Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dostojewski" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Sceniczne adaptacje powieści Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego w Krakowie w latach 2000-2015
Theatrical adaptations of Fyodor Dostoevskys novel Crime and Punishment in Krakow 2000-2015
Autorzy:
Karlikowska-Pąsiek, Magdalena Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460003.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
teatr
Polska
Rosja
Dostojewski
literatura
kultura
theater,
Polska
Russia
Dostoyevsky
literature
culture
Opis:
Cel badań. Celem badań było sprawdzenie, które wątki powieści Fiodora Dostojewskiego polski reżyser pominął lub zmienił i jaki jest tego efekt dla przedstawienia jako całości. Metodologia. Przedmiotem badań były adaptacje sceniczne utworów Fiodora Dostojewskiego wystawiane w krakowskich teatrach repertuarowych w latach 2000 – 2015. W pracy został przeanalizowany polski scenariusz adaptacji powieści „Zbrodnia i kara” w reżyserii Waldemara Śmigasiewicza (2007). Hipoteza robocza zakłada, że przenoszenie dzieł literackich z jednej formy do drugiej (dzieło literackie – teatr) i z jednej kultury do drugiej (Rosja – Polska) wiąże się z utratą niektórych wątków. Wyniki. Analiza wykazała, że Waldemar Śmigasiewicz zmieniając formę przekazu dzieło literackie – teatr) oraz przenosząc utwór z jednej kultury do drugiej (Rosja – Polska) dokonał licznych skrótów w tekście powieści. Waldemar Śmigasiewicz w przedstawieniu „Zbrodnia i kara” skupił się przede wszystkim na kondycji psychicznej Raskolnikowa oraz na dramatyczności procesu dochodzenia do świadomości zbrodniarza. Wnioski. W badaniu zostały wzięte pod uwagę aspekty przekładu dzieła literackiego na dzieło sceniczne. Badanie modyfikacji treści oryginalnego tekstu oraz przekładu nie ma na celu oglądu spostrzeżeń polskiego widza. Uzyskane wyniki przedstawiają jedynie możliwość odkodowania i zrozumienia najważniejszych wątków powieści „Zbrodnia i kara”, jaką widzowi daje reżyser.
Purpose of research. The primary objective was to check which topics of Fyodor Dostoyevsky's novel, had omitted or changed by polish director and what the effect is for whole performance. Methodology. The subject of objective studies were stage adaptations of works by Fyodor Dostoevsky exhibited in Krakow repertory theaters in the years 2000 - 2015. The articel analyzed the Polish scenario of adaptation of the novel "Crime and Punishment" directed by Waldemar Śmigasiewicz (2007). The working hypothesis is that the transfer of literary works from one form to another (literary work - theater) and from one culture to another (Russia - Poland) is associated with the loss of some threads. Results. The analysis showed that Waldemar Śmigasiewicz by changing the form of the message (literary work - theater) and by transferring the work from one culture to another (Russia - Poland), made numerous abbreviations in the text of the novel. Waldemar Śmigasiewicz in the performance "Crime and Punishment" focused primarily on the mental condition of Raskolnikov and the drama of the process of reaching the consciousness of a criminal. Conclusions. The study took into account the aspects of transformation a literary work into a stage work. The examination of the modification of the content of the original text and translation is not intended to inspect the observations of the Polish viewer. The obtained results show only the possibility of decoding and understanding the most important themes of the novel "Crime and Punishment", which the viewer gives the director.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2018, 8; 534-542
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ duchowości Pustelni Optyńskiej na twórczość rosyjskich filozofów i pisarzy XIX w.
The Influence of the Spirituality of the Optina Monastery on the Work of Russian Philosophers and Writers of the Nineteenth Century
Autorzy:
Kuprjanowicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420356.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Pustelnia Optyńska
starcy
Kirejewski
Gogol
Leontjew
Dostojewski
The Optina Monastery
The Elders
Kireyevsky
Leontyev
Dostoyevsky
Opis:
Monastery w Rosji w XIX–stym wieku miały bardzo duży wpływ na naród. Jednym z takich monasterów był właśnie wtedy Kozielski Monaster Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni zwany Pustelnią Optyńską. Był to taki ośrodek duchowy, do którego przybywali pielgrzymi nie tylko z prostego ludu. Częstymi gośćmi w monasterze byli rosyjscy filozofowie i pisarze. Duchowe pożywienie, jakie otrzymywali od mnichów wpływało na ich twórczość i życiowe dążenia. Starcy z Pustelni Optyńskiej stawali się dla nich duchowymi przewodnikami i moralnymi autorytetami, a nawet twórczą inspiracją. Twórcami rosyjskiej kultury tego okresu mającymi kontakt z Pustelnią Optyńską byli m.in. Iwan Kirejewski, Nikołaj Gogol, Fiodor Dostojewski i Konstantin Leontjew. Żywe kontakty ze starcami z Pustelni Optyńskiej otwierały w filozofach i pisarzach pokłady głębokiej duchowości, podtrzymujące ich siły do moralnego przeobrażenia nie tylko własnej osoby, ale i całego społeczeństwa.
Monasteries in nineteenth century Russia had a major influence on the nation. One such example was the Monastery of the Entrance of the Mother of God into the Temple in Kozelsk, which is also known as the Optina Monastery. The pilgrims who travelled to this spiritual centre were not only common people. Russian philosophers and writers were also guests at the monastery on several occasions. The spiritual nourishment which they received from the monks influenced their creativity and life aspirations. The Elders of the Optina Monastery became for them spiritual guides and moral authorities, and even creative inspiration. The creators of Russian culture at that time, who were in contact with the Optina Monastery include, Ivan Kireyevsky, Nikolai Gogol, Fyodor Dostoevsky and Konstantin Leontyev. Personal contact with the Elders of the Optina Monastery contributed to the these philosophers’ deeply spiritual views, which sustained their strength for the moral transformation not only of their own person, but also of the whole of society.
Źródło:
ELPIS; 2016, 18; 57-64
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbliżenie dwóch gigantów: Norwid i Dostojewski
The Encounter of Two Giants: Norwid and Dostojewski
Autorzy:
Zieliński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117500.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Dostojewski
XIX wiek
Norwid
komparatystyka
paralela literacka
comparative research
Dostoevsky
a literary parallel
Nineteenth Century
Opis:
Omówienie, niepozbawione akcentów osobistych, książkowej wersji rozprawy doktorskiej Ewangeliny Skalińskiej, poświęconej Norwidowi i Dostojewskiemu. Autor omawia trójdzielną kompozycję rozprawy, zwracając uwagę na brawurowość analizy porównawczej Assunty Norwida i Łagodnej Dostojewskiego. Wskazuje też na otwartość zaprezentowanego projektu badawczego. Na zasadzie pars pro toto omówiona została paralela dwóch tekstów „londyńskich” – Larwy Norwida i Zimowych notatek z lata Dostojewskiego. W zakończeniu mowa jest o inspirującej roli książki – wypełnia ona istotną lukę oraz wyznacza horyzont dalszych prac komparatystycznych.
A personal review of the book version of Ewangelina Skalińska’s doctoral thesis devoted to Norwid and Dostoevsky. It discusses the threefold composition of the dissertation and underlines the dashing comparative analysis of Norwid’s Assunta and Dostoevsky’s A Gentle Creature. The open character of the research project is stressed. The reviewer discusses in detail another parallel, between two London texts: Norwid’s The Larva and Dostoevsky’s Winter Notes on Summer Impressions. In conclusion there is a passage on the inspiring role of Skalińska’s book, which fills an important gap and draws a horizon for the future comparative research.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2020, 38; 247-251
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ideałów w twórczości i życiu Fiodora Dostojewskiego. Polemika z uwagami Lwa Szestowa
Autorzy:
Putała, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195107.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Lev Shestov
Fyodor Dostoyevsky
ideals
rationalism
existence
Lew Szestow
Fiodor Dostojewski
ideały
racjonalizm
egzystencja
Opis:
Lew Szestow w swoim studium nad twórczością i życiem Fiodora Dostojewskiego ukazuje pisarza jako myśliciela, który wraz z doświadczeniem życiowym wyzbywa się naiwnego odniesienia do ideałów i stopniowo odkrywa istotę dramatu ludzkiej egzystencji. Szestow – krytyk idealizmu i tradycji opartej na rozumie – pokazuje proces porzucania przez Dostojewskiego ideałów jako akt filozoficznej odwagi i wyjście z ograniczeń racjonalnego dyskursu. Przy tym Szestow pomija pozytywną, poznawczą funkcję odniesienia do ideałów, którą – zdaniem autorki – Dostojewski, wbrew przypisywanym mu przez Szestowa poglądom, zauważa.
In Shestov’s study of the work and life of Fyodor Dostoyevsky, Shestov presents the writer as a thinker who, together with his life experience, disposes of naive reference to ideals and gradually discovers the essence of the drama of human existence. Shestov, a critic of idealism and reason-based tradition, shows Dostoyevsky’s process of abandoning ideals as an act of philosophical courage and a way out of the limitations of rational discourse. At the same time, Shestov ignores the positive and cognitive function of reference to ideals, whereas Dostoyevsky distinguishes it despite the views attributed to him by Shestov, as the author observes.
Źródło:
Logos i Ethos; 2021, 56, 1; 101-118
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metafora podziemia w twórczości Andrieja Zwiagincewa (na podstawie serialu Czarny pokój: Obscure, Bushido, Wybór).
The metaphor of the underground in the works of Andrei Zvyagintsev (on the basis of the series Black Room: Obscure, Bushido, Choice)
Метафора подполья в творчестве Андрея Звягинцева (на материале сериала Черная комната: Obscure, Бусидо, Выбор)
Autorzy:
Waligórska-Olejniczak, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085345.pdf
Data publikacji:
2022-05-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Звягинцев
подполье
Obscure
Бусидо
Выбор
Dostojewski
Zwiagincew
podziemie
Bushido
Wybór
Dostoevsky
Zvyagintsev
underground
Choice
Opis:
Celem artykułu jest analiza trzech odcinków serialu Czarny pokój (2000), wyreżyserowanych przez Andrieja Zwiagincewa, tj. epizodów Obscure, Bushido i Wybór z punktu widzenia metafory podziemia, mającej swe źródło w utworze Fiodora Dostojewskiego Notatki z podziemia (1864). Zaproponowane postępowanie badawcze ma charakter komparatystyczny, podstawę metodologiczną stanowi kategoria szeroko rozumianej intertekstualności, bliska pojęciu pamięci tekstu w rozumieniu Renate Lachmann. Wybrane filmy Zwiagincewa nie były dotychczas przedmiotem szczegółowych studiów filmoznawczych. Zaprezentowany punkt widzenia pozwala postrzegać podziemie jako metaforę wiodącą nie tylko dla wspomnianych epizodów serialu, ale także innych filmów rosyjskiego reżysera. Zauważone podobieństwa tematyczne i rozwiązania formalne w tekście filmowym i literackim pomagają sformułować wniosek, że metafora podziemia jest w nich przede wszystkim znakiem pustej formy, kryzysu współczesnego świata i degradacji człowieka, sprzężonym z utratą więzi między „ja” a „my”.
Целью статьи является анализ трех эпизодов сериала Черная комната (2000) Андрея Звягинцева, т.e. Obscure, Бусидо и Выбор с точки зрения метафоры подполья, берущей начало в тексте Федора Достоевского Записки из подполья (1864). Методологической основой исследования является категория широко понимаемой интертекстуальности, близкая концепции памяти текстa в понимании Ренате Лахманн. Избранные фильмы Звягинцева до сих пор не были предметом детального кинематографического или сравнительного анализa. Представленная точка зрения позволяет воспринимать подпольe как ведущую метафору не только для упомянутых выше эпизодов сериала, но и для других фильмов российского режиссера. Отмеченные тематические сходства и формальные решения в фильме и художественном тексте помогают сформулировать вывод о том, что рассматриваемая метафора это прежде всего признак пустой формы, кризиса современного мира, деградации человека и потерии связи между «я» и «мы».
The aim of the article is the analysis of the three episodes of the series The Black Room (2000), directed by Andrei Zvyagintsev, i.e. Obscure, Bushido and Choice. The focus of the interpretation constitutes the metaphor of the underground, which is derived from Fyodor Dostoevsky’s novel Notes from the underground (1864). The author presents the case study of comparative nature, whose methodological framework constitutes the category of intertextuality, understood broadly as being close to Renate Lachmann’s notion of the memory of the text. So far the selected films of Zvyagintsev have not been the subject of detailed film analyses. The presented point of view allows us to identify the underground as the metaphor, which is crucial for understanding not only the mentioned episodes of the series but also other films of the Russian director. The noted thematic similarities as well as formal solutions lead to the conclusion that the metaphor of the underground is first of all the sign of the empty form, the crisis of the contemporary world and the degradation of the human being, which are linked to the breakdown of the relationship between the individual and the collective.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 2 (178); 96-118
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powieść „Inny” Jurija Mamlejewa wobec artystycznego poznania Fiodora Dostojewskiego
Novel “The Other” by Yuri Mamleev in the light of artistic perception of Fyodor Dostoyevsky
Autorzy:
Przybysz, Anna Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915269.pdf
Data publikacji:
2018-09-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Mamleev
Dostoyevsky
sleep
doppelganger
fantastic realism
metaphysical realism
Mamlejew
Dostojewski
sen
sobowtór
realizm fantastyczny
realizm metafizyczny
Opis:
The aim of this article is to show the undeniable influence of Fyodor Dostoyevsky’s artistic method on Yuri Mamlejev’s literary works in particular in relation to his novel The Other. Relying on these determinants of fantastic realism, which for many researchers are referred to as the most significant elements of Dostoyevsky’s artistic method, we make an attempt to show that the carnival which combines the two orders in the works of the 19th century writer: the real (scientific) and the surreal (magic), makes the fantasy become an integral part of the surrounding space. Simultaneously the concept of fiction should be understood through such categories as: paradoxicality, iconicity, a word as a vessel, sleep, hallucinations, picture in picture, doppelgänger that foster deep psychological self-understanding of the entity. In the article we aim to expose some of the abovementioned categories of constructing the world of Dostoyevsky’s works and making up, as defined by the author himself “the realism of higher sense” which, in a slightly modified form, although still clearly visible, is also reflected in Mamleev’s artistic method – metaphysical realism. The main emphasis is put on the categories of sleep and doppelgänger which are the clearest examples of Yuri Vitalevich’s inspiration.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2014, 4; 169-179
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie, czyli obce. O tłumaczeniach (nie)sławnego rozdziału Braci Karamazow Fiodora Dostojewskiego
Polish, Meaning foreign. On Translating an (In)Famous Chapter of The Brothers Karamazov by Fyodor Dostoyevsky
Autorzy:
Rozwadowska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364954.pdf
Data publikacji:
2019-03-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
series of translation
history of translation
russian literature
Dostoevsky
seria przekładowa
historia przekładów
literatura rosyjska
Dostojewski
Opis:
W artykule przedstawiono porównawczą interpretację tłumaczeń jednego z najbardziej kontrowersyjnych dla polskich odbiorców fragmentu powieści Dostojewskiego pt. Bracia Karamazow. Rozdział ten stanowi szczególnego rodzaju wyzwanie translatorskie zarówno pod względem ideowym (prześmiewcze przedstawienie Polaków jako jednowymiarowych Schwarzcharakterów powieści), jak i językowym (mieszanina języka rosyjskiego i polskiego, jaką posługują się bohaterowie). Wszystko to wymaga od tłumaczy spojrzenia na kulturę docelową i na siebie samych – jej przedstawicieli – jako na obcych. Celem niniejszego studium jest ukazanie, w jaki sposób autorzy polskich przekładów Braci Karamazow mierzą się z tym wyzwaniem lub uchylają się przed nim, oraz rozważenie czy i jak tłumaczom udaje się „obronić” wielkość Dostojewskiego jako światowej sławy pisarza w kulturze, do której odnosił się krytycznie, a nawet wrogo.
The article presents a comparative interpretation of translations of one of the most controversial (among Polish readers) fragment taken from Dostoyevsky’s The Brothers Karamazov. The paper presents translators with a particular challenge, ideologically and linguistically. In all for these cases, translators see the target culture and themselves as representatives, as aliens. This review aims to show the way different translators approached the task, with greater or lesser success, in spite of critical attitudes being expressed towards Poland and its people.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 14; 40-53
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vladimir Nabokov jako wykładowca literatury
Vladimir Nabokov as Literature Professor
Autorzy:
Grygiel, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879601.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Nabokov
wykłady
literatura rosyjska
literatura europejska
Dostojewski
Gogol
Tołstoj
Czechow
lectures
Russian literature
European literature
Dostoyevsky
Tolstoy
Chekhov
Opis:
Vladimir Nabokov podjął pracę wykładowcy akademickiego po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał na Wellesley College i Uniwersytecie Cornella literaturę europejską i literaturę rosyjską. W swoich wykładach pisarz zaprezentował kategoryczne i kontrowersyjne opinie na temat literatury, podzielił ją na arcydzieła i utwory, jego zdaniem mierne, stworzył hierarchię literacką, wynikającą z osobistych autorskich przekonań i upodobań. W literaturze rosyjskiej zachwalał twórczość M. Gogola, L. Tołstoja i A. Czechowa, negatywnie ocenił dorobek F. Dostojewskiego i M. Gorkiego. Z literatury europejskiej wyróżnił wybrane dzieła M. Prousta, J. Joyce’a i G. Flauberta, w każdym wypadku wskazywał na wartości kluczowe dla swojego dorobku, metody znamienne dla całej swojej prozy. Wykłady Nabokova stanowią nierozerwalną część jego dokonań literackich, są wykładnią literackiej filozofii pisarza. Владимир Набоков – профессор литературы Владимир Набоков стал преподавателем литературы после переезда в США, где читал лекции в колледже Уэлсли и Корнеллском университете по русской и зарубежной литературах. В своих лекциях писатель представил твердые и спорные суждения на литературу, разделяя ее на шедевры, и, по его мнению, посредственные произведения, сочинил литературную иерархию как результат собственных авторских взглядов и симпатий. В русской литературе восхищался творчеством Н. Гоголя, Л. Толстого и А. Чехова, отрицательно высказывался на тему достижений Ф. Достоевского и М. Горького. В зарубежной европейской литературе подчеркивал значение выбранных произведений М. Пруста, Д. Джойса и Г. Флобера, в каждом случае определяя ключевые ценности и значительные методы для своего прозаического творчества. Лекции Набокова составляют неотделимую часть его творческого наследия, являются интерпретацией литературной философии писателя.
When he arrived to the United States Vladimir Nabokov took a job as the university lecturer at Wellesley College and Cornell University. He taught Russian and European literature. In his lectures he presented a categorical and controversial opinions on literature, he divided it into masterpieces and works. In his opinion he created a hierarchy of literary resulted from his personal beliefs and preferences. In Russian literature, he praised works of M. Gogol, L. Tolstoy and Chekhov. He negatively assessed the achievements of F. Dostoevsky and M. Gorky. In the European literature he singled selected works of Marcel Proust, Joyce J. and G. Flaubert. In any case he pointed to the key values for his Works and methods characteristic of all his prose. Nabokov's lectures are the integral part of his literary achievements and they are writer’s literary philosophy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 7; 137-147
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyprian Norwid w Crystal Palace albo czy istnieje światopogląd modernistyczny Norwida?
Cyprian Norwid in Crystal Palace or does the Norwid’s modern view of the world exist?
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967375.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Fyodor Dostoevsky
Modernism
Romanticism
eschatology
Cyprian Norwid
Crystal Palace
fiodor dostojewski
crystal palace
modernizm
romantyzm
eschatologia
cyprian norwid
Opis:
The author of the article aims to add his voice to the debate (fundamental for the studies of Norwid) on the tangled historical and literary origin of Cyprian Norwid and methods of legitimising it: the romantic and modernist. Although the text is clearly seeking a new language to talk about Norwid’s association with the subsequent modernist era (to describe Norwid’s case the author uses the term “fuzzy modernism,” while calling the poet himself “ an eschatologist of modernism,” distinct in this respect from the apparently similar Fyodor Dostoyevsky – modernist eschatologist), the ultimate conclusion is the Polish poet should be placed in the contaminated trend. Also suggested is a need for a study of his literary works that would provide a double model of the nineteenth background of Norwid’s text: as romantic, and at the same time modernist. As a symbol of Norwid’s modernity’s the author chooses London’s Crystal Palace, a place that Norwid (like Dostoyevsky) visited between 3 and 13 December 1852.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Na skraju przepaści...”. Dostojewski, Gogol, Bieliński
„On the brink of an abyss...”: Dostoevsky, Gogol, Belinsky
Autorzy:
Krasicki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15036644.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
V. Belinsky
Christianity
F. Dostoevsky
N. Gogol
Russian literature
W. Bieliński
chrześcijaństwo
F. Dostojewski
M. Gogol
literatura rosyjska
Opis:
W artykule podejmuje się problem osobistych relacji między Fiodorem Dostojewskim, Mikołajem Gogolem i Wissarionem Bielińskim. Zostaje pokazane, jak osobiste stosunki pomiędzy nimi wpłynęły na koleje ich losu i na rozwój twórczości Gogola oraz Dostojewskiego. Stawia się tezę, że relacja ta została określona przez zwrot ideowy w twórczości Dostojewskiego – jego odejście od realizmu (Biedni ludzie) w kierunku „realizmu fantastycznego” (Sobowtór) – a także przez stanowisko ideowe Gogola w ostatnich latach życia, wyrażone w Wybranych fragmentach korespondencji z przyjaciółmi.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2021, 2; 195-205
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie) Chcieć być wszystkim. Stawrogin i najgłębsza otchłań Dostojewskiego
(Not) to want to be everything. Stavrogin and Dostoevsky’s final abyss
Autorzy:
Kruszelnicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391847.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Dostoevsky
Stavrogin
classic Russian interpretations
existentialism
omnitude
despair
suffering
freedom
Dostojewski
Stawrogin
klasyczne interpretacje rosyjskie
egzystencjalizm
pełnia
rozpacz
cierpienie
wolność
Opis:
This paper proposes a new interpretation of Niyevsky’s novel The Devils. This reading opposes the very influential line of interpretation employed in wkolai Vsevolodowich Stavrogin – a relentlessly intriguing character in Fyodor Dostoorks of thinkers working within the current of Russian symbolism and “cultural renaissance” from the beginning of the 20th century. The author argues that this “religious” interpretive tradition contributes to one of the greatest misunderstand-ings concerning Dostoyevsky’s work in that it oversimplifies its ambivalence and obscures one of Dostoyevsky’s darkest insights into the human soul, initially revealed in Notes From the Under-ground and from that time on recurring in each of his major novels. In the first part of the article, several classic Russian interpretations of Stavrogin are examined in order to show their common tendency to morally judge Stavrogin from the Orthodox point of view, recognize his greatest sin in the lack of faith in God and for that reason see before him only the perspective of self-disintegration and inevitable death. The author argues that “religious” interpretations do not explain the mystery of Stavrogin. What is more, they homogenize the complexity of his character and offer an all-to-easy solution to the vital philosophical problem which reiterates in Dostoyevsky’s entire mature fiction and which finds its greatest artistic representation in Stavrogin himself.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2015, 24; 195-218
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Straszna” i „dziwna” zwykłość człowieka. Problem rozumienia postaci w dziele F. Dostojewskiego (w świetle opowiadania Wieczny mąż)
The „terrifying” and „strange” mundanity of man: Understanding the protagonist in F. Dostoevsky’s work (The Eternal Husband in focus)
Autorzy:
Kruszelnicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15044113.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
F. Dostoevsky
„The Eternal Husband”
hospitality
interpretation
language
mystery
understanding
F. Dostojewski
gościnność
interpretacja
język
rozumienie
tajemnica
„Wieczny mąż”
Opis:
Co istotnego ma do powiedzenia Dostojewski, gdy nie pisze o wielkich metafizycznych ideach? Zaprasza do namysłu nad zagadką bycia człowiekiem, nad tym, jak trudną, niemożliwą wręcz rzeczą jest ostateczne wyjaśnienie jego tajemnicy, a wreszcie, jak bardzo sam gest zgłębiania, oceniania, sądzenia drugiego człowieka jest gestem ambiwalentnym, przed którym ludzka psyche próbuje się bronić. W tym konsekwentnym uchylaniu się przed poznawczym wyczerpaniem znajduje ona sprzymierzeńca w postaci artystycznego słowa rosyjskiego pisarza. Psychologiczno-filozoficzny pogląd Dostojewskiego na jednostkę uzyskuje odzwierciedlenie w poetyce jego dzieł. Niniejszy tekst bada i naświetla ten związek w drodze analizy zazwyczaj mniej znanego czytelnikom opowiadania Wieczny mąż.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2021, 2; 245-263
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O związkach literatury i filozofii na przykładzie postaci Iwana Karamazowa
Autorzy:
Kochanowski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644038.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
literatur
Philosophie
Unterscheidung
Ambivalenz
Dostojewskij
Schestow
Berdiajew
literature
philosophy
delimitation
ambiguity
Dostoyevsky
Shestov
Berdyaev
literatura
filozofia
rozgraniczenie
niejednoznaczność
Dostojewski
Szestow
Bierdiajew
Opis:
Stanislaw Gałkowski weist im Artikel Die Grenze der Philosophie. Die Metapher in der Philosophie am Beispiel der Sprache von Józef Tischner auf die Notwendigkeit hin, zwischen Literatur und Philosophie zu unterscheiden. Die Philosophie sei demnach ein Gebiet, dessen Anforderungen die intersubjektive Kommunizierbarkeit und Überprüfbarkeit von verfochtenen Thesen sind. Indem ich mich auf das Beispiel der Figur von Iwan Karamazow und auf seine existentiellen Dilemmas stütze, die den Nährboden für philosophische Überlegungen von Leo Schestow und Nikolai Berdiajew bildeten, weise ich nach, dass die Philosophie sowohl solche Forschungsbereiche, die keine Nahtstellen mit der Literatur haben (wie Logik) als auch solche, die das literarische Schaffen benutzten und immer noch benutzen (wie Existenzphilosophie oder Metaphysik). Für jene Bereiche sind literarische Werke sowohl mittelbar eine Inspirationsquelle als auch unmittelbar philosophische Texte sensu stricte, indem sie die Grundlage für Polemik und weitere Forschungen bilden, was keinen Abbruch der Autonomie der Philosophie gegenüber der Literatur tut.
The author argues in favour of defining a clear distinction between literature and philosophy in view of their outright different nature. Intersubjectivity in communication and verifiability of theses are typical in philosophy. He quotes as example the case of Ivan Karamazov and his existential dilemmas which inspired Lev Shestov’s and Nicolai Berdyaev’s philosophical thoughts in order to observe that philosophy covers versatile domains of study such as logic, which is not tied up with literature directly, as well as fields such as philosophy of existence or metaphysics which have been drawing all along from literary output indirectly as a source of inspiration and directly providing strictly philosophical substance for polemics and studies. None of that jeopardizes the independence of philosophy from literature.
Stanisław Gałkowski w artykule Granica filozofii. Metafora w filozofii na przykładzie języka Józefa Tischnera wskazuje na konieczność rozgraniczenia pomiędzy literaturą a filozofią, jako dziedziną, której wymogiem jest intersubiektywna komunikowalność i sprawdzalność tez w jej ramach głoszonych. Opierając się na przykładzie postaci Iwana Karamazowa i jego egzystencjalnych dylematach, które stanowiły podłoże filozoficznej refleksji Lwa Szestowa i Mikołaja Bierdiajewa wskazuję, że filozofia mieści w sobie zarówno obszary badawcze, takie jak logika, które nie mają punktów stycznych z literaturą, jak i takie dziedziny, jak filozofia egzystencji bądź metafizyka, które korzystały i nadal korzystają z dorobku literackiego, zarówno pośrednio jako źródła inspiracji jak i bezpośrednio – jako tekstów stricte filozoficznych, będących podstawą polemik i dalszych badań, przy czym nie stanowi to zagrożenia dla autonomii filozofii wobec literatury
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Достоевский, Кант, Голосовкер — треугольник криминального детектива
Dostoevsky, Kant, Golosovker — crime triangle
Dostojewski, Kant, Gołosowker — kryminalny trójkąt detektywistyczny
Autorzy:
Marchevský, Ondrej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085339.pdf
Data publikacji:
2022-05-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
литература
философия
эстетика
Кант
Достоевский
Голосовкер
драма
literatura
filozofia
estetyka
Kant
Dostojewski
Gołosowker
dramat
Literature
Philosophy
Antithetics
Dostoevsky
Golosovker
Drama
Opis:
Корифеи мировой мысли, какими являются Достоевский и Кант, часто становятсяпредметом разного рода исследований. Предметом исследований становятся их жизнь, избранные мотивы творчества, конкретные произведения. Но лишь изредка они становятся героями произведений, выходящих за рамки их наследия или конфронтации с другими мыслителями. Как раз такой совсем нетрадиционный подход, проблематизация, и применяется в данной статье, вдохновлённой трудом Якова Эммануиловича Голосовкера «Достоевский и Кант». Голосовкер не является автором, последовательно рефлектировавшим творчество этих двух мыслителей. Это вдумчивый и систематически глубоко мыслящий автор, который посредством романа Достоевского «Братья Карамазовы» и антитетики Канта в «Критике чистого разума» создаёт нарратив, по своему характеру приближающийся к жанру военной криминальной драмы. Предметом критического анализа в данной статье становится как замысел, так и его реализация, процессуальная сторона его осуществления. В статье отмечается мотивировка авторского подхода, но прежде всего рассматривается, до какой степени (не)адекватным является метод его подхода к подлинному творчеству обоих авторов.
Greats of world thought, such as Dostoevsky and Kant, are often the subject of frequent research. The subject of research is their life, selected issues, separate works. Rarely do they become heroes of works that go beyond their legacy or confrontation with other thinkers. It is precisely this, indeed non-traditional aproach, that the presented text deals with. It is initiated by the work of Yakov Emanuelovich Golosovker Dostoevsky and Kant. Golosovker is not an author who consistently reflects the work of these thinkers. He is a thoughtful and systematically thoughtful author who, through Dostoevsky's novel The Brothers Karamazov and the antithetical Kant of the Critique of Pure Reason, creates a narrative close in nature to the war crime drama. In the paper, both the intention and the implementation, the procedural side of its fulfillment, becomes the subject of critical assessment. The text points out the motivations of the author's approach, but above all assesses the (in) suitability of his grasp of the original work of both thinkers.
Wielcy światowi myśliciele, którymi są Dostojewski i Kant, często stają się przedmiotem różnego rodzaju badań. Analizowane jest ich życie, wybrane motywy twórczości, konkretne dzieła. Rzadko stają się bohaterami tekstów, które wychodzą poza ramy ich spuścizny lub konfrontacji z innymi myślicielami. Właśnie takie całkowicie niekonwencjonalne podejście zostało wykorzystane w tym artykule, inspirowanym pracą Jakowa Emmanuilowicza Gołosowkera „Dostojewski i Kant”. Gołosowker nie jest autorem, który konsekwentnie odzwierciedla pracę tych myślicieli. To wnikliwy autor, który poprzez powieść Dostojewskiego „Bracia Karamazow” i antytetykę Kanta w „Krytyce czystego umysłu” tworzy narrację zbliżoną do gatunku wojskowego dramatu kryminalnego. Przedmiotem krytycznej analizy w niniejszym artykule jest zarówno pomysł, jego realizacja oraz jej proceduralna strona. W niniejszym tekście został poruszony temat motywacji podejścia autora, jednak przede wszystkim omówione zostało to, w jakim stopniu (nie)adekwatne jest jego podejście do oryginalnej twórczości obu myślicieli.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 2 (178); 59-77
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostoevsky on immortality of the soul and unearthly Paradise
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695749.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dostojewski, nieśmiertelność duszy, ziemski i ponadziemski raj, antychrześcijański nacjonalizm, chrześcijański uniwersalizm, Biesy, Bracia Karamazow, Wielki Inkwizytor, Legenda o raju, Przewrót geologiczny
Opis:
Dostojewski o nieśmiertelności duszy i raju pozaziemskimArtykuł stanowi próbę opisu światopoglądu rosyjskiego pisarza i myśliciela Fiodora MichajłowiczaDostojewskiego (1821–1881) w kontekście rozumienia przez niego nieśmiertelnościduszy ludzkiej oraz raju pozaziemskiego w opozycji do ateistycznych i antyteistycznych ideologiiRosji drugiej połowy XIX wieku, w tym przede wszystkim „bezbożnego socjalizmu”.Ukazuje fundamentalne różnice pomiędzy cząstkami ideowo-fabularnymi powieści BraciaKaramazow – Przewrót geologiczny, Legenda o raju i Wielki Inkwizytor – w kontekście rozważańpisarza o osobowej nieśmiertelności człowieka i jego istnieniu w „raju pozaziemskim”.W odniesieniu do bliskiej Dostojewskiemu ideowo postaci nacjonalisty Iwana PawłowiczaSzatowa z powieści Biesy została sformułowana teza o sprzeczności jego światopogląduz chrześcijańskim uniwersalizmem, wyrażonym źródłowo w Liście do Galatów apostołaPawła (3:28): „Nie ma Żyda ani Greka, nie ma niewolnika ani wolnego, nie ma mężczyznyani kobiety, gdyż wy wszyscy jedno jesteście w Jezusie Chrystusie”.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2018, 1, 1
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies