Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kwiatkowski, Stefan" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 44
Tytuł:
Employees’ dilemmas in the contemporary labor market
Dylematy pracowników na współczesnym rynku pracy
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28410235.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
Tematy:
change
confusion
understanding
reacting
zmiana
zagubienie
zrozumienie
zareagowanie
Opis:
Abstract: Th e article concerns employees’ situation on the contemporary labour market. In particular, the essence of changes in work environment and the competences necessary to carry them out were characterized. Subsequently, the attention was focused on the employees’ confusion in the face of technological and organizational changes and on the conditions enabling the understanding of the goals and consequences of these changes. A separate place is devoted to the considerations on the ways of reacting to the changes occurring.
Streszczenie: Artykuł jest poświęcony sytuacji pracowników na współczesnym rynku pracy. W szczególności scharakteryzowano istotę zmian w środowisku pracy oraz niezbędne do ich przeprowadzenia kompetencje. W dalszej kolejności skoncentrowano uwagę na zagubieniu pracowników w obliczu zmian technologicznych i organizacyjnych oraz na warunkach umożliwiających zrozumienie celów i konsekwencji tych zmian. Osobne miejsce zajmują rozważania na temat sposobów reakcji – zareagowania na występujące zmiany.
Źródło:
Labor et Educatio; 2023, 11; 11-23
2353-4745
2544-0179
Pojawia się w:
Labor et Educatio
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedeutology and hermeneutic pedagogy: Encounter between teacher and student in light of the concept of vocational fit
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36197412.pdf
Data publikacji:
2023-12-06
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
teacher
teacher-student relationship
personality
vocational personality
vocational fit
hermeneutic pedagogy
humanistic pedagogy
Opis:
The starting point and at the same time the axis of the considerations presented in the article was the introduction of the teacher-student relationship - the impulse to undertake them was the assumptions of hermeneutic pedagogy, whose specific branch, focused on the process of understanding the senses and meanings of what happens between the student and the educator, was referenced to this key relationship for the school microsystem. Then, in reference to the category of „meeting” of the teacher and the student, the issue of vocational fit was presented, which was shown from the point of view of the psychological (personalistic) approach in pedeutology, taking into account the specific catalog of duties of the older of the participants of this dyad in relation to the younger of them – it was emphasized that only a teacher optimally suited to the profession will be able to create such conditions for his students, that will enable them to achieve self-knowledge and form a cultural personality in terms of hermeneutic (humanistic) pedagogy. In the next part of the article, the vocational fit of teachers was shown in reference to John L. Holland’s Theory of Career Choice (the Theory of Vocational Personality) and the Five Factor Theory of Personality of Paul T. Costa and Robert R. McCrae - it also quoted the results of empirical analyzes relating to this issue, and in reference to assumptions of hermeneutic pedagogy, an attempt was made to interpret them in a different way than before, taking into account the look at the problem from a new perspective.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2023, XIV(4 (45)); 125-148
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Outline of the concept of the educational capital transfer
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36439582.pdf
Data publikacji:
2022-11-25
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
educational capital
intra-group transfer
intergroup transfer
Opis:
The article presents an outline of the author’s concept of the transfer of educational capital. In particular, attention was paid to the essence of this type of transfer and to its individual and group dimensions. The concepts of conscious and unconscious transfer were introduced and in this context analyzes were made taking into account formal and informal education. The conditions for effective transfer were indicated, and the necessity to properly prepare teachers, lecturers and employers to share knowledge, skills and social competences was emphasized.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2022, XIII(3 (40)); 65-77
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teachers’ perception of their self-effi cacy from the perspective of the Big Five Theory of Personality
Poczucie własnej skuteczności nauczycieli z perspektywy Pięcioczynnikowej Teorii Osobowości
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36416594.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
nauczyciel
poczucie własnej skuteczności
osobowość
skuteczność zawodowa
Opis:
W artykule, na tle rozważań teoretycznych nad znaczeniem poczucia własnej skuteczności w pracy współczesnego nauczyciela funkcjonującego w zmiennych warunkach rzeczywistości XXI wieku oraz roli, jaką osobowość (w ujęciu Pięcioczynnikowej Teorii Osobowości Paula T. Costy i Roberta R. McCrae) może odgrywać w kształtowaniu tego kluczowego czynnika, zaprezentowano wyniki badań empirycznych, przeprowadzonych z udziałem nauczycieli polskich i amerykańskich. Analizy dowiodły, że istotnie wyższym ze statystycznego punktu widzenia poziomem poczucia własnej skuteczności charakteryzowały się te osoby badane, które cechowały się jednocześnie takim natężeniem cech osobowości w ujęciu Wielkiej Piątki (neurotyczności, ekstrawertyczności, otwartości na doświadczenia, ugodowości i sumienności), które koresponduje ze wzorcem osobowości nauczyciela, który obecny jest już od lat w dyskursie pedeutologicznym.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2022, XIII(4 (41)); 109-124
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relationship between religiousness and mental health
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan T.
Nowakowska-Siuta, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36782127.pdf
Data publikacji:
2021-12-12
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
coping
health
mental health
religiousness
social relations
spirituality
stress
Opis:
The article presents considerations focused on the broadly understood relationship between religiousness/spirituality and health - primarily mental health, although issues related to physical health were also discussed. It addresses, among others, the issue of potential benefits resulting from participation in religious practices - in this context, particular emphasis was placed on the sphere of social relations and social support that can be obtained from other members of the religious community, which can be perceived as a factor that may play a key role in the process of coping with various life difficulties and the resulting stress. The final part of the article presents the potential mechanisms underlying the relationship between religiousness/spirituality and health.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2021, XII(4 (37)); 9-25
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stres nauczycieli w kontekście pandemii koronawirusa COVID-19 – perspektywa relacji nauczyciel-uczeń
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2187970.pdf
Data publikacji:
2021-11-03
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
nauczyciel
uczeń
relacja nauczyciel-uczeń
stres
stres zawodowy
pandemia
COVID-19
Opis:
Przedmiotem artykułu jest stres zawodowy doświadczany przez nauczycieli w dobie pandemii koronawirusa COVID-19. Punktem wyjścia prowadzonych w tekście rozważań uczyniono specyfikę pracy w zawodzie nauczyciela – zaliczanego do grupy profesji pomocowych – stanowiącą źródło szeregu obciążeń i napięć, które w kolejnej części tekstu przedstawione zostały z perspektywy stresu doświadczanego przez ogół ludzi w trakcie pandemii. Następnie, wykorzystując wyniki wybranych analiz, skoncentrowano się na obciążeniach zawodowych nauczycieli będących pochodną pracy zdalnej, ze szczególnym uwzględnieniem obciążeń wynikających bezpośrednio lub pośrednio z szeroko pojmowanych relacji interpersonalnych z uczniami. W podsumowaniu artykułu zaproponowano szereg rozwiązań, których wprowadzenie mogłoby okazać się przydatne z punktu widzenia wzmocnienia zdolności nauczycieli do radzenia sobie ze stresem.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2021, XII(3 (36)); 45-70
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozowanie rozwoju systemu edukacji w kontekście wyzwań natury globalnej
The prognosis of the development of the education system in the context of global challenges
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan M.
Czerepaniak-Walczak, Maria
Radziewicz-Winnicki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1036089.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
prognozowanie
rozwój społeczno-gospodarczy
kompetencje przyszłości
zrównoważony rozwój
zawody przyszłości
forecasting
socio-economic development
future professions
sustainable development
competences of the future
Opis:
The article reviews the reports on the directions of socio-economic development included in global categories. Against this background, the author presents prognosis regarding perspectives in the field of education, including professions (professional areas) of the future. An original classification of future competences is also proposed and referred to the current core curriculum of general education for general and technical secondary schools.
Źródło:
Pedagogika i edukacja wobec kryzysu zaufania, wspólnotowości i autonomii; 207-222
9788323543039
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System kształcenia i doskonalenia nauczycieli w Singapurze. Między utopijną wizją a rzeczywistością
Teacher Education and Professional Development System in Singapore. Between Utopian Vision and Reality
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan T.
Nowosad, Inetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923424.pdf
Data publikacji:
2020-11-18
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
teacher
Singapore
education
continuing education
professional development
Opis:
Starting from the concept of utopia, the article focuses itself on the analysis of teacher education and professional development system that has evolved in Singapore over the last few decades. On the wider background of this particular model’s elements, a description of the institutions responsible for teacher continuing education, established to prepare them to the fundamental task they are meant to perform in the modern knowledge society, has been provided.
Źródło:
Studia Edukacyjne; 2018, 47; 147-171
1233-6688
Pojawia się w:
Studia Edukacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstęp
Autorzy:
Madalińska-Michalak, Joanna
Wiłkomirska, Anna
Kwiatkowski, Stefan M.
Czerepaniak-Walczak, Maria
Radziewicz-Winnicki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1036325.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Źródło:
Pedagogika i edukacja wobec kryzysu zaufania, wspólnotowości i autonomii; 9-17
9788323543039
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radzenie sobie ze stresem w zawodzie nauczyciela – raport z badań
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614389.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
teacher
vocational stress
coping with stress
the degree of professional promotion
nauczyciel
stres zawodowy
radzenie sobie ze stresem
stopień awansu
Opis:
The article presents the results of research carried out with the participation of 142 primary school teachers. The considerations concerning teacher’s occupational stress were made the starting point of the analyzes, while their aim was to: a) determine the strength of the respondents’ tendencies to apply different styles of coping with stress, b) detect possible differences in the range of these tendencies among groups of teachers distinguished due to the degree of their professional promotion, c) determine – through the use of correlation analysis – the possible relationships between styles of coping with stress and internal properties relevant from the perspective of school work (with special emphasis on stress moderators such as emotional intelligence or social competences). The applied research procedures made it possible to gather data, which revealed that the participants’ tendency to apply the task-oriented style of coping with stress was significantly higher than their tendency to engage in activities typical for other styles – emotion-oriented and avoidant. Furthermore, in most of the cases, the comparative analysis did not show any statistically significant differences in the tendencies to engage in activities specific for each of the coping styles, between the teachers who differed in the degree of their professional promotion. In addition, correlation analyzes have confirmed – in some cases – the existence of statistically significant relationships between different styles of coping with stress and factors crucial from the perspective of teachers’ ability to effectively face difficult situations.
W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań przeprowadzonych z udziałem 142 nauczycieli szkół podstawowych. Punktem wyjścia analiz uczyniono rozważania odnoszące się do nauczycielskiego stresu zawodowego, natomiast ich celem było: a) określenie siły tendencji osób badanych do stosowania poszczególnych stylów radzenia sobie ze stresem, b) wykrycie ewentualnych różnic w zakresie owych tendencji pomiędzy grupami nauczycieli wyróżnionymi ze względu na stopień awansu zawodowego, c) określenie – poprzez zastosowanie analizy korelacyjnej – ewentualnych związków pomiędzy stylami radzenia sobie ze stresem a właściwościami wewnętrznymi istotnymi z perspektywy pracy szkolnej (ze szczególnym uwzględnieniem moderatorów stresu, takich jak inteligencja emocjonalna czy kompetencje społeczne). Zastosowane procedury badawcze umożliwiły zgromadzenie danych, które ujawniły, że skłonność osób badanych do stosowania stylu radzenia sobie ze stresem skoncentrowanego na zadaniu była istotnie wyższa niż ich tendencja do angażowania się w aktywności właściwe pozostałym stylom: skoncentrowanemu na emocjach oraz skoncentrowanemu na unikaniu. W większości przypadków analizy porównawcze nie wykazały, by pomiędzy nauczycielami różniącymi się stopniem awansu zawodowego wystąpiły statystycznie istotne różnice w zakresie preferowania działań charakterystycznych dla któregokolwiek stylu. Z kolei analizy korelacyjne potwierdziły w części przypadków istnienie statystycznie istotnych związków pomiędzy poszczególnymi stylami radzenia sobie ze stresem a czynnikami kluczowymi z perspektywy zdolności nauczycieli do skutecznego stawiania czoła sytuacjom trudnym.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2018, 31, 3
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Stefan T. Kwiatkowski, Dominika Walczak (red.), Kompetencje interpersonalne w pracy współczesnego nauczyciela, Warszawa 2017, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, ISBN 978-83-64953-76-7, ss. 288
Autorzy:
Pękala, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461694.pdf
Data publikacji:
2018-02-17
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
Źródło:
Labor et Educatio; 2017, 5; 245-249
2353-4745
2544-0179
Pojawia się w:
Labor et Educatio
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stefan T. Kwiatkowski, Dominika Walczak (red.), Kompetencje interpersonalne w pracy współczesnego nauczyciela
Autorzy:
Joanna, Michalak-Dawidziuk,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892133.pdf
Data publikacji:
2018-06-21
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
kompetencje interpersonalne
kompetencje nauczycieli
Opis:
-
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(2 (248)); 145-153
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stopień awansu zawodowego nauczycieli szkół podstawowych a poziom ich inteligencji emocjonalnej i kompetencji społecznych
The degree of professional promotion of primary school teachers and the level of their emotional intelligence and social competences
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/428584.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
nauczyciel
rozwój zawodowy
awans zawodowy
inteligencja emocjonalna
kompetencje społeczne
teacher
professional development
professional promotion
emotional intelligence
social competences
Opis:
W artykule zaprezentowane zostały wyniki badań przeprowadzonych z udziałem 142 nauczycieli szkół podstawowych. Punktem wyjścia przedstawionych analiz były koncepcje odnoszące się do zawodowego rozwoju nauczycieli, na podstawie których przyjęto, że poziom ich inteligencji emocjonalnej oraz kompetencji społecznych powinien zmieniać się wraz ze stażem ich pracy oraz osiąganiem przez nich kolejnych stopni awansu zawodowego. Zastosowane procedury badawcze nie potwierdziły jednak wstępnych przypuszczeń i ujawniły, że pomiędzy grupami nauczycieli wyróżnionymi ze względu na stopień awansu zawodowego nie wystąpiły oczekiwane, statystycznie istotne różnice w zakresie analizowanych zmiennych. Spostrzeżenia poczynione w toku prowadzonych w związku z tym faktem rozważań oraz wyciągnięte na ich podstawie wnioski posłużyć mogą za punkt wyjścia do przeprowadzenia badań podłużnych, które pozwolą bliżej przyjrzeć się kwestii zmienności inteligencji emocjonalnej i kompetencji społecznych (wraz z ich poszczególnymi komponentami) oraz umożliwią zidentyfikowanie tych charakterystycznych dla szkolnego środowiska zawodowego czynników, które odgrywają w tym procesie istotną – zarówno pozytywną, jak i negatywną – rolę, co może zostać wykorzystane w toku dalszych działań, ukierunkowanych na tworzenie nauczycielom optymalnych warunków do rozwijania właściwości wewnętrznych stanowiących przedmiot opisanego w artykule badania, będących jednym z kluczowych wyznaczników ich zawodowej skuteczności.
The article presents the results of research carried out with the participation of 142 primary school teachers. The starting point of the presented analyzes were the concepts referring to the teachers professional development, based on which it was assumed that the level of their emotional intelligence and social competences should change with the length of their work and the achievement of subsequent levels of professional promotion. However, the applied research procedures did not confirm the initial assumptions and revealed that there were no expected, statistically significant differences in the analyzed variables among the groups of teachers distinguished due to the degree of their professional promotion. The observations made in the course of the deliberations concerning the mentioned issues and the conclusions drawn on their basis, may serve as a starting point for conducting longitudinal studies, which will allow to take a closer look at the question of variability of emotional intelligence and social competences (including their particular components) and identify these characteristics of the school’s professional environment, that play a significant role – both positive and negative – in this process, which can be used in the course of further actions, aimed at creating optimal conditions for teachers to develop internal properties that are the subject of the study described in the article and which might be considered as the key determinants of their professional effectiveness.
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2018, 3 (24); 105-154
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania rozwoju kształcenia zawodowego
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197638.pdf
Data publikacji:
2018-09-03
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
rozwój kształcenia zawodnego
rodzaje uwarunkowań
uwarunkowania gospodarczo-społeczne
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych rodzajów uwarunkowań rozwoju kształcenia zawodowego – z uwzględnieniem ich roli i wzajemnych powiązań.PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedstawiony problem badawczy dotyczy odpowiedzi na pytanie: jakie uwarunkowania gospodarczo-społeczne mają decydujący wpływ na rozwój kształcenia zawodowego oraz jakie relacje występują między nimi. Na podstawie literatury przedmiotu zidentyfikowano i pogrupowano realne uwarunkowania w układzie przyczynowo-skutkowym.PROCES WYWODU: Punktem wyjścia uczyniono pojęcie rozwoju kształcenia zawodowego – zarówno formalnego, jak i pozaformalnego i nieformalnego. Wyróżniono rozwój ilościowy i jakościowy oraz liniowy i skokowy. Na tak zarysowanym tle scharakteryzowano te uwarunkowania rozwoju kształcenia zawodowego, które mają swoje źródła w otoczeniu zewnętrznym tego obszaru edukacji.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wnioski z przeprowadzonych analiz wskazują na istotne z perspektywy rozwoju kształcenia zawodowego relacje między poszczególnymi uwarunkowaniami – traktowanymi jako zmienne niezależne.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Rozwój kształcenia zawodowego zależy w pierwszym rzędzie od sytuacji gospodarczej i będących jej pochodną priorytetów polityki edukacyjnej. Należy brać także pod uwagę uwarunkowania natury społecznej, takie jak: prestiż wykształcenia i zawodów, poziom aspiracji rodziców oraz specyfikę środowiska lokalnego. Rekomendowane jest podjęcie badań pozwalających na określenie siły wpływu poszczególnych uwarunkowań na rozwój kształcenia zawodowego. Ich wyniki pozwoliłyby na opracowanie modelu działań sprzyjających eliminacji czynników utrudniających bądź spowalniających będący przedmiotem analiz rozwój w sferze kształcenia zawodowego.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2018, 17, 41; 29-40
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Conflict for Values in the Origins and at the Beginning of the Thirteen Years’ War,
Konflikt o wartości w genezie i początku wojny trzynastoletniej
Autorzy:
Kwiatkowski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194027.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
the Teutonic Order
Prussian Confederation
law and justice in cultural sense
Opis:
W przededniu wojny trzynastoletniej stanęły naprzeciwko siebie dwie koncepcje ładu krajowego: zakonna i stanowa. Ścierały się one ze sobą od dłuższego czasu, aż w końcu stały się nie do pogodzenia. Zakon, jeśli chodzi o zasadę, stał na gruncie priorytetu prawa Bożego, z zasady niezmiennego, wiecznego. Jego poddani, skonfederowani w Związku Pruskim, powoływali się na to, co przysługuje poddanemu z racji otrzymanych przywilejów, prawa pozytywnego, pojmowanego jako gwarancja zachowania sprawiedliwości między ludźmi. Podstawą sporu o wartości stało się pojęcie ius i pochodne od niego: iustitia i iustum, zaprowadzające ład w stosunkach między ludźmi, regulujące to, co przysługiwało człowiekowi w relacjach z innymi ludźmi. Zakon, jako duchowny pan kraju, stał na stanowisku, że iustitia opiera się na autorytecie prawa kanonicznego i cesarskiego, następnie władzy krajowej wyposażonej w przyrodzone prerogatywy (znany jest cytat opinii brata zakonnego wobec poddanych: „my jesteśmy waszym prawem”). Krzyżacy i ich poplecznicy twierdzili, że związkowcy występują przeciw słusznym prawom Zakonu i Kościoła, że chociaż na mocy iustitia poddani są zobowiązani do posłuszeństwa i lojalności, to jako ludzie o określonym, wysokim statusie postępują buntowniczo, czyli niegodnie. Związkowcy powoływali się na przywileje należące do prawa krajowego. Na nich opierali poczucie swej godności (ehrbar Leute) i subiektywne rozumienie sprawiedliwości. Postawy tej nie można zrozumieć bez uwzględnienia jej kulturowego kontekstu. Według związkowców na mocy ogólnego wyobrażenia o prawie i sprawiedliwości przywódcy zakonni i prałaci mieli być związani powinnością zachowania sprawiedliwości człowieka względem drugiego człowieka, oddania tego, co mu się należy. Dlatego w argumentacji związkowej pojęcie sprawiedliwości odnosi się do praw ludzi, którzy są poddanymi władzy zakonnej, ale wyposażonymi w prawne gwarancje. Ius i iustitia miały być fundamentem z jednej strony ładu krajowego (zapewnienie dobra powszechnego, w szczególności pokoju i sprawiedliwych sądów), z drugiej zaś – gwarancją czci i honoru poddanych. To założenie w znacznej mierze określało faktyczne stosunki poddanych z władztwem zakonnym już w okresie wcześniejszym. Jednakże w połowie XV w. przedstawiciele Zakonu i Związku Pruskiego zradykalizowali swe pozycje. Krzyżacy dążyli do umocnienia swoich władczych prerogatyw w kraju. W argumentacji związkowców, zasługującej zresztą na uwzględnienie przez historyka jej antropologicznych aspektów, Zakon pogwałcił prawa mieszkańców Prus, a przez swoje zarzuty wobec nich zniesławił ich i zakwestionował publicznie, na szerokim forum ich poczucie godności, honoru i prawowierności.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 4; 5-30
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 44

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies