Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wittgenstein Ludwig" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-41 z 41
    Tytuł:
    Can action be normative? Some preliminary remarks
    Autorzy:
    Piekarski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431237.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    normativity
    action
    rule
    neopragmatism
    Brandom Robert
    Sellars Wilfrid
    Wittgenstein Ludwig
    normatywność
    działanie
    zasada
    neopragmatyzm
    Wittgenstein Ludwik
    Opis:
    This article concerns the problem of the normativity of action. In what sense can we say that actions are normative? Can we explain the normativity of action by reference to some established norms, by a relation to the language-user’s knowledge, or through regularities of social practice? Engaging with Robert Brandom, who distinguishes two ways of understanding the relation between rules and their application (regulism and regularism), the author claims that rules are a kind of actions that are normative per se. This view entails that those actions can establish norms and rules of action. Hence, it seems that Brandom’s distinction doesn’t exhaust the realm of all possible relations between actions and norms.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 3; 97-108
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Estetyka a granice języka. Ludwig Wittgenstein i Arthur C. Danto
    Aesthetics and borders of language. From Ludwig Wittgenstein to Arthur C. Danto
    Autorzy:
    Glazor-Pomykała, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437506.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    ludwig wittgenstein
    arthur c. danto
    family resemblance
    language game
    language of philosophy
    essence of art
    essence of reality
    language of logic
    Opis:
    The article is an attempt to pinpoint the areas of Ludwig Wittgenstein aesthetic thought, in which he is crossing the borders principally imposed upon the method and the language of his philosophy. I am directing my attention to metaphysical and mystical motifs of his reflection devoted to aesthetics, the essence of art and the essence of reality. I wish to discuss this issue based on the texts of Arthur C. Danto containing analysis of chosen notions of Wittgenstein’s aesthetic investigations. Additionally in this matter I am appealing to appropriate theses of Leszek Sosnowski and Wojciech Sady, concerning above issues.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2016, 6, 2; 455-476
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wittgenstein, Sąd Ostateczny i niemieckie samoloty. Pojęcie dystansu w Wykładach o wierze
    Wittgenstein, Last Judgement and German Aeroplanes. The Concept of Distance in Lectures on Religious Belief
    Autorzy:
    Borowiecki, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640926.pdf
    Data publikacji:
    2013-11-05
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Wittgenstein Ludwig
    Lectures on Religious Belief
    religious belief
    faith
    religious language
    Wykłady o wierze
    przekonania religijne
    wiara
    język religijny
    Opis:
    This paper investigates different accounts of the distance between religious and nonreligious persons, postulated by Wittgenstein in his Lectures on Religious Belief: the hypothesis that religious and nonreligious language is incommensurable, the supposition about “ordinary” and “extraordinary” uses of word “belief,” and the non-cognitive approach to religious language. I argue (after Cora Diamond) that none of these accounts can be regarded as sufficient, because the text of Lectures does not contain any general theory of disagreement between believer and nonbeliever. Instead of that, Wittgenstein offers a picture of several different relationships that may occur between them.
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2013, 46, 2; 95-105
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybawca Wittgenstein? Problem reguł w teorii praktyki Pierrea Bourdieu
    Autorzy:
    Pancewicz-Puchalska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/643757.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Pierre Bourdieu
    Ludwig Wittgenstein
    habitus
    Opis:
    Wittgenstein the saviour? The problem of rules in Pierre Bourdieu’s theory of practiceThe text constitutes a thorough and exhaustive analysis of the impact of Ludwig Wittgenstein’s philosophy on Pierre Bourdieu’s theory of practice and especially on his notions of practical sense and logic of practice. The author first considers both philosophers’ attitude to objectivism. Then she proposes a reading of Wittgenstein’s theory that might prove useful and inspiring in the sociological field. In the final section, the author analyses the other, partly oppositional in relation to Bourdieu’s, theories of practice, proposed by Anthony Giddens and Michel de Certeau, putting them in the light of Wittgenstein’s analyses. Wybawca Wittgenstein? Problem reguł w teorii praktyki Pierre’a BourdieuTekst stanowi dociekliwą i wyczerpującą analizę wpływu filozofii Ludwiga Wittgensteina na teorię praktyki Pierre’a Bourdieu, a zwłaszcza na wypracowane przez Bourdieu pojęcia zmysłu praktycznego i logiki praktycznej. Autorka rozważa stosunek do obiektywizmu obu filozofów. Następnie proponuje takie odczytanie teorii Wittgensteina, które mogłoby okazać się pożyteczne i inspirujące w polu socjologicznym. W ostatniej części artykułu autorka analizuje inne, po części opozycyjne wobec teorii Pierre’a Bourdieu teorie praktyki, zaproponowane przez Anthony’ego Giddensa i Michela de Certeau i stawia je w świetle analiz Wittgensteina.
    Źródło:
    Studia Litteraria et Historica; 2017, 6
    2299-7571
    Pojawia się w:
    Studia Litteraria et Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem formy logicznej: Wittgenstein a Leibniz
    The problem of logical form: Wittgenstein and Leibniz
    Autorzy:
    Piekarski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431134.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    logical form
    projection
    isomorphism
    monadology
    Wittgenstein Ludwig
    Leibniz Gottfried Wilhelm
    forma logiczna
    odwzorowanie
    izomorfizm
    monadologia
    Wittgenstein Ludwik
    Leibniz Godfryd Wilhelm
    Opis:
    The article is an attempt at explaining the category of logical form used by Ludwig Wittgenstein in his "Tractatus logico-philosophicus" by using concepts from Gottfried Wilhelm Leibniz’s "Monadology". Between those works there are many similarities and analogies, and the key concept for them is the category of the inner and acknowledged importance of consideration based on basic categories of thinking about the world. The Leibnizian prospect allows for a broader look at Wittgenstein’s analysis of relation between propositions and facts, between language and the world. Using the Hanoverian philosopher’s terminology allows for the demonstration of the ambivalence of the concept of logical form in the philosophy of Wittgenstein and also the metaphysical nature of his first book.
    Artykuł jest próbą wyjaśnienia kategorii formy logicznej użytej przez Ludwiga Wittgensteina w "Traktacie logiczno-filozoficznym" za pomocą pojęć zaczerpniętych z "Monadologii" Gottfrieda Wilhelma Leibniza. Pomiędzy oboma dziełami zachodzą liczne podobieństwa oraz analogie, a kluczowe jest dla nich pojęcie tego, co wewnętrzne, i uznanie ważności rozważań nad podstawowymi kategoriami myślenia o świecie. Perspektywa leibnizjańska pozwala w sposób szerszy spojrzeć na wittgensteinowskie analizy relacji zachodzącej pomiędzy zdaniem a faktem, językiem a światem. Wykorzystanie terminologii hanowerskiego filozofa, pozwoli wykazać ambiwalencję pojęcia formy logicznej w filozofii Wittgensteina oraz metafizyczny charakter jego pierwszej książki.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 1; 99-121
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludwig Wittgenstein i Karl Rahner o nie-obecności Boga w świecie
    Ludwig Wittgenstein and Karl Rahner on the non-presence of God in the world
    Autorzy:
    Szczęch, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426567.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Karl Rahner
    Ludwig Wittgenstein
    God
    world
    revelation
    Opis:
    Istnieje w myśleniu religijnym punkt szczególnie krytyczny, gdy ktoś z jednej strony uważa, że świat może i powinien być analizowany wyłącznie środkami naturalistycznej nauki, a z drugiej strony dostrzega w nim obecność Boga, którego nie sposób nimi ująć. W jaki sposób można pogodzić determinizm naukowego obrazu świata oraz wiarę, że jest w nim obecny Bóg? W artykule analizuję stanowiska z dwu różnych dziedzin, które starają się stawić czoła temu problemowi. Tezy mistyczne z Traktatu logiczno-filozoficznego Ludwiga Wittgensteina zestawiam z rozważaniami niemieckiego teologa Karla Rahnera. Idea, jaką można odnaleźć u obu myślicieli, jest następująca: działalność Boga, sama w sobie nadprzyrodzona, w świecie dokonuje się zawsze środkami przyrodzonymi. W tekście wskazuję na możliwe konsekwencje powyższego stanowiska oraz perspektywy, jakie ono ze sobą niesie.
    It is an especially critical moment in religious thinking when someone claims that the world can and should be analyzed solely in terms of naturalist science, and at the same time believes in the existence of God who cannot be expressed in such terms. How can the determinism of the scientific image of the world be reconciled with the religious belief in the presence of God in such a world? In my paper I present views from two different domains which try to face that problem. On the one hand, there is Ludwig Wittgenstein with his mystical theses in Tractatus logico-philosophicus and, on the other, there is the german theologian Karl Rahner. The idea that can be found in their writings is that God’s actions in the world, supernatural in themselves, are always carried out by natural means. I discuss what follows from this and what differences there are between the thinkers.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2015, 1(38); 131-142
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę relatywizmu etycznego Ludwiga Wittgensteina
    Autorzy:
    Szczęch, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426519.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Rush Rhees
    ethical relativism
    ethics
    Opis:
    The article is a commentary on Rush Rhees’s paper Some developments in Wittgenstein’s view of ethics which appeared in “The Philosophical Review” in 1965. Rhees’s article falls into two parts. The first one features mainly the author’s comments on Wittgenstein’s Lecture on ethics, whereas in the second one Rhees relates a discussion on ethics which he had with Wittgenstein in the late period of the latter’s life. It is the second part that I focus on in my article and I consider points where Wittgenstein’s view of ethics has changed. Two most significant traits of his new approach are: the shift from analysing Ethics in itself to analysing various systems of ethics, and relativism. I discuss possible causes and consequences of this standpoint and its relation to Wittgenstein’s earlier thoughts about ethics.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2014, 1(36); 223-234
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niektóre kierunki rozwoju poglądów Wittgensteina na etykę
    Towards Ludwig Wittgenstein’s ethical relativism
    Autorzy:
    Rhees, Rush
    Szczęch, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426925.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Opis:
    The article is a commentary on Rush Rhees’s paper Some developments in Wittgenstein’s view of ethics which appeared in “The Philosophical Review” in 1965. Rhees’s article falls into two parts. The first one features mainly the author’s comments on Wittgenstein’s Lecture on ethics, whereas in the second one Rhees relates a discussion on ethics which he had with Wittgenstein in the late period of the latter’s life. It is the second part that I focus on in my article and I consider points where Wittgenstein’s view of ethics has changed. Two most significant traits of his new approach are: the shift from analysing Ethics in itself to analysing various systems of ethics, and relativism. I discuss possible causes and consequences of this standpoint and its relation to Wittgenstein’s earlier thoughts about ethics.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2014, 1(36); 209-221
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wittgenstein’s On certainty and rational argumentation
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076811.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    On certainty
    hinge propositions
    moral arguments
    Opis:
    In this paper, I discuss the question of the possibility of rational argumentation between two parties who fundamentally disagree. Wittgenstein’s fictitious example of George Edward Moore encountering a king who thinks that the earth came into existence with his birth serves as an example of such a disagreement, but the paper sheds light on differences in moral views rather than epistemic ones. It seems that the second (and third) Wittgenstein rules out the possibility of any rational debate between people who do not share basic beliefs regarding, for instance, the criteria of decency. Contrary to this view, I argue that the so-called “hinge epistemology” developed in On certainty makes room for extra-systemic argumentation as it differentiates hinge propositions — basic certainties that regulate our standard ways of reasoning — from criteria of meaning. One result of this distinction is that we are actually able to understand what the rejection of our hinge propositions would mean and hence we can have doubts about them. The basis for such doubts can be tensions raised by our emotional and behavioural reactions, something Wittgenstein calls “primitive”.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2021, 11, 1; 241-257
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi Ludwiga Wittgensteina na temat Pisma Świętego
    Ludwig Wittgenstein’s remarks on the Scripture
    Autorzy:
    Goniszewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/469409.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    filozofia religii
    studia biblijne
    filozofia biblijna
    teologia biblijna
    philosophy of religion
    biblical studies
    philosophy of the Scripture
    biblical theology
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest analiza kilku uwag L. Wittgensteina, których tematem jest Pismo Święte. Egzegeza tych fragmentów będzie miała charakter pewnego wglądu i rozjaśnienia często niejasnych wypowiedzi austriackiego filozofa na temat Biblii. Uwagi Wittgensteina zestawione zostaną również ze współczesnymi historyczno-krytycznymi poglądami na temat ksiąg biblijnych. Wybrane do analizy fragmenty, mimo że nie pochodzą z „oficjalnych” dzieł austriackiego filozofa, czyli Traktatu logiczno-filozoficznego oraz Dociekań filozoficznych i prawdopodobnie nigdy nie miały zostać opublikowane, są jednak świadectwem jego intelektualnej aktywności i stanowią ważne źródło dla filozofii religii.
    The purpose of this article is to discuss a few of L. Wittgenstein's remarks on the Bible. The exegesis has the character of a certain insight and clarification of the vague statements on the Bible given by an Austrian philosopher. Wittgenstein's remarks are compared with contemporary, historical and critical views on the biblical books. The texts selected for the analysis do not belong to the “official” works of the Austrian philosopher as Tractatus Logico-Philosophicus and Philosophical Investigations, and might never have been published. Nevertheless, they are a testimony of his intellectual activity and the important source of religious philosophy.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2018, 25; 11-25
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Gesichts)züge, Notation and Graphicness of Signs. Deconstruction in Wittgenstein’s Tractatus
    Autorzy:
    Piekarski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22768262.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    deconstruction
    logic
    difference
    writing
    notation
    sign
    Opis:
    In this paper, I attempt to address some of the themes of Ludwig Wittgenstein’s Tractatus logico-philosophicus with the aim of their deconstructionist interpretation. My analysis is based on David Gunkel’s book Deconstruction (MIT Press 2021). Based on some of its findings, I show how the Tractatus allows deconstruction and its practice to be thought. I show that the graphic structure of signs is crucial for the young Wittgenstein’s analysis and that it justifies the metaphysical findings in favor of which he argues.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 2; 145-160
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Differently Married: Revising Wittgenstein, Remembering Bergman
    Autorzy:
    Lipszyc, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451387.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Ingmar Bergman
    language-games
    theater
    power
    iterability
    Opis:
    In the first part of the paper the author offers a frank reassessment of Ludwig Wittgenstein’s philosophy. He dismisses the Tractatus as philosophically irrelevant but points to the unshaken validity of the main tenents of Wittgenstein’s later philosophy, especially the idea of speech acts being inevitably interwoven with extralinguistic, bodily practices. In the second part the author identifies radical limitations of Wittgenstein’s thought, which he tries to eliminate by combining it with Foucault’s understanding of power and Derrida’s understanding of iterability. The latter link opens the path to viewing language-games as theatrical spectacles. In the third part of the paper the author illustrates the revised model of language-games/spectacles by relating it to two films, Scenes from a Marriage (directed by Ingmar Bergman) and Faithless (written by Bergman and directed by Liv Ullmann). This connection enables the author to enrich the model with an affective dimension which comes to the fore in Bergman’s analysis of the breakup of a marriage.
    Źródło:
    Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2019, 3, 1(7); 51-63
    2544-302X
    Pojawia się w:
    Eidos. A Journal for Philosophy of Culture
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsce i rola kryteriów w filozofii Wittgensteina
    The role of criteria in Wittgenstein’s philosophy
    Autorzy:
    Wawrzyniak, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943977.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein; criterion; rule; meaning; grammar; theory of knowledge
    Opis:
    The main objective of this article is to explain the role of the concept of a ‘criterion’ in Ludwig Wittgenstein’s philosophy. To do so, the author juxtaposes a few well‑known interpretations of this issue, and compares the notion of a criterion with the notion of a rule. Contrary to Peter M.S. Hacker’s reading, he points out that according to Wittgenstein, to give the ‘criteria of use’ of an expression is to determine its ‘grammar’. To meet the criteria does not merely mean justifying the fact that a given thing occurs, but means that a given expression has an application under the particular conditions. Thus, there is no difference between the determination of the criteria of an expression’s use and the explication of its meaning. It should be noted that the fact that the expression ‘x’ has an application in a given situation does not always imply that the sentence ‘this is x’ is also true in this situation. The Wittgensteinian notion of a criterion is a semantical rather than an epistemological concept. Therefore, the conceived criteria cannot be used to reject scepticism, if by rejecting it we mean demonstrating its falsity. According to Wittgenstein, we can show at most that a sceptic, who rejects all criteria of use of words, cannot frame any doubts.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 179-190
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cantor’s paradise from the perspective of non‐revisionist Wittgensteinianism
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51749589.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    transfinitism
    set theory
    conventionalism
    Georg Cantor
    Ludwig Wittgenstein
    Opis:
    Cantor’s paradise from the perspective of non‐revisionist Wittgensteinianism: Ludwig Wittgenstein is known for his criticism of transfinite set theory. He forwards the claim that we tend to conceptualise infinity as an object due to the systematic confusion of extension with in‐ tension. There can be no mathematical symbol that directly refers to infinity: a rule is the only form by which the latter can appear in our symbolic operations. In consequence, Wittgenstein rejects such ideas as infinite cardinals, the Cantorian understanding of non‐denumerability, and the view of real numbers as a continuous sequence of points on a number line. Moreover, as he understands mathematics to be an anthropological phenomenon, he rejects set theory due to its lack of application. As I argue here, it is possible to defend Georg Cantor’s theory by taking a standpoint I call quietistic conventionalism. The standpoint broadly resembles Wittgenstein’s formalist middle period and allows us to view transfinite set theory as a result of a series of definitions established by arbitrary decisions that have no ontological consequences. I point to the fact that we are inclined to accept such definitions because of certain psycho‐ logical mechanisms such as the hypothetical Basic Metaphor of Infinity proposed by George Lakoff and Rafael E. Núñez. Regarding Wittgenstein’s criterion of applicability, I argue that it presupposes a static view of science. Therefore, we should not rely on it because we are unable to foresee what will turn out to be useful in the future.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2020, 10, 2; 351-372
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The problem of logical form: Wittgenstein and Leibniz
    Autorzy:
    Piekarski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1070378.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    logical form
    projection
    isomorphism
    monadology
    Ludwig Wittgenstein
    Gottfried Wilhelm Leibniz
    Opis:
    The article is an attempt at explaining the category of logical form used by Ludwig Wittgenstein in his Tractatus logico-philosophicus by using concepts from Gottfried Wilhelm Leibniz’s The Monadology. There are many similarities and analogies between those works, and the key concept for them is the category of the inner and acknowledged importance of consideration based on basic categories of thinking about the world. The Leibnizian prospect allows for a broader look at Wittgenstein’s analysis of the relation between propositions and facts, between language and the world. Using the Hanoverian philosopher’s terminology allows for the demonstration of the ambivalence of the concept of logical form in the philosophy of Wittgenstein and also the metaphysical nature of his first book.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, S1; 63-84
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludwiga Wittgensteina krytyka pierwszego twierdzenia Gödla
    Ludwig Wittgenstein’s Critique of Gödel’s First Incompleteness Theorem
    Autorzy:
    Wierzbińska, Greta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012892.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Wittgenstein
    I twierdzenie Gödla
    sprzeczność
    filozofia matematyki
    Gödel’s First Incompleteness Theorem
    inconsistency
    philosophy of mathematics
    Opis:
    Wittgenstein’s RFM remarks on Gödel’s First Incompleteness Theorem have been widely criticized, ridiculed or dismissed out of hand. The principal reason for this is negative evaluation of Wittgenstein’s critique is not Wittgenstein rejection of the standard interpretation of Gödel’s result but rather an exaggerated reaction to a alleged “mistake” Wittgenstein makes while discussing GIT. The aim of my paper, which due to Wittgenstein’s method is merely a draft, is to pull apart the different and the very distinct strands in these remarks to understand them in the context of Wittgenstein’s own philosophy of mathematics, and to determine what merit they have. To understand Wittgenstein’s attitude I will point out his hostility towards mathematical realism, hostility based on the “rule-following considerations” and his conventionalism. As I shall show, the aim of Wittgenstein’s critique is not a proof itself but it’s certain philosophical interpretation (prose). On a number of occasions this leads Wittgenstein to say that we should simply ‘withdraw’ or ‘give up’ this interpretation as if the contradiction goes away with the natural language interpretation.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2010, 58, 2; 207-235
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Zmiana sposobu życia” jako efekt filozofowania – w nawiązaniu do hermeneutycznych ideii filozofii
    “The change a way of life” – with Reference to Hermeneutic Ideas of Philosophy
    Autorzy:
    Rozbicki, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423140.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Hans-Georg Gadamer
    Paul Ricoeur
    therapeutic perspective
    Ludwig Wittgenstein
    Opis:
    In the article 'The change a way of life' - with reference to hermeneutic ideas of philosophy I present a hermeneutic conceptions of Gadamer's, Ricoeur's and the late Wittgenstein's from a therapeutic perspective. I point out that terms such as: the understanding conditions, changing a way of life and being in the world, plays the fundamental role in the hermeneutic conceptions. Ricoeur as well as Wittgenstein, analising these terms from language perspective, schow us, that the philosophical thinking suppouse to lead to expansion of man's self-consciousness and to understending the different forms of life. From that angle that idea of philosophy could be understanded as a kind of efford tend towards to change our looking at things, providing the subject to a kind of transformation. This process can be recognized as therapeutical because it force us to schake a many of our opinions, hidden prejudices, beliefs about ourselfs and about the world, which are treated as a background of our daily life. In connection with that I analyze the similarities between Ricoeur's and Wittgenstein's projects on one hand, and the Freud's psychoanalysis on the other.
    Źródło:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 65-84
    0860-4487
    Pojawia się w:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Einige Bemerkungen zum Thema: Ingeborg Bachmann und Ludwig Wittgenstein
    Kilka uwag na temat: Ingeborg Bachmann i Ludwik Wittgenstein
    Autorzy:
    Świderska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035129.pdf
    Data publikacji:
    1984
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    Artykuł zajmuje się kilkoma zaledwie aspektami w pływ u filozofii Ludwika Wittgensteina na twórczość Ingeborg Bachmann. Są to raczej luźne uwagi i refleksje na temat „Ingeborg Bachmann i Ludwik Wittgenstein", nie wyczerpujące tematu. Filozofia autora Traktatu logiczno-liiozolicznego jest obok twórczości Martin a Heideggera (o recepcji filozofii egzystencjalnej Heideggera napisała I. Bachmann doktorską u V. Krafta w roku 1950) najważniejszym elementem składowym jej światopoglądu.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria; 1984, 11
    0208-6085
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Meaning before Subjectivity: The Primäre Sprache of the Tractatus
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621587.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Heinrich Hertz
    Gottlob Frege
    transcendental subjectivity
    elementary propositions
    logic
    Opis:
    I defend an interpretation of the Tractatus based on the following three theses: 1) The Wittgenstein’s work offers a double-layered vision of language, similar to the vision developed during his brief phenomenological period. 2) The so-called Tractarian ontology is actually a purely formal construction, entailed by the structure of what we shall refer to as the inner layer of language. 3) It should be recognized that the metaphysical residuum within the early Wittgenstein’s thought is a certain minimal form of transcendentalism, according to which language – or strictly speaking its ore – performs the function of the transcendental subject for itself. A crucial element of my position is the conclusion that, according to the Tractarian conception of language, the meaning of propositions is not only independent of empirical subjects, but also the condition of their possibility. This amounts to a resolute adaptation of Frege’s principled anti-psychologism on Wittgenstein’s part.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2019, 47; 79-102
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Around "Deconstruction." Author’s Response
    Autorzy:
    Gunkel, David J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/39571570.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    cognitive science
    deconstruction
    Jacques Derrida
    Plato
    truth
    Ludwig Wittgenstein
    writing
    Opis:
    In this paper I reply to the four critical articles that were provided in response to my book Deconstruction (MIT Press 2021). It proceeds in four steps: (1) I begin with a reply to Stanisław Chankowski’s use of the psychoanalytic term “fetishistic denial” to describe the formal character of the text. (2) I then engage with the criticism supplied by Piotr Kozak, who questions deconstruction’s theory of truth (or its lack thereof). (3) From this, I take-up and respond to Przemysław Nowakowski’s proposal that deconstruction might provide a way to reimagine the interdisciplinarity of cognitive science. And (4) I conclude with a response to Michał Piekarski’s mashup of Ludwig Wittgenstein and Jacques Derrida, which supplies a reading of these two thinkers that is arguably greater than the sum of the parts. The objective of the reply is not to offer a defense of myself or my text but to engage with these interesting and insightful reviews in a way that opens the space for productive dialogue.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 7-20
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekty normy – problem holistycznego ujęcia wzorca normatywnego w świetle myśli późnego Wittgensteina
    Aspects of the Norm. The Holistic Model of the Legal Norm in the Context of Wittgenstein’s Remarks on Aspect Perception
    Autorzy:
    Graboń, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/945671.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    widzenie aspektów
    widzieć jako
    derywacyjna koncepcja wykładni
    norma prawna
    Opis:
    In Polish legal theory there is a generally accepted distinction between legal norms (normative standards) and legal provisions (independent editorial units of a legal text). One of the most developed theories of the interpretation of law, the derivative theory of M. Zieliński, however, also includes the postulate of the reconstruction of the entire legal system as one comprehensive norm (the so-called holistic approach) in the process of applying the law. This postulate stems mainly from assumptions regarding the adopted methods of interpretation. The holistic approach has often been criticized as inadequate in pragmatic terms, but the derivative theory has not yet been thoroughly modified in this respect. In this paper, I propose to apply Wittgenstein's concept of aspect perception as providing adequate conceptual framework to describe the mechanism of identifying relevant parts of the legal norm that deals with the pragmatic inadequacy of the holistic approach, but does not affect the core of the derivative theory of interpretation.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2019, 44, 1; 168-177
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Towards a Computational Ontology for the Philosophy of Wittgenstein: Representing Aspects of the Tractarian Philosophy of Mathematics
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146669.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Semantic Web
    Knowledge Representation
    Tractatus Logico-Philosophicus
    Philosophy of Mathematics
    Opis:
    The present paper concerns the Wittgenstein ontology project: an attempt to create a Semantic Web representation of Ludwig Wittgenstein’s philosophy. The project has been in development since 2006, and its current state enables users to search for information about Wittgenstein-related documents and the documents themselves. However, the developers have much more ambitious goals: they attempt to provide a philosophical subject matter knowledge base that would comprise the claims and concepts formulated by the philosopher. The current knowledge representation technology is not well-suited for this task, and a non-standard approach is required. The creators of the Wittgenstein ontology project are aware of this fact; recently, they have been discussing conceptual devices adjusting the technology to their needs. The main goal of this paper is to present examples of a representation of philosophical content that make use of both the devices already proposed and some new inventions. The represented content comes from the Tractatus Logico-Philosophicus; more specifically, its theses concerning the problems in philosophy of mathematics.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2023, 63; 27-54
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “My tongue swore but my heart did not”: vindicating ordinary language philosophy against the procustean bed of scientism in the philosophy of language
    Autorzy:
    Pérez Chico, David
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048757.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    ordinary language philosophy
    Stanley Cavell
    J.L. Austin
    Benson Mates
    Ludwig Wittgenstein
    Opis:
    Often vilified, if not outright rejected, ordinary language philosophy has been sustained, from its very beginnings, due to the farne of authors such as Austin and the later Wittgenstein; but not, however, on its own merits. These, w hen recognized, are branded as either constituting a bad philosophy of language, or simply a bad philosophy altogether. Thus, same charitable interpretations have tried to domesticate its methods to make it compatible with a mare orthodox philosophy of language. Very gradually, however, this situation is changing, largely thanks to the influence that Stanley Cavell's philosophy is having on several generations of philosophers. The main thing is to convince ourselves that ordinarylanguage philosophy is not strictly speaking a philosophy of language. It is a philosophy that proceeds from the ordinary and pays attention to the importance that the ordinary has for philosophy. We will, in the course of this article, analyze the criticisms and attempts to domesticate ordinary language philosophy and will anticipate Cavell's defense of the ordinary language philosophy as practiced by Austin and Ryle in Cavell's inheritance of the farmer.
    Źródło:
    Forum for Contemporary Issues in Language and Literature; 2021, 2; 74-98
    2391-9426
    Pojawia się w:
    Forum for Contemporary Issues in Language and Literature
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nic tu nie jest ukryte”. Poza hermeneutyką podejrzeń
    Autorzy:
    Moi, Toril
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1337235.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    teoria literatury
    hermeneutyka podejrzeń
    filozofia języka
    analiza i interpretacja utworu literackiego
    Opis:
    W rozdziale 8. książki Revolution of the Ordinary Toril Moi prezentuje swoją autorską koncepcję lektury utworu literackiego, polegającą na wnikliwej analizie tekstu poprzez odnoszenie go do pytania „Dlaczego to?”, tutaj funkcjonującego na zasadzie kategorii teoretycznej łączącej w sobie koncepcje m.in. Stanleya Cavella, Carla Ginzburga czy Sharon Marcus. Posługując się filozofią języka Ludwiga Wittgensteina, badaczka wskazuje na niedobory różnych skodyfikowanych postaw krytycznych względem tekstu literackiego, które nazywa zbiorczo hermeneutyką podejrzeń. Wspólne im wszystkim jest przeświadczenie, że teksty i język w ogólności ukrywają coś za tym (pod tym), o czym mówią „bezpośrednio”; ich znaczenie dzieli się na „powierzchowne” i „głębokie”. Autorka przekonuje, że tego rodzaju założenia teoretyczne kłócą się z tym, co rzeczywiście, jako czytelnicy, robimy, czytając. Celem każdej lektury powinno być zrozumienie tekstu, a więc zrozumienie, dlaczego taki a nie inny element znajduje się w takim a nie innym miejscu tekstu, w takim a nie innym kontekście. To zaś możliwe jest tylko poprzez wnikliwe przyglądanie się temu, co tekst jawnie prezentuje czytelnikowi, nie zaś poprzez aprioryczne podważanie jego wiarygodności. Pytanie „Dlaczego to?” jest wyrazem otwartości na znaczenia komunikowane przez tekst i gotowości do wnikliwej eksploracji motywacji stojącej za elementem, który w wyniku wielu czynników zwrócił na siebie uwagę czytelniczki. Poszukując narzędzi do prezentowania świadectw takiej lektury tekstu w praktyce literaturoznawczej, Toril Moi dowartościowuje kategorię opisu. Odpowiednio skonstruowany i dociekliwy opis tekstu okazuje się zawierać w sobie odpowiedzi na najistotniejsze pytania dotyczące utworu literackiego.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2020, 19; 48-61
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluative Categories of Action and Identity in Non-Evaluative Human Studies Research: Examples from Ethnomethodology
    Autorzy:
    Berard, Tim J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138934.pdf
    Data publikacji:
    2005-08-15
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    description
    ethnomethodology
    evaluation
    Jeff Coulter
    discrimination
    labeling
    Ludwig Wittgenstein
    Peter Winch
    schizophrenia
    suicide
    Opis:
    Ethnomethodologists have emphasized the pragmatic and contextual nature of description as a variety of social practice, and have suggested the ramifications of this insight for the methodology and philosophy of the social sciences. However, ethnomethodologists have thereby invited difficult questions about the moral and analytic status of their own descriptions. Drawing on Atkinson’s study of suicide verdicts and Coulter’s writings on schizophrenia, ethnomethodological scholarship is shown to display the possibility and promise of disinterested description, even when the subject matter involves the evaluation of problematic actions and identities. The combination of Wittgensteinian logical grammar and empirical studies of natural language use, suggested by Coulter, is presented as especially relevant and remarkable for purposes of studying social practices including describing, naming, categorizing, classifying, labeling, diagnosing, reaching a verdict, and kindred practices of language use conceived as varieties of practical action.
    Źródło:
    Qualitative Sociology Review; 2005, 1, 1; 5-30
    1733-8077
    Pojawia się w:
    Qualitative Sociology Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Debata Fish – Dworkin jako przykład sporu o praktykę interpretacji prawa
    Fish – Dworkin debate as an example of dispute about practice of interpretation of law
    Autorzy:
    Pełka, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531652.pdf
    Data publikacji:
    2015-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    wykładnia prawa
    znaczenie
    Stanley Fish
    Ronald Dworkin
    Ludwig Wittgenstein
    legal interpretation
    meaning
    Opis:
    Celem artykułu jest krytyczna ocena teorii interpretacji stworzonych przez dwóch prominentnych filozofów – Stanleya Fisha i Ronalda Dworkina. Po opisie i rekonstrukcji ich poglądów, w tekście identyfikuje się problemy związane ze stanowiskiem, że w procesie stosowania prawa wszystko zależy od interpretacji. Krytyka ta oparta jest na uwadze Ludwiga Wittgensteina, że musi istnieć sposób uchwycenia znaczenia, który nie jest interpretacją, w przeciwnym bowiem razie zasadny staje się zarzut regresu w nieskończoność. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że choć teoria Dworkina nie jest wolna od wad, to jednak ma większą siłę eksplanacyjną niż propozycje jego oponenta.
    The aim of the article is to critically asses the theories of interpretation developed by two prominent philosophers, namely Stanley Fish and Ronald Dworkin. After first describing and reconstructing their ideas the paper then identifies problems concerning the stance according to which everything in applying law depends on interpretation. The critic is based on the Ludwig’s Wittgenstein remark that there must be grasping the rule (or more broadly a meaning of any word) which is not interpretation, otherwise we end up in regressus ad infinitum fallacy. Paper’s main claim is that although the theory of R. Dworkin is not fully free from defects it has nevertheless more explanation power than the opponent’s propositions.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 86-105
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od analizy do morfologii. Przyczynek do rozważań nad filozoficzną metodą Ludwiga Wittgensteina
    On Ludwig Wittgenstein’ Philosophical Method — from Analysis to Morphology
    Autorzy:
    Piekarski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341596.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Wittgenstein
    philosophical grammar
    morphology
    logical analysis
    phenomenology
    philosophy of language
    Opis:
    W artykule dyskutowany jest problem jedności filozofii Wittgensteina. Wykazuje się, że Wittgenstein stosuje dwie metody badań. Modyfikacje jego filozofii są skorelowane z modyfikacjami jego metody myślenia i dociekania. W Tractatus logicophilosophicus jedyną poprawną metodą jest logiczna metoda analizy zdań. We wczesnych latach trzydziestych przekształca on swoją filozofię w fenomenologiczny opis doświadczenia, a za jej cel uznaje konstrukcję języka fenomenologicznego. Po 1933 roku Wittgenstein rozpoznał gramatyczny wymiar języka, i utworzył narzędzia analizy gramatycznej. Wprowadził pojęcia gier językowych i form życia. Jego filozofia stała się morfologią i opisem ludzkiej praktyki językowej.
    The article discusses the problem of the unity of Wittgenstein’s philosophy. The author suggests that Wittgenstein uses different methods of inquiring. The modifications of his philosophy are correlated with modifications of his method of thinking and investigations. In Tractatus logico-philosophicus the only correct philosophical method is that of logical analysis of sentences. In early 30s his philosophy becomes a phenomenological description of experience. The task is to construct phenomenological language. After 1933 Wittgenstein recognizes the grammatical dimension of language, and creates tools of grammatical analysis. He introduces concepts of language-games and forms of life. His philosophy becomes the morphology and description of human linguistic practice.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 235-244
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Holism and Atomism in Tractatus Logico-Philosophicus
    Autorzy:
    Bogucki, Krystian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621446.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Holism
    Atomism
    Meaning
    Tractatus Logico-Philosophicus.
    Ludwig Wittgensteim
    Atomizm
    Znaczenie
    Traktat logiczno-filozoficzny.
    Opis:
    The aim of my paper is to describe and evaluate different conceptions of holism in Ludwig Wittgenstein’s Tractatus Logico-Philosophicus. I distinguish three readings of holistic elements in this work: i) Minimal Holism (E. Anscombe, M. Black, D. Pears); ii) Moderate Holism (J. Conant, C. Diamond, G. Ryle); and iii) Radical Holism (G. Bar-Elli, M. Kremer, P. Livingston). The conclusion is that the most viable option is the Moderate Holism since it embraces the logico-syntactial notion of use, rejects anachronistic interpretation of Tractatarian ontology and allows us to see that the holistic elements are complementary to the initial atomism of the work. Moreover, I point to the consequences of the topic for the overall reading of Wittgenstein’s early and late work.
    W artykule omawiam trzy koncepcje tego, czym jest holizm w Traktacie logiczno-filozoficznym Ludwiga Wittgensteina. Trzy stanowiska, które wyróżniam są następujące: i) Holizm Minimalistyczny (E. Anscombe, M. Black, D. Pears); ii) Holizm Umiarkowany (J. Conant, C. Diamond, G. Ryle); iii) Holizm Radykalny (G. Bar-Elli, M. Kremer, P. Livingston). Wnioskiem z mojej pracy jest stwierdzenie, iż Holizm Umiarkowany stanowi najbardziej adekwatną koncepcję holistycznych elementów w dziele Wittgensteina. Sądzę tak, ponieważ pogląd ten pozwala nam dostrzec, że holizm i atomizm stanowią dwa komplementarne aspekty Traktatu, trafnie odrzuca anachronistyczną interpretację ontologii dzieła Wittgensteina oraz poprawnie charakteryzuje użycie jako pojęcie o charakterze logiczno-syntaktycznym. W zakończeniu artykułu wskazuję konsekwencje podejmowanego przeze mnie tematu na całościową interpretację zarówno wczesnych, jak i późnych prac Wittgensteina.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2021, 55; 25-48
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Józef Bremer, Josef Rothhaupt (red.), Ludwig Wittgenstein: „przydzielony do Krakowa” – „Krakau zugeteilt”, Wyższa Szkoła FilozoficznoPedagogiczna „Ignatianum” – Wydawnictwo WAM, Kraków 2009, ss. 590.
    Autorzy:
    Tupikowski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/695136.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-12
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2018, 18, 2
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metafizyczny realizm wobec wyzwań kontekstualizmu i nonfaktualizmu – rozważania na tle prawno-naturalnej teorii Michaela Moore’a
    Metaphysical realism in the face of challenges from contextualism and nonfactualism – considerations against the background of Michael Moore’s natural law theory
    Autorzy:
    Pełka, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531535.pdf
    Data publikacji:
    2017-01-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    Saul Kripke
    kontekstualizm
    Michael Moore
    nonfaktualizm
    realizm metafizyczny
    Ludwig Wittgenstein
    contextualism
    metaphysical realism
    nonfactualism
    Opis:
    Artykuł zajmuje się problemem warunkowo-prawdziwościowej teorii znaczenia zdań wiązanej zazwyczaj z doktryną metafizycznego realizmu. Składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej przedstawiono rozbudowaną obronę realizmu ze strony Michaela Moore’a poprzez omówienie szeregu argumentów mających podważać tę doktrynę. Wnioskiem tej części jest uznanie, iż nawet jeśli odparcie tych prób obalenia realizmu jest trafne, to można postawić dwa dodatkowe argumenty mające za zadanie poddać w wątpliwość jego teorię: argument z kontekstualizmu oraz argument z nonfaktualizmu, które są opisane i rozwinięte w drugiej części tekstu.
    The article tackles with the problem of truth-conditional theory of meaning for sentences, which are usually connected with the doctrine of metaphysical realism. It consists basically of two parts. The first part describes several arguments aimed at rejecting realism. The conclusion of this part is a claim that even if Moore’s defense in this regard is successful there are two additional attempts to undermine his theory, namely the argument from contextualism and the argument from nonfactualism that are described and developed in the second part of the paper.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 1(14); 74-89
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia filozoficzne w pracach Lewisa Carrolla
    Philosophical Questions in Lewis Carroll’s Works
    Autorzy:
    Głąb, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013937.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Lewis Carroll
    absurd
    język
    filozofia analityczna
    logika
    Ludwig Wittgenstein
    absurdity
    language
    analytic philosophy
    logic
    Opis:
    The article tries to answer the following questions: Why did Lewis Carroll’s ideas, expressed in the form of fairy tales, fascinate numerous analytical philosophers? What does Carroll’s contribution to the contemporary logic and philosophy consist in? The basic thesis of the article is that Lewis Carroll – remaining in the Anglo-Saxon tradition of David Hume’s and George Berkeley’s philosophy – supplied material illustrating the problems connected with the use of language. He showed how improper use of language leads to formation of philosophical problems. The article presents Carroll’s output. He was one of the pioneers of symbolic logic that he  developed in Boole’s and De Morgan’s tradition – in the field of the so-called recreation mathematics that he popularized in the form of riddles, puzzles, doublets and puns, compared by some logicians to a formal system. The article presents the essence of the theory of language developed by Carroll, in which language may be something hermetic with only one person having access to it (the case of Humpty Dumpty), but also something common, something social (Alice’s conversation with the White King). Attention is paid to the fact that Carroll differentiated between what is nonsensical and what is absurd (the criterion being its relation to logic). It is pointed that Carroll’s aim was first of all discovering the nonsense that is hidden behind the formulation of a metaphysical problem. In the article also the connections are studied between Carroll and Ludwig Wittgenstein, the relation between them being seen in the view that absurd introduced by means of humor is a kind of vaccine that is supposed to protect us from forming absurdity in philosophy. In conclusion it is stated that Carroll’s ideas that are the most significant for analytic philosophers are concerned with the nature of language that is not a transparent medium for him, but something that offers resistance when we communicate with others, as well as something that may be flexible and adjusted to our will. By manipulating language Carroll shows in what way philosophy balances between sense and nonsense and how often philosophical questions arise from erroneous use of language and erroneous posing of problems.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 1; 55-85
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Витоки формування уявлення про концепт у філософії Людвіга Вітгенштейна
    The origins of the idea of concept in the philosophy of Ludwig Wittgenstein
    Autorzy:
    Kaliuzhna, Yuliia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179261.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-24
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    concept
    conceptosphere
    picture of the world
    inoculture
    "language game"
    "natural language"
    author's concept
    national concept
    концепт
    концептосфера
    картина світу
    інокультура
    «мовна гра»
    «природна мова»
    авторський концепт
    національний концепт
    Opis:
    The article attempts to investigate the origins of the idea of concept in the philosophy of Ludwig Wittgenstein and attempts to apply the theoretical work of L. Wittgenstein in combination with literary and linguistic techniques and methods of analysis to consider concepts and their elements in literary works. The author revealed the possibility of embodying the multidimensional interaction of different conceptospheres in the work of fiction literature, and also revealed differences between the national and the author's concepts.
    У статті здійснено спробу дослідити витоки формування уявлення про концепт у філософії Людвіга Вітгенштейна та здійснено спроби застосувати теоретичні напрацювання Л.Вігенштейна у комплексі з літературознавчими та лінгвістичними прийомами та методами аналізу для розгляду концептів та їх елементів у літературних творах. Автором було виявлено у художньому творі можливості втілення багатовимірної взаємодії різних концептосфер, виявлено відмінності між національним та авторським концептом.
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 1; 395-415
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiot jako wewnętrzny biegun symbolizmu. Antymentalistyczna wykładnia "Traktatu logiczno-filozoficznego"
    Subject as the Inner Pole of the Symbol. Anti-mentalistic Interpretation of Wittgensteins Tractatus
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1622050.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Tractatus logico-philosophicus
    anti-realism
    antimentalism
    transcendental subject
    symbolism
    podmiot transcendentalny
    antymentalizm
    antyrealizm
    symbolizm
    Opis:
    The purpose of this paper is to offer a radical anti-mentalistic interpretation of Wittgensteinʼs Tractatus. Contrary to mentalistic approaches postulating that thetask of projection must be performed by a subject (transcendental or psychological), the author claims – after Rhees, Diamond and McGinn – that the projection itselfis an intrinsic relation within the symbol. The main point of the paper is the thesis that the transcendenal subjectivity – or, as Wittgenstein calls it, the metaphysical subject – is the inner pole of the symbol, and since the meaning of the symbol isitʼs other inner pole (as anti-realist interpretations point out), the whole intentionalrelation of symbolizing is intrinsic to the symbolism.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2016, 35; 69-86
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mysticism and Early Analytic Philosophy
    Autorzy:
    Dobrzeniecki, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2007504.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-27
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Bertrand Russell
    wczesna filozofia analityczna
    mistycyzm filozoficzny
    atomizm logiczny
    early analytic philosophy
    philosophical mysticism
    logical atomism
    Opis:
    Early analytic philosophy is known for its logical rigor that seems to leave no place for non-rational sources of knowledge such as mystical experiences. The following paper shows on the example of Bertrand Russell and Ludwig Wittgenstein that despite of this early analytic philosophy was interested in mysticism and it also shows the roots of this interest. For Russell an application of logical methods to solving philosophical puzzled was an expression of a more fundamental striving – to know the world as it is, sub specie aeternitatis – which is mystical in nature. In turn early Wittgenstein’s philosophy sets the limits of meaningful propositions and provides the distinction between what can be said and what can only be shown and what manifests itself in the world. The latter belongs to the realm of the mystical.
    Źródło:
    Warszawskie Studia Teologiczne; 2021, 34, 1; 109-126
    0209-3782
    2719-7530
    Pojawia się w:
    Warszawskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka w ujęciu mocnego programu socjologii wiedzy
    Mathematics in the Light of the Strong Programme of the Sociology of Knowledge
    Autorzy:
    Mrozek, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341755.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    mocny program
    Karl Mannheim
    Ludwig Wittgenstein
    Imre Lakatos
    matematyka
    mathematics
    sociology
    Strong Programme
    status of mathematics
    Opis:
    Socjologia wiedzy głosi tezę o społecznej naturze wszelkiej wiedzy, jednak w twórczości najwybitniejszego przedstawiciela tego sposobu myślenia, Karla Mannheima pojawia się niekonsekwencja wyrażająca się skłonnością do odmiennego traktowania matematyki i logiki. Mannheim rozważał matematykę i logikę jako dziedziny wiedzy nie podlegające społecznej determinacji. Przedstawiciele mocnego programu socjologii wiedzy na nowo podejmują problem statusu matematyki i logiki. Chcą pokazać, że również te nauki można zasadnie i sensownie analizować, odwołując się do narzędzi socjologicznych. W swych rozważaniach nawiązują do poglądów Ludwiga Wittgensteina i Imre Lakatosa. W szczególności są przekonani, że dzieła Ludwiga Wittgensteina Remarks on the Foundations of Mathematics i Imre Lakatosa Proofs and Refutations otwierają drogę socjologicznemu podejściu do matematyki.
    The sociology of science propagates the thesis about the social nature of all knowledge, however, Karl Mannheim, the most eminent representative of this way of thinking, tends to treat mathematics and logic differently. Mannheim considered mathematics and logic as disciplines of knowledge which are not amenable to social determination. The representatives of the Strong Programme of the sociology of knowledge raise once again the problem of the status of mathematics and logic. They aim to show that these sciences can be also reasonably analysed by means of sociological tools. In their considerations they refer to the ideas of Ludwig Wittgenstein and Imre Lakatos. They are convinced that Wittgenstein’s Remarks on the Foundations of Mathematics and Lakatos’s Proofs and Refutations opened a way to a sociological approach to mathematics.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2014, 2; 311-322
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pedagogiczne implikacje filozofii kultury i życia Ludwiga Wittgensteina – zarys problematyki
    Pedagogical implications of Ludwig Wittgenstein’s philosophy of culture and life – an outline of the problem
    Autorzy:
    Lipowicz, Markus
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/962543.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Pedagogiki i Psychologii
    Tematy:
    postmodernity
    culture
    upbringing
    transcendence
    rituals
    ceremonies
    ponowoczesność
    kultura
    wychowanie
    transcendencja
    rytuały
    ceremonie
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie oraz krótkie rozwinięcie pedagogicznych implikacji filozofii kultury i życia Ludwiga Wittgensteina. Stawiam hipotezę, iż myśl Wittgensteina może stanowić istotną alternatywę dla postmodernizmu zainspirowanego filozofią Nietzschego, skoncentrowanego wokół idei transgresji i indywidualizmu egocentrycznego. Po krótkim omówieniu pojęcia ponowoczesności w pierwszym rozdziale, postaram się w drugim rozdziale rozwinąć pojęcie wychowania, które wyłania się z myśli wiedeńskiego filozofa. Będę chciał pokazać, iż zamiast głosić konieczność emancypacji z kolektywnie ukształtowanych struktur kulturowych bądź ustanowienia nowych wartości, autor słynnego Traktatu logiczno-filozoficznego proponował postawę pokory wobec tego, czego nie sposób wyrazić w języku naukowym i metafizycznym, ale jednoznacznie manifestuje się w życiu społecznym w rozmaitych rytuałach i ceremoniach, dzięki którym jednostka zyskuje zdolność pojmowania swojej egzystencji jako sensownej. Ponowoczesny impet filozofii Wittgensteina nie polega więc na odrzuceniu nowoczesnej racjonalności, lecz na zdystansowaniu się wobec typowego dla nowoczesności nieustannego postępu oraz wynikającego z niego poczucia wyższości wobec przednowoczesnych, archaicznych form życia społecznego. Mając na uwadze współczesny nacisk na wzmocnienie wiedzy oraz umiejętności technicznych wśród dzieci i dorosłych, te humanistyczne implikacje pedagogiczne filozofii kultury i życia Wittgensteina wydają się być niezwykle aktualne i warte dalszych refleksji antropologicznych.
    The aim of the article is presentation and short elaboration on the pedagogical implications of Ludwig Wittgenstein’s philosophy of culture and life. My hypothesis is that Wittgenstein’s thoughts can be considered as an important alternative to postmodernism inspired by Nietzsche’s philosophy, which is fixed on the ideas of transgression and egocentric individualism. After a short discussion on the conception of postmodernity in the first chapter, I will try to elaborate on the concept of upbringing, which emerges from the thought of the Vienna philosopher. I will indicate that instead of proclaiming the emancipation from collectively established cultural structures of the constitution of new values, the author of the famous Tractatus Logico-Philosophicus proposed a disposition to humbleness to what cannot be expressed through scientific language or metaphysics, but clearly manifests in social life in various rituals and ceremonies, through which the individual gains the ability to understand its existence as meaningful. The postmodern impetus of Wittgenstein’s philosophy lies therefore not in a rejection of modern rationality but in distancing from the specific modern tendency of constant progress and the resulting feeling of superiority towards pre-modern, archaic social life forms. Having in mind the contemporary emphasis on enhancing technological knowledge and skills among both children and adults, these pedagogical implications of Wittgenstein’s philosophy of culture and life seem to be remarkably valid and therefore worth further anthropological reflections.
    Źródło:
    Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN; 2017, 1
    2353-7914
    Pojawia się w:
    Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Józefa Życińskiego zmagania z językiem o Bogu
    Joseph Życiński’s struggle with the language about God
    Autorzy:
    Heller, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2140671.pdf
    Data publikacji:
    2022-11-08
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    philosophy of language
    process philosophy
    analytical theology
    language game
    Józef Życiński
    Ludwig Wittgenstein
    Alfred North Whitehead
    Willard Van Orman Quine
    Opis:
    In the two-volume work Theism and the Analytical Philosophy (1985; 1988a) Joseph Życiński took up the challenge of renewing Christian metaphysics so that it could appear as a full-fledged partner in the dialogue with other streams of contemporary philosophy. This renewal should use two sources: the methodological principles of analytic philosophy, especially its philosophy of language, and certain elements of Whitehead’s process philosophy. This study presents a critical reconstruction of Życiński’s arguments contained in the first two chapters of (1985), which are devoted to the problem of language. Main results of this part of Życiński’s work are negative, that is, they refute the arguments and interpretations of those analytical philosophers who show the meaninglessness of the theistic language or try to assimilate it to other standard languages, depriving it of a reference to the transcendent reality. How can a positive part of the Życiński program be developed? It seems that only by formulating specific problems in the field of philosophy of God, or even theology, and choosing the right linguistic tools to drill down on a given problem and seek its solution. This is in line with Wittgenstein’s concept of language games. Życiński tries to do this in (1988a). Życiński turned out to be a precursor of nowadays increasingly developing analytical theology.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2022, 72; 109-125
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co mówi autyzm? Spojrzenie filozofii języka w oparciu o myśl Ludwiga Wittgensteina i Johna Searle’a
    What does autism say? Philosophy of language perspective based on ideas of Ludwig Wittgenstein and John Searle
    Autorzy:
    Karaś, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459785.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    autyzm
    język
    filozofia języka
    Ludwig Wittgenstein
    John Searle
    chiński pokój
    żuk w pudełku
    komunikacja
    autism
    language
    philosophy of language
    beetle in the box
    Chinese room
    communication
    Opis:
    Celem tego artykułu jest odniesienie niektórych koncepcji z filozofii języka do kwestii autyzmu. Przykłady osób z różnymi niepełnosprawnościami pokazują, że język nie jest tym samym dla każdego. Osoby z autyzmem są jednym z takich przykładów, który może nam ukazać różnice w postrzeganiu i używaniu języka przez jednostki, co może dać szerszą perspektywę w spojrzeniu na sam język. Artykuł ten jest głównie oparty na dwóch eksperymentach myślowych zaprezentowanych przez Ludwiga Wittgensteina: „żuk w pudełku" oraz Johna Searle'a: „chiński pokój", których zestawienie pokaże, że możemy rozumieć zarówno autyzm, jak i język w odmienny niż dotychczas sposób.
    The aim of this paper is to refer some ideas of philosophy of language to autism. People with autism are one of such examples that can show us differences in perceiving and using language by individuals which can give us a broader per- spective on language itself. This paper is mainly based on two mental experiments brought by Ludwig Wittgenstein - "be- etle in the box" and John Searle - "Chinese room", to show that we can understand language and autism in different way.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 54-61
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-41 z 41

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies