Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "JAŹŃ" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-42 z 42
    Tytuł:
    Damásio, jaźń i świadomość
    Damásio, Self and Consciousness
    Autorzy:
    Munévar, Gonzalo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553198.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    świadomość
    jaźń
    jaźń rozproszona
    neuronauka
    obrazowanie mózgu
    António Damásio
    consciousness
    self
    distributive self
    neuroscience
    brain-imaging
    Opis:
    Sformułowana przez António Damásio koncepcja „świadomości rdzennej” ma poważne wady. Nie może wyjaśnić takich zjawisk jak śnienie czy zespół zamknięcia, które adekwatna teoria świadomości powinna wyjaśniać. W ramach swojej koncepcji Damásio wymaga bowiem, aby zachodzące w organizmie przetwarzanie informacji o przedmiocie wywierało wpływ na autoreprezentację organizmu. Wymogu tego nie da się spełnić w obu powyższych stanach. Co więcej, w wielu stanach, w których organizm uwzględnia efekt, powiedzmy, postrzegania przedmiotu zewnętrznego, uwzględnianie to ma charakter nieświadomy. Wreszcie, bliski związek między świadomością a jaźnią, jaki postuluje Damásio, prowadzi do podziału jaźni, który ze względów teoretycznych jest nie do utrzymania: w ramach teorii ewolucji wymaga się, aby nawet prymitywna jaźń (na przykład protojaźń) przejawiała cechy „jaźni autobiograficznej”.
    António Damásio’s notion of “core consciousness” suffers from serious defects. It cannot account for phenomena such as dreaming or locked-in-syndrome, which a proper theory of consciousness should explain, because it requires that the organism’s self-representation be affected by the organism’s processing of an object. This requirement cannot be met in those two states. Moreover, in many states in which the organism does take into account the effect of, say, the perception of an external object, that account is unconscious. And lastly, the close connection Damásio makes between consciousness and the self leads to a theoretically untenable division of the self: evolutionary considerations demand that even a primitive self (e.g., a proto-self) exhibit features of an “autobiographical self”.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2015, 12; 305-320
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaźń i epifanie
    The Self and Its Epiphanies
    Autorzy:
    Kałuża, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466815.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Opis:
    Olga Kałuża's review of "Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej" by Charles Taylor (2001).
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2002, 5
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaźń w perspektywie biologicznej
    Understanding the Self Biologically
    Autorzy:
    Zheng, Yi
    Munévar, Gonzalo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553407.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    jaźń
    ewolucja
    neuronauki
    rozproszone funkcje mózgu
    obrazowanie mózgu
    self
    evolution
    neuroscience
    distributed brain functions
    brain-imaging
    Opis:
    W Pamięci absolutnej bohater odkrywa, że jego jaźń dobrego faceta to tylko wszczepione wspomnienia. Jego ciało było kiedyś zajmowane przez inną, bezwzględną jaźń, której powrotu chcą jego sprzymierzeńcy. Tę fantastykę uwiarygodnia nieco tradycyjna koncepcja jaźni jako kolekcji doświadczeń przechowywanych w pamięci — cechującej się jednością, świadomej jaźni, która powoduje, że odczuwamy nasze doświadczenia jako własne. Świetna fantastyka naukowa, kiepska neuronauka. W mózgu nie istnieje żadna centralna struktura, która odpowiadałaby takiej jaźni, a niektórzy naukowcy doszli do wniosku, że jaźń jest iluzją. Pogląd, że jaźń oznakowuje nasze doświadczenia jako nasze własne, wydaje się błędny. A idea, że jaźń to kolekcja zapamiętanych doświadczeń, okazuje się fałszywa. W zamian przedstawiamy rewolucyjną biologiczną koncepcję jaźni: mózg ewoluował tak, aby utworzyć jaźń, która przeważnie jest nieświadoma i rozproszona. Nasza koncepcja likwiduje paradoksy, wyjaśnia wszystkie na pozór sprzeczne wyniki eksperymentów i otwiera nowe możliwości badawcze w neuronaukach.
    In Total Recall the hero discovers that his good-guy self is just implanted memories. His body used to be occupied by another, vicious self, whose allies want back. This fantasy gains some plausibility from the traditional conception of the self as a collection of experiences kept in memory — a unified conscious self that makes our experiences feel ours. Great fiction, bad neuroscience. There is no central brain structure that corresponds to that self, and some scientists have concluded that the self is an illusion. The notion that the self tags our experiences as ours seems to be wrong. And the idea that the self is a collection of remembered experiences turns out to be false. We propose instead a revolutionary biological conception of the self: The brain has evolved to constitute a self that is mostly unconscious and distributive, which does away with the paradoxes, explains all the seemingly contradictory experimental results, and opens up new avenues of research in neuroscience.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 153-160
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Self in the Machine
    Jaźń maszyny
    Autorzy:
    Zawieska, K.
    Duffy, B. R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/275168.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
    Tematy:
    human-robot interaction
    self
    self-extension
    symbolic interactionism
    interakcja człowiek-robot
    jaźń
    rozszerzenie jaźni
    interakcjonizm symboliczny
    Opis:
    Social human-robot interaction (HRI) has been widely recognised as one of the major challenges for robotics. This social aspect includes designing robots that embraces various humanlike characteristics regarding robot appearance and behaviour. Few HRI studies, however, address the core goal of human social interaction, i.e. the development of the self. This paper argues that social robots can constitute an illusion or an extension of the human self and should be developed as such. The concept of the self and its meanings for HRI research are here discussed from the symbolic interactionism perspective.
    Interakcja społeczna między ludźmi i robotami stanowi jedno z głównych wyzwań dla współczesnej robotyki. Aspekt społeczny interakcji między ludźmi i maszynami zawiera budowanie robotów, które posiadają cechy naśladujące cechy ludzkie w kontekście wyglądu i zachowania robota. Mimo to, niewiele prac skupia się na głównym celu ludzkich interakcji społecznych z robotami, tzn. na rozwinięciu jaźni w maszynie. Autorzy niniejszej pracy twierdzą, że roboty mogą stanowić rozszerzenie ludzkiej jaźni i jako takie powinny być rozwijane. Pojęcie jaźni oraz jego znaczenie dla badań w dziedzinie Human-Robot Interaction (HRI) omawiane są w pespektywy interakcjonizmu symbolicznego.
    Źródło:
    Pomiary Automatyka Robotyka; 2014, 18, 2; 78-82
    1427-9126
    Pojawia się w:
    Pomiary Automatyka Robotyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lęk ironistki. Jażń ludzka w kulturze literackiej Richarda Rortyego
    Autorzy:
    Pietrzak, Wit
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466907.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Opis:
    The Ironist’s Fear. The Human Self in Richard Rorty’s Literary Culture. Build on the anti-essentialist foundations that were raised by Nietzsche and Derrida, Richard Rorty’s post-metaphysical vision of literary culture entails two crucial concepts: irony and solidarity. The present article intends to highlight the presence of a third, less perceptible key idea: fear. The ironist’s description(s) of the world, involve(s) ever-changing vocabularies, adaptable according to the demands of new situations and emerging different forms of otherness, vocabularies which are shaped and reshaped by encounters with the ever-extending line of literary works, with the awareness of the inability to find or settle for the “final vocabulary.” It is precisely this awareness, which may, under certain circumstances, be seen as evoking a possibility of fear that concerns not only the stability of one’s identity, but also the inability of a complete and satisfactory expression. This fear, however, does not necessarily has to have a stunting effect – it may be responsible for the stimulation of one of man’s most powerful qualities: creativity.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2014, 2(29) lęki cywilizacji; 85-94
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalizowanie jaźni
    Autorzy:
    Poczobut, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/705199.pdf
    Data publikacji:
    2013-06-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    jaźń
    świadomość
    naturalizm
    neuronauka
    interdyscyplinarność
    kognitywistyka
    emergencja
    Opis:
    Problemy dotyczące natury i statusu ontologicznego jaźni są obecnie przedmiotem szeroko zakrojonej dyskusji prowadzonej na gruncie różnych dyscyplin, takich jak filozofia umysłu, neuronauka i neurokognitywistyka, psychologia rozwojowa i psychologia poznawcza, psychiatria i medycyna, a także dyscypliny zajmujące się społeczno-kulturowym wymiarem jaźni. Wciąż aktualne są pytania: Czym jest jaźń? Czy jaźń jest rzeczywista, czy też jest konstruktem społecznym lub iluzją wytworzoną przez nasz mózg? Czy jaźń jest czymś duchowym, co wykracza poza obszar badawczy nauki, czy też jest zjawiskiem naturalnym, które można opisyw ać i wyjaśniać w sposób naukowy? Celem artykułu jest próba budowy zintegrowanej teorii (nazywanej „naturalizmem emergencyjnym”), która uwzględniałaby różne wymiary i poziomy organizacji jaźni - doświadczeniowy, neurobiologiczny, ontologiczny, rozwojowy i społeczno- kulturowy.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 373-388
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recenzja: Antonio Damasio, Jak umysł zyskał Jaźń. Konstruowanie świadomego umysłu, przeł. N. Radomski, Wyd. Rebis, Poznań 2011
    Autorzy:
    Cichocki, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644247.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2016, 17
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (II)
    A Naturalistic Account of Free Will (II)
    Autorzy:
    Munévar, Gonzalo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553191.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    wolna wola
    jaźń
    mózg
    jaźń rozproszona
    naturalizm a wolna wola
    silna emergencja
    neuronauki poznawcze
    Rodolfo Llinás
    Daniel Dennett
    free will
    self
    brain
    distributive self
    naturalism and free will
    strong emergence
    cognitive neuroscience
    Opis:
    Wysunięto kilka argumentów przeciwko możliwości wolnej woli bazujących na neuronaukach. Wskazałem, że te argumenty przeciw wolnej woli uzależnione są przede wszystkim od argumentów przeciw istnieniu jaźni. Na przykład, zgodnie z argumentem Llinása przeciwko jaźni, ponieważ w mózgu nie istnieje żaden obszar centralizujący doświadczenie i nasze przeświadczenie posiadania jaźni jest zatem wewnętrzną percepcją, której może nie odpowiadać żaden taki obszar, to jaźń nie istnieje. Ale, wbrew Llinásowi, jak również Dennettowi i innym, wykazałem, że ich zarzuty przeciwko jaźni znajdują zastosowanie wyłącznie przeciw jaźni świadomej, czyli takiemu pojęciu, które dobrze pasuje do filozofii kartezjańskiej. Niemniej jednak w tym wieku neuronauk nie ma żadnego powodu do tworzenia teorii na podstawie takiego pojęcia. Biorąc pod uwagę, że umysł ma charakter biologiczny, taka też powinna być jaźń. Musimy zatem rozumować na podstawie biologicznego pojęcia jaźni, to znaczy na podstawie pojęcia zgodnego z neuronaukami w kontekście biologii ewolucyjnej. Gdy to zrobimy, zdamy sobie sprawę, że jaźń, która pełni wiele funkcji obejmujących wiele obszarów mózgu, stanowi rozproszony mechanizm, który w ogóle nie musi być scentralizowany. Uświadomimy sobie również, że jaźń jest także przeważnie nieświadoma, i że nasze poczucie jaźni, będąc percepcją wewnętrzną, jak wskazał sam Llinás, jest podatna na iluzje. Lecz nie powinniśmy mylić poczucia jaźni z jaźnią bardziej niż percepcji słonia ze słoniem. Dysponując biologiczną koncepcją jaźni, której bronię, a także moim pojęciem silnej emergencji, można sformułować przekonujący argument, że jaźń rzeczywiście określa działania danej osoby. Takie powinno być, jak wcześniej zauważył Gary Watson, właściwe podejście do problemu wolnej woli.
    Several arguments based on neuroscience have been proposed against the possibility of free will. I have pointed out that those arguments against free will depend first on arguments against the existence of the self. According to Rodolfo Llinás’s case against the self, for example, since no experience-centralizing area exists in the brain, and since our sense of self is thus an internal perception that could not correspond to any such brain area, the self does not exist. But I have shown against Llinás, as well as against Daniel Dennett and others, that their objections against the self are only applicable against a conscious self, the sort of notion that fits well with Cartesian philosophy. Nevertheless, in this age of neuroscience there is no reason to theorize on the basis of such a notion. Given that the mind is biological, so should the self. We must then reason on the basis of a biological notion of the self, i.e. on the basis of a notion compatible with neuroscience in the context of evolutionary biology. When we do so, we come to realize that the self, which performs many functions involving many areas of the brain, is a distributive mechanism — it need not be centralized at all. We also come to realize that the self is also mostly unconscious, and that our sense of self, being an internal perception, as Llinás himself pointed out, is subject to illusions. But we ought not to confuse the sense of self with the self any more than we ought to confuse the perception of an elephant with the elephant. Given the biological conception of the self I defend, a plausible case can be made that, given also my notion of strong emergence, that the self does indeed determine the person’s actions. This ought to be the proper approach to the problem of free will, as previously pointed out by Gary Watson.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 161-184
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja ucieleśnionego podmiotu w filozofii Calvina Schraga
    Autorzy:
    Winiarska, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2195231.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    embodied subject
    existence
    experiences
    self
    narration
    discourse
    podmiot
    ciało
    jaźń
    doświadczenie
    narracja
    dyskurs
    Opis:
    Artykuł przedstawia koncepcję ucieleśnionego podmiotu w ujęciu amerykańskiego filozofa Calvina O. Schraga. Sama kwestia istnienia podmiotu jest w koncepcji filozofa dość skomplikowanym zagadnieniem. Odnosimy czasem wrażenie, jakby jego istnienie – rozpięte między różnymi dyskursami – było dość efemeryczne; takie, że nie można mu w żaden sposób przypisać realnego istnienia. Być może można by mu przypisać istnienie intencjonalne, czyli takie, które jest podtrzymywane na mocy zachodzących aktów świadomości. Na podstawie analiz przeprowadzonych w niniejszym artykule omówiono podstawowe różnice i zależności między takimi elementami, jak: jaźń, Self, podmiot. Amerykański myśliciel stwierdza, że podmiot jest zawsze ucieleśniony, a w akcie działania ujawnia się jego cielesność. Ciało podmiotu jest nie tylko „kostiumem”, ale częścią bycia Ja. Podmiot w ujęciu Schraga jest zawsze tym, który doświadcza i na kanwie tego doświadczenia buduje otaczający go świat.
    In this article will be presented the concept of an embodied subject in Calvin O. Schrag thought. The most obscure question in the philosopher’ s concept is how the subject exists. It is truly complicated issue. We get the impression sometimes that it is existence, which is stretched between different discourses, is ephemeral; such that he cannot in any way be assigned real existence. Perhaps he could be attributed an intentional existence, that is, existence which is sustained by the occurring acts of consciousness. In this article, we will try to capture the fundamental differences and relationships between the self, I and the subject. The American thinker considers that the subject is always embodied and in the act of action his corporeality is revealed. The embodiment self is not only “costume” but part of being the I. The subject in Schrag’s understanding is always the one who experiences and builds the world around him on the basis of this experience.
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2020, 55, 2; 111-127
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcie duszy w naukach kognitywnych
    The Concept of the Soul in the Cognitive Sciences
    Autorzy:
    Bremer, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402468.pdf
    Data publikacji:
    2010-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    dusza
    jaźń
    neuronauki
    wyjaśnianie
    analityczna filozofia umysłu
    Opis:
    Do the traditional, commonsense and philosophical concepts of the soul have any place in the contemporary cognitive sciences, which start from the premise that everything is scientifically explainable using naturalistic categories? To answer this question we should mention that most cognitive naturalists today - philosophers and scientists - are materialists, and methodological materialism is probably universally accepted among scientists these days. It is very difficult to find a place in such a picture of the world for the soul as it appears in our commonsense picture of how things are. It is the tension between these two pictures that generates the contemporary problems connected with the soul. In order to try to resolve this tension we first describe the concept of the soul and its close connection with the organic body. Then we present a critical characterisation of two things: 1) the development of the empirical sciences - Galen, Descartes, Newton, Gall, Galvani - and the resulting eliminativistic implications for the philosophical concept of the soul; 2) a pair of naturalistic philosophical explanations of the soul-body problem: the nonreductionist view of the soul and the eliminative materialist view. The third part of the article involves giving a short answer to the question of how Aristotle's doctrine regarding the soul is based on his attempt to explain internal and external movement. After that we compare his explanation of these forms of movement with two kinds of contemporary neurological explanation: a) that of the neurologist R. Llinas, who, for explanatory purposes, postulates the existence of a theoretical (i.e. epiphenomenal) self; b) the more realistic explanation presented by the neurologist A. Damasio, who posits three different versions of the self, before trying to link them to corresponding parts of the human brain that, in turn, are closely connected with the body. It can then be shown that there are several similarities between Aristotle's conception of the soul and Damasio's cognitivist conception of the self, and that, because of the different starting points and explanatory goals involved, the contemporary concept of the self does not completely exclude the traditional concept of the soul.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2010, 7; 37-63
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzeczywistość narracji a fikcyjność osoby
    Autorzy:
    Bremer, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1197655.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-06
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    heterofenomenologia
    Jaźń (self)
    opowiadania
    osoba
    środek narracyjnej ciężkości
    sztuczna inteligencja
    pierwszo- i trzecioosobowy punkt widzenia
    eliminatywizm
    funkcjonalizm
    Opis:
    Cel naukowy: Celem niniejszego artykułu jest krytyczne omówienie zaproponowanego przez D. Dennetta funkcjonalno-eliminatywistycznego ujęcia osoby (jaźni), w którym jest ona zredukowana do abstrakcyjnego środka narracyjnej ciężkości, analogicznie do środka ciężkości ciała w fizyce. Wynikiem wspomnianej eliminacji jest teza o iluzoryczności jaźni. O ile w potocznym rozumieniu osoby to ona właśnie jest autorem opowiadań, tak narracyjny środek ciężkości jest tworzony przez opowiadania – czy to zasłyszane od innych, czy powtarzane przez niego samego dla siebie samego.Problem i metody badawcze: W opracowaniu poddano filozoficznej analizie Dennetta heterofenomenologiczną koncepcję osoby (jaźni), negującej „rzeczywistość” subiektywnych (pierwszoosobowych) doświadczeń. Dostępnymi z perspektywy trzecioosobowej korelatami subiektywnych stanów (o których mówią narracje w pierwszej osobie) mogą być należące do osoby wzorce aktywności neuronalnych jej mózgu. Celem ujaśnienia wywodu na temat eliminacji subiektywnej jaźni wskazano na przykłady komputerów tworzących  opowiadania.  Proces wywodu: Niniejsze opracowanie zwraca uwagę na trudności wyłaniające się przy  funkcjonalno-eliminatywistycznych redukcjach osoby, zwłaszcza na słabe punkty analogii: środek ciężkości w teoriach w fizyce versus abstrakcyjnego środka narracyjnej ciężkości w antropologii filozoficznej.Wyniki analizy naukowej: Wyniki analizy wskazują na teoretyczne braki w heterofenomenologii, gdy chodzi o podanie przekonywującego uzasadnienia tezy o iluzoryczności jaźni oraz o tym, że jest ona jedynie wiązką narracji.Wnioski, innowacje, rekomendacje: Na nowo należy zadać pytania: Kto ulega większej iluzji? My z naszym potocznie ujętym poczuciem bycia autorami narracji, czy też Dennett stwierdzający, iż można się obejść bez uwzględniania subiektywności, jedności i tożsamości takiego autora? Na ile Dennett wyjaśnia świadomość osoby, jej tożsamości i jedności? Dlaczego społecznie zakorzeniona, potocznie ujmowana osoba ma być ontologiczną fikcją, iluzją? Rekomendacja do dalszych badań brzmi: Zagadnienia związane z osobą i tworzonymi przez nią opowiadaniami (bądź po dennetowsku „opowiadaniami, które ją tworzą”) domaga się dzisiaj rozpatrywania z różnych perspektyw: od psychologii, socjologii, neurologii, nauki o sztucznej inteligencji, po filozofię.
    Źródło:
    Horyzonty Wychowania; 2018, 17, 42; 39-56
    1643-9171
    2391-9485
    Pojawia się w:
    Horyzonty Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od kwantu energii do mózgu tworzącego świadomość
    From quanta forms to brain awarenss
    Autorzy:
    Grybko, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1963528.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    self
    mind
    consciousness
    brain
    human
    jaźń
    umysł
    świadomość
    mózg
    człowiek
    Opis:
    Ewolucja wszechświata od pierwszych cząstek aż do człowieka – istoty świadomej – wskazuje na transdukcyjne możliwości materialnych molekuł. Pochodzące z Wielkiego Wybuchu cząstki odpowiednio skonfigurowane generują efekty nowej natury: świadomość, umysł i jaźń. Źródłem tego procesu jest ludzki mózg. Neurobiologicznym podłożem tych fenomenów są wzorce synaptyczne powstałe dzięki komunikacji neuronalnej. Można wskazać struktury, których aktywność znamionuje działanie psychicznych fenomenów, nie można jednak ich z nimi utożsamić. Nie znamy przyczyny transdukcyjnych zdolności ludzkiego mózgu. Z ewolucyjnego punktu widzenia możliwości materii są ciągle odkrywane. Człowiek i jego mózg są kluczem do tej tajemnicy.
    The evolution of the universe from the first particles to human – being conscious indicates the possibility of material transduction molecules. Derived from the Big Bang, particles are suitably configured generate new nature effects: consciousness, mind and self. The source of this process is the human brain. Neurobiological substrate of these phenomena are caused due to patterns of synaptic neuronal communication. You can specify the structure, whose activity marks the effects of mental phenomena, but they can not identify with them. We do not know the cause transduction capacity of the human brain. From an evolutionary point of view of the matter they are constantly being discovered. A man and his brain are the key to this mystery.
    Źródło:
    Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 2; 29-48
    1731-0555
    2353-2998
    Pojawia się w:
    Colloquia Theologica Ottoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadomość, samoświadomość, jaźń a zmysł haptyczny w kontekstach kultury i biologii
    Consciousness, Self-awareness, Awareness, and Haptic Sense in Contexts of Culture and Biology
    Autorzy:
    Angutek, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/694152.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Opis:
    In the article the author aims to define three terms that describe activity of the mind and brain: consciousness, self-awareness, and awareness. They are related to cultural and biological conditions and circumstances under which they function. The author states that there is no definite border between them, but that culture is the basic condition through with they “cooperate” and express themselves, because a man cannot expresses him/herself beyond culture. The author draws arguments and data from transdisciplinary fields such as proxemics, kinesics, connectionism of the Palo Alto “school”, and also from neuroscience and its subdiscipline – enactivism in order to argue her claim that culture does not exclude organic sources, understood as a physical vehicle of cultural phenomenon and processes. The author argues that ideative character of culture does not  exclude its organic infiltration by brain. So, there is no biological ethos of mind and its consciousness. During a lifetime mind and brain are interconnected by reflective activity of a human being. She illustrates the influence of cultural mind and natural brain onto haptic perception in European postmodern culture in which magical thinking has been restituted and interconnected with haptic sensous activity. 
    Źródło:
    Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia; 2018, 4; 41-60
    2392-0971
    2543-9537
    Pojawia się w:
    Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Holocaust Testimony, Autobiography, and the Effaced Self
    Świadectwo Holokaustu, autobiografia i jaźń wyniszczona
    Autorzy:
    Holc, Janine
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1430328.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Holocaust
    autobiography
    testimony
    trauma
    slave labor
    Holokaust
    świadectwo
    autobiografia
    praca niewolnicza
    Opis:
    W artykule rozważymy przypadek pojedynczej ocalałej z Holokaustu i prześledzimy, w jaki sposób jej poczucie siebie wyłania się z fragmentów archiwalnych oraz poprzez własne, skonstruowane archiwum świadectw. Cztery autobiograficzne teksty – dwa nagrane zeznania i dwa wspomnienia – tworzone w różnym czasie kontrastują w sposobie przedstawiania narracji oraz jej wyborów i działań pod groźbą przemocy. Zestawiając obok siebie archiwa i teksty, można dostrzec zarówno ograniczenia, jak i możliwości świadectwa Holokaustu jako rodzaju autobiografii.
    Autobiography is often writing about how a “self” forms over time as it is affected by the conditions it encounters. This definition can be problematic for Holocaust autobiography, because hiding one’s self from others and repressing one’s desires and impulses became crucial to survival. This essay traces the processes by which a “self” emerges for one Holocaust writer and survivor, Helen S., through archival documents, testimonies and memoirs over time. Helen S.’s example demonstrates how an effaced self can have a textual presence before the writer can allow herself to fully inhabit a traumatic personal history.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2020, 14, 1; 15-33
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O duszy wczoraj i dziś. Panorama wybranych poglądów filozoficznych i teologicznych
    Autorzy:
    Nadbrzeżny, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158376.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-26
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    human being
    soul
    body
    spirit
    mind
    self
    człowiek
    dusza
    ciało
    duch
    umysł
    jaźń
    Opis:
    Artykuł w sposób syntetyczny omawia wybrane filozoficzne i teologiczne interpretacje duszy, które pojawiły się w historii myśli ludzkiej od starożytności aż do czasów najnowszych. Artykuł z założenia ma charakter przeglądowy i stanowi wprowadzenie do szczegółowych opracowań dotyczących istnienia, genezy i natury duszy. W prezentacji kolejnych ujęć zastosowano kryterium chronologiczne: (1) Prehistoryczne i starożytne pozabiblijne ujęcia duszy, (2) Biblijne rozumienie duszy, (3) Patrystyczne koncepcje duszy, (4) Średniowieczne koncepcje duszy, (5) Nowożytne ujęcia duszy, (6) Współczesne ujęcia duszy, (7) Reinterpretacje duszy we współczesnej teologii katolickiej. Artykuł ukazuje historyczny rozwój poglądów o duszy, podkreśla zachodzące między nimi różnice i podobieństwa oraz opisuje nowe trendy w myśleniu o duszy.
    The paper briefly discusses selected philosophical and theological interpretations of the soul which have appeared throughout intellectual history, starting from antiquity and up until modern times. The paper is, by definition, a kind of general introduction to more detailed studies on the existence, origin and nature of the soul. Presenting a wide range of viewpoints, the author employs a chronological framework in order to show the historical development of the various views about the soul: (1) prehistoric and extra-biblical ancient concepts of the soul; (2) the biblical understanding of the soul; (3) patristic concepts of the soul; (4) medieval concepts of the soul; (5) modern concepts of the soul; (6) contemporary views on the soul; and (7) reinterpretations of the soul in present-day Catholic theology. Thus, in addition to highlighting the differences and similarities between the older, traditional formulations regarding the soul, the work also provides an overview of contemporary reinterpretations.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2022, 40, 3; 581-612
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz kobiety w „Chowannie” Bronisława F. Trentowskiego
    An Image of a Woman in „Chowanna” by Bronislav Trentowski
    Autorzy:
    Grabowska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521776.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    kobieta
    mężczyzna
    cnota
    wychowanie
    jaźń
    woman
    man
    virtue
    education
    self
    Opis:
    Trentowski twierdzi, że kobieta i mężczyzna są dwoma zasadniczo różnymi bytami. Kobieta to istota bardziej cielesna i emocjonalna, przywiązana do świata realnego. Dlatego też pozbawiona jest zarówno zdolności intelektualnych, jak i moralnej autonomii. Jej przeznaczeniem jest wyłącznie rola żony i matki. Do tego celu dostosowane powinno być wychowanie dziewcząt.
    Trentowski claims that a woman and a man are two different beings in principle. A woman is more corporal and emotional, attached to the real world. Therefore, she is deprived of both intellectual abilities and moral autonomy. Her destiny is merely to be a wife and mother. Education of girls should be adapted to this aim.
    Źródło:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 299-319
    1234-4087
    Pojawia się w:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mistyka jaźni w filozofii Plotyna
    The Misticism of the Self in the Philosophy of Plotinus
    Autorzy:
    Stróżyński, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048323.pdf
    Data publikacji:
    2016-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Plotinus
    mystical experience
    mysticism
    contemplation
    the self
    Plotyn
    doświadczenie mistyczne
    mistycyzm
    kontemplacja
    jaźń
    Opis:
    The subject of the article is analysis of mystical experience in Plotinus’ philosophy from the perspective of the experience of the self. The author point to two distinct levels of contemplation present in Plotinu: the noetic and the hypernoetic one. The first is an intellectual intuition of the true being, while the latter is a union with the One above being through unknowing. Hypernoetic experience is discusses in terms of an experience of the core of the human self, which is inseparably united to the One in such a way that the ultimate experience of the self is, at the same time, the experience of the One as indistinct from the self. Plotinus, however, does not interpret this experience as a testimony to the objective identity of the One and the soul, but in terms of a subjective state which is, in a way, contradictory to the metaphysical state of affairs. The One is distinct from the soul, but in the ultimate experience become indistinguishable from it. The mysticism of the self within philosophy brings about an inevitable tension which is overcome by Plotinus through the use of distinction between the experience of reality and reality in itself. 
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2016, 13; 97-120
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Re)konstruowanie własnej (nie)pełnosprawności – przemiany w sposobie percypowania siebie osoby z dysfunkcjami ciała uprawiającej sport
    Autorzy:
    Niedbalski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373086.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-11
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    niepełnosprawność
    aktywność
    bierność
    sport
    jaźń
    badania jakościowe
    disability
    activity
    passivity
    self
    qualitative research
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza rekonstrukcji wizerunku dotyczącego dwóch kategorii osób niepełnosprawnych: aktywnych oraz biernych fizycznie. Z jednej strony skupiam się na sposobie, w jaki osoby niepełnosprawne postrzegają własną sytuację, biorąc pod uwagę ich status jako uprawiających bądź nieuprawiających sportu. Z drugiej zaś staram się określić to, jak wspomniane osoby rekonstruują swój wizerunek podlegający ocenie innych ludzi w zależności od tego, czy wykazują się aktywnością, czy biernością fizyczną. W tym celu odwołuję się do opinii osób niepełnosprawnych na temat ich samych (jaźń subiektywna), a także ich oceny tego, jak są postrzegane przez ludzi pełnosprawnych (jaźń odzwierciedlona). Innymi słowy, jest to skonfrontowanie wizerunku osoby niepełnosprawnej aktywnej oraz biernej fizycznie z opiniami i odczuciami dokonywanymi bezpośrednio przez badanych z ich wizerunkiem zapośredniczonym przez opinie innych ludzi.
    The article is intended to analyze reconstruction of an image related to two categories of disabled persons: those physically active and passive. On the one hand, I focus on the way, which the disable individuals perceive their own situation in, considering their status as persons who practice or do not practice sport. On the other, I attempt to determine how the said individuals reconstruct their image subject to assessment by others, depending on whether they are physically active or passive. For that purpose, I make references to the disabled individuals’ opinions on their own (subjective self), and their evaluation of how they are seen by the fully capable persons (reflected self). In other words, it is confrontation of an image of physically active and passive persons with opinions and feelings experienced directly by the respondents, with their image arising from other people’s opinions.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2018, 14, 3; 158-177
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Człowiek wobec prawdy o sobie. Michela Foucaulta „itinerarium” podmiotowości
    Man against the Truth about Themselves. Michel Foucault’s Itinerary of Subjectivity
    Autorzy:
    Bytniewski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952102.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Foucault
    podmiotowość
    prawda
    doświadczenie
    jaźń
    subjectivity
    truth
    experience
    self
    Opis:
    Punktem wyjścia Foucaulta jest stwierdzenie szczególnego rodzaju doświadczenia, w którym rozpoznajemy siebie jako podmiot. Czym jest to doświadczenie? Jak określić jego granice? Sądzę, że itinerarium podmiotowości zostało określone przez dwie intuicje, które rządzą naszym doświadczeniem siebie. Pierwszą jest ta, która podąża za ekspresją siebie, w której to, co własne, staje się obce. Druga to intuicja immanencji. Foucault sądzi, że w obydwu przypadkach tego doświadczania odnajdujemy to samo: normy bycia sobą i faktyczność utraty siebie w sobie. W tego rodzaju doświadczeniu granicznym – bycia sobą poza byciem podmiotem – ujawnia się granica między normami a faktycznością, zaś historyczność podmiotowości staje się ewidentna. Normalna/ unormowana jaźń to nie tylko podstawa bycia istot ludzkich, ale także podstawa rozpoznań siebie jak podmiotu. W konsekwencji wzajemna zależność „zobowiązania do prawdy” i sposobów bycia podmiotem odgrywa konstytutywną rolę w zachodniej „kultury jaźni”. W artykule proponuję trzyetapowy porządek Foucaultowskiego itinerarium podmiotowości rozłożonego na archeologiczną, genealogiczną i hermeneutyczną fazę. W każdym etapie wzajemne uwikłanie prawdy i bycia podmiotem odgrywa kluczową rolę.
    The starting point of Foucault’s itinerary through subjectivity is the recognition that there is an exceptional experience in which we can recognize ourselves as a subject. What is this experience? How to determine its limits? In my opinion, Foucault’s itinerary through subjectivity was determined by two intuitions which reign in the area of our self-experience. The first is the intuition which follows an expression in which what is mine becomes outer. The other one is, as opposed to the first, the intuition of immanence. Foucault maintains that in the two cases of this experience we find the same: the norms of being a self and the facticity of losing oneself in the self. Thus, in the extreme and specific limit-experience of “being the self” beyond “being a subject” this tacit border between norms and facticity discloses, and the historicity of subjectivity becomes evident. The normal/ normative self is not only a basis for modes of being for human beings but, of course, a basis for their recognition as a subject. In the consequence, the interplay of “the truth obligation’” and the modes of being plays a constitutive role in the western “culture of the self”. In the paper I imply that Foucault’s itinerary through subjectivity has three stages: archeological, genealogical, and hermeneutical. In all these stages of Foucault’s quest for the history of subjectivity, this interplay has a crucial function.
    Źródło:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 209-221
    1234-4087
    Pojawia się w:
    Humanistyka i Przyrodoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mojość, Inny, Świat. Analiza porównawcza filozofii Charlesa Taylora oraz Martina Heideggera
    Mine-ness, Other, World. Comparative analysis of Charles Taylor's and Martin Heidegger's philosophy
    Autorzy:
    Hładyłowicz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18105161.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Taylor
    Heidegger
    jaźń
    Dasein
    świat
    inny
    self
    world
    other
    Opis:
    This article is a comparative analysis between Charles Taylor's and Martin Heidegger's philosophy focusing on three main terms: mine-ness, other and world.  It is a search for similarities and differences between these terms.In the view of results, mine-ness appears to be the most similar aspect of these two philosophies.  It is a core term used for describing both Dasein and self. Close similarities have been marked for the "world" as well. These parallels are based on philosophers understanding of this word, of what it means to "self" and how this includes "others". The article is divided into three parts, each dedicated to one of the main themes of this work.Concluding, although there are some similarities and differences between Taylor's and Heidegger's philosophies and that there is a significant time gap between the main works concerning discussed in this article issues, what makes them most alike is how still up-to-date these philosophies are.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2021, 55, 4; 45-61
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    No i stało się. Szkic do manifestu gnostyka
    Autorzy:
    Janusz, Jaroszewski,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487671.pdf
    Data publikacji:
    2019-08-04
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
    Tematy:
    OVER-VALUED IDEA
    INTERSUBJECTIVE ORDER OF IMAGINATION
    MEANING
    FAITH
    MYTH
    ILLUSION
    UNIVERSE
    LIFE
    EGO
    NADWARTOŚCIOWA IDEA
    INTERSUBIEKTYWNY PORZĄDEK WYOBRAŻENIOWY
    SENS
    WIARA
    MIT
    UŁUDA
    UNIWERSUM
    ŻYCIE
    JAŹŃ
    Opis:
    The text by Janusz Jaroszewski (the author of artistic and scientific book THAT THERE... with no name) And so it happened is a draft of a manifesto, a critical assessment of all old and present religious as well as political doctrines, that are intersubjective imagined orders, which, in author’s as- sessment, currently led to very serious crisis of all kinds of values. Jaro- szewski strengthens his diagnosis with references to writers, poets and philosophers, who also included these issues in their works – Thomas Bernhard, Yuval Noah Harari, Miguel de Unamuno and Marina Tsvetaeva.
    Źródło:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 246-253
    1733-1528
    Pojawia się w:
    DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z genealogii nowożytnego doświadczenia świadomości. Chrześcijański rachunek sumienia
    On the Genealogy of the Modern Experience of Consciousness. Christian Self-Examination
    Autorzy:
    Wawrzyniak, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18105159.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    subiektywizacja
    jaźń
    rachunek sumienia
    kultura
    historia
    nowożytność
    subjectivation
    self
    self-examination
    culture
    history
    modernity
    Opis:
    The article aims to investigate the modern self-experience of an individual from the point of view of the historical conditions that make this experience possible. This undertaking will be supported by the turn to a theory and practice of self-examination as it appears in early Christianity. It is widely recognized that there is a connection between modernity and subjectivity. One of the areas where it is reflected is philosophy. By founding the paradigm of modern philosophy, Descartes finds in his turn to himself a certain basis of cognition and a space where forward progress in the process of building a new system of knowledge may take effect. For Descartes consciousness is, however, a means, not an end. This is one of the reasons why it is not "questioned" sufficiently. Among many questions that were not addressed at all for a long time, one should mention, how the experience on which Descartes bases his reasoning became possible. In the history preceding the Cartesian turn inward, we can identify many interesting moments - which can be found with great confirmation in early Christianity - that play a significant role in the constitution of the experience that will become so important for modernity.
    Źródło:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2021, 55, 4; 1-23
    1689-4286
    Pojawia się w:
    Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osoba a osobowość. Psychologiczne koncepcje osobowości w świetle klasycznej antropologii filozoficznej
    Person and Personality. Psychological Concepts of Personality in the Light of the Classical Philosophical Anthropology
    Autorzy:
    Jastrzębski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013063.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    osoba
    osobowość
    charakter
    temperament
    ja/jaźń
    person
    personality
    character
    self
    Opis:
    In the modern human sciences, there is a lot of confusion with regard to the understanding of basic terms. Each author tries to develop his own terminology and thus makes any discussion of his ideas very difficult from the very beginning. This is, for instance, the case with theories of personality. Is it possible that the psychologists may use the tools that have for centuries been successfully used in philosophical anthropology? If we had at least one point of reference, we could probably do so. Is the classical concept of the human person a possible point of reference for a psychologist? This paper is an attempt to answer the question.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2009, 57, 1; 29-48
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SZKICE O CICHYM STERNIKU POD ŻAGLAMI SIEBIE SAMEGO
    OF THE ESSAY ABOUT THE SILENT STEERMAN UNDER THE SAILS OF HIMSELF
    Autorzy:
    Katzenmark, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564330.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    tożsamość
    jaźń
    Ja
    apercepcja
    sztuka
    myślenie i działanie
    personal identity
    self
    ego
    apperception
    art
    thinking and action
    Opis:
    In this essay there are led ways to man’s heart of hearts, to ego resembling an inaccessible monad, which evades our control, but attracts always attention. The unattainable destination inside our inside is reflected in thinking and action in outer world; here the man can recover himself. Kant’s I think shows the way to ego and to looking for myself outside. The essay presents the dual exposition of the essence of human being. Though ego belongs to man’s inside, it can be hardly dabbed by philosophical thought, but on other hand the landscape of our thinking and action is idealizing or blurred. My essay only describes problems roughly. The rest waits for description.
    Źródło:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2016, 14; 237-257
    2083-4721
    Pojawia się w:
    Świat Tekstów. Rocznik Słupski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ewolucja duchowa i lewatywa: Jungowskie tropy w twórczości zespołu Tool
    Spiritual evolution and enema: Jungian tropes in the lyrics of Tool
    Autorzy:
    Gornat, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/521056.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Jungowskie tropy
    ewolucja duchowa
    indywiduacja
    ego
    persona
    cień
    anima
    Jaźń
    Jungian tropes
    spiritual evolution
    individuation
    shadow
    Self
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest analiza Jungowskich wątków w tekstach grającej progresywny metal amerykańskiej grupy Tool. Maynard James Keenan, wokalista i autor tekstów, zawsze przyznawał się do swojej fascynacji teoriami Carla Gustava Junga i Josepha Campbella, a tropy Jungowskie, poza piosenkami, można odnaleźć również w grafice okładek albumów, w promocyjnych teledyskach oraz w oprawie wizualnej koncertów zespołu. W słowach piosenek Keenan bezpośrednio lub pośrednio nawiązuje do kolejnych etapów Jungowskiego procesu indywiduacji, ewolucji duchowej i transformacji, którego celem jest całkowita integracja świadomych i nieświadomych treści psychiki. W tekstach z albumów Opiate i Undertow Keenan wyraża poczucie konieczności duchowego rozwoju oraz integracji persony, maski służącej kontaktom ze światem zewnętrznym. Powracającym motywem na pierwszych płytach Toola jest również konfrontacja z cieniem, którego wyparcie powoduje fragmentację i dezintegrację psychiki. Płyta Ænima podejmuje wątek potrzeby zrozumienia i integracji animy, nieświadomego pierwiastka żeńskiego w psychice mężczyzny, oraz koncentruje się na wynikającym z tego duchowym oczyszczeniu. Końcową fazą procesu indywiduacji jest dotarcie do Jaźni – przekroczenie wszelkich przeciwieństw i odkrycie boskiego pierwiastka w człowieku. Oznacza to całkowitą równowagę funkcji psychicznych symbolicznie odzwierciedloną w perfekcyjnym kształcie spirali. Ten etap rozwoju duchowego jest przedmiotem refleksji w tekstach niektórych piosenek z albumu Lateralus.
    The aim of this paper is to analyse Jungian tropes in the lyrics of an American progressive rock band, Tool. Maynard James Keenan, the singer and lyricist, has always admitted to his enduring fascination with the theories of Carl Gustav Jung and Joseph Campbell and, apart from the songs, Jungian tropes are also evident in the album covers, promotional videos and the visuals of the group’s live shows. In his lyrics, Keenan directly or indirectly refers to the consecutive stages of Jung’s process of individuation, continuous spiritual evolution and Ewolucja duchowa i lewatywa: Jungowskie tropy w twórczości zespołu Tool transformation. Its aim is the complete integration of the conscious with the unconscious in the psyche. In the songs from Opiate and Undertow, Keenan expresses his sense of the need for spiritual development and integration of the persona, the mask used in one’s contacts with the outside world. Another recurring motif in the first albums is confrontation with the shadow, which, when repressed, brings about the fragmentation and disintegration of the psyche. The album Ænima focuses on the necessity to understand and realise the anima, an unconscious female element in a man’s psyche, which leads to spiritual cleansing. The final phase of individuation is the Self – the transcendence of all opposites and the discovery of the divine in a human being. It means a total balance of all mental functions, which is symbolically reflected in the perfect shape of the spiral. This stage of the spiritual evolution is addressed in the lyrics of several songs from Lateralus.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2019, 11, 3 "Kultura metalowa w przestrzeni rytualnej i medialnej"; 118-133
    2083-7275
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jednostka w społeczeństwie: procesy samoidentyfikacji w świetle współczesnych koncepcji tożsamości
    An individual in society: Self-identification processes in modern concepts of identity
    Autorzy:
    Novikova, Kateryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451621.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
    Tematy:
    role identity
    symbolic interactionism
    habitus
    consumer
    structuation
    routine
    self
    jażń
    tozsamość roli
    interakcjonizm symboliczny
    konsument
    strukturyzacja
    rutyna
    Opis:
    Paper contains analysis of several sociological, social-psychological and philosophical concepts of individual identity from the last quarter of 20th c. and the turn of 21st c. as a part of such theoretical perspectives as symbolic interactionism, sociology of action, theory of structuration as well as critical perspective of cultural postmodernism. Selected publications in every perspective were carefully analysed with the relevant accent on the topics of identity and place of a human being in society. The analysis and synthesis of the selected concepts and publications in general consists of the detailed presentation of self-concepts, individual identity in connection with the other important components of these concepts, including role identity theory, actionalist theory of a social subject, constructivist-structuralist theory of acting subject, free identity choice by consumer in Bauman’s terms and individual identity project in the theory of structuration. Every social scientist and researcher will gain a lot of inspiration as well as indispensable theoretical framework for better interpretation of empirical material in the field where one can rely on many years of fundamental research, elaborate consideration and intuitions by the outstanding commentators of social changes both on the national and global level.
    W artykule zostały przedstawione wybrane socjologiczne, społeczno- -psychologiczne i filozoficzne koncepcje tożsamości jednostki ludzkiej z ostatniego ćwierćwiecza XX w. oraz początku wieku XXI w ramach nurtów późnego interakcjonizmu symbolicznego, socjologii działania, teorii strukturyzacji oraz krytycznego nurtu postmodernizmu kulturowego. Zostały przeanalizowane wybrane dzieła reprezentujące wspomniane perspektywy, czego dokonano z punktu widzenia tematyki tożsamości oraz miejsca jednostki we współczesnym społeczeństwie. Analiza i synteza wytypowanych dzieł zawiera zwarte przedstawienie koncepcji Ja, tożsamości jednostki ludzkiej na tle innych istotnych elementów wspomnianych koncepcji, w tym teorii tożsamości roli, akcjonalistycznej koncepcji podmiotu społecznego, kontruktywistyczno-strukturalistycznej teorii podmiotu działającego, wolności wyboru tożsamości przez baumanowskiego konsumenta oraz indywidualnego projektu tożsamości w ramach teorii strukturyzacji. Głębokie wieloletnie przemyślenia wybitnych obserwatorów zmian społecznych zarówno na poziomie społeczeństwa narodowego, jak i globalnego, ich niewątpliwie ciekawe intuicje oraz odkrycia fundamentalnych procesów mogą znacząco zainspirować oraz wyposażyć każdego badacza w niezbędny zestaw pojęć i pewne ramy dla interpretacji zdarzeń empirycznych.
    Źródło:
    Journal of Modern Science; 2018, 36, 1; 41-66
    1734-2031
    Pojawia się w:
    Journal of Modern Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ciało jako rekwizyt
    Body as a prop
    Autorzy:
    Wachowski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32062554.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Self
    Other
    corpse
    prop
    funeral rites
    body exhibitions
    jaźń
    Inny
    zwłoki
    rekwizyt
    obrzędy pogrzebowe
    ekspozycje ciał
    Opis:
    The article is an attempt to describe the conditions in which the body assumes the role of a prop – it becomes an object organizing individual and social life. For such a process to take place, it is necessary to disconnect the body from the Self. It comes with his death. Funeral practices that change the social status of the body can take a monistic or dualistic form. The former make the body a relic and are based on the belief that soma is connected with its spiritual essence. The latter, on the contrary, points to the impermanence of such a connection. In this way, the body becomes a prop, an object, an object, and a tool for funeral performances.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2023, 40; 73-86
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aksjologia Rene Le Sennea a aksjologia Józefa Tischnera
    The Axiology of Rene Le Senne and the Axiology of Józef Tischner
    Autorzy:
    Gadacz, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048690.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Le Senne
    Tischner
    Rickert
    agatologia
    fenomenologia
    aksjologia
    etyka
    wartości
    jaźń
    Ja
    Bóg
    agathology
    phenomenology
    axiology
    ethics
    values
    self
    I
    God
    Opis:
    The article deals with the philosophy of Le Senne in which man is determined by character and by values. The self results from relation to values. Cognition of God does not create conceptual metaphysics, but it is human act directed to the value. The author claims that Le Senne’s metaphysic is the axiology but without the hierarchy of values and criteria. The source of value is God who is not summum esse but Value. For Le Senne value and not being is a priority. That is the one of many similarities to Tischner’s philosophy.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2011, 8; 37-45
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekspozycyjne i relacyjne wymiary tożsamości - o cyfrowym narcyzmie z szerszej perspektywy
    The expositional and relational aspects of the self: Digital narcissism from a wider perspective
    Autorzy:
    Jakubowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1856991.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Narodowe Centrum Kultury
    Tematy:
    media społecznościowe
    sława
    jaźń odzwierciedlona
    cyfrowy narcyzm
    social media
    fame
    looking-glass self
    digital narcissism
    Opis:
    In the presented essay the diagnosis of narcissism as a socio-cultural ‘disease’ is discussed in a wider anthropological context of expositional and relational aspects of personal identity, based on selected narrative-oriented theories of the subject. According to them, the process of finding or creating the genuine self depends on how one presents oneself (the expositional aspect) to others (relational aspects). It creates a ground on which contemporary forms of ‘digital narcissism’ can develop. The article shows how these aspects have already reached their deviated form in ‘celebrity culture’ (analysed in the classic work by Christopher Lash), only to be brought to their extreme in the era dominated by interactive social media. Researchers seem to overemphasise the scope of this phenomenon and the risk it entails, as they don’t take into account more ‘passive’ usages of social media. The asymmetry between the ‘stage’ and the ‘audience’ – those who show themselves and their lives on the screens, and those who observe it – is still maintained, even if access to the ‘stage’ seems to be easier than in any epoch before. It is an assumption that supports a purely theoretical concern that eventually no one will be left to continue watching (a fear of an empty ‘audience’ discussed for example by Andrew Keen in The Cult of the Amateur). After all, a path to digital fame – the dream of every coeval ‘narcissist’ – is not as simple as it is often assumed. Even if, theoretically, available to everyone, only a few will be able to use this opportunity in its entirety. Most users will ultimately give up after their multiple tries to attract other people’s attention and accept their role as viewers prove ineffective. Another problem that derives from the ‘celebrity culture’ is that one can put oneself out there, on the public ‘stage’, not only through extraordinary achievements, talents, self-determination and hard work, as it supposedly was in the past, but also through an excessive, grossly offensive or outstandingly distasteful behaviour. As Umberto Eco put it, reputation has been replaced by publicity (in some cases no matter the cost). Nevertheless, there are still definitely more ‘admirers’ than ‘idols’ – more followers than the ones that are followed.
    Źródło:
    Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2020, 108, 1; 43-57
    1230-4808
    Pojawia się w:
    Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tożsamość osobowa (jedna jaźń czy sekwencja następujących po sobie jaźni), czyli co filozof może powiedzieć poecie
    Autorzy:
    Zięba, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644143.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    personale Identität
    Nachfolge der Ich-Identitäten
    die Nicht-Identifizierung
    personal identity
    serial persons
    succession of egos
    non-identification
    tożsamość osobowa
    osoby seryjne
    seria jaźni
    nieutożsamianie się
    Opis:
    Im Artikel wird das Problem der personalen Identität aus psychologischer Perspektive bei Derek Parfit betrachtet. Indem ich von den in der Literatur vorhandenen Vorahnungen (M. Proust, A. Solschenizyn) ausgehe, zeige ich, dass der Mangel an psychologischer Verbindung nicht den Identitätsverlust nach sich ziehen muss, sondern als eine Nachfolge der aufeinander folgenden Ich-Identitäten dargestellt werden kann. Dabei wird jedoch hervorgehoben, dass die Sequenz der Identitäten kein ontologischer Standpunkt ist, sondern eine Darstellungsweise der differenzierten Stufen der psychologischen Verbindungen.
    Examined is the notion of personal identity from the psychological perspective of Derek Parfit. Referring to the perception of intuition found in literature ( in works by M. Proust, A. Solzhenitsyn) the author concludes that the lack of psychological connections does not necessarily lead to loss of identity and can be described as a sequence of consecutive egos. He points out, however, that a series of the egos does not constitute an ontological position but is a way of describing versatile degrees of psychological links.
    W artykule rozważam problem tożsamości osobowej w perspektywie psychologicznej Dereka Parfita. Wychodząc od intuicji obecnych w literaturze (M. Proust, A. Sołżenicyn), pokazuję, że brak łączności psychologicznej nie musi pociągać za sobą utraty tożsamości, a może być opisywany jako sukcesja następujących po sobie jaźni. Akcentuję jednak, że seria jaźni nie jest stanowiskiem ontologicznym, lecz sposobem opisu zróżnicowanych stopni łączności psychologicznych.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2017, 23
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An Allegory of Labour: Life and the Self in the Art of Tatzu Nishi. Cultural Hijack in London
    Alegoria pracy: życie i jaźń w sztuce Tatzu Nishi. Wystawa Cultural Hijack w Londynie
    Autorzy:
    Parry, Ben
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593772.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    art
    activism
    urbanism
    public
    intervention
    documentation
    sztuka
    aktywizm
    urbanistyka
    społeczność
    interwencja
    dokumentacja
    Opis:
    This essay is a critical review of the work of the Japanese artist Tatzu Nishi, part of the international exhibition Cultural Hijack at the Architectural Association School of Architecture (AA), London 2013, curated by the artists Ben Parry and Peter McCaughey. The project opened a debate around our rights to the city, the significance of creative acts of resistance and a critical examination of the role of art and the artist in an interventionist urbanism
    Artykuł jest krytyczną analizą pracy japońskiego artysty Tatzu Nishi, będącej częścią między-narodowej wystawy Cultural Hijack [Uprowadzenie kultury] zorganizowanej w Architectural Association School of Architecture [Szkole Architektury i Zrzeszenia Architektów] w Lon-dynie w 2013 r. Kuratorami wystawy byli artyści Ben Parry i Peter McCaughey. Projekt ten zainspirował dyskusję na temat praw mieszkańców do przestrzeni miejskiej, znaczenia krea-tywnych aktów oporu oraz roli sztuki i artysty w interwencjach urbanistycznych.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2013, 15; 47-64
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cartesian challenge of the metaphysical understanding of the human being as a person in light of P.F. Strawson’s Individuals
    Kartezjańskie wyzwanie metafizycznego ujęcia człowieka jako osoby w świetle "Individuals" P.F. Strawsona
    Autorzy:
    Pasterczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095844.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    person
    individual
    body
    self
    solipsism
    osoba
    indywiduum
    ciało
    jaźń
    solipsyzm
    Opis:
    The article discusses two questions of Peter F. Strawson’s understanding of the human being as person. The first question scrutinizes Strawson’s philosophical choice between the tradition of Aristotle’s metaphysics and Kant’s ontology. The second question is the Cartesian challenge as presented in Strawson’s postulate of the primacy of the concept of human person. My understanding of the metaphysics proposed in the Individuals and Strawson’s other works underscores a particular affinity between his anthropological postulate and philosophia perennis. However, the Oxford philosopher is related not only to Aristotelian logic and hermeneutic but also to Kant’s conceptual scheme. In the case of the definition that identifies human being as a person we see the unambiguous reliance by Strawson on the thought of Aristotle. The explicit evidence of this reliance is his reference to the corporeality and space-time character of the human beings, manifested by the recognition of ontological priority of particulars before the reality of mental states of affairs. The effect of this analysis is my observation that Strawson has undertaken to close the gap between mental and material reality that was established in Descartes’ ontological difference between res cogitans and res extensa. The aporia of the lack of communication between human consciousness and human corporeality finds its solution in Strawson’s Individuals in concept of relationship between mind and body intended as a transgression over the Cartesian concept. Strawson proposes a recognition of their simultaneous validity, but he does not propose a new ontological position comparable to H.E. Hengstenberg’s, founded on the idea of the constitution of the human person not in two preclusive elements, as the Cartesian mind and body, but in three elements, namely spirit (Geist), corporeality (Leib) and existential principle (Existenzprinzip).
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 4; 317-330
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The embodied I: P.F. Strawson’s philosophy of self
    Ja ucieleśnione. P.F. Strawsona koncepcja jaźni
    Autorzy:
    Schetz, Adriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095863.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    self
    I
    subject
    self-reference
    embodiment
    P.F. Strawson
    L. Wittgenstein
    G.E.M. Anscombe
    J.H. McDowell
    jaźń
    ja
    podmiot
    autoreferencja
    ucieleśnienie
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    For P.F. Strawson self is an embodied agent. The aim of my paper is to discuss those fragments of Strawson’s philosophical work which directly refer to the concept of self. I try to show that Strawson’s view on the nature of self and self-reference is distinct and different from L. Wittgenstein’s nihilism and from the modest nihilism advocated by G.E.M. Anscombe.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 4; 331-339
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    God and Self in Confessiones IV and Beyond: Therapeia, Self-Presence, and Ontological Contingency in Augustine, Seneca, and Heidegger
    Bóg i jaźń w Wyznaniach IV i dalej: Therapeia, Samo-bytowanie, i przygodność ontologiczna u Augustyna, Seneki i Heideggera
    Autorzy:
    Knotts, Matthew William
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158085.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Augustine
    Confessiones
    Therapeia
    Facticity
    Death
    Seneca
    Heidegger
    Opis:
    This article investigates Augustine’s reflection on the death of his friend in Confessiones IV. A critical treatment of this passage discloses the three key themes which will form the main substance of the analysis: self-presence, the contingency of being, and divine absence. Integrating philosophical and theological methodologies with an historical-critical treatment of Augustine’s work, this article relates Augustine’s insights to his foregoing classical context and his reception in posterity, with particular attention to Lucius Annaeus Seneca (ca. 4 BCE-65 CE) and Martin Heidegger (1889-1976). This investigation shows that these three figures are connected by an appreciation of how self-presence and ontological instability are constant facets of human life, though easily neglected. Each advocates a curriculum of philosophical training, whereby one learns to pacify the mind by an awareness of the true nature of mundane reality. This research contributes to the renewed appreciation of how the therapeutic aspects of classical philosophy influenced early Christian authors; illuminates a key episode in Augustine’s life en route to his conversion to Christianity; and raises questions about the “apophatic” dimensions of Augustine’s theology and anthropology.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2022, 82; 113-144
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (I)
    A Naturalistic Account of Free Will (I)
    Autorzy:
    Munévar, Gonzalo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553212.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    wolna wola
    naturalizm ewolucyjny
    determinizm
    przewidywalność
    jaźń
    mózg
    samostanowienie
    indeterminizm kwantowy
    chaos deterministyczny
    silna emergencja
    odpowiedzialność moralna
    free will
    evolutionary naturalism
    determinism
    predictability
    self
    brain
    self-determination
    quantum indeterminism
    deterministic chaos
    strong emergence
    moral responsibility
    Opis:
    Celem tego artykułu jest wykazanie, że naturalizm jest zgodny z ideą wolności woli. Wielu filozofów twierdzi, że jeśli determinizm jest prawdziwy, a przeto nie jesteśmy istotami wolnymi, to tym samym nie jesteśmy odpowiedzialni moralnie. Wówczas ten "problem wolnej woli" najwyraźniej byłby szczególnie kłopotliwy dla naturalizmu. Naturalizm bowiem uznaje, że ludzie są swoiście zorganizowaną materią i dlatego, jak sądzi wielu uczonych, jest zgodny z determinizmem. Kilku naukowców, którzy poruszyli ten temat, włączywszy Francisa Cricka i E.O. Wilsona, próbowało wyjaśnić fenomenologię wolnej woli (nasze wrażenie, że jesteśmy panami samych siebie) w kategoriach biologicznych, argumentując, że ludzki mózg jest tak bardzo złożony, że przewidywalność działań poszczególnych jednostek w praktyce okazuje się niemożliwa. Niemniej rozwiązania takie zawodzą, ponieważ determinizm i przewidywalność nie są tym samym. Przykładowo zjawiska o charakterze chaotycznym są niemożliwe do przewidzenia, ale i tak są deterministyczne. Zatem te interesujące naukowe propozycje mogą wykazać co najwyżej, że wolna wola jest jedynie złudzeniem. Lecz jeśli tak, to złudzeniem jest również odpowiedzialność moralna. Niniejszy artykuł wyjaśnia także, dlaczego odwołanie się do indeterminizmu kwantowego leżącego u podstaw przypuszczalnie deterministycznej nauki również nie rozwiązuje problemu. Problemu tego nie można także unieważnić ani wskazując na mylenie w języku praktycznej nieuchronności praw przyrody z przymusem związanym z prawami społecznymi, jak próbowali to uczynić Hobbes, Hume, Schlick i inni, ani poprzez jakieś dalsze "analizy lingwistyczne". Artykuł ten rozwija sugestię Gary'ego Watsona, że kwestia wolnej woli sprowadza się raczej do pytania, czy jaźń może determinować nasze działania. Jak zobaczymy, okaże się, że jaźń to (w przeważającej mierze) mózg, zaś mózg rzeczywiście determinuje działania poszczególnych jednostek. Pomimo że prawa fizyki i chemii obowiązują w mózgu i że wszelkiego rodzaju czynniki zewnętrzne wywierają wpływ na ten narząd, to każdy mózg jest układem sui generis, charakteryzującym się własnym zbiorem "praw" emergentnych, które sprawiają, że każdy organizm jest niezależną jednostką w relacji do świata. W każdym razie taka niezależność od świata wystarczy do uzasadnienia wniosku, że mózg (jaźń) determinuje własne działania, a przeto, że - w normalnych warunkach - każda osoba jest odpowiedzialna moralnie. Najważniejszą z przesłanek dyskutowanych w artykule jest istnienie "silnej emergencji" procesów mózgowych. Pierwszy poziom emergencji to dobrze znany fakt, że składowe procesów mózgowych (na przykład impulsy elektryczne przesyłane z siatkówki oka do mózgu) nie gwarantują przeżycia jakiegoś konkretnego doświadczenia. Silniejszy poziom emergencji polega zaś na tym, że sieci neuronowe w mózgu oddziałują na pojedyncze składowe tych sieci (na przykład na wagi synaptyczne). Zatem stan neuronalny jest emergentny w tym sensie, że konstytuujące go wagi połączeń synaptycznych nie wystarczą do określenia go. Jest emergentny również w tym sensie, że wagi synaptyczne częściowo zależą także od samego stanu neuronalnego.
    The aim of this paper is to argue that naturalism is consistent with free will. Many philosophers claim that if determinism is true, and thus we are not really free agents, then we are not morally responsible. This „problem of free will” would then seem to be particularly pressing for naturalism, since naturalism considers human beings to be arrangements of matter, and therefore many scholars expect it to be consistent with determinism. Several scientific writers who have touched on the subject, including Francis Crick and E.O. Wilson, have tried to explain the phenomenology of free will (our feeling that we are free agents) on biological terms, while arguing that the human brain is so complex that the predictability of individual human action is practically impossible. Such solutions fail, however, because determinism and predictability are not the same thing. Chaotic phenomena, for example, may be unpredictable, but they are still deterministic. So the most these interesting scientific proposals can show is that free will is an illusion. But if free will is an illusion, so is moral responsibility. This paper will also explain why appeals to quantum indeterminism, which underlies presumably deterministic science, are not much help either. Nor can the problem be dismissed as Hobbes, Hume, Schlick and others have tried to do, by pointing to a linguistic confusion between the practical inevitability of natural law and the compulsion of social laws, nor by some further „linguistic analysis”. This paper develops Gary Watson’s suggestion that the question of free will is rather whether our actions can be determined by the self. The self, it will be seen, turns out tobe (largely) the brain, and the brain does indeed determine the individual’s actions. Even though the laws of physics and chemistry apply in the brain, and even though all sorts of external influences leave their imprint on the brain, each brain is sui generis and has its own set of emergent „laws” that pit the organism as an independent entity vis-à-vis the world. This is enough independence from the world, in any event, to justify the conclusion that the brain (the self) does determine its own actions, and thus that, under normal circumstances, the individual is morally responsible. The most important of the reasons discussed in the paper is the existence of „strong emergence” in brain processes. The first level of emergence is the well-known fact that the components of a brain process (e.g., electrical pulses sent by the retina to the brain) do not guarantee a particular experience. The stronger level of emergence is that the brain networks affect the individual components of the networks (e.g., synaptic weights). Thus a neural state is emergent in the sense that the weights of the synaptic connections that constitute it are not sufficient to determine it, and also emergent in the sense that those weights are also partially dependent on the neural state itself.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 111-137
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Personalistyczne rozumienie kontemplacji
    A Personalistic Understanding of Contemplation
    Autorzy:
    Miczyński, Jan Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29430868.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    kontemplacja
    modlitwa
    ciało
    dusza
    duch
    jaźń
    człowiek
    osoba
    personalizm
    contemplation
    prayer
    body
    soul
    spirit
    self
    human
    person
    personalism
    eschatology
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie sensu i doniosłości kontemplacji w kolorycie współczesnej myśli chrześcijańskiej, która ujmuje człowieka jako osobę. Wydaje się, że personalizm daje możliwość uniknięcia ujęć redukujących modlitwę człowieka do procesu psychofizycznego, emocjonalnego, beztreściowego i w sumie nierealnego, polegającego na autotranscendencji. Wszystkie wymiary życia ludzkiego są istotne, ale ujęcia fragmentaryczne nie wyczerpują treści fenomenu osoby. W konsekwencji też mogą prowadzić do błędnego rozumienia relacji z Bogiem. Z tego też powodu artykuł omawia w kolorycie personalistycznym trzy ważne tematy, są nimi: podmiot, przedmiot i istota kontemplacji. Metodę badawczą można określić jako personalistyczną (hermeneutycznym kluczem badawczym jest osoba). Punktem wyjścia dla przeprowadzonej analizy jest omówienie wewnętrznej struktury osobowej człowieka i w jej świetle spojrzenie na fenomen kontemplacji, na wewnętrzny i zewnętrzny świat życia ludzkiego. Analiza nawiązuje do tradycji teologiczno-duchowej Kościoła, a także do nauczania świętych. Stara się w sposób całościowy i niekiedy twórczo-krytyczny ocenić ujęcia starsze. Jako podstawowe źródło przyjmuje objawienie zawarte w Piśmie Świętym. Główne wnioski przeprowadzonych analiz są następujące: podmiotem kontemplującym jest cała ludzka osoba (pomimo że główną rolę pełni umysł); głównym przedmiotem jest Communio Personarum (Osoby Niestworzone, Trójca Święta); kontemplacja — dzięki łasce Bożej — jest relacją z Osobowym Bogiem, jest „udoskonalaniem” wewnętrznych struktur człowieka do zjednoczenia się z Osobami Bożymi (wewnętrzna struktura ludzka staje się podobna do wewnętrznej struktury Osoby Niestworzonej); jest to proces, który można nazwać chrystyfikacją (uchrystusowieniem), przebóstwieniem, eschatologizacją świata osób stworzonych — osoby indywidualnej i osoby społecznej (całej rodziny ludzkiej).
    The purpose of this article is to show the meaning and significance of contemplation in the framework of modern Christian thought, which captures man as a person. It seems that personalism provides an opportunity to avoid approaches that reduce human prayer to a psychophysical, emotional, contentless and altogether unreal process of self-transcendence. All dimensions of human life are important, but fragmentary approaches do not exhaust the content of the phenomenon of the person. Consequently, too, they can lead to a wrong understanding of the relationship with God. For this reason, the article discusses three important topics in personalistic framework, that is: subject, object and essence of contemplation. The research method can be described as personalistic (the hermeneutic research key is the person). The starting point of the analysis is to discuss the inner personal structure of man and in light of this to look at the phenomenon of contemplation, the inner and outer world of human life. The analysis refers to the theological and spiritual tradition of the Church, as well as to the teachings of the saints. It tries to evaluate older approaches in a comprehensive and sometimes creative-critical way. It takes the revelation contained in Scripture as its primary source. The main conclusions of the analyses are as follows: the contemplative subject is the whole human person (despite the fact that the main role is played by the mind); the main subject is the Communio Personarum (the Uncreated Persons, the Holy Trinity); contemplation — thanks to God’s grace — is a relationship with the Personal God, it is the “perfecting” of the inner structures of man towards union with the Divine Persons (the internal human structure becomes similar to the internal structure of the Uncreated Person); it is a process that can be called Christification (making one Christ-like), divinization, eschatologization of the world of created persons — the individual person and the social person (the entire human family).
    Źródło:
    Polonia Sacra; 2023, 27, 2; 69-98
    1428-5673
    Pojawia się w:
    Polonia Sacra
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem relacji wartości i faktu w filozofii Stanisława Brzozowskiego
    The problem of relations between values and facts in Stanisław Brzozowski’s philosophy
    Autorzy:
    Lisowska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459886.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Wartość
    fakt
    sens
    czyn
    praca
    jaźń
    podmiot transcendentalny
    krytycyzm
    forma
    materia
    pozytywizm
    modernizm
    intersubiektywizm
    value
    work
    ego
    transcendental subject
    criticism
    form
    matter
    positivism
    modernism
    inter-subjectivism
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie sformułowanej przez Stanisława Brzozowskiego koncepcji wartości jako próby wyjścia z kryzysu filozoficznego spowodowanego przez paradygmat pozytywistyczny i wynikający z niego światopogląd modernistyczny. Czerpiąc z dokonań Kanta i Fichtego, Brzozowski czyni wartość centralną kategorią swojej koncepcji. Przypisuje jej funkcje ontologiczne, a tym samym przedstawia wizję rzeczywistości alternatywną w stosunku do koncepcji pozytywistycznej, która zakłada redukowalność wartości do faktu. Jego tezy metafizyczne stanowią zarazem fundament, inspirowanej myślą Marksa, krytycznej teorii społecznej.
    The aim of the article is to present the concept of values (created by Brzozowski) as a way of recovering from a philosophic crisis caused by positivist paradigm and modernist world-view resulting from it. Brzozowski based his philosophy on Kant and Fichte philosophy and the central category of his concept is value. He assigns value ontological functions and presents his vision of reality, which is alternative to positivist approach. His metaphysical theses are groundwork for critical social theory inspired by Marx idea.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z nowszych koncepcji Osoby w Bogu
    From the New Conceptions of the Person in God
    Autorzy:
    Bartnik, Czesław S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31233898.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    osoba
    personalizm
    jaźń podmiotowa
    Trójca
    jednostka
    społeczność
    person
    personalism
    subjective ego
    Trinity
    individual
    community
    Opis:
    In the classical Trinitology being developed in the East mainly the conception of Persons of the Trinity was emphasized, whereas in the West the oneness of the Three-Person God was stressed. The author has chosen four main approaches to the problem in the new Western trinitology: Trinity as three ways of the existence of the one Person of God (K. Barth, K.Rahner, P. Schoonenberg); as the Communio of Persons, being the essence of God (J. Moltmann, G. Greshake); as the pre-model of social-political life: individual vs community (L.Boff); and as a sequential genetic fulfillment of the relation from the Father through the Son to the Holy Spirit (J. Ratzinger, Cz. S. Bartnik, K. Góźdź). This last approach stresses the intrinsic existence of the person, the fullness of the being and the subjective depth of the ego, and in consequence ontological trinitology without reducing the Persons in the Trinity to Love only, even if it could be put in the first place.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2011, 3; 5-13
    2080-6345
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Dogmatycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O związku między istościami a świadomością i jaźnią
    How Ities Relate to Concsciousness and the Self?
    Autorzy:
    Pociej, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075564.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    świadomość
    jaźń
    indywiduum
    istość
    Trójca Święta
    teologia
    Byt Pierwszy
    metafizyka
    materia
    ruch
    możność
    akt
    fizyka
    biologia
    psychologia
    ujęcie
    obraz świata
    consciousness
    self
    individual
    ity
    Holy Trinity
    theology
    Prime Being
    metaphysics
    matter
    motion
    potency
    act
    physics
    biology
    psychology
    conceptualization
    world picture
    Opis:
    The third in a series of texts printed in “Rocznik Tomistyczny” (the former two are Albert Mitterer’s and Tadeusz Wojciechowski’s Concepts of the Interdependence of Matter and Motion, RT 6/2017 and The Metaphysical Consequences of the Concepts of Matter and Motion in Contemporary Physics, RT 7/2018) this article gives the crowning touch to the theory of dynamo-energetic duality of being. Applying the method of transcendental analogy, it reveals how human mind – cognizing matter-motion, as well as vegetative, sensitive and rational beings – comes to the conclusion that there are one consciousness and three selves in the Prime Being – the counterpart of triune God of the Catholic doctrine.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 41-71
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Problem of Ontological Insecurity. What Can We Learn from Sociology Today? Some Zen Buddhist Inspirations
    Problem ontologicznej niepewności. Czego możemy się nauczyć od socjologii dzisiaj? Inspiracje buddyzmem zen
    Autorzy:
    Konecki, Krzysztof T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373104.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sztuka życia
    buddyzm zen
    socjologia
    niepewność ontologiczna
    umysł
    jaźń
    medytacja
    cierpienie
    chciwe instytucje
    art of living
    Zen Buddhism
    sociology
    ontological insecurity
    mind
    self
    meditation
    suffering
    greedy institutions
    Opis:
    Can we learn about the art of living from sociology? Sociology teaches us that we are the part of a broader group called society. We are taught that society should be first described in order to be understood and/or explained, and that the cognitive function is the most important part in understanding the role sociology should play in a democratic and modern society. Is this understanding (cognition) enough? What more can we get to better our quality of life and live a wholesome life from studying sociology or society using a sociological perspective? Is sociology a tool for the art of living or is it just a play of the “sophisticated”? In this paper, we analyze the sociology from the philosophy of Zen Buddhism to show the connection between the work of mind and the sociological concepts that are used to analyze “society.” Moreover, we analyze the approaches of George H. Mead, Robert Merton, and especially and separately Anthony Giddens that created, very important for our considerations, the concept of “ontological security.” We also reconstruct the structural conditions of the art of living and happiness, analyzing the concept of greedy institutions by Lewis Coser. We analytically connect the structural conditions of work in contemporary greedy institutions (working on projects) with the loss of ontological security. We analyze the displacement of the meaning of work, career, autonomy, time structure, identity, privacy and happiness, and finally the sociology. We try to use a Buddhist inspiration to analyze issues of suffering and, associated with it, so called ontological insecurity and the welfare of the individual and/or society.
    Czy możemy nauczyć się sztuki życia z socjologii? Socjologia uczy nas, że jesteśmy częścią szerszej grupy zwanej społeczeństwem. Nauczono nas, że społeczeństwo powinno być najpierw opisane, aby mogło być zrozumiane i/lub wyjaśnione, a funkcja poznawcza jest najważniejszą częścią zrozumienia roli, jaką powinna odgrywać socjologia w demokratycznym i nowoczesnym społeczeństwie. Czy to zrozumienie (poznanie) jest wystarczające? Co jeszcze może możemy uzyskać od socjologii, by ulepszyć jakość naszego życia? Czy socjologia jest narzędziem sztuki życia, czy jest grą „wyrafinowanych” naukowców? W niniejszym artykule analizujemy socjologię z punktu widzenia filozofii buddyzmu zen, aby pokazać związek pomiędzy pracą umysłu a koncepcjami socjologicznymi, które są używane do analizy „społeczeństwa”. Ponadto analizujemy podejścia George’a H. Meada, Roberta Mertona, a zwłaszcza i osobno Anthony’ego Giddensa, który stworzył bardzo ważne dla naszych rozważań pojęcie „bezpieczeństwa ontologicznego”. Odtworzymy również strukturalne warunki sztuki życia i szczęścia, analizując koncepcję tak zwanych chciwych instytucji Lewisa Cosera. Analitycznie połączymy strukturalne warunki pracy we współczesnych chciwych instytucjach (szczególnie tych pracujących nad projektami) z utratą bezpieczeństwa ontologicznego. Analizujemy przesunięcie znaczenia pracy, kariery, autonomii, struktury czasu, tożsamości, prywatności i szczęścia, i wreszcie socjologii. Staramy się używać inspiracji buddyjskich do analizowania problemów cierpienia i związanych z nimi: ontologicznej niepewności oraz dobrostanu jednostki i/lub społeczeństwa.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2018, 14, 2; 50-83
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edyta Stein: wiara jako decyzja. Refleksje w świetle Augustyna, Kartezjusza, Husserla, Ingardena i Benedykta XVI
    Edith Stein: Faith as Decision. Some Thoughts Inspired by Augustine, Descartes, Husserl, Ingarden and Benedict XVI
    Autorzy:
    Jędraszewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048540.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    akt wiary
    wola
    umysł
    prawda
    jaźń"
    epoche (redukcja fenomenologiczna)
    Bóg
    łaska
    act of faith
    will
    mind
    truth
    "self"
    epoche(phenomenological reduction)
    God
    grace
    Opis:
    There are two components of an act of religious faith: human will and God as truth and the Lord. Stein abandons Husserl’s phenomenological reduction in the definition of human “self” for the sake of the influence of God, who shapes human “self”. She stresses the role of the will besides of the mind. The will decides whether “self” can be shaped by God or not. In this way Stein favors Augustine’s understanding of “self” ascribing to the will the leading role in process of finding truth about “self”.
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2013, 10; 61-73
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-42 z 42

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies