Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Golachowska, Ewa" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Anna Engelking, "Kołchoźnicy. Antropologiczne studium tożsamości wsi białoruskiej przełomu XX i XXI wieku". Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676741.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Belarus
anthropology
identity
Opis:
The monograph by Anna Engelking Kolkhoz members. Antropological study of identity in the Belorussian country at the turn of 20th and 21st centuries contains results of the research thet has been carried out for twenty years in Belarus. The author poses questions concerning the identity of Belarussian Kolkhoz members formed by themselves and shows that it is based on clear contrasts: peasant / landlord, Christian / Jew, believing / unbelieving. These contrasts are rooted in the past but the author shows that the contemporary Belorussian country is immersed in the past and earlier social order is still present in people’s minds despite political and economic changes.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2014, 38; 340-345
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Catholics in Belarus: the Deconstruction of Polish Identity?
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677996.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
sociolinguistics
multilingualism
national identity
borderland
Belarus
Catholicism
Opis:
Catholics in Belarus: the Deconstruction of Polish Identity?The article discusses the transformations in the national identification of members of the younger generation of Catholics in Belarus through the context of the language changes resulting from the use of Belarussian in the Catholic Church and the increasing prestige attached to this language. The political transformations at the turn of the 1980s and 1990s, which led to modifications in the situation of the Church in Belarus, have influenced these processes. Simultaneously, the model of religiosity has undergone reconstruction so that it has gradually ceased to be linked with issues of national identification. Religious practices are becoming a more personal matter and are less dependent on social pressure. Similarly, the choice of one’s nationality in a diverse society have become an individual matter. Katolicy na Białorusi. Czy dekonstrukcja polskiej tożsamości?Tematem artykułu są przemiany identyfikacji narodowej młodego pokolenia katolików na Białorusi w kontekście zmian językowych związanych z używaniem w Kościele katolickim języka białoruskiego oraz wzrostem prestiżu tego języka. Do tych procesów przyczyniły się przeobrażenia polityczne przełomu lat osiemdziesiątych i początku dziewięćdziesiątych XX wieku, które przyniosły zmianę w sytuacji Kościoła na Białorusi. Równolegle miała miejsce przebudowa modelu religijności, który powoli odchodzi od zagadnień identyfikacji narodowej. Praktyki religijne i stają się sprawą osobistą, i mniej zależą od presji społecznej. Również wybory narodowościowe w zróżnicowanym społeczeństwie są sprawą indywidualną.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe; 2017, 49
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O polszczyźnie i wielojęzyczności społeczności polskiej w Łatgalii
On the Polish Language and the Multilingualism of the Polish Community in Latgale
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38451408.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna północnokresowa
polszczyzna w Łatgalii
socjolingwistyka
kontakt językowy
North Borderland Polish language
Polish language in Latgale
sociolinguistics
language contact
Opis:
This article is a review of Kristīne Kuņicka’s Polacy i język polski w Łatgalii / Poļi un poļu valoda Latgalē [Poles and the Polish Language in Latgale]. The author discusses the contemporary sociolinguistic situation of the Polish minority in Latgale, Latvia. An important aspect of the book is that it takes into consideration the Polish language of the young generation of Poles in the region.
Tekst O polszczyźnie i wielojęzyczności społeczności polskiej w Łatgalii jest recenzją książki Kristīne Kuņickiej Polacy i język polski w Łatgalii / Poļi un poļu valoda Latgalē. Autorka omawia współczesną sytuację socjolingwistyczną mniejszości polskiej w Łatgalii na Łotwie. Szczególnym walorem książki jest uwzględnienie polszczyzny młodego pokolenia Polaków w Łatgalii.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die katholische religiöse Lexik des Gegenwartsweißrussischen
Catholic religious vocabulary in the modern Belarusian language
Каталіцкая рэлігійная лексіка ў сучаснай беларускай мове
Katolickie słownictwo religijne we współczesnym języku białoruskim
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972656.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
religious lexicon
sociolinguistics
lexicographic analysis
catholic church
belarusian
language
leksyka religijna
socjolingwistyka
kościół katolicki na białorusi
język
białoruski
рэлігійная лексіка
сацыялінгвістыка
каталіцкі касцёл у беларусі
Opis:
The aim of this article is to analyze selected confessional vocabulary from the Belarusian language, with particular focus on the mechanisms of formation of lexis for the Catholic Church. It is worth noting that, as up to now, the Belarusian language offers no theological terminology, religious terms or biblical vocabulary that would be generally accepted by all Christian denominations. This is due to the coexistence in this area of various cultural orientations and Christian traditions, conditioned by the influence of the religions prevailing in neighboring countries. The research was carried out using two approaches: the sociolinguistic method, which, based on unstructured interviews and participant observation, allowed to determine which languages dominate in the religious context among the representatives of different generations; and the lexicographic treatment, which was used to extract the religious lexis of Catholics from printed and online sources, to then be compared with the vocabulary of Orthodox users of the same language. The analysis of the texts used by the Catholic Church in Belarus shows that, in terms of religious lexis, the Belarusian language used there has been strongly influenced by Polish. It seems clear that this vocabulary is rooted in the Polish language, and reflects the linguistic habits of the Catholics. The interviews conducted with young clergymen of the Catholic Church in Belarus and the representatives of the Belarusian Catholic intelligentsia prove that they are actually able to identify the vocabulary which is foreign to the Belarusian language within the religious texts. It can be assumed that, in the nearest future, the Catholic religious lexis will evolve towards unification with the vocabulary of other denominations; especially with that of the Orthodox Church, which, albeit slowly and not without difficulties, begins to implement the Belarusian language into its religious services.
Celem artykułu jest analiza wybranego słownictwa konfesyjnego w języku białoruskim, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów tworzenia leksyki na potrzeby Kościoła katolickiego na tle zróżnicowania religijnego i kulturowego Białorusi. Co istotne, we współczesnym języku białoruskim nie funkcjonuje ogólnie przyjęta przez wszystkie wyznania chrześcijańskie terminologia teologiczna, obejmująca pojęcia religijne oraz słownictwo biblijne, a wynika to ze współistnienia na badanym terenie różnych orientacji kulturowych i tradycji chrześcijańskich, które uwarunkowane były wpływami religii dominujących w sąsiednich krajach. Badania zostały przeprowadzone dwiema metodami: socjolingwistyczną, która na podstawie otwartych wywiadów i obserwacji uczestniczącej pozwoliła na określenie prestiżu używanych w sferze sacrum języków wśród przedstawicieli różnych pokoleń, oraz metodą opisu leksykograficznego, prezentującą katolicką leksykę religijną wyekscerpowaną z dostępnych źródeł drukowanych oraz internetowych i zestawioną z odpowiadającą jej leksyką prawosławną. Przez teren Białorusi przebiega linia podziału między zwolennikami języka białoruskiego i polskiego w liturgii. Wśród przedstawicieli najstarszego pokolenia przeważa opinia, że to język polski jest predestynowany do używania w sferze sacrum. Młodzi katolicy o białoruskiej identyfikacji narodowej uważają natomiast, że w słownictwie liturgicznym zbyt wiele jest polonizmów, które bez trudu mogą być zastąpione leksemami białoruskimi. Mieszkańcy Grodzieńszczyzny opowiadają się za polszczyzną, podczas gdy na pozostałym terenie język białoruski w kościele jest akceptowany, a nawet pożądany. Analiza leksyki religijnej tekstów używanych przez Kościół katolicki na Białorusi pokazuje, że w zakresie leksyki na badanym terenie mamy do czynienia z białoruszczyzną silnie interferowaną przez język polski. Wyraźnie widać, że słownictwo to bazuje na polszczyźnie oraz stanowi odzwierciedlenie przyzwyczajeń językowych wiernych Kościoła katolickiego. Rozmowy prowadzone z młodymi duchownymi Kościoła katolickiego na Białorusi oraz przedstawicielami białoruskiej inteligencji katolickiej pokazują, że z łatwością identyfikują oni obce białoruszczyźnie słownictwo w tekstach religijnych. Należy przypuszczać, że w najbliższym czasie katolicka leksyka religijna będzie się zmieniać w kierunku unifikacji ze słownictwem innych wyznań, zwłaszcza prawosławia, które z przeszkodami, ale stopniowo zaczyna wprowadzać język białoruski do nabożeństw.
Мэтай дадзенага артыкула з’яўляецца аналіз канфесійнай лексікі беларускай мовы, з асаблівым улікам механізмаў яе ўтварэння на патрэбы Каталіцкага Касцёла на фоне рэлігійнай і культурнай разнастайнасці Беларусі. На сённяшні дзень не існуе агульнапры- нятай усімі хрысціянскімі канфесіямі багаслоўскай тэрміналогіі, рэлігійных паняццяў і біблейскага слоўніка беларускай мовы. Гэта звязана з суіснаваннем розных культурных арыентацый і хрысціянскіх традыцый, абумоўленых уплывамі рэлігій, якія пануюць у су- седніх краінах. Падчас даследаванняў быў выкарыстаны метад адкрытага інтэрв’ю, а таксама метад назірання. Акрамя таго, даследаванні праводзіліся ў двух напрамках. Першым з напрам- каў была сацыялінгвістычная перспектыва, дзякуючы якой удалося выявіць прэстыж моперспектыва, якая прадстаўляе каталіцкую рэлігійную лексіку, зафіксаваную ў друкава- ных і інтэрнет-крыніцах, у супастаўленні з адпаведнай праваслаўнай тэрміналогіяй. Праз тэрыторыю Беларусі праходзіць лінія падзелу паміж прыхільнікамі беларускай і польскай мовы ў набажэнствах. Сярод прадстаўнікоў старэйшага пакалення пераважае меркаванне, што менавіта польская мова з'яўляецца найбольш адпаведнай для выкарыстан- ня ў сакральнай сферы. Аднак, маладыя католікі з беларускай нацыянальнай ідэнтычнас- цю мяркуюць, што літургічная лексіка прадстаўлена надта вялікай колькасю паланізмаў, якія можна з поспехам замяніць беларускімі лексемамі. Прыхільнікі польскай мовы сярод вернікаў і духавенства, у асноўным, жывуць на Гродзеншчыне. У іншых рэгіёнах з сімпа- тыяй і падтрымкай ставяцца да беларускай мовы ў касцеле. Лексічны аналіз рэлігійных тэкстаў, якія выкарыстоўваюцца Каталіцкім Касцёлам у Беларусі, паказаў, што беларуская рэлігійная лексіка знаходзіцца пад дастаткова моцным уплывам польскай мовы. Відавочна, што каталіцкая рэлігійная тэрміналогія ствараецца на базе польскай мовы і адлюстроўвае моўныя звычаі вернікаў Каталіцкага Касцёла. Размовы з маладымі святарамі Каталіцкага Касцёла ў Беларусі, а таксама з прадстаўнікамі беларускай каталіцкай інтэлігенцыі свед- чаць пра тое, што яны заўважаюць іншамоўныя словы ў рэлігійных тэкстах, якія, дарэчы, ўсё больш ім перашкаджаюць. Можна дапусціць, што каталіцкая рэлігійная лексіка будзе развівацца ў кірунку ўніфікацыі з лексікай іншых канфесій, у прыватнасці праваслаўя, якое павольна, хоць з перашкодамі, уводзіць беларускую мову ў набажэнствы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo religijne w dwóch współczesnych przekładach Ewangelii według Świętego Jana na język białoruski. Katolicyzm i Prawosławie
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497009.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
leksyka religijna
przekłady Biblii
katolicyzm na Białorusi
Cerkiew Prawosławna na Białorusi
religious vocabulary
Bible translations
Catholicism in Belarus
Belarusian Orthodox Church
Opis:
Artykuł jest próbą porównania współczesnego białoruskiego słownictwa religijnego na przykładzie oficjalnych przekładów Ewangelii wg Świętego Jana w wersji prawosławnej i katolickiej. Porównanie to pokazuje mechanizm tworzenia leksyki konfesyjnej na potrzeby Kościoła Katolickiego i Cerkwii Prawosławnej na Białorusi. Zagadnienie unifikacji słownictwa religijnego we współczesnym języku białoruskim jest tematem chętnie podejmowanym przez badaczy. Szczególnie często naukowcy zajmowali się przekładami Biblii. Tłumacze wszystkich epok wkładali wiele wysiłku w przyswojenie językowi białoruskiemu słownictwa biblijnego oraz nazw własnych. Wyraźnie widoczna jest w nich przynależność konfesyjna każdego przekładu. To samo zjawisko obserwujemy w najnowszych oficjalnych przekładach.
The aim of the article is to compare contemporary Belarusian confessional vocabulary on the basis of official translations of The Gospel of John in the Orthodox and the Catholic version. This comparison shows the matter of mechanisms behind creating religious lexisfor the purposes of Catholic and Eastern Orthodox Church, which is currently an important topic for those faithful to both of those religions, as well as for linguists dealing with the Belarusian language. The unification of religious vocabulary in contemporary Belarusian languageis the motif which frequently appears in linguistic works. A special consideration is givento the analysis of the translations of the Bible. Bible translations into Belarusian have their origins in the activities of Skaryna. Translators had put a lot of effort into implementing religious vocabulary and the names of Holy Land into Belarusian language. The confes‑ sional affiliation is clearly visible in each of those translations. The same phenomenon can be seen in the contemporary Bible translations.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 7-15
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne badania pogranicza polsko-białorusko-litewskiego na przykładzie monografii Anny Żebrowskiej
Contemporary Research on the Polish-Belarusian-Lithuanian Borderland on the Example of Anna Żebrowska’s Monograph
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38583139.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
gwary białoruskie
socjolingwistyka
pogranicze polsko-białorusko-litewskie
Belarusian dialects
sociolinguistics
Polish-Belarusian-Lithuanian borderland
Opis:
This review article is a discussion of the study by Anna Żebrowska Komarowszczyzna. Język pogranicza białorusko-polsko-litewskiego [The Village of Kamarova (Minsk Region): The Language of the Belarusian-Polish-Lithuanian Borderland]. The study presents the contemporary sociolinguistic situation of this borderland and describes in detail the local Belarusian dialect as it is today.
Artykuł recenzyjny stanowi omówienie książki Anny Żebrowskiej Komarowszczyzna. Język pogranicza białorusko-polsko-litewskiego, w której autorka przedstawia aktualną sytuację socjolingwistyczną na tym pograniczu, a także szczegółowy opis lokalnej gwary białoruskiej w jej obecnym kształcie.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne badania polszczyzny na Grodzieńszczyźnie w ujęciu Katarzyny Konczewskiej
Autorzy:
Golachowska, Ewa Kazimiera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222654.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Język polski na Białorusi
socjolingwistyka
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 313-318
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polszczyzna na Mohylewszczyźnie – przeszłość i stan obecny (raport z badań terenowych)
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676816.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Belarus
the Mohylew region
Catholic Church
the Polish language
Opis:
Polish language in the Mohylew region – the past and present (the report on field research)The research in the Mohylew region is a continuation of research concerning the language of Catholics in former North-Eastern Borderland. The work contains an outline of the history of the Mohylew region including the history of the Catholic Church, education and functioning of Polish in this land. Besides Mohylew the following places were visited: Czausy, Faszczówka and Bezczynne where parishes are being revived. Evangelisation is in Belorussian and only in Mohylew one Holy Mass is in Polish every day. Conclusions: The Polish language in the Mohylew region has been functioning since 16th century what is confirmed in Mohylew town chronicles grave inscriptions in local Polish Cemetary. It has also been, excluding Jesuit parishes (Jesuits evangelised in the language of a given nationality, wrote catechisms and grammars) the language of prayers and lithurgy. The result of the progress of russification was that the range of its use narrowed down. The next stage (20’s and 30’s of 20th century) of the fight with the Church and religion led to interrupting passing the Polish language even in those families where it survived throughout former stages. In this way the Polish tradition was interrupted. At present it is very difficult to meet people using the old local Polish language. The Polish with regional features can be heard with those people who came to Mohylew after the World War II. There is also another quality: the language learned at school or courses. The Polish language is generally idiolectally diverse, its shape depends on the degree of fluency in Polish. On the basis of reviving catholicism and the Polish language with numerous young people who discovered their roots there is a process of reconstructing the Polish identity. Польский язык на Могилёвщине – прошлое и современность (отчёт по полевым исследованиям)Полевые исследования на Могилёвщине являются продолжением проводимых авторами исследований языка католиков на бывших северо-восточных рубежах Польши. В статье представлен краткий очерк истории Могилёвщины, католической церквы, просвещения на польском языке и функционирования польского языка на исследуемой территории. Кроме Могилёва авторы статьи посетили Чаусы, Фащевку и Бесчине. В этих местностях возрождаются католические приходы. Евангелизация и богослужения ведутся на белорусском языке. Только в Могилёве ежедневно одна месса происходит на польском языке. Выводы: Польским языком на Могилёвщине пользовались с XVI века, что подтверждают городские хроники и надписи на местном Польском кладбище. Кроме того он был (за исключением приходов, которые вели иезуиты, которые вели римскокатолическое вероучение на национальных языках) языком молитвы и литургии. По мере усиливания руссификации во время разделов Польши, использование польского языка уменьшалось. Очередной период (20-е и 30-е годы ХХ века) борьбы с католической церковью и религией стали причиной прекращения передачи польского языка даже в тех семьях, в которых он сохранился в предыдущий период. Одновременно прекратилась польская традиция. В настоящее время трудно найти людей, говорящих на давнем местном польском языке. Польский язык, насыщенный региональными диалектными чертами, встречается ещё у лиц, которые прибыли на Могилёвщину после второй мировой войны. Мы обнаружили ещё одну разновидность польского языка – это язык выученный в школе и на языковых курсах. В общем польский язык на Могилёвщине сильно дифференцирован в зависимости от индивида, а его качество от степени присвоения данного кода. Опираясь на возрождающийся католицизм и польский язык у многих молодых людей, которые обнаружили свои польские корни, наступает процесс реконструкции польского самосознания.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2012, 36
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bobrujszczyzna – ojczyzna Floriana Czarnyszewicza wczoraj i dziś (raport z badań terenowych)
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676945.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Belarus
Babruysk
history
sociolinguistic situation
Catholic Church
Opis:
Babruysk District – homeland to Florian Czarnyszewicz yesterday and today (report of field research)Field research in Babruysk and vincinity taken up recently is part of research of the religious language of Catholics in former North-Eastern Polish Borderland and writings of Florian Czarnyszewicz, who comes from Babruysk Disctrict, the author of several novels, the most famous of which is called Nadberezhyntsy. The article presents short history of Babruysk with special attention drawn to cultural – educational problems and the dynamics of population development in this town. It shows functioning of the Catholic Church in Babruysk District in 20th and 21st centuries. It also discusses the language situation in the researched area which is as follows: the primary language in the town is Russian with elements of Belorussian. Th is language demonstrates great idiolectal diversity. People who live in the country and have never left it use a Belorussian dialect (which confirms the principle that living in the country favours preserving the dialect). The Polish language is present only during the liturgy and prayers of the eldest generation. During Masses said in Polish the Polish language is used for Eucharistic Liturgy but during the Liturgy of the Word Polish is present only for the reading. The sermon is preached in Belorussian. Belorussian is also used for pastoral announcements. Numerous participants of the Mass can be the proof of attachment to the Polish language as the language of liturgy. During the research trip we visited four cemetaries where we photographed 87 tombs. As for these tombs, we were certain that they belonged to Poles (as surnames, names or father’s names indicated). 33 inscriptions out of this number were engraved in Latin alphabet. We could observe mixing Latin types with Cyrillic ones. The appendix given at the end of the article contains texts of an informant from Prodwin written phonetically. Бобруйщина – родина писателя Флориана Чарнышевича в прошлом и настоящем (отчет по итогам полевых исследований)Предпринятые в 2010 году полевые исследования в Бобруйске и его окрестностях являются частью исследований языка населения католического вероисповедания на территории бывшего Великого княжества Литовского. В частности исследования проводятся также в связи с творчеством малоизвестного писателя Флориана Чарнышевича, родившегося на бобруйской земле. Флориан Чарнышевич – автор нескольких романов, среди которых наиболее известным является «Надберезинцы». В статье представлен очерк истории Бобруйска с учётом культурно-просветительских аспектов и динамики развития численности населения в городе. Авторами показана деятельность католической церкви на Бобруйщине в ХIХ–ХХ веках. Языковая ситуация на исследуемой территории представляется следующим образом. В городе преобладает русский язык с элементами белорусского. Этот язык сильно дифференцирован в зависимости от личности говорящего. Люди, которые родились в деревне и провели в ней всю свою жизнь, пользуются белорусским говором (что подтверждает наблюдение о лучшем сохранении говора в деревенской среде). Польский язык присутствует исключительно в литургии и молитвах старшего поколения. На польских мессах по-польски ведётся евхаристическая литургия и литургия слова. Проповедь и объявления священник читает побелорусски. Большое количество присутствующих на польской службе свидетельствует о привязанности католиков к польскому как языку литургии. Ценным социолингвистическим материалом являются надгробные надписи. На 4 кладбищах мы обнаружили 33 эпитафии, высеченные латинским шрифтом. На деревенских кладбищах наблюдается смешение латинского шрифта и кириллицы. В приложении приводится диалектный текст, записанный у информантки из деревни Продвино.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transmisja pamięci. Działacze „sfery pamięci” i przekaz o Kresach Wschodnich we współczesnej Polsce
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Głowacka-Grajper, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729095.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Źródło:
Studia – konteksty pogranicza; 2018, 2; 145-148
2543-6465
Pojawia się w:
Studia – konteksty pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grubas w świetle danych ankietowych
Autorzy:
Pazio-Wlazłowska, Dorota
Golachowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670932.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
fatty
concept
obesity
survey
grubas
koncept
otyłość
ankieta
Opis:
The article discusses the results of a survey among 171 adults between the ages of 19–81, both men and women, from different regions of Poland and with variable social status. The respondents were asked the following question: What does it mean to be a real fatty? The answers were analyzed according to the methodology of the Lublin School of Ethnolinguistics. 235 quotations were extracted from the responses, and assigned to 21 descriptors. The most numerous descriptor “weigh too much” included 71 quotations, i.e. 30.21%, while the second most numerous descriptor, “neglect the principles of healthy eating and healthy living”, included 21 quotations (8.94%). The survey shows that in the meaning of grubas the most important aspect is the physical one, with its central notion of excessive body weight (one that explanatory dictionaries provide as its main feature). Within the physical aspect, in order to clarify the semantic structure of grubas, five sub-aspects were separated: “appearance”, “clothes”, “body parts”, “health/disease”, and “physical fitness”, of which the first is the most widely represented, with 84 quotations (54.19% of all quotations). The least numerous (ten examples, i.e., 6.45%) are those citations that illustrate the “clothes” sub-aspect. Within the “appearance” sub-aspect, three components were identified: body weight, looking different from others, and unsightly appearance, of which the first is the most numerous (71 citations, 84.52% of the total).The analysis shows that Polish people perceive the people the call grubas primarily through the physical aspect. Within it, the most important element is the appearance, and within it body weight. Thus, the survey confirms the systemic data. Other aspects, such as health, aesthetics, and acceptance of appearance do not play an important role in the meaning of grubas: they are perceived by respondents as subordinate, peripheral elements.
W artykule omówiono wyniki ankiety przeprowadzonej wśród 171 respondentów w wieku od 19 do 81 lat, zarówno kobiet, jak i mężczyzn pochodzących z różnych regionów Polski i należących do grup o różnym statusie społecznym. Badanym zadano pytanie: Co to znaczy być prawdziwym grubasem? Odpowiedzi przeanalizowano odwołując się do metodologii przyjętej przez lubelską szkołę etnolingwistyczną na potrzeby ASA. Z uzyskanych odpowiedzi wyodrębniono 235 cytatów-segmentów, które przyporządkowano do 21 deskryptorów. Do najliczniej reprezentowanego deskryptora „za dużo ważyć” zaliczono 71 cytatów-segmentów, tj. 30,21%, do drugiego pod względem liczebności – „zaniedbywać zasady zdrowego odżywiania się i zdrowego trybu życia” – 21 cytatów-segmentów (8,94%). Ankieta dowodzi, że dla znaczenia grubasa najważniejszy jest aspekt fizykalny, w którego centrum znajduje się nadmierna masa ciała, odnotowywana w słownikach objaśniających jako jego cecha jądrowa. W ramach aspektu fizykalnego w celu doprecyzowania struktury semantycznej wydzielono pięć subaspektów: „wygląd”, „strój”, „części ciała”, „zdrowie/choroba”, „sprawność fizyczna”, z których najszerzej reprezentowany jest pierwszy, do którego zakwalifikowano 84 cytaty-segmenty, co stanowi 54,19% wszystkich cytatów. Najmniej liczny jest zespół cytatów przynależnych do subaspektu „strój”, do którego zaliczyliśmy 10 fragmentów, co stanowi 6,45%. W ramach subaspektu „wygląd” wydzieliliśmy trzy składniki: masa ciała, odbieganie wyglądem od innych, nieestetyczny wygląd, z których najliczniej reprezentowany jest pierwszy (71 cytatów, co stanowi 84,52% wszystkich cytatów). Z analizy wynika, że użytkownicy polszczyzny postrzegają grubasa przede wszystkim w aspekcie fizykalnym. W jego ramach najważniejszym elementem jest wygląd, a w nim masa ciała – najczęściej wskazywana przez respondentów cecha charakteryzująca grubasa. Ankiety potwierdzają dane systemowe – podstawowym komponentem semantycznym grubasa jest nadmierna waga. Zdrowie, estetyka i akceptacja wyglądu nie odgrywają w jego znaczeniu istotnej roli, są postrzegane przez respondentów jako elementy podrzędne, peryferyjne.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 315-328
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiętnik dla dzieci” Heleny Masalskiej – świadectwo polszczyzny łotewskiej XX wieku
“Pamiętnik dla dzieci” [A Memoir for Children] by Helena Masalska: A Testimony of Twentieth-Century Latvian Polish
Autorzy:
Ostrówka, Małgorzata
Golachowska, Ewa
Lieģeniece, Liene
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38587371.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
język polski
Łotwa
XX wiek
pamiętnik
sytuacja socjolingwistyczna
interferencje
Polish language
Latvia
20th century
memoir
sociolinguistic situation
interference
Opis:
This article presents Pamiętnik dla dzieci [A Memoir for Children] by Helena Masalska, a text which may not be very long but is certainly important for scholars documenting the Latvian variety of twentieth-century Polish. Written in a colloquial variety of the language in 1992, the memoir tells about the childhood and the youth of the author, born in 1917. The study considers the influence of Russian and Latvian as well as a dialect of Belarusian on the author’s Polish, provides a description of its features of spelling, and reconstructs the sociolinguistic situation in which the Polish of Helena Masalska was shaped.
Artykuł jest prezentacją Pamiętnika dla dzieci Heleny Masalskiej, niezbyt długiego, ale ważnego dla badacza tekstu dokumentującego łotewską odmianę polszczyzny XX wieku. Pamiętnik… jest napisany potoczną odmianą języka polskiego. Powstał w 1992 roku, ale opowiada o dzieciństwie i młodości autorki urodzonej w 1917 roku. W artykule ukazano wpływy języka rosyjskiego i łotewskiego oraz gwary białoruskiej na polszczyznę autorki, scharakteryzowano elementy pisowni, a także zrekonstruowano sytuację socjolingwistyczną, w której kształtowała się polszczyzna Heleny Masalskiej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 168-237
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polszczyzna północnokresowa – podsumowanie badań
Northern Kresy Polish – a Summary of Research
Autorzy:
Golachowska, Ewa
Ostrówka, Małgorzata
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Zielińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38585970.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
polszczyzna północnokresowa
geneza
zróżnicowanie terytorialne i społeczne
stan badań
Northern Kresy Polish
origins
territorial and social differentiation
state of research
Opis:
This article presents a concise overview of research on the Northern Kresy variety of the Polish language (polszczyzna północnokresowa). There is extensive literature on the subject, but there is still no comprehensive bibliography which would accurately document the rich legacy of several generations of researchers working in this field of study. Northern Kresy Polish is a variety of the Polish language which formed in the historical Slavic-Baltic borderland, mainly as a result of the processes of Polonisation of the local population. Contacts between various ethnolinguistic communities resulted in significant social and territorial diversity of Northern Kresy Polish in the seventeenth and eighteenth centuries. The differences between its variants consist mainly in the frequency of features and the scale of influence of local languages and dialects on the grammatical system and vocabulary of Polish. Nevertheless, it is possible to identify a set of constitutive features of Northern Kresy Polish which function throughout its entire geographical area. Currently, Northern Kresy Polish is defined as the language of the Polish minority in Belarus, Lithuania and Latvia. It is apparent that the Polish language in all of these countries is in decline.
Niniejszy artykuł przedstawia w sposób syntetyczny dotychczasowe badania na temat północnokresowej odmiany języka polskiego. Powstała już na ten temat obszerna literatura, ale ciągle brakuje pełnej bibliografii przedmiotu porządkującej bogaty dorobek kilku pokoleń badaczy. Polszczyzna północnokresowa to odmiana języka polskiego ukształtowana na historycznym pograniczu słowiańsko-bałtyckim. O jej powstaniu zadecydowały przede wszystkim procesy polonizacyjne miejscowej ludności. Kontakty z różnymi wspólnotami etniczno-językowymi sprawiły, że polszczyzna północnokresowa już w wieku XVII i XVIII wykazywała duże zróżnicowanie pod względem społecznym i terytorialnym. Różnice te polegają głównie na frekwencji cech i skali wpływów języków i dialektów miejscowych na system gramatyczny i słownictwo polszczyzny. Mimo to można wykazać zestaw cech konstytutywnych dla polszczyzny północnokresowej funkcjonujących na całym jej obszarze geograficznym. Aktualnie polszczyzna północnokresowa jest definiowana jako język polskiej mniejszości na Białorusi, Litwie i Łotwie. We wszystkich tych krajach widoczna jest tendencja do zaniku języka polskiego.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thermography as a non-invasive, reliable diagnostic tool in medicine - examples
Termografia jako nieinwazyjne i wiarygodne narzędzie diagnostyczne w medycynie – wybrane przykłady
Autorzy:
Aplas, Ewa
Golachowska, Magdalena
Kurpas, Donata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/526583.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Nauk o Zdrowiu
Tematy:
medical thermography
non-invasive imaging
early pathophysiology detection
termografia medyczna
obrazowanie bezinwazyjne
wczesne wykrywanie zmian patofizjologicznych
Opis:
Thermographic imaging is a measurement of a body surface temperature distribution. The symmetry of the skin temperature distribution is an important indicator of proper physiological body functions. Improper distribution brings information about the disorders which might be the first signals of a developing disease. In recent years, the dynamic expansion of thermographic imaging Is observed in many medical areas such as rheumatology, neurology, rehabilitation, orthopaedics, oncology and sports medicine. Thermography allows to visualize initial patho-physiological changes which are still too small to be detected by any other anatomy imaging techniques which are widely used. It is a valuable addition to standard imaging methods and allows to monitor the therapeutic process (both pharmacological and physiotherapeutic) in a non-stress and, what is particularly important, non-invasive way.
Obrazowanie termograficzne to pomiar rozkładu temperatury na badanej powierzchni ciała. Symetria rozkładu temperatury skóry jest ważnym wskaźnikiem prawidłowej fizjologii ludzkiego organizmu. Nieprawidłowy rozkład temperatury informuje natomiast o zaburzeniach fizjologicznych, które mogą być początkiem stanu chorobowego. Obecnie zauważany jest dynamiczny rozwój termografii w różnych dziadzinach medycyny, między innymi: reumatologii, neurologii, rehabilitacji, ortopedii, onkologii czy medycynie sportowej. Termografia pozwala na obrazowanie zmian patofizjologicznych, zanim inne techniki obrazowania anatomicznego będą w stanie wykryć zaburzenie w organizmie. Stanowi cenne uzupełnienie dotychczas stosowanych metod obrazowania oraz pozwala na monitorowanie prowadzonego leczenia farmakologicznego lub fizjoterapeutycznego w sposób bezstresowy i – co najważniejsze – bezinwazyjny.
Źródło:
Puls Uczelni; 2015, 4
2080-2021
Pojawia się w:
Puls Uczelni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies