Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lesmian Boleslaw" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-41 z 41
Tytuł:
Muzyczność literatury: Leśmian i inni…
Musical character of literature: Lesmian and others…
Autorzy:
Sochoń, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431225.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
musical poetry
Lesmian Boleslaw
rhythm of poem
culture
poetry
muzyczność poezji
Leśmian Bolesław
rytm wiersza
kultura
poezja
Opis:
The article is devoted to the question of musical character of literature in Leśmian within the broader perspective of various understandings of musicality in the 19th and 20th centuries. Various ways of understanding the musical character of poetry are presented. It is also shown that musical character, at the turn of the 20th century, was often understood without any reference to rhythm. It referred to music itself and to the effects it has on people. Music was a symbol, used to transmit, in particular, the emotional impressions, which lie in the phonetics rather than in the rhythm of words In Leśmian’s poetics, however, the most important role is played by the rhythmicized word, which turns a literary work into a “musical being”. Yet, Leśmian understands rhythm not only as something technical or romantic; he understands it as a strictly ontological principle, justifying all his references to metaphysics.
Przedmiotem artykułu jest kwestia muzyczności literatury u Leśmiana w perspektywie różnych rozumień muzyczności w XIX i XX wieku. Ukazane są różnorodne rozumienia pojęcia muzyczności poezji. Ukazano, że pojęcie muzyczności przełomu wieków było rozumiane często w oderwaniu od rytmiczności. Nawiązywało do muzyki i skutków wywoływanych przez muzykę w ludziach. Była ona symbolem służącym do przekazywania przede wszystkim wrażeń emocjonalnych, które tkwią fonetycznej, a nie w rytmicznej stronie słów. W sformułowanej przez Leśmiana poetyce najważniejszą rolę odgrywa zaś zrytmizowane słowo, czyniące z utworu poetyckiego „byt muzyczny”. Ale rytm jest przez niego rozumiany nie tylko w sensie technicznym czy romantycznym, ale jest zasadą ściśle ontologiczną, uzasadniającą odwoływanie się poety do metafizyki.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2011, 47, 1; 167-184
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśmian (rosyjski i angielski) w żywiole intertekstualności
Leśmian’s poetry Russian and English translations) in the realm of intertextuality
Autorzy:
Lukas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390361.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bolesław Leśmian
poezja
intertekstualność
przekład
Opis:
Marta Kaźmierczak’s book which is titled Przekład w kręgu intertekstualności. Na materiale tłumaczeń poezji Bolesława Leśmiana [“Translation and intertextuality: a study based on the translations of Bolesław Leśmian’s poetry”] is the first comprehensive monograph on Bolesław Leśmian’s poems that have been translated into English and Russian. The aim of the study is to examine how the “intertextual signals” from the source texts were translated into languages that are cognate with and distantly related to Polish. The author understands intertextuality as a significant relationship between a particular literary text and another text, a group of texts (e.g. philosophical), or cultural texts (e.g. a macrotext concerning Slavonic beliefs) that come before a given text in time. The intertextual elements in Leśmian’s poems are classified thematically, i.e. according to the domain to which they refer and based on the extent to which they are recognizable to those who have read the texts that are referred to.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2014, 22; 268-275
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśmian wszędobylski. Recenzja książki Żanety Nalewajk "Leśmian międzynarodowy - relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne", Universitas, Kraków 2015, 332 s.
Autorzy:
Dubyk, Halyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624108.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Żaneta Nalewajk
Bolesław Leśmian
komparatystyka
Opis:
The book about Bolesław Leśmian by Żaneta Nalewajk Leśmian międzynarodowy, relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne [The International Leśmian, Contextual Relationships. Comparative Analysis] is an interesting attempt to look at the poetry of Bolesław Leśmian from the contextual perspective, which so far has been never attempted by Leśmian scholars. A detailed analysis taking into account homologies and filiations has been carried out. A novel approach has also been introduced, when Leśmian’s between the wars poetry has been shown to have been influences by contemporary authors.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2016, 21, 2; 189-195
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja i poznanie. O poemacie "Eliasz" Bolesława Leśmiana
Poetry and Cognition – on Bolesław Leśmian Poem "Eliasz"
Autorzy:
Łazicka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951590.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
symbolism
poetry
cognition
Bolesław Leśmian
Eliasz
Opis:
The author attempts to demonstrate that the poem "Eliasz" by Bolesław Leśmian has cognitive character. She devotes a lot of attention to the connections between Leśmian poetry and realistic symbolism. Part of the article concerns the poet’s description of the netherworld. Furthermore, it inquires whether the poem accomplishes the ultimate pursuit of poetry – remaining open to one true reality, free of individualism and intellectual constraints. Eventually, the interpretation demonstrates how, through a detached protagonist – "Eliasz", Leśmian begins to doubt the power of poetry to bring one back to primeval cognitive context, to such state of mind where reality is experienced directly through intuition and imagination.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2015, 7
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśmianowska nauka o domu. Rozważania na marginesie wiersza *** Mrok na schodach. Pustka w domu...
Leśmian’s Oikos. Reflections on the Margin of the Poem *** Mrok na schodach. Pustka w domu...
Autorzy:
Kokoszka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951672.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
oikos
home
emptiness
alienation
Bolesław Leśmian
Opis:
The article interprets Leśmian’s poetic figure of home. It indicates emptiness, the sense of mourning after losing oneself, but paradoxically it also denotes renewal of life energy and the source of vitality. Here the lexical items such as “strangeness”, “alienation” and “emptiness” interact to form the fundamental concept of home. The author investigates the tensions between the contradictory states of existential uncertainty and the desire to be “at home” and to belong somewhere. Finally, Leśmian’s works illustrate the conviction that in this destabilized world it is through relating to others that we find stability, if only temporarily.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 9
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powidoki wiersza. Eksperyment lektury poezji Bolesława Leśmiana
Afterimages of verse. An experiment in reading Bolesław Leśmian’s poetry
Autorzy:
Kłosowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039818.pdf
Data publikacji:
2019-01-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
afterimage
visuality
philosophy
poetry
Bolesław Leśmian
Opis:
The article shows how the visual-painting category of afterimage, which derives from Władysław Strzemiński’s concept, functions at the level of literature (in the poetry of Bolesław Leśmian) and literary studies, as an attempt to apply art concepts to the interpretation of verse. The text is experimental in that it suggests using afterimage as a tool of cognitive philosophy that enables the new meanings to be highlighted in reading the poetic works of Leśmian and in establishing the relations between the visual and the word.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2018, 29; 179-213
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bolesław Leśmian’s lost drama Vasilij Buslaev: more than just a bibliographical problem
Autorzy:
Pachocki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409304.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Drama
Bylina
Vasilij Buslaev
Bolesław Leśmian
Opis:
The complex and mysterious story of Bolesław Leśmian’s drama Vasilij Buslaev has led some scholars to doubt the very existence of the piece. The correspondence of Maksim Gor’kij may help to solve the mystery. The authoritative Russian writer acted as a reviewer when the decision to accept or reject this play for print was to be taken. Once Gor’kij had read the manuscript, the piece was returned to the author, who was informed that it would not be published. Unfortunately, its fate thereafter remains unknown.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2017, 8; 68-76
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intertexts in a cross-section: Leśmian’s ballad and its translations
Autorzy:
Kaźmierczak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409309.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Bolesław Leśmian
Poetry translation
Intertextuality
Philosophy
Opis:
The paper surveys intertextual aspects of Bolesław Leśmian’s ballad Dziewczyna across translations into English and Russian (translation series), as well as Czech and German (single renditions). Thematic intertextuality connected with the fairy-tale convention and specific references to philosophical concepts (Descartes, Kant) are discussed. Dialogic relations absent from the original but activated in translations are also indicated (e.g. a Biblical context). The following aspects influencing the rendition of dialogic signals are considered important: metrical restrictions, the unwieldiness of the canonic formulation of intertexts for poetic appropriation, the skill and worldviews of the translators. Thanks to the numerous translations of the ballad, we can ascertain whether awareness and prioritizing of referential qualities change with time, target culture and the translators’ backgrounds.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2017, 8; 77-94
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bajka, która baje”. O kilku motywach w „Klechdach polskich” Bolesława Leśmiana
„Bajka, która baje”. On Some Motifs in Bolesław Leśmian’s “Klechdy polskie”
Autorzy:
Szczukowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545384.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Bolesław Leśmian
fairy tale
economy of literature
Opis:
The purpose of this paper is to present some motifs in Bolesław Leśmian’s Klechdy polskie. I am primarily interested in the fairytales’ poetics of economy related to the motifs of money and treasure. I also analyse the erotic desire which exceeds the traditional social order and the relationship between the word and object. All these motifs create Leśmian’s vision of reality, which cannot be included in the established cognitive and ethical rules.
Źródło:
Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne; 2017, 7; 97-110
2353-4699
Pojawia się w:
Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topos lasu w poezji Bolesława Leśmiana. Natura – człowiek – Bóg
Topos of the Forest in Bolesław Leśmians Poetry. Nature – Human – God
Autorzy:
Sobieraj, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833679.pdf
Data publikacji:
2021-11-03
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
forest
nature
man
symbolism
God
Bolesław Leśmian
Opis:
The article presents interpretations of poems by Bolesław Leśmian, where a motif of the forest can be found. Initially, the forest in Leśmian's poetry appears as symbolism of spiritual states: melancholy, longing and sadness, which are the characteristic features of the Young Poland poetry, which was primarily patronized by Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Then, in the poems from Orchard, he announces the project of a union of human and nature and a turn towards the original instinctuality, the implementation of which the next volume will bring.Aa essential text is the poem Green Hour. This is the mystery of the existential tragedy of the human who lives on the border between the worlds: nature, human civilization and God. Here we can see the unveiling of the idea of realistic symbolism, which involves the search for mediation between different entities. However, he does not come to it because of the fact that the protagonist of the described events is under the influence of principio individuationis. Only the resignation from this principle - which occurs in the poems of Oak and Desire, and in other works of The Meadow - shows the space of the forest as a place of reconciliation between beings. In the interpretation, it was noticed that Leśmian's cosmogonic concepts were inspired by the philosophical thought of Friedrich Nietzsche and Henri Bergson.
Źródło:
Conversatoria Litteraria; 2021, 15
1897-1423
Pojawia się w:
Conversatoria Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetic marks of presence: Bolesław Leśmian’s relatives in his work and transformations
Poetyckie ślady obecności. Bliscy Leśmiana w replikach i przeistoczeniach
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090063.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the early 20th century
autobiographical poetry
Bolesław Leśmian (1878–1937)
Bolesław Leśmian
biografia
wiersze biograficzne
Opis:
The discovery of some hitherto unknown documents relating to Bolesław Leśmian’s family has made it possible to re-read his autobiographical poems as responses to circumstances and events from the poet’s real life. An analysis of his poems in the light of the information supplied by the newly-discovered source shows that they provide a thoroughly accurate record of events as they happened, especially deaths. Not only do the deaths of his mother, father and his siblings hurt him deeply and foreshadow the end of his own life, but also make him feel guilty for not being able to remember them properly: as his memory fails him, they are condemned to a ‘second death’.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 3; 323-332
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dar przyjaźni. Dar opowieści. „Dwaj Macieje”
The gift of friendship. The gift of story. „Dwaj Macieje”
Autorzy:
Szczukowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682678.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
Franz Fiszer
autobiographism
friendship
autobiografizm
przyjaźń
Opis:
The paper is an attempt to interpret Dwaj Macieje (Two Maciejs), a poem by Bolesław Leśmian in the context of the poet’s autobiographical experience, namely his friendship with Franz Fischer. In the proposed interpretation Leśmian’s work is a testimony of the faith in the gift of friendship and the gift of story.
Artykuł jest próbą interpretacji wiersza Bolesława Leśmiana Dwaj Macieje w kontekście autobiograficznego doświadczenia poety – jego przyjaźni z Franzem Fischerem. Utwór Leśmiana jest w mojej propozycji lekturowej świadectwem wary w dar przyjaźni i dar opowieści.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 195-209
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brud, kicz i kamp. Warianty estetyki brzydoty w poezji Bolesława Leśmiana
Autorzy:
Sowińska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929495.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Bolesław Leśmian
aesthetics of ugliness
filth
kitsch
Camp
Opis:
This article presents a detailed analysis of the aesthetics contained in the poetry of Bolesław Leśmian. The point of departure for the discussion of poetry is a theoretical and literary essay entitled Thinking about Bergson. The poetic works are discussed in detail in terms of the quantitative and qualitative presence of the aesthetics of ugliness, with particular emphasis on images of impurities, and the aesthetics of kitsch and Camp.
Źródło:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne; 2021, 11; 37-55
2084-1302
Pojawia się w:
Heteroglossia- studia kulturoznawczo-filologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zatopiony w umieraniu. O „Topielcu” Leśmiana raz jeszcze
Drowned in death. Once again on „Topielec” by Leśmian
Autorzy:
Dembińska-Pawelec, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682646.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
poetry
edition
death
„Topielec”
poezja
edycja
śmierć
Opis:
The essay presents an interpretation of Bolesław Leśmian’s poem entitled Topielec (The Drowned), which has already been the subject of interest of many different scholars. The author of the essay draws attention to the difference in editing which appeared in the second edition of the volume Łąka (The Meadow) from 1937. The first edition of the book from 1920 contains the word “bezświat” (unworld) in the phrase “bezświat zarośli” (unworld of thicket) and this version was commonly adopted in the subsequent editions and analyses of Leśmian’s poetry. The author of the essay argues that is is rather the version of the second edition, namely “bezświt” (non-dusk) in “bezświt zarośli” (non-dusk of thicket), that is in accord with the poetics of Leśmian’s verse and the idea of the work. In the interpretation in accordance with the 1937 edition Topielec is a poem about drowning in death and gradual losing of the soul.  
Szkic prezentuje interpretację wiersza Bolesława Leśmiana Topielec, który wielokrotnie był przedmiotem zainteresowania badaczy. Autorka szkicu zwraca uwagę na różnicę edytorską, która pojawiła się w drugim wydaniu tomu Łąka z 1937 roku. W pierwszym wydaniu książki z roku 1920 wydrukowane jest słowo „bezświat” („bezświat zarośli”) i ta wersja przyjęta została powszechnie w kolejnych wznowieniach i opracowaniach poezji Leśmiana. Autorka szkicu ukazuje, że to raczej wersja drugiego wydania – „bezświt” („bezświt zarośli”) – zgodna jest z poetyką Leśmianowskich wierszy i zamysłem utworu. W interpretacji zgodnej z edycją z 1937 roku Topielec to wiersz o pogrążaniu w śmierci i stopniowym zatracaniu duszy.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 115-128
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyroda niemożliwa? Ślady ekopoetyckie w Leśmianowskiej zieloności
Impossible nature? Ecopoetic traces in Leśmian’s verdure
Autorzy:
Lekowska, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682630.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
ecopoetics
poetry
nature
verdure
ekopoetyka
poezja
przyroda
zieloność
Opis:
The essay Impossible nature? Ecopoetic traces in Leśmian’s verdure is both a proposal and an attempt to interpret the literary output of the author of Dziejba leśna (Forest Happenings) from the ecopoetic perspective. Lyrical ways of presenting nature are subject to interpretation, accounting for their metonymic character (verdure) and entanglement in the process of shaping the poetic language. The natural universe outlined by Leśmian is connected with the approval of diversity, complexity and elusiveness of nature in the process of cognition. At the same time nature becomes endowed with cognitive potential when combined with the substance of words. Leśmian’s poems seem to form not so much a coherent ecopoetic project as manifest certain ecopoetic intuition.
Szkic Przyroda niemożliwa? Ślady ekopoetyckie w Leśmianowskiej zieloności jest zarazem propozycją, jak i próbą odczytania twórczości autora Dziejby leśnej z perspektywy ekopoetyckiej. Interpretacji poddane zostają liryczne sposoby przedstawienia przyrody, z uwzględnieniem ich metonimicznego charakteru (zieloność) i uwikłania w proces kształtowania języka poetyckiego. Przyrodnicze uniwersum zarysowane przez Leśmiana wiąże się ze zgodą na różnorodność, skomplikowanie i nieuchwytność natury w procesie poznania, która jednocześnie w połączeniu z materią słowa obdarzona zostaje poznawczym potencjałem. Leśmianowskie wiersze zdają się tworzyć nie tyle spójny ekopoetycki projekt, co raczej przejawiać pewną ekopoetycką intuicję.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 101-113
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Pszczoły" Leopolda Staffa i Bolesława Leśmiana. Paralele i dysonanse
Leopold Staff’s and Bolesław Leśmian’s "Bees". Parallels and Dissonances
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534546.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
Leopold Staff
Pszczoły
bees
death
being
ship of Theseus
Opis:
The text presents an interpretation of poetical pieces by Bolesław Leśmian and Leopold Staff with the same title: Pszczoły (“The Bees”). What constitutes the departure point for the said analyses is a prolific metaphor theme that has been present in interpretative discourse since Antiquity, namely that of the “bee-poet”, but also identifying those insects with the Death, the mystery of existence, and with the being, all of which facilitates the reading of these two forgotten poems of Polish modernism in terms of the sacred (sacrum) and existence as well as the identity of beings (the latter category is referred to in interpretation via the ship of Theseus paradox).
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czarny kozioł” lub Leśmianowska reinterpretacja „Złotego osła” Apulejusza
“The Black Goat” or Leśmian’s reinterpretation of Apuleius’s “Golden Ass”
Autorzy:
Vandenborre, Katia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012469.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
Apulejusz
metamorfoza
baśn
intertekstualność
Apuleius
metamorphosis
fairy-tale
intertextuality
Opis:
The present article aims to study The Black Goat by Bolesław Leśmian in view of its intertextual dialogue with the antique model of metamorphic literature: Metamorphoses, or The Golden Ass by Apuleius. Although the fairy tale was published in a volume entitled Polish Fairy Tales, it is partially based on foreign sources that the author cleverly hid behind other Polish stories. The comparison of The Black Goat with The Golden Ass shows that the Polish poet drew inspiration mainly from Apuleius’s novel, in which a man is also transformed into a stubborn animal. The symbolism of colours and light, which Leśmian modernized and adapted for the modern Polish reader, confirms this hypothesis. Comparative work on both texts helps to understand Leśmian’s reinterpretation of the concept of metamorphosis and his contribution to the reflection on this topic.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2013, 3(6) cz.2; 209-219
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O Leśmianowskiej „Niedzieli” raz jeszcze
Again on Leśmian’s „Niedziela” (Sunday)
Autorzy:
Pietrych, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682643.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
poetry
Bolesław Leśmian
ballad
empathy
erotic poem
poezja
ballada
empatia
erotyk
Opis:
The paper represents an attempt at a multi-aspect analysis and interpretation of Leśmian’s poem entitled Niedziela (Sunday) through putting it firstly in the context of the cycle W chmur odbiciu (In the reflection of clouds) in which it was placed, and then through extracting some immanent meaning contained in the poem. Particular attention was paid to the ballads semantics, the symbolism of Sunday (spelt with a capital letter), Biblical intertextual references and Schopenhauer’s inspirations. Careful analysis of these issues leads to conclusions concerning tasks and obligations of poetry in the world subdued to suffering and death.  
Artykuł stanowi próbę wieloaspektowej analizy i interpretacji wiersza Leśmiana Niedziela, poprzez usytuowanie go, najpierw, w kontekście cyklu W chmur odbiciu, w którym został umieszczony, a następnie – poprzez wydobycie znaczeń immanentnie zawartych w utworze. Szczególną uwagę zwrócono na: semantykę ballady, symbolikę Niedzieli (pisanej wielką literą), biblijne nawiązania intertekstualne, Schopenhauerowskie inspiracje. Wnikliwe rozważania dotyczące tych kwestii prowadzą do konkluzji, tyczących zadań i powinności poezji w świecie podporządkowanym cierpieniu i śmierci.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 129-145
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tekstowy wszechświat Leśmiana
The Textual Universe in Leśmian’s poetry
Autorzy:
Winiecka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041972.pdf
Data publikacji:
2016-11-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bolesław Leśmian
Edgar Alan Poe
comparative study
symbolism
Ukrainian folklore
intertextuality
Opis:
The article discusses Żaneta Nalewajk’s book Leśmian międzynarodowy. It presents the Leśmian’s work read in the context of the work of Poe, Ukrainian folklore, Ruthenian perennials as well as French and Russian symbolism. The author takes note of the numerous qualities of the dissertation. She is pointing at several advantages of this work; its analytical reliability and the methodological consequence. The author shows also on the important position of the publication in the research on the poetry of Bolesław Leśmian. She notices one essential lack which is an omission of important continuations of Leśmian’s poetics in Polish modern poetry.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2016, 27; 309-322
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoty kurz. O jednej metaforze Bolesława Leśmiana
Golden dust. On one of Bolesław Leśmian’s metaphors
Autorzy:
Wojda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597443.pdf
Data publikacji:
2016-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bolesław Leśmian
metaphor
oxymoron
performativity
gnosticism
alchemy
metafora
oksymoron
performatywność
gnostycyzm
alchemia
Opis:
The topic of this paper is the golden dust metaphor in Bolesław Leśmian’s poems, fairy-tale prose, essays and plays. It is interpreted as one of many variations of the black sun trope, the gnostic and alchemical symbol for the unity of oppositions and for transformation. Analysis of Leśmian’s metaphor leads to the conclusion that his writing corresponds to gnosticism and alchemy. It takes up the concept of material concreteness, nudging the reader to combine oppositions and transmutation. Acting through words, through tropes, reflects the performative status of Leśmian’s creative work.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2016, 25; 13-40
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca Leśmiana – dzisiaj (o najnowszej recepcji krytycznoliterackiej)
The place of Leśmian today (on contemporary literary criticism reception)
Autorzy:
Gorczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682636.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
reception
literary criticism
literary critical topos
recepcja
krytyka literacka
topos krytycznoliteracki
Opis:
The paper, being a postscript to the book Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (Leśmian’s places. The topos of critical reception) (2011), outlines the history of literary criticism reception of Bolesław Leśmian’s output from the first years of the 21st century to the jubilee year 2017. Not only did the accelerated reception visible already in the early 1990s continue to gain momentum but it even got stronger in the analyzed period. Critics are bolder and bolder in speaking of Leśmian as a precursor of the 20th century modernism and postmodernism; “(post) modernizations” of Leśmian are accompanied, in turn, by changes on the level of language (even though some of them are rather superficial). Despite the discontinuity highlighted by critics, this “return to Leśmian”, which has lasted for over two decades, is to a large extent a come-back to approaches and threads of earlier reception. There are, however, significant shifts, e.g. in the uses of the topos of Leśmian’s Jewish/Polish identity. Totally new phenomena, in contrast, include politicization of the discourse about the poet.
Artykuł stanowiący postscriptum do książki Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (2011) szkicuje historię krytycznoliterackiego odbioru twórczości Bolesława Leśmiana od pierwszych lat XXI wieku do jubileuszowego roku 2017. Przyspieszenie recepcji, wyraźnie zaznaczające się już na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, w omawianym okresie nie tylko utrzymało się, ale wręcz wzmogło. Krytycy coraz śmielej mówią też o prekursorstwie Leśmiana względem dwudziestowiecznego modernizmu i postmodernizmu; „(post)modernizacjom” Leśmiana towarzyszą z kolei zmiany na poziomie językowym (choć część z nich ma charakter raczej powierzchowny). Mimo akcentowanej przez krytyków nieciągłości, trwający od ponad dwóch dekad „powrót do Leśmiana” jest w znacznej mierze powrotem do ujęć oraz wątków wcześniejszej recepcji. Zdarzają się jednak znaczące przesunięcia, np. w użyciach toposu żydowskości/polskości Leśmiana. Do zjawisk zupełnie nowych należy natomiast upolitycznienie dyskursu o poecie.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 31-47
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Takie buty? "Commedia della lingua" Tymoteusza Karpowicza
So That’s It? Tymoteusz Karpowicz’s Commedia della lingua
Autorzy:
Bogalecki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534550.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Tymoteusz Karpowicz postsecularism
linguistic poetry,
Bolesław Leśmian
intertextuality
comedy dell’arte
secularization
theology
Opis:
The article constitutes an attempt at an extended analysis of Tymoteusz Karpowicz’s posthumously published poem, Commedia dell’arte, which concentrates on numerous intertextual references operating within it (for example the references to D. Defoe’s and Ch. Baudelaire’s texts, to the figure of a fool, G. Tiepol’s painting or Bolesław Leśmian’s poems). It is the author’s firm belief that these references cannot be treated as mere erudite ornaments but should be acknowledged as the strategies revealing the hidden sense of the text. The latter turn out to lead the reader in the direction which shall be today called postsecular: although the text talks about God who has abandoned the world, and as such may be recognized as a story about secularization, I treat it as “inscribed positively in the destiny of kenosis” (G. Vattimo). Such a reading may be supported by a mimological correspondence between the strategies hindering a reading on the plane of expression and an affirmation of kenosis on the plane of content.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2015, 7, 2; 99-129
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśmian przed Prawem. Wartość życia i wzniosłość prawa
Leśmian before the Law. The value of life and the grandeur of law
Autorzy:
Czabanowska-Wróbel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682648.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian’s poetry
Bolesław Leśmian’s essay writing
law versus literature
vitalism
value of life
poezja Bolesława Leśmiana
eseistyka Bolesława Leśmiana
prawo a literatura
witalizm
wartość życia
Opis:
Essay writing by Bolesław Leśmian, a graduate of law, draws attention not only to the presence of the philosophical or sociological context but also the legal one while his poetry seems to be completely detached from legal practice. The issue of legal protection of values represented by life is depicted in the interpretation of two dissimilar poetic works, namely the ballad Asoka from the volume Łąka (The Meadow) and the poem starting with the words “Przez śnieżycę, co wyjąc powiększa przestworza” from Dziejba leśna (Forest Happenings). Aśoka, a monarch and lawmaker in ancient India, guaranteed it in his addresses. It paths the way to the spiritual for the hero of many legends. In the 20th century the value of human life is guarded by “a representative of law”, uniformed police officer whose very presence in the street prevents robbery. In both cases life is treated by Leśmian as the highest value motivated metaphysically, which opens the way for further reflections concerning the grandeur of law as understood by the poet as well as to the question whether the issue of connections between literature and law, already known from the research into the literary output of Franz Kafka, may help understand Bolesław Leśmian’s outlook on life.
W eseistyce Bolesława Leśmiana, absolwenta studiów prawniczych, zwraca uwagę nie tylko obecność kontekstu filozoficznego czy socjologicznego, ale także prawnego, podczas gdy jego poezja wydaje się całkowicie odległa od zagadnień prawa. W zaproponowanej w artykule interpretacji dwóch niepodobnych utworów poetyckich, ballady Asoka z tomu Łąka i wiersza o incipicie „Przez śnieżycę, co wyjąc powiększa przestworza” z tomu Dziejba leśna, ukazana zostaje kwestia prawnej ochrony wartości, jaką stanowi życie. Władca i prawodawca starożytnych Indii, Aśoka, zagwarantował ją w swoich orędziach. Bohaterowi licznych legend otwiera to drogę do tego, co duchowe. W XX wieku wartości ludzkiego życia strzeże „przedstawiciel prawa”, umundurowany policjant, którego sama obecność na ulicy udaremnia rozbój. W obu przypadkach życie traktowane jest przez Leśmiana jako najwyższa wartość, motywowana metafizycznie, co otwiera drogę do dalszych rozważań dotyczących wzniosłości prawa w rozumieniu poety, a także do pytania, czy zagadnienie związków literatury i prawa, znane z badań nad twórczością Franza Kafki, może pomóc w zrozumieniu światopoglądu Bolesława Leśmiana.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 11-29
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja poezji Bolesława Leśmiana w Bułgarii
Autorzy:
Aleksandrova, Steliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681456.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
poetry translation
reception
Polish poetry
Bolesław Leśmian
przekład poetycki
recepcja
polska poezja XX wieku
Opis:
The article examines the reception of Bolesław Leśmian’s translated works in Bulgaria: the main characteristics of his poetry, the poems that have been translated in Bulgarian. It points out the difficulties in translating XX century Polish poetry in Bulgarian.
Artykuł poświęcony jest recepcji przekładów poezji Bolesława Leśmiana w Bułgarii: głównym cechom jego poetyckiego warsztatu oraz formalnym charakterystykom tekstów przetłumaczonych na język bułgarski. Autorka wskazuje na trudności na które napotykają w Bułgarii tłumacze polskiej poezji dwudziestowiecznej.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2015, 4
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdziczenie obyczajów pośmiertnych Bolesława Leśmiana jako dramat-synteza
The Savagery of Posthumous Mores [Zdziczenie obyczajów pośmiertnych] by Bolesław Leśmian as a drama-synthesis
Autorzy:
Wawryk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401136.pdf
Data publikacji:
2021-03-29
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Bolesław Leśmian
death theatre
fantastic poem
dramatic poem
teatr śmierci
poemat fantastyczny
poemat dramatyczny
Opis:
Zdziczenie obyczajów pośmiertnych od lat jest obecne w badaniach twórczości Bolesława Leśmiana, jednak dopiero w 2014 roku ukazała się pierwsza przygotowana na podstawie rękopisów edycja utworu w opracowaniu Dariusza Pachockiego. Wydarzenie to skłania do podjęcia kolejnych prób analizy i interpretacji dzieła. Utwór zawiera tematy, motywy oraz ujęcia znane z liryki, ballad i dramatów mimicznych Leśmiana, jak odgrywanie życia w zaświatach, miłosny trójkąt, natura, mgła, mrok, nieobecność Boga. Nawroty pewnych elementów wskazują na ważną w światopoglądzie Leśmiana problematykę antropologiczną i ontologiczną.
The Savagery of Posthumous Moreshas been present in the studies of Bolesław Leśmian’s works for years, but it was not until 2014 that the first edition of the work prepared on the basis of the manuscripts was published in Dariusz Pachocki’s issue. This fact prompts further attempts to analyse and interpret the work. It contains themes, motives and shots known from Leśmian’s lyrics, ballades and mimic dramas, namely playing life in the underworld, a love triangle, nature, fog, darkness, and God’s absence. The recurrences of certain elements point to the anthropological and ontological issues which were of crucial importance in Leśmian’s worldview.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 275-290
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„A pisać, to znaczy przecież żyć?”. O literaturze w cieniu zagłady albo Lem wśród poetów (Leśmian, Różewicz, Baczyński, Lipska)
“To Write Means to Live?” On Literature in the Shadow of Holocaust, or Lem amongst the Poets (Leśmian, Różewicz, Baczyński, Lipska)
Autorzy:
Zięba, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52905453.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Stanisław Lem
zagłada
witalizm
Krzysztof Kamil Baczyński
Tadeusz Różewicz
Bolesław Leśmian
Ewa Lipska
Holocaust
vitalism
Opis:
Artykuł podejmuje próbę opisania poglądów Stanisława Lema na temat istoty poezji, literatury i procesu tworzenia. Proces tej artystycznej autorefleksji odbywa się w cieniu wojennej zagłady oraz w trakcie trwającej przez kilka powojennych dekad konfrontacji czytelniczej z poetami trzech generacji. Kluczowa okazuje się konfrontacja z rówieśnikami (w ramach recenzji poświęconych Baczyńskiemu i Różewiczowi w 1947 i 1948 roku), która pozwala na sformułowanie dwóch alternatywnych modeli literatury i opowiedzenie się po jednej ze stron. Pamięć o doświadczeniu zagłady, a także powojenna lektura poezji Bolesława Leśmiana i Ewy Lipskiej sprawia, że młodzieńcze deklaracje estetyczne ulegają pewnym przemianom. Niezmieniony jednak pozostaje element witalistyczny uwidoczniony już w 1945 roku w liście Lema do Mariana Hemara: „pisać, to znaczy przecież żyć”.
The article undertakes the attempt to describe Stanisław Lem’s views on the topic of the nature of poetry, literature and creative process. The process of this artistic auto-reflexion takes course in the shadow of the Holocaust and amidst the literary confrontation with poets of three generations that took place throughout the first few post-war decades. Crucial proves to be the confrontation with the contemporaries (in the context of reviews dedicated to Baczyński and Rożewicz from 1947 and 1948), which allows us to formulate two alternative models of literature and to declare oneself in favour of one of the sides. The memory of Holocaust, as well as post-war reading of Bolesław Leśmian’s and Ewa Lipska’s poetry results in changes to the juvenile aesthetic declarations. Unchanged however, remains the vitalist element already highlighted in 1945 in the Lem’s letter to Marian Hemar: “to write is to live”.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2023, 20, 4; 437-449
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśmianowska ballada o niedoskonałości
Leśmian’s ballad on imperfection
Autorzy:
Kokoszka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401137.pdf
Data publikacji:
2019-01-09
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Bolesław Leśmian
Artur Maria Swinarski
The Beggar’s Ballad
community
disability
Ballada dziadowska
wspólnota
niepełnosprawność
Opis:
Wydaje się, że Bolesław Leśmian mógł antycypować współczesną krytyczną refleksję nad niepełnosprawnością (disability studies). Za Tymoteuszem Karpowiczem poezję autora Ballady dziadowskiej odczytywać można między innymi jako obronę bycia tym, czym się jest, a niekoniecznie tym, czym by się chciało być. Teza ta jest punktem wyjścia do tego, by raz jeszcze bliżej przyjrzeć się niektórym Leśmianowskim postaciom, a także proponowanej przez poetę koncepcji wspólnoty – wspólnoty naznaczonej niedoskonałościami. Za Leśmianem, interesuje mnie ułomność jako istotna część życia manifestującego się w formach kruchych i obarczonych wadami. A w tym kontekście także – eksplorowane przez poetę pogranicze śmieszności i tragizmu. W artykule omawiane są przede wszystkim dwie parodie: Leśmianowska Ballada dziadowska (dialogująca ze Świtezianką Adama Mickiewicza) i Lipa Artura Marii Swinarskiego, nawiązująca do wspomnianej ballady Leśmiana, ale i głównych wątków jego twórczości.
It seems that Bolesław Leśmian could anticipate the contemporary critical reflection on disability (disability studies). According to Tymoteusz Karpowicz, the poetry of the author of The Beggar’s Ballad [Ballada dziadowska] can be read, among other things, as a defence of being what you are and not necessarily what you want to be. This thesis is intended to serve as a starting point to look more closely at some of Leśmian’s characters as well as his concept of the community, which was marked by imperfections. Following Leśmian, I am interested in the infirmity as an essential part of life manifested in fragile and frail forms. In this context, I also describe the borderline of ridiculousness and tragedy explored by the poet. This article draws primarily on two parodies: The Beggar’s Ballad [Ballada dziadowska] by Bolesław Leśmian (entering into dialogue with The Water Nymph of Świteź [Świtezianka] by Adam Mickiewicz) and The Linden Tree [Lipa] by Artur Maria Swinarski, referring to the mentioned Leśmian’s ballad, but also to the main themes of his work.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 261-274
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeinaczanie i inne klęski poetów. Leśmianowski projekt poetologiczny w świetle lektury „Przygód Sindbada Żeglarza”
Distortion and other failures of poets. Leśmian’s poetological project in the light of the reading of „Przygody Sindbada Żeglarza” (The Adventures of Sinbad the Sailor)
Autorzy:
Lisak-Gębala, Dobrawa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682666.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Leśmian Bolesław
literary fable
poet as a literary hero
auto-thematism in literature
philosophy of poetry
„Przygody Sindbada Żeglarza”
baśń literacka
poeta jako bohater literacki
autotematyzm w literaturze
filozofia poezji
Opis:
The paper is aimed at tracing the motif of the poet’s failure in the context of the poetological project, articulated most vividly by Bolesław Leśmian in his literary essays, but also developed in numerous poems with auto-thematic threads. The author proposes a peripheral perspective, placing in the centre of his deliberations the most ill-fated poet from the gallery of artists evoked by Leśmian, Sinbad’s uncle Tarabuk from Przygody Sindbada Żeglarza (The Adventures of Sinbad the Sailor) (1913). Even though this early literary fable tends to be treated as a marginal text in the poet’s literary output, it does contain in its core many elements which are important for his literary views. One of them is, for instance, the vision of a poet who strives to translate the rhythm of nature translate into the rhythm of his melodious verse, yet continues to experience failures of different types: the fruits of his labour undergo destruction, and subsequent methods of preserving poetry distort the author’s original intention. The paper contains elements of polemics with the essay entitled Wuj Tarabuk i nędza pisania (Uncle Tarabuk and the misery of writing) by Ryszard Koziołek.
Artykuł ma na celu prześledzenie motywu klęski poety w kontekście projektu poetologicznego, najpełniej wyartykułowanego przez Bolesława Leśmiana w szkicach literackich, ale rozwijanego też w licznych wierszach z wątkami autotematycznymi. Autorka proponuje perspektywę peryferyjną, w centrum rozważań stawiając najbardziej feralnego poetę z galerii twórców przywoływanych przez Leśmiana, czyli wuja Tarabuka z Przygód Sindbada Żeglarza (1913). Choć ta wczesna baśń literacka traktowana jest zwykle jako tekst marginalny w dorobku pisarza, zawiera w postaci zalążkowej wiele elementów istotnych dla jego światopoglądu literackiego. Należy do nich między innymi wizja poety, który stara się rytm natury przekładać na rytm swoich śpiewnych wierszy, jednak stale doświadcza różnego rodzaju porażek – owoce jego pracy ulegają destrukcji, a kolejne metody utrwalania poezji przeinaczają oryginalny zamysł autora. Artykuł zawiera elementy polemiki z esejem Ryszarda Koziołka Wuj Tarabuk i nędza pisania.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 229-244
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warkocz. Transgresje Leśmiana
The plait. Leśmian’s transgressions
Autorzy:
Wojda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682634.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
motif of plait
transgression
fantasy
irony
gnosis
pharmakon
motyw warkocza
transgresja
fantazja
ironia
gnoza
farmakon
Opis:
The interpretations included in the paper refer to the motif of the plait which appeared in different genre forms of Bolesław Leśmian’s writing. Part one offers an introduction to its most important symbolic meanings: extraordinary value which corresponds to verse, poetic art and, at the same time, transgression and fusion of the appearance with the truth. These threads are developed in the following sub-chapter which justifies the assumption that through depicting the plait Leśmian ironically shows the paradoxality of existence as a tangle of fantasy and reality. The poet’s thought is explained in this part by the concept of Jacques Derrida’s pharmakon. The subsequent part of the article presents Leśmian’s transgressive creatures: women with plaits and plaits alone illustrating that poetry symbolized by them represents a value which is a transformation, “song with no words”, violation of boundaries and fusion of contradictions. Juxtaposing these motifs with gnostic ideas continued in the following isolated fragment overlaps with showing connections between Leśmian’s works with the formula of romantic irony, particularly as understood by Friedrich Schlegel. The parabasis, auto-ironic traces and the concept of “wordless melody” are analyzed in final interpretations which lead to the conclusion that the plait in Leśmian’s works is a figure of the unthinkable mystery of existence, and at the same time it symbolizes poetry, irony and fantasy.
Zawarte w tym artykule interpretacje dotyczą motywu warkocza, który pojawia się w różnych formach gatunkowych pisarstwa Bolesława Leśmiana. Część pierwsza wprowadza w jego najważniejsze znaczenia symboliczne: wyjątkowej wartości – odpowiadającej mowie wiązanej, sztuce poetyckiej – a jednocześnie transgresji i zespolenia pozoru z prawdą. Wątki te rozwijane są w kolejnym podrozdziale, uzasadniającym twierdzenie, że za pośrednictwem przedstawień warkocza Leśmian ironicznie ukazuje paradoksalność bytu, jako splotu fantazji z realnością. Myśl poety zostaje w tej partii objaśniona koncepcją farmakonu Jacques’a Derridy. Następna część artykułu prezentuje Leśmianowskie istoty transgresywne – kobiety z warkoczami i same warkocze, obrazujące, że symbolizowana przez nie poezja stanowi wartość, która jest przemianą, „pieśnią bez słów”, naruszaniem granic i połączeniem sprzeczności. Zestawienie tych wątków z ideami gnostyckimi, kontynuowane w dalszym wyodrębnionym fragmencie, nakłada się na ukazanie powiązań twórczości Leśmiana z formułą ironii romantycznej, szczególnie w ujęciu Friedricha Schlegla. Parabazie, autoironicznym tropom i wyobrażeniu „bezsłownej melodii” poświęcone są końcowe interpretacje, zmierzające do wniosku, że warkocz jest w dziełach Leśmiana figurą niewyrażalnej tajemnicy bytu, a zarazem symbolizuje poezję, ironię i fantazję.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 49-81
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czerwone buty i „bosość” stóp, czyli „substytut braku” w Janie Tajemniku Bolesława Leśmiana
Red Shoes and “Barefootedness,” i.e. “Substitute for Absence” in Jan Tajemnik [John the Mystery Man] by Bolesław Leśmian
Autorzy:
Płaza, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/54184298.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jan Tajemnik
Bolesław Leśmian
Klechdy polskie
bosość
czerwone buty
John the Mystery Man
Polish Fables
barefootedness
red shoes
Opis:
Autorka artykułu rozważa kwestię niemożności poznawczej wyobcowanego indywiduum. Prezentuje bohatera klechdy jako emblemat cierpiącego, dramatycznie świadomego siebie istnienia. Odsłonięcie tajemnicy nieodwracalnie piętnuje jednostkę tragizmem świadomości i zawiesza w nienazwanym percepcyjnym międzyświecie. Autorka analizuje filozoficzne konteksty utworu i charakteryzuje Leśmianowską ontologię. Bogatym znaczeniowo tłem wysuwanych refleksji staje się tematyka ludowych bajań i biblijnych prawideł.  
The author of the article reflects on the issue of it not being cognitively possible to understand an alienated individual. She presents the character of the fable as an emblem of a suffering, dramatically self-aware being. Revealing the secret results in the stigmatisation of the individual with the tragedy of consciousness and suspends him in the unnamed perceptional interworld. The author analyses the philosophical contexts of the text and characterises Leśmian’s ontology. The themes of fables and Biblical rules become a rich and meaningful background to the reflections provided.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2020, 17, 2; 183-198
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vigilant existence in the earthly life. Yet again about the predominant feature in Bolesław Leśmian’s poetry
Czujne istnienie w doczesności. Raz jeszcze o dominancie w poezji Bolesława Leśmiana
Autorzy:
Łukaszuk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401138.pdf
Data publikacji:
2019-01-09
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Bolesław Leśmian
poetry
interwar period
ontology
poetic imagination
world
existence
affirmation
poezja
dwudziestolecie
ontologia
wyobraźnia poetycka
świat
istnienie
afirmacja
Opis:
Artykuł dotyczy istotnego problemu w refleksji o twórczości B. Leśmiana. O jego poetyckiej ontologii pisali między innymi M. Głowiński, J. Trznadel, Z. Łapiński. Autorka porządkuje perspektywy badawcze. Proponując uważną lekturę utworów, za dominantę wyobraźni poetyckiej Leśmiana uznaje “ontologię pozytywną”: mocny byt i uznanie realności świata.
The given article concerns a significant problem in the reflection about the works of B. Leśmian. On his poetic ontology, i.a. M. Głowiński, J. Trznadel, Z. Łapiński, have written. The authoress arranges research perspectives. By suggesting careful reading of the works, she considers that the dominant character of the Leśmian’s poetic imagination is positive “ontology”: the strong being and the reality of the world.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 241-260
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znikomek wśród innobytów. Przyczynek do anatomii Leśmianowskiej wyobraźni
Znikomek among other-beings. Analysis of the anatomy of Leśmian’s imagination
Autorzy:
Michałowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682680.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zoologia fantastyczna
Leśmian Bolesław
Polish poetry in the 21st century
bestiary
mythology
fantastic zoology
science fiction
contemporary literature
tradition of culture
poezja polska XX wieku
bestiariusz
mitologia
fantastyka naukowa
literatura współczesna
tradycja kultury
Opis:
The article is an attempt to situate the world of peculiar creatures created in the ballads of Bolesław Leśmian with other bestiaries drawn from mythology and literary creations in the field of science fiction, fairy tales and grotesque, creativity for children and popular culture, by, for instance, Jorge Luis Borges, Stanisław Lem, Konstanty Ildefons Gałczyński, Maciej Wojtyszko. Against this background, the distinctiveness of Leśmian’s imagination makes us call it a fantastic ontology and references to the category of “other-beings”. Leśmian creates his characters in an anti-anthropocentric perspective as an alternative existence. Their appearance remains undetermined as the residual characteristics dispersed in the narrative focus primarily on their existence marginalized with regard to the real world. An overviewof the most important Leśmian creatures closes with a detailed interpretation of the ballad Znikomek from the collection Napój cienisty (Shadowy Drink).
Artykuł jest próbą usytuowania świata osobliwych stworów kreowanych w balladach Bolesława Leśmiana wobec innych bestiariuszy wywiedzionych z mitologii oraz literackich kreacji w zakresie: science fiction, baśni i groteski, twórczości dla dzieci i kultury popularnej, m.in. Jorge Luisa Borgesa, Stanisława Lema, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Macieja Wojtyszki. Na tym tle odrębność wyobraźni Leśmiana skłania do nazwania jej ontologią fantastyczną i odniesienia do kategorii „innobytu”. Leśmian kreuje swe postaci w perspektywie anty-antropocentrycznej – jako istnienia alternatywne. Ich wyglądy pozostają niedookreślone, gdyż szczątkowe charakterystyki rozpraszone w narracji skupiają się przede wszystkim na ich marginalizowanej wobec świata realnego egzystencji. Przegląd ważniejszych Leśmianowskich stworów zamyka szczegółowa interpretacja ballady Znikomek ze zbioru Napój cienisty.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 177-193
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Quiet and serene I saw you in my dream...”: The oneiric presence of phantom women in the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer and Bolesław Leśmian
„Śniłem cię cichą i pogodną…”. O onirycznej obecności nieobecnych kobiet w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera i Bolesława Leśmiana
Autorzy:
Kamińska, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087793.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the late 19th and early 20th century
Young Poland poetry
oneirism
ontological status of characters
female characters
Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940)
Bolesław Leśmian (1877–1937)
Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Bolesław Leśmian
kobieta
sen
oniryzm
nieobecność
nieistnienie
Opis:
The aim of this analysis of the oneiric representations of phantom women in the poetry of Kazimierz Przerwa-Tetmajer and Bolesław Leśmian is to compare and characterize the workings of the poetic imagination of a pair of poets who represent the first and the second generation of the Young Poland movement. Their poems are read and interpreted within the framework of Young Poland's conceptualization of dreams and its use of the dream motif so as to explain the functioning and the ontological status of the oneiric female characters. The analysis shows that both Przerwa-Tetmajer's and Leśmian's apparitions belong to more than one category. While some are wholly imaginary, others are known to have existed as real persons and have merely been transposed into an image of a man's mind.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 3; 265-281
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategorie reprezentacji i cielesności w wierszu „Z dłońmi tak splecionymi…” Bolesława Leśmiana
Categories of representation and carnality in the poem „Z dłońmi tak splecionymi…” (With your hands clasped…) by Bolesław Leśmian
Autorzy:
Kraszewski, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682682.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
somatic criticism project
body
affect
signifiance, genotext
phenotext
Somatext
projekt krytyki somatycznej
ciało
afekt
rytm
signifiance
genotekst
fenotekst
Somatexte
Opis:
Bolesław Leśmian’s poem *** [Z dłońmi tak splecionymi, jakbyś klęcząc, spała…] (With your hands clasped as if you slept kneeling) is analyzed with regard to the categories of carnality and representation, paying attention to the issue of rhythm. The author examines “significance”, traces the occurrence of transversal reflections and researches the logical and rhetorical structure which reveals its dynamic character and spatiality in the form of DNA chain links. The interpretation of the phonological layer of the text brings to mind somatic experiencing of reading the lyric poem, and consequently the way in which Leśmian’s the subject establishes contact with the reader.  
Autor rozpatruje wiersz Bolesława Leśmiana *** [Z dłońmi tak splecionymi, jakbyś klęcząc, spała…] pod względem kategorii cielesności i reprezentacji, skupiając uwagę na zagadnieniu rytmu. Analizuje „znaczącość”, śledzi występowanie transwersalnych odbić, bada logiczną oraz retoryczną strukturę, która odsłania swoją dynamiczność oraz przestrzenność pod postacią ogniw łańcucha DNA. Interpretacja fonologicznej powłoki tekstu uzmysławia somatyczne doświadczenie lektury liryku, a tym samym sposób, w jaki Leśmianowski podmiot nawiązuje kontakt z czytelnikiem.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 163-176
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Des hallucinations forestières. Essai sur l’imaginaire de Bolesław Leśmian
The forestry delusions. The essey of Boleslaw Lesmian’s imaginary
Autorzy:
Karwowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035990.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Bolesław Leśmian
Klechdy polskie
Skrzypek Opętany
Baśń o Rycerzu Pańskim
Gilbert Durand
anthropolgy of imagination
a symbol
antropologia wyobraźni twórczej
symbol
Opis:
The biography of Boleslaw Lesmian (1877–1937) shows a maladjustment of artist to reality. The Poet escapes to the world of imagination — an alternative reality where he could be settled. In Boleslaw Lesmian’s imaginary the human way leads to the archetypal forest. The image of the forest, implanted deeply in culture as a place for outlaws (Robin Hood), fugitives (Tristan and Isolde) and knights-errant (Parsifal) is transformed by Lesmian. In the Lesmian’s imaginary the forest takes a new semantic dimension and becomes one of the main symbols as the Epiphany of the Mother Earth (Tellus Mater, Pammetor Ge). The analyses, presented in this article, shows that act of wandering in the forest paths is the symbol of a human way which leads to self-knowledge. For Lesmian, who was lost in everyday life, an archetypal figure of Mother Earth has an important therapeutic value. A methodological framework for the discussion is based on the concepts offered by Gilbert Durand, a French philosopher of culture. Anthropology of imagination as a method of literary studies focuses on mundus imaginalis of the author, understood as a manifestation of symbolic powers of imagination and the artist is perceived as an imaginative phenomenon. In the anthropological and myth-critical studies a canonical definition of myth is adopted after Gilbert Durand, where myth is a dynamic system of symbols (mythical figures), archetypes and imagery constituting narrations permanently incorporated into the culture. In Durand’s perspective, mythical figure (figure mythique) is an archetype imagery (image archétype) capable of being expressed at the language level. Imagination is understood as the Consciousness Breeding Imagery. Imagery provide a structure capable of transformations, enabling decomposition and transformation of imagery in cultural texts and their literary palingenesis.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2015, LXX; 119-127
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Coś go spętało i zmroczyło… nie może grać…”. Repartycja mityczna w dramatach mimicznych Bolesława Leśmiana
Mythical Repartition in Mime Dramas by Bolesław Leśmian
Autorzy:
Karwowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690250.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Bolesław Leśmian
Skrzypek Opętany
Pierrot i Kolombina
dramat mimiczny
mitokrytyka
antropologia literatury
Gilbert Durand
mime drama
mythocritique
anthropology of literature
Opis:
In this article texts of Bolesław Leśmian dramas entitled: Pierrot i Kolombina and Skrzypek Opętany have been analysed. The main objects of this article are as follows: problem of writer’s block and his efforts in overcoming this crisis. Interpretation of Leśman’s dramas is methodologically refer to anthropological theory proposed in Gilbert Durand literary studies. Symbolic mining, hidden in mentioned texts, have been taken under mythocritical interpretation. Additionally the following aspects were discussed: artistic palingenesis of archaic myths, valorisation of setting typical for mysteries of regeneration and literary actualisation of ritual scenario.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 103-115
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy w czasach „posthumanistyki” można uprawiać antropologię literatury?
Can anthropology of literature be practiced in the times of “post-humanities”?
Autorzy:
Kłobukowski, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729456.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Kamil Norwid
Adam Mickiewicz
antropologia literatury
komparatystyka
humanistyka
romantyzm
Kazimierz Świegocki
Bolesław Leśmian
podmiotowość
C. K. Norwid
A. Mickiewicz
subjectivity
humanities
Romanticism
B. Leśmian
anthropology of literature
Opis:
The author analyzes Kazimierz Świegocki's book with respect to the most important changes in modern humanities – especially to the anthropological turn, that is the literary scholars' interest in the methods of cultural as well as comparative studies. Kłobukowski interprets Świegocki's comparative study on two planes – as an intriguing and sometimes innovative study of great Polish poets who participated in creating the literary tradition of the 19th and 20th centuries, and also as an attempt at building anthropology of literature using modern methods, but also deeply rooted in the philological tradition – based on the concept of subjectivity, whose vision may be reconstructed on the basis of the literary text. The reviewer thinks that the construction of the argument based on juxtaposing two different types of poetical anthropology that may be recognized in Mickiewicz's and Norwid's work is one of Świegocki's most interesting ideas. Świegocki's proposition seems advisable both to those who study Romanticism, and to theoreticians of literature. A vigorous and elegant style of the book makes it also recommendable to students, or even to people who are not “professionally” connected with literature.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2012, 30; 254-267
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Modernism in a Double Transfer: Bolesław Leśmian in Russian and the Illustrative and Editorial Choices of Andrei Bazilevsky
Polski modernizm w podwójnym transferze: Leśmian po rosyjsku i wybory ilustracyjno-edytorskie Andrieja Bazilewskiego
Autorzy:
Kaźmierczak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38591278.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
Andriej Bazilewskij
przekład poetycki
sztuka modernizmu
tłumaczenie a strategie ilustracyjne
Andrei Bazilevsky
poetry translation
modernist art
illustration strategies in translation
Opis:
Bezludnaya ballada (2006) is a comprehensive collection of Russian translations of the major Polish modernist author Bolesław Leśmian. The book is equipped with graphic works by important Polish artists who were Leśmian’s contemporaries. However, the potential connected to such a double cultural transfer is underplayed by the editor and publisher, Andrei Bazilevsky. The aim of the article is thus to examine whether the volume is indeed composed as a meaningful bi-semiotic complex, among other things, whether particular illustrative choices are felicitous, and to what extent the recipients have a chance to taste the Polish modernism in a double dose.
Wydany przez Andrieja Bazilewskiego tom Безлюдная баллада (2006) zawiera obszerny przekrój twórczości Bolesława Leśmiana w rosyjskich przekładach. Oprawę graficzną publikacji stanowią zaś prace współczesnych poecie polskich artystów. Dokonuje się więc niejako podwójny transfer z kultury źródłowej: modernistycznych tekstów i sztuki. Wiążący się z tym potencjał nie został jednak przez redaktora tomu, będącego zarazem wydawcą, wykorzystany. Daje to impuls do zbadania, czy istotnie mamy do czynienia z celowo komponowaną artystyczną całością, m.in. czy zasadne jest wykorzystanie poszczególnych dzieł jako materiału ilustrującego utwory Leśmiana i na ile odbiorca ma szansę obcowania z podwójną dawką polskiego modernizmu.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2023, 13; 1-24
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les inspirations maeterlinckiennes dans l’oeuvre de Bolesław Leśmian
Maurice maeterlinck’s inspirations in Bolesław Leśmian’s work
Autorzy:
Vandenborre, Katia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690321.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Bolesław Leśmian
Maurice Maeterlinck
literatura polska
recepcja
literatura belgijska
XX wiek
Młoda Polska
Polish literature
reception
Belgian literature
20th century
Young Poland
Opis:
The present article has to be understood as a first introduction on Maurice Maeterlinck’s influence on Bolesław Leśmian’s work in general. The topic being quite broad, the focus is on theater and more precisely on the connection between Pelleas and Melisande (1892) and Possessed Violin Player (1911–1912). In order to understand this intertextual parallel, biographical and historical context as well as theoretic and philosophical relations is also examined in the first and the second parts of the article. The comparison reveals striking connections, relying mainly on theater which aims to be exclusively suggestive.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2015, LXX; 217-231
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje przepis na obcojęzycznego Leśmiana?
Is there a recipe for Leśmian in other languages?
Autorzy:
Kaźmierczak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682664.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
translatability
poetics of translation
author’s style
neologisms
verse form
myth-making
przekładalność
poetyka przekładu
styl autora
neologizmy
forma wersyfikacyjna
mitotwórstwo
Opis:
The obvious difficulties notwithstanding, Bolesław Leśmian’s poetry has been translated into over a dozen languages of a varied degree of affinity with Polish. The diverse strategies adopted, the differences in quality and quantity of renditions in particular countries as well as the still marginal position of the poet in the European canon all encourage translation-oriented methodological reflection on his oeuvre. The aim of the paper is to give an overview of the main difficulties encountered by the translators of Leśmian’s verse and, on basis of translation practice in various languages, to extract certain recipes, i.e. solutions and approaches which, if applied on a wider scale, promise an optimised result of a translation effort. With reference to the concept of translation dominant(s), four elements have been indicated as necessary for achieving adequacy when rendering Leśmian. The issues discussed encompass the re-creation of neologisms – with an emphasis on the systematic character of the poet’s word formation – the verse form, including the role of rhythm and the entailed question of whether the renditions should retain the same metre, the mythopoeic dimension of Leśmian’s poetry, as well as its unique character. Worth mentioning are also the problems resulting from the fact that the oeuvre of the poet in a foreign language is co-created by a number of translators in each case and from the differing circumstances of reception in particular cultures. Examples are drawn from translations into English, German, Russian, Ukrainian and Italian.
Wbrew oczywistym trudnościom poezję Bolesława Leśmiana przekładano na kilkanaście języków o różnym stopniu pokrewieństwa z polszczyzną. Odmienne strategie i poziom tłumaczeń, ich różna ilość w poszczególnych krajach oraz wciąż marginalna pozycja autora Łąki w kanonie europejskim skłaniają do podjęcia refleksji metodologicznej nad jego poezją z perspektywy przekładu. Artykuł ma na celu podsumowanie najistotniejszych trudności, jakie twórczość Leśmiana stawia przed tłumaczami, i wyabstrahowanie na podstawie praktyki translatorskiej w różnych językach pewnych recept – takich rozwiązań i podejść, których szersze zastosowanie dawałoby szansę na zoptymalizowanie rezultatu przekładu. W nawiązaniu do koncepcji dominanty wyróżniono cztery pierwiastki, których uwzględnienia wymaga adekwatny przekład tej poezji. Prześledzono takie kwestie jak odtwarzanie neologizmów – z naciskiem na systemowość Leśmianowskiego słowotwórstwa – zagadnienia wersyfikacyjne, w tym rolę rytmu i, co za tym idzie, pytanie o ewentualną ekwimetryczność przekładu, wymiar mitotwórczy tej poezji oraz jej unikalny charakter. Na zasygnalizowanie zasługują także problemy związane ze współtworzeniem obcojęzycznego makrotekstu przez różnych tłumaczy oraz odmienne uwarunkowania odbioru w zagranicznej recepcji. Przykłady zostały zaczerpnięte z tłumaczeń na języki angielski, niemiecki, rosyjski, ukraiński i włoski.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 245-284
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kamienie milowe w dziejach polskiej literatury dziecięcej i młodzieżowej. Leśmian – Korczak – Brzechwa
Milestones in the History of Polish Children’s and Young Adult Literature: Leśmian – Korczak – Brzechwa
Autorzy:
Kostecka, Weronika
Leszczyński, Grzegorz
Skowera, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194069.pdf
Data publikacji:
2021-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
Jan Brzechwa
Janusz Korczak
milestones
modernity
Polish children’s and young adult literature
kamienie milowe
nowoczesność
polska literatura dziecięca i młodzieżowa
Opis:
Autorzy artykułu proponują w badaniach nad rozwojem rodzimej literatury dziecięcej i młodzieżowej koncepcję kamieni milowych, zaczerpniętą z międzynarodowych badań w tej dziedzinie (zwłaszcza ze studiów anglojęzycznych). Ta kwestia zostaje rozważona w odniesieniu do prozy i w kontekście nowoczesności (rozumianej jako formacja kulturowa). Jako dzieła literackie, które miały charakter przełomowy w pierwszej połowie XX w., zostają wskazane utwory Bolesława Leśmiana (Przygody Sindbada Żeglarza i Klechdy sezamowe; oba tomy wydane w 1913 r.), Janusza Korczaka (dylogia o Królu Maciusiu, 1923, Kiedy znów będę mały, 1925, oraz Kajtuś Czarodziej, 1934) i Jana Brzechwy (Akademia Pana Kleksa, 1946). Autorzy omawiają nowatorstwo treściowe i formalne tych utworów oraz ich wpływ na rozwój polskiej literatury dziecięcej i młodzieżowej.
The authors of the article explore the concept of milestones in the research on the development of Polish children’s and young adult literature which has been derived from international, mainly English-language studies. This concept is given consideration with regard to prose and in the context of modernity understood as a cultural formation. The literary works which in the first half of the 20th century revealed a breakthrough character are exemplified by Przygody Sindbada Żeglarza [The Adventures of Sindbad the Sailor] and Klechdy sezamowe [Sesame Tales] by Bolesław Leśmian (both published in 1913), the King Matt duology (1923), Kiedy znów będę mały [When I Am Little Again] (1925), and Kajtuś czarodziej [Kaytek the Wizard] (1934) by Janusz Korczak and Akademia Pana Kleksa [Professor Inkblot’s Academy of Wonders] (1946) by Jan Brzechwa. The authors discuss the novelty of these works in terms of their content and form as well as their influence on the development of Polish children’s and young adult literature.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2021, 11 (14); 203-222
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-41 z 41

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies