Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "POGRANICZE" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 362
Tytuł:
Otwarte granice - otwarte pogranicza?
Open borders - open borderlands?
Autorzy:
Sobieraj, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946093.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
granica
pogranicze
pogranicze kulturowe
border
borderland
cultural borderland
Opis:
Od 1989 roku na polskich granicach i pograniczach zachodzą istotne zmiany. Polskie granice różnią się od siebie głównie pod względem funkcji politycznych i gospodarczych, jakie obecnie pełnią, przede wszystkim z uwagi na uczestnictwo Polski w Unii Europejskiej i Układzie z Schengen. Mieszkańcy różnych pograniczy mają także odrębny bagaż doświadczeń historycznych, związanych z uwarunkowaniami z przeszłości. Czy te różnice przekładają się na odmienne postawy mieszkańców pograniczy? W artykule tym poddane zostały analizie wyniki badań zrealizowanych na polskich pograniczach od 2008 do 2010 r., celem porównania postaw mieszkańców różnych pograniczy – zachodniego, południowego i wschodniego wobec funkcji granicy, oceny sytuacji na pograniczu oraz ich otwartości na kontakty międzykulturowe bądź dystansu wobec sąsiednich narodów.
Since 1989 important changes have been hold on Polish borders and borderlands. The Polish borders differ from each other mainly regarding political and economic functions, they now performing. This is basically because of the presence of Poland in European Union and Schengen Agreement. The inhabitants of various borderlands have also other historic experiences connected with the past. Does differences transform into other attitudes of borderlands’ inhabitants? In this article the results of the research on Polish borderlands from 2008 to 2010 were analyzed. The aim of the research was to compare the attitudes of the inhabitants’ of various borderlands: east, west, south towards the functions of the borders, their assessment of the borderlands’ situation and their openness on intercultural contact or their social distance to neighboring nations.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 375-382
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sień jako pogranicze – pogranicze jako sień
Hall as borderland, boderland as a hall
Autorzy:
Szlachta-Misztal, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950960.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
sień
pogranicze
granica
Opis:
Hall is a space in a building, that functions as a link. It connects the living area with the space designated for animals. It is here, where two different environments meet, that to some extent function together on daily bases. But it is exactly the hall, where a specific connection is taking place. Scents come into contact here, they cross throughout hall from one part to another. Man must cover the distance of a hallway in order to enter the utility room, as well as an animal must run across the hall to get inside the homestead. That kind of metaphor of a hall can be transferred to the idea of a borderland. Borderland can be seen precisely as that sort of a hall, where cultures encounter each other, exchange experiences and get back to their own realities.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 609-616
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granica państwowa w teorii pogranicza
Border in the theory of borderlands
Autorzy:
Opioła, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547256.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
granica państwowa
pogranicze
teoria pogranicza
pogranicze reliktowe
pogranicze migracyjne
state border
borderlands
historical borders
migration
theory of borderland
Opis:
W artykule zaprezentowano wątpliwości dotyczące definiowania pogranicza polegającego na przyjęciu granicy państwowej jako podstawowego kryterium definicyjnego. Autor wychodzi z założenia, że granica państwowa może tworzyć różne relacje z pograniczem i nie jest koniecznym warunkiem istnienia pogranicza. Przede wszystkim możliwe jest wykształcenie się pogranicza społecznego, w którym to procesie granica państwowa nie odgrywa żadnej roli. Autor przedstawia siedem argumentów wyjaśniających to podejście a następnie przedstawia typologię pograniczy ze względu na ich relację z granicą państwową, dzieląc je na: pogranicze nadgraniczne, pogranicze reliktowe, pogranicze migracyjne, pogranicze mieszane.
The aim of this paper is to present a problem of defining the borderland in relation to the state border, and to compare the theoretic approaches in Polish social sciences. Author assumes that state border can create several different relations with borderland: it is possible the emergence of borderland in a process, in which the state border plays no role. Author presents seven arguments to explain this approach and then presents a typology of borderlands in relation with state border.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 35-43
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo kręgów pogranicza polsko-rosyjskiego. Spojrzenie społeczno=prawne
Autorzy:
Jurczak, Dariusz Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546676.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Bezpieczeństwo
Pogranicze
Federacja Rosyjska
Opis:
This article is an attempt to show the socio-legal context of security of the circles of the Polish-Russian border. The author draws attention to the theoretical approach to social circles. He considers the security of social circles in the local environment. It shows the legal relations of social circles on the Polish-Russian border and legal conditions for the functioning of the Polish-Russian border. A small border movement has become an important link in the Polish-Russian border. Another issue raised in the material is migration and security of borderland communities. The presented material ends with considerations on public administration and the security of the migrating Polish-Russian border community.
Artykuł jest próbą ukazania społeczno – prawnego kontekstu bezpieczeństwa kręgów pogranicza polsko – rosyjskiego. Autor zwraca uwagę na teoretyczne ujęcie kręgów społecznych. Rozpatruje owo bezpieczeństwo kręgów społecznych w środowisku lokalnym. Pokazuje relacje prawne kręgów społecznych na pograniczu polsko – rosyjskim i prawne uwarunkowania funkcjonowania pogranicza polsko – rosyjskiego. Ważnym ogniwem kontaktów na pograniczu polsko – rosyjskim stał się mały ruch graniczny. Kolejnym poruszanym zagadnieniem jest w materiale migracja a bezpieczeństwo społeczności pogranicza. Prezentowany materiał kończą rozważania na temat administracji publicznej, a bezpieczeństwa migrującej społeczności pogranicza polsko – rosyjskiego.
Źródło:
Civitas et Lex; 2020, 27, 3; 7-24
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Małe miasta przy granicy śląsko-małopolskiej w XIV w. Geneza – funkcje – warunki rozwoju.
Autorzy:
Lisowicz, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436073.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
małe miasta
pogranicze
Małopolska
Śląsk
Opis:
The article is devoted to the history of small towns incorporated in the 14th century that were located on the borderland of Silesia and Lesser Poland. It analyses four centres located in he so-called central area of the borderland – Będzin, Bieruń, Chrzanów and Mysłowice. The aim of the research is to point to any regularity connected with the creation and functioning of small towns in the specific area of the borderland as well as to show relations between these centres and larger cities such as Krakow or Opole. The development of a settlement of a municipal character in a particular place was influenced by a number of factors, including natural factors, the existence of a city or a market settlement in the neighbourhood, the vicinity of trade routes, fords, as well as the organization of local and regional routes. None of the discussed towns was created from scratch as there were traces of settlements frombefore the incorporation in their vicinity. The early establishment of the towns is additionally corroborated by information about parishes whose existence had been proved in all towns except from Bieruń since the beginning of the 14th century. Small towns played an important role in the economy of their regions as they satisfied the needs of their inhabitants, people from the adjacent villages and merchants travelling through the town. Moreover, the towns fulfilled a series of political, proprietary, and cultural functions in relation to the neighbouring settlements. One can notice some regularities and similarities in the origin, functions and conditions of developing small towns. These factors were not influenced in any major way by the fact that the towns were located at different sides of the border.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2013, 13; 142-153
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolejny świadek wrześniowego dramatu na Kresach. Odnaleziony memuar przodownika Sobieralskiego ze Śniatyna
Autorzy:
Kania, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819415.pdf
Data publikacji:
2019-05-12
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Policja
wojna
agresja
uchodźca
pogranicze
Opis:
Artykuł przedstawia memuar przodownika Antoniego Sobieralskiego, funkcjonariuszaKomendy Powiatowej Policji Państwowej w Śniatynie, okoliczności odnalezienia jego wspomnień orazprzytacza obszerne fragmenty memuaru, które obejmują pierwszy okres II wojny światowej. PrzodownikSobieralski opisał funkcjonowanie policji śniatynskiej na pograniczu rumuńskim podczas wojny z Niemcamii pośpieszną ewakuację garnizonu po niespodziewanej agresji Armii Czerwonej na Polskę, dokonanej17 września 1939 r. Zaprezentowany memuar przodownika Antoniego Sobieralskiego ukazał sięw całości drukiem z komentarzem w opracowaniu autora artykułu nakładem wydawnictwa UPH w 2016 r.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach; 2017, 39, 112; 117-139
2082-5501
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania peryferyjności obszarów wiejskich w kontekście zrównoważonego rozwoju
Autorzy:
Bartkowiak-Bakun, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/584199.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
obszary wiejskie
pogranicze zachodnie
peryferyjność
Opis:
W pracy dokonano pomiaru ładu społecznego. Stanowiło to punkt wyjścia do przeprowadzenia delimitacji obszarów wiejskich pogranicza zachodniego. Za przesłankę peryferyjności przyjęto niski poziom badanej kategorii. Pomiaru dokonano z wykorzystaniem miary syntetycznej. Badaniami objęto 310 gmin województw dolnośląskiego, lubuskiego i zachodniopomorskiego. Badania przeprowadzono dla lat 2008-2012. Otrzymane wyniki badań dowiodły znaczenia sytuacji demograficznej w kształtowaniu peryferyjności.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 466; 32-38
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja międzykulturowa przez teatr– refleksje wokół Pracowni Kronik Sejneńskichi Teatru Sejneńskiego
Intercultural education through theatre – reflections on the Sejny Chronicles Workgroup and the Sejny Theatre
Autorzy:
Namiotko, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967975.pdf
Data publikacji:
2012-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
edukacja międzykulturowa
edukacja wielokulturowa
teatr
kultura czynna
historia mówiona
pogranicze
Ośrodek "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów"
Opis:
Artykuł stanowi refleksję dotyczącą praktyki teatralnej jako narzędzia edukacji międzykulturowej. Odwołuję się w nim do pracy animatorów z Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach, analizując warsztat teatralny Teatru Sejneńskiego i Pracowni Kronik Sejneńskich. W obu projektach uczestniczą dzieci i młodzież z Sejneńszczyzny, miejsca o wielokulturowych tradycjach i sąsiedztwie. Poprzez czynny udział, osobiste zaangażowanie i spotkanie ze świadkami historii młodzi mieszkańcy Sejn poznają wielokulturową przeszłość tego miejsca oraz uczą się kultury swoich kolegów i koleżanek. Zgromadzone w ten sposób informacje stanowią następnie fundament realizowanych przez młodzież spektakli. Teatr jest zatem nie tylko narzędziem sztuki, ale procesem edukacji międzykulturowej, który poprzez „kulturę czynną”, tworzoną dla ludzi i z ludźmi, kształtuje umiejętność „bycia wielokulturowym”, postawę otwartą na drugiego, umiejętność dialogu, tolerancji, zrozumienia.
The article is a reflection around the theme of theatrical workshop as a mean of intercultural education. In my work I analyse two significant projects, the workshop organised by the Teatr Sejneński as well as the workshop of the Pracownia Kronik Sejneńskich. I refer to the work of animators from the Ośrodek ‘Pogranicze – sztuk, kultur, narodów’ based on the enterprise of the above mentioned projects. Both schemes engage children and teenagers from the region of Sejneńszczyzna, an area of rich multicultural traditions. Through the active participation, personal engagement, and the meetings with witnesses of history young people become acquainted with multicultural past of the region as well as familiarise themselves with the culture of friends living just across the border. All the information gained throughout the active participation in familiarising with the history and culture of the region form the base for the theatrical performances organised by teenagers. As a result the theatre is not only an instrument of art but also a process of intercultural education, which through the “active culture”, done for and with people, forms the ability of being a truly multicultural citizen, open to other people, comprehending the ability of dialogue, tolerance and understanding.Translated by Urszula Namiotko
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2012, 1; 114-127
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne nazwy terenowe Sokólszczyzny
Historical place names of the sokólski district
Autorzy:
Filinowicz, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951114.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mikrotoponimy
pogranicze polsko-białoruskie
elementy bałtyckie
Opis:
In the article the author analysed historical place names of the Sokólski district. Historical documentation of the onomastic material dates back from XVI to XX century. It includes published sources, manuscripts and historical maps of the region. The semantic and formative analysis of the material was conducted. It was proved that diverse settlement influenced the place names of this region. The lexical base for these names is formed on the basis of the Polish, Belorussian and Baltic common nouns and anthroponyms. Some names of the former settlements or villages were identified and localized as place names at present.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 253-264
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Otwarta przestrzeń pogranicza
Autorzy:
Paszkowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369973.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
granica
pogranicze
Zachodniopomorskie
przestrzeń polskiego pogranicza
Opis:
Wieloznaczność pojęcia pogranicze jest punktem wyjścia do rozważań o swoistej filozofii przestrzeni, filozofii pojmowania świata. Autor ukazuje różnorodność skojarzeń znaczeniowych związanych z tym pojęciem. Uwagę szczególną przywiązuje do pojęcia otwartości, rozumianej zarówno w kontekście przestrzennym jak i mentalnym. Z otwartością wiąże się również potencjalna zdolność do asymilacji nowych znaczeń, innowacji, a granica staje się przestrzenią wymiany wartości a nie krawędzią percepcji. Autor udowadnia, że pogranicze stwarza szansę rozwojowe dzięki korzystaniu z wielu źródeł kulturowych, ciekawości świata, potencjałowi przestrzeni i otwartości na nowe idee.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2008, 10; 83-88
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wspólna historia, wspólna kultura. O książce Polacy – Żydzi. Kontakty kulturowe i literackie pod redakcją Eugenii Prokop-Janiec
Autorzy:
Buryła, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639028.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Polacy, Żydzi, literatura, kultura, pogranicze, nowoczesność
Opis:
Common history, common cultureThe review provides a brief overview of the collective work edited by Eugenia Prokop--Janiec that is devoted to literary and cultural Polish-Jewish contacts in the nineteenth and twentieth centuries, recognized in the context of the changes in the processes of modernisation and modernity.
Źródło:
Wielogłos; 2015, 2(24)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kłopoty z pograniczem. Socjologia wobec tradycji i ponowoczesności
The predicament of borderland. Sociology towards its tradition and postmodernity
Autorzy:
Wojakowski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324883.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
pogranicze
socjologia
ponowoczesność
borderland
sociology
postmodernity
Opis:
Artykuł opisuje główną oś obecnej w polskiej socjologii dyskusji dotyczącej definiowania pogranicza, przebiegającą pomiędzy szerokim ujęciem symbolicznym tej kategorii oraz tradycyjną koncepcją, kojarzącą pogranicze z konkretnym terytorium. Przyjęta w analizie perspektywa interakcyjna pozwala na częściowe połączenie obu sposobów ujmowania pogranicza, definiując go jako konstrukcja kulturowa opierająca się na doświadczeniu niekompatybilności poczucia lokalnej i etnicznej wspólnoty. W artykule wskazuje się, że ów typ doświadczenia może wykraczać poza tradycyjnie opisywane pogranicza. Takiego założenia nie można jednak traktować jako ponowoczesnego pewnika, lecz tezę wyjściową do dalszych poszukiwań badawczych.
The article describes main standpoints in a dispute over definition of borderland. The first one defines borderland solely as a symbolic category, whereas the second one traditionally associates that term with a particular territory. The interactional perspective used in the analysis of that problem enabled partial fusion of those polar standpoint and defined the borderland as an experience of cultural incompatibility of local and ethnic communities. The article shows the cases when that type of experience can exceed the traditionally described borderlands, although that assumption should not be treated as a postmodern certainty, but only as a starting point to the further research.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 419-431
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimy nieoficjalne na językowym pograniczu słowacko-polskim
Autorzy:
Szczerbová, Marcela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590864.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
antroponimy nieoficjalne
pogranicze językowe
modele nazewnicze
Opis:
Antroponimy nieoficjalne są pospolitymi nazwami, które tworzą dynamiczny, stale rozwijający się system antroponimiczny przejawiający się w wymiarach przestrzennym, czasowym i częstotliwościowym. Na sposób formowania antroponimów nieoficjalnych wpływają potrzeby komunikacyjne, sytuacja społeczno-kulturowa danego obszaru, lokalne nawyki, a na aspekt formalny ma wpływ lokalny dialekt. Badanie zostało przeprowadzone na pograniczu językowym Słowacji i Polski. Po obu stronach granicy wybrano dwie sąsiednie, ale wyjątkowo różne miejscowości. Różnią się charakterem i naturą, obszarem, populacją itp.
Unofficial anthroponyms are common names that form a dynamic, constantly developing an-throponymic system manifested in spatial, temporal and frequency dimensions. The method of forming Unofficial anthroponyms is influenced by communication needs, socio-cultural situ-ation of particular area, local habits and the formal aspect is affected by a local dialect. This research was carried out in the language boundary of Slovakia and Poland. On both sides, two neighbouring, but remarkably distinct villages were chosen. They differ in their character and nature, area, population, etc.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2019, 18; 241-251
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wsie dzisiejsze – miasta niegdysiejsze. Z problematyki dawnych miasteczek pogranicza polsko – litewskiego (XVI – XXI wieku)
Autorzy:
Panasiuk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/2189993.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
pogranicze
Wielkie Księstwo Litewskie
miasta
dezurbanizacja
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 119-135
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstrukty cywilizacji i metafizyka transfiguracji w twórczości Romany Kaszczyc
Constructs of civilisation and the metaphysics of transfiguration in the work of Romana Kaszczyc
Autorzy:
Chojnacka, Wiktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408222.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Romana Kaszczyc
ecopoetics
borderlands
ekopoetyka
pogranicze
Opis:
W twórczości Romany Kaszczyc – artystki przyrody, pogranicza, peryferii, ziemi zachodniopomorskiej i lubuskiej, Puszczy Barlineckiej – w perspektywie sąsiedztwa, współzależności i różnorodności, status granicy traci swoje ontologiczne znaczenie. Puszcza trwa, niezależnie od umownych granic wyznaczonych na administracyjnej mapie Polski. Jednocześnie warto zadać pytanie, czy kultura staje się – powiększającą zachłannie swoje terytorium – sąsiadką natury, a może jej ciemiężycielką? Barlinecka Roma kreuje w swojej twórczości świat, w którym schematy i role społeczne stają się więzieniem. Natomiast w oczach artystki współistniejąca binarność nocy i dnia, mroku i jasności, życia i śmierci jest metafizyczna. Czy zatem granica byłaby transcendentna, epistemologicznie wydarzająca się oraz niezależna od człowieka? Chciałabym przede wszystkim nie tylko przedstawić zasługującą na upamiętnienie artystkę, która świadomie wybrała życie na terenach pogranicza, ale i przyjrzeć się granicy samej w sobie, w jaki sposób wytwarzają się i konstytuują antagonizmy między kulturą i naturą, centrum i peryferiami, światowym uznaniem i regionalnością. Głównym moim celem badawczym jest natomiast stworzenie interpretacji wybranych tekstów kultury Romany Kaszczyc w świetle rozważań semantycznego doświadczenia pogranicza. Krytyczne opracowanie dzieł literackich i plastycznych przedstawię w perspektywie neoregionalnej oraz ekokrytycznej. Interpretacje staną się jednocześnie pre-tekstem do rozważań związanych z problematyką sąsiedztwa, granicy oraz ekocydu. Inspiracje badawcze czerpać będę z dorobku naukowego m.in. Julii Fiedorczuk, Aleksandry Ubertowskiej, Tatiany Czerskiej, Elżbiety Rybickiej.
Romana Kaszczyc – an artist concerned with nature, borderlands, peripheries, the West Pomeranian and Lubusz lands, the Barlinecka Wilderness – dissolves in her work the ontological dimension of borders, while bringing into play the perspectives of neighbourhood relations, interdependence and diversity. Wilderness endures, irrespective of the conventional borders marked on the administrative map of Poland. However, it is also worth raising the question of whether culture is becoming – by greedily expanding its territory – nature’s neighbour, or perhaps its oppressor? In her work, Roma Barlinecka creates a world in which social patterns and roles become a prison. Whereas, the coexisting binary reality of night and day, darkness and illumination, life and death is metaphysical in the artist’s eyes. Thus, is the border transcendent, epistemological and independent of man? Above all, I would not only like to commemorate a worthy artist who consciously chose to live in the borderlands, but also to look at the border itself, and how antagonisms between culture and nature, centre and periphery, global recognition and regionality are generated and constituted. Notwithstanding the goals above, the main research objective is to develop an interpretation of selected culture-themed texts by Romana Kaszczyc in the light of considerations of the semantic experience of the borderland. I will present a critical study of literary and plastic works from a neo-regional and ecocritical perspective. The interpretations shall induce deliberations on neighbourhood relations, border and ecocide. Research inspirations will be drawn from the scholarly output of, among others: Julia Fiedorczuk, Aleksandra Ubertowska, Tatiana Czerska, Elżbieta Rybicka.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 157-168
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 362

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies