Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "surowce skalne" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-57 z 57
Tytuł:
Surowce skalne romańskiej kolegiaty w Kruszwicy
Rock resources of Romanesque collegiate church in Kruszwica
Autorzy:
Mrozek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531972.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Opis:
The church in Kruszwica is an example of the Polish Romanesque architecture. The petroarchaeological researches have revealed the origin of stone material which is used in this building. We can distinguish erratic materials and sandstones. The main group in the first one are granites and granodiorites. Erratic material was collected in the vicinity o f the church. Sandstones were imported from the medieval quarries near Konin. Petrographical knowledge o f stone materials is useful especially in renovation and reconstruction works.
Źródło:
Studia Lednickie; 2005, 8; 275-282
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surowce skalne jako materiał budowlany – analiza zachowanych wyróżników regionalnych
Rock resources as building material – analysis of preserved regional distinctive features
Autorzy:
Nita, Jerzy
Plit, Joanna
Nita, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87662.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz kulturowy
surowce skalne
budownictwo regionalne w Polsce
cultural landscape
rock resources
regional architecture in Poland
Opis:
Artykuł jest analizą krajobrazową cech budownictwa typowego dla różnych obszarów Polski, w których wykorzystano lokalne skalne surowce budowlane. Poruszona problematyka dotyczy zabudowy małomiasteczkowej i wiejskiej, w której lokalne surowce skalne stanowiły podstawowy budulec od co najmniej ostatnich 200 lat. Surowiec skalny jest wyznacznikiem regionalnym, który jest typowy dla budynków mieszkalnych, gospodarskich i przemysłowych, a także dla małej architektury oraz ogrodzeń na posesjach. Te szczególne – bo najczęściej małoskalowe elementy krajobrazu kulturowego Polski zaczynają mieć charakter reliktowy. W opracowaniu w niewielkim stopniu poruszono stosunkowo dobrze rozpoznane i udokumentowane budowle rezydencjalne, m.in.: zamki, pałace, warownie, które stanowią wyraźne historyczne składniki polskiego i europejskiego dziedzictwa narodowego. Obiekty te są obecnie spektakularnymi atrakcjami turystycznymi i zostały już objęte ochroną prawną i konserwatorską. W artykule podkreślono kierunki zmian w zastosowaniu surowców skalnych w budownictwie indywidualnym, a zwłaszcza współczesne tendencje zaniku tych elementów z krajobrazu kulturowego Polski lub ich znaczącej przebudowy i modernizacji.
This article offers a landscape analysis of architectural features typical of various regions in Poland which use local rock resources as a building material. The subject matter concerns the architecture of small towns and villages, where rock resources have been the main building material for at least 200 years. Rock resources are regionally distinctive, typical of residential, farming and industrial buildings, street architecture and property fences. These particular, usually small-scale elements of the cultural landscape of Poland are becoming relic in their character. This paper tackles relatively well recognised and catalogued residential buildings, such as castles, palaces or strongholds, which constitute strong components of the Polish and European heritage, to a limited extent. Nowadays, these objects are spectacular tourist attractions and their maintenance is required by law. The article points to trends in changes in the use of rock resources in individual buildings, and particularly to the current trends of removing, rebuilding or modernising these elements of the cultural landscape of Poland.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 40 (2); 107-129
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surowce skalne Zagłębia Wołyńskiego w okresie II Rzeczypospolitej i ich wykorzystanie
Raw rock resources of the Volhynia Province during the period of Second Republic of Poland and their utilization
Autorzy:
Wiszniewska, J.
Tołkanowicz, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075359.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Zagłębie Wołyńskie
surowce skalne
magmowy łuk kontynentalny
kamieniołomy granitu i bazaltu
raw rock materials of Volhynia Province
Osnisk-Mikashevichy volcano-plutonic belt
granite and basalt quarries
Opis:
The evaluation of rock raw materials of the Volhynia Province in the Second Republic of Poland was performed at the PGI-NRI in 2013–2014 in order to create a museum collection of Volhynian igneous and metamorphic rocks, currently insufficiently recognized and preserved in many historical buildings in the Polish cities. The need to create this rock collection, with petrological descriptions, was of great importance to the knowledge of wider geology of rock raw materials, as well as for urban and historical research. Rocks from the Volhynia Province e.g. klesovite (also known as “leptite” or syenite from Volhynia), Old Korec granite, Osmaline granite, Volhynian gabbro and basalt etc. have been widely used in the interwar period as construction and road rock material. The Volhynia Provice in the Second Polish Republic had a similar importance for rock raw resources as the Lower Silesia Province (SW Poland) at present. However, our knowledge of the utilization of these materials in Polish architecture is so far limited because of the difficulties related to the recognition of these rocks, determination of the place of their origin and their ambiguous name nomenclature.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 9; 525--530
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena metod bilansowania popytu z produkcją surowców skalnych
Estimating methods of balancing demand with rock materials production
Autorzy:
Łochańska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349856.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
region
popyt
surowce skalne
demand
rock materials
Opis:
Surowce skalne dla budownictwa i drogownictwa pozyskiwane są zwykle w dużych ilościach, z reguły zaspokajają popyt lokalny, a koszt transportu jest często głównym nośnikiem kosztów ponoszonych przez odbiorców. W przypadku istnienia kilku ośrodków (regionów) wydobycia surowców skalnych niezbędne jest określenie wielkości wydobycia każdego z nich w stosunku do stref popytu. Nie spełnienie tego warunku prowadzi do istnienia przewozów krzyżujących się jednorodnej produkcji, których skutki mogą być mierzone w skali kraju. Niniejszy artykuł określa stan badań nad zagadnieniem bilansowania produkcji z popytem na surowce skalne oraz kierunki dalszych prac.
Rock materials used for building and road construction are usually produced in large amounts; as a rule they meet the local demand and the costs of transportation tend to be the main means of expenses borne by consumers. In case of existence of several centres (regions) of rock minerals mining it is essential to define the amount of open-pit for each of them, in relation to their zones of demand. Not complying with this condition leads to the existence of intersecting transport lines of homogeneous production. Its results can be measured in the scale of the country. The present article defines the state of research over the issue concerning balancing production with the demand for rock materials as well as directions for further works.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4; 399-407
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie struktur i jakości złóż surowców skalnych
Modelling structures and quality of rock mineral deposites
Autorzy:
Duczmal, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170229.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
modelowanie geologiczne
surowce skalne
geological modelling
rock minerals
Opis:
W publikacji przedstawiono metodykę budowy modeli geologicznych złóż surowców skalnych oraz przykładowe wyniki modelowania. Opisano modele strukturalno-jakościowe złoża wapieni i margli Podgrodzie oraz złoża granitów Chwałków I. Zwrócono uwagę na znaczny niedostatek informacji geologicznej zawartej w dostępnych dokumentacjach złożowych. Zadanie realizowane było w ramach projektu Strategie i scenariusze technologiczne zagospodarowania i wykorzystania złóż surowców skalnych.
In this paper the methodology of developing geological models of rock mineral deposits and example results of modelling are presented. The structural and quality models of the Podgrodzie limestone and marl deposit and the Chwalkow I granite deposit are described. Attention has been given to the insufficiency of geological information in available documentations of deposits. This work has been done within the frames of the Strategies and technological scenarios of development and use of rock mineral deposits project.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2012, 53, 5-6; 13-20
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bazalt - kamień do różnorodnego wykorzystania
Basalt – a stone for various purposes
Autorzy:
Szwed-Lorenz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169455.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
bazalty
zastosowania
rock materials
basalts
application
Opis:
W artykule przedstawiono genezę, charakterystykę petrograficzną, zasoby, wydobycie, występowanie i zastosowanie bazaltów. Pokazano interesujące formy wystąpień tej kopaliny. Zwrócono uwagę na możliwości wykorzystania bazaltu jako leizny kamiennej i wełny bazaltowe, a także w budownictwie i architekturze. Szczególnie bogate nagromadzenie obiektów architektonicznych wykonanych z bazaltu znajduje się w Lubaniu. Zilustrowano jego kamienne budowle i zabytki. Zasygnalizowano również fakt wystąpienia określonych zagrożeń jakie niesie ze sobą eksploatacja odkrywkowa surowców skalnych, w tym również bazaltów.
The paper presents the origin, petrographic characteristics, resources, mining, occurrence and practical application of basalt rocks. An interesting forms of the occurence of this rock material is presented as well as other possibilities of the application of the basalt as a cast basalt or basalt wool are show also in architecture and building trade. Since the especially ample collection of the architectural basalt buildings can be fund in the Lubań City, the paper show and describes those stone buildings and monuments. It also indicates the occurence od specific threats posed by the opencast exploitation of rock materials, including basalts.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2014, 55, 1; 34-38
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Waloryzacja złóż surowców skalnych województwa łódzkiego i wielkopolskiego
Valorisation of industrial rocks deposits in Lodz and wielkopolska voivodships
Autorzy:
Górniak-Zimroz, J.
Kaźmierczak, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170064.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
waloryzacja
gospodarka
rock materials
valorization
economy
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki waloryzacji udokumentowanych i niezagospodarowanych złóż surowców skalnych zlokalizowanych w województwie łódzkim i wielkopolskim, która została wykonana według metodyki zaproponowanej przez Nieć i Radwanek-Bąk [4, 5, 6]. Wykonanie waloryzacji miało na celu identyfikację złóż o najwyższych walorach zasobowo-surowcowych oraz atrakcyjnych pod względem występujących na obszarze złoża lub w jego sąsiedztwie czynników środowiskowych i planistycznych. Szczegółowo wyniki waloryzacji dla poszczególnych województw opisano w pracach [2, 3].
The results of novel valorization procedure applied for industrial rock deposits located in the Lodz and Wielkopolska Regions are presented in the paper. A methodology proposed by Niec and Radwanek-Bak was used to valorize deposits [4, 5, 6]. The purpose of valorization is to identify deposits with the highest values of key parameters including geological criteria, mining conditions, environmental and planning constraints. In detail the results of the valorization prrocedure for individual regions described in the work [2, 3].
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 52-58
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efektywne wspomaganie regionalnej gospodarki zasobami kopalin - doświadczenia z budowy regionalnych systemów geoinformacyjnych złóż surowców skalnych
Effective support of regional rock mineral management – experiences from the development of regional geoinformation systems of rock mineral deposits
Autorzy:
Błachowski, J.
Górniak-Zimroz, J.
Jurdziak, L.
Kawalec, W.
Pactwa, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169386.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
gospodarka
geoinformacja
rock minerals
economy
geoinformation
Opis:
W artykule opisano doświadczenia autorów związane z budową regionalnego systemu geoinformacyjnego dedykowanego do zarządzania surowcami skalnymi przez pracowników administracji publicznej odpowiedzialnej za gospodarkę surowcami skalnymi na poziomie regionalnym i lokalnym (województwo, powiat). Ze względu na pilotażowy charakter zrealizowanego projektu system wykonano i wdrożono w dwóch powiatach: wrocławskim i świdnickim.
The article presents the authors’ experiences connected with development of a regional geoinformation system dedicated to the management of rock minerals by public administration functionaries responsible for rock minerals economy on the regional (voivodeship) and local (poviat) levels. The system had been developed and implemented in two poviats, i.e. wroclawski and swidnicki because of the pilotage character of the project.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 173-180
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diagnostyka taśm na przenośnikach dalekiego zasięgu dla górnictwa skalnego
Belt diagnostics on long distance conveyors for rock mining industry
Autorzy:
Błażej, R.
Chęciński, S.
Jurdziak, L.
Witt, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/89093.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
przenośniki
surowce skalne
taśmy przenośnikowe
uszkodzenia taśm
transport surowców
Opis:
Polska jest krajem na dorobku, potrzebującym wielu inwestycji infrastrukturalnych wymagających niezakłóconych dostaw surowców skalnych. Skoncentrowanie złóż i kopalń na niewielkich obszarach występowania powoduje, że lokalne społeczności odczuwają negatywne skutki intensywnego transportu drogowego i tworzą się lokalne ogniska konfliktów. Można je usunąć zastępując transport samochodowy przenośnikami dalekiego zasięgu i dostarczając surowce do miejsc niekonfliktowego odbioru (rampy kolejowe lub zbiorcze punkty odbioru z lokalnymi składami). Zastosowanie długich przenośników stwarza określone wymagania projektowe, w tym wysokiej niezawodności. W pracy opisano przykłady stosowania przenośników w zakładach górniczych oraz ich bezpośrednie konsekwencje. Publikacja zawiera opis najnowszych rozwiązań w zakresie diagnostyki taśm przenośnikowych, jak również ich wpływ na niezawodność układów oraz efektywną odległość transportu. W podsumowaniu wskazano zakres dalszych prac badawczych, służących udoskonalaniu technologii przenośnikowych, przeznaczanych dla górnictwa surowców skalnych.
Poland is a developing country in need of many infrastructure investments that require an uninterrupted supply of raw minerals. Concentration of deposits and mines in small areas causes that local communities complain about negative effects of intensive road transport and local outbreaks of conflict occurs. They can be removed by replacing road transport by long-range conveyors supplying raw materials to conflict-free their receipt (rail ramps or raw materials warehouses). The use of long conveyor poses certain design requirements, including high reliability. Failure of one of trucks does not stop the supply. Conveyor's stoppage due to e.g. belt damage prevents delivery of materials for a long time up to failure removal. The use of conveyors must, therefore, be associated with the use of devices preventing catastrophic failures and monitoring belt condition, so their replacement and repair were held in preventive mode rather than an emergency one. The paper describes examples of the use of conveyors in existing mines and their direct consequences. The publication contains a description of the latest developments in the diagnosis of conveyor belts, as well as their impact on the reliability of the systems and the effective distance transport. The summary of this article is to identify the extent of further research aimed at improving conveyor technology, dedicated to aggregates and mineral raw materials.
Źródło:
Mining Science; 2014, 21, Special Issue 1; 3-15
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnictwo skalne regionu Lubelskiego. Zniszczenie czy rozwój?
Rock Mining Industry in the Lublin Region. Destruction or Developmen
Autorzy:
Pininska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084706.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
Region Lubelski
gornictwo skalne
surowce skalne
zabytki
dziedzictwo kulturowe
deterioracja
konserwacja
Opis:
The Lublin Region is the cradle of ancient mining, dating as far back as the Palaeolith. Until the beginning of the Iron Age, cherts from siliceous chalky limestones in the River Vistula Valley were the basic supply for the various tools and weaponry. Prehistorie artisans, aware of the mechanical properties of chert-bearing rocks and knowing how to mechanically processing hard cherts, fostered the development of regional settlement, construction and mining. The availability of common carbonate rocks of the Upper Cretaceous and Neocene made a significant impact on the defensive, religious and residential construction industry of the Lublin region. The unique mining technologies transformed the natural space on the one hand, and on the other provided a stimulus for the development of the local processing industry, transport, architecture and culture. In the 19th century, the Lublin region was a pioneer of the Polish cement industry. From the very beginning of the process, we can find examples of an ingenious combination of the engineering, geological and mining knowledge which have had such a strong presence in the region's cultural heritage.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2010, 44; 153-167
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zintegrowany system gromadzenia, przetwarzania i wizualizacji danych geomechanicznych - Baza Danych Geomechanicznych
Integrated system of acquisition, processing and visualization of geomechanical data - Geomechanical Database
Autorzy:
Domonik, A.
Dziedzic, A.
Jarząbkiewicz, A.
Łukasiak, D.
Łukaszewski, P.
Pinińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350380.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
bazy danych
geomechanika
surowce skalne
GIS
databases
geomechanics
rock resources
Opis:
W artykule przedstawiono podstawowe informacje o zrealizowanej w Zakładzie Geomechaniki Uniwersytetu Warszawskiego ogólnodostępnej Geomechanicznej Bazie Danych. Zgromadzono w niej jak dotychczas blisko 200 000 parametrycznych danych oraz szereg informacji opisowych i graficznych o skałach z różnych regionów Polski, uzyskanych na drodze badań własnych w przeciągu ostatnich kilkunastu lat. Celem zaprojektowanej i wykonanej bazy danych jest uporządkowanie, usystematyzowanie oraz zintegrowanie informacji o właściwościach geomechanicznych skał, tak aby możliwe było szybkie ich wyszukiwanie w dużych, wielotematycznych zbiorach. Przy projektowaniu założeń strukturalnych bazy przyjęto jako podstawowy jej element, identyfikowalny geoprzestrzennie za pomocą współrzędnych geograficznych "obiekt skalny", będący źródłem materiału badawczego. W ten sposób wszelkie dane zgromadzone w bazie mają swoje odniesienie geograficzne, dzięki czemu możliwa jest ich integracja z systemami GIS, co z kolei pozwala tworzyć wielowarstwowe zestawy informacyjne. Zastosowany w bazie system wyszukiwania pozwala uzyskiwać wyniki zapytań w postaci tabel i diagramów, umożliwiających prezentację danych na tle zestawień klasyfikacyjnych. Opisywana baza danych ma charakter otwarty, a jej zawartość dostępna jest poprzez stronę internetową www.geomechanika.pl, na której zamieszczono moduł wyszukiwania z sześcioma kryteriami zapytań, których wyniki prezentowane są w 4 raportach.
This paper describes basic informations about The Geomechanical Database created and implemented at Department of Geomechanics, University of Warsaw. Database includes almost 200000 parametric records and a lot of descriptive and graphic information of rocks from different regions of Poland. The data were obtained from our own investigations during the last number of years. The main purpose of this project was to order, systematize and integrate information about geomechanical properties of rocks in order to enable fast access to data. At the database design stage, explicitly placed in geospace the "rock object" is treated as rock resource and it is the fundamental element of database. In result of this the data have their own geographic coordinates according to GIS assumptions, which enable to create multilayer data sets. Searching engine applied in database allows to obtain the results of queries as diagrams, tables which can be presented in comparison with various rock classifications. The Geomechanical Database has an open access and it can be reached at www.geomechanika.pl. This site contains searching engine with six query criterions and the results are presented in 4 reports.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 113-123
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksploatacja surowców skalnych na terenie województwa śląskiego
Exploitation of rock raw materials in the Silesian Voivodeship territory
Autorzy:
Lorek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167324.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
surowce skalne
województwo śląskie
kopalnie odkrywkowe
rock raw materials
Silesian Voivodeship
quarries
Opis:
W powszechnej opinii Górny Śląsk związany jest przede wszystkim z górnictwem węgla kamiennego. Jednakże region ten dysponuje również innymi surowcami naturalnymi. Na terenie województwa występują również złoża: piasków i żwirów, iłów, wapieni, dolomitów i piaskowców, na wydobywanie których wydano decyzją marszałka województwa śląskiego ponad 80 koncesji. W artykule dokonano przeglądu stanu górnictwa surowców skalnych w województwie śląskim, a także przedstawiono aspekty prawne związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż kopalin objętych prawem własności nieruchomości gruntowej.
The Upper Silesia region is highly associated with coal mining industry. However, this region is also rich in other mineral resources. There are quarries extracting sand, clay, dolomite rock, limestone and sandstone all over the region. This paper presents a review of rock raw materials industry in the Silesian Voivodeship.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 7; 62-68
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnictwo skalne w Polsce - stan obecny, perspektywy i uwarunkowania rozwoju
Autorzy:
Czaja, P.
Kozioł, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363686.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
górnictwo skalne
produkcja kruszyw
surowce skalne
aggregates production
rock mining
rock raw materials
Opis:
Rozwój wydobycia i produkcji surowców skalnych, w tym zwłaszcza kruszyw naturalnych łamanych i żwirowo-piaskowych, uzależniony jest od popytu oraz wielu innych czynników w tym szczególnie uwarunkowań środowiskowych, prawno-własnościowych, transportowych itp. Niektóre z nich, głównie wymagania środowiskowe (obszary Natura 2000, obszary chronionego krajobrazu), skutecznie ograniczają możliwości odkrywkowej eksploatacji złóż. Duże środki finansowe, które w najbliższych latach Polska (łącznie z dotacjami z UE) planuje przeznaczyć na rozwój infrastruktury transportowej oraz budownictwa usługowego i mieszkaniowego, wskazują na dalszy wzrost zapotrzebowania na surowce skalne.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2010, 6; 84-89
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan zasobów i eksploatacja złóż surowców skalnych województwa opolskiego
State of resources and exploitation of deposits of rock materials in opolskie voivodeship
Autorzy:
Kozioł, W.
Borcz, A.
Machniak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363537.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
górnictwo odkrywkowe
kruszywa naturalne
surowce skalne
surface mining
natural aggregates
rock materials
Opis:
W artykule przedstawiono obecny stan zasobów surowców skalnych województwa opolskiego ze szczególnym uwzględnieniem zasobów bilansowych i przemysłowych kruszyw żwirowo-piaskowych oraz wielkość ich wydobycia w skali wojewódzkiej i krajowej. Ponadto zaznaczono, jaka część omawianych zasobów jest perspektywiczna pod kątem możliwości prowadzenia eksploatacji z uwagi na uwarunkowania środowiskowe i logistyczne.
This paper presents current state of raw materials resources of opolskie voivodeship with focusing on anticipated economic and economic resources of sands and gravels and rate of their extration in the regional and national scale. The next part of this article shows how much of these resources is perspective for possibilities of exploitation due to environmental and logistic conditions.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2014, 3; 84-88
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza petrograficzna surowców skalnych za pomocą katodoluminescencji na przykładzie piaskowców cergowskich (Karpaty zewnętrzne)
Petrographic analysis of mineral resources using cathodoluminescence with regard to the Cergowa sandstones (Outer Carpathians)
Autorzy:
Pszonka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972421.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
katodoluminescencja
surowce skalne
piaskowce cergowskie
diageneza
cathodoluminescence
mineral resources
Cergowa sandstones
diagenesis
Opis:
W artykule scharakteryzowano zjawisko katodoluminescencji, jego zastosowanie w petrologii oraz główne cele analizy obrazu i widm katodoluminescencyjnych: identyfikcję pierwiastków śladowych w minerałach i identyfikację natury defektów oraz genetycznych warunków minerałów. Następnie przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych przy użyciu katodoluminescencji z tzw. zimną katodą. Badania z wykorzystaniem katodoluminescencji służą określeniu pierwotnych cech tekstualnych (wielkość ziaren, upakowanie, obtoczenie, kontakty międzygranularne) i identyfikacji struktur wewnętrznych składników (przemiany mineralne, zonacja), które w przypadku piaskowców cergowskich pozwoliły na zaproponowanie kilku wniosków: a) Na podstawie intensywności i koloru luminescencji wyróżniono trzy generacje cementu węglanowego. Tego typu wyróżnienia nie umożliwiają inne metody. b) Na podstawie wzajemnych relacji geometrycznych wyróżnionych generacji cementu oraz charakterystycznych dla nich cech zaproponowano najbardziej prawdopodobną sekwencję rozwoju diagenezy cementu. c) Przy pomocy katodoluminescencji bardzo wyraźnie zobrazowano proces zastępowania skaleni przez cement węglanowy, co w znacznym stopniu wyjaśnia wyjątkowo wysokie parametry technologiczne piaskowców cergowskich. Przeprowadzone badania oraz wyciągnięte wnioski pokazują duże, często niezastąpione możliwości badawcze katodoluminescencji z zimną katodą i jednocześnie podkreślają, że metoda ta powinna być uzupełniana badaniami geochemicznymi identyfikującymi skład chemiczny minerałów, np. za pomocą elektronowego mikroskopu skaningowego (SEM).
The article describes the phenomenon of cathodoluminescence, its use in petrology and the main aims of image and cathodoluminecence spectra analysis: identification of trace elements in minerals, the nature of defects and conditions of their origin. This publication is related to laboratory studies with catchodoluminescence (CL) with cold cathode. Cathodoluminescence studies were used to identify the primary textural features and the internal structures of component grains of the Cergowa sandstones. The following conclusions were drawn on this basis: a) several generations of carbonate cements have been detected none of which is visible under the polarizing microscope, b) the most probable sequence of carbonate cement generations is proposed on the basis of their geometric relationships, c) partial or total replacement of feldspar grains by calcite is a common diagenetic phenomenon in the Cergowa sandstones and resulted in very strong cementation of detrital components, which is manifested by their high hardness and resistance. This study also emphasizes that it is difficult to determine the nature of diagenetic changes by means of cold cathode CL without additional studies that would reveal the chemical composition of minerals, e.g. by the scanning electron microscope (SEM).
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 89; 5-18
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualny stan i wybrane uwarunkowania rozwoju wydobycia surowców skalnych w województwie opolskim i śląskim
Present state and selected factors of rock materials extraction development in the Opolskie i Śląskie voivodeships
Autorzy:
Kozioł, W.
Machniak, Ł.
Ciepliński, A.
Borcz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169837.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
górnictwo odkrywkowe
kruszywa naturalne
rock materials
surface mining
natural aggregates
Opis:
W artykule scharakteryzowano zasoby geologiczne i produkcję surowców skalnych regionu opolsko-śląskiego oraz zarysowano perspektywy rozwoju w kontekście ich roli w produkcji krajowej. Podkreślono problemy wspólne oraz różnice wynikające z zasobności bazy geologicznej oraz stopnia rozwoju infrastruktury. W dalszej części przedstawiono stan niezagospodarowanych złóż surowców skalnych oraz obszarów uznawanych za perspektywiczne i prognostyczne. Dokonano charakterystyki obszarów przyrodniczo cennych oraz zarysowany został problem związany z konfliktem lokalizacji złóż względem wybranych form ochrony przyrody oraz klas pokrycia terenu.
This paper describes geological resources and production of rock materials in opolskie and śląskie voivodeships and outlines the perspectives for development in the context of their role in domestic production. Common problems and differences in the abundance of geological base and the level of infrastructure development are also highlighted. In the second part of this paper the presents the status of undeveloped deposits of rock resources and areas considered to be perspec-tive and prognostic. Characteristic of valuable natural areas was made and the problem of location conflict of deposits with selected forms of nature protection as well as to land-use has been outlined.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 222-232
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania logistyczne pokrycia zapotrzebowania na surowce skalne w zależności od rodzaju, jakości oraz optymalizacji dróg i środków
Logistics considerations as for satisfying a demand for rock material depending on its kind, quality as well as optimization of roads and resources
Autorzy:
Łochańska, D.
Stryszewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169859.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
kruszywa
surowce skalne
koszty transportu
logistyka
aggregate
rock materials
transport costs
logistic
Opis:
Artykuł omawia metody określania popytu na kruszywa w odniesieniu do miejsc wydobycia, a także przedstawia elementy zagospodarowania złóż dla wydobycia i spedycji kruszyw. Określono też sposób wyboru rodzaju transportu i jego koszty w zależności od odległości i innych uwarunkowań.
This paper discusses methods of defining demand for aggregate as regards mining sites and it also presents elements of deposits development for mining and dispatching of aggregate. The way of selecting type and cost of transport depending on distance and other conditions was also defined.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 96-99
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Waloryzacja złóż surowców skalnych województwa łódzkiego
Valorisation of of industrial rocks deposits in Lodz Voivodship
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Górniak-Zimroz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169453.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
waloryzacja
hierarchizacja
surowce skalne
górnictwo odkrywkowe
valorization
hierarchy
rock materials
open-cast mining
Opis:
W publikacji przeprowadzono waloryzację udokumentowanych i niezagospodarowanych złóż surowców skalnych województwa łódzkiego przy wykorzystaniu metody waloryzacji i hierarchizacji Niecia i Radwanek-Bąk, opierającej się na czterech obszarach waloryzacji: kryteriach geologiczno-surowcowych, atrakcyjności górniczej, ograniczeń środowiskowych i ograniczeń planistycznych. Pierwszy etap waloryzacji surowcowo-zasobowej wykazał, że spośród 508 udokumentowanych i nieeksploatowanych złóż 13 złóż należy do klasy ochrony N (najwyższej) i 17 do klasy W (wysokiej). Pozostałe waloryzowane złoża zakwalifikowano do klasy Z, tj. o znaczeniu lokalnym. Dalszej waloryzacji zostały poddane złoża o walorach ponadlokalnych. W przypadku kryteriów górniczych dogodne warunki posiada 11 złóż a utrudnione 12 złóż. Kolejny etap waloryzacji wykazał, że wymagania środowiskowe nie stanowią ograniczeń jedynie dla 2 złóż piaskowca i wapieni przemysłu wapienniczego. Natomiast dla 11 złóż czynniki środowiskowe są czynnikami ograniczającymi dostępność eksploatacji. Z kolei uwarunkowania planistyczne nie stanowią bariery dla wykorzystania 20 badanych złóż, w przypadku 7 częściowo tą możliwość ograniczają a dla 3 złóż obecnie wręcz wykluczają. Reasumując najbardziej atrakcyjnymi złożami z uwagi na walory surowcowe, dostępność górniczą i środowiskową są złoża: wapieni przemysłu cementowego – Mariampol-Stok (NWWN) piaskowców – Chełmska Góra II i Góry Borowskie (WNWN), Chełmska Góra II (WWWN) oraz Sielec II (WWNN), piasków i żwirów – Góry Borowskie, Kalenice (WNWN), surowców ilastych ceramiki budowlanej: Ruda (Goryń) (WWWN) i Złote (WWWW).
A result of valorization of industrial rock deposits is presented in the paper. Special class of deposits was considered, namely explored (i.e. recognized from geological point of view) but not exploited till now. A methodology proposed by Niec and Radwanek- -Bak was used to valorize deposits. This approach is based on four aspects: geological criteria, mining conditions, environmental and planning constraints. The first stage (preliminary classification according to geological criteria) of raw material and resource valorization showed that only 13 deposit belongs to the highest class (N) and 17 can be referred as class high (W) for 508 of investigated, documented and unexploited deposits . Rest of deposits have been associated to class Z (“with local importance”). Second step of deposits valorization takes into account mining conditions. However, deposits belong to the highest and high class were used for analysis. This stage of analysis provided two group of deposits: 11 deposits are attractive (from mining perspective) and 12 deposits are difficult to mine. Environmental constraints can be neglected for 2 deposits (sandstone and limestone deposits of lime industry). However, environmental factors can be considered as constraints for 11 deposits. Planning aspects are not critical for 20 considered deposits, for 7 deposits these factors make exploitation difficult and the last group of 3 deposits cannot be mined due to planning constraints. So finally, one may conclude that, taking into account mentioned above four criteria, the most attractive deposits are: limestone for cement industry - Mariampol-Stok (NWWN), sandstone - Chełmska Góra II and Góry Borowskie (WNWN), Chełmska Góra II (WWWN) and Sielec II (WWNN ), sand and gravel - Góry Borowskie, Kalenice (WNWN) ceramic clay building materials: Ruda (Goryń) (WWWN) and Złote (WWWW).
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 2; 146-154
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potrzeba integracji właściwości wytrzymałościowych skał - baza danych geomechanicznych
A need to integrate geomechanical properties of rocks - a geomechanical database
Autorzy:
Pinińska, J.
Łukaszewski, P.
Dziedzic, A.
Domonik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063243.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
surowce skalne
baza danych
geomechanika
geomatyka
GIS
rock resources
database
geomechanics
geomatics
Opis:
W artykule przedstawiono koncepcję usystematyzowanego i ujednoliconego systemu gromadzenia i przetwarzania danych geomechanicznych, opartego na obiektowo-relacyjnej bazie danych. Istniejąca w Polsce bogata dokumentacja właściwości geomechanicznych ośrodków skalnych nie jest dotychczas zintegrowana i zunifikowana, co uniemożliwia ich identyfikację i kategoryzację. Baza ma służyć do inwentaryzacji właściwości skał i masywów skalnych w ujęciu litologicznym i regionalnym oraz będzie współpracować z zewnętrznym serwerem geoinformacyjnym. W proponowanym systemie założono, że do obiektów geoprzestrzennych, takich jak odsłonięcia, otwory wiertnicze, wyrobiska górnicze czy też zabytkowe konstrukcje kamienne, można w prosty sposób przypisać określone współrzędne geograficzne, zgodnie z założeniami systemu G1S. W ten sposób stwarza się możliwość integracji przestrzennej z mapami geologicznymi, gospodarczymi czy też z planami zagospodarowania przestrzennego. Zastosowany pojęciowy model obiektu, opracowany zgodnie z normami dotyczącymi geoinformacji, definiuje elementy i atrybuty danych występujących w systemie oraz wzajemne ich relacje, a do jego budowy wykorzystano metodykę języka UML. Model dotyczy danych laboratoryjnych i terenowych uzyskanych w nawiązaniu do normy PN-EN ISO 14689-1, z zadaniem stosowania jej wymogów odnośnie geologicznych podstaw systemowych.
This paper describes the concept of systematized and unified data acquisition and processing based on Object-Relative database. In Poland, the existing rich documentation of geomechanical properties of rocks has not been integrated and unified, making categorization and identification impossible. The database should be useful for inventory of properties of rocks and rock massifs in lithological and regional meaning, and should be able to cooperate with external geoinformation server. The presented system is based on the statement that geospatial objects, e.g. exposures, boreholes, excavations or historic stone monuments, have simple attributes like geographic coordinates according to GIS assumptions. In this way the possibility of integration with geological and economic maps or land development plans is obtainable. The implemented conceptual model of object, developed in accordance with geoinformation standards, defines elements and attributes of information contained in the database and their interrelation. The UML language is used to define the model. The model concerns laboratory and field data obtained according to the PN-EN ISO 14689-1 standard designed for creation of geological system foundations.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 139-144
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogeologiczne uwarunkowania eksploatacji złóż surowców skalnych w Regionie Opolskim
Hydrogeological determinants of rock raw materials exploitation in Opole Region
Autorzy:
Różkowski, K.
Polak, K.
Kaznowska-Opala, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166636.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
surowce skalne
warunki hydrogeologiczne
region opolski
rock raw materials
hydrogeological conditions
Opole Region
Opis:
Region Opolski dzięki specyficznemu położeniu posiada znaczące zasoby surowców węglanowych dla przemysłu cementowego i wapienniczego bądź dla potrzeb produkcji kruszyw łamanych. Do podstawowych surowców skalnych należą również kruszywa naturalne reprezentowane przez pospolicie występujące piaski i żwiry. Dla porównania, dużo mniejszą skalą eksploatacji objęte są skały magmowe i metamorficzne, rozpoznane niewielkimi złożami o ograniczonym zagospodarowaniu i wydobyciu. Eksploatacja surowców węglanowych koncentruje się głównie w rejonie wychodni. Obszar ten stanowi strefę zasilania zasobnego GZWP nr 333 Opole – Zawadzkie. Pomimo nasilającej się antropopresji, wzmożonej funkcjonowaniem licznych dużych ujęć wód podziemnych, prowadzone odwodnienie wywołuje lokalne zmiany pola hydrodynamicznego. Modyfikacje pierwotnych kierunków przepływu zaznaczają się najwyraźniej w okolicach: Górażdży, Opola, Strzelec Opolskich, czy Tarnowa Opolskiego. Eksploatacja kruszyw naturalnych koncentruje się w rejonach kopalnych bądź współczesnych dolin rzecznych. Funkcjonujące zakłady górnicze eksploatujące kruszywa naturalne prowadzą wydobycie głównie do poziomu zwierciadła wód podziemnych. Schodząc poniżej, zazwyczaj stosują eksploatację spod lustra wody, ingerując w ograniczonym stopniu w warunki krążenia wód poprzez utworzenie powierzchniowych zbiorników wodnych. Zmiany wywołują lokalną modyfikację warunków bilansu wodnego i systemu krążenia wód.
Opole voivodeship thanks to the specific position, has significant resources of carbonate raw materials for cement and lime industry, or for the production of crushed stone. The basic rock materials also include natural aggregates represented by commonly occurring sands and gravels. Igneous and metamorphic rocks, identified in small deposits of limited spatial scale and mining operations fall into a comparatively much smaller scale of exploitation. Mining carbonates takes place mainly in the outcrop area. This area is a zone of recharge of MGB no. 333 Opole-Zawadzkie. Despite the increasing anthropopressure, intensified by functioning of the numerous large water intakes, the conducted dewatering interacts only locally on the hydrodynamic field. Modifications to the original flow directions remain most visible in the surroundings of: Górażdże, Opole, Strzelce Opolskie or Tarnów Opolski. Exploitation of natural aggregates takes place in the areas of buried or modern river valleys. Operating mining companies exploiting natural aggregates, perform mining mainly to the level of the groundwater table. Going lower, they usually operate under the water level, interfering limitedly on water circulation through the creation of post exploitation ponds. Changes induce local modification of the water balance and water circulation system.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 112-116
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualny stan i perspektywy rozwoju wydobycia surowców skalnych w regionie małopolsko-podkarpackim
Present state and the perspectives of rock mining development in Małopolska and Podkarpacie region
Autorzy:
Kozioł, W.
Ciepliński, A.
Machniak, Ł.
Borcz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170543.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
górnictwo odkrywkowe
kruszywa naturalne
rock materials
surface mining
natural aggregates
Opis:
W artykule scharakteryzowano zasoby geologiczne i produkcję surowców skalnych regionu małopolsko-podkarpackiego oraz zarysowano perspektywy rozwoju w kontekście ich roli w produkcji krajowej oraz uwarunkowań technicznych, logistycznych i środowiskowych. Podkreślono problemy wspólne oraz różnice wynikające z zasobności bazy geologicznej oraz stopnia rozwoju infrastruktury.
This paper describes geological resources and production of rock materials in Małopolska and Podkarpacie region and outlines the perspectives for development in the context of their role in domestic production and of technical, logistical and environmental issues. Common problems and differences in the abundance of geological base and the level of infrastructure development are also highlighted.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 102-113
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie wytrzymałości na ściskanie wybranych krajowych i zagranicznych surowców skalnych używanych do produkcji wyrobów galanterii drogowej
Compressive strength tests of selected domestic and foreign rocky materials for production of road wear elements
Autorzy:
Duszyński, A.
Jasiński, W.
Pryga-Szulc, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/144025.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
surowce skalne
granitoidy
wytrzymałość na ściskanie
rocky raw materials
granite
compression strength
Opis:
W artykule przedstawiono porównanie wyników badań wytrzymałości na ściskanie próbek surowców skalnych wyciętych z wyrobów galanterii drogowej (kostki, krawężniki i płyty) pochodzących z Polski i importowanych z Chin, Skandynawii, Ukrainy i Brazylii. Podjęcie niniejszego tematu wynika z rosnącego w ostatnich latach importu surowców skalnych i gotowych wyrobów.
The article present the results of compression strength polish and foreign rocky raw materials and products (setts, curbs and pavement slabs). Purpose of work was analysis of basic specificity rocky raw materials different origins (from Poland, China, Sweden, South-African Republic, Ukraine and Brazil). There was cause growing import rocky raw materials and products.
Źródło:
Drogownictwo; 2014, 3; 88-91
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surowce skalne w murach klasztoru na Łysej Górze : walory edukacyjne i estetyczne – propozycja wycieczki geologicznej
Natural building stones in the walls of the monastery on Łysa Góra and their educational and esthetic values : proposal of geological tour
Autorzy:
Szczepanik, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075344.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Góry Świętokrzyskie
Święty Krzyż
surowce skalne
skały w architekturze
Świętokrzyskie Mountains
Holy Cross
natural buildings stones
rocks in architecture
Opis:
Historic monastery of Holy Cross located on the top of Mt Łysa Góra (Bald Mountain) (595 m a.s.l.), which is one of the highest hills of Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains, is to be considered cultural and historical centre of the Świętokrzyskie region. Despite of eventful, almost a thousand-year, history, numerous destructions and redevelopments, the monastery, which up to the middle of 17th century was the biggest Polish religious sanctuary, is nowadays visited by hundreds of thousands of people annually. Through the ages, multiple types of natural building stones were used for the purpose of wall construction as well as for decoration of interiors of the monastery. In comparison with other architectural objects of the region, the monastery of Holy Cross is characterized with big diversity. Bearing in mind persistency and beauty of the structure, multiple types of natural building stones were brought to the top of Bald Mountain and can still be admired while visiting the abbey. Rocks, which represent almost entire lithostratigraphic sequence, from the Cambrian to the Neogene, can be found here. Majority of them comes from the area of Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains and its vicinity, however some details were made of precious raw materials imported from Scandinavia, Belgium, England and Italy, which were very rare in this part of Poland. Nowadays, viewing stone decoration of Holy Cross sanctuary, not only enables to admire work of art, but also gives the possibility to get acknowledged with richness and diversity of rocks as well as multiple interesting geological structures, which they include.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 8; 485--499
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rock Mining in Poland – Current Status and Conditions for Development
Górnictwo skalne w Polsce – aktualny stan i uwarunkowania rozwoju
Autorzy:
Kozioł, W.
Baic, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/318305.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
surowce skalne
kruszywa naturalne
górnictwo odkrywkowe
rock raw minerals
natural aggregates
opencast mining
Opis:
This work presents development of extraction of rock raw minerals in the period 1950 - 2017 with particular emphasis on the extraction and production of natural aggregates in the last 30 years. In that time, share of rock raw minerals in the extraction of solid minerals in Poland increased from 36.8% to 66.9%, while the share of extraction of natural aggregates also increased by 30%, from 23.9% to 53.9%. One threat for the production of gravel aggregates is gradual decrease of gravel fractions in deposits, which are in great demand in the construction sector. Dolnośląskie, świętokrzyskie and małopolskie Voyvodships are of primary importance for the extraction and production of crushed aggregates (42 %, 35% and 12% respectively). In świętokrzyskie Voyvodship resources in developed deposits are at the stage of depletion. Development of rock mining, despite large and increasing demand for mineral materials, faces many difficulties, resulting, among others, from ecological (environmental), urban planning, social, economic conditionings.
Przedstawiono rozwój wydobycia surowców skalnych w okresie 1950 - 2017 ze szczególnym uwzględnieniem wydobycia i produkcji kruszyw naturalnych w ostatnim 30-leciu. W tym okresie udział wydobycia surowców skalnych w wydobyciu kopalin stałych w Polsce wzrósł z 36,8 do 66,9%, w tym udział wydobycia kruszyw naturalnych wzrósł również o. 30% z 23,9 do 53,9%. Zagrożeniem dla produkcji kruszyw żwirowych jest stopniowe zmniejszanie się w złożach zawartości frakcji żwirowych, na które jest duże zapotrzebowanie budownictwa. W wydobyciu i produkcji kruszyw łamanych dominujące znaczenie mają województwa dolnośląskie (42%), świętokrzyskie (35%) i małopolskie (12%). W województwie świętokrzyskim następuje wyczerpywanie się zasobów w złożach zagospodarowanych. Rozwój górnictwa skalnego pomimo dużego, wzrastającego zapotrzebowania na surowce mineralne napotyka na wiele trudności wynikających miedzy innymi z uwarunkowań ekologicznych (środowiskowych), urbanistycznych, społecznych, ekonomicznych i innych.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2018, R. 20, nr 2, 2; 65-72
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania innowacyjnych układów wyposażonych w mobilne maszyny krusząco - sortujące i transportowe w polskim górnictwie skalnym
Possibilities to apply innovative systems equipped with mobile crushing-sorting and transporting machines in Polish natural stone mining
Autorzy:
Witt, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169865.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
transport
górnictwo skalne
surowce skalne
przenośnik taśmowy
rock mining
rock materials
belt conveyor
Opis:
W artykule przedstawiono możliwości zastosowania transportu przenośnikami taśmowymi na wyrobiskach w krajowych kopalniach surowców skalnych. Układy złożone z mobilnych kruszarek wstępnych oraz przejezdnych przenośników taśmowych mogą zapewnić dostarczenie urobku z odstrzelonego usypu bezpośrednio do zakładów przeróbczych. Rozwiązania te mają na celu obniżyć energochłonność prowadzonych procesów oraz obniżyć emisję zanieczyszczeń do środowiska. Zastąpienie powszechnie stosowanych samochodów technologicznych przenośnikami taśmowymi ma zalety i wady, które zostały omówione w niniejszej publikacji.
Possibilities of conveyor belt transport application in domestic natural stone mines have been presented in the paper. Systems consisting of mobile pre-crushers and mobile conveyor belts can provide delivery of excavated material directly to processing plants. These solutions aim at decreasing consumed energy during processes and limitation of pollutants emitted into the environment. Replacing technological cars with conveyor belts has advantages and disadvantages which are both discussed in the paper.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 129-134
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skały Lubelszczyzny w budownictwie i architekturze regionu – glaukonit
Lubelszczyzna rocks in the construction and architecture of the region – glaukonityte
Autorzy:
Gazda, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/391302.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
surowce skalne
glaukonityt
Lubelszczyzna
architektura romańska w Polsce
stone resources
glauconityte
romanesque architecture
Opis:
W artykule, który w zamyśle autora jest pierwszym z cyklu omawiającego materiały kamienne i surowce mineralne Lubelszczyzny wykorzystywane na przestrzeni dziejów w budownictwie i architekturze oraz innych działaniach inżynierskich i technologicznych, przedstawiono glaukonityt. Ta charakterystyczna, zielona skała jest stosunkowo mało znana, oszczędnie wymieniana w podręcznikach petrografii i surowców skalnych. Skała ta pojawiła się w architekturze najprawdopodobniej tylko w ziemi chełmskiej w XIII wieku i była wykorzystana wyłącznie do budowy I fazy stołecznego Chełma. Później nie była już wykorzystywana i mało znane stały się miejsca jej występowania i pozyskiwania. Skała ta pozwalała na wykonywanie, w porównaniu do innych skał Lubelszczyzny, dużych formatowych bloków oraz obróbki kamieniarskiej o stosunkowo wyrazistych reliefach oraz skomplikowanych kompozycjach. Gwarantowało to możliwość realizacji założeń ideowych pierwszych kamiennych budowli romańskich na obszarze między Wisłą i Bugiem i to od razu w dojrzałym wydaniu stylistyki XII-wiecznej szkoły pizańskiej. Analiza petrograficzna i materiałowa tego unikatowego surowca kamiennego i śladów jego wystąpień złożowych pozwala w przybliżeniu lokalizować historyczną eksploatację glaukonitu oraz inne rejony występowania tej skały. Na podstawie dostępnych obiektów budowlanych i architektonicznych oraz narzędzi możliwa jest wstępna rekonstrukcja warsztatu kamieniarskiego oraz architektury XIII- wiecznych założeń sakralnorezydencjonalnych Wysokiej Górki w Chełmie.
The paper, intended as the first one in the cycle discussing Lubelszczyzna’s rock materials and mineral raw materials used in construction, architecture and other engineering and technological enterprises in the course of history, looks into glauconite. This characteristic green rock is relatively unknown to the public, rarely mentioned in petrography and rock raw materials handbooks. The rock first appeared in architecture probably only in Chełm Land in 13th century and was used in the 1st phase of the construction of the capital of Chełm. Later, it was no longer in use, and its locations and places of sourcing became quite forgotten. From glauconite large-scale blocks could be produced as well as quite pronounced reliefs and complex compositions. It enabled the implementation of the ideological assumptions of the first Romanesque stone buildings between the Vistula and the Bug Rivers and, moreover, directly in the mature style of the Pisan School of 13th century. A petrographic and material analysis of this unique stone as well as the remains of its deposits make it possible to approximately locate the historical mining sites of glauconite and other areas where it occurred. On the basis of the accessible architectural and other structures as well as tools, a preliminary reconstruction of the stone workshop and architecture of the 13th century sacral-residential complexes of Wysoka Górka in Chełm can be performed.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2017, 16, 3; 143-154
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
20 lat kruszyw w polskiej gospodarce : historia, teraźniejszość, przyszłość
20 years of aggregates in Polish economy : history, the present, future
Autorzy:
Kabziński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349807.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
rynek kruszyw naturalnych
surowce skalne
górnictwo odkrywkowe
natural aggregates market
rock minerals
opencast mining
Opis:
Bez powietrza, wody i kruszyw, nie ma życia i działalności gospodarczej. Produkcja kruszyw, taniego, powszechnego, dostępnego, niezbędnego materiału budowlanego, jest odpowiedzią na zapotrzebowanie gospodarki, w tym rozwoju budownictwa. Okres od początku transformacji politycznej i gospodarczej w roku 1989, jest przykładem cyklów spadku, również ustania zapotrzebowania, stabilizacji, wzrostu, a nawet okresowych niedoborów. Stwierdzona jest zależność wzrostu PKB i wzrostu zapotrzebowania na kruszywa. Obecnie, kruszywa to zarówno kruszywa naturalne (w tym łamane i żwirowo-piaskowe), ale również kruszywa sztuczne i z recyklingu. Przewaga ilościowa pierwszych nie upoważnia do nie pamiętania o pozostałych. 20 lat doświadczeń charakteryzuje różnorodność działania wśród producentów kruszyw. Od różnego przebiegu procesów przekształceń własnościowych, poprzez zmiany techniczno-technologiczne, dochodzenie do standardów europejskiej jakości kruszyw, po osiągnięcie przyzwoitego poziomu europejskiego całej branży. W artykule zamierzam zaprezentować doświadczenia, oceny i prognozy, wynikające z działania w wiodącej organizacji branżowej, jaką jest Polski Związek Pracodawców Producentów Kruszyw, od ponad 17 lat ściśle związany z reprezentatywną grupą producentów o znacznym zróżnicowaniu rodzajowo-ilościowym produkcji, ale również strukturze kapitałowej i sposobie funkcjonowania. Przedstawię prognozy w zakresie potrzeb rynku i możliwości produkcyjnych oraz zagrożenia, które mogą być przeszkodą w realizacji podstawowego obowiązku branży, jakim jest pełna rodzajowo - ilościowa zaspokojenie potrzeb rozwijającej się gospodarki. W artykule uwzględnione zostaną doświadczenia innych krajów, starych i nowych członków Unii Europejskiej oraz doświadczenia Polski, wynikające z 6-letniej obecności w jej strukturach.
Without air, water and... aggregates there is no life and economic activity. The production of aggregates, cheap, common, available building material is the answer for the economy's demand, including the construction industry. The time from political and economical transformation of 1989 is the example of cyclical downfalls, stabilizations and growth periods, even with insufficient supply times. There is a proven dependence between GDP and the demand for aggregates. Nowadays, aggregates are both natural (including crushed and sand-gravel aggregates) and artificial, including those from recycling. The quantitative majority of the former does not allow to ignore the latter. During last 20 years the aggregate industry gathered different experiences. From the processes of ownership changes, through technical and technological changes, implementing European standards of aggregate quality to becoming a decent player in the European aggregate industry. The paper presents experiences, evaluations and prognosis the come out of the activity of industry's leading organization - Polish Association of Aggregates Producers Employers that is closely related with the representative group of producers with different quality and quantity of production, but also different capital structure and way of functioning. The prognosis about market demand and production capacity is presented together with threats that may become obstacles in fulfilling the industry's most important task: providing the growing economy with aggregates. The paper describes the experiences of other countries, both old and new members of European Union and Polish experiences that come out of our six- year presence in its structures.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4; 259-277
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rock raw materials from the Mesozoic–Neogene contact zone in the Bełchatów Lignite Deposit – recognition and evaluation of their utility
Surowce skalne ze strefy kontaktu Mezozoik–Neogen ze złoża węgla brunatnego Bełchatów – rozpoznanie i ocena ich przydatności
Autorzy:
Pękala, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849650.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
brown coal
rocks accompanying
mineral resources
brown coal mining
resource balance
węgiel brunatny
kopalnia węgla brunatnego
zasoby mineralne
skały towarzyszace
Opis:
The open-cast nature of deposit exploitation means that apart from the extraction of the main mineral, rocks are also found in its vicinity. Their nature, raw material quality and geological and mining conditions allow them to be used in various branches of the economy. Hence, it seems that more attention should now be given to these rocks. However, the long-term, open-cast mining operations involving Bełchatów lignite ultimately necessitated basic, raw-material-related research on the deposits accompanying the lignite as the main mineral. The presented work shows the state of the recognition of rocks lying in the Mesozoic–Neogene contact zone in the Bełchatów lignite deposit as well as their petrographic nature and possible directions of their use. Attention was drawn to the lithological diversity of the studied rocks and diagenetic processes that contributed to the impact on their physical and mechanical characteristics. Based on the analysis of the literature, the current state of utilization and development as well as the balance of accompanying rock resources in the Bełchatów lignite deposit are presented. Today, it would seem very important from various economic points of view for utilization and management of the aforementioned rocks encountered as open-cast lignite mining to take place. Natural resources are protected where the area mined is kept in check, and there is economic significance to any increasing in the supply of minerals, or materials made from them. The level of profitability for economic entities that exploit lignite deposits may obviously be raised in this way, and environmental goals can also be served if some of what is extracted can be transformed into environment-friendly materials.
Odkrywkowy charakter eksploatacji złóż sprawia, że poza wydobyciem kopaliny głównej pozyskiwane są również skały występujące w jej sąsiedztwie. Ich charakter, jakość surowcowa oraz geologiczno-górnicze warunki zalegania sprawiają, że mogą być one wykorzystane w różnych gałęziach gospodarki. Jednak wieloletni, odkrywkowy charakter eksploatacyjny węgla brunatnego, m.in. w Bełchatowie, przyczynił się do konieczności wykonywania badań podstawowych, jak i surowcowych dla utworów towarzyszących kopalinie głównej, jaką jest węgiel brunatny. W prezentowanej pracy przestawiono stan rozpoznania skał zalęgających w strefie kontaktu mezozoik– neogen w złożu węgla brunatnego Bełchatów ich charakter petrograficzny oraz aktualne i ewentualne kierunki ich wykorzystania. Zwrócono uwagę na zróżnicowanie litologiczne omawianych skał oraz procesy diagenetyczne, które przyczyniły się do wpływu na ich cechy fizyko-mechaniczne. W oparciu o analizę literatury przedstawiono ponadto dotychczasowy stan wykorzystania i zagospodarowania oraz bilans zasobów skał towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. Wykorzystanie i zagospodarowanie skał podłoża serii burowęglowej przy odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego jest bardzo istotne w wielu aspektach gospodarczych. Stanowi ochronę zasobów naturalnych poprzez ograniczenia powierzchni obszarów górniczych. Ma znaczenie ekonomiczne, jak i w ochronie środowiska, poprzez wykorzystanie niektórych z pozyskanych surowców do produkcji materiałów proekologicznych.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2020, 36, 4; 127-144
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki bezpiecznego prowadzenia prac makroniwelacyjnych z zastosowaniem materiału wybuchowego
Safety requirements of macro-levelling works by use of explosives
Autorzy:
Grześkowiak, A.
Patla, S.
Rogosz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166858.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
surowce skalne
technika strzelnicza
górnictwo
makroniwelacja
rock raw materials
blasting techniques
mining
macro-levelling
Opis:
W artykule przedstawiono rozwiązania techniczno-organizacyjne poprawiające bezpieczeństwo prowadzenia prac makroniwelacyjnych z wykorzystaniem techniki strzałowej. Zebrane doświadczenia związane z udziałem przy projektowaniu oraz wykonywaniu prac wiertniczo-strzałowych w odkrywkowych zakładach górniczych, zweryfikowane pomiarami i oceną oddziaływań środowiskowych pozwoliły na określenie warunków efektywnego prowadzenia urabiania przy pomocy MW i zachowania bezpieczeństwa podczas wykonywania prac makroniwelacyjnych. Rozwiązania stosowane w ostatnich czasach w odkrywkowych zakładach górniczych oraz prowadzone badania i obserwacje pozwalają na weryfikację założeń projektów dotyczących usuwania zwięzłych skał w pracach budowlanych i bieżącą kontrolę efektów strzelania.
This paper presents organizational and technical solutions aiming at the improvement of safety of macro-levelling works carried out with the use of blasting techniques. Experience gained in designing and implementation of drilling and blasting works in opencast mining companies, verified by measurements and environmental impact assessments, allowed to define conditions for effective excavation with the use of explosives as well as to maintain safety during macro-levelling works. Analysis of solutions currently applied in opencast mines as well as research and observations enabled the verification of assumptions of projects of cohesive rocks removal during construction works and operational control of blasting effects.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 3; 26-29
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres prac rekultywacyjnych terenów pogórniczych surowców skalnych w kierunku innym niż leśny, rolny i wodny
Scope of reclamation works mining areas of rock materials in directions other than forest, agricultural and aquatic
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Strzałkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169867.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
rekultywacja
prace rekultywacyjne
górnictwo odkrywkowe
surowce skalne
reclamation
reclamation works
opencast mining
rock materials
Opis:
W artykule podjęto próbę zestawienia prac rekultywacyjnych dla ogólnych kierunków: przyrodniczego, gospodarczego oraz kulturowego. Zestawienia dokonano z rozróżnieniem na typ kopaliny i szczegółowy kierunek rekultywacji oraz systematyzując prace przygotowawcze i rekultywacyjne w fazie technicznej i biologicznej. Wykonana analiza wykazała, że zakres technicznych prac rekultywacyjnych jest zróżnicowany w zależności od rzeźby terenu oraz od kierunku rekultywacji i typu kopaliny. Charakterystycznym, szczegółowym kierunkiem rekultywacji jest sukcesja naturalna i dla tych terenów działania rekultywacyjne ograniczają się do ukształtowania skarp (surowce okruchowe i ilaste), zabezpieczania ociosów wyrobiska (surowce zwięzłe) oraz budowy dróg i ścieżek. Dla kierunku gospodarczego na obiektach, które zostały przeznaczone pod budowę składowiska odpadów, zakres prac rekultywacyjnych dodatkowo rozszerzony jest o wykonanie nachylenia skarp od 1:3 do 1:8, izolacji naturalnej i sztucznej oraz budowy systemu drenarskiego. Dla pozostałych nie wymienionych kierunków rekultywacji zakres podstawowych robót rekultywacyjnych jest zbliżony. W przypadku rekultywacji biologicznej, zakres prac różni się sposobem neutralizacji utworów toksycznych w zależności od typu kopaliny, wykonaniem pasa zieleni – dla obiektów przeznaczonych pod składowisko odpadów w celu ograniczenia wpływów składowiska na otoczenie.
The paper attempts to statement of reclamation works for the general directions: natural, economic and cultural. Comparisons were made with distinction on the type of mineral, detailed direction of reclamation and systematize preparatory works and reclamation works in the phase of technical and biological. The analysis showed that the technical scope of reclamation works is varied depending on the land form and the reclamation direction and type of minerals. The characteristic detailed reclamation direction is a natural succession for the sites reclamation works are limited to shape of scarps (compact rock raw materials) , securing the side walls of excavation (compact rock raw materials) and the construction of roads and paths. For economic direction on objects that have been allocated for the construction of landfill site scope of reclamation work is additionally expanded by the execution of the inclination of scarps 1:3-1:8, the isolation of natural and artificial, and the construction of drainage system. For other not listed reclamation basic scope of reclamation works is similar. In the case of biological reclamation scope of reclamation work is different way to neutralize the toxic tracks depending on the type of mineral, making the green belt - for objects intended for the landfill site in order to reduce the influence of the landfill site on the surroundings.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 1; 26-35
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza technologicznych możliwości odzysku złota i innych metali w trakcie eksploatacji surowców skalnych spod lustra wody w rejonie lwóweckim
Analysis of the technological possibilities of the recovery of gold and other metals during the underwater exploitation of gravel in the lwówek region
Autorzy:
Muszer, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169861.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
rzeka Bóbr
złoto
rejon lwówecki
rock materials
Bóbr river
gold
Lwówek region
Opis:
Zbadano możliwość eksploatacji złota rodzimego oraz innych minerałów rudnych z okolic Rakowic Małych i Wielkich w trakcie wydobycia surowców skalnych występujących w terasach rzeki Bóbr. Materiał okruchowy pochodzący z osadów czwartorzędowych poddano koncentracji za pomocą metod magnetycznych, grawitacyjnych i flotacyjnych. W uzyskanych koncentratach stwierdzono obecność głównie magnetytu, hematytu i ilmenitu. Pobocznie lub akcesorycznie występują rutyl, anataz, kasyteryt, goethyt, kolumbit, psylomelan, piroluzyt, piryt, chalkopiryt, bornit, framboidy pirytowe, kowelin, digenit, rickardyt, umangit, kupryt, monacyt, wolframit, cyrkon, scheelit, oraz minerały rodzime i ich stopy (złoto rodz., złoto Ag, elektrum, srebro rodz., miedź rodz.). Podjęto próbę oszacowania potencjału złożowego złota w rejonie lwóweckim. W badanym rejonie może znajdować się przy zaniżonych szacunkach od 2,6 do 12 Mg złota w żwirach i odpadach produkcyjnych.
Technological possibilities of the recovery of gold and other metals metals during the underwater exploitation of gravel from terraces of the river Bóbr in the Lwówek region (Rakowice Małe, Rakowice Wielkie) have been characterized in the paper. The clastic material from the Quaternary sediments has been concentrated by magnetic, gravitational and floatation methods. Major components in the obtained concentrates are magnetite, hematite and ilmenite . The accessory or auxiliary minerals are rutile, anatase, cassiterite, goethite, columbite, psilomelane, pyrolusite, pyrite, chalcopyrite, bornite, pyrite framboids, covellite, digenite, rickardite, umangite, cuprite, monazite, wolframite, zircon, scheelite, and native minerals and their alloys (native gold, gold-Ag, electrum, native silver, native copper). The attempt of the evaluation of the potential of the gold deposit in the Lwówek Śl. region was assessed. Probably from 2.6 to 12 Mg of gold can occur in the gravel and tailings product in the Rakowice region.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 141-146
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie wirtualnej rzeczywistości w systemie geoinformacji
Application of virtual reality in the GIS system
Autorzy:
Kawalec, W.
Górniak-Zimroz, J.
Jurdziak, L.
Pactwa, K.
Blachowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170783.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
system informacji geograficznej
GIS
surowce skalne
geoinformacja
geographic information systems
rock materials
GIS system
Opis:
Określono możliwy zakres zastosowania technologii wirtualnej rzeczywistości, przeznaczonej do wykorzystania w tworzonym systemie geoinformacji surowców skalnych. Na wybranym przykładzie złoża surowców skalnych z terenu powiatu kłodzkiego przedstawiono procedurę digitalizacji danych o złożu i kopalni dla środowiska GIS i – poprzez to środowisko – do przestrzennego programu geologiczno-górniczego. Opisano elementy konstrukcji przestrzennych modeli do budowy wirtualnej rzeczywistości w systemie geoinformacji. Podkreślono rosnący stopień integracji oprogramowania inżynierskiego w przedmiotowym obszarze zastosowań, sprzyjający wszechstronnemu przetwarzaniu danych.
The applicable scope of the implementation of virtual reality techniques in the GIS for rock minerals has been set. The case study – the gabro deposit chosen from Kłodzko county has been used for the presentation of procedure of digitalization of geological and mining data into GIS and – via GIS – into the 3-D geology and mining package. The elements of creating the 3-D models for the needs of VR in GIS have been described. The rising level of integration of engineers’ software in the specific application area supporting the comprehensive data processing hase been underlined.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 45-49
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola systemów informacji geograficznej (GIS) w opracowaniu scenariuszy zagospodarowania złóż surowców skalnych
The role of geographic information systems (GIS) in building scenarios of rock mineral deposits development
Autorzy:
Nowacka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170811.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
GIS
system informacji geograficznej
geoinformacja
surowce skalne
geographic information systems
GIS system
rock materials
Opis:
W ramach projektu Strategie i scenariusze technologiczne zagospodarowania i wykorzystania złóż surowców skalnych realizowanego przez konsorcjum składającego się z sześciu jednostek naukowych i badawczych, opracowywane są scenariusze zagospodarowania surowców skalnych w głównych regionach Polski w nawiązaniu do występującego na nie zapotrzebowania. Podstawowym celem jest wskazanie możliwości pokrycia zapotrzebowania bieżących i przyszłych potrzeb drogownictwa, budownictwa oraz innego przemysłu z krajowych źródeł surowców skalnych z zastosowaniem innowacyjnych technologii i z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju. Efektem końcowym mają być wielowariantowe scenariusze zagospodarowania surowców skalnych zmierzające do zrównoważonego rozwoju ich wydobycia uwzględniając przy tym dbałość o środowisko i możliwości transportu. Niniejszy artykuł ma na celu wyjaśnienie procesu budowy scenariusza zagospodarowania złóż surowców skalnych w rejonach wydobycia poprzez zastosowanie narzędzi GIS. Systemy informacji geograficznej odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu i zarządzaniu zasobami naturalnymi w kraju jak i na świecie.
Within the frames of the Strategies and technological scenarios of rock mineral deposits development and use project realized by the consortium consisting of six research and development institutions, scenarios of rock mineral deposits development and use in major Polish regions in relations to demand are being developed. The main goal is to indicate the possibility of covering the demand of current and future needs of the road, construction and other industries from national sources of rock materials using innovative technologies and with respect of sustainable development. The final result are to be multi variant scenarios of rock materials development leading to sustainable development of mining and taking into account the care for the environment and means of transportation. The aim of this article is to explain scenario planning process of rock minerals deposits development in mining areas using GIS tools. Geographical information systems play a key role in aiding monitoring and managing natural resources in the country and in the world.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 55-59
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane procedury przetwarzania danych w systemie geoinformacyjnym złóż surowców skalnych
Selected procedures of data processing in the geoinformation system for rock mineral deposits
Autorzy:
Blachowski, J.
Górniak-Zimroz, J.
Duczmal, M.
Nowacka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170806.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
system informacji geograficznej
GIS
system geoinformacyjny
rock materials
geographic information systems
geoinformation system
Opis:
W artykule przedstawiono zaawansowanie prac nad budową Pilotowego systemu geoinformacyjnego złóż surowców skalnych realizowanego w ramach zadania 5 projektu Strategie i scenariusze technologiczne zagospodarowania i wykorzystania złóż surowców skalnych. Opisano główne założenia techniczne i funkcjonalne systemu, źródła danych, tematyczne bazy danych, użytkowników oraz testowane narzędzia i procedury przetwarzania danych w systemie. Są to zaawansowane funkcje takie jak, narzędzie do zdalnej edycji danych przestrzennych i opisowych dotyczących złóż, terenów i obszarów górniczych oraz model przetwarzania danych przestrzennych pozwalający na uproszczoną waloryzację złóż pod kątem środowiskowym, planistycznym, geologiczno-złożowym i górniczym. A także grupa narzędzi do wyszukiwania danych według zadanego kryterium lub lokalizacji, identyfikacji obiektu, pomiarów, itp. W fazie opracowania są opcje udostępniania modeli 3D oraz wykonywania obliczeń.
In the paper the current status of the development of the Pilot geoinformation system for rock minerals carried out within the project Strategies and technological scenarios of rock mineral deposit development has been presented. The main technical and functional foundations of the system, data sources, thematic data bases, users and the tested tools and procedures of data processing in the system. These include advanced functions such as remote editing of spatial and attributive data concerning deposits, mining grounds and mining areas as well as geoprocessing model for simplified valorization of deposits in terms of environmental, spatial planning, geological and mining criteria. As well as a group of tools for searching the system’s databases in terms of a selected criteria, identification, measurements, etc. Additional options such as 3D models of objects and calculations are in the early development phase.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 60-65
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scenariusze zagospodarowania i wykorzystania surowców skalnych w województwie warmińsko-mazurskim
Scenarios of development and utilization of rock minerals in the Warmińsko-Mazurskie voivodeship
Autorzy:
Galos, K.
Guzik, K.
Szlugaj, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169260.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
kruszywa mineralne
zasoby
produkcja
zużycie
transport
rock minerals
mineral aggregates
resources
production
consumption
transportation
Opis:
Artykuł przedstawia szczegółowo trendy rozwoju bazy zasobowej, wydobycia, produkcji i zapotrzebowania na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe, będące najważniejszym surowcem skalnym w województwie warmińsko-mazurskim. Oceniono stan bazy zasobowej oraz wskazano największe dotychczas niezagospodarowane złoża kruszyw, wysoko ocenione w waloryzacji pod kątem kryteriów górniczych, środowiskowych oraz planistycznych. Przedstawiono uwarunkowania transportu kruszyw w województwie, a także zaprezentowano scenariusze rozwoju popytu i podaży tych kruszyw w perspektywie roku 2020. W artykule przedstawiono również możliwości zaopatrzenia województwa w kruszywa naturalne łamane wraz z prognozą ich zużycia do roku 2020. Ponadto zaprezentowano problematykę pozyskiwania i wykorzystania innych surowców skalnych w województwie, takich jak piaski kwarcowe do betonów komórkowych i wyrobów wapienno-piaskowych, kopaliny ilaste ceramiki budowlanej i do produkcji kruszyw lekkich oraz kreda jeziorna.
The paper presents detailed information about tendencies in the natural sand and gravel aggregates resource base, their extraction, production and consumption in Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. They are the most important mineral commodities produced in the voivodeship. Resources base of aggregates has been analysed, and the biggest undeveloped deposits in the region, which were highly evaluated in term of mining, environmental and land development conditions, has been indicated. The conditions of aggregates transport within the region have been analyzed and the scenarios of development of supply and demand for the aggregates up to 2020 have been presented. Moreover, the paper presents information about supplies of natural crushed aggregates, which are produced in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship only in small amounts, with the forecast of their consumption up to 2020. Moreover, issue of production and utilization of other mineral commodities extracted in the region, such as sands for cellular concrete and lime-sand products, clays for building ceramics and for lightweight aggregates, and lake chalk, has been discussed.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 121-128
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pilotowy system geoinformacyjny do zagospodarowania zasobów z przetestowaniem w wybranym rejonie eksploatacji surowców skalnych
The pilot geoinformation system for resources management and its testing in a selected area of rock minerals mining
Autorzy:
Górniak-Zimroz, J.
Pactwa, K.
Blachowski, J.
Jurdziak, L.
Kawalec, W.
Specylak-Skrzypecka, J.
Ślusarczyk, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170814.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
system informacji geograficznej
GIS
województwo dolnośląskie
rock materials
geographic information systems
dolnoslaskie voivodeship
Opis:
W artykule przedstawiono etapy realizacji Pilotowego systemu geoinformacyjnego dla wybranych rejonów eksploatacji surowców skalnych w województwie dolnośląskim. Przedstawiono główne jego założenia, strukturę systemu wraz z metodyką budowy i funkcjonalnością. Opisano również strukturę danych wejściowych wraz z ich źródłami.
In the paper the development stages of the Pilot geoinformation system for selected regions of rock materials extraction in the Dolnoslaskie Voivodship have been presented. The system’s most important foundations, its structure and development methodology, as well as functionalities have been given. The structure of the input data including its sources have also been described.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 6; 50-54
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scenariusze zagospodarowania i wykorzystania surowców skalnych w województwie podlaskim
Scenarios of development and utilization of rock minerals in the Podlaskie voivodeship
Autorzy:
Guzik, K.
Szlugaj, J.
Galos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170066.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
kruszywa mineralne
zasoby
produkcja
zużycie
transport
rock minerals
mineral aggregates
resources
production
consumption
transportation
Opis:
Artykuł przedstawia szczegółowo trendy rozwoju bazy zasobowej, wydobycia, produkcji i zapotrzebowania na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe, będące najważniejszym surowcem skalnym w województwie podlaskim. Oceniono stan bazy zasobowej oraz wskazano największe dotychczas niezagospodarowane złoża kruszyw, wysoko ocenione w waloryzacji pod kątem kryteriów górniczych, środowiskowych oraz planistycznych. Przedstawiono uwarunkowania transportu kruszyw w województwie, a także zaprezentowano scenariusze rozwoju popytu i podaży tych kruszyw w perspektywie roku 2020. W artykule przedstawiono również możliwości zaopatrzenia województwa w kruszywa naturalne łamane wraz z prognozą ich zużycia do roku 2020. Ponadto zaprezentowano problematykę pozyskiwania i wykorzystania innych surowców skalnych w województwie, takich jak kreda pisząca, piaski kwarcowe do betonów komórkowych i wyrobów wapienno-piaskowych oraz surowce ilaste ceramiki budowlanej.
The paper presents detailed information about tendencies in the natural sand and gravel aggregates resource base, their extraction, production and consumption in Podlaskie Voivodeship. They are the most important mineral commodities produced in the voivodeship. Resources base of aggregates has been analysed, and the biggest undeveloped deposits in the region, which were highly evaluated in term of mining, environmental and land development conditions, has been indicated. The conditions of aggregates transport within the region have been analyzed and the scenarios of development of supply and demand for the aggregates up to 2020 have been presented. Moreover, the paper presents information about supplies of natural crushed aggregates, which are produced in the Podlaskie Voivodeship only in small amounts, with the forecast of their consumption up to 2020. Moreover, issue of production and utilization of other mineral commodities extracted in the region, such as chalk, sands for cellular concrete and lime-sand products and clays and related materials for building ceramics, has been discussed.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 129-136
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scenariusze zagospodarowania i wykorzystania surowców skalnych w województwie mazowieckim
Scenarios of development and utilization of rock minerals in the Mazowieckie voivodeship
Autorzy:
Szlugaj, J.
Guzik, K.
Galos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171155.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
kruszywa mineralne
zasoby
produkcja
zużycie
transport
rock minerals
mineral aggregates
resources
production
consumption
transportation
Opis:
Artykuł przedstawia szczegółowo trendy rozwoju bazy zasobowej, wydobycia, produkcji i zapotrzebowania na kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe, będące najważniejszym surowcem skalnym w województwie mazowieckim. Oceniono stan bazy zasobowej oraz wskazano największe dotychczas niezagospodarowane złoża kruszyw, wysoko ocenione w waloryzacji pod kątem kryteriów górniczych, środowiskowych oraz planistycznych. Przedstawiono uwarunkowania transportu kruszyw w województwie, a także zaprezentowano scenariusze rozwoju popytu i podaży tych kruszyw w perspektywie roku 2020. W artykule przedstawiono również uwarunkowania zaopatrzenia województwa w kruszywa naturalne łamane wraz z prognozą ich zużycia w perspektywie roku 2020. Ponadto zaprezentowano problematykę pozyskiwania i wykorzystania innych surowców skalnych w województwie, takich jak surowce ilaste ceramiki budowlanej, piaski kwarcowe do produkcji wyrobów wapienno-piaskowych i betonów komórkowych, surowce ilaste do produkcji kruszywa lekkiego oraz piaskowce bloczne.
The paper presents detailed information about tendencies in the natural sand and gravel aggregates resource base, their extraction, production and consumption in Mazowieckie Voivodeship. Sand and gravel aggregates are the most important rock mineral produced in this voivodeship. Resources base of aggregates has been analysed, and the biggest undeveloped deposits in the region, which were highly evaluated in term of mining, environmental and land development conditions, has been indicated The conditionings of aggregates transport within the voivodeship has been analyzed. Moreover, the scenarios of development of supply and demand of these aggregates up to 2020 has been presented. The paper also presents the conditions of supply of not produced in the Mazowieckie Voivodeship natural crushed aggregates with forecast of their consumption up to 2020. Moreover, the matter of production and utilization of other rock minerals, such: clays and related materials for building ceramics, sands for lime-sand products and cellular concrete, clays for lightweight aggregates, dimension sandstones, was presented.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 137-145
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielokryterialna ocena dostępności niezagospodarowanych złóż surowców skalnych metodami AHP i WLC na przykładzie powiatu kłodzkiego
Multicriteria assessment of undeveloped rock mineral deposits with AHP and WLC methods – case of the Klodzki Poviat (Poland)
Autorzy:
Blachowski, J.
Masłowska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169400.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
ocena dostępności złóż
surowce skalne
AHP
WLC
powiat kłodzki
accessibility evaluation availability
rock materials
Klodzki Poviat
Opis:
W artykule przedstawiono metodę oceny dostępności złóż surowców skalnych opartą na wielokryterialnej hierarchicznej analizie procesu (Analytic Hierarchy Process, AHP) oraz ważonej kombinacji liniowej (Weighted Linear Combination, WLC). Proponowana metodyka posłużyła do wstępnej oceny dostępności niezagospodarowanych złóż kamieni łamanych i blocznych w powiecie kłodzkim. W tym celu zidentyfikowano podstawowe kryteria dostępności, opracowano hierarchiczną strukturę decyzyjną w celu określenia wag poszczególnych kryteriów oraz przeprowadzono analizę przestrzenną dostępności złóż z wykorzystaniem metody WLC w GIS. W wyniku pilotażowej analizy otrzymano ranking 17 niezagospodarowanych złóż kamieni łamanych i blocznych w powiecie kłodzkim w relacji do czynników ochrony przyrody i zagospodarowania przestrzennego.
Methodology for assessing rock minerals deposits accessibility based on multicriteria analytical hierarchy process (AHP) and weighted linear combination methodologies is the subject of this paper. The proposed methodology has been used for preliminary assessment of accessibility of dimension and crushed stones in the Klodzki Poviat (Poland). With this aim, the primary accessibility criteria have been identified, hierarchical decision structure has been developed to determine weights of the criteria and a spatial accessibility analysis has been performed with the use of WLC method in GIS. In the result the 17 undeveloped deposits in the poviat of dimension and crushed stones have been ranked in terms of their accessibility taking into account environmental and spatial development factors.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 1; 61-70
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania strategiczne w zakresie pozyskiwania surowców skalnych
Strategic actions in the area of rock minerals extraction
Autorzy:
Resak, M.
Nowacka-Blachowska, A.
Tomaszewska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171349.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
zasoby naturalne
surowce skalne
działania strategiczne
obszary interwencji
natural resources
rock minerals
strategic actions
areas of intervention
Opis:
Intensywny rozwój przemysłu wydobywczego surowców skalnych w kraju wymusił podejmowanie spójnych działań, które prowadzą do racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych umożliwiających rozwój tej dziedziny gospodarki z zachowaniem równowagi środowiskowej. W artykule przedstawiono najważniejsze działania strategiczne dla czterech obszarów interwencji obejmujących zarówno fazę przedinwestycyjną eksploatacji kopaliny, jej wydobycie i przeróbkę, jak również działania okołoinwestycyjne, np. samorządów lokalnych, organizacji społecznych czy innych przedsiębiorców związanych z przemysłem wydobywczym.
Intensive development of rock minerals mining industry has imposed coherent actions that lead to rational use of natural resources allowing development of this economic sector while maintaining environmental sustainability. The article presents the most important strategic actions in four areas of intervention, covering pre-investment phase of exploitation, mining and processing and other investment-related actions that are taken by local authorities, social organizations or other businesses connected with the mining industry.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 6; 48-54
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of results of spatial development plans for management of rock raw material deposits
Analiza skutków planów zagospodarowania przestrzennego dla gospodarki złożami surowców skalnych
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216157.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
spatial development
deposit management
mining activity
rock raw materials
zagospodarowanie przestrzenne
gospodarka złożem
działalność górnicza
surowce skalne
Opis:
This publication describes a mechanism for shaping the policy of spatial development, the final outputs of which are local land development plans determining the spatial distribution of objects of different environmental and economic functions. Land development plans guarantee a spatial order, which means not only aesthetic qualities, utility, logic, and clarity of spatial structure, but also high usability and effectiveness harmonized with nature, both nationally and locally. Working out such a plan is determined by drawing up many other planning documents. This results from the fact that spatial development should be integrated and comprehensive not only at the local but also at the regional level. What is more, the article presented the results of spatial policy at every stage of deposit management, from a deposit documentation to a post-mining area reclamation, as well as, it discussed issues connected with inadequate protection of the deposits in the planning documents. Documented rock raw material deposits must be included in a study of conditions and directions of commune spatial development (Polish: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin) and in a local land development plan (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), and also in voivodeship area development plans. Admittedly, this mention does not protect the deposit from being used for non-mining purposes; still, lack of it might result in failure to obtain the concession for mining of deposits, which is not possible without exclusion of land from the previous use. As for the last phase of mining activity – that is, area reclamation after mining of mineral deposits – such ans area must undergo reclamation and be prepared for development in a way that enables it to function in accordance with the study of conditions and directions of commune spatial development and in the land development plan of the particular commune. This means the necessity of amendments to these documents unless they have already defined target functions of deposit area.
W publikacji omówiono mechanizm kształtowania polityki planowania przestrzennego, którego ostatnim elementem są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, rozstrzygające o rozmieszczeniu w przestrzeni obiektów spełniających różne funkcje przyrodnicze i gospodarcze. Plany zagospodarowania przestrzennego są gwarantem ładu przestrzennego, który oznacza zarówno walory estetyczne, funkcjonalność, logikę, czytelność i jasność struktury przestrzennej, jak i zharmonizowane z przyrodą, wysoką użyteczność i efektywność we wszystkich skalach, od lokalnej do krajowej. Przygotowanie takiego planu poprzedzone jest przygotowaniem wielu innych opracowań. Związane jest to z tym, że planowanie przestrzenne powinno odbywać się w sposób zintegrowany, kompleksowy, nie na szczeblu lokalnym, lecz regionalnym. W artykule przedstawiono także skutki, jakie wywołuje polityka przestrzenna na każdym etapie gospodarowania złożem od momentu jego udokumentowania do rekultywacji terenów pogórniczych oraz poruszono problemy związane z niedostateczną ochroną złóż w dokumentach planistycznych. Udokumentowane złoża surowców skalnych muszą być ujawnione w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a także w Planach zagospodarowania przestrzennego województwa. Brak takiego zapisu skutkuje odmową udzielenia koncesji na eksploatację złoża, która nie jest możliwa bez wyłączenia gruntów z dotychczasowej działalności. W przypadku ostatniej fazy działalności górniczej, tj. rekultywacji terenów po eksploatacji kopalin, obszar ten musi być zrekultywowany i przygotowany do zagospodarowania w taki sposób, aby mógł pełnić funkcje zgodne z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego danej gminy. Oznacza to konieczność zmian zapisów w tych dokumentach, jeśli wyprzedzająco nie określają docelowych funkcji terenu nad złożem.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 3; 43-53
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zastosowania zrywaków wibracyjnych do urabiania złóż surowców skalnych
Possibility of using xcentric ripper to excavate deposits of rock raw materials
Autorzy:
Władzielczyk, Krzysztof
Kipczak, Piotr
Dudek, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841068.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
górnictwo odkrywkowe
surowce skalne
urabianie skał
zrywaki wibracyjne
opencast mining
rock raw materials
rock excavation
xcentric rippers
Opis:
W artykule zostały przedstawione możliwości zastosowania zrywaków wibracyjnych do urabiania wybranych złóż surowców skalnych. Zaprezentowano ogólną budowę i parametry techniczno-robocze wybranych typów zrywaków wibracyjnych oraz zakres ich zastosowań w zależności od własności urabianych skał. Porównano także zalety zastosowania zrywaków wibracyjnych w odniesieniu do młotów hydraulicznych używanych w kopalniach surowców skalnych.
The article presents the possibilities of using xcentric rippers for the mining of selected deposits of rock raw materials. The general construction and technical-working parameters of selected types of vibratory ripper were presented as well as the scope of their applications depending on the properties of rock excavated. The advantages of the use of vibratory ripper for the hydraulic hammers used in the rock raw materials mines were also compared.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2019, 8, 1; 192-202
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza czynności roboczych jednonaczyniowej koparki i ładowarek w górnictwie skalnym
Analysis of operation of a single-bucket excavator and the wheel loaders in rock materials mining
Autorzy:
Patyk, M.
Borcz, A.
Łochańska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167110.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo odkrywkowe
surowce skalne
koparki jednonaczyniowe
ładowarki łyżkowe
surface mining
rock materials
single-bucket excavators
wheel loaders
Opis:
W artykule przedstawiono znaczenie wpływu człowieka (operatora maszyn wydobywczych tj. jednonaczyniowych koparek i ładowarek) na proces załadunku w górnictwie odkrywkowym surowców skalnych. W przedstawionej pracy porównano pracę dwóch operatorów na dwóch ładowarkach oraz trzech operatorów na jednej koparce. W artykule ponadto zaprezentowano czynności oraz czas ich wykonywania osiągany przez poszczególnych operatorów maszyn.
This paper presents the importance of human impact (mining machine operator of single-bucket excavators and wheel loaders) on the process of loading rock materials in surface mining. In this study, the work of three single-bucket excavator operators as well as two operators of two wheel loaders was compared. The paper also presents the activities and their execution time achieved by each operator of a machine.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 9; 30-36
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cathodoluminescence-revealed diagenesis of carbonates and feldspars in Cergowa sandstones (Oligocene), Outer Carpathians
Katodoluminescencja jako narzędzie wizualizujące procesy diagenetyczne węglanów i skaleni w piaskowcach cergowskich (oligocen), Karpaty zewnętrzne
Autorzy:
Pszonka, J.
Wendorff, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216823.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
katodoluminescencja
diageneza węglanów
diageneza skaleni
piaskowce cergowskie
surowce skalne
cathodoluminescence
carbonate diagenesis
feldspar diagenesis
Cergowa sandstones
mineral resources
Opis:
Cergowa sandstones (Lower Oligocene) have outstanding physical-mechanical properties, among the best of the industrial mineral deposits mined in the Polish Flysch Carpathians. Cathodoluminescence (CL) images of the Cergowa sandstones reveal luminescence coloursmainly in carbonates and feldspars, therefore these two groups of minerals were chosen in order to gain a better understanding of the processes that resulted in exceptionally strong cementation of the detrital components. Cathodoluminescence with cold cathode made it possible to detect the diagenetic features of carbonates and feldspars, to visualize relationships between the detrital grains and cements, and to suggest the processes responsible for their origin and their influence on the physical properties of the Cergowa sandstones. Three generations of pore-filling carbonate cement – calcite – that display brown, orange, and yellow colours observed in CL represent the diagenetic spectrum from eo- through mezo- to telodiagenesis. The feldspars underwent albitization and partial, or even complete, replacement by calcite. Dissolution of marginal parts of the mineral grains resulted in corrosion, which increased the contact surface between the grains and the cement. A combination of these processes resulted in exceptionally strong cementation of the Cergowa sandstones, which is expressed by their very high hardness and resistance to abrasion, freezing, and thawing.
Piaskowce cergowskie (dolny oligocen) charakteryzują się doskonałymi właściwościami fizykomechanicznymi, jednymi z najlepiej ocenianych wśród kruszyw budowlanych eksploatowanych w polskich Karpatach fliszowych. Obrazy katodoluminescencyjne piaskowców cergowskich przedstawiają przede wszystkim węglany i skalenie, dlatego te dwie grupy minerałów zostały wybrane, aby zaprezentować i lepiej zrozumieć procesy odpowiedzialne za wyjątkowo silną cementację detrytycznych komponentów skały. Katodoluminescencja (CL) z zimną katodą umożliwia obserwację i interpretację cech diagenetycznych węglanów i skaleni, wizualizuje relacje przestrzenne między szkieletem ziarnowym i cementem, a tym samym pozwala na lepsze zrozumienie genezy wysokich wartości parametrów technicznych piaskowców cergowskich. W piaskowcach cergowskich rozpoznano za pomocą katodoluminescencji z zimną katodą trzy generacje cementu węglanowego (kalcytowego) wypełniającego przestrzenie międzyziarnowe: kalcyt brązowy, kalcyt pomarańczowy i kalcyt żółty. Generacje te reprezentują spektrum od eo- przez mezo- po telodiagenezę. Skalenie zostały poddane procesom: albityzacji i zastępowania przez węglany. Dodatkowo, rozpuszczanie składników mineralnych wspomagane było ciśnieniem wywołanym kompakcją osadu. Proces rozpuszczania był na tyle słaby, że zniszczone zostały głównie brzeżne partie ziaren (korozja). Pomimo niedużej intensywności, proces ten był bardzo istotny w lityfikacji osadu. Przyczynił się on do zwiększenia powierzchni kontaktu korodowanych ziaren ze spoiwem. Kombinacja wspomnianych procesów spowodowała bardzo silną cementację składników piaskowców cergowskich, co przejawia się ich wysoką twardością i odpornością.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 4; 21-36
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostępność złóż kopalin skalnych w kontekście obszarów prawnie chronionych województwa dolnośląskiego
Availability of rock raw materials in the context of legally protected areas of the Dolnoslaskie voivodeship
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217073.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
ochrona środowiska
gospodarka złożem
surowce skalne
działalność górnicza
environmental protection
management of mineral deposit
rock minerals
mining activities
Opis:
W publikacji poddano analizie możliwości eksploatacji kopalin skalnych z udokumentowanych i nieeksploatowanych złóż kopalin skalnych zlokalizowanych na obszarach prawnie chronionych województwa dolnośląskiego. Badania wykazały, że na obszarach prawnie chronionych województwa zlokalizowanych jest 39 przedmiotowych złóż o łącznych zasobach 985,2 mln Mg. Złoża te położone są na terenach Parków Krajobrazowych, Obszarów Chronionego Krajobrazu, obszarów Natura 2000, pod zbiornikiem retencyjnym Słup (1 złoże piasków i żwirów) oraz na obszarach dwóch projektowanych Parków Krajobrazowych. Analiza możliwości eksploatacji badanych złóż wykazała, że względy przyrody nie wykluczają całkowicie eksploatacji kopalin, ale w dużej mierze ją ograniczają. Bowiem złoże surowca może być eksploatowane zgodnie z zapisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. prawo geologiczne i górnicze, tj. po uzyskaniu koncesji, która uprawnia do wykonywania działalności górniczej w określonej przestrzeni. Jednym z załączników wniosku koncesyjnego jest wcześniej uzyskana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia zgodnie z art. 72 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (Dz.U.2008.199.1227 z późn zm.). Najważniejszym elementem uzyskania takiej decyzji jest przeprowadzenie tzw. procedury oceny oddziaływania. Celem tej procedury jest zapobieganie niekorzystnemu oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Dodatkowo, w przypadku terenów prawnie chronionych, możliwości eksploatacji uwarunkowane są ustawą o ochronie przyrody, a w przypadku Parku Krajobrazowego zależą od aktu prawnego uchwalającego dany Park Krajobrazowy. W aktach prawnych ustanawiających trzy Parki Krajobrazowe (PK Doliny Bobru, Rudawski PK i PK Chełmy) wprowadzono całkowity zakaz realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz pozyskiwania dla celów gospodarczych skał, skamieniałości i minerałów. Oznacza to, że osiem złóż zlokalizowanych na terenie tych parków nie będą mogły być zagospodarowane. Wyjątek w tej grupie stanowi złoże amfibolitu „Wieściszowice” ze względu na zapis, w akcie uchwalającym Rudawski Park Krajobrazowy, dotyczący możliwości wydobycia kopaliny jeśli przeprowadzona procedura oceny oddziaływania wykaże brak niekorzystnego wpływu na przyrodę parku. W przypadku Obszarów Chronionego Krajobrazu i obszarów Natura 2000 eksploatacja udokumentowanych złóż jest możliwa pod warunkiem, że przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykaże brak znacząco negatywnego wpływu inwestycji na przyrodę obszaru chronionego i na cele ochrony obszaru Natura 2000. Analiza wykazała także, że wykluczona jest eksploatacja złoża piasków i żwirów spod zbiornika retencyjnego Słup. Spowodowane jest to ustanowioną strefą ochronną ujęcia wody obejmującą czaszę zbiornika i jego budowle hydrotechniczne, co eliminuje całkowicie możliwości wydobycia kopalin z tamtego obszaru.
This publication analyses the possibilities of mining for rock raw materials from documented and unexploited rock raw material deposits within the legally protected areas of a voivodenship (Polish province). The research shows that within the legally protected areas of the selected voivodeship, there were 39 such deposits with total resources of 985.2 million Mg. These deposits are located within the following areas: Natural Landscape Parks, Landscape Protection Areas, Natura 2000 areas, underneath the retention reservoir Słup (1 gravel and sand deposit), as well as within the areas of two Natural Landscape Parks planned to be designed. Analysis of the deposits shows that environmental considerations do not exclude prospective mineral resources extraction; however, they limited such extraction to a great extent. Raw material deposits could only be exploited pursuant to the Polish Act of 9 June 2011 Geological and Mining Law, that is, after obtaining a concession for mining activities within a particular area. One of the attachments to the concession application form is the prior decision on environmental conditionings for undertaking execution pursuant to Article 72 of the Act on Access to Information on the Environment. The crucial part of obtaining the approval for the undertaking is conducting the so-called impact evaluation procedure. This procedure is aimed at preventing an unfavourable influence on the environment from the planned undertaking. Additionally, in the case of legally protected areas, the possibilities of mining are conditioned by the Polish Environmental Protection Act, and in the case of Natural Landscape Parks by the legal act establishing a certain Landscape Park. In the legal acts establishing 3 particular Landscape Parks (Bóbr Valley Landscape Park, Rudawy Landscape Park, and Chełmy Landscape Park) there are total bans on executing undertakings that could considerably influence the environment, as well as on obtaining rocks, fossils, and minerals for economic purposes. That means that 8 deposits located within the areas of these Parks could not be exploited. The only exception here is the deposit of amphibolite “Wieściszowice”, due to the provisions of the act establishing the Rudawy Landscape Park concerning the possibility of mining for minerals if the conducted evaluation procedure shows a lack of unfavourable influence on the nature of the Park. In the case of Landscape Protection Areas and Natura 2000 areas, mining of the documented deposits is possible under the condition that the conducted impact evaluation procedure shows a lack of considerable negative influence of the investment on the nature of the protected area, and on the protection objectives of the Natura 2000 area. The analysis has also shown that sand and gravel exploitation is impossible from underneath the Słup retention reservoir. This is caused by the established water intake protection zone that includes the reservoir basin and its hydraulic structures, and which completely eliminates the possibilities of mining for minerals in that area.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 2; 35-50
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza struktury wielkości powierzchni złóż surowców skalnych
The analysis of structure of the size of area for deposits of rock raw materials
Autorzy:
Machniak, Ł
Borcz, A.
Kozioł, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171202.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce skalne
górnictwo odkrywkowe
kruszywa naturalne
wielkość złóż
rock raw materials
surface mining
natural aggregates
area of deposits
Opis:
W artykule przedstawiono porównawczą charakterystykę wielkości zasobów, wydobycia, powierzchni oraz liczby eksploatowanych złóż surowców skalnych w podziale na następujące grupy kopalin: okruchowe, zwięzłe oraz ilaste. Przedstawiono również dane dotyczące rozkładu wielkości złóż oraz relacji powierzchni złóż względem powierzchni kraju, województw, jak również obowiązujących form ochrony przyrody. Jako narzędzie do przeprowadzenia analiz wykorzystano oprogramowanie MapInfo Professional. Dane do określenia powierzchni złóż pobrano w formie grafiki wektorowej ze strony internetowej Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie.
The article presents comparative characteristics of the size of resources, extraction, area and the number of exploited deposits of rock raw materials, divided into the following minerals: clastic, cohesive and clay. It also presents data on the distribution of deposits size and their relationship to the area of country, provinces, as well as to area of existing forms of nature protection. As a tool to perform analysis MapInfo Professional software was used. The main reference data to determine the area of deposits in the form of vector graphics were collected from the website of the Polish Geological Institute in Warsaw.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 3; 52-57
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza pracy koparek jednonaczyniowych i ładowarek łyżkowych w aspekcie ich automatyzacji
Analysis of the operation of single-bucket excavators and wheel loaders in terms of automation
Autorzy:
Kozioł, W.
Borcz, A.
Patyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165501.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo odkrywkowe
surowce skalne
koparki jednonaczyniowe
ładowarki łyżkowe
automatyzacja
opencast mining
rock materials
single-bucket excavators
wheel loaders
automation
Opis:
W artykule scharakteryzowano problematykę związaną z automatyzacją procesów urabiania i załadunku jednonaczyniowymi koparkami oraz ładowarkami łyżkowymi w cyklicznych technologiach wydobywczych. Zwrócono uwagę na parametry frontu roboczego, których bliższe poznanie ułatwi projektowanie i implementację algorytmów pracy wymienionych maszyn. Pokrótce opisano prace badawcze i doświadczenia prowadzone w tym kierunku. Ponadto scharakteryzowano wymagania stawiane systemom do zautomatyzowanej ich pracy.
This paper describes the issues related to automation of mechanical mining and loading processes of single-bucket excavators and wheel loaders in cyclic mining technologies. Attention was paid to the parameters of working front, which will facilitate deeper understanding of the design and implementation of algorithms for the operation of these machines. The research and experience carried out in this direction were briefly described. The requirements of the systems for automated operation of these machines were also characterized.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 95-99
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining, Production and Development of Small Fractions of Gravel and Sand Aggregates in North-Western Poland
Wydobycie, produkcja i zagospodarowanie drobnych frakcji kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce północno-zachodniej
Autorzy:
Kozioł, Wiesław
Baic, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811623.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rock raw minerals
gravel-sand aggregates
gravel extraction
sand extraction
surowce skalne
kruszywa żwirowo-piaskowe
wydobycie żwiru
wydobycie piasku
Opis:
The gradual deterioration in the quality of raw material base of natural aggregates combined with the simultaneous increase in the demand of the construction industry for the best quality coarse fractions with grain sizes of 5-8 mm, 8-11 mm, etc., has a major impact on the growing volume of hard to sell and non-transferable (waste) fractions of aggregates produced in Poland. This applies especially to gravel and sand aggregates since in their resources the share of very fine fractions (below 2 mm) is systematically increasing, while the demand for such fractions in construction is limited and they are often treated as useless (waste) material. Problems with selling fine (waste) sands can be observed, among others, in the north-western region of the country. Since it is practically unknown what the volume of mining, production and consumption of these aggregates is, an attempt was made to assess the quantity of extracted and produced sand fractions of aggregates on a national and regional scale (provinces, regional zones). What constitutes a measurable indicator of the deterioration in the quality of resources is the tendency towards change in the average sand point (the percentage content of fine fraction of 0-2 mm) in the documented resources. For example in 2018, the average sand point in the balance resources was 67.8% and it increased by 5% over the period of 12 years (2007-2018). In the economic resources in Poland in 2018, the average SP was higher in comparison with the balance resources, namely 70.6%, and – what is characteristic – it increased by as much as 11.5% during the period of 12 years, i.e. the average annual growth of SP in industrial resources is ca. 1%. The highest growth was recorded in the southern region (by 16.4%); thus, the region with the best deposits in terms of quality (grain size) experiences the fastest deterioration. Estimated calculations show that in 2016, it was actually possible to obtain approximately 51.8 million Mg of gravel aggregates and 84.6 million Mg of sand assortments (0-2 mm); thus, the estimated total production of gravel and sand aggregates probably amounted to approx. 136.4 million Mg, i.e. about 78.7% of the annual production of gravel and sand according to PGI. The remaining part (21.3%) represents losses (useless fractions). The zone division of extraction and production of gravel and sands shows that the positive balance of sand production occurs mainly in the northern region (+19.4 million Mg), while the southern region (+3.2 million Mg) is in balance with the deficit in the central region (-3.0 million Mg). Relatively large positive balance of sand production is recorded in two provinces: Pomeranian (+5.3 million Mg) and West Pomeranian (+3.0 million Mg). The lack of periodic demand for such sands should be the basis for their classification as a by-product and their storage in separate storage sites. The analysis and calculations should contribute to the development of more accurate market forecasts of demand for and production of natural aggregates, especially of gravel and sand, both in Poland and in individual regions.
Stopniowe pogarszanie się jakości bazy surowcowej kruszyw naturalnych i równocześnie wzrost zapotrzebowania budownictwa na najlepsze jakościowo grube frakcje o uziarnieniu 5-8 mm, 8-11 mm, itd., ma duży wpływ na wzrost frakcji trudno zbywalnych i niezbywalnych (odpadowych) produkowanych w kraju kruszyw. Dotyczy to szczególnie kruszyw żwirowo – piaskowych w zasobach których systematycznie wzrasta udział frakcji drobnych (poniżej 2 mm), na które jest ograniczone zapotrzebowanie budownictwa i często traktowane są jako materiał nieużyteczny (odpadowy). Problemy ze zbyciem drobnych (odpadowych) piasków występują miedzy innymi w regionie północno-zachodnim kraju. Ponieważ praktycznie nie wiadomo jakie jest wydobycie, produkcja i zużycie tych kruszyw podjęto próbę oceny w skali kraju i poszczególnych regionów (województw, stref regionalnych) ilości wydobywanych i produkowanych frakcji piaskowych kruszyw. Wymiernym wskaźnikiem pogarszania się jakości zasobów kruszyw jest tendencja zmian średniego punktu piaskowego (procentowa zawartość frakcji drobnej 0-2 mm) w udokumentowanych zasobach. Przykładowo w 2018 r. w zasobach bilansowych średni punkt piaskowy wyniósł 67,8% i w ciągu 12 lat (2007-2018) wzrósł o 5%. W zasobach przemysłowych w kraju w 2018 r. średni PP był wyższy w porównaniu do zasobów bilansowych – 70,6% i co charakterystyczne w ciągu 12 lat wzrósł aż o 11,5%, czyli średnioroczny wzrost PP w zasobach przemysłowych wynosi ok. 1%. Najwyższy wzrost odnotowano w regionie południowym (o 16,4%), czyli w regionie mającym pod względem jakości (uziarnienia) najlepsze złoża, następuje najszybsze ich pogorszenie. Z przeprowadzonych szacunkowych obliczeń wynika, że w 2016 roku praktycznie możliwe było do uzyskania ok. 51,8 mln Mg kruszyw żwirowych i 84,6 mln Mg asortymentów piaskowych (0-2 mm), czyli szacowana łączna produkcja kruszyw żwirowo-piaskowych prawdopodobnie wyniosła ok. 136,4 mln Mg to jest ok.78,7% rocznego wydobycia wg PIG żwirów i piasków. Pozostałą część (21,3%) stanowiły straty (frakcje nie użyteczne). Z podziału strefowego wydobycia i produkcji żwirów i piasków wynika, że dodatnie saldo produkcji piasków ma głownie region północny (+19,4 mln Mg), zaś region południowy (+3,2 mln Mg) bilansuje się z deficytowym regionem środkowym (-3,0 mln Mg). Stosunkowo duże saldo dodatnie produkcji piasków mają województwa pomorskie (+5,3 mln Mg) i zachodniopomorskie (+3,0 mln Mg). Brak okresowego zapotrzebowania na tego typu piaski powinien być podstawą do ich uznania jako produkt uboczny i ich składowania na oddzielnych składowiskach. Analiza i obliczenia powinny się przyczynić do opracowania dokładniejszych prognoz rynkowych zapotrzebowania i produkcji w Polsce i w poszczególnych regionach kruszyw naturalnych w tym szczególnie kruszyw żwirowo-piaskowych.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2020, Tom 22, cz. 1; 242-255
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości geomechaniczne opok
Geomechanical properties of the siliceus limestones
Autorzy:
Pinińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349330.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
surowce skalne
właściwości geomechaniczne
opoki
średniowieczne górnictwo
deterioracja
konserwacja
deterioration
rocks raw
geomechanical properties
chalky and siliceous limestone
mining
conservation
Opis:
Region lubelski stanowi niezwykły przykład koegzystencji górnictwa, budownictwa i przetwórstwa surowców skalnych, których korzenie od paleolitu poprzez średniowiecze sięgają dnia dzisiejszego. Krzemionkowe surowce skalne w dolinie Wisły były aż do epoki wczesnego żelaza źródłem surowca do wyrobu broni i narzędzi, a korzystające z ich wytrzymałości ludy - prekursorami dzisiejszej geomechaniki. Dostępność węglanowych surowców skalnych górnej kredy oraz neogenu znalazła od średniowiecza swój wyraz w budownictwie obronnym, sakralnym i mieszkalnym Lubelszczyzny. Unikalne techniki górnicze wydobywania ich jako budulca kamiennego są przykładami twórczego połączenia wiedzy inżynierskiej, geologicznej i znajomości ich właściwości geomechanicznych. Na bogatym tle regionalnego górnictwa skalnego na szczególną uwagę zasługują opoki, których nietypowe właściwości geomechaniczne stanowiły podstawę ich ugruntowanej w średniowieczu przydatności budowlanej. W pracy przedstawiono charakterystykę cech wytrzymałościowo-odkształceniowych opok wraz z oceną podatności na deteriorację w drugiej skali czasowej na tle innych surowców skalnych Lubelszczyzny.
The Lublin Region represents unusual example of co-existence of mining, building industry and rock workings,. The roots of today's industries in the Lublin Region reach as far back as Medieval times and even farther back - the Paleolithe. Cherts from chalky limestones in the river Vistula Valley, until the beginning of Iron Age, were basic supply for the various tools and weaponry. Prehistoric artisans, knowing the mechanical properties of chert bearing rocks and knowing how to mechanically processing hard cherts, become precursors of today's geomechanics. Availability of common carbonate rocks of the Upper Cretaceous and Neogene made significant impact on building industry. The defense heavy fortresses, sacral monumental buildings, and magnificent residential and common buildings are typically made of white, chalky and siliceous limestone blocks all over the Lublin Area. In the paper are outlined geological aspects and geomechanical assessment of the special, regional rock building material resources in the Lublin Region - the siliceous limestone, their geomechanical properties, which became the base of traditional building industry. Under special consideration is the vulnerability of siliceous rocks to physical deterioration with the passage of time. The description of typical forms of destruction of stony building elements is completing the paper.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2008, 32, 1; 293-301
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie górnictwo skalne na drodze największego wielosurowcowego rozwoju wydobycia
Polish natural stone mining on the path to the highest multi-rock mining development
Autorzy:
Bednarczyk, J.
Modrzejewski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166395.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
surowce skalne
budownictwo drogowe
budownictwo kubaturowe
produkcja szkła i ceramiki
natural stone
road construction
residential buildings
production of glass and ceramics
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań wydobycia kopalin w górnictwie skalnym i wykorzystaniu wydobywanych surowców w latach 2001÷2013. Wskazano na perspektywy zapotrzebowania na surowce skalne do roku 2030 w nawiązaniu do spodziewanej rozbudowy sieci drogowej i kolejowej w ramach wytyczonego przez UE rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T oraz trendu rozwoju krajowego budownictwa kubaturowego mieszkalnego, usługowego i przemysłowego oraz rozwoju produkcji szkła i ceramiki.
This paper presents the results of a study of natural stone exploitation as well as the utilization of the mined materials in 2001-2013. It indicates the demand for natural stone until 2030 in relation to the expected expansion of road and rail networks set by the EU in the framework of the Trans-European Transport Network TEN-T development, and the national development trends of residential, service and industrial building construction and production of glass and ceramics.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 9; 15-19
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kruszywa naturalne w Małopolsce i Podkarpaciu
Autorzy:
Łochańska, D.
Machniak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365148.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
eksploatacja surowców
kruszywa
lokalizacja złóż
struktura zasobów
surowce skalne
aggregate
exploitation of raw materials
location of deposits
rock materials
structure of resources
Opis:
Górnictwo surowców skalnych obejmuje w całej Polsce wydobycie bardzo zróżnicowanej grupy surowców mineralnych, od bardzo zwięzłych i zwięzłych po surowce okruchowe i ilaste. Podstawową grupę surowców skalnych stanowią kopaliny do produkcji kruszyw naturalnych, znajdujących zastosowanie m.in. w budownictwie i drogownictwie. Do tych kopalin zaliczyć należy głównie piaski i żwiry oraz kamienie łamane i bloczne. Kopaliny te zalegają w 8008 złożach, a ich zasoby bilansowe wynoszą ponad 26 mld t. Ok. 16% zasobów znajduje się w złożach położonych w Małopolsce i na Podkarpaciu.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 5; 32-36
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the de-icing salt on the deterioration of rock materials used in monumental buildings
Autorzy:
Kłopotowska, A. K.
Łukaszewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178339.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
osadzanie się soli
odladzanie
sól drogowa
surowce skalne
budynki
piaskowce
budowle zabytkowe
de-icing
road salt
rock materials
buildings
salt deposition
sandstone
Opis:
The de-icing salt has been used for decades to increase safety on the roads and sidewalks. In Poland, mainly the sodium chloride is used in order to maintain the roads in good condition during winter. Like other salts used for surface de-icing, it depresses the freezing point to lower temperatures and has an additional thermal effect by an exothermic reaction. However, this salt causes the accumulation of chlorides in the walls and stone buildings contributing to the deterioration of these facilities. The paper addresses the issue of the influence of salt solutions on the structure and geomechanical properties of rocks at negative temperatures. The study was conducted on the basis of cyclic tests which simulate complex action of both the negative temperature and the salty environment. The conditions for the tests were chosen so as to reflect the actual conditions of the winter in Poland. During the tests, the longitudinal wave propagation velocity, changes in weights of the samples as well as visual changes were recorded which allowed continuous tracking of occurring changes. At the end of the tests, the rock samples were subjected to uniaxial compressive tests. For this purpose, four lithological types were chosen, representing the sedimentary rocks: clastic and carbonate, widely used in stone constructions.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2013, 35, 3; 57-68
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rock mining industry in history : geosites and geological and engineering assessment thereof
Historyczne górnictwo skalne : geostanowiska i ich geologiczno-inżynierska waloryzacja
Autorzy:
Pinińska, J.
Domonik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348775.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
surowce skalne
górnictwo
zabytki
konserwacja
geostanowisko
geologiczno-inżynierska waloryzacja
właściwości geomechaniczne
raw stone materials
mining
geosites
monuments
conservation
geological and engineering assessment
geomechanical properties
Opis:
Historical development of the Vistula River Valley is connected with the historical rock mining industry. The region represents a unique example of co-existence of the mining, building industry and rock workings. The roots of today's industries in the region reach as far back as medieval times and even further back - the Paleolithic. Cherts from chalky limestones in the Vistula River Valley, until the beginning of Iron Age, were the basic supply for various tools and weaponry. Prehistoric artisans, knowing the mechanical properties of chert-bearing rocks and knowing how to mechanically tool hard cherts, became precursors of today's geomechanics. The availability of common Upper Cretaceous and Neogene carbonate rocks made a significant impact on the building industry. The defense heavy fortresses, sacral monumental buildings and magnificent residential and common buildings are typically made of white, chalky and siliceous limestone blocks all over the Vistula River Valley and adjacent areas. In the XIX century the Lublin region was pioneering in the cement industry. The paper outlines geological and contemporary aspects as well as the geomechanical assessment of historical rock resources that recently represent geosites. Under special consideration is the vulnerability of rock to physical deterioration, rock slope and massifs stability with the passage of time. The geomechanical comprehensive assessment of geosites was exemplified by Bochotnica exposure.
Historyczny rozwój Doliny Wisły związany jest z historycznym górnictwem skalnym. Region jest unikalnym przykładem zależności regionalnej architektury i sztuki dekoracyjnej od uwarunkowań geologicznych. Historia górnictwa sięga czasów paleolitycznych, kiedy pozyskiwano krzemienie i wykorzystywano je do wyrobu prostych narzędzi i broni. Prehistoryczni rzemieślnicy znający właściwości mechaniczne oraz posiadający umiejętność obróbki twardych krzemieni stali się prekursorami współczesnej geomechaniki. Z kolei dostępność skał węglanowych wywarła duży wpływ na budownictwo w regionie. Siedziby obronne, budynki sakralne, pałace oraz zwykłe budynki mieszkalne stawiano z użyciem białych opok, gez i wapieni. W XIX wieku region lubelski stał się pionierem przemysłu cementowego. Artykuł przedstawia w ogólnym zarysie geomechaniczną ocenę odsłonięć historycznych surowców skalnych - geostanowisk. Szczególną uwagę zwrócono na podatność skał na deteriorację i na długotrwałą stateczność zboczy oraz masywu skalnego. Kompleksową geomechaniczną ocenę geostanowiska przedstawiono na przykładzie odsłonięcia w Bochotnicy.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 1; 275-282
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza i ocena możliwości wywozu kruszyw łamanych z regionu dolnośląskiego i świętokrzyskiego do północno-wschodnich regionów kraju
Analysis and evaluation of the potential of crushed aggregates supply from the Lower Silesian and Świętokrzyskie Voivodeships to the northeastern regions of the country
Autorzy:
Gawlik, L.
Kryzia, D.
Uberman, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394856.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
surowce skalne
Dolny Śląsk
województwo świętokrzyskie
transport samochodowy
transport kolejowy
rock raw materials
Lower Silesia
Świętokrzyskie Voivodeship
road transport
railway transport
aggregate transport
Opis:
Istniejąca i dostępna w Polsce baza zasobowa do produkcji kruszyw żwirowo-piaskowych oraz skał do produkcji kruszyw łamanych wykazuje silne zróżnicowanie. Znaczny udział w zapewnieniu podaży kruszyw łamanych ma obecnie województwo dolnośląskie i świętokrzyskie. Wymaga to transportu tych kruszyw na odległość nawet kilkuset kilometrów do regionów deficytowych. W warunkach polskich kruszywa przewozi się transportem samochodowym i kolejowym. Dominującą pozycję ma transport samochodowy, głównie ze względu na bardziej rozwiniętą sieć dróg w porównaniu do transportu kolejowego, charakteryzującego się bardzo nierównomierną na terenie kraju infrastrukturą, do tego ulegającą w niektórych regionach degradacji, a nawet likwidacji. Przy uwzględnieniu mało konkurencyjnych taryf kolejowych oraz konieczności dowozu kruszywa samochodami do miejsca załadunku i do odbiorcy ze stacji końcowej, rośnie konkurencyjność transportu samochodowego tych kruszyw, nawet na znaczne odległości. W artykule przeanalizowano możliwości wywozu kruszyw łamanych z regionu dolnośląskiego i świętokrzyskiego do wybranych regionów deficytowych, tj. województwa mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. W analizie uwzględniono aktualną sieć linii kolejowych i kołowych oraz najistotniejsze uwarunkowania i ograniczenia (rodzaj linii, przepustowość, priorytety, dostępność producentów kruszyw do bocznic lub ramp załadowczych w przypadku transportu kolejowego, rodzaj dróg i dopuszczalne ładowności dla transportu samochodowego). Wynikiem pracy jest w pierwszej kolejności ocena możliwości wykorzystania transportu kolejowego, a następnie określenie kosztów przewozu kruszyw łamanych z regionów dolnośląskiego i świętokrzyskiego do regionów mazowieckiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego analizowanymi sposobami transportu przy różnych wariantach tras przewożenia. Uzyskane wyniki prowadzą do wniosku, że mimo wielu oczywistych zalet, w obecnych polskich warunkach transport kolejowy surowców skalnych jest bardziej kosztowny od transportu samochodowego, nawet na większe odległości. Ze zrozumiałych względów należy dążyć do zmiany takiego stanu rzeczy.
Polish reserves for the production of sand and gravel aggregates as well as crushed aggregates vary greatly depending on the region. A significant role in ensuring this supply is played by the Lower Silesian Voivodeship and the Świętokrzyskie Voivodeship. However, to deliver the aggregates to regions where a deficit of such materials exist, long-distance transport of up to several hundred kilometers is required. In Poland, aggregates are transported by rail and road. Aggregates transport is dominated by road transport, which can be explained by a road network better developed than local rail services. Rail transport infrastructure is not well developed in some parts of Poland and, what is more, a part of it has deteriorated or even been liquidated. Taking into account the low competitiveness of railway transport freight tariffs and the need for road transport to the railroad, as well as between the recipient and the end station, it turns out that road transport of aggregates is competitive even at long distances. This analysis took into account the current railway network, road network, and the most important conditions and restrictions (line type, capacity, priorities, distances from mines to loading ramps or railway sidings, road types, and allowable load capacities in road transport). The result is the assessment of the possibilities of using rail transportation and the evaluation of crushed aggregates transportation costs from the Lower Silesian and Świętokrzyskie Voivodęships to the Masovian, Podlaskie, and Warmian-Masurian Voivodeships for the analyzed modes of transport and alternative routes. The results obtained lead to the conclusion that, in spite of many obvious advantages, rail transport of rock materials in Poland is commonly more expensive than road transport, especially over longer distances. For many reasons there is an urgent need to change this situation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 84; 37-56
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres prac rekultywacyjnych w kierunku wodnym terenów po eksploatacji surowców skalnych
The scope of reclamation works in aquatic direction areas after the exploitation of rock raw materials
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Strzałkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394185.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
rekultywacja
wodny kierunek rekultywacji
zakres prac rekultywacyjnych
górnictwo odkrywkowe
surowce skalne
reclamation
aquatic reclamation direction
scope of reclamation works
surface mining of rock raw materials
Opis:
W publikacji podjęto próbę usystematyzowania zakresu prac rekultywacyjnych w kierunku wodnym pełniącym funkcję rekreacyjną oraz gospodarczą. Zakres działań rekultywacyjnych dokonano z podziałem na typ kopaliny i funkcję szczegółową, jaką ma pełnić rekultywowany teren. Zestawienie opracowano na podstawie prac przygotowawczych, a także fazy technicznej (podstawowej) i biologicznej (szczegółowej), w których opisano szczegółowy zakres działań rekultywacyjnych. Prace przygotowawcze polegają na przygotowaniu terenu do właściwej rekultywacji poprzez: usunięcie roślinności, rozbiórkę pozostałości po budowlach itp. Rekultywacja techniczna dotyczy kształtowania rzeźby terenu, uregulowania warunków hydrogeologicznych, budowy i odbudowy dróg, odtwarzania gleb oraz separacji utworów toksycznych. Rekultywacja biologiczna natomiast obejmuje zabiegi agrotechniczne, wprowadzanie roślinności zielnej i drzewiastej oraz pielęgnację nasadzeń. Przeprowadzona analiza wykazała, że największy zakres prac występuje w przypadku przeznaczenia wyrobiska pogórniczego na cele rekreacyjne (kąpielisko) i krajobrazowe. Ponadto wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że prace przygotowawcze oraz roboty rekultywacyjne w fazie biologicznej są zbliżone do siebie dla każdego typu kopalin skalnych i szczegółowego kierunku rekultywacji. Odmienny zakres prac rekultywacyjnych występuje natomiast w fazie technicznej w zakresie kształtowania rzeźby terenu oraz dodatkowych wymagań związanych z regulacją stosunków wodnych, w zależności od funkcji, jakie ma pełnić zbiornik wodny.
This article made an attempt to systematize the scope of the reclamation works in the aquatic direction performing the recreation and water management function. The scope of the reclamation works performed with the division into the type of mineral and the detailed function which the reclaimed land is to perform. A statement was made based on the preparatory work, as well as the technical (basic) and biological (detailed) phase, which described the scope of the reclamation works in detail. The preparatory works consisted in preparing the terrain for proper reclamation by: removal of plants, the demolition of the building remains. Technical reclamation consists in the shaping of the terrain, regulation of the hydrogeological conditions, construction and reconstruction of the roads, paths, reproduction of the soil and separation of the toxic soil. Biological reclamation includes agricultural practices, the introduction of herbaceous plants and trees and caring for the plants. The analysis showed that the greatest scope of reclamation work occurs in the case the post-mining excavations are designated for recreation (swimming) and landscape purposes. Furthermore, the results of the study indicate that the preparatory work and reclamation works in the biological phase are similar to each other for each type of rock raw mineral and detailed direction reclamation. A different scope of reclamation works occurs in the technical phase in shaping the terrain and additional requirements associated with the regulation of water relations also depending on the function which the water reservoir is to serve.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 94; 127-136
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza wybranych metod urabiania surowców blocznych
Analysis of selected exploitation methods of block rock raw materials
Autorzy:
Strzałkowski, P.
Malec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169565.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
surowce bloczne
eksploatacja na bloki
surowce skalne zwięzłe
metody urabiania na bloki
block rock raw materials
exploitation on blocks
compact rock raw materials
methods of block mining
Opis:
W artykule dokonano analizy porównawczej sposobów eksploatacji złóż na bloki metodą wiercenia i przecinania. Wybór sposobu i urządzenia do urabiania surowców blocznych zależy od właściwości fizycznych i mechanicznych skał, możliwości technicznych i ekonomicznych wykorzystywanego sprzętu i maszyn oraz geometrii wyrobiska. Wyróżniono 3 sposoby urabiania surowców blocznych metodą przecinania oraz 1 sposób urabiania metodą wiercenia. Dla 7. urządzeń urabiających dokonano porównania ze względu na możliwość wykorzystania w różnych rodzajach kopaliny, zastosowania i parametry pracy oraz warunki pracy. Na podstawie dokonanej analizy można uznać, że najbardziej uniwersalną i najczęściej stosowanym urządzeniem do wszystkich rodzajów skał jest diamentowa piła linowa. Natomiast najmniej korzystnymi parametrami w ocenie autorów wydaje się być palnik termiczny, którego stosowanie powoduje negatywny wpływ na środowisko naturalne i może powodować zmiany w stanie zdrowia pracowników, a także powoduje przestoje w prowadzeniu eksploatacji, które wpływają na poziom wydobycia.
The article presents a comparative analysis of block exploitation methods by drilling and cutting. The choice of the method and device for the exploitation of block rock raw materials depends on the physical and mechanical properties of rock, technical and economic possibilities of the equipment and machines used, and the geometry of the excavation. There are three ways of mining block rock raw materials by cutting method and 1 method of drilling. For 7 mining devices, a comparison was made due to the possibility of using in various types of minerals, use and work parameters as well as working conditions. Based on the analysis, it can be concluded that the most universal and most commonly used device for all types of minerals is the diamond wire saw. However, the least beneficial parameters in the authors’ assessment seem to be a thermal burner, the use of which causes a negative impact in the natural environment and can cause changes in the health of employees, as well as downtimes in exploitation that affect the level of exploitation.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2018, 59, 5; 42-47
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rational use of selected mining by-products in the ceramic industry in Poland
Racjonalne wykorzystanie wybranych ubocznych produktów górnictwa w przemyśle ceramicznym w Polsce
Autorzy:
Lewicka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216802.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kaolin
feldspathic raw materials
by-product
rock mining
ceramic tiles
sanitaryware
surowce skaleniowe
produkt uboczny
górnictwo skalne
płytka ceramiczna
wyroby sanitarne
Opis:
The paper discusses the issue of the utilization of selected raw materials obtained as by-products of rock mining and processing in the ceramic industry in Poland. The raw materials in question are: kaolinite-rich clayey substance remaining after quartz sand washing and alkalis-rich finest fractions generated in the course of the production of granite crushed aggregates. Despite usually high content of coloring oxides, they have been utilized for the production of ceramic goods, the high whiteness of which is not required after firing. High interest in these materials was connected with the implementation of the fast firing method as well as modernization and large scale expansion of the domestic ceramic industry, especially ceramic tiles and sanitaryware sectors. Between the mid-1990s and 2018, the annual consumption of kaolinite raw materials being by-products of quartz sand washing increased from ca. 20,000 to 100,000–120,000 Mg. At the same time the sales of secondary granite fractions utilized as a flux in the ceramic industry rose from 30,000 to 120,000 Mg per year in 2007–2008, and 50,000–70,000 Mg per year most recently. The development of the utilization of these raw materials has been an example of the rational and comprehensive management of all the minerals that occur in deposits in operation. This is particularly important in the context of the depletion of these raw materials reserves and the limited availability of their new deposits. Furthermore, this also makes a contribution towards reducing the scale of imports of raw materials for the ceramic tile industry, which is inevitable due to insufficient supplies from domestic sources.
W artykule omówiono znaczenie wykorzystania ubocznych surowców mineralnych z górnictwa i przeróbki kopalin skalnych w przemyśle ceramicznym w Polsce. Wśród tych surowców istotną rolę odgrywają: wzbogacona w kaolinit substancja ilasta stanowiąca produkt uboczny płukania piasków kwarcowych oraz bogate w alkalia odpadowe najdrobniejsze frakcje ziarnowe powstające przy produkcji granitowych kruszyw łamanych. Surowce te, mimo zwykle dużej zawartości tlenków barwiących, znajdują zastosowanie w produkcji wyrobów ceramicznych, które nie muszą mieć wysokiej białości po wypaleniu. Rozwój ich wykorzystania ma ścisły związek z wdrożeniem w przemyśle ceramicznym technologii szybkiego wypalania oraz rozbudową sektora płytek ceramicznych i wyrobów sanitarnych w Polsce. Dynamiczny rozwój zapotrzebowania na surowce do ich produkcji zapoczątkowany został w połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Do 2018 r. zużycie surowca kaolinowego pozyskiwanego ubocznie zwiększyło się z około 20 tys. Mg/r. do 100–120 tys. Mg/r. Sprzedaż frakcji granitowych wykorzystywanych w przemyśle ceramicznym w roli topnika wzrosła w tym okresie z poziomu około 30 tys. Mg/r. do maksymalnie 120 tys. Mg/r. w latach 2007–2008, oraz 50–70 tys. Mg/r. w ostatnim okresie. Omawiane surowce nadal będą stanowić istotne uzupełnienie krajowej podaży surowców ceramicznych. Rozwój ich wykorzystania jest przykładem racjonalnej i kompleksowej gospodarki kopalinami w złożach eksploatowanych. Jest to szczególnie istotne wobec wyczerpywania się zasobów złóż eksploatowanych oraz ograniczonych możliwości udostępnienia nowych złóż. W istotny sposób przyczynia się także do zmniejszenia skali importu surowców mineralnych dla przemysłu płytek ceramicznych, w związku z niewystarczającą w stosunku do potrzeb podażą ze źródeł krajowych.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2020, 36, 1; 59-76
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-57 z 57

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies