Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Konspiracja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1968
Tytuł:
Antologizowanie wojny. Funkcja antologizowania w polskich i brytyjskich antologiach poezji wojennej 1939−1944
Anthologising War. The Function of Anthologising in Polish and British Anthologies of 1939−1944 War Poetry
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129189.pdf
Data publikacji:
2022-06-12
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
antologia
programotwórczość
konspiracja
New Apocalyptics
„Pieśń niepodległa”
anthology
programme creativeness
conspiracy
“Pieśń niepodległa” (“The Independent Song”)
Opis:
Celem studium jest zainicjowanie refleksji nad tworzeniem antologii oraz jego nierzadko głęboko zindywidualizowanymi funkcjami w kontekście konkretnych historycznoliterackich przypadków z różnych literatur narodowych. Jak się zdaje, jednym z trudniejszych do przedstawienia obszarów opisu i analizy jest tu polska antologia wojenna na czele z Pieśnią niepodległą, „próbą antologii” poetyckiej stworzoną w 1942 r. przez Czesława Miłosza. Komentarze Miłosza do Pieśni niepodległej odczytywane w perspektywie najważniejszych antologii brytyjskich lat 1939−1944 i wpisywanych w nie manifestów (New Apocalypse, The White Horseman czy Crown and Sickle) ujawniają szeroki zakres różnic w aspekcie rozumienia zadań antologizacyjnych i warsztatu antologicznego w Polsce i Wielkiej Brytanii. Jedną z najistotniejszych różnic pozostaje aspiracja programotwórcza „antologisty”, uznawana za punkt wyjścia w pracy liderów grupy New Apocalyptics, w wypadku polskich antologii konspiracyjnych z kolei uchodząca za nierealne i niespełnialne kryterium.
The aim of the study is to initiate the reflection on creating anthologies and its deeply individualized functions in the context of particular historical and literary cases from various national literatures. It seems that one of the areas of description and analysis that is most difficult to present is Polish wartime anthology, starting with Pieśń niepodległa (“The Independent Song”) as “an attempt of a poetic anthology” compiled by Czesław Miłosz in 1942. Miłosz’s commentaries to Pieśń niepodległa read in the light of the most significant 1939−1944 British anthologies and manifestos included within them (New Apocalypse, The White Horseman or Crown & Sickle) reveal a wide range of differences in understanding anthologising tasks and the anthological craftsmanship in Poland as well as Great Britain. One of the most crucial distinctions here is the anthology compiler’s aspiration to create programmes, which the leaders of New Apocalyptics group regarded as the starting point of their work. In case of Polish conspiratorial anthologies this was seen as a criterion that is unrealistic and unable to be fulfilled.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2022, 12 (15); 197-212
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument z czasów grozy. Notatki ks. Joachima Beslera SVD, kapelana katowickiego więzienia z lat 1942–1945
Document of the Times of Terror. Notes of Rev. Joachim Besler, SVD, Chaplain of the Katowice Prison in the Years 1942–1945
Autorzy:
Grajewski, Andrzej
Hojka, Zbigniew
Przerwa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6630135.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe „Śląsk"
Tematy:
ks. Joachim Besler SVD
ks. Jan Macha
więzienie w Katowicach
konspiracja na Górnym Śląsku
kapelani w niemieckich więzieniach
rev. Joachim Besler SVD
rev. Jan Macha
the Katowice prison
conspiracy in Upper Silesia
chaplains in German prisons
Opis:
Notatki ks. Joachima Beslera SVD, kapelana katowickiego więzienia z lat 1942-1945, opracowane przez niego w 1965 roku i przechowane w Archiwum Archidiecezji Katowickiej, stanowią ważne świadectwo ostatnich chwil życia błogosławionego ks. Jana Machy oraz dwóch jego współpracowników - Joachima Gűrtlera i Leona Rydrycha. Pozwalają również uzupełnić naszą wiedzę o osobach zgilotynowanych w katowickim więzieniu oraz przynoszą wiele szczegółowych informacji o funkcjonowaniu samego więzienia, miejscu martyrologii ludności polskiej na Górnym Śląsku w latach niemieckiej okupacji. Ks. Besler objął obowiązki kapelana w tym więzieniu 28 lipca 1942 roku. Pracował tam do stycznia 1945 roku, kiedy do Katowic weszły oddziały Armii Czerwonej. Jak sam wspominał, osobiście przygotował na śmierć około 500 osób, przeważnie Polaków, ale zdarzali się też Niemcy oraz kilku Francuzów i Włochów. Zapamiętał również kilkanaście kobiet, które spowiadał przed egzekucją. Wszyscy byli przywożeni do Katowic z różnych więzień w rejencjach katowickiej i opolskiej, m.in. z Bielska, Cieszyna, Strzelec i Raciborza. W tym czasie ks. Besler konspiracyjnie prowadził notatki dotyczące osób skazanych na karę śmierci oraz okoliczności ich śmierci. Posłużyły one do przygotowania rękopisu, który następnie został przepisany i złożony w archiwum. Dokument był już cytowany przez historyków, ale nigdy nie został opublikowany w całości.
Notes written and edited by rev. Joachim Besler, SVD, chaplain of the Katowice prison between 1942 and 1945, and stored at the Archives of the Archdiocese of Katowice, constitute an important testimony of the last moments of the life of Blessed rev. Jan Macha and two of his co-workers, Joachim Gűrtler and Leon Rydrych. The notes are also an important source enabling us to broaden our knowledge on the people guillotined in the Katowice prison and bringing a lot of detailed information on the functioning of this institution itself as the place of martyrdom of the Polish population of Upper Silesia in the times of the German occupation. Rev. Besler started his service as chaplain in this prison on 28 July 1942 and worked there until January 1945, when Red Army troops entered Katowice. According to his memoirs, he had prepared about five hundred people for death, most of whom were Polish, but there were also some Germans, Italians and Frenchmen. He also remembered several women whose confession he had taken before their execution. Ali the prisoners were brought over to Katowice from various prisons in the provinces of Katowice and Opole, such as Bielsko, Cieszyn, Strzelce and Racibórz. At that time, rev. Besler took conspiratorial notes on the people sentenced to death and on their death circumstances. The notes were then used to create a manuscript, which was subsequently re-written and stored in the archives. The document has already been quoted by historians, but it has never been published as a whole.
Źródło:
Zaranie Śląskie. Seria druga; 2022, 8; 61-82
0044-183X
Pojawia się w:
Zaranie Śląskie. Seria druga
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moc nasza przemoc powali...
Autorzy:
Panfil, Tomasz (1962- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2022, nr 9, s. 78-81
Data publikacji:
2022
Tematy:
Służba Zwycięstwu Polski
Związek Walki Zbrojnej
Armia Krajowa (AK)
II wojna światowa (1939-1945)
Polskie Państwo Podziemne
Wojsko
Siły zbrojne
Konspiracja
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Tematem artykułu jest powstanie Armii Krajowej po niemieckiej agresji na Polskę w 1939 roku. Początkowo działała Służba Zwycięstwu Polski przemianowana w grudniu 1939 roku przez gen. Władysława Sikorskiego na Związek Walki Zbrojnej. Podziemne struktury ZWZ w lutym 1942 roku otrzymały nazwę Armii Krajowej i zostały uznane za integralną część Wojska Polskiego.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Nadzieja na wolność - działalność konspiracyjna Władysława Musialika ps. „Bolesław” (1913-1996)
Autorzy:
Adamus, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116330.pdf
Data publikacji:
2022-08-30
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Konspiracja
Armia Krajowa
Polskie Państwo Podziemne
Żołnierze Wyklęci
Conspiracy
Home Army
Polish Underground State
Cursed Soldiers
Opis:
Cel. Niemniejszy artykuł jest próbą ukazania współczesnemu społeczeństwu trudów życia oraz rozmiaru podejmowanego na co dzień ryzyka, przez osoby działające na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości, poprzez przedstawienie rysu biograficznego Władysława Musialika „Bolesława” ze szczególnym uwzględnieniem jego działalności niepodległościowej w szeregach Polskiego Państwa Podziemnego. Omówione koncepcje. Autorka przedstawiła losy życiowe Władysława Musialika ps. „Bolesława”, w głównej mierze skupiając się na jego działalności konspiracyjnej, która rozpoczęła się we wrześniu 1939 roku, a trwała nieustanie do 1947 roku. Przedstawione zostały również najważniejsze akcje dywersyjno-wywiadowcze, w których bohater niniejszej rozprawy brał udział. Wyniki i wnioski. Poprzez poznanie historii Władysława Musialika oraz podwładnych mu żołnierzy, zaobserwować można realia życia w okupacyjnej rzeczywistości, trud podejmowanych decyzji oraz odpowiedzialność spoczywającą na barkach żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego. Obraz okupowanej polski zaprezentowany przez autorkę ukazuje również wewnętrzną walkę i rozdarcie żołnierzy Armii Krajowej, którzy w 1945 roku zostali zawezwani do ujawniania się. Wartość poznawcza. Najwyższą wartość poznawczą artykułu stanowią niewykorzystane do tej pory źródła Archiwalne, które wprowadzają nowe, nieznane wcześniej fakty z życia Władysława Musialika „Bolesława”. Dzięki nim, biografia znaczącej historycznie jednostki została uzupełniona i można uznać ją za kompletną.  
Aim. The present article is an attempt to show the hardship and magnitude of risk experienced on a daily basis by people working for the restoration of the independence of Poland, by presenting a biographical profile of Władysław Musialik a.k.a. "Bolesław", with particular emphasis on his activities concerning independence in the ranks of the Polish Underground State. Moreover, the aim of the article is to show the position of distinguished underground activists in which they found themselves after the end of military operations in 1945. Concept. The author presents the fate of Musialik a.k.a. "Bolesław", focusing mainly on his underground activity, which began in September 1939 and lasted until 1947. The most important diversionary and intelligence actions in which the main character of the present dissertation participated, or of which he was the initiator, are also mentioned. Results and conclusions. By learning the life story of Musialik and the soldiers under his command, one can observe the reality of life during the occupation, the hardship of decisions made, and the responsibility resting on the shoulders of the soldiers of the Polish Underground State. The picture of occupied Poland presented by the author also shows the internal struggle and dilemma of the Home Army soldiers, who in 1945 were called upon to make themselves known. The result of these internal dilemmas was remaining in the underground despite the official end of hostilities. Cognitive value. The highest cognitive value of the article is constituted by the archival sources, unused so far, which introduce new, previously unknown facts from the life of Musialik a.k.a. "Bolesław". Thanks to them, the biography of a historically significant individual has been supplemented and may be considered complete. Moreover, these materials are a testimony to the history presented directly by Musialik, who, while applying for membership in the World Association of Home Army Soldiers, District of Czestochowa, wrote down his life story, which mainly includes his underground activities.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2022, 12; 69-80
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Strażniczki” z Pawiaka. Wanda Gawryłow-Jankowska (1907–1994) i Irena Wirszyłło (1903–1944) w świetle dokumentów Komisji Historii Kobiet
Autorzy:
Kułan, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040933.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Prison Guards
Pawiak
German occupation in Poland
World War II
Polish Home Army
conspiracy
Straż Więzienna
okupacja niemiecka w Polsce
II wojna światowa
Armia Krajowa
konspiracja
Opis:
Prezentowany artykuł przedstawia losy dwóch kobiet: Ireny Wirszyłło i Wandy Gawryłow, funkcjonariuszek przedwojennej Straży Więziennej. W czasie okupacji zapisały one chlubne karty pomocy więźniom przetrzymywanym na Pawiaku oraz działalności w szeregach ZWZ/AK. Obie zapłaciły za swoją postawę wysoką cenę. Irena Wirszyłło trafiła do obozu w Auschwitz, a Wanda Gawryłow była więziona i torturowana. Artykuł niniejszy rzuca pewne światło na postawy Polaków w czasie okupacji, ale także przybliża czytelnikom temat współpracy funkcjonariuszy więziennych z polskim podziemiem niepodległościowym. Tym samym wpisuje się w dyskurs naukowy dotyczący zachowań Polaków w czasie okupacji i II wojny światowej. Wydaje się, iż przypominanie takich postaci jak Irena Wirszyłło i Wanda Gawryłow jest dzisiaj szczególnie ważne.
The article presents the life fate of two women: Irena Wirszyłło and Wanda Gawryłow, members of the pre-war Straż Więzienna. During the occupation, they went down in history as helpers to prisoners detained in Pawiak and activities in the ranks of ZWZ/AK. Both paid a high price for their attitude. Irena Wirszyłło was send to Auschwitz, and Wanda Gawryłow was imprisoned and tortured in Pawiak. This article sheds some light on the attitudes of Poles during the occupation, but also introduces readers to the topic of cooperation of prison officers with the Polish independence underground. Thus, it is a part of the scientific discourse on the behavior of Poles during the occupation and World War II. It seems that recalling figures such as Irena Wirszyłło and Wanda Gawryłow is particularly important today.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 439-461
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność kobiet w Polskiej Organizacji Wojskowej
The activity of women in the Polish Military Organization
Autorzy:
Pawlaczyk, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028884.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
walka o niepodległość
kobiety
I wojna światowa
konspiracja
Polska Organizacja Wojskowa
underground activity
Polish Military Organization
First World War
women
fight for independence
Opis:
Polska Organizacja Wojskowa powstała krótko po rozpoczęciu I wojny światowej, aby przygotować kadry do służby w Wojsku Polskim na rzecz odzyskania niepodległości Polski. Od początku znajdował się w niej Oddział Żeński. Artykuł ma na celu poprzez przedstawienie sylwetek kilku kobiet pokazanie ich zaangażowania w organizacji konspiracyjnej o szerokim zasięgu podczas walk o odrodzenie Polski. Członkinie POW wykazywały się ogromną zaradnością, poświęceniem, odwagą i hartem ducha. Współpracowały z mężczyznami jako kurierki, łączniczki, dbały o aprowizację, transport broni, a także znakomicie sprawdzały się w wywiadzie. W II Rzeczypospolitej część z nich odnalazła swoje miejsce w sejmie lub senacie. Po wojnie wiele pracowało społecznie bądź charytatywnie. Autorka ma zamiar w dalszych badaniach zająć się porównaniem udziału kobiet w walce o niepodległość w innych państwach, które zaistniały na mapie Europy na początku XX wieku.
The Polish Military Organisation (Polska Organizacja Wojskowa) was founded shortly after the outbreak of World War I to prepare cadres for service in the Polish Army to regain Polish independence. From the very beginning, there was a female unit in the organization. Focused on selected examples, the article aims to demonstrate the involvement of women in the fight for the rebirth of the motherland. Female members of the Polish Military Organisation showed great resourcefulness, dedication, courage and fortitude. They collaborated with men as couriers and liaison officers taking care of food supplies and transporting weapons. Moreover, they proved to be very skilled at gathering intelligence. In the interwar Poland, some of them served as members of Sejm and Senat, the two chambers of the Polish Parliament. Many worked socially or for charity after the war. The author intends to compare women’s participation in the struggle for independence in other countries which appeared on the map of Europe at the beginning of the 20th century.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 41-54
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostatni leśni czy zbrojne podziemie? Wokół charakteru działalności zbrojnej Obszaru NIE Lwów (sierpień 1944 – maj 1945 roku)
The last anti communist guerillas or the armed independence underground. Reflections on the nature of armed operations of the „NIE” Organization in the Lviv Region (August 1944 – May 1945)
Autorzy:
Markowski, Damian Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028879.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Galicja Wschodnia
Wołyń
Organizacja NIE
Armia Krajowa
antysowieckie podziemie
NKWD
NKGB
Lwów
konspiracja
partyzantka
Eastern Galicia
Volhynia
the NIE Organisation
the Polish Home Army
anti-Soviet underground
NKVD
the People’s Commissariat of Internal Affairs
the People’s Commissariat of State Security
Lviv
partisan warfare
conspiracy
Opis:
Po ponownym zajęciu w 1944 roku ziem wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej przez Armię Czerwoną Sowieci rozpoczęli restytucję swojej władzy na terenach, które były przez nich okupowane w latach 1939 – -1941. Oznaczało to fiasko planu „Burza” i przyzwolenie zachodnich aliantów Polski na ponowny zabór części jej terytoriów. Nowa konspiracja, oparta w większości na członkach poprzedniego podziemia, stanęła przed koniecznością podjęcia decyzji odnośnie do charakteru i skali działań zbrojnych. Otwarta walka z sowieckim okupantem groziła całkowitą zagładą, dlatego kierownictwo organizacji NIE zdecydowało się niemal całkowicie zrezygnować z działalności partyzanckiej na rzecz patroli bojowych, operujących głównie w miastach i wykonujących „chirurgiczne” uderzenia likwidacyjne i dywersyjne
After the Red Army reoccupied the eastern territories of the Polish Republic (1918-1939), the Soviets began the restitution of their power in the territories they had seized earlier in the years (1944) 1939-1941. What this meant was the failure of the „Tempest” plan and the consent of Poland’s western allies for the new annexation of part of its territory. The new conspiracy, for the most part based on members of the independence underground, had to decide on the character and scale of military operations. The fight against the Soviet occupant posed a threat of total annihilation, therefore the leadership of the NIE organization decided to practically abandon partisan activity in favor of sabotage and combat patrols, operating mainly in the cities and performing well-aimed strikes against the enemy.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 127-143
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemie niepodległościowe w Polsce w latach 1947–1953. Próba syntezy
The Independence Underground in Poland between 1947 and 1953: An Attempt at Synthesis
Autorzy:
Poleszak, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056222.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Polish independence underground
underground military organizations
armed units
communist authorities
underground
polskie podziemie niepodległościowe
podziemne organizacje wojskowe
oddziały zbrojne
władza komunistyczna
konspiracja
Opis:
Po przeprowadzonej wiosną 1947 roku akcji ujawnienia struktur polskiego podziemia niepodległościowego ludzie, którzy pozostali w konspiracji, nie stanowili już dla władzy komunistycznej żadnego poważnego zagrożenia. Postanowili kontynuować dalszą walkę, gdyż nie wierzyli komunistom, nie godzili się na sowietyzację Polski i liczyli na szybki wybuch trzeciej wojny światowej. Struktury podziemnych organizacji wojskowych zostały rozbite do przełomu 1949/1950 roku. Do końca 1953 roku zlikwidowano ostatnie grupy lokalne i oddziały zbrojne. Pozostały jedynie kilkuosobowe grupy zbrojne o charakterze „przetrwaniowym”.
After the action of disclosing the structures of the Polish independence underground in the spring of 1947, those who remained underground did not pose any serious threat to the communist authorities. They decided to continue the fight, because they did not believe in communists, they did not accept the Sovietization of Poland and they hoped for a quick outbreak of the Third World War. The structures of the underground military organizations were broken up by the turn of 1949/1950. By the end of 1953, the last local groups and armed units had been liquidated. Only a few armed groups of a “survival” nature remained.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2021, 76; 327-365
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisław Tadeusz Wołowski (1845–1903). Płocczanin, uczestnik Powstania Styczniowego i emigrant
Stanisław Tadeusz Wołowski (1845–1903). Resident of Płock, participant of the January Uprising and emigrant
Autorzy:
Utkin, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390578.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
polsko-angielska rodzina
konspiracja
emigracja
repatriacja
Polish-English family
conspiracy
emigration
repatriation
Opis:
Stanisław Tadeusz Wołowski pochodził z płockiej polsko-angielskiej rodziny. Angażował się w konspirację między 1860 i 1863 r., wyemigrował, pod koniec życia wrócił do kraju. Był związany z warszawskim środowiskiem malarskim.
Stanisław Tadeusz Wołowski came from a Polish-English family from Płock. He got involved in the conspiracy between 1860 and 1863, emigrated, came back to the country at the end of his life. He was associated with the Warsaw painters community.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 1(266); 25-32
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trójmorze w koncepcjach zaplecza politycznego Narodowych Sił Zbrojnych
Autorzy:
Dobrowolski, Rafał (1979- ).
Powiązania:
Wyklęci. Ogólnopolski Kwartalnik Poświęcony Żołnierzom Wyklętym 2021, nr 4, s. 80-89
Data publikacji:
2021
Tematy:
Stojanowski, Karol (1895-1947)
Goerne, Antoni
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
Narodowe Siły Zbrojne
Konspiracja
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Polityka międzynarodowa
Dyplomacja polska
Politycy
Stosunki dyplomatyczne
Współpraca gospodarcza
Zjazdy i konferencje
Myśl wojskowa
II wojna światowa (1939-1945)
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Artykuł dotyczy tworzenia się niezależnych politycznie, materialnych czy ideologicznych Narodowych Sił Zbrojnych. Przedstawiono jak kształtowały się idee organizacji wojskowej, jakie koncepcje posiadali na rozbudowę środkowoeuropejskiego ładu.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Cyganie, hipisi i dziennikarze (romantyzm i kontrkultury)
Bohemiens, hippies, journalists (romanticism and counterculture)
Autorzy:
Piwińska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361355.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
krytyka kultury
bunt
teatralizacja życia
pieśń
konspiracja
culture crituque
rebellion
theatralization of life
song
conspiracy
Opis:
Tekst rozważa kilka interpretacji i ocen zjawiska kontrkultur. Rysuje związki współczesnych fal kontrkulturowych z XIX-wieczną cyganerią. Wskazuje odmienne inspiracje kontrkultur amerykańskich i europejskich. Zawiera szersze omówienie warszawskiej cyganerii (1838–1843) działającej w okresie największego terroru „nocy Paskiewiczowskiej”. Charakterystyka warszawskiej cyganerii w porównaniu z paryską – na zachodzie Europy cyganerie wiążą się z wizerunkiem żyjących poza i w opozycji do obyczaju, praw, stylu życia kultury panującej Cyganów-Romów. W Polsce „cyganie” wiążą się z wykluczonymi z tej kultury chłopami: „ludomania” krakowskiej cyganerii, radykalizm społeczny warszawskiej cyganerii. Polemizując z ocenami, które odmawiają kontrkulturom wartości, tekst podejmuje kwestie: kontrkultury a ruchy polityczne i kontrkultury a awangardy artystyczne. Kontrkultury nie są działaniem elit, profesjonalistów, polityków, artystów, choć czerpią inspiracje z kolejnych krytyk kultury. Wciąż pojawiające się pod różnymi nazwami ruchy młodzieżowe mogą być związane z polityką i sztuką, ale nie mieszczą się w nich. Są wyrazem dość powszechnego niepokoju egzystencjalnego i próbami odmiennego niż w kulturze panującej stylu życia. Mogą więc wyrastać z romantycznego postulatu „odrodzenia wewnętrznego człowieka”. Postulat ten pozostał w epoce niedookreślony, silnie emocjonalny, najdobitniej wyraża się w nim negacja. Postawy buntownicze kolejnych kontrkultur można uznać za czynnik dynamizujący kulturę europejską. Mają one także drugą, ciemną stronę – destrukcji i autodestrukcji.
This text deliberates a number of interpretations and views concerning the phenomenon of counterculture. Outlines relations between contemporary countercultural movements and the XIXth century Bohemianism. Indicates various inspirations that accompanied american and european countercultures. Contains a wide coverage of the Warsaw bohème (1838–1843) and its activity during the great terror of “Paskiewicz night”. Identifies elements of Warsaw bohème in comparison with bohème in Paris. In the west of Europe, bohème has the image of Gypsies, Bohemians and Romes, who live in opposition to laws, customs, style of life requred in dominating culture. In Poland the “gypsies” appear as excluded from official culture peasants – “folkmania” in Cracow and social radicalism of Warsaw “gypsies”. Pollemizing with opinions which refuse counterculture appreciation, the above text undertakes questions of counterculture and political movements as well as artistic avant-garde. Countercultures are not an element of politics, professional art or elite, although they take inspiration from succeeding art critiques. Frequently appearing, under various names, youth movements are often related with politics and art, but not as their element. They are an expression of a common existential anxiety and are an attempt to lead an unconventional life. Some may have roots in the romantic “revival of internal life”. Romanticism left this postulate undefined, strongly emotional, with negation as its main distinction. Rebellious attitudes of following countercultures can be regarded as a dynamic factor to european culture. There also is another, dark side – destruction and autodestruction.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2020, 18; 289-302
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Kotyza, żołnierz Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, ludowego Wojska Polskiego – zarys biograficzny
Jan Kotyza, Soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions, Polish People’s Army – a Biographical Outline
Ян Котыза – солдат Армии Крайовой, Крестьянских Батальонов и народного Войска Польского. Биографический очерк
Autorzy:
Paduchowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1916505.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Jan Kotyza
Polskie Państwo Podziemne
ZWZ/AK
Bataliony Chłopskie
Ruch Ludowy
powiat krakowski
II wojna światowa
konspiracja
Bieńczyce
ludowe Wojsko Polskie
Polish Underground State
Home Army
Peasants’ Battalions
Peasant movement
Cracow district
World War II
underground work
Polish People’s Army
Ян Котыза
Польское подпольное государство
Армия Крайова
Крестьянские батальоны
Народное движение
краковский повят
Вторая мировая война
подпольное движение
Беньчице
народное Войско Польское
Opis:
Artykuł przedstawia zarys biografii Jana Kotyzy, żołnierza Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich oraz ludowego Wojska Polskiego. Urodził się w podkrakowskich Bieńczycach w rodzinie chłopskiej. Dzięki uporowi rodziców i nauczycieli ukończył gimnazjum, a następnie również Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Kotyza objął posadę kierownika nowobudowanego stadionu miejskiego przy Alei 3 Maja w Krakowie. Był oficerem rezerwy, ale nie wziął udziału w kampanii polskiej 1939 r. W czasie okupacji zaangażował się w pracę konspiracyjną. Pierwotnie polegała ona tylko na kolportażu podziemnych pism. Przystąpił do Związku Walki Zbrojnej, przyjął ps. „Krzemień”. Początkowo organizował pluton na terenie wsi Bieńczyce, Krzesławice oraz Mistrzejowice. Następnie został komendantem placówki ZWZ Mogiła, która obejmowała terytorialnie gminy Mogiła, Ruszcza oraz Węgrzce. Z szeregów ZWZ przeszedł do Batalionów Chłopskich. Jednocześnie został członkiem konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Po scaleniu BCh z AK objął dowództwo batalionu krypt. „Pająk”. W 1943 r. awansował w ramach BCh i został komendantem powiatu krakowskiego krypt. „Nadleśnictwo nr 6”. W niedługim czasie po oswobodzeniu od Niemców zgłosił się na wezwanie nowych władz do tzw. ludowego Wojska Polskiego. Początkowo nie trafił na front, ostatecznie został wysłany do 2 Armii WP. Nie zdążył wziąć udziału w walkach z Niemcami – był pod Dreznem, skąd wycofano go przez Wrocław do Rzeszowa, gdzie brał udział w walkach z UPA. Po zdemobilizowaniu wrócił w rodzinne strony.
The article presents a biographical outline of Jan Kotyza, a soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions and the Polish People’s Army. He was born in Bieńczyce near Cracow in a peasant family. Thanks to the persistence of his parents and teachers he finished high school and then studied physical education at the Jagiellonian University. Just before the outbreak of World War II, Kotyza took over the position of manager of the newly built city stadium at 3 Maja Avenue in Cracow. He was a reserve officer but did not take part in the Polish campaign of 1939. During the occupation he got involved in underground work. Initially, it consisted only in the distribution of underground magazines. He joined the Union of Armed Struggle (ZWZ) and took pseudonym „Krzemień”. Initially he organized a platoon in the villages of Bieńczyce, Krzesławice and Mistrzejowice. Then he became the commander of the ZWZ post „Mogiła”, which included municipalities: Mogiła, Ruszcza and Węgrzce. He left the ZWZ to join the Peasants’ Battalions (BCh). At the same time he became a member of the underground People’s Party „Roch”. After the BCh where merged with the Home Army, he took command of the „Pająk” battalion. In 1943, he was promoted within the BCh and became commander of the Cracow district codenamed „Forest Inspectorate No. 6”. Shortly after the liberation from the Germans, he answered the call of the new authorities to join the so-called Polish People’s Army. Initially he was not sent to the front, eventually he was sent to the 2nd Army. He did not manage to take part in fights against the Germans. He was near Dresden, from where he was withdrawn through Wrocław to Rzeszów, where he took part in fights with the Ukrainian Insurgent Army. After being demobilized, he returned to his hometown.
В статье представлен биографический очерк Яна Котызы, солдата Армии Крайовой, Крестьянских батальонов и народного Войска Польского. Ян Котыза родился в Беньчице под Краковом, в крестьянской семье. Благодаря настойчивости родителей и учителей он окончил гимназию, а впоследствии учился по направлении „физическая культура” в Ягеллонском университете. Незадолго до начала Второй мировой войны Котыза занял должность управляющего недавно построенным муниципальным стадионом на улице Аллея 3 Мая в Кракове. Котыза был офицером запаса, но в Польской кампании 1939 г. участия не принимал. Во время оккупации он был задействован в конспиративных действиях, которые поначалу заключались только в распространении подпольной прессы. Он вступил Союз вооруженной борьбы (СВБ) принял псевдоним «Кшемень» („Кремень”). Первоначально он организовал взвод в деревнях Беньчице, Кшеславице и Мистшейовице. Затем он стал командиром поста СВБ „Могила”, который территориально охватывал три гмины: Могилу, Рушчу и Венгжце. Из Союза вооруженной борьбы Котыза перешел в Крестьянские Батальоны и одновременно с этим стал членом конспиративной Народной Партии „Рох”. После объединения Армии Крайовой и Крестьянских Батальонов он стал командовать батальоном „Пайонк” („Паук”). В 1943 г. в рамках Крестьянских Батальонов он получил повышение и стал комендантом краковского повята под криптонимом „Лесной округ №6”. Вскоре после освобождения от немцев он откликнулся на призыв новых властей присоединиться к народному Войску Польскому. Поначалу его не высылали на фронт, но затем все-таки отправили на фронт 2-ой армии Войска Польского. Котыза не успел принять участие в боях с Германией. Он был под Дрезденом, откуда был выведен через Вроцлав в Жешув, где принял участие в боях с УПА. После демобилизации вернулся на родину.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2020, XXI (LXXII), 4 (274); 145-169
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz-legionista Józef Panaś w antysowieckiej konspiracji we Lwowie w latach 1939–1940
Autorzy:
Stawarz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373765.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Józef Panaś
okupacja sowiecka
konspiracja
agresja
Soviet occupation
conspiracy
aggression
Opis:
Artykuł ukazuje działalność Józefa Panasia – zasłużonego duszpasterza, odważnego legionisty i żołnierza, a także działacza ruchu ludowego w okresie Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to postać stosunkowo mało znana i w najnowszej historiografii zajmuje niewiele miejsca. Opracowanie to wpisuje się w ciąg badań prowadzonych przez autora dotyczących pojedynczych losów ludzkich wpisanych w burzliwe i tragiczne dzieje XX w. Bohater tego tekstu jest jednym z wielu polskich duchownych, który najpierw stał się żołnierzem-kapelanem odradzającego się Wojska Polskiego, a później działaczem ruchu ludowego. Mimo że należał do drugoplanowych aktorów sceny wojskowej, następnie zaś politycznej, to jego wkład w późniejsze odzyskanie przez Polskę niepodległości był znaczący. Artykuł ukazuje niezwykłą determinację, odwagę, oddanie sprawom kraju oraz walkę o jego niepodległość ze zbrodniczym okupantem. Z dużą dozą prawdopodobieństwa należy stwierdzić, że ksiądz-legionista poniósł śmierć z rąk NKWD w kwietniu 1940 r. Jako wojskowy dołączył do list śmierci z Katynia i tysięcy miejscowości, w których Sowieci dokonywali mordów na narodzie polskim. W opracowaniu nakreślono również w sposób syntetyczny życie Polaków pod sowieckim władztwem. Zaprezentowano ponadto różne wersje związane ze śmiercią J. Panasia.
This article to present the activities of Józef Panaś – a distinguished priest, brave legionnaire and soldier, as well as an activist of the peasant movement during the Second Polish Republic. He is a relatively unknown figure and takes up little space in the latest historiography. This study is a continuation of research conducted by the author of this article on individual human fatest inscribed in the turbulent and tragic history of the 20th century. The hero of this text is one of many Polish clergymen who first became a soldier-chaplain of the resurgent Polish Army and then an acivist of the peasant movement. Although the chaplain belonged to the supporting actors of the military and later political scene, his contribution to Poland’s regaining independence was significant. The article in question shows remarkable determination, courage, devotion to the affairs of the country and the fight its independence against the criminal invader. It is highly probable that the priest-legionnaire died at the hands of the NKVD in Aprl 1940. As a military man, he joined the death lists from Katyn and the thousands of towns where the Soviets murdered the Polish nation. The article describes in a synthetic way the life of Poles under Soviet rule. Moreover in the aforementioned study, various were presented in connection with the death of Józef Panaś.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 106; 125-141
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marian Piotrowicz „Kometa” (1923–2019)
Marian Piotrowicz “Kometa” (1923–2019)
Autorzy:
Stefańska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028701.pdf
Data publikacji:
2020-09-28
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
konspiracja
Związek Walki Zbrojnej Armii Krajowej (ZWZ–AK)
Rejon VI Szadek
conspiracy
World Union of Home Army Soldiers
VI District Szadek
Opis:
Marian Piotrowicz związany był z Szadkiem poprzez fakt zamieszkania, edukację oraz działalność konspiracyjną w strukturach ZWZ–AK. Wstąpił do organizacji niepodległościowej działającej na terenie Szadku w marcu 1941 r. i przyjął pseudonim „Kometa”. W ugrupowaniu dowodzonym przez „Orlicza”, pozostawał do dyspozycji komendanta pełniąc obowiązki dowódcy plutonu z zadaniem transportu broni i amunicji. Jako najbliższy współpracownik komendanta wspierał go w poszukiwaniu i werbowaniu odpowiednich osób w szeregi konspiracyjne. Po wojnie w 1945 r. opuścił Szadek. Ukończył w Krakowie Akademię Górniczo-Hutniczą. Jako inżynier pracował w Przedsiębiorstwie Budowy Zakładów Przemysłu Węglowego w Bytomiu, w tym czasie zajmując się nauczaniem w szkołach górniczych. Po przejściu na emeryturę zaangażował się w tworzenie struktur organizacji kombatanckiej, został prezesem Okręgu Śląskiego ŚZŻAK. Był niestudzonym działaczem w krzywieniu idei Polskiego Państwa Podziemnego. W 1989 roku przyczynił się do integracji szadkowskiego środowiska kombatanckiego inspirując powołanie terenowego koła SZŻAK w Szadku.
Marian Piotrowicz was connected with Szadek through living and receiving education in this town, and conspiratorial activity in the structures of the Union of Armed Struggle – Home Army. He joined an underground organization in Szadek in March 1941, under the pseudonym „Kometa”. In a group headed by „Orlicz” he had the function of platoon commander responsible for arms and munitions transport, and recruitment of new members. After the war, in 1945, he left Szadek and completed education in the Mining and Metallurgy School in Cracow. As an engineer, he worked in the Mining Industry Plant in Bytom. He also worked as a teacher in schools of mining. After retirement he was engaged in forming the structures of a combatant organisation. President of the Silesian District of the World Union of Home Army Soldiers, very active in promoting the idea of the Polish Underground State. In 1989 he contributed to the integration of the combatant community in Szadek by establishing the local association of the World Union of Home Army Soldiers in Szadek.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2020, 20; 153-168
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konspiracja i podziemie narodowe w powiecie siedleckim w latach 1939-1950
Conspiracy and nationalist underground in the Siedlce poviat in 1939-1950
Autorzy:
Potyra-Kowalska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564187.pdf
Data publikacji:
2019-09-25
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
II wojna światowa
konspiracja
Niemcy
okupacja
Rosja
podziemie
ruch narodowy
komunizm
World War II
nationalist conspiracy
Germany
occupation
Soviet Union
underground
communism
Opis:
Artykuł opisuje formy działalności konspiracyjnej i zbrojnej poszczególnych polskich organi-zacji ruchu narodowego oraz specyfikę ich funkcjonowania w czasach okupacji niemieckiej 1939-1944 oraz w pierwszych latach okupacji sowieckiej 1944-1950. Autorka prezentuje linię programową tych formacji konspiracyjnych, zaś jako teren badań wybrała powiat siedlecki, gdzie podziemie narodowe działało w sposób bardzo aktywny, posiadając wielu sympatyków i szeroką bazę społeczną. Ramy chronologiczne artykułu wyznaczają początek oraz koniec podziemia narodowego zarówno w Polsce, jak i na terenie powiatu siedleckiego. Głównym celem pracy jest charakterystyka działalności konspiracji i podziemia szeroko pojętego obozu narodowego w powiecie siedleckim w czasie II wojny światowej i w latach tzw. II konspiracji, która oznacza działalność przeciwko sowieckiemu zniewoleniu.
The article describes the forms of conspiratorial and armed activity of selected Polish nation-alist organizations and the specificity of its functioning during the Soviet occupation of 1944-1950. The author presents the program line of these underground formations, and as the research area she chooses the Siedlce poviat, where the nationalist underground operated very actively, having many supporters and a broad social base. The chronological framework of the article marks the beginning and the end of the national underground both in Poland and in the poviat of Siedlce. The main purpose of the work is the characteristic of the activity of the underground and nationalist underground in the Siedlce poviat during the Second World War and in the so-called Second Conspiracy, what stands for the activity against the Soviet enslavement.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2019, 17; 211-248
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1968

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies