly ornamented rural architecture continues to be built.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2009, 12; 47-57
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Poznaj kulturę regionu, czyli bajanie z Żubrozwierzem” – warsztaty artystyczno-edukacyjne dla dzieci
“Learn the culture of the region – or telling stories with Bison the Animal” – artistic and educational workshops for children
Autorzy:
Józefowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963224.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
legenda
Podlasie
edukacja regionalna
dziecko
folktale
legend
Podlasie region
regional education
child
Opis:
Przedstawiam zrealizowany projekt „Poznaj kulturę regionu, czyli bajanie z Żubrozwierzem” – warsztaty artystyczno-edukacyjne dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym, jako atrakcyjną propozycję zajęć edukacyjnych. Głównym celem spotkań było przybliżenie dzieciom wielokulturowego bogactwa regionu i jego tradycji poprzez czytanie legend Podlasia.
What is presented in study is the completed project “Explore culture of the region or storytelling with Bison the Animal” – artistic and educational workshops for young schoolchildren, as an attractive proposal for educational activities. The main purpose of the meetings was to introduce children to the culture of the region by reading them the legends of Podlasie.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2015, 4; 303-313
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lojalność a podatki? Stosunek szlachty podlaskiej do zobowiązań finansowych w dobie pierwszej wojny północnej
Loyalty and taxes? Attitude of the Podlasie nobility to financial obligations in the era of the First Northern War
Autorzy:
Kowalik, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343386.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
szlachta podlaska
pogłówne
serebszczyzna
podatki
Podlaskie
Podlasie nobility
head tax
Podlasie
taxes
Opis:
Artykuł przedstawia badania nad lojalnością szlachty podlaskiej w kontekście jej stosunku do świadczeń wobec państwa. Analizie poddano inwentarz podatkowy dla województwa podlaskiego z 1570 r. oraz regest przysiąg na wierność Zygmuntowi Augustowi z 1569 r. Takie zestawienie, przy wykorzystaniu metody prozopograficznej i statystycznej, pozwoliło oszacować liczbę przedstawicieli, którzy nie uiścili podatków i nie złożyli przysięgi, oraz wstępnie wyjaśnić uwarunkowania tej niesubordynacji.
The article presents research on the loyalty of the nobility of Podlasie in the context of their attitude to tax liabilities to the state. The tax inventory for Podlasie from 1570 and the register of oaths for allegiance to Zygmunt August from 1569 were analysed. Comparison of these documents, using the prosopo-graphic and statistical methods, made it possible to estimate the number of representatives who did not pay taxes and took an oath, and to provide a pre-liminary explanation of the determinants of this insubordination.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2022, 30; 25-45
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imię Cyryl w antroponimii historycznej Brańska i okolic
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681595.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
proper name Cyril, Brańsk, Podlasie, historical anthroponymy
imię Cyryl, Brańsk, Podlasie, antroponimia historyczna
Opis:
The paper offers an attempt to answer the question of the presence of onymic structures containing the proper name Cyril in the local historical anthroponymic system of Bransk and its surrounding area. The research is based on onomastic material excerpted from economic, fiscal, judicial and ecclesiastical historical data from the period of the past five centuries. One of the purpose of the study is also to determine the popularity of this name in the studied area for centuries. In addition, the author poses the question of the existence of the proper name Cyril in proto-surnames and surnames of inhabitants of the city of Bransk and its surrounding area.
Celem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie, o miejsce struktur onimicznych z imieniem chrzestnym Cyryl w lokalnym historycznym systemie antroponimicznym Brańska i jego okolic. W badaniu wykorzystano różnorodny materiał onomastyczny o charakterze gospodarczym, fiskalnym, sądowym, cerkiewno-kościelnym, obejmujący okres minionych pięciu stuleci. Jednym z zamierzeń badawczych jest ustalenie stopnia popularności tego imienia na badanym terenie w zakreślonym przedziale chronologicznym. Autora opracowania interesuje również kwestia obecności imienia Cyryl w strukturach antroponimicznych o charakterze protonazwiskowym oraz w nazwiskach tego miasta i okolic.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zesłania unitów z Południowego Podlasia do guberni orenburskiej w latach 1887–1888
Exile of Uniates from Southern Podlasie to the Orenburg Governorate between 1887 and 1888
Autorzy:
Tarasiuk, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33760068.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Uniates
displaced people
Southern Podlasie
Orenburg Governorate
unici
zesłańcy
Południowe Podlasie
gubernia orenburska
Opis:
W latach 1887–1888 władze carskie przesiedliły do guberni orenburskiej 40 tzw. opornych unitów, kilkanaście lat wcześniej zesłanych do guberni chersońskiej i jekaterynosławskiej wraz z członkami ich rodzin zamieszkującymi wówczas na Południowym Podlasiu. W drogę na zesłanie wysłano w sumie prawie 300 osób. Na miejscu osiedlenia, ku zaskoczeniu miejscowych władz, woleli oni cierpieć biedę, niż przyjąć oferowaną przez państwo rosyjskie pomoc. Pobyt unitów na zesłaniu w guberni orenburskiej, dramatyczny pod względem bytowym, jak i psychologicznym, nie złamał ducha ich oporu. Otoczeni przez wpływy prawosławia, nie tylko nie zbliżyli się do niego, ale umocnili swoje związki z Kościołem rzymskokatolickim i ulegli polonizacji.
In the years 1887–1888, the tsarist authorities resettled to the Orenburg province 40 socalled „resistant” Uniates, who had been deported several years earlier to the Kherson and Yekaterinoslav governorates, together with their family members then living in Southern Podlasie. A total of nearly 300 people were sent on their way to exile. At the place of settlement, to the surprise of the local authorities, they preferred to suffer poverty rather than accept the help offered by the Russian state. The stay of the Uniates in exile in the OrenburgGovernorate, though dramatic in terms of living and psychological conditions, did not break their spirit of resistance. Surrounded by the influence of the Orthodox Church, not only did they not come closer to it, but rather they strengthened their ties with the Roman Catholic Church and became Polonized.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 213-233
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto bez... Kilka uwag o białostockiej pamięci stabuizowanej
A City Without... Some Remarks on Taboo Past in Białystok
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951546.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
memory
Jewish population
Białystok
Podlasie
Opis:
The article is inspired by Marcin Kącki’s reportage, Białystok. Biała siła czarna pamięć, which recovers the disturbing memory of Jewish population in Białystok and Podlasie region. The text aims at juxtaposing two theses. One, postulated by Kącki, claims that the local “failure” to remember does not stem from pre-war anti-semitism. The other, formulated by Tymothy Snyder, presupposes that placing a taboo on local Jewish past resulted from the fact that during the war the territory was subjugated to occupation by two military powers.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 8
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koń w tekstach gwarowych z Podlasia
Autorzy:
Kuć, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797990.pdf
Data publikacji:
2020-05-29
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
horse
dialect texts
Podlasie region
Opis:
The horse is not only an animal for the farmer, is also a valuable “tool” for working on the land and a friend sharing hardships. In this article I will try to determine how users perceive of a horse by the dialect, in his simple, but deeply traditional memories about horses. The paper is a clear two–part structure. The first part contains an image interpretation and its horse hierarchy, the second part presents the dialect texts, first spoken, next written, told by older residents explored the environment, written in a simplified manner, based on and which have been analyzed.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2014, 8; 51-61
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi na Podlasiu
Jews in Podlasie
Współwytwórcy:
Chyra-Rolicz, Zofia (1948- ). Redakcja
Tarasiuk, Renata. Redakcja
Kopówka, Edward (1963- ). Redakcja
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny (Siedlce). Wydawnictwo. pbl
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Siedlce : Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego
Tematy:
Stosunki etniczne
Żydzi
Opis:
Na okł. podtyt.: praca zbiorowa.
Bibliogr. przy niektórych pracach.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Zbieractwo pieśniowe jako przykład zachowania niematerialnego dziedzictwa kulturowego Południowego Podlasia
Autorzy:
Maksymiuk-Pacek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/29520974.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Bialska im. Jana Pawła II
Tematy:
Południowe Podlasie
niematerialne dziedzictwo kulturowe
pieśni ludowe
Southern Podlasie
intangible cultural heritage
folk songs
Opis:
Autorka zaprezentowała w tekście dokonania badaczy i dokumentalistów gromadzących materiał pieśniowy w Południowego Podlasia, który jest znaczącym składnikiem niematerialnego dziedzictwa kulturowego omawianego obszaru. Przytoczone przez nią dane pokazują jak rozwijały się badania nad pieśnią ludową na omawianym terenie od wieku XIX aż po wiek XXI. Odnotowała nazwiska badaczy i dane na temat ich publikacji dotyczących Południowego Podlasia, krótko omówiła ich zawartość. Wskazała, że wymienieni przez nią badacze bez wątpienia poprzez swoje prace zbierackie wnieśli wkład w zachowanie cennego skarbu południowopodlaskiej ziemi – pieśni ludowych, które przekazywane z pokolenia na pokolenie świadczą o dziedzictwie i tożsamości kulturowej mieszkańców Południowego Podlasia.
In the text the author presents the achievements of researchers and documentalists collecting song material in Southern Podlasie, which is a significant component of intangible cultural heritage of the discussed area. The data she cites show how research into folk song in the area under discussion has developed from the 19th century to the 21st century. She noted the names of researchers and data on their publications concerning Southern Podlasie, and briefly discussed their content. She pointed out that the researchers she mentioned had undoubtedly contributed to the preservation of a valuable treasure of Southern Podlasie through their collecting work - folk songs, which, handed down from generation to generation, testify to the heritage and cultural identity of the inhabitants of Southern Podlasie.
Źródło:
Niematerialne dziedzictwo kulturowe obszarów nadbużańskich w kreatywnych przestrzeniach miejskich i wiejskich; 41-53
9788364881992
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaścianek Szpakowszczyzna a geneza powstania osady młyńskiej Abramiki – uwagi historyczno-onomastyczne
Autorzy:
Piotr, Złotkowski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902242.pdf
Data publikacji:
2019-11-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
anthroponymy
toponymy
microtoponymy
history of settlement
Podlasie region
antroponimia
toponimia
mikrotoponimia
historia osadnictwa
Podlasie
Opis:
This article is a contribution to the study of historical settlement of the central part of Podlasie region in the vicinity of Brańsk. On the basis of available archival sources, the author reconstructed the history of the Abramiki mill village and also established that the local family of millers was a branch of the Szpak boyar clan. The subject of the study was also the problem of origin of the toponym Abramiki and the microtoponym Szpakowszczyzna and their relations on the extra-linguistic level. The paper also discusses historical anthroponyms used to identify the members of the Abramik family of millers.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 12; 144-155
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina Mokrzeckich na Podlasiu do połowy XVII w. Studium historyczno-genealogiczne
The Mokrzecki family in Podlasie until the mid-17th century. Historical and genealogical study
Autorzy:
Kalinowski, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108385.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Mokrzeccy
Podlasie
ziemia bielska
szlachta podlaska
genealogia
the region of Bielsk
Podlasie nobility
genealogy
Opis:
W artykule zaprezentowano dzieje podlaskiej linii szlacheckiej familii Mokrzeckich do połowy XVII w. Pierwotna siedziba jej założyciela znajdowała się pod utraconym na rzecz Moskwy Briańskiem. W połowie XVI w., poprzez mariaż, wnuk protoplasty rodu osiedlił się na Podlasiu.
The article presents the history of the Podlasie noble line of the Mokrzecki family until the mid-17th century. The original seat of its founder was near Bryansk, which was lost to Moscow. In the mid-16th century, through a marriage, the grandson of the ancestor of the family settled in Podlasie.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2021, 29; 45-65
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykaz zbiorowych bezimiennych mogił żołnierskich -- ofiar agresji sowieckiej w 1939 roku na Podlasiu i Lubelszcyźnie
Autorzy:
Pomorski, Janusz.
Powiązania:
Wojna polsko-sowiecka 1939 : tło polityczne prawnomiędzynarodowe i psychologiczne, agresja sowiecka i polska obrona, sowieckie zbrodnie wojenne i przeciw ludzkości oraz zbrodnie ukraińskie i białoruskie, T. 2, Dokumenty Warszawa, 1997 S. 261-264
Współwytwórcy:
Szawłowski, Ryszard. Opracowanie
Szubański, Rajmund (1927- ). Recenzja
Data publikacji:
1997
Tematy:
Groby żołnierskie polskie Podlasie spis
Groby żołnierskie polskie Lublin (okręg) spis
Opis:
Bibliogr. s. 271-288.
Rec.: O wojnie polsko-sowieckiej / Rajmund Szubański.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Mokrzeccy na Podlasiu w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku. Studium historyczno-genealogiczne
The Mokrzecki family in Podlasie in the second half of the 17th and the beginning of the 18th century. Historical and genealogical study
Autorzy:
Kalinowski, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343809.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Mokrzeccy
Podlasie
ziemia bielska
szlachta podlaska
genealogia
Podlasie nobility
genealogy
Mokrzecki family
Bielsk land
Opis:
Artykuł kontynuuje tematykę poruszoną w studium opublikowanym na łamach „Studiów Podlaskich” w poprzednim roczniku pisma. W tej części opracowania ukazane zostały losy rodziny od drugiej połowy XVII do początku XVIII w. Apogeum jej znaczenia wyznaczał okres aktywności stryjecznych braci: cześnika ziemi bielskiej Krzysztofa Stanisława, syna Apollona oraz miecznika tejże ziemi Stanisława Jana, syna Archillesa. Swoje powodzenie zawdzięczali oni związkom z Branickimi, po śmierci Bogusława Radziwiłła hegemonami na północnym Podlasiu.
The article continues the subject published in the last issue of the journal “Studia Podlaskie”. This study describes the family’s history from the second half of the 17th century to the beginning of the 18th century. The peak of its importance was connected with the activity of the cousins: the cup-bearer of the Bielsk Land, Krzysztof Stanisław (the son of Apollon) and the swordbearer of this land, Stanisław Jan (the son of Archilles). They owed their success to ties with the Branicki family, who after the death of Bogusław Radziwiłł became hegemons in the northern Podlasie.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2022, 30; 47-70
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstańcza działalność Ludwika Lutyńskiego na Podlasiu i w Lubelskiem w latach 1863–1864
Autorzy:
Bieleń, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041032.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
January Uprising
Lubelszczyzna region
Podlasie region
Ludwik Lutyński
Michał Heydenreich-Kruk
powstanie styczniowe
Lubelszczyzna
Podlasie
Opis:
Niniejszy artykuł jest wynikiem prowadzonych poszukiwań badawczych nad wojskowymi aspektami wielkiego zrywu narodowego w latach 1863−1864 na terenie województw lubelskiego i podlaskiego, gdzie powstanie trwało najdłużej i gdzie stoczono ponad 300 bitew i potyczek (u Stanisława Zielińskiego 246). Dotychczasowe prace naukowe znacząco poszerzyły wiedzę na ten temat, ale w dalszym ciągu istnieją mało rozpoznane zagadnienia. Jedną z takich kwestii jest życie i działalność Ludwika Lutyńskiego, dowódcy powstańczego w tym regionie, jednego z tysiąca „czerwonych koszul” Giuseppe Garibaldiego, a następnie żołnierza legionu węgierskiego. Wiadomo o nim niewiele, mimo iż był jednym z dwóch najdłużej działających dowódców w regionie, a trzecim, jeśli chodzi o liczbę stoczonych bitew i potyczek. Niniejszy artykuł przybliża jego powstańczą działalność, bo o dalszym jego życiu nie pozostały żadne ślady.
The article is the result of the research concerning the military aspects of January Uprising on the territories of Lubelskie and Podlaskie voivodeships, where the insurrection lasted the longest and where about 300 battles and skirmishes (246 according to Stanisław Zieliński) were fought. Existing research have significantly broadened the knowledge concerning this matter but there still remain topics, which are under-recognized. One of them concerns the biography and acts of Ludwik Lutyński, the insurgent commander active in the both regions as well as a member of Giuseppe Garibaldi’s Redshirts and soldier of Hungarian Legion. Despite that Lutyński was one of the two uprising commanders who operated in the aforementioned area for the longest time and furthermore he was the third officer in line as far as the number of the battles and skirmishes fought in both the regions is concerned, data concerning him is sparse. The article concerns Ludwik Lutyński’s activities as the insurgent commander broadening the knowledge relating to this matter. Unfortunately the post-uprising life of Lutyński left no recognizable traces.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 403-430
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budownictwo z polan opałowych w Uhowie na Podlasiu
Stackwall Buildings in Podlasie Region
Autorzy:
Kusznerko, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398496.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
cordwood masonry
nurt low-tech
budownictwo drewno wapienne
Podlasie
stackwall
low-tech architecture
Podlasie Region
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonych w 2011 roku badań wiejskiego budownictwa z alternatywnych materiałów lokalnych we wsi Uhowo w gminie Łapy. Znajdowało się tam do niedawna 12 (obecnie 11, bo jeden zburzono w 2007 roku) budynków o ścianach z drobnowymiarowego drewna opałowego spajanego zaprawą cementowo-wapienną, wzniesionych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Wydają się one być najliczniejszą na świecie grupą takich obiektów zlokalizowanych w pojedynczej miejscowości, a z uwagi na czas powstania stanowią atrakcyjny przedmiot ewentualnych badań nad parametrami fizykotermicznymi, użytkowaniem i starzeniem się obiektów tego typu.
The paper contains the results of the recent field surveys and investigations on low-tech architecture and local materials building, especially in the village Uhowo in Łapy commune, the Podlasie region, north-east Poland, performed in 2011. In Uhowo 11 stackwall buildings (i.e. buildings with stackwallor cordwood masonry walls) have been found and the additional 1 was destroyed in 2007. The buildings were homes built in the 1950’s. They form the biggest concentration of stackwall buildings found in one settlement unit. They also seem to be an attractive subject for further studies on the usage and parametres of such constructions.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2011, 3, 2; 17-25
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska, przezwiska i przydomki młynarzy i mieszkańców osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego na Podlasiu w XVI-XIX wieku
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972654.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
anthroponymy
Brańsk starosty
millers
personal names
Podlasie region
antroponimia
młynarze
nazwy osobowe
Podlasie
starostwo brańskie
Opis:
The paper presents a semantic and structural analysis of the anthroponyms of millers and inhabitants of mill villages of the Brańsk starosty in the Podlasie region in the 16th –19th centuries. The author also investigates the formation and stabilization of the personal names within this professional group. The text is complemented by dictionary of anthroponyms, based on archival materials containig a chronology of  names and their location.
W niniejszym artykule poddano analizie semantyczno-strukturalnej antroponimy (nazwiska, przezwiska, przydomki) młynarzy i mieszkańców osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego na Podlasiu w XVI–XIX wieku. Przedmiotem zainteresowania autora jest również proces kształtowania się i stabilizacji nazwisk badanej grupy zawodowej. Uzupełnieniem tekstu jest słownik antroponimów, oparty na wyekscerpowanym materiale źródłowym, w którym ukazano chronologię nazw osobowych oraz ich lokalizację.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz kulturowy wsi podlaskiej jako istotny element atrakcyjności turystycznej regionu
The culture landscape of the Podlasie village as the element of the tourist atractiveness of the area
Autorzy:
Zbikowski, J.
Kasprzyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/85491.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:
dziedzictwo kulturowe
kultura ludowa
rzemioslo
Podlasie
Źródło:
Problemy Ekologii Krajobrazu; 2010, 27
1899-3850
Pojawia się w:
Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sońka” Ignacego Karpowicza w kontekście wybranych koncepcji feminizmu postmodernistycznego
“Sońka” by Ignacy Karpowicz and the Selected Concepts of Postmodern Feminism
Autorzy:
Zawojska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1507530.pdf
Data publikacji:
2019-07-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
subject identity
body
woman
identity
Podlasie
Opis:
The article’s interpretation of Sońka by Ignacy Karpowicz centres on the construction of the eponymous character. The author of the article analyzes the character’s identity, drawing from the postmodern feminist critique. Especially useful is the concept of nomadism introduced by Rosi Braidotti. Another key idea is the proposal by Adriana Cavarero about the functions of relation and narration in building female identity. The author emphasizes the significance of the body and bodily experience in the creation of the feminine self.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 14; 219-233
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W kwestii Pokaniewa i Katarzyny Kazimierskiej. Kilka słów na marginesie edycji Lustracji województwa podlaskiego 1602 roku
The issue of Pokaniewo and Katarzyna Kazimierska. Short notes on the side of Survey of Podlaskie Voivodeship of the Year 1602
Autorzy:
Sierba, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390585.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
lustracja
Pokaniewo
Podlasie
Katarzyna Kazimierska
survey
Opis:
Artykuł dotyczy kwestii poprawnej przynależności dzierżawy pokaniewskiej, która była w posiadaniu Katarzyny z Niemirów po śmierci jej pierwszego męża Bartłomieja Żychorskiego. Artykuł stanowi uzupełnienie wydanej w 2017 r. Lustracji województwa podlaskiego 1602 roku.
The article concerns the issue of appropriate ownership of the Pokaniewo leasehold estate that was in possession of Katarzyna of the Niemira family, after the death of her first husband Bartłomiej Żychorski. The article is a complement to the Survey of Podlaskie Voivodeship of the Year 1602 issued in 2017.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2018, 26; 193-198
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Borderland of Nations, Religions and Cultures – the Case of Podlasie
Autorzy:
Barwiński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623819.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska
Podlasie
borderland
national minorities
multiculturalism
Opis:
Podlasie, a historical and geographical region in north-eastern Poland, serves as both an external (interstate, European Union) and internal (ethnic, religious, linguistic, cultural) borderland. The primary aim of the article is to present historical and political conditions, national and cultural diversification of the Podlasie region, an analysis of current changes in ethnic and religious structure of the inhabitants as well as analysis of the consequences of changes of geopolitical circumstances in mutual relationships between different communities. Borderlands, especially those highly diverse in terms of nationality, religion, language and culture, are often identified with unstable, conflict-prone areas with past and present antagonism between nations sharing them. This belief has intensified over the last few decades when nationalisms, separatist tendencies and historical conflicts got sparked again in numerous regions of Central and Eastern Europe. However, not all European borderlands have to be stereotypically identified with areas of conflict, resentment and even hatred among the peoples inhabiting them. This is the case, among others, in Podlasie, where there are centuries-old traditions of cohabitation of diverse communities.
Źródło:
European Spatial Research and Policy; 2017, 24, 2; 111-125
1231-1952
1896-1525
Pojawia się w:
European Spatial Research and Policy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew prawosławna na Podlasiu do końca XVI wieku
The Orthodox Church in Podlasie until the end of the 16th century
Autorzy:
Kiryluk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917172.pdf
Data publikacji:
2019-11-19
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
The Orthodox Church
Podlasie Region
parish
foundation of the church
Cerkiew prawosławna
Podlasie
parafia
założenie cerkwi
Opis:
Artykuł przedstawia zarys historii Cerkwi Prawosławnej na terenach Podlasia do końca XVI wieku. Przeanalizowano przynależność jurysdykcyjną podlaskich prawosławnych parafii , założycieli oraz liczebność cerkwi.
The article presents the outline of the history of Orthodox Church In the region of Podlasie until the end of 16-th century. The jurisdiction of Podlasie orthodox parishes , their founders and the number of churches were being analysed.
Źródło:
ELPIS; 2019, 21; 41-50
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe obiekty geoturystyczne na południowym Podlasiu
New geotourist objects in Southern Podlasie
Autorzy:
Górska-Zabielska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076051.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ogrody petrograficzne
miejsca przyjazne rowerzystom
geoturystyka
południowe Podlasie
petrographic gardens
biker-friendly spaces
geotourism
southern Podlasie
Opis:
In 2018 the Łuków commune in southern Podlasie became enriched by eight small lapidaries as a result of local self-government initiative. They play a didactic and aesthetic function of biker-friendly spaces along bicyce routes. The article discusses 25 erratic boulders, indicating their Scandinavian provenance and micro-morphology features that are a record ofenvironments in which the erratic boulders were staying during their transport. A special attention has been given to the geotourist significance of these stone objects.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 2; 91--99
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania archeologiczne grodziska w Zbuczu, gm. Czyże, pow. hajnowski
Archaeological research into the stronghold in Zbucz, Czyże commune, Hajnówka county
Autorzy:
Krasnodębski, Dariusz
Małkowski, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164843.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
archaeology
geophysics
Podlasie region
early Middle Ages
non-invasive research
archeologia
geofizyka
Podlasie
wczesne średniowiecze
badania nieinwazyjne
Opis:
The article presents the results of geophysical research carried out in a hillfort in Zbucz from the late 9th and the early 10th centuries. This is the oldest fortified object in this part of Podlasie region which, on top of military functions, served also as a venue of culture and ceremonies. The area between the upper course of the Narew and the central Bug hosts only a few early medieval hillforts; the one located in the vicinity of Zbucz village seems to be the oldest. The hillfort which comes either from the late 9th century or the early 10th century, is a ring-type structure. During excavations, preserved remains of a burnt-down bank structure were discov¬ered together with the bank build-up. What differentiates this venue from similar ones is an internal ditch in which burnt human bones were excavated, accompanied by ornaments and daily use objects. This is reason to believe that on top of serving as a shelter, the stronghold was also a venue of ceremonies or cult activities. In 2015 the area was subjected to geophysi¬cal research which resulted in a better insight into the structures excluded from excavations.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2018, 2 (17); 105-121
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeglądowa Mapa Geomorfologiczna Podlasia, w skali 1:300 000
General geomorphological map of Podlasie (Poland) in the scale 1:300 000
Autorzy:
Krzemiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/132333.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Podlasie
mapa geomorfologiczna
Landsat TM
geomorphological map
Opis:
The general geomorphological map of Podlasie, in the scale 1:300 000 represent distribution, spatial arrangement and origin landforms. The map gives knowledge about of the origin and age landforms. It’s very important for understanding of the particular development stage forming relief of Podlasie. To elaborate this map make use cartographic and remote sensing data. Very important was General Geomorphological Map of Poland in the scale 1:500 000, sheet of Warszawa, Geological Map of Poland in the scale 1:200 000, topographic map in the scale 1:100 000 and Landsat TM images in the scale 1:100 000. The aim was elaborate of the digital map. Elaborated map is the vector database about landforms of the Podlasie, recorded in ESRI shapefile format (*.shp.). The map legend is presented in table 1. On the end of this volume is CD with the Map in pdf format. General Geomorphological Map of Podlasie elaborated after concept and under professor Jan R.. Olędzki care in Department of Geoinformatics and Remote Sensing, Faculty of Geography and Regional Studies Warsaw University.
Źródło:
Teledetekcja Środowiska; 2009, 42; 43-58
1644-6380
Pojawia się w:
Teledetekcja Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od wiadomości do łapówki. Z dziejów wyrazu chabor
From news to a bribe. About the history of the word chabor
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117327.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
regional Polish of Podlasie
etymology
language contacts
Opis:
The article is a small study of the life of a word typical of north-eastern Poland. Etymology of the name chabor derived from Arabic chabar (‘news, information, rumor’) has been explained but in East Slavic lands it has circulated in a different meaning as a ‘bribe’. A geographical constraint of the occurrence of this word in Poland to the territory of Podlasie and Suwalki regions indicates a direct borrowing from East Slavic languages. The discussed word is an inherent element of a local community of northern Podlasie with its peculiarities and unique lexical features resulting from different language systems and specific mentality of its inhabitants.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 347-353
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie racuchy
Polish racuchy (drop scones)
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117730.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
regional Polish of Podlasie
etymology
language contacts
Opis:
Thanks to the collection of important information for the history and geography of words in the Polish language from all types of dictionaries, records and, in particular, hardly available sources quoted there, I have managed to establish the development of a Ukrainian borrowing hreczuszki in the Polish language into racuszki and the formation of a form racuchy.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 355-359
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Folk sculptor Włodzimierz Naumiuk – as a carpenter
Ludowy rzeźbiarz Włodzimierz Naumiuk jako cieśla
Autorzy:
Naumiuk-Jakuc, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24200537.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
Naumiuk Włodzimierz
vernacular carpentry
Podlasie
ciesielstwo ludowe
Opis:
Włodzimierz Naumiuk is a recognized folk woodcarver and sculptor from Kaniuki, Podlaskie voivodeship, N-E Poland. He was “discovered” in the 1960s and invited for art exhibitions, and his sculptures were subjects of press notes, newspaper articles and also research works, including, among others, an extended paper by Jacek Wołowski, published in 1985 in “Polska Sztuka Ludowa”. In this paper, some hitherto unknown aspects of Naumiuk’s technical proficiency related to woodworking and carpentry are presented, with focus on his vernacular carpentry skills and knowledge. The objective of this work is to bridge the gap between Naumiuk’s art and carpentry skills and knowledge, in order to place his art in a wider technology context. This work is based on personal interviews with Włodzimierz Naumiuk, on 05.04.2021, 03.09.2022 and 01.11.2022.
Włodzimierz Naumiuk to ludowy rzeźbiarz i snycerz ze wsi Kaniuki w województwie podlaskim. „Odkryty” został w latach sześćdziesiątych XX w., później był zapraszany na wystawy, a jego rzeźby opisywano nie tylko w prasie regionalnej, ale też w piśmiennictwie naukowym, począwszy od poświęconego mu obszernego artykułu na łamach „Polskiej Sztuki Ludowej” z 1985 r., autorstwa Jacka Wołowskiego. W niniejszym artykule zaprezentowano wybrane aspekty warsztatowe pomijane w dotychczasowych opracowaniach poświęconych twórczości Włodzimierza Naumiuka, mianowicie jego warsztat ciesielski (znajomość tradycyjnej ciesiołki, jako że Naumiuk pracował też jako cieśla). Poznanie i opis aspektów ciesielsko-warsztatowych służyć ma lepszemu osadzeniu twórczości Włodzimierza Naumiuka w szerszym kontekście wiejskiego rzemiosła. Merytoryczną podstawą prezentowanych tu rozważań były wywiady z Włodzimierzem Naumiukiem, przeprowadzone w dniach 05.04.2021r., 03.09.2022r. i 01.11.2022r.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2023, 15, 1; 13--24
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania nad problemami infrastruktury w rewitalizacji wsi podlaskiej
Remarks on problems of infrastructure in revitalization of villages in Podlasie
Autorzy:
Czarnecki, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186262.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
wieś
rewitalizacja
infrastruktura
Podlasie
village
revitalization
infrastructure
Opis:
The article describes the infrastructure state in villages situated in the area of the so called the Eastern Wall. By mutual agreement "the Eastern Wall" is a border area, east of Białystok and runs south, along the border of the country. This area is a border region of the former Polish Republic Boundary, and definite Boundary of interwar Poland. In those days this area was described as "Poland B", backward, cut off from the world. The village did not posses any technical infrastructure at all. It did not have electricity, sanitary facilities but did have dismal roads - mostly dirt tracks and often, on wetlands, made with wooden deals. Currently villages posses electricity lines, the telecommunication system has been developed, and mobile telephony provides the possibility of common communication. The water mains network is developed irregularly, the situation with the sewer network is worse, but roads are mostly good. It is possible to state then that within the range of infrastructurethe needs of revitalization do not exist, simply, further development of this domain is needed. The problem of revitalization of Podlaskie villages, including "the Eastern Wall" without a doubt occursin domains of: culture, service and trade, which is socio-economical infrastructure. The future of this area will probably be tourism. Mainly it will be horseback, cycling and trekking tourism, and of course by car, but also resident tourism such as agri-tourism, especially in wood areas and at the lagoon. And in this particular area I can see the necessity for reviving native regional culture and the whole infrastructure and services connected with it.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2005, 1-2; 60-63
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of Education in the Protection of Cultural Heritage (on the Example of the Project “Journey through Wooden Podlasie”)
Autorzy:
Sulima, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058190.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
education
protection
tradition
cultural heritage
Podlasie region
Opis:
Nowadays the issue of regional education is a very contemporary and necessary problem, seen as a future factor in cultural heritage, which can be treated as a contribution to preserving the continuity of traditional values. A look at how heritage can be protected using local perspectives in a globalized world through educational activities is also postulated by UNESCO’s global doctrines. In order to include this idea within the school education system, a certain transformation of the pedagogical reality must take place, which is a long-term process. That is why such projects are often carried out through non-formal education. Using the example of the project ‘Journey through Wooden Podlasie’, this study addresses the problem of protecting the cultural landscape and intangible heritage of Podlasie through education from an early age. Analysis of material collected, as well as the author’s own observations from the various projects carried out in the form of regional education, confirm the theory that there is a great need to implement programs of active heritage protection from scratch. Drawing inspiration from the past can be of great practical importance for future generations, and can serve to encourage children to be active participants in their environment.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2022, 2(136); 9-28
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Middle Ordovician bryozoa from the Podlasie-Brest Depression (Belarussian part): suborders Ceramoporina, Esthonioporina, Amplexoporina, Halloporina
Autorzy:
Pushkin, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059884.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Podlasie-Brest Depression
Ordovician
Bryozoa
taxonomy
biogeography
Opis:
Bryozoa (23 species) from many boreholes in the Belarussian part of the Podlasie-Brest Depression and some adjacent areas of the East European Platform are described. Only bryozoa from the orders Cystoporida (suborder Ceramoporina) and Trepostomida (suborders Esthonioporina, Amplexoporina and Halloporina) are represented. Four species and one family are described as new. The genera Anolotichiina Pushkin, 1992 and Minutolunaria Pushkin, 1992 are redescribed. The species described occur in the Llanvirn (Azeri-Kukruse Regional stages) and Caradoc (Idavere-Oandu Regional stages). The results support the hypothesis that the study area represented an independent biogeographical region of the Baltic province, corresponding to the Brest-Volyn confacies during the Llanvirn and Caradoc.
Źródło:
Geological Quarterly; 2002, 46, 4; 411-434
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformacja imion chrześcijańskich mieszkańców XVI-wiecznego miasta Kleszczele na Podlasiu
Transformation in the structure of canonical first names in the town of Kleszczele in Podlasie in the mid-16th century
Autorzy:
Sajewicz, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950939.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Podlasie
Kleszczele
XVI w.
imiona chrześcijańskie
transformacja
Opis:
The land survey records made in 1560 in Kleszczele by S. Dziewiałtowski list over 600 owners of plots and land in the town and in the five neighboring villages-suburbs. At that time surnames were comparatively rare, therefore the records usually listed the first name and nicknames of the owner of land. The land survey records of 1560 are the excellent ad earliest source of information about anthroponyms of the 16th-century inhabitants of Kleszczele and the surrounding villages, in particular about their first names and nicknames, and about the beginnings of the development of the local surname system. The purpose of the present study is to describe male first-name forms used by the inhabitants of the town of Kleszczele and its suburbs in the mid-16th century. The overwhelming majority were the folk equivalents of Orthodox first names, less often of Catholic ones. These forms developed as a result of transformations in the structure of canonical first names, aiming to adjust them to the language system of the local Ukrainian dialects. The canonical forms of first names, most often originating from Greek, Hebrew and Latin, were usually transformed as a result of far-reaching truncations (initial, medial, and final) and additions of appropriate derivational morphemes. The two procedures were frequently used at the same time.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 415-428
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Każda rodzina potrzebuje swojego imienia oraz swojej pamięci” – pamięć i zapominanie w literackim obrazie Hajnówki na przykładzie prozy Michała Androsiuka
“Each Family Needs a Name and a Past” – Remembering and Forgetting in Literary Representation of Hajnówka in Michał Androsiuk’s Fiction
Autorzy:
Sawicka-Mierzyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951545.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
memory
identity
Belarusians
borderland
Podlasie
Michał Androsiuk
Opis:
The article offers the reading of Michał Androsiuk’s "Biały koń", "Wagon drugiej klasy" in the context of remembrance, addressing the question of identity of Belarusians in Podlasie region. A borderland town of Hajnówka becomes the place where individual and collective memory, History, and imagination intersect. Finally, it appears that the long-lasting cohesive national identity, while grounded on false premises, might prove to be more tempting or convenient than the complex, equivocal frontier past.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 8
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kim był półpanek? Analiza apelatywno-proprialna
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607904.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
anthroponymy
appellative and proprial layer
petty gentry
Podlasie region
półpanek
antroponimia
drobna szlachta
płaszczyzna apalatywna i proprialna
Podlasie
Opis:
This paper presents the linguistic analysis of a Polish word półpanek. The author examined the meaning of the lexeme in different historical periods. They were used for an analysis of linguistic materials from the dictionaries and 19th- and 20th-century publications. The purpose of this study was to determine whether the appellative was present in anthroponymic system of former petty gentry in the Podlasie region. The aim of this investigation was also to examine whether or not there had existed a social class which might be called półpankowie.
W niniejszym artykule poddano analizie językowej leksem półpanek. Skoncentrowano się na zbadaniu jego pola semantycznego w ujęciu diachronicznym. Wykorzystano do tego celu materiał leksykograficzny i tekstowy wyekscerpowany z publikacji wydanych w XIX i pierwszej połowie XX wieku. Opracowanie jest również próbą odpowiedzi na pytanie, czy apelatyw ten był obecny w antroponimii drobnej szlachty podlaskiej. Przedmiotem rozważań był także problem istnienia w przeszłości odrębnej grupy ludności nazywanej półpankami.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2015, 33, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjne wiejskie domy w Haćkach na Białostocczyźnie : stan w 2015 roku, na wybranych przykładach
Country cottages in Haćki, Białystok region, in 2015
Autorzy:
Krzywińska, A.
Kułaczewska-Biełach, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398468.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
budownictwo ludowe
dom wiejski
chałupa drewniana
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular building
country cottages
wooden huts
Podlasie Region
Białystok Region
Opis:
Cel pracy: Uzyskanie i zapis graficzny aktualnych informacji o wernakularnej architekturze Białostocczyzny, mianowicie o wnętrzach drewnianych domów wiejskich na pograniczu etnicznym polsko-białoruskim, w gminie Bielsk Podlaski, na przykładzie wsi Haćki. Metoda i wyniki: Interpretacja szczegółowych rysunków inwentaryzacyjnych dwóch wiejskich domów w Haćkach na Białostocczyźnie, wykonanych w grudniu 2015 roku na podstawie wcześniejszych prac terenowych przeprowadzanych w okresie od października do grudnia 2015 roku (wybrano i zaprezentowano 10 rysunków, w tym rzuty, przekroje i rysunki elewacji, przy czym rzuty i przekroje zawierają szczegółowe informacje o umeblowaniu i wyposażeniu wnętrz tych domów). Rysunki opracowano na prawach materiałów źródłowych, na potrzeby późniejszych analiz naukowych i działań konserwatorskich. Dopełnieniem materiałów rysunkowych jest dokumentacja fotograficzna (tu zaprezentowana w wyborze) i informacje pozyskane podczas wywiadów z mieszkańcami wsi. Wnioski: Zarejestrowano nawarstwianie się zmian (w rozplanowaniu, umeblowaniu i wyposażeniu) z różnych okresów oraz kontynuację ludowych wzorców kształtowania przestrzeni mieszkalnej (kompozycyjna i funkcjonalna rola pieca, amfiladowość wnętrza, rola kąta obrzędowego, czyli pokucia itp.).
The general aim at the base of the work is to recognize vernacular architecture in Polish-Byelorussian ethnic borderland in the region of Białystok, on example of Haćki village in Bielsk Podlacki commune, 50 km south of Białystok, N-E Poland. The specific objective (research task) is to record graphical information about vernacular home interiors, as the source for further reasoning or conservation. Methods and results: Inventory drawings of two vernacular country cottages in Haćki, Białystok region, N-E Poland, have been made in December, 2015, after the field surveys in Haćki in October, November and December 2015. The set of drawings included plans, sections and façades; in this paper 10 drawings are presented. The drawings include all the information about layout, furniture and adornments of the houses. The relevant photographs and interviews with locals are also provided and taken into account. Conclusions: The houses are “chronicles of changes”, as we have observed the accumulation of changes of spatial layouts and furnishing of vernacular homes for the decades. Besides, the old vernacular traditions of residential space arrangement are still in use in such houses.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 82-93
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne aspekty krajobrazu kulturowego pogranicza na przykładzie wybranych tradycji mieszkańców Podlasia
Intangible aspects of the cultural landscape of the borderland on the example of selected customs from Podlasie region
Autorzy:
Awramiuk, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88086.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz kulturowy
niematerialne aspekty krajobrazu
pogranicze kulturowe
Podlasie
cultural landscape
intangible aspects of the landscape
cultural borderland
Podlasie region
Opis:
Krajobraz kulturowy jest źródłem symboli i znaczeń, które dla ludności zamieszkującej dany obszar są ważnym czynnikiem kształtującym ich tożsamość kulturową. Mają one często wymiar emocjonalny, wywołują pozytywne, bądź negatywne uczucia. Nośnikiem znaczeń w krajobrazie są elementy materialne, jak i niematerialne, przejawiające się w zwyczajach, wierzeniach oraz świadomości minionych wydarzeń. Na pograniczu kulturowym, gdzie mieszkają przedstawiciele kilku grup kulturowych mogą wykształcić się różne tradycje: a) przeciwstawne (których źródłem bywają konflikty, bądź pamięć o konfliktach), b) akceptowane bądź tylko tolerowane przez poszczególne grupy kulturowe (które nie przeciwstawiają, nie negują odmiennych tradycji, ale też z nich nie czerpią), c) może też dochodzić do przenikania tradycji, wzajemnego wzbogacania się. Na przykładach z Podlasia autorka postara się ukazać, jak kontakty międzykulturowe wpływają na kształtowanie się niematerialnego wymiaru krajobrazu kulturowego na pograniczu.
Local communities perceive cultural landscape as a source of symbols and meanings, which can play a significant role in the creation of their regional identity. These symbols and meanings often have emotional dimensions, inducing positive or negative feelings. Material as well as intangible elements of the cultural landscapes carry certain meanings and will describe it. Ethnic and religious minorities living on the cultural borderland next to each other can create different traditions, which can be considered as: a) opposing (their roots are seen in local conflicts), b) accepted or just tolerated by both sides or in some cases we may observe a situation where c) customs will be complementary to each other. The author of the article, on the basis of selected examples from the Podlasie region in North‐east Poland, is going to present how intercultural relationships influence the process of creating the intangible dimension of cultural landscape of the borderland.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2011, 15; 327-337
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polichromie cerkwi Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Gródku. Próba rozpoznania
Polychromes of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Gródek. Recognition Attempt
Autorzy:
Tomalska-Więcek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2169992.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Podlasie
prawosławie
cerkwie na Podlasiu
cerkiew
Gródek
polichromie
Adam Stalony-Dobrzański
Orthodoxy
Orthodox Churches in Podlasie
Orthodox
Church
polychromes
Opis:
Byzantine temples were richly equipped with polychromes, mosaics and frescoes, constituting a very carefully thought-out ideological complement to the church. In each artistic era, they were an expression of their times. In the modern era, sometimes there were polychromes referring to Byzantine works or – in Uniate churches – corresponding to the spirit of the era, as in the church in Czyże in Podlasie. In the mid-twentieth century, Adam Stalony-Dobrzański, an artist associated with Krakow, undertook the creation of new polychromes in new Orthodox churches in Podlasie, corresponding to the challenges of contemporary art. The content of the article is, above all, an attempt to introduce this masterpiece in the first place.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2021, Obraz - Słowo - Litera, 12; 283-291
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zimowanie srokosza Lanius excubitor na polnocnym Mazowszu i poludniowym Podlasiu
Autorzy:
Kasprzykowski, Z.
Rzepala, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33129.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
Tematy:
Podlasie
ptaki
Lanius excubitor
srokosz
zimowanie zwierzat
Mazowsze
Źródło:
Kulon; 2003, 08, 1; 101-103
1427-3098
Pojawia się w:
Kulon
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losy podziemia antykomunistycznego na południowym Podlasiu (1944—1948)
The History of the Anti-Communist Underground in the Southern Podlasie (1944—1948)
Autorzy:
Charczuk, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901691.pdf
Data publikacji:
2019-01-10
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
podziemie antykomunistyczne
południowe Podlasie
historia Polski
1944—1948
Opis:
After the Red Army entered Eastern regions of Poland between July and August of 1944, southern Podlasie (the eastern part of what is now the Mazovia Province and a part of the Lublin Province — Biała Podlaska, Siedlce, Łuków, Radzyń Podlaski, Sokołów, Węgrów Podlaski among others) became a part of the so-called “Lublin Poland”. Their initial moves were to eliminate or arrest the representatives of the Polish Underground State, mainly delegates of the Polish Government in Exile, and subsequently — to destroy the structures of Polish military conspiracy, chiefly the Home Army, by arresting and executing many officers, placing them in camps (such as Krześlinek, Świdry, Sokołów Podlaski, and Borowicze) and deporting Home Army commanders and soldiers to the USSR. After creating the Provisional Government of National Unity in June 1945, the return of StanisławMikołajczyk to the country, and creating the Polish People’s Party, 2800 persons — working in conspiracy until then — decided to reveal themselves. However, several thousands of soldiersdecided to stay “in the forest”, as a result of repressions of the Security Service towards many exposed members of the underground. Before the 1946 referendum and the 1947 Legislative Parliament election, repressions of the communist authorities towards both the legal and illegal opposition intensified, which resulted in a significant debilitation of the armed conspiracy. Additionally, as a result of the amnesty from February 22nd, 1947, over 5700 members of the anti-communist underground decided to reveal themselves. The remaining conspirators consisted of a few units remaining from the Home Army, the National Armed Forces, and the “MiecziPług” organization. Most of them endedtheir activities in 1948. The armed activities of the anti-communist underground in southern Podlasie between 1944 and 1948 left a bloody toll on both sides of the political barricade. About 240 people died at the hands of the communists in the Sokołów district; in the Siedlce district 430 people died between 1944 and 1954; in the Radzyń district — about 120 people; in the Włodawa district — over 1300 people. Overall, approximately 2500 people died at the hands of the communist authorities in southern Podlasie between 1944 and 1948. It is necessary to add the victims of the popular justice, sentencing 100 people to death; overall, there were 2600 victims of communism in Podlasie. Adding about 900 people whowere killed by the members of the independence underground, the death toll increases to about 3500 people. It is the price that the people of southern Podlasie paid during power struggles between 1944 and 1948.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2014, 7, 12; 97-125
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum ogrodu przydomowego wsi pogranicza polsko-białoruskiego
Sacrum and profanum of the house gardens in the polish and belarus borderline
Autorzy:
Sulima, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398577.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
ogród przydomowy
Podlasie
pogranicze polsko-białoruskie
garden
tradition
Opis:
Wsie wschodniopodlaskie, położone na pograniczu polsko-białoruskim, należą do tych unikatowych obszarów w kraju, na których do dnia dzisiejszego zachowały się ogromne pokłady spuścizny duchowej i materialnej. Pierwsze, widoczne są przede wszystkim w sferze mentalno-obyczajowej, na którą wpływ wywiera dominująca tutaj religia prawosławna. Krajobraz kulturowy tworzą przetrwałe od XVI wieku w praktycznie niezmienionym stanie układy ruralistyczne, charakterystyczna struktura działek, wernakularna architektura. Atmosferę drewnianych wsi potęguje ponadto przyroda: łąki, lasy, a także wiejskie ogródki przydomowe. Dawniej, przekazywana przez pokolenia, tradycja i religia, stanowiły wyznacznik dla ich kształtowania. Niektóre rośliny były ozdobą zagrody, inne poprzez swoje właściwości apotropeiczne chroniły dom, np. przed uderzeniem pioruna, stanowiąc element świata sacrum. Tradycyjny ogród wiejski odbierany był nie tylko w kategoriach piękna czy użyteczności, ale także – jako wyznacznik tożsamości społeczności prawosławnych. Z uwagi na sytuację demograficzną i wyludnianie wsi – działki wykupowane są na tzw. letnie domy, przy których coraz częściej powstają ogrody dalekie od tradycyjnych wzorów, stanowiące odwzorowanie gustów właścicieli. Tęsknota za namiastką piękna i powrotem do korzeni nakazuje ochronę i poszanowanie materialno-duchowego bogactwa tych terenów. Jest to niewątpliwie jedno z kluczowych zagadnień dla zachowania tożsamości wiejskich obszarów pogranicza etnicznego. Tekst oparty na materiałach etnograficznych, historycznych i przeprowadzonych autorskich badaniach terenowych prezentuje symbolikę tradycyjnego ogrodu przydomowego wsi pogranicza polsko-białoruskiego, związane z nim wierzenia społeczności etnicznych oraz stan aktualny.
Villages of east of Podlaskie region, located near the border with Belarus belong to these unique areas in the country, where a huge amount of material and spiritual heritage have remained until this day. First, it could be seen in the mental and moral realm, which is influenced by Orthodox religion. The cultural landscape is formed by rural complexes, distinctive architecture plots, vernacular architecture, which were preserved here since the sixteenth century. The image of the wooden village is also created by nature: meadows, forests, as well as rural gardens. Historically, the tradition that passed through the generations was the determinant for their development. Some plants were source of pride of the homestead, others through their properties protected houses, eg. against lightning. The traditional cottage garden was not only perceived in terms of beauty or utility, but also - as an indicator of the identity of ethnic communities. Due to the progressive „aging” and extinction of the village - plots are sold and gardens become a reflection of the new owner’s tastes. The longing for beauty and back to the roots, requires the protection and respect of the material and spiritual wealth of those areas. This is undoubtedly one of the key issues for the preservation of the identity of the ethnic borderland. The text based on the ethnographical, historical sources and field research shows the symbolism of the traditional gardens in front of the houses of the Polish and Belarus borderline and current condition of those villages.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2017, 9, 1; 63-70
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Karaj jołłary” podróżują dalej - na Podlasie i do Czech!
Autorzy:
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942656.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Karaj jołłary - karaimskie drogi
Wystawy
Podlasie
Białystok
Praga
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2013, 2 (39); 20-21
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wschodniosłowiańskie słownictwo gwarowe jako podstawa podlaskich nazwisk
East Slavonic Subdialect Vocabulary as the Basis of Podlasie Surnames
Autorzy:
Bogdanowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031145.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Podlasie
subdialect vocabulary
surname
motivation
East Slavonic genesis
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 607-615
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drewniane dwory Sokólszczyzny. Historia i stan zachowania
Wooden manors of the Sokółka region: history and state of preservation
Autorzy:
Bazydło, Angelika
Drozdowski, Bartosz
Głódź, Natalia
Sulima, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171907.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Podlasie
drewniany dwór
tożsamość
wooden manor house
identity
Opis:
Historycznie zamieszkiwane przez szlachtę i ziemiaństwo drewniane dwory, o charakterystycznej architekturze z wysuniętym przed lico portykiem kolumnowym i dachem krytym gontem, stały się wyróżnikiem polskiego krajobrazu kulturowego, a ponadto symbolem poczucia tożsamości i tradycji narodowych. Ich sytuacja uległa jednak zmianie po wybuchu II wojny światowej. Przez wiele lat były siedzibami PGR-ów, co znacznie pogorszyło ich kondycję. Lata zaniedbań doprowadziły większość do ruiny, a brak środków finansowych na remont pogarsza stan techniczny niektórych z nich. Na terenie województwa podlaskiego zachowało się około 40 drewnianych dworów, w tym 9 na terenie powiatu sokólskiego. Na podstawie materiałów źródłowych i badań terenowych dworów z Bobry Wielkiej, Łosośnej Małej i Lebiedzina artykuł prezentuje ich przemiany urbanistyczno-architektoniczne na przestrzeni lat oraz stan aktualny.
Historically inhabited by the nobility, wooden manor houses have a characteristic architecture with symmetrical divisions both inside and on the facade, a column portico protruding from its face and a shingled roof, that have become a distinctive feature of the Polish cultural landscape as well as a symbol of national identity, customs, and traditions. However, their situation changed after the outbreak of the Second World War. For many years, they were the seats of state-owned farms, which significantly worsened their condition. Years of neglect led most to ruin, and the lack of funding for their renovation or modernization have worsened their structural condition. About forty wooden manor houses have survived to this day in the Podlasie Voivodeship, and nine of them are located in the region of Sokółka. Based on source materials and field studies conducted on the manors of Bobra Wielka, Łosośna Mała, and Lebiedzin, the article below presents the urban and architectural transformations that have taken place over the years and the buildings’ current state.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 71; 121--136
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Come una fattoria nella steppa”. La Podlachia mitica di Andrzej Stasiuk
“Like a farm in the steppe”: Mythical Podlasie in Andrzej Stasiuk
Autorzy:
Spinelli, Stefania
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407893.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Andrzej Stasiuk
Borderland literature
Imaginary geographies
Kresy
Podlasie
Opis:
The aim of this article is to shed light on the role of Podlasie in Andrzej Stasiuk’s latest prose, especially in texts such as Fado, Grochów and Wschód. After a brief excursus examining what issues are raised in relation to this region in contemporary Polish prose, the analysis sheds light on the values attributed to Podlasie and the way it is represented by Stasiuk. I shall argue that it is thematised accordingly to commonly shared meanings attached to the region and constitutes the final step of the author’s shaping of “imaginary geographies”, which acquires in Stasiuk’s poetics a precise connotation as both a place of remembrance and a symbolic, constructed image of the Orient.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2023, 14; 103-117
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
До питання про рефлексацію *ě, *е, *о в північнопідляських говірках: дифтонги в текстах пісень з північного Підляшшя
W sprawie refleksacji *ě, *е, *о w gwarach północnego Podlasia: dyftongi w tekstach pieśni z północnego Podlasia
Autorzy:
Frolak, Любов
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015582.pdf
Data publikacji:
2021-12-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Північне Підляшшя
українські підляські говірки
дифтонги
ікавізм
мова пісень і говірка
Northern Podlasie
Podlasie dialects
diphthongs
ikavism
language of songs and dialect
Podlasie północne
ukraińskie gwary podlaskie
dyftongi
ikawizm
język pieśni i gwara
Opis:
Статтю присвячено проблемі функціонування дифтонгів у північнопідляських говірках. Метою дослідження є опис діалектних явищ, які свідчать про специфіку континуації праслов’янських *ě, *е, *о у сучасних українських підляських говірках та є важливими для встановлення типології цих говірок. Основним джерелом вивчення слугують матеріали текстів пісень з Північного Підляшшя (Більського, Гайнівського та Сім’ятицького повітів Підляського воєводства), які записано на поч. ХХІ ст. Основний метод дослідження – діалектологічний опис фонетико-фонологічного рівня говірок. Результати аналізу мовних явищ окремих говірок представлено у порівнянні з матеріалами вибраних лінгвогеографічних та діалектографічних досліджень. Визначається також наукова достовірність текстів пісень як матеріалу діалектологічних досліджень.
Artykuł został poświęcony problemowi funkcjonowania dyftongów w gwarach północnego Podlasia. Celem badań jest określenie typologii ukraińskich gwar podlaskich na podstawie zjawisk gwarowych, które świadczą o cechach kontynuantów prasłowiańskich *ě, *е, *о. Głównym źródłem opracowania są teksty pieśni ludowych z Podlasia północnego (powiat bielski, hajnowski i siemiatycki w województwie podlaskim), zapisanych na początku XXI wieku. Podstawową metodą badań jest opis dialektologiczny poziomu fonetyczno-fonologicznego systemu gwarowego. Wyniki analizy zjawisk językowych poszczególnych gwar przedstawiono w porównaniu z materiałami wybranych prac lingwogeograficznych i dialektograficznych. Ustala się również wiarygodność naukową tekstów pieśni ludowych jako materiału badań dialektologicznych.
The article deals with the problem of the functioning of diphthongs in the dialects of Northern Podlasie. The proposed study is aimed at establishing the typology of the Ukrainian dialects of Podlasie on the basis of dialectal phenomena, which attest to the peculiarity of the continuation of Slavic *ě, *e, *о. The main source of the study is lyrics recorded at the beginning of the 21st century on the territory of Northern Podlasie (the Bielsk, Haynivka and Siemiatycze counties of the Podlaskie Voivodeship). The principle research method is the dialectological description of the phonetic and phonological levels of the dialect system. Results of the analysis of linguistic phenomena in individual dialects are presented in comparison with the materials of selected linguistic-geographical and dialectological studies. The scientific validity of song lyrics as the material of dialectological research is also determined.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2020, 6, Numer Specjalny; 87-100
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjne zdobnictwo starych domów okolic wsi Kaniuki we wspomnieniach ludowego rzeźbiarza Włodzimierza Naumiuka
Traditional ornamentation of old vernacular country houses in Kaniuki, as remembered by a folk artist and woodcarver Włodzimierz Naumiuk
Autorzy:
Naumiuk-Jakuc, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398353.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
budownictwo ludowe
budownictwo drewniane
budownictwo wiejskie
zdobnictwo architektoniczne
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular architecture
timber architecture
farmhouses
architectural ornamentation
Podlasie region
Białystok region
Opis:
Pozyskano wspomnienia Włodzimierza Naumiuka, 84-letniego ludowego artysty i rzemieślnika ze wsi Kaniuki na Białostocczyźnie, dotyczące jego wiedzy na temat zjawiska architektoniczno-kulturowego, w którym osobiście uczestniczył, mianowicie powstawania drewnianej deskowej ornamentyki domów wiejskich. Uwzględniono, zaprezentowano i poddano ocenie te aspekty badanego zjawiska, które poznano dzięki wspomnieniom Włodzimierza Naumiuka, a które wykraczają poza dotychczasową wiedzę z literatury przedmiotu. W szczególności wykazano zaskakująco silny wpływ preferencji mieszkańców wsi (klientów rozmówcy) na tematykę zdobnictwa domów i dokonano ogólnej periodyzacji mody zdobniczej.
Based on personal reminiscences achieved from Włodzimierz Naumiuk, a 84-year old folk artist and craft master from Kaniuki in the region of Białystok, N-E Poland, vernacular plank-made ornaments of old country houses in the vicinity of Kaniuki have been assessed as a local cultural heritage, in order to supplement the existing literature knowledge about the subject of local plank-made architectural ornamentation as a cultural phenomenon. In particular, basic time periods of that phenomenon have been recognized and assessed, and inhabitants’ preferences were pointed as essential part of artistclient dialogue that had influenced the themes of timber ornamentation of country houses.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 1; 30-39
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inventory photographs and drawings of an old farmhouse (built ca. 1922) in Ostra Gora, Korycin Commune, Bialystok Region, N-E Poland
Inwentaryzacja domu z 1922 roku w Ostrej Górze w gminie Korycin na Białostocczyźnie
Autorzy:
Brzozowska, Paula M.
Cwalińska, Marzena
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398708.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura rodzima
domy wiejskie
kultura ludowa
wnętrza budynków
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular architecture
vernacular houses
vernacular home interiors
Podlasie region
Białystok Region
Opis:
The objective of the paper is to contribute to the knowledge of vernacular architecture in N-E Poland, especially concerning interiors of country houses in the region of Białystok. The apparent abundance of previously published contributive works, relevant to the subject matter, is elusive, as this subject has not been studied exhaustively yet. In particular, both the diversity of interior arrangements and their accumulative nature still seem very promising research issues. In this article, inventory illustrations of a timber house dated 1922 in Ostra Góra, Korycin commune, N-E Poland, are presented to the public, with the aim to record and preserve the relevant cultural heritage information. Since its erection, the interior of the surveyed house has been accumulating pieces of furniture, different equipment items and various adornments that have eventually amounted to a unique conglomeration, an amalgam of things, forms and patterns. Surprisingly, the final aesthetics of the interior have proven complex but quite uniform, being the astonishing result of old aesthetics, lore and patterns supported by new technologies. The conclusion has been drawn that one of the distinctive features of the region of Białystok is the cumulative nature of its country houses whose interiors can be perceived as a sort of a legacy transcript of great cultural value.
Artykuł ma w zamierzeniu autorów być wkładem w poznanie i dokumentowanie wernakularnej architektury wiejskiej północno-wschodniej Polski, a w szczególności Białostocczyzny. Ten ogólny kierunek badawczy, mimo wielokrotnego przywoływania w szeregu publikacji naukowych, stanowi zagadnienie dalekie od wyczerpania, co poniekąd wynika ze specyfiki ludowej kultury materialnej regionu (w szczególności wiejskiego budownictwa i wystroju wnętrz mieszkalnych), mianowicie jej różnorodności i akumulatywności. Przykładem akumulatywności jest tytułowy, omawiany tu budynek, czyli drewniany dom we wsi Ostra Góra w gminie Korycin, wzniesiony w 1922 roku. Od tego czasu stale nawarstwiały się w nim, zwłaszcza w jego wnętrzu, estetyki właściwe kolejnym upływającym dekadom, a wraz z nimi wnętrze domu akumulowało wzory ornamentalne, elementy wyposażenia i umeblowania, itp. Oczekiwać można byłoby więc wizualnego chaosu, tymczasem wnętrze badanego domu wydaje się estetycznie spójne i dojrzałe (więc tym bardziej interesujące jako wytwór ludowego rozumienia przestrzeni), co zresztą ukazano tu na wybranych ilustracjach dokumentacyjnych: fotografiach i rysunkach inwentaryzacyjnych, wykonanych jesienią 2018 roku. Wywód oparty na materiale inwentaryzacyjnym zwieńczono wnioskiem o addytywnej akumulatywności jako specyficznej cesze wnętrz wiejskich domów Białostocczyzny. Wnętrza takie, w których współczesność łączy się z pozornie minionymi tradycjami, można uważać za cenne jako rodzaj zapisu czasu, a zarazem zapisu dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 3; 21-41
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ptaki zbiorników pożwirowych w Międzyrzecu Podlaskim w latach 2010-2011
Birds of water bodies in former gravel pits in Międzyrzec Podlaski in 2010-2011
Autorzy:
Kot, C.
Kot, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32760.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
Tematy:
ptaki
miedzyrzecze
Podlasie
lata 2010-2011
legi
zbiorniki wodne
Źródło:
Kulon; 2019, 24
1427-3098
Pojawia się w:
Kulon
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dairy cattle welfare aspects in Mazowieckie and Podlaskie province
Aspekty dobrostanu bydła mlecznego w województwie mazowieckim i podlaskim
Autorzy:
Gajos, E.
Malazewska, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/864599.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
dairy cattle
welfare
economic result
Mazovian voivodship
Podlasie voivodship
Opis:
The aim of this article was to examine the level and other various aspects of dairy cattle welfare in Mazowieckie and Podlaskie province, as well as to indicate existing differences. The research was conducted in 2012 on a sample of 150 farms. Based on the survey, it was found that the overall level of welfare is higher in Mazowieckie than in Podlaskie province. At the same time the milk yield achieved in farms located in Mazowieckie province was lower than in farms located in Podlaskie province. This relationship was similar in the case of veterinary costs. Finally, the level of gross margin achieved from farm per cow was higher in Mazowieckie than Podlaskie province.
Celem pracy było zbadanie poziomu dobrostanu bydła mlecznego w gospodarstwach w województwie mazowieckim i podlaskim, jak również wskazanie występujących różnic. Badania zostały przeprowadzone w 2012 roku na próbie 150 gospodarstw. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że ogólny poziom dobrostanu jest wyższy w województwie mazowieckim niż podlaskim. Jednocześnie w gospodarstwach z województwa mazowieckiego zanotowano niższą wydajność mleczną krów. Relacja była taka sama w przypadku kosztów weterynaryjnych. Finalnie, nadwyżka bezpośrednia z gospodarstwa w przeliczeniu na jedną krowę była wyższa w województwie mazowieckim niż podlaskim.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2014, 16, 2
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Record and palaeogeographical implications of Pleistocene periglacial processes in the Drohiczyn Plateau, Podlasie Lowland (Eastern Poland)
Autorzy:
Dzierżek, J.
Stańczuk, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058927.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Podlasie Lowland
palaeogeography
Pleistocene
periglacial processes
ice-wedge casts
Opis:
The paper describes 51 ice-wedge casts from Wierzchuca Nagórna village near Drohiczyn town in the Podlasie Lowland in Eastern Poland. The structures are preserved in a till of theWartanian Glaciation. In the exposure the mean distance between them is 1.7 m; their mean length is 1 m, and their width ranges within 0.2–0.5 m. Most of the structures are typically wedge-shaped, although in some cases less regular pockets or veins are also observed. Some of the casts display a complex origin. They are filledmostly by fine-grained sand, in the lower parts with wind-corroded grains, as well as by sand with gravel from the overlying deposits. Near the ice-wedge casts, traces of frost swelling, uplift and sorting in permafrost conditions, as well as of an active layer are preserved. The thickness of the permafrost active layer, as preserved, is about 0.5–0.7 m. The formation of ice-wedges reflects periglacial conditions during the Vistulian (Weichselian) Glaciation. Three palaeogeographical alternatives are discussed. Probably, the lack of traces of periglacial activity from the Wartanian Glaciation is a result of plateau denudation. The range of this denudation has also been estimated.
Źródło:
Geological Quarterly; 2006, 50, 2; 219-228
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utekstawianie miejsc jako forma praktykowania historii ratowniczej. Przykład Podlasia
Textualisation of Places as Part of Rescue History. The Case of Podlasie
Autorzy:
Konończuk, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951543.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
textualisation of places
memory
rescue history
regional literature
Podlasie
Opis:
Textualisation of places recovers memory of the territories which seem marginalized, excluded, places which belong to “the historically mute”. The article exemplifies the concepts of rescue history in cultural texts which originated in the region of Podlasie. One of them is Dana Łukasińska’s drama Antyhona, the story of a borderland Polish-Belarusian village in the years 1942–1947. Next is a performance Metoda Ustawień Narodowych directed by Michał Stankiewicz, narrating the 1946 pacification act against civil Orthodox Belarusian population. And finally, there is the example of Wierszalin, a geo-historical event, which is textualized in Włodzimierz Pawluczuk’s literary reportage Wierszalin. Reportaż o końcu świata, and in the Wierszalin Theatre performances directed by Piotr Tomaszuk. These works substantiate the thesis of the rescue function of regional literature.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 8
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kuchnia podlaska jako czynnik rozwoju turystyki w regionie
Podlasie cuisine as a factor of tourism development in the region
Autorzy:
Sokół, Janusz Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476108.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
kuchnia podlaska
turystyka
rozwój
regional cuisine
Podlasie
tourism development
Opis:
W badaniach ankietowych przeprowadzonych na 100 respondentach spoza województwa podlaskiego, przebywających gościnnie bądź jako turyści w stolicy Podlasia – Białymstoku, oceniano atrakcyjność kuchni podlaskiej i jej znaczenie dla rozwoju turystyki i rozpoznawalności regionu. Badania dowiodły, że przebywający tu turyści często korzystają z ofert lokali oferujących kuchnię podlaską. Ich zdaniem kuchnia ta jest bardzo oryginalna i smaczna. Sztandarowymi produktami kuchni podlaskiej są babka ziemniaczana i kartacze. Te produkty są najczęściej i najchętniej wybierane przez przybywających tu odwiedzających bądź turystów. Zdaniem ankietowanych kuchnia podlaska wpływa na rozpoznawalność regionu, a tym samym przyczynia się do rozwoju turystyki na tym obszarze.
In a survey conducted on 100 respondents of one of the famous restaurants of Bialystok, serving delicious regional cuisine were evaluated the attractiveness of Podlasie regional cuisine and its importance for the development of tourism in the region. Studies have shown that tourists arriving at the Podlasie often use offers venues offering the local cuisine. This happens because in their opinion this kitchen is original, and above all tasty. The leading products of this local cuisine are potato cake and grapeshot. These products are the most common and most frequently chosen by tourists, who want to know the real specifics of this kitchen. According to the respondents regional cuisine of Podlasie can significantly affect the recognition of this region, and thus contribute to the development of tourism in the area. Proof of this is the large turnout in restaurants offering regional dishes.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2015, 1(15); 53-63
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefana Żeromskiego relacje z Podlasia
Stefan Żeromskis Reports from Podlasia
Autorzy:
Handke, Kwiryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127771.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
S. Żeromski
Podlasie
XIX wiek
Podlasia
the Nineteenth Century
Opis:
The author sought to show the image of Podlasia, as it was described by young Stefan Żeromski in the years of 1887-1890 in his Diaries. The future great Polish writer was already then distinguished with an extraordinary ability to observe the surrounding world, therefore his reports can be regarded as a faithful description of the then reality. The excerpts from the Diary quoted here show, first of all, the fortunes of the people of Podlasia under Russian partition, thus various manifestations of the process of Russification and the persecution of Unites.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 135-143
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies