Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "South Slavic" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Binding and Phasehood in South Slavic Revisited
Autorzy:
Franks, Steven
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52802002.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
South Slavic
DP
binding
phasehood
disjoint reference
języki południowosłowiańskie
wiązanie anaforyczne
cechy fazowości
odniesienie rozłączne
Opis:
In a series of works and using a variety of diagnostics, Bošković argues that languages can be divided into those in which nominals project to DP and those in which they do not. Since Bulgarian (and Macedonian) express definiteness morphologically, they would appear to differ from Bosnian/Croatian/Montenegrin/Serbian (and Slovenian) in countenancing DP, but recent work argues that evidence for Bg as a DP-language is not so clear cut. In an attempt to set the record straight about the South Slavic data she describes, this paper addresses the criticisms specifically raised by LaTerza (2016), who explores Despić’s (2009, 2011, 2013) observations about binding and phasehood in BCMS. In revisiting her claims it will be shown that the relevant differences between the South Slavic languages do in fact lend support to the “parameterized DP” account of the different binding possibilities.
Wykorzystując różne metody badawcze, Bošković argumentuje w wielu swoich pracach, że języki można podzielić na te, w których frazy rzeczownikowe wymagają w swojej strukturze składniowej przedimka jako ośrodka frazy i są językami z DP oraz te, które nie wymagają przedimka jako ośrodka frazy i nie są językami z DP. Język bułgarski (i macedoński) wyrażają określoność w sposób morfologiczny i choć mogłoby się wydawać, że różnią się od bośniackiego/chorwackiego/czarnogórskiego/serbskiego (oraz słoweńskiego) pod względem struktury rzeczownikowej, najnowsze prace wykazują, że uznanie bułgarskiego jako języka z przedimkiem we frazie rzeczownikowej nie jest oczywiste. Nawiązując do danych językowych w pracy LaTerza (2016), zawierającej argumenty krytyczne wobec analizy zasad wiązania anaforycznego i cech fazowości w językach bośniackim/chorwackim/czarnogórskim/serbskim przedstawionej w pracach Despić (2009, 2011, 2013), niniejszy artykuł stanowi próbę wyjaśnienia problematycznych danych z języków południowosłowiańskich i wykazuje, że istniejące istotne różnice pomiędzy językami południowosłowiańskimi umacniają koncepcję „parametryzacji struktury rzeczownikowej (DP)” w opisie różnych możliwości wiązania.
Źródło:
Studies in Polish Linguistics; 2019, 14, 2; 61-80
1732-8160
2300-5920
Pojawia się w:
Studies in Polish Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New South Slavic Translations of Aesop’s Fairy Tales
Nowe południowosłowiańskie przekłady bajek Ezopa
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635853.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Aesop’s fairy tales
translations
Bulgarian language
Macedonian language
Opis:
In 2006 for the first time after more than 30 years a new translation of Aesop’s fairy tales into Bulgarian by Vladimir Atanasov was published. Aesop’s tales were also translated into Macedonian for the first time (by Valerij Sofronievski) and published in 2008. The article contains discussion and comparison of both translations. A collection of both volumes and classic editions of Aesop’s tales were described and translations were made from them. The authoress precedes her arguments with a short outline of the history of Aesop’s translations into Bulgarian. Particular attention is paid to the translation of bishop Sofroni from the early 19th century, because both discussed contemporary translations clearly refer to this work.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2018, 14
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mise en poeme: Epic (Auto)reflexivity and South Slavic Poetry in the Age of Romanticism
Autorzy:
Brajović, Tihomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148678.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
South Slavic Romanticism
epic poetry
(auto)reflexivity
intertextuality
integration story
mise en abyme
Opis:
This paper deals with the discursive phenomenon of reflexivity in the epic poetryof South Slavic romantic poets around the middle of the 19th century. Reflection is here understood as a kind of poetic self-formation procedure of romantic literary subject and his efforts to renovate epic mode in its original form. Starting with concept of “epic Romanticism”, in a way specific to South Slavic literatures, the author proceeds by distinguishing basic modes: explicit, implicit, and intertextual reflexivity. While the first two are related to typical romantic affectivity (D. Demeter, F. Prešeren) and/or rhetoric identification with oral folk rhapsodists’ tradition (P. P. Njegoš), the third one is marked with so-called “integration story” (I. Mažuranić), or mise en abyme, i.e. “the mirror in the text” effect as a medium of artistic auto-perspectivization and possible creative invention which leads to indications of the early pro-modern poetic procedures.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 25; 47-73
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Instruments of the Old Faith”: Magical Words in Three Medieval South Slavic Healing Rites for Snakebite
Autorzy:
Kier, Andrew James
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635988.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
magical words
trebnik
lječebnik
non-canonical
Hilandar HM.SMS.378
pre Christian
snakebite
Opis:
The line between Orthodox Christianity and pagan/folk customs and beliefs in the fifteenth century Slavia  Orthodoxa was  not  precisely  drawn.  The  population  called  upon  spiritual forces of all kinds, to heal illnesses and injuries. Though the official position of the Orthodox Christian Church was to condemn and suppress these pre-Christian beliefs, certain elements such  as  magical  words  were included  in  Church-sanctioned  texts.  The  fifteenth-century South Slavic  trebnik (Hilandar HM.SMS.378) is one example of such a text. In addition to its  canonical  material,  it  contains  a healing  rite  for  a  snakebite,  which  blends  Orthodox Christian elements and pre-Christian ones, utilizing magical words. In this article, I examine Hilandar HM.SMS.378 – the magical words, the symbolism, and the  cultural  background  –  and  compare  it  with  two  similar  rites  from  a medieval  South Slavic lječebnik (‘book of healing’) transcribed by V. Jagićin 1878. I also discuss the possibility that the three rites share a common origin. 
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 3
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
French image of the inhabitants of the Illyrian Provinces and the emergence of South Slavic nationalisms
Autorzy:
Sajkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910290.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Illyrian Provinces
nation
propaganda
stereotypes
Opis:
The Illyrian Provinces, a part of the 1st French Empire which existed in the years 1809-1813, are often portrayed as a political entity which anticipated various projects of the political emancipation of the South Slavs. However, the link between later pan-South-Slavic movements and the Napoleonic political activity is a matter which still remains unclear and deserves some in-depth analysis. Most often the Napoleonic impact on the evolution of the nascent South-Slavic nationalisms is viewed in the perspective of the posterior political attitudes of the Croat, Slovene or Serbian elites towards the French, and their own interpretations of the Napoleonic impact on the pan-South-Slavic movement. The proposed paper will concentrate on the opposite approach and will investigate how French perceived the South Slavs in the perspective of the nascent nationalisms, especially that French propaganda presented Napoleon as the savior of the European nations including the „Illyrian” one. But how French defined this „Illyrian” nation? This question can be answered thanks to the French strive for description of the societies inhabiting Illyrian Provinces.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 69-80
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ średniowiecznej kultury południowosłowiańskiej na wschodnią i zachodnią Słowiańszczyznę
The Influence of Medieval South Slavic Culture on the Eastern and Western Slavdom
Autorzy:
Canev, Canko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482193.pdf
Data publikacji:
2006-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Medieval South Slavic Culture
Orthodox culture
orthodox church
Opis:
The Orthodox trend in Polish culture has not been fully appreciated yet. Usually, when speaking about the Orthodox Church in Poland, we connect it with religious centers, first of all in Constantinople and then in Moscow.Most scholars seem to forget that Orthodox culture does not stem from these centers only. Exceptionally important centers are still underestimated; these include the Holy Mount of Athos, Bulgaria, and later also Serbia, while in separate cases even East Christian centers such as Palestine, Egypt (Sinai), Syria, Antioch and Cappadocia played their roles. Quite often South Slavic countries not only acted as intermediaries in the transfer of Byzantine culture to Eastern and Western Slavic lands but also participated actively in the process of creating a common Orthodox and Slavic culture.The paper seeks to demonstrate that during the Middle Ages there were seldom direct relations between the eastern regions of Poland and Western Russia (Ruthenia) and Constantinople, they were rather mediated by or with the Bulgarian Orthodox Church.This aspect is illustrated by examples from the history of the Orthodox Church, of medieval literature and church architecture, and by examples of the spread of worship of East Slavic saints in the territory of Poland.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2006, 1, XI; 57-65
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neki arhivski primeri neiskorišćenog kulturnog kapitala
Some Archival Examples of Neglected Cultural Capital
Autorzy:
Tomić, Svetlana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635614.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
South Slavic culture
history
digital humanities
women writers
female teachers
Opis:
Archives are important places for researching and reconstructing the past, they lead to discoveries, and they can refute dominant stereotypes. Despite that fact, Serbian feminist scholars have neglected archival research of women writers. In this paper the author points out to resistance of the main Serbian institutions to digitalize archival sources of women writers and indicates some consequences of contemporary feminists’ stance to historical sources. The author directs attention to some important but ignored examples of archival materials in Serbia and Bosnia and Herzegovina. Since they offer informative, significant, and complex account on the past, they can help reconstruct of the South Slavic culture and establish the importance of women writers. Keywords
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 11; 71-82
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On official texts in Slavic dialects in the County of Korcha, South-Eastern Albania
Autorzy:
Макарцев [Makartsev], Максим [Maxim]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677712.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
South Slavic dialectology
Slavic dialects in Albania
functions of language
sociolinguistics
Opis:
On official texts in Slavic dialects in the County of Korcha, South Eastern AlbaniaIn the article I consider official texts in Slavic dialects in Albania. Three texts are taken as examples: “An Internal Handbook for Organising the Work of a Regional Committee at a District/Prefecture Level of MAEI [Macedonian Alliance for European Integration]” (2009), a letter written by the villagers of Boboshtica to the Bulgarian Exarch (1873), and The “Charter of the Society of Kaynas” (2006). They make use of language in its symbolic function – the way these texts are written is almost as important as what exactly is written. These texts have been created to showcase the language and to underline its uniqueness against the background of another language or idiom, or, to put it another way, to underline through the language the special status of the people that use it. Oficjalne teksty w słowiańskich dialektach okolic Korczy w południowo-wschodniej AlbaniiArtykuł omawia oficjalne teksty powstałe w słowiańskich dialektach Albanii. Wybrano przykładowo trzy teksty: Wewnętrzne wytyczne w sprawie organizacji pracy komitetu MAEI na poziomie okręgu/prefektury (2009), list mieszkańców Boboszticy do bułgarskiego egzarchy (1873) i Statut towarzystwa „Kajnas” (2006). Te trzy teksty posługują się językiem w sposób symboliczny. To, w jakiej odmianie języka są napisane, jest równie ważne, jak ich treść. Teksty te powstały bądź po to, aby pokazać język i podkreślić jego unikalność na tle innego języka, lub po to, aby poprzez język podkreślić szczególny status ludzi, którzy się nim posługują.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz i tekst w służbie Absolutu. Manuskrypt średniowieczny a idea dzieła totalnego
Image and text in the service of the Absolute. Medieval manuscript and the idea of total work of art
Autorzy:
Prałat, Emilian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635577.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
manuscripts
total work
intermediality
icnonoclasm
universalism
south Slavic
Serbia
Byzantium
Opis:
The article takes up the problem of the medieval manuscript as an example of a total work of art.  Miniature  painting  is  an  example  of  diffusional  transmittance  of  the  various  semiotic orders, which define each other and lead to the creation of a reflection of divine beauty and harmony.  The  text  also  refers  to  the  problem  of  iconoclasm.  Historical  material  from the  South  Slavic  area shows  the  art  of  cultural  borderlands,  where  elements  based  on  the principle  of  pars  pro  to to are  reflected  in  miniature  painting.  The  intersemiotic  research tradition is presented synthetically.
The article takes up the problem of the medieval manuscript as an example of a total work of art.  Miniature  painting  is  an  example  of  diffusional  transmittance  of  the  various  semiotic orders, which define each other and lead to the creation of a reflection of divine beauty and harmony.  The  text  also  refers  to  the  problem  of  iconoclasm.  Historical  material  from the  South  Slavic  area shows  the  art  of  cultural  borderlands,  where  elements  based  on  the principle  of  pars  pro  to to are  reflected  in  miniature  painting.  The  intersemiotic  research tradition is presented synthetically. 
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 2
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyprian Norwid a idea środkowoeuropejskości
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46106755.pdf
Data publikacji:
2021-11-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Cyprian Norwid
Central Europeanism
South Slavic Land
Austria
the poetic group „Máj”
Opis:
This article aims to reflect the potential connections between Cyprian Norwid, his literature and thoughts on Europe with the elements of the forthcoming concepts of Central Europeanism. On the one hand, the author of Vade-mecum can deliver a sensitized view of Central European multinationalism, especially in his Venetian short stories like Menego or Lord Singelworth’s Secret and meanwhile (in his political journalism, for example, Recit d’une peintre d’histoire) acts as if he was capable of efficiently understanding the first general XIX-century idea of Mitteleuropa. On the other hand, Norwid could react to the issues of Central Europeanism ambiguously and flamboyantly – among others by expressing the opinions about still primal and incestuous patriotism of Southern Slavs.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2021, 14; 96-108
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sociocognitive Metalexicographic Parameters Of The First Two Editions Of Srpski Rječnik By Vuk Stefanović Karadžić
Autorzy:
Šipka, Danko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694513.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historical lexicography
South-Slavic dictionaries
socio-cognitive lexicography
19thcentury dictionaries
lexicographic reform
Opis:
The present paper approaches two nineteenth-century editions of Serbian Dictionary by Vuk Stefanović Karadžić from a sociocognitive metalexicographic perspective. Using a triangular communicative model of lexicographic work, the author analyzes sociohistorical factors, lexicographic strategies, and lexicographic elements of the aforementioned dictionary. A special attention is devoted to the diff erences between the two editions, which coincide in time with a broader shift from traditional philology toward linguistics.
Źródło:
Slavica Lodziensia; 2017, 1
2544-1795
Pojawia się w:
Slavica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infinitive reduction in a migrant Shtokavian dialect in Albania: Language contact supporting Balkanization
Autorzy:
Makartsev, Maxim
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049985.pdf
Data publikacji:
2022-01-25
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
infinitive
the Balkan subjunctive forms
da-forms
South Slavic dialectology
Albanian-Slavic language contacts
Opis:
Under the long-term influence of Albanian, the Shtokavian migrant dialect in Fier and the vicinity (originally the Novi Pazar-Sjenica-Tutin area) has significantly reduced the use of infinitives in verbal complements of modals. Subjunctives have mostly replaced infinitives in these contexts, bringing the dialect closer to Balkan Slavic in structural terms.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2022, 18; 45-60
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Издания библейских текстов в южнославянской кирил- ловской старопечатной традиции XVI века
Editions of the Biblical texts in the Cyrillic South Slavic tradition during the Sixteenth Century
Autorzy:
Петров, Иван Н.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682423.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bible
Glagolitic and Cyrillic incunabula
old Slavic prints
New Church Slavonic language
Opis:
The article is devoted to the printing Cyrillic South Slavic Biblical texts from the beginning (incunabula) until the early seventeenth century, along with the presentation and characteristics of the sources from Montenegro, Venice, Serbia, Wallachia and others. This history is referred to some Glagolitic sources and to the much better recognised history of Eastern Slavic paleotypy, both from the area of the First Republic of Poland, as well as from typographical centres of the Russian Tsardom.
-
Źródło:
Studia Ceranea; 2016, 6; 143-155
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język jako element podstawowy narodowej tożsamości na przykładzie serbsko-chorwackiego obszaru językowego
Language as a fundamental element of national identity - an example of the serbo-croatian language area
Autorzy:
Marta Maria, Matusik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459612.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
państwa bałkańskie
polityka językowa
tożsamość narodowa
języki południowosłowiańskie
language policy
Balkan countries
national identity
South Slavic languages
Opis:
Rozpad Jugosławii w latach dziewięćdziesiątych XX w. ujawnił siłę antagonizmów narodowych, które wyraziły się także w odrzuceniu wspólnego języka (jakim był utworzony w połowie XIX w. w wyniku standaryzacji spokrewnionych dialektów język serbsko-chorwacki), jako formy serbskiej dominacji i konstytuowania odrębnych języków – chorwackiego, bośniackiego i czarnogórskiego. Tematem artykułu jest zagadnienie odrębności językowej Serbów, Chorwatów, Bośniaków i Czarnogórców, traktowanej jako element budowania ich narodowej tożsamości oraz wynikająca z tych dążeń polityka językowa poszczególnych państw.
The present paper is concerned with the issue of the linguistic distinctiveness of Serbs, Croats, Bosnians and Montenegrins, treated as part of development their national identity and aspirations resulting from these language policies of individual countries. The paper reveals the historical and social background of the pro blem, in order to show how important it is for every nation to have its own language.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 490-496
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
МАЯ ПЕТРОВА-ТАНЕВА, Помощница на царете: св. императрица Теофана в южнославянската традиция [Maja Petrova-Taneva, Supporter to the Tsars: Saint Empress Theophano in the South Slavic Tradition], Издателски център Боян Пенев, София 2018, pp. 335.
Autorzy:
Biliarsky, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032043.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Studia Ceranea; 2020, 10; 517-519
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U źródeł cyrylickiego piśmiennictwa południowosłowiańskiego oraz jego percepcji na gruncie wschodniosłowiańskim i polskim
At the sources o f the South-Slavic and Cyrillic written language and its perception on the East-Slavic and Polish ground
Autorzy:
Białokozowicz, Bazyli
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480881.pdf
Data publikacji:
2006-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Cyrillic written language
Cyril and Methodius
Glagolitic
Opis:
This article presents an introductory part of my lecture Russian culture and civilization in the Slavic and world context. An information about presumable themes for the XVI International congress of the Slavic scholars in Ohrid (Macedonia) in 2008 were approved by the Presidium of the International Committee of the Slavic scholars in Opole (Poland), September 2004). A considerable part of this article is assigned to the epoch of Cyril and Methodius, the emergence of two Slavonic alphabets (Cyrillic and Glagolitic), the development of Slavonic written language in Macedonia with due regard for Ohrid Slavic culture. The Prior of the Holy Altar, the Head of the Roman Catholic Church Pope John Paul II in the epistle Slavorum Apostoli 2 VI 1985 attached the utmost importance to their activity not only for Slavic world but also for the whole Europe and also underlined that the beginning of the Christianity in Poland came into contact with Cyril and Methodius tradition. A Christening of Russia (988) was conductive to this process „becoming the part of our state, public, cultural, church life”(Richard Luzny). Polish archival and book collections contain the huge number of Cyril and Methodius manuscripts and the first typescript editions what creates highly auspicious conditions for the research work in the different fields of Slavic study.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2006, 1, XI; 7-28
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ze studiów etymologicznych nad ludowym słownictwem chorwackim
Etymological studies on Croatian folk vocabulary
Autorzy:
Boryś, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375720.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Croatian language
Chakavian dialect
Kajkavian dialect
Shtokavian dialect
Croatian etymology
South Slavic etymology
język chorwacki
dialekt czakawski
dialekt kajkawski
dialekt sztokawski
języki południowosłowiańskie
etymologia chorwacka
etymologia południowosłowiańska
Opis:
W artykule rozpatrzono etymologie 8 gwarowych leksemów (wraz z wariantami i derywatami) z trzech dialektów języka chorwackiego: drlo i drlog ‘nieporządek, bałagan, porozrzucane stare przedmioty’, krtog ‘legowisko zwierzęcia; nieporządek, śmietnisko’, madvina (medvina) ‘legowisko dzikiego zwierzęcia’, mlađ / mlaj ‘osad mulisty, muł’, sporak / sporǝk ‘wzniesienie, pagórek, zbocze’, tušek ‘puste ziarno; niedorozwinięty kaczan kukurydzy’, zavet i zavetje ‘miejsce osłonięte od wiatru, zacisze’, žužnja ‘rzemienne sznurowadło; sznurek, tasiemka; wstążka; pasek’.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 3-23
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Роман Мастер и Маргарита: трудности перевода советских реалий (на примере южнославянских языков)
The novel The Master and Margarita: the difficulties of translating Soviet realias (on the example of South Slavic languages)
Powieść Mistrz i Małgorzata: trudności w tłumaczeniu sowieckich realiów (na przykładzie języków południowosłowiańskich)
Autorzy:
Łuńkowa, Natalia
Starikowa, Nadieżda
Szat'ko, Jewgienija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604417.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Мастер и Маргарита
перевод
славянские культуры
Москва
Mistrz i małgorzata
przekład
kultury słowiańskie
Moskwa
Master and Margarita
translation
slavian cultues
Moscow
Opis:
Artykuł poświęcony jest sposobom przenoszenia słów i zwrotów określających rzeczy, zjawiska i przedmioty typowe dla życia, codziennej rutyny i kultury mieszkańców Moskwy w pierwszych dekadach władzy radzieckiej, które posłużyły do przetłumaczenia powieści "Mistrz i Małgorzata" na języki południowosłowiańskie (bułgarski, serbski, chorwacki, słoweński). Złożoność struktury artystycznej powieści, połączenie kilku tradycji kulturowych, historycznych i religijnych, warstw stylistycznych i językowych, sprawiają, że to bardzo trudne zadanie dla tłumaczy. Jednym z warunków koniecznych do jego rozwiązania jest obecność w przetłumaczonym wydaniu komentarzy referencyjnych, wyjaśniających trudne fragmenty.  
The article deals with the ways of transferring words and phrases naming things, phenomena, and objects typical for life, daily routine and culture of the Muscovites during the first decades of Soviet power, used for translation of the novel “The Master and Margarita” into South Slavic (Bulgarian, Serbian, Croatian, Slovenian) languages. The complexity of the novel’s artistic structure, the combination of several cultural, historical and religious traditions, stylistic and linguistic layers, possess a very difficult task for translators. One of the necessary conditions for its solution is the presence in the translated edition a reference device (reference comments) explaining difficult passages.
В статье рассматриваются способы передачи слов и словосочетаний, называющих предметы, явления, объекты, характерные для жизни, быта и культуры москвичей первых десятилетий советской власти, при переводе романа «Мастер и Маргарита» на южнославянские (болгарский, сербский, хорватский, словенский) языки. Сложность художественной структуры романа, соединение в нем нескольких культурных и историко-религиозных традиций, стилистических и языковых пластов ставит перед переводчиками весьма трудную задачу. Одним из необходимых условий ее решения является наличие в переводном издании справочного аппарата, разъясняющего трудные для понимания пассажи.  
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2019, 3
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problems with the history of Southern Slavs in the Slavic studies of Ukrainian scientists of Eastern Galicia during the 19th century
Problemy historii Słowian południowych w słowiańskich badaniach ukraińskich naukowców Wschodniej Galicji w XIX wieku
Autorzy:
Fedoriv, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050743.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
naukowcy ukraińscy
Galicja Wschodnia w XIX w.
slawistyka historyczna
historia ludów południowosłowiańskich
ruchy narodowowyzwoleńcze
stosunki międzysłowiańskie
Ukrainian scholars
Eastern Galicia of the 19th century
historical Slavic studies
history of South Slavic peoples
national liberation movements
inter-Slavic relations
Opis:
The article analyzes the scientific heritage of Ukrainian scientists of Eastern Galicia in the 19th century on current issues with the history of South Slavic peoples. Its content, topics and methodology in the context of the development of national Slavonic studies are described. Special studies on the history of Bulgaria, Serbia, Croatia and Montenegro are analyzed. The most comprehensive of these studies are the scientific investigations of Denys Zubrytsky: Statement about Montenegro People; and Jakyw Holovatsky: Types of Slavic Peoples. Bulgarians, On the Transdanubian Slavs living on the Balkan Peninsula, Greater Croatia or Galician-Carpathian Rus. The content and problems of these studies give ground to claims that Galician scholars have a weak, sporadic knowledge of these peoples compared to the history of the Western Slavs. In spite of this, the questions raised by the scholars on: the peculiarities of the introduction of Christianity by Cyril and Methodius in Bulgaria; cultural, national, religious policy of the Ottoman Empire towards the Southern Slavs; the liberation movement of Bulgarians, Serbs, Montenegrins in the 19th century, etc.; testify to the scientific interest of scholars of Eastern Galicia in the Southern Slavs. At the same time, the interpretation of their history was of a civilizational nature and reflected the general trends in the development of Ukrainian historical Slavic studies in the 19th century.
Artykuł analizuje dorobek naukowy ukraińskich badaczy Galicji Wschodniej w XIX w., dotyczący aktualnych problemach dziejów ludów południowosłowiańskich. Omówiono jego treść, problematykę i metodologię w kontekście rozwoju narodowej slawistyki. Mowa tu o specjalistycznych studiach nad historią Bułgarii, Serbii, Chorwacji i Czarnogóry. Najdokładniejsze z tych opracowań to badania naukowe Denysa Zubryckiego Wiadomości o Czarnogórcach i Jakywa Hołowackiego Typy ludów słowiańskich. Bułgarzy, O Słowianach Zadunajskich żyjących na Półwyspie Bałkańskiej oraz Wielka Chorwacja czy Ruś galicyjsko-karpacka. Treść i problemy tych badań dają podstawy do stwierdzenia słabej, epizodycznej wiedzy galicyjskich uczonych o tych ludach, w porównaniu z historią Słowian zachodnich. Mimo to stawiane przez uczonych pytania, dotyczące m.in. osobliwości wprowadzenia chrześcijaństwa przez Cyryla i Metodzego w Bułgarii, kulturalnej, narodowej i religijnej polityki Imperium Osmańskiego wobec południowych Słowian, ruchu wyzwoleńczego Bułgarów, Serbów, Czarnogórców w XIX w., świadczą o zainteresowaniu uczonych Galicji Wschodniej Słowianami południowymi. Jednocześnie interpretacja ich dziejów miała charakter cywilizacyjny i odzwierciedlała ogólne tendencje rozwoju ukraińskiej slawistyki historycznej w XIX w.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 2; 317-332
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Contribution to the History of Repentance Prayers in the Slavic South during the 15th Century
Autorzy:
Tsibranska-Kostova, Mariyana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31323036.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
South Slavonic trebnik in the 15th century
Vladislav the Grammarian
Opis:
The article explores and offers a diplomatic edition of A Very Useful Confession for Unction for Every Christian, for the Black and White Clergy. This is an autograph by Vladislav the Grammarian placed in the Trebnik of Monk David (1480s), manuscript 1/42 in the collection of the Rila Monastery. The analysis is based on the working hypothesis that after the conquest of Constantinople by the Ottoman Turks in 1453, the Ottoman invasion of the Balkans was perceived as a God’s punishment for the sins of the Orthodox Christians. This idea became strongly present in a number of texts. Penitential prayer patterns multiply in the literature. The Greek prototype of the text under study has not been identified yet, but features a close relation to the prayers with the so-called accumulation of sins. It is, in essence, a confession which is performed in connection with the sacrament of the eleosvet (anointing of the sick) before receiving communion and the anointing with holy oil. The textual unit was purposefully introduced into Monk David’s Trebnik and reflected topical textual additions to the basic composition of the Slavonic Trebnik.
Źródło:
Studia Ceranea; 2023, 13; 137-152
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Диалектни успоредици между славянския север и юг
The dialectal parallels between the Slavic North and South.
Autorzy:
Антонова-Василева, Лучия
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854176.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectology
phonetics
nasalization
Bulgarian language
Slavic languages
диалектология
фонетика
назализация
български език
славянски езици
Opis:
Докладът разглежда произношението на назални гласни като специфично фонетично явления, разпространено днес в южния и в северозападния дял на славянските езици. Разглеждат се примери за назализация в българските говори от различни части на българското езиково землище. Обсъждат се схващанията за произхода на назалите в славянските и в индоевропейските езици във връзка с въпроса за наличието на назализация в съседните на българските селища области, населени с носители на албански, арумънски и гръцки диалекти, в които са отбелязани фонетични явления, сходни със славянския назализъм.
The paper considers the pronunciation of nasal vowels as a specific phonetic phenomenon prevailing in the Southern and NorthWestern parts of the Slavic language region. Examples of nasalization in the Bulgarian dialects from different parts where Bulgarian is spoken, have been considered. Conceptions about the origin of nasals in the Slavic languages and in the Indo-European languages are discussed in connection with the issue of nasalization in the neighbouring Bulgarian settlements, inhabited by speakers of Albanian, Aromanian and Greek dialects, in which phonetic phenomena similar to Slavic nasalisation have been noted.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 45-57
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Who Could ‘the Godless Ishmaelites from the Yathrib Desert’ Be to the Author of the Novgorod First Chronicle? The "Apocalypse of Pseudo-Methodius" in Medieval South and East Slavic Literatures
Autorzy:
Brzozowska, Zofia Aleksandra
Gucio, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682178.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Apocalypse of Pseudo-Methodius
Church Slavic
Old Bulgarian literature
Old Russian literature
Novgorod First Chronicle
Opis:
The work of Pseudo-Methodius, whose creation (in the original Syrian version) dates back to ca. 690, enjoyed considerable popularity in Medieval Slavic literatures. It was translated into Church Slavic thrice. In all likelihood, these translations arose independently of each other in Bulgaria, based on the Greek translation, the so-called ‘first Byzantine redaction’ (from the beginning of the 8th century). From Bulgaria, the Slavic version of the Apocalypse of Pseudo-Methodius spread to other Slavic lands – Serbia and Rus’. In the latter, the work of Pseudo-Methodius must have been known already at the beginning of the 12th century, given that quotations from it appear in the Russian Primary Chronicle (from the second decade of the 12th century). In the 15th century, an original, expanded with inserts taken from other works, Slavic version also came into being, known as the ‘interpolated redaction’. All of the Slavic translations display clear marks of the events that preceded them and the circumstances of the period in which they arose. Above all, the Saracens – present in the original version of the prophecy – were replaced by other nations: in the Novgorod First Chronicle we find the Mongols/Tatars (who conquered Rus’ in the first half of the 13th century).
Źródło:
Studia Ceranea; 2019, 9; 369-389
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Case of the Non-Directionality of Language Change: The Strength of Auxiliaries and Pronouns in South and West Slavic
Bezkierunkowość zmian językowych. Siła czasowników posiłkowych i zaimków osobowych w językach południowo- i zachodniosłowiańskich
Autorzy:
Migdalski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33309154.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
diachronic change
grammaticalization
pronominal clitics
Old Church Slavonic
Bulgarian
Polish
Serbian
zmiana diachroniczna
gramatykalizacja
klityki zaimków osobowych
staro-cerkiewno-słowiański
język bułgarski
język polski
język serbski
Opis:
This paper discusses the directionality of language change on the basis of Slavic data. Specifically, it addresses the question of whether there exist predefined patterns and diachronic trends that affect words in terms of their prosodic and morphosyntactic strength. The paper investigates two classes of functional elements, auxiliary verbs and pronominal clitics, showing that they have undergone diachronic changes in opposite directions: while auxiliaries have weakened, pronominal forms have become strengthened in some Slavic languages.  
Artykuł omawia zagadnienie kierunkowości zmian językowych, opierając się na danych z języków słowiańskich. W szczególności artykuł podejmuje kwestię istnienia uniwersalnych trendów i wzorców zmian diachronicznych w języku, takich jak jednorodne osłabienie słów pod względem prozodycznym i morfoskładniowym. Badane są dwa typy wyrazów funkcyjnych: czasowniki posiłkowe i zaimki osobowe. Jak wykazano, formy te podległy zmianom diachronicznym, które nastąpiły w przeciwnych kierunkach: podczas gdy czasowniki posiłkowe uległy prozodycznemu i morfoskładniowemu osłabieniu, w niektórych językach słowiańskich zaimki osobowe uległy wzmocnieniu.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywotność zapożyczeń wschodniosłowiańskich w gwarach polskich z okolic Lubaczowa (na podstawie pola tematycznego CZŁOWIEK)
The Vitality of East Slavic Borrowings in the Dialect of Lubaczów (on the Basis of the Thematic Field MAN)
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831383.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
zapożyczenia wschodniosłowiańskie
świadomość językowa
przekrój pokoleniowy
gwary południowo-wschodnie
East Slavic borrowings
linguistic consciousness
generational cross-section
south‑eastern dialects
Opis:
Celem artykułu jest zweryfikowanie stopnia żywotności wyrazów wschodniosłowiańskich w gwarach polskich z okolic Lubaczowa. Bazując na własnych badaniach terenowych, skonfrontowałam materiał pozyskany z kartoteki SGP z nowszymi badaniami, uwzględniając zróżnicowanie pokoleniowe respondentów. Pozyskany materiał został zweryfikowany przez badanych z trzech grup pokoleniowych, co dało mi podstawę do wiarygodnego prześledzenia zmian. Omówienie dotyczy pola tematycznego CZŁOWIEK, nazw stopni pokrewieństwa, nazw zawodów i nazw części ciała. Utrzymujące się w gwarach polskich z okolic Lubaczowa elementy wschodniosłowiańskie ulegają różnym zmianom językowym, które prowadzą do modyfikacji znaczeń leksemów i przesunięć w ich strefie pragmatycznej. Na żywotność wschodnioslawizmów w gwarach polskich ma wpływ brak ich odpowiedników w języku polskim czy obecność form pokrewnych słowotwórczo. Przeobrażenia cywilizacyjno-kulturowe oddziałują na język mieszkańców wsi oraz powodują stopniowe zanikanie gwar.
In the article the author presents verification the degree of vitality of East Slavonic borrowings in the dialects of south-eastern Małopolska. Based on own field research, confronted the material obtained from the SGP file with the current state of the research, taking into account the generational diversity of the respondents. The collection of material among the younger generation gave the basis for a reliable tracking of changes. This discussions concerns the thematic filed related to man, degrees of affinity, names of body parts. The remaining East Slavic elements are subject to various linguistic changes, which lead to the modification of the meanings of lexemes and shifts in their pragmatic zone. The vitality of East Slavicism in Polish dialects is influenced by the lack of their equivalents in Polish or the presence of word-forming related forms. Civilisational and cultural transformations affect the language of the rural population and the gradual disappearance of the bustle.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 89-105
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Über eine Gruppe hochmittelalterlicher Prunksporen im Südwesten der Ostsee
ON A GROUP OF RICHLY DECORATED SPURS IN THE South -West of the Baltic Sea
Autorzy:
Biermann, Felix
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038017.pdf
Data publikacji:
2020-03-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Riding spurs
Middle Ages
deserted village
Slavic-German contacts
Northern Germany
Opis:
A small group of richly decorated spurs has been known for a long time for their characteristic non-ferrous metal covering as well as massive bronze or brass thorn points. Most of them have been found in in the states of Hamburg and Schleswig-Holstein. They are so similar that they could have been manufactured, if not in the same workshop, at least in the same region. The embossed metal sheath, reminiscent of the Late Slavic technology of sheath fittings, could indicate a the Slavic craft tradition. The latest find from a deserted village of Kastaven near Sähle, Oberhavel district in northern Brandenburg, sheds new light on this group of objects. The Kastaven spur has been found in the central area of the settlement which existed between the early 13th and the 15th centuries, in the vicinity of ruins of a church or a churchyard. The spur was probably lost at the village foundation phase, in the early 13th century. This context is of importance to the disputed chronology of the entire spur group, dated back to the late 12th and the early 13th centuries. The finds in Hamburg, Holstein, Eastern Mecklenburg and Northern Brandenburg indicate contacts between the élites in the southwest of the Baltic, related to migrations of petty nobility within the German Eastern Settlement or a communication network of the Slavic Leaders in the Abodrite/Mecklenburg cultural area.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2019, 60; 349-369
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies