Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "interwar avant-garde" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Timor, ira, despectio. O postsekularnej retoryce międzywojennej awangardy
    Timor, ira, despectio. About the postsecular rhetoric of the interwar avant-garde
    Autorzy:
    Pietryga, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2232078.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
    Tematy:
    awangarda
    polska poezja
    postsekularyzm
    retoryka awangardy
    avant-garde
    Polish poetry
    postsecularism
    avant-garde rhetoric
    Opis:
    Celem artykułu jest naświetlenie najważniejszych strategii retorycznych stosowanych przez poetów awangardowych do pisania o społecznych problemach II Rzeczypospolitej. Autor wykazuje, że pojawiające się na przełomie lat 20. i 30. XX wieku odniesienia do języka religijnego w twórczości poetów awangardowych służyły celom perswazyjnym, wzbudzaniu emocji (jak chociażby ira, timor, despectio) i obrazowemu komentowaniu sytuacji społeczno-politycznej po wydarzeniach majowych, kryzysie gospodarczym, a wreszcie – do wyrażania niepokoju związanego z widmem nadchodzących kryzysów. Omawiając wybrane utwory Juliana Przybosia, Anatola Sterna, Brunona Jasieńskiego i Jalu Kurka, autor skupia się przede wszystkim na środkach retorycznych i figurach zaczerpniętych z dyskursu religijnego przez poetów konstruktywistycznych oraz byłych futurystów. Niniejszy artykuł wpisuje się w rozważania postsekularne oraz analizy retoryczne polskiej poezji współczesnej, rzucając nowe światło na wpływ biblizmów i języka religijnego na społecznie zaangażowany wiersz awangardowy.  
    The article aims to highlight the most important rhetorical strategies used by some avant-garde poets to write about the social problems of the Second Polish Republic. The author shows that the references to religious language appearing at the turn of the 1920s in the works of avant-garde poets served the purposes of persuasion: to evoke emotions (such as ira, timor, despectio), to visually comment on the socio-political situation after the May events and the economic crisis, and finally to express anxiety over the specter of imminent crisis. When discussing selected works by Julian Przyboś, Anatol Stern, Bruno Jasieński, and Jalu Kurek, the author focuses on rhetorical means and figures taken from religious discourse by constructivist poets and former futurists. This article contributes to the post-secular considerations and rhetorical analyses of contemporary Polish poetry, shedding new light on the influence of biblicisms and religious language on the socially engaged avant-garde poetry.
    Źródło:
    Res Rhetorica; 2022, 9, 3; 5-24
    2392-3113
    Pojawia się w:
    Res Rhetorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From Łódź to Leiden – on international connections of the polish interwar avant-garde
    Od Łodzi po Lejdę – o międzynarodowych kontaktach polskiej awangardy międzywojennej
    Autorzy:
    Wenderski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1933062.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-21
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    interwar period
    modern art
    avant-garde
    “a.r.” group
    cultural mobility
    the Netherlands
    Belgium
    okres międzywojenny
    sztuka nowoczesna
    awangarda
    grupa „a.r.”
    mobilność kulturowa
    Holandia
    Belgia
    Opis:
    This article is dedicated to international connections between selected representatives of Polish and Western avant-gardes in art and literature of the interwar period. Both the nature and the scale of such relations have been exemplified by a number of artists from the “a.r.” group – Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński, Henryk Stażewski and Jan Brzękowski, as well as their relationships with the representatives of Dutch and Belgian formations, inter alia “De Stijl” group. The origin of those connections has been briefly presented, along with their nature, dynamics and an impact they made on artworks and theories of chosen artists. Their description is based on archival documents and publications, from which a picture of direct relationships between the leading artists of the European avant-garde emerges – some of them personal, some correspondence-based; they have also been presented in form of a diagram that illustrates the text.
    Niniejszy artykuł poświęcony jest międzynarodowym kontaktom istniejącym pomiędzy wybranymi przedstawicielami polskiej i zachodniej międzywojennej awangardy artystyczno-literackiej. Charakter i skala tych relacji zostały przedstawione na przykładzie artystów grupy „a.r.” – Katarzyny Kobro, Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego oraz Jana Brzękowskiego i ich kontaktów z przedstawicielami holenderskich i belgijskich formacji, m.in. grupy „De Stijl”. Pokrótce omówiono genezę tych relacji, ich naturę i przebieg oraz wpływ jaki wywarły na twórczość i teorie wybranych artystów. Opis owych zależności oparty został na archiwalnych dokumentach i publikacjach, z których wyłania się obraz bezpośrednich kontaktów – osobistych bądź korespondencyjnych – pomiędzy czołowymi artystami europejskiej awangardy, które przedstawiono także w formie diagramu ilustrującego niniejszy tekst.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2018, 59; 203-210
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co słychać w manifestach?
    What Can Be Heard in Manifestos?
    Autorzy:
    Karpowicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578848.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    ephemeral print, the language of the interwar avant-garde, discourse of the interwar period, voice, scream, Futurist manifesto
    Opis:
    The text proposes an experimental reading of the manifestos of the first Polish futurists in line with the “listening to literature” project (Andrzej Hejmej). I look for traces of the audiosphere associated with the human voice in the manifestos and ephemeral prints in which they were published in 1921. I try to reconstruct them using the recontextual method, by outlining the discursive field of the era in which they were created. Asking about the possibility of reconstructing the audiosphere on the basis of historical texts, I point to screaming and shouting as the main voice practices of the interwar period and I make a connection between them and the language of the press and politics as well as subversive communication strategies.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2019, 62, 2; 31-47
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jalu Kureks S.O.S. as an apocalyptic novel
    S.O.S. Jalu Kurka jako powieść katastroficzna
    Autorzy:
    Boruszkowska, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087697.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the 20th century
    interwar avant-garde
    modernization
    catastrophism
    apocalyptic novel
    Jalu Kurek (1904–1983)
    Jalu Kurek
    S.O.S.
    powieść katastroficzna
    mit modernizacji
    proza awangardy
    Opis:
    Jalu Kurek, a prominent member of the Cracow avant-garde, is the author of several novels. This article discusses the undeservedly neglected S.O.S., published in 1927, and suggests that its weird plotting and literary mockery is in fact an apocalyptic narrative. It has a place, it is argued, in the 'catastrophist' trends which were on the rise in the Polish literature of the late 1920s and 1930s. It should be read in the context of a growing sense of decline and crisis of European society, which, on the one hand, drew on the cultural pessimism of the turn of the 19th century, and, on the other hand, was a reaction against the wave of modernization that was sweeping the world. As this analysis shows, Jalu Kurek's S.O.S. is deeply ambivalent about the onslaught of modernity.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 5; 703-720
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nowa muzyczność”? Fonostylistyka awangardowa i jej współczesne kontynuacje
    'New musicality'? Avant-Garde sound-texture of Polish poetry and its contemporary continuations
    Autorzy:
    Śniecikowska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650157.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polish literature
    interwar period
    musicality
    sound-texture
    poetry
    avantgard
    Opis:
    The article presents detailed analyses of the irregular sound organisation of the two wings of Polish interwar avant-garde poetry: futurism and the constructivist group Awangarda Krakowska. The starting point of the research is the ‘musicality’ of symbolist poetry, expanded and overcome by the avant-gardists. Members of both groups paid special attention to the acoustics of poetry creatively employing devices such as paro-nomasia, onomatopoeia, alliteration, anaphora etc. However, the futurist practice proved more complicated, more diverse and less consistent (sometimes even dada-like). The phonostylistics of Awangarda Krakowska, although still highly innovative, was more ‘disciplined’, logical and focused on motivating the metaphors by sounds. The experi-ments of both groups were revived in the Polish post-war poetry (especially in the cur-rents such as poezja lingwistyczna and the present neolingwizm). It is usually impossible to discriminate between the futurist and constructivist inspirations in the post-war works: sound concepts typical of futurism tend to be used in a more logical, consistent and metaphor-centred way. Hence, the author introduces the term “new musicality” refer-ring to the specific and still vivid poetics of sound, first employed by the Polish avant-gardists.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 15, 1; 121-140
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Classics of Polish Design. Polish avant-garde Bauhaus style furniture from the interwar period
    Autorzy:
    Różańska, Anna
    Bodych, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171740.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    Polish inter-war furniture
    Polish inter-war avant-garde
    Bauhaus
    Le Corbusier
    metal pipe furniture
    polskie meble powojenne
    polskie meble awangardowe
    Opis:
    Classics of Polish Design. Polish avant-garde Bauhaus style furniture from the interwar period presents a review of the best Polish furniture designs from the 1920s and 1930s. In spite of the inspirations with historicism popular in the interwar period and the references to folk culture (e.g., the "Ład" Artists' Cooperative), Polish designers also drew inspiration from the works of the following artists: Le Corbusier, Marcel Breuer, Mies van der Rohe and Mart Stam, who designed avant-garde furniture made of metal pipes. The paper presents little known works of Polish artists from the groups "Praesens", "Atelier wnętrz i architektury" (The Atelier of Interiors and Architecture), "Studium wnętrz i sprzętu" (Studio of Interiors and Equipment), as well as furniture designs referring to the Bauhaus style for private and public interiors (including designs for transatlantics or the President's Castle in Wisła), among others, manufactured by the Thonet-Mundus company. The paper continues the series devoted to the "Classics of Polish Design", presenting the results of research on Polish furniture, carried out within the framework of dissertations in the Department of Wood Technology in the Warsaw University of Life Sciences (SGGW).
    Klasyka polskiego designu. Polskie meble awangardowe okresu międzywojennego utrzymane w stylistyce Bauhausu prezentuje przegląd najlepszych polskich nowoczesnych projektów meblowych lat 20. i 30. Pomimo powszechnej w okresie dwudziestolecia międzywojennego inspiracji historyzmem oraz odwołaniami do tradycji ludowej (np. spółdzielnia “Ład”), polscy projektanci inspirowali się dziełami takich artystów jak: Le Corbusier, Marcel Breuer, Mies van der Rohe czy Mart Stam, projektujących awangardowe meble z metalowych rurek. Artykuł przedstawia mało znaną twórczość polskich artystów należących do ugrupowań „Praesens”, „Atelier wnętrz i architektury”, „Studium wnętrz i sprzętu” oraz projekty mebli nawiązujących do stylistyki Bauhausu dla wnętrz prywatnych i publicznych (w tym polskich Transatlantyków czy dla Zameczku Prezydenta w Wiśle), m.in. wykonywane przez firmę Thonet-Mundus. Artykuł kontynuuje cykl „Klasyka polskiego designu”, prezentujący wyniki badań nad polskim meblarstwem i ikonami polskiego designu, prowadzonych w ramach prac dyplomowych na WTD SGGW.
    Źródło:
    Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology; 2022, 117; 14--34
    1898-5912
    Pojawia się w:
    Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu nowoczesnego języka krytycznego. Sztuka awangardowa w ujęciu Stefanii Zahorskiej
    Autorzy:
    Wasilewska, Diana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033741.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Stefania Zahorska
    dwudziestolecie międzywojenne
    krytyka artystyczna
    awangarda
    forma
    interwar period
    art criticism
    avant-garde
    form
    Opis:
    Tekst jest próbą przyjrzenia się krytycznemu pisarstwu Stefanii Zahorskiej, przede wszystkim z uwzględnieniem wystąpień krytyczki dotyczących awangardy. Analizie poddane zostały ewoluujące poglądy autorki, jej koncepcja sztuki, uwzględniająca również estetyczne i metodologiczne inspiracje, a także kryteria, jakie stosowała do oceny dzieł czy kierunków artystycznych. Dokonując druzgocącej diagnozy stanu międzywojennego pisarstwa o sztuce, Zahorska wielokrotnie apelowała o odrzucenie impresjonistycznej schedy i stworzenie nowego modelu krytyki artystycznej, będącego w stanie zmierzyć się ze sztuką nowoczesną. Odpowiedzią na te potrzeby miała być również jej własna praktyka krytyczna. Dlatego przedmiotem artykułu jest również język krytyczny Zahorskiej – pojęcia wypracowane przez krytyczkę, retoryka wypowiedzi, dominujący w tekstach styl odbioru itp. Jest to zarazem sposób, by oddać specyfikę pisarstwa Zahorskiej i określić jej miejsce na mapie międzywojennej krytyki artystycznej w Polsce.
    This text is an attempt to examine Zahorska’s art criticism, primarily her statements about the avant-garde. The author analyses Zahorska’s evolving views and her concept of art, considering her aesthetic and methodological inspirations, as well as the criteria by which she evaluated works of art and artistic movements. Making a crushing assessment of the state of interwar art criticism, Zahorska repeatedly called for the rejection of impressionist pattern and the creation of a new model of writing capable of facing modern art. Her own practice was also to be the answer to these needs. For this reason, special attention is given in the article to the language of Zahorska’ art criticism – the concepts developed by the critic, the rhetoric of expression, the mode of reception dominant in her texts, etc. This makes it possible to present the specificity of her writing and determine the place of Zahorska in the field of interwar art criticism in Poland.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2020, 35; 11-30
    0208-6107
    2353-9631
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modernization on credit: The Szopki sketch comedy show in interwar Lublin
    Modernizacja na kredyt. Wokół Szopek lubelskiego Reflektora
    Autorzy:
    Wójtowicz, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087629.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Sketch comedy in Poland in the interwar period
    satire
    popular culture
    poetic avant-garde
    Lublin
    Jan Arnsztajn (1897–1934)
    Reflektor
    awangarda lubelska
    szopka satyryczna
    kultura popularna
    Opis:
    The sketch comedy Szopki, a show staged irregularly (1927–1931) by a trio of poets who clustered round the avant-garde magazine Reflektor was a fascinating artistic project combining literary aspiration and popular culture. This article tries to position Szopki in the context of the burgeoning entertainment industry and the specific social, political and economic conditions of Lublin, a provincial centre that joined an ambitious modernization project. However, to continue the Great Lublin Project the town needed to borrow more money it could not possibly pay back. No wonder the official narrative of modernization came under an unending barrage of ridicule and derision while local satire revelled in words like crisis, credit, bankruptcy, seizure and sale.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 4; 553-570
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    WSPÓŁCZESNE ODNIESIENIA DO AWANGARDOWYCH TEORII PROJEKTOWANIA MEBLI I ARCHITEKTURY WNĘTRZ Z OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO W POLSCE, NA PRZYKŁADZIE MARKI IKEA
    CONTEMPORARY REFERENCES TO AVANT-GARDE FURNITURE AND INTERIOR DESIGN THEORY FROM THE INTERWAR PERIOD IN POLAND, FROM EXAMPLE OF BRAND IKEA.
    Autorzy:
    Czerniejewski, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441711.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
    Tematy:
    interior design
    industrial design
    series production of furniture
    avant-garde of the 20s and 30s
    architektura wnętrz
    wzornictwo przemysłowe
    seryjna produkcja mebli
    awangarda lat 20 i 30
    Opis:
    Artykuł jest próbą potwierdzenia tezy mówiącej o konotacjach awangardowego programu ideowego artystów z lat 20. i 30. głoszonego w Polsce, między innymi przez członków grupy Praesens i poprzedzającej ją grupy Blok z filozofią międzynarodowej firmy IKEA. Istotny jest jednak kontekst projektowania mebli, produktów i architektury wnętrz pierwotnie określony między innymi przez Le Corbusiera. Pierwszy rozdział artykułu stanowi ogólne studium sytuacji społeczno- gospodarczej w modernizującej się, odrodzonej Polsce i wkładzie awangardowego środowiska artystów w życie państwa, na przykładzie Gdyni. W rozdziale drugim omawiana jest sytuacja sztuk projektowych w Polsce w latach 20. i 30. I dwóch odmiennych nurtów, poszukujących nowych form w meblarstwie i architekturze wnętrz. Szczegółowo nakreślony program ideowy awangardowej grupy Praesens, poparty jest cytowanymi wypowiedziami czołowych przedstawicieli grupy z pierwszego kwartalnika modernistów, opublikowanego w roku 1926. Rozdział trzeci to historia firmy IKEA, przedstawiona chronologicznie od momentu powstania w 1947 roku oraz charakterystyka filozofii marki. Czwarty rozdział stanowi analiza porównawcza programu ideowego awangardowych projektantów z filozofią i zasadami działania firmy IKEA. Zakończenie podsumowuje zebrany materiał i potwierdza wstępnie założoną tezę.
    This article is an attempt to confirm the thesis about the connotations of ideological program of avant-garde artists from the 20s and 30s proclaimed in Poland, among others, by members of Praesens group and the preceding Blok group of IKEA's philosophy. Important is context of furniture, interior architecture and product design originally specified by Le Corbusier. The first chapter of article is a general study of the socio-economic situation in modernizing, reborn Poland and the contribution of avant-garde artists in the life of the state, for example, Gdynia. The second chapter deals with the situation in Poland's arts design in the 20s and 30s and two different trends, looking for new forms in furniture and interior design. Outlined in detail the ideological program of avant-garde group Praesens, is supported by quoted statements leading representatives of the group of the first quarterly modernists, published in 1926. The third chapter is the story of IKEA, presented chronologically since its inception in 1947, and the characteristics of the brand's philosophy. The fourth chapter constitutes comparative analysis of the ideological program of the avant-garde designers with the philosophy and principles of the company IKEA. The end summarizes taken material and confirms the preestablished theory.
    Źródło:
    Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo; 2012, 2/II; 115-124
    2299-1263
    2353-0987
    Pojawia się w:
    Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między Młodą Polską, Skamandrem i Awangardą. Kobiety piszące wiersze w dwudziestoleciu międzywojennym
    Between Young Poland, Skamander [Scamander] and the Avant-garde. Women Writing Poems in the Interwar Period
    Autorzy:
    Zawiszewska, Agata
    Iwasiów, Inga
    Smulski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/books/51789573.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Opis:
    The monograph is about Polish female poets whose low quality of artistic output resulted in their names being either in the margins of Polish bibliographies, literary encyclopedias and university course books or were eliminated from these sources altogether. The inspiration for the analysis comes from two sources. One of them is the essay by Virginia Woolf A Room of One’s Own (1929) in which the classic writer of Western feminist criticism reflects on the reasons why women of the Elizabethan era did not write while most men could write a sonnet. Another source are the works of Polish interwar period researchers as well as feminist critics, among others Grażyna Borkowska, Małgorzata Czermińska, Michał Głowiński, Inga Iwasiów, Krystyna Kłosińska, Joanna Krajewska, Ewa Kraskowska, Anna Legeżyńska, Lucyna Marzec, Ursula Phillips and Janusz Sławiński. The research on the female lyric poetry of 1918-1939 has been carried out from the point of view of modern feminist criticism which points out that the interest in discovering gaps on the map of the history of literature and reclaiming the names and the output of forgotten women writers do not have to lead to the discovery of new lands and geniuses, nor does it have to lead to the construction of a new canon that would aspire to compete with the already existing canon. It serves, however, the purpose of showing the obliterated traces of female participation in culture and breaking the silence of women in order to fill the gaps in the historical knowledge and create a canon of culture that would include not only one but two genders. It then aims at broadening, deepening and nuancing the knowledge about social roots of literature, the mechanisms that rule the literary life, the dynamics of reception and the processes of creating a canon. The approach to female poetry presented in the book can thus be situated within cultural sociology of literature which connects the traditional theory of reception and influence with the modern outlook on the literary text as a keystone of the processes and relations between institutions, economic operators, material and symbolic capital, communities of people and knowledge base, e.g. literary academies, festivals, printing houses, literary salons, social relations between writers, critics and consumers of culture. Primary sources come from the most important compendia of Polish literary studies, inter-war poetry anthologies and literary periodicals. The corpus of thus collected biograms and texts amounts to about 50 female poets and 150 small volumes of poetry. Taking into consideration the calculations of the inter-war poetry researchers who point out that about 100 small volumes appeared yearly and about 10 percent of them were written by women, one can assume that this corpus is representative. The book is divided into seven chapters and each of them can be treated as a separate synthesis of the following problems: the history of the concept of women’s literature (Chapter I: The literature of women – women’s literature), the political and social context of literature written by women in the first decades of the 20th century (Chapter II: Literature and women in the inter-war period), the ways of functioning of female poets in collective works (Chapter IV: Female poets in the shadow of Young Poland, Skamander and Avant-garde, Chapter V: Female poets in poetic groups – Skamander, Chapter VI: Female poets in poetic groups – Kwadryga [Quadriga], Chapter VII: Parnassian Zuzanna Rabska). Translated by Joanna Witkowska
    Tradycyjna figura historycznoliteracka dla poezji międzywojennej to trójkąt równoboczny, którego boki stanowią Młoda Polska – Skamander – Awangarda. Bez względu na to, z której strony spojrzymy na lirykę 1. połowy wieku XX, widzimy ją przez pryzmat jednej z tych formacji oraz – w dużym uproszczeniu mówiąc – ich poetyk rozpoznawalnych zarówno dla uczestników międzywojennego, jak i powojennego życia literackiego: Młodej Polski jako źródła tendencji nowatorskich kulminujących w modelu skamandryckim i awangardowym, Skamandra odcinającego się oficjalnie od dorobku bezpośrednich poprzedników, wreszcie Awangardę, która definiowała się poprzez opozycję zarówno wobec Młodej Polski, jak też skamandrytów jako Młodej Polski pogrobowców. Taka konfiguracja, tworzona i konsekwentnie podtrzymywana przez uczestników życia artystycznego w latach dwudziestych i trzydziestych a przejęta z dobrodziejstwem inwentarza przez akademików powojennych, nie pozwala dostrzec tego, co kryje się w cieniu tych „wysokich drzew” (by posłużyć się tytułem wiersza Leopolda Staffa), a dokładniej – nie pozwala dostrzec tego, co znajduje się na „łące” (by posłużyć się tytułem tomu Bolesława Leśmiana), którą owe „wysokie drzewa” otaczają. A tam właśnie, w cieniu Młodej Polski, Skamandra i Awangardy, tam, gdzie „nie było nikogo, kto by widział, kto by słyszał”, wiedzie swe sekretne życie międzywojenna poezja kobieca.
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Książka
    Tytuł:
    “Unreal, Purely Formal Relations”: Realism in Christian Schad’s Drawings of Queer Nightspots for Ein Führer durch das ‘lasterhafte’ Berlin (1931)
    Autorzy:
    Levinsohn, James Michael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50671438.pdf
    Data publikacji:
    2024-01-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Christian Schad
    Berlin queer culture
    interwar Germany
    realism
    avant-garde
    Opis:
    Art historian Benjamin Buchloh influentially framed the career of German artist Christian Schad (1894–1982) as exemplifying the “return to realism” undertaken by many formerly avant-garde European artists post-World War I. In 1917, as an adherent of Zürich Dada, Schad created the first intentionally abstract photograms. However, by the 1920s, the newly Berlin-based Schad turned to copiously realistic paintings of urban modernity’s paradigmatic figures – including, uniquely among his fellow Neue Sachlichkeit painters, denizens of the German capital’s then-burgeoning queer social spaces. By analysing in-depth Schad’s pen-and-ink illustrations of Berlin’s queer nightspots for Curt Moreck’s sensationalistic 1931 tour-guide Führer durch das ‘lasterhafte’ Berlin, this paper will, for the first time, connect Schad’s return to illusionistic pictorial representation to his representation of queer communities. Positioning Schad’s figuration not as regressive or reactionary but as defined by the hollowing out of realist mimetic conventions and their humanist ideological underpinnings, I propose Schad’s ink lines both denied and asserted their capacity for spatial illusion. Historicising this self-negating realism through Siegfried Kracauer and Georg Simmel’s writings on urban spatial alienation, I argue Schad pictured these nightspots as paragons of the general impossibility of intimate connection under Weimar modernity, popularly attributed to sexual desire’s perceived rampant commodification and dramatised in his drawings through the insistently non-reciprocal play of gazes between their figures. Ultimately, I contend Schad’s portrayal of queer nightspots as privileged sites of a generalised sexual alienation neither indicted nor celebrated Weimar Berlin’s sexual and gender minorities. Rather, their alienated atmosphere reflected Schad’s incapacity, in a fundamentally incoherent society, to forge a self-contained aesthetic whole from the dizzying array of social and sexual experience in Weimar Berlin, that “city of many possibilities and impossibilities.”
    Źródło:
    Ikonotheka; 2022, 32; 101-121
    0860-5769
    Pojawia się w:
    Ikonotheka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spór jako „okazja do samookreśleń”. Julian Przyboś wobec Karola Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym
    A Dispute as an ‘Opportunity for Self-Determination’: Julian Przyboś Versus Karol Irzykowski in the Interwar Period
    Autorzy:
    Kwiatkowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407686.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    spór o metaforę
    awangarda krakowska
    polemiki dwudziestolecia międzywojennego
    Karol Irzykowski
    Julian Przyboś
    dispute over metaphor
    the Kraków avant-garde
    polemics of the interwar period
    Opis:
    W artykule ukazano, w jaki sposób kształtował się i ewoluował stosunek Juliana Przybosia do Karola Irzykowskiego. Przyboś jako młody poeta awangardy krakowskiej postrzegał Irzykowskiego jako uznanego krytyka i pisarza o dużym autorytecie. W jego poglądach cenił szczególnie krytyczny stosunek do młodopolszczyzny, odrzucenie wtórności i poszanowanie oryginalności dokonań literackich. Gdy pod koniec lat dwudziestych Irzykowski w Walce o treść zarzucił awangardzistom nadużywanie metafor, jako pierwszy odpowiedział Tadeusz Peiper. Przyboś opublikował wówczas artykuł Terminus a quo..., w którym omówił książkę Irzykowskiego i podjął z nią polemikę. Argumentację rozwinął w szkicu W walce z „Walką o treść”, zarzucając Irzykowskiemu błędne rozumowanie i celowe niezrozumienie poetyckich konceptów awangardy. Do kolejnej wymiany poglądów między wielkimi oponentami doszło w ramach dyskusji wokół cyklu artykułów Irzykowskiego Wycieczki w lirykę. Przyboś odpowiedział na nie Uwagami o nowej liryce – artykułem, w którym nie tylko polemizuje z Irzykowskim, ale formułuje też własną koncepcję poezji. Spór z wybitnym krytykiem, który celnie wskazywał słabe strony awangardowych koncepcji estetycznych, był dla Przybosia okazją do doprecyzowania i zrekapitulowania własnych poglądów, różnych od myśli Irzykowskiego i Peipera. Spory pomiędzy Karolem Irzykowskim i Julianem Przybosiem były odzwierciedleniem idei ścierających się w dwudziestoleciu międzywojennym i stanowiły istotny element życia literackiego.
    The article shows how the attitude of Julian Przyboś to Karol Irzykowski developed and evolved. As a young poet of the Kraków avant-garde, Przyboś perceived Irzykowski as a recognized critic and a writer of great authority. In his views, he particularly valued the critical attitude towards the Young Poland movement, the rejection of derivativeness, and respect for the originality of literary achievements. When Irzykowski, at the end of the 1920s in his Walka o treść [The Battle for Content], accused the avant-gardists of abusing metaphors, Tadeusz Peiper was the first to respond. Przyboś then published the article “Terminus a quo.” He discussed Irzykowski’s book and engaged in a polemic with the premises lying at the foundations of the study. He developed his argument in a sketch ‘W walce z Walką o treść’ [Fighting Against The Battle for Content] accusing Irzykowski of erroneous reasoning and deliberate misunderstanding of the poetic concepts of the avant-garde. Another exchange of views between the two great opponents was a part of the discussion around the series of articles of Irzykowski’s ‘Wycieczki w lirykę’ [Lyrical Excursions]. Przyboś answered to them with ‘Uwagi o nowej liryce’ [Comments on the New Lyric] – an essay in which not only does he argue with Irzykowski but also formulates his own concept of poetry. The dispute with the outstanding critic, who pointed accurately to the weaknesses of avant-garde aesthetic ideas, was an opportunity for Przyboś to clarify and summarise his own views, different from Irzykowski and Peiper’s. The disputes and what is more, constituted an essential element of a literary life.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 355-368
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interaktywne jaskółki intermediów? O Franciszki i Stefana Themersonów książkach dla dzieci
    The intermedial and interactive in interwar Poland? The book art of Franciszka and Stefan Themerson
    Autorzy:
    Śniecikowska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28409277.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Associazione Italiana Polonisti (AIP)
    Tematy:
    Interactivity
    Intermedia
    Avant-Garde
    Children
    Book art
    Opis:
    The article discusses interactivity and intermediality in the output of the Polish avant-garde artists Franciszka and Stefan Themerson. The author claims that their two-dimensional works created in the 1930s and addressed at children are early examples of interactive strategies activating young readers in search for understanding of the modern world. Non-traditional illustrations, experimental typography and texts far from ‘classical’ literature for children form inseparable verbo-visual entities (named ‘wordgraphy’) where words and images are of equal importance. What happens between the engaged media proves most interesting and most innovative.
    Źródło:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2018, 9; 47-66
    2384-9266
    Pojawia się w:
    pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między byciem a nicością. Poezja Józefa Czechowicza a ontologia fundamentalna
    Between Being and Nothingness: The poetry of Józef Czechowicz and fundamental ontology
    Autorzy:
    Całbecki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2172223.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the 20th century
    poetry of the Interwar period
    Poland's Second Avant-garde
    fundamental ontology
    Martin Heidegger (1889–1976)
    Józef Czechowicz (1903–1939)
    poezja Józefa Czechowicza
    ontologia fundamentalna
    dwudziestolecie międzywojenne
    filozofia Martina Heideggera
    Druga Awangarda
    Opis:
    This article is an attempt to present a comprehensive view of the poetry of Józef Czechowicz in the context of Martin Heidegger's fundamental ontology. Czechowicz's poetic work, the article argues, is an exploration of mutual relations of the basic ontological categories of being and nothingness (das Sein and das Nichts). They constitute the philosophical foundations of the purely literary tensions that can be detected in all comprehensive accounts of his work, such as the opposition of Arcadia and Catastrophy (Tadeusz Kłak) or the discussion of the ‘bright’ and the ‘dark’ strain in the poetry of the Second Avant-garde (Jerzy Kwiatkowski).
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2022, 1; 57-71
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W gościnie i u siebie. Karol Irzykowski w „Skamandrze”, „Ponowie” i „Krokwiach”
    Being a Guest and the Host: Karol Irzykowski’s Contribution to “Skamander”, “Ponowa” and “Krokwie”
    Autorzy:
    Okulicz-Kozaryn, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407690.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    dwudziestolecie międzywojenne
    awangardowe ruchy literackie
    ruch Młodej Polski
    skamandryci
    autorzy „Ponowy”
    programofobia
    „Krokwie”
    konstrukcjonalizm
    interwar period
    avant-garde literary movements
    Young Poland movement
    the Skamandrites
    the authors of Ponowa
    programophobia
    Krokwie
    constructionalism
    Opis:
    W latach 1919–1922 Karol Irzykowski podejmował współpracę z trzema czasopismami literackimi: „Skamandrem”, „Ponową” i „Krokwiami”. Okoliczności i przebieg tej współpracy za każdym razem były różne, ale motywacja podobna – krytyk, po I wojnie światowej mieszkający na co dzień w Warszawie, próbował bowiem nie tylko zdobyć orientację w nowych, gwałtownie rozwijających się ruchach poetyckich, ale też uzyskać na nie wpływ. Uważał, że stanowią one – często nieuświadamianą przez ich uczestników – kontynuację awangardowych idei i eksperymentów sprzed wojny, w których brał wydatny udział. Dlatego skamandrytów i ich konkurentów z „Ponowy” obejmował wspólną nazwą Najmłodsza Polska. Od wszystkich wymagał najwyższej świadomości artystycznej wyrażającej się nie tylko w utworach, ale i w programach. Na charakterystyczną dla autorów „Skamandra” niechęć do ich formułowania zareagował słynnym artykułem polemicznym Programofobia. W „Ponowie” docenił skłonności programotwórcze, lecz miał wiele zastrzeżeń do praktyki związanych z nią poetów. Pomimo przynależności do komitetów redakcyjnych obu czasopism jawnie dawał wyraz swoim zastrzeżeniom do ich linii oraz zawartości, stając się dość osobliwym, starszym recenzentem, co prowokowało młodych autorów do ironicznych czy złośliwych reakcji. Inaczej wyglądała współpraca Irzykowskiego z założonym przez Romana Zrębowicza i udatnie nawiązującym do tradycji „Chimery” czasopismem „Krokwie”. Skupione wokół niego środowisko próbowało wylansować kierunek stworzony jeszcze w przedwojennym Lwowie, zwany konstrukcjonalizmem. Krytyk, który uczestniczył wówczas w zebraniach konstrukcjonalistów, sprzyjał ich zamiarom również po wojnie. W ich organie zamieścił rzeczy dla siebie szczególnie cenne: wiersze zmarłego przyjaciela – Stanisława Womeli – i esej Alchemia ciała. Można przypuszczać, że wiązał z „Krokwiami” nadzieje na rozwój twórczości własnej, dla której w „Skamandrze” i „Ponowie” nie znalazłby dogodnego miejsca. Niestety, po wydrukowaniu dwóch zeszytów Zrębowicz musiał zaprzestać wydawania swojego czasopisma.
    Between 1919 and 1922, Karol Irzykowski took up collaboration with three literary journals: Skamander, Ponowa and Krokwie. Despite the fact that each time the circumstances and the course of this collaboration were different, the motivation remained similar. The critic, who lived in Warsaw after World War I, tried not only to familiarise himself with the new rapidly developing poetic trends, but also influence them. Irzykowski believed that these trends were an unconscious continuation of the pre-war avant-garde ideas and experiments which he himself had actively taken part in. For this reason, he collectively referred to the Skamandrites and their Ponowa adversaries as ‘Najmłodsza Polska’ [The Youngest Poland]. Karol Irzykowski required from poets the highest artistic awareness which was supposed to express itself not only in their literary works, but also in their programmes, hence “Programofobia,” Irzykowski’s acclaimed polemical article where he voiced his reaction to the reluctance to formulate artistic programmes, which was characteristic of Skamander authors. Ponowa authors, on the other hand, were appreciated for the programme-formulating inclinations, but criticised for their practices. Despite the fact Irzykowski sat on the editorial committees of both journals, he openly expressed his reservations about their approaches and content which made him quite a peculiar senior reviewer and this, on the other hand, provoked ironic and malicious reactions on the part of younger authors. Irzykowski’s collaboration with Krokwie, a periodical founded by Roman Zrębowicz and successfully cultivating the tradition of Chimera, followed a different path. The circle of writers it gathered attempted to promote the concept that had already been developed in pre-war Lwów, called ‘constructionalism.’ The critic, who at that time had actively been engaged in Constructionalists’ endeavour, supported their initiatives after the war as well. In their journal, he published materials that were particularly valuable to him, i.e. the poems of his deceased friend Stanisław Womela and the essay “Alchemia ciała” [The Alchemy of the Body]. It can be assumed that Irzykowski pinned his hopes on Krokwie with a view to developing his own artistic creation, for which he did not find a convenient place in Skamander and Ponowa. Unfortunately, soon after two issues of Krokwie had been published,Zrębowicz had to put an end to publishing his journal.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 293-308
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies