Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Borowska, Monika" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-43 z 43
    Tytuł:
    Korepetytor w nauczaniu domowym na ziemiach polskich doby zaborów
    Private tutor and in-home tutoring in Polish lands during the partition period
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956479.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    private tutor
    in-home tutoring
    Polish lands
    partition period
    korepetytor
    ziemie polskie
    zabory
    nauczanie domowe
    Opis:
    Despite recent research on home-based education and teaching of children in the eighteenth and the nineteenth centuries, the subject of home and private tutors has yet not been properly addressed. Though there are more or less extensive mentions on the subject in question in articles devoted to home tutors or home tutelage, they do not, however, delve deeper into the investigation of the problem. Therefore, the present work attempts to characterize this position of appointed, or hired, teachers who were involved in the process of education of children in Polish families in time of partitions. The main problem is approached from the two following perspectives – the aim of the article is to: 1) indicate more precisely the status of private tutors, their social background, goals to be attained by them, their duties, responsibilities and conditions of work, i.e. a determination of their real participation in the education of children from Polish families during the time under scrutiny; and also 2) to show the contemporary standpoint expressed by the then educational columnists and journalists on the very idea of private tutoring and private tutors, as well as their postulates, recommendations to be followed and advice concerning hired teaching staff. The source material for the present analysis of the capacity and function of private tutors has been provided by relevant educational literature for professionals and parents written in the nineteenth century and the beginning of the twentieth century, professional educational periodicals and women’s and family magazines of the time. The source materials provide an excellent base for a determination of the extent and the scope of the interest of the contemporary columnists and journalists in this group of private tutors and private tutelage at the time, but also present the attitude towards the phenomenon manifested by the general public. The analysis is supplemented with additional material excerpted from contemporary memoirs and diaries that serve here as a useful illustration of the reality and practice in the actual teaching process of appointed tutors in the times of national freedom struggle in Poland.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2009, 25; 83-101
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabawy dzieci na wsi polskiej w II połowie XIX i na początku XX wieku w świetle literatury pamiętnikarskiej
    Children games in the Polish countryside in the second half of the XIX and early XX th century in light of the memoir literature
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/544812.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest próba odtworzenia specyfiki zabaw dzieci na wsi polskiej w okresie II połowy XIX i początków XX wieku. Dokonano próby prezentacji rodzajów zabaw, ich specyfiki, zasad ich organizacji, a także określenia miejsca i roli zabawy w życiu dziecka wiejskiego. Prezentowane wnioski oparto w całości na analizie materiałów pamiętnikarskich, wspomnień i biografii przedstawicieli warstwy chłopskiej.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2011, 2; 39-64
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mamki – najemne karmicielki w świetle literatury poradnikowej z drugiej połowy XIX i początku XX wieku
    Wet nurses – hired breast-feeders in the light of the “how-to” literature from the second half of the 19th and early 20th centuries
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957046.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    breastfeeding
    “how-to” book
    tending children
    nursing
    wet nurse
    Opis:
    Wet nurses, i.e. hired breast-feeders of babies, were the subject matter of this research. It aims to systematize the advice that was formulated on the pages of “how-to” books regarding the search for, recruitment, and treatment of wet nurses in the homes of one’s charges. The specific duties of wet nurses that were especially expected of them are determined, as well as the errors most frequently committed in their performance, which the authors of how-to books described at length, in order to warn mothers against the incompetence of paid breast-feeders. A comparison of the views of authors of “how-to” books over nearly 70 years will allow us to determine a possible evolution of views regarding wet nursing. The “how-to” books on health, hygiene, and education from the second half of the 19th century and the early 20th century (the period approximately from 1850-1918), published in Polish areas and addressed mainly at families, especially mothers, form the source material for the research. The use of this type of literature will allow us to reconstruct the promulgated image of wet nursing without broader reference to providing help for them, which is worth confronting with the “how-to”  recommendations, attempting to determine whether, and to what extent, they were reflected in everyday life (e.g. using epistolary or archival sources, and memoirs). Nevertheless, the authors of “how-to” books also referred to the practice of tending infants and young children, criticizing inappropriate behaviour of wet nurses, while the recommendations formulated by them were to remedy inappropriate behaviour occurring in reality. The issue of wet nursing has not hitherto been analysed in detail in Polish historiography. In recent years, though, a few texts or papers in which one can find more or less extensive information (the less extensive ones predominate) related to breastfeeding by wet nurses in the Polish areas in the Middle Ages, the period of Old Poland, or the partition period, have been published. Thus, it seems even more reasonable to explore this issue, which will help to fill a gap in the development of the history of breastfeeding, nursing, and tending infants and small children.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2014, 31; 85-111
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrazki z dziecięcego świata. Dziecko i dzieciństwo na materiałach ikonograficznych w publikacjach adresowanych do dzieci z II połowy XIX i początku XX wieku – wybrane problemy
    Images from the childs world. The child and childhood as shown on iconographic materials in publications addressed to children from the second half of the 19th and early 20th centuries - selected issues
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/633829.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Opis:
    A growing interest in the issues of the child and childhood in the past has been observed in Polish historiography in the recent decades. Researchers are increasingly more often and more willingly undertaking research on the child and the child's world inscribed in the so-called social history of education and the history of private and everyday life.   The subject matter of these findings is the child and childhood as shown on iconographic materials. The time dividing lines cover the second half of the 19th and the beginning of the 20th centuries, because it was during that period that a significant increase in the types and number of publications illustrated with numerous graphics and, with the passing time, photographs, can be observed. These include women's, family, children's, political-social-literary magazines, tales for younger and older children, primers, and illustrative materials for learning about things. Daguerrotypy - photography is becoming widespread, postcards are published. Those of them that were addressed to children will be used as the source basis of this text, with a view to present the child's world. Due to the extent of the source material, only selected issues and aspects of childhood in the Polish territories in the studied period will be shown. Individual types of iconographic sources, on which the researcher can find the title "images from the child's world", will be presented. In addition to discussing their specificity, examples  illustrating the ordinariness and extraordinariness of the child’s everyday life will be provided.
    W polskiej historiografii w ostatnich dziesięcioleciach zaobserwowano rosnące zainteresowanie problematyką dziecka i dzieciństwa w przeszłości. Badacze coraz częściej i chętniej podejmują badania nad dzieckiem i światem dziecka wpisane w tak zwaną społeczną historię edukacji oraz historię życia prywatnego i codziennego. Przedmiotem odkryć jest dziecko i dzieciństwo, jak pokazano na materiałach ikonograficznych. Przedział czasowy obejmuje drugą połowę XIX i początek XX wieku, ponieważ w tym okresie nastąpił znaczny wzrost liczby i rodzajów publikacji ilustrowanych licznymi grafikami, a wraz z upływem czasu zdjęciami. Należą do nich czasopisma kobiece, rodzinne, dziecięce, polityczno-społeczne i literackie, opowieści dla młodszych i starszych dzieci, tablice i materiały ilustracyjne do nauki. Dagerotypy - fotografie stają się powszechne, publikowane są pocztówki. Te z nich, które były adresowane do dzieci, będą wykorzystywane jako podstawa tego tekstu, służąca do przedstawienia świata dziecka. Ze względu na zakres materiału źródłowego zostaną pokazane tylko wybrane zagadnienia i aspekty dzieciństwa na ziemiach polskich w badanym okresie. Przedstawione zostaną poszczególne typy źródeł ikonograficznych, na których badacz może znaleźć tytuł "obrazy ze świata dziecka". Oprócz omówienia ich specyfiki zostaną przedstawione przykłady ilustrujące zwyczajność i niezwykłość codziennego życia dziecka.
    Źródło:
    Ars Educandi; 2018, 15; 89-110
    2083-0947
    Pojawia się w:
    Ars Educandi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przed narodzinami. Powinności kobiety brzemiennej w świetle poradników z końca XIX i początku XX w.
    Before giving birth. Duties of a pregnant woman in the light of handbooks from the end of the nineteenth and the beginning of the twentieth centuries
    Autorzy:
    Nawrot‑Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558456.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    XIX w.
    XX w.
    ciąża
    dziecko
    higiena
    macierzyństwo
    poradnictwo
    zdrowie
    19th century
    20th century
    child
    counseling
    health
    hygiene
    motherhood pregnancy
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest próba rekonstrukcji zaleceń kierowanych do kobiet ciężarnych na terenie ziem polskich w ostatnich dekadach XIX w. i w początku XX. Podstawę źródłową dokonanych ustaleń stanowi literatura o charakterze poradnikowym w zakresie zdrowia i higieny, a także edukacji dziecka. Odtworzone zostały porady ówczesnych lekarzy, higienistów i teoretyków wychowania dotyczące higieny kobiety brzemiennej, których przestrzeganie przyczynić się miało do dobrego stanu zdrowia matki, w szczególności zaś korzystnie wpływać miało na stan zdrowia i całe przyszłe życie noszonego w jej łonie dziecka.
    The objective of the present article is trying to reconstruct the recommendations directed to pregnant women on the Polish teritories in the last decades of the nineteenth century and at the beginning of the twentieth century. The basic source of the achieved directions is guide type literature in the field of health and hygiene as well as education of a child. The recommendations of the then doctors, hygienists and education theoreticians dealing with the hygiene of the pregnant woman, complying with which was to contribute to the good state of mother’s health and the whole future life of the child carried in her womb.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2011, 28; 277-301
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wskazówki do samodzielnego wykonywania zabawek z papieru na łamach „Mojego Pisemka” z lat 1902–1915
    Tips on How to Make Paper Toys on One’s Own on the Pages of “Moje Pisemko” [“My Little Magazine”] from the Years 1902-1915
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478633.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    zabawki dziecięce
    zabawki papierowe
    czasopisma dziecięce
    „Moje Pisemko”
    początek XX wieku
    wskazówki
    children’s toys
    paper toys
    children magazines
    “My Little Magazine. A Picture Weekly for Children”
    beginning of the 20th century
    instructions
    Opis:
    Przedmiotem podjętych analiz są wskazówki i instrukcje na temat samodzielnego wykonywania zabawek z papieru dla dzieci na początku XX wieku. Podstawowym źródłem badań uczyniono czasopismo „Moje Pisemko. Tygodnik Obrazkowy dla Dzieci”, ukazujące się w Warszawie w latach 1902–1936. Celem badań jest problemowa systematyka oraz odtworzenie porad związanych z samodzielnym wykonywaniem zabawek przez dzieci, proponowanych i popularyzowanych na łamach czasopisma. Analizie poddano 13 roczników z lat 1902–1915. Jak wynika z dokonanych ustaleń, prasa dla dzieci stanowi doskonałe, choć jeszcze niewyzyskane poznawczo źródło do dziejów zabawek dziecięcych. Na łamach „Mojego Pisemka” publikowano szereg wskazówek do samodzielnego wykonywania zabawek z różnych, tanich i łatwo dostępnych materiałów – drewna, tkanin, włóczki, gliny, miękiszu chleba, owoców, warzyw, liści, wydmuszek jajek itp. Jednak wśród instrukcji dominowały zabawki z papieru, z którego można było zrobić niemal wszystko - lalki, sprzęty i akcesoria do lalczynego gospodarstwa, meble, układanki i łamigłówki, teatrzyki, ozdoby choinkowe, a nawet zabawek pływające i latające.
    The object of the undertaken analyses is the tips and instructions on how to make DIY paper toys at the beginning of the 20th century. The magazine “Moje Pisemko. Tygodnik Obrazkowy dla Dzieci” [“My Little Magazine. A Picture Weekly for Children”], published in Warsaw in the years 1902-1936, was the source basis of the findings made. The purpose of the research was the problematic systematization and reconstruction of the advice related to the making of toys by children on their own, given and popularized in the magazine. The analysis covered 13 annual volumes of the weekly from the years 1902-1915. Children’s and youth magazines constitute source material for the study of children’s toys in the past, which is an interesting, yet unexploited topic. They contain a lot of information on the specific features of toys, their appearance, and ways of using them while playing. It is in children’s magazines where we can find information about the most popular toys in a given historical period, provided in written texts such as stories, tales, literary pictures, poems, comedies, as well as iconographic materials illustrating these texts, such as graphics, lithographs, and photographs. Numerous instructions on how to make DIY toys addressed to little readers, published in the children’s magazines from the turn of the 19th and 20th centuries, are also a combination of text and graphics.
    Źródło:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2018, 13, 3(49); 51-74
    1896-2327
    Pojawia się w:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hanna Markiewiczowa, Działalność opiekuńczo-wychowawcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności 1814-1914, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 2002, ss. 300
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956031.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2005, 21/22; 138-142
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawy tajemne i nieczyste. Rola rodziny w wychowaniu seksualnym dzieci w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku w świetle poradników. Zarys problematyki
    Secret and Impure Things: An Outline of the Problems and the Role of the Family in the Sexual Educationof Children in the Second Half of the 19th and Early 20th Century. Outline of problems
    Autorzy:
    NAWROT-BOROWSKA, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/435620.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    wychowanie w rodzinie, edukacja seksualna, dzieci, XIX i XX
    wiek, poradniki.
    Family education, sexual education, children, XIX and XX century,
    reference books.
    Opis:
    Celem ninejszej analizy jest próba odtworzenia wskazań, które autorzy poradników kierowali do rodziców i innych członków rodziny w odniesieniu do edukacji seksualnej dzieci oraz ukazanie ewolucji, która miała miejsce w odniesieniu do wskazanego problemu w tamtym okresie. Przewodniki w obszarze edukacji, zdrowia oraz higieny dzieci stanową materiał źródłowy wykorzystany w badaniach. Wyniki badań pokazują, że zmiana i działanie w obszarze seksualności dziecka pozostają pod wpływem licznych czynników i dlatego wskazania, których rodzina powinna przestrzegać, obejmowały wiele aspektów życia – sen, jedzenie, ubiór, rozrywki (gry i zabawki, czytanki, odpowiednie towarzystwo) itd. Poradnictwo skupiało się w głównej mierze na aspektach seksualnej świadomości dziecka i przeciwdziałaniu masturbacji.
    The aim of this analysis is an attempt to reproduce the commendations that the authors of the guides directed to parents and other family members in reference to sexual education of children and to show the evolution that occurred in the indicated problems during the period. Guides in the field of education, health, and hygiene of children constitute the source material used for the study. Research results indicate that development and operation in the field of child sexuality is influenced by many factors, which is why instructions that family should respect involved many aspects of life – sleeping, eating, clothing, leisure activities(games and toys, reading materials, proper company), etc. Counselling concentrated in main measure on aspects of a child’s sexual awareness and preventing masturbation.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2013, VII, (1/2013)
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka wychowania domowego na łamach czasopisma "Dziecko" (1913–1915)
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2054329.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Tematy:
    historia wychowania
    dzieciństwo
    czasopismo Dziecko
    porady
    prasa pedagogiczna
    początek XX wieku
    wychowanie domowe
    Opis:
    Przedmiotem podjętych analiz jest problematyka wychowania domowego dziecka na początku XX wieku. Podstawą źródłową dokonanych ustaleń uczyniono Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu, wydawane w Warszawie w latach 1913–1915. Celem badań jest odtworzenie oraz problemowa systematyka zagadnień i porad z zakresu wychowania rodzinnego dziecka, dotyczących poszczególnych dziedzin wychowania, w tym moralnego i religijnego, fizycznego i zdrowotnego, kształcenia umysłu, nauczania domowego, zabaw i zabawek dziecięcych, publikowanych na łamach wskazanego pisma. Problematyka ta obejmowała szerokie spektrum problemów wychowania dziecka we wszystkich okresach rozwojowych, od narodzin do dojrzewania. Teksty, obok części teoretyczno-naukowej, zawierały szereg porad i wskazówek dla rodziców – w głównej mierze matek, opiekunów i wychowawców domowych w zakresie wychowania dzieci i młodzieży. Artykuł ukazuje aktualny na początku wieku XX stan wiedzy pedagogicznej, psychologicznej, higienicznej, medycznej dotyczącej rozwoju dziecka.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2021, 1; 125-160
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tradycje powstania styczniowego i ich rola w wychowaniu patriotycznym młodego pokolenia (w świetle wspomnień z zaboru rosyjskiego) – w 150. rocznicę zrywu niepodległościowego z 1863 roku
    The tradition of the January Insurrection and its role in the patriotic education of the young generation (in the light of the memoirs from the territories of the Russian partition of Poland) – on the 150th anniversary of the armed bid for independence in 1863
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/544846.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Tematy:
    historia edukacji
    powstanie styczniowe
    rodzina polska doby zaborów
    tradycje narodowe
    wychowanie patriotyczne
    wspomnienia
    zabór rosyjski
    Opis:
    Rok 2013 jest rokiem 150. rocznicy wybuchu powstania styczniowego. Wspomnienia Polaków żyjących w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku często przesycone są fragmentami dotyczącymi tego wydarzenia – niemal w każdym z pamiętników tego okresu znajdujemy bardziej lub mniej obszerne informacje poświęcone zrywowi niepodległościowemu Polaków z 1863 roku. Przedstawione w poniższym tekście fragmenty wspomnień i pamiętników pozwalają prześledzić, w jaki sposób w rodzinach polskich kultywowano tradycje powstania styczniowego, w którym udział brali często członkowie rodzin, a także wskazać, jak patriotyczna atmosfera domów kształtowała osobowość młodego pokolenia, zwracając uwagę na sprawy narodowe i budząc wrogi stosunek do carskiej Rosji. Tradycja powstania styczniowego, jak wynika z dokonanych ustaleń, stanowiła istotny czynnik w wychowaniu patriotycznym młodego pokolenia. Rodziła szacunek dla członków rodzin – powstańców, uczyła historii narodu i rodziny, powodowała narastające często uczucia nienawiści do zaborcy. Przejawami kultywowania tejże tradycji były żywe wciąż w polskich rodzinach historie losów powstańców – uczestników walk, tajne obchody rocznic powstania, śpiewanie pieśni powstańczych, czytywanie zakazanej literatury, składanie wieńców na grobach powstańców.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2013, 1; 61-76
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Higiena małego dziecka w świetle poradników z początku XX wieku
    Small child hygiene in the light of guides in early 20th century
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/544750.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest próba rekonstrukcji zaleceń kierowanych do rodziców, szczególnie matek, a także opiekunek i piastunek najmłodszych dzieci ( do 3 roku życia) w zakresie troski o ich higienę i zdrowie. Podstawę źródłową dokonanych ustaleń stanowi literatura o charakterze poradnikowym, dotycząca zdrowia i higieny, a także edukacji dziecka, opublikowana na terenie ziem polskich na początku wieku XX. Jak wynika z dokonanych ustaleń, tematyka związana z troską o zdrowie i higienę dzieci była stosunkowo często poruszana w analizowanych poradnikach na terenie wszystkich trzech zaborów. Publicyści, zdając sobie sprawę z wagi zagadnienia, jakim była troska o zdrowie dzieci, często problematyce tej poświęcali osobne rozdziały czy podrozdziały swoich prac. Podkreślić należy, że treść porad jest bardzo bogata i różnorodna. Dotyczyły one zagadnień związanych z właściwą higieną okresu ciąży, porodu, będących podstawą zdrowia dziecka, pielęgnacji i opieki nad noworodkiem i niemowlęciem, a także dzieckiem w okresie poniemowlęcym. Wskazywano, jak należy postępować w dziedzinie żywienia dziecka, ubioru, troski o czystość ciała, sugerowano, jak hartować malucha, zalecano ruch fizyczny i zabawy na powietrzu, podpowiadano, jak urządzić pokój dziecinny. W literaturze poradnikowej z zakresu zdrowia i higieny dziecka zalecano odpowiednie postępowanie w każdej niemal chorobie małego dziecka.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2012, 1; 169-197
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dorota Żołądź-Strzelczyk, Katarzyna Kabacińska-Łuczak, Codzienność dziecięca opisana słowem i obrazem. Życie dziecka na ziemiach polskich od XVI do XVIII wieku, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2012, ss. 190
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956664.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2013, 29; 162-166
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bony w wychowaniu domowym dzieci polskich w latach 1850-1914
    Nursemaids in Household Education of Polish Children in the Years 1850-1914
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956036.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Nursemaids
    Household Education of Polish Children
    bony
    wychowanie domowe dzieci polskich
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2005, 21/22; 25-50
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabawy i zabawki dziecięce w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku – wybrane problemy z wykorzystaniem grafik z epoki
    Games and children’s toys in the second half of the nineteenth and early twentieth centuries – selected aspects of using graphics from the period
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956852.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    fun
    toy
    childhood
    19th century
    iconography
    Opis:
    Games and children’s toys in the second half of the nineteenth and early twentieth centuries – selected aspects of using graphics from the period The aim of the article is to present aspects of selected games and children’s toys in the second half of the nineteenth and early twentieth centuries. The inspiration for the consideration will be graphics from the press and (mainly children’s) literature of the period, accompanied by a description of the games and toys presented in them. The sources providing the graphics will be educational literature and guides, and guides to the health and hygiene of children and teenagers. These texts can be useful in studying history, whether in the classroom or during seminars on the history of education
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2013, 30; 65-88
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabawy dzieci ziemiańskich w drugiej połowie XIX i na początku wieku XX w świetle pamiętnikarstwa
    Games of landowning children in the in the second half of XIXth and at the beginning of XXth century in the light of the memories
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956682.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    second-half of the 19th century
    beginning of the 20th century
    games
    fun
    toy
    childhood
    gentry
    memories
    Opis:
    Games of landowning children in the in the second half of XIXth and at the beginning of XXth century in the light of the memories. The aim of this article is to show the playground of children from landowning families during the second half of the nineteenth and the early twentieth century. An attempt was made to present the playgrounds of wealthy children, their characteristics, space, and also to determine the place and role of play in the lives of children of landowners. The types of games for children, both boys and girls have been presented. Also children’s toys were made the subject of research. The conclusions presented have been based entirely on the analyses of diaries, memoirs and biographies of the representatives of landowning class. 
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2013, 29; 43-72
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Grzech tajemny”. Problematyka seksualności dzieci w świetle poradników z II połowy XIX i początku XX wieku
    “A Secret Sin”. The Issue of Children’s Sexuality, Considered in the Light of Handbooks from the Second Half of the 19th Century and the Early 20th Century
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/478613.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    seksualność dziecka
    wychowanie seksualne
    onanizm
    poradniki
    XIX/XX wiek
    children’s sexuality
    sex education
    masturbation
    guides
    19th/20th century
    Opis:
    Przedmiotem badań uczyniono rzadko dotąd poruszany w badaniach historyczno-pedagogicznych problem masturbacji dziecięcej. Cezury czasowe podjętych analiz obejmują II połowę XIX i początek XX wieku. Podstawę źródłową dokonanych ustaleń stanowią poradniki wychowawcze (w tym religijne), a także z zakresu higieny i lecznictwa, wydane drukiem na terenie ziem polskich w badanym okresie. Celem badań jest próba systematyki poglądów poświęconych kluczowemu zagadnieniu, prezentowanych przez autorów poradników (pedagogów i wychowawców, lekarzy, księży) oraz ukazanie ich ewolucji. Jak wynika z dokonanych ustaleń, w większości badanych poradników onania traktowana była w kategoriach nadużycia płciowego, prowadzącego do poważnych chorób, a w konsekwencji śmierci. W ujęciu poradników religijno-wychowawczych rozumiano ją w kategorii grzechu śmiertelnego. Treści porad skupiły się na tym, jak rozpoznawać symptomy onanii u dzieci i jak jej skutecznie zapobiegać. Szczególną rolę we wskazanych zakresach działań odgrywali rodzice. Podkreślić należy, że na początku XX wieku zaczęły się pojawiać prace (głównie autorstwa osób ze środowiska medycznego) uświadamiające, że masturbacja nie jest aż tak niebezpieczną praktyką, za jaką ją przez wieki uznawano, zaś uprawiana z umiarem w żaden sposób nie wpływa na stan zdrowia osoby ją praktykującej, jednak nadal sugerowano strzec dzieci przed tym niemoralnym występkiem.
    The issue of childhood masturbation, rarely addressed up to now in historical and pedagogical studies, is the subject of the research presented here. The demarcatory timelines for the analysis carried out encompass the second half of the 19th century and the early 20th century. Our source material is educational handbooks (including religious ones), as well as those related to hygiene and health care, published in printed form on Polish territory in the period under consideration. The aim of the research is to systematize the views on this issue offered by the authors of those works (teachers and educators, doctors, priests), and to present their evolution. As those findings indicate, in most of the guides, masturbation was treated as a form of sexual self-abuse, leading to serious diseases and, consequently, to death. In religious and educational handbooks it was placed in the category of being a mortal sin. The contents of the advice given focused on how to recognize the symptoms of masturbation in children, and how to prevent it effectively. Parents were to play a special role in the courses of action recommended. It should be emphasized that it was only at the beginning of the 20th century that works (developed mainly in medical circles) began to appear, aimed at making people aware that masturbation was not as dangerous as it had been thought to be over the preceding centuries, and that, when practised in moderation, it did not affect the health of the person practising it in any way. It was still suggested, however, that children be protected from falling victim to what was considered a morally offensive activity.
    Źródło:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2016, 11, 1(39); 79-100
    1896-2327
    Pojawia się w:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „W krainę dziecka. Rzecz o uroku dziecięctwa” na materiałach ikonograficznych z II połowy XIX i początku XX wieku – wybrane problemy
    “Into the Land of the Child. On the Charm of the Childhood” Based on Iconographic Materials from the Second Half of 19th and the Beginning of 20th Century – the Chosen Aspects
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920323.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    child
    childhood
    iconography
    XIX and the beginning of the 20th century
    Opis:
    The present text is the second part of the author’s description of iconographic sources for studying the history of a child and childhood in the second half of 19th and the beginning of 20th century. In the former, the types of sources addressed to children were discussed, in which the researcher will find “pictures from the children’s world”. It showed examples of iconographic materials presenting children in various everyday and festal situations, published in the richly illustrated children’s press, fairy tales, stories, collections of literary pictures, poems, fettered speeches, illustrated primers and visual boards for the science of things. The subject of these findings is the child and childhood shown in iconographic materials in the second half of 19th and the beginning of 20th century. During this period, as a result of the ongoing civilizational, technological and cultural changes, a significant increase in the types and number of publications illustrated with graphics, and later also with photographs can be observed. The press is being developed, including the illustrated, women’s, family, socio-literary, everyday press, both on a general and regional scale. Also, numerous calendars are being published, including their illustrated versions. Daguerreotype is becoming popular while correspondence with the use of postcards is popularized. All these sources will be used as the source basis for the text, for the purpose of characterizing the iconographic materials depicting the children’s world. When analyzing the iconographic material in terms of history and pedagogy, the researcher of the history of childhood can find many interesting aspects. He or she can observe scenes from children’s lives, including family life, education (home and school education), relationships with adults and peers, undertaken pursuits, everyday activities, behaviors, ways of spending time, fun and pastimes. On their basis, the researcher can describe children’s appearance, dress, hairdo, toys, interiors, the surroundings in which they stayed and the equipment they used, which make up the material aspects of the children’s world. The particular types of iconographic sources will be presented below, where the researcher can find the scenes of childhood. In addition to discussing their specificity, the provided examples will illustrate the everyday life present in a given type of iconographic material.  
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2018, 51; 317-343
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesny rynek nieruchomości jako obszar dociekań naukowych w świetle literatury
    Contemporary real estate market as an area of research in view of literature
    Autorzy:
    Borowska, Monika
    Domańska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/589093.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Analiza frekwencyjności
    Rynek nieruchomości
    Systematyczny przegląd literatury
    A systematic review of the literature
    Frequency analysis
    Real estate market
    Opis:
    Celem artykułu jest prezentacja wyników przeglądu literatury, odnoszącej się do rynku nieruchomości. W pracy wykorzystano metodę badawczą, zwaną systematycznym przeglądem literatury − analizę frekwencyjności. Posłużyła ona do identyfikacji perspektyw teoretycznych, przyjmowanych w publikacjach polskich i zagranicznych autorów. Pozwoliła także określić najważniejsze teorie oraz koncepcje, które stanowią obecnie konceptualne podstawy dla badań oraz rozważań nad rynkiem nieruchomości w Polsce i na świecie. Przegląd literatury posłużył również do identyfikacji strumieni badawczych, które dały podstawę do wyróżnienia luk poznawczo-badawczych, stanowiących propozycję przyszłych projektów naukowych w obszarze rynku nieruchomości.
    The aim of this article is to present the results of a literature review relating to the real estate market. The study used one of the techniques −increasingly popular in the social sciences −research method, called a systematic review of the literature −frequency analysis. It was used to: identify theoretical perspectives, adopted in national and international publications, identify the most important theories and concepts that are currently the conceptual basis for research and deliberation on the real estate market in Poland and in the world. A literature review was also used to identify streams of research that gave rise to the distinction cognitive research gaps, representing a proposal for future research projects in the area real estate market.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2016, 270; 19-28
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poradnictwo w zakresie wychowania w rodzinie na początku XX wieku w świetle czasopisma „Dobra Gospodyni”
    Counselling for the family upbringing at the beginning of the twentieth century in the light of the “Dobra Gospodyni” magazine
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2105032.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    wychowanie
    rodzina
    prasa kobieca
    poradnictwo
    początek XX wieku
    family upbringing
    women’s press
    counselling
    early twentieth century
    Opis:
    Cel: Przygotowywane opracowanie ma na celu nie tyle charakterystykę samego czasopisma, co próbę ukazania i usystematyzowania wskazówek dotyczących wychowania w rodzinie, adresowanych w głównej mierze do kobiet–matek, która zajmowała na jego stronach stosunkowo wiele miejsca. Istotnym celem jest także uzupełnienie istniejącego już dorobku badawczego dotyczącego wychowania dzieci i młodzieży na początku XX wieku. Tekst ten służy także ukazaniu, jaki był udział prasy kobiecej (na przykładzie „Dobrej Gospodyni”) w służeniu pomocą i radą w wychowaniu młodego pokolenia (szczególnie w rodzinach inteligenckich, zamożnych i średniozamożnych, do których adresowane było czasopismo). Metody: jakościowa analiza tekstu źródłowego z perspektywy historyczno-pedagogicznej. Wyniki: Na przełomie XIX i XX wieku na rynku wydawniczym na terenie ziem polskich ukazywało się wiele pozycji poradnikowych z różnorodnych dziedzin życia – od poradników dobrego wychowania, przez poradniki pedagogiczne, religijne, lekarskie, higieniczne, kulinarne, gospodarskie, ogrodnicze, po pozycje zawierające wskazówki „jak żyć szczęśliwie”. Popularność różnego rodzaju porad widoczna była także na łamach prasy, szczególnie pism kobiecych, w których wydawcy zawierali niejednokrotnie odrębne rubryki, poświęcone radom i wskazówkom przydatnym w wielu dziadzinach codziennego życia. „Dobra Gospodyni: pismo tygodniowe ilustrowane dla kobiet” (1901–1915) było czasopismem w całości poświęconym poradnictwu dla kobiet i stanowiło tańszy substytut tak popularnych wydawnictw zwartych – poradników książkowych. Wnioski: Jak wynika z dokonanych ustaleń, na łamach badanego czasopisma sporo miejsca zajmowały zagadnienia poświęcone zadaniom i obowiązkom, powinnościom rodziców, szczególnie matek, zarówno w zakresie wychowania moralnego, estetycznego, religijnego, fizycznego, seksualnego dzieci i młodzieży, a także wskazówki z zakresu organizacji nauczania domowego dzieci (z uwagi kobiecy na charakter czasopisma ze szczególnym uwzględnieniem dziewcząt).
    Aim: This study is aimed not only at developing a profile of the magazine, but also at attempting to show and systematize the guidelines for the family upbringing of children and young persons, which were extensively addressed in the columns of the magazine. An important objective is also to complement the existing research achievements in the area of the raising of children and the young in the early twentieth century. This text also serves to present the degree that women’s magazines (for example, “Dobra Gospodyni” [The Good Housewife]) shared in providing parents (mostly mothers) with assistance and advice in area of the upbringing of the younger generation. Methods: qualitative text analysis from a historical and pedagogical perspective Results: In the late nineteenth and early twentieth centuries, a lot of guide or howto titles from various walks of life, from the instructions for good behaviour, through teaching, religious, medical, hygiene, culinary, farm and gardening guides, on to the titles containing guidelines on "how to live happily”, appeared on the Polish publishing market. The popularity of different types of advice was also visible in the press, especially in women’s magazines, where editors often included separate columns dedicated to useful suggestions and guidelines for many areas of everyday life. “Dobra Gospodyni” [The Good Housewife], an illustrated weekly magazine for women (1901–1915), was a magazine dedicated entirely to providing counselling for women and was a cheaper substitute for popular non-serial publications. i.e. guide books. Conclusions: As results from the research, a lot of space is devoted to the issues devoted to tasks and responsibilities of parents, especially mothers, in the areas of moral, aesthetic, religious, physical and sexual education of children and young people, as well as tips in the organization of home teaching for children (with special emphasis on girls).
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVII, (1/2018); 51-84
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasopismo dla rodzin „Opiekun Domowy” (1865–1876) – o rodzinie i wychowaniu
    Family magazine („The Home Carer”) (1865–1876) – about family and education
    Autorzy:
    Jakubiak, Krzysztof
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127969.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    rodzina
    wychowanie
    prasa rodzinna
    XIX wiek
    „Opiekun Domowy”
    porady
    family
    upbringing
    family press
    19th century
    “Opiekun Domowy”
    advice columns
    Opis:
    Cel. Celem niniejszego opracowania jest zwrócenie uwagi na nasilone w drugiej połowie XIX w. w Królestwie Polskim zainteresowanie publicystów pism rodzinnych – rodziną jako środowiskiem wychowawczym. Dokonana zostanie historyczna rekonstrukcja wzorca rodziny i idei wychowania w niej, wypracowywanych i propagowanych na łamach warszawskiego czasopisma rodzinnego „Opiekun Domowy” z lat 1865–1876. Metody. prasoznawcza jakościowa analiza źródła (tekstu czasopisma) z perspektywy historyczno-pedagogicznej, metoda indukcyjna. Wnioski. Dokonana analiza źródłowa pozwala stwierdzić, że czasopismo „Opiekun Domowy” wpisuje się w popularny w II połowie XIX wieku typ czasopism rodzinnych. Propagowano na jego łamach tradycyjny model rodziny, głównie niższych stanów, choć popularyzowane wartości i wzorce życia rodzinnego adekwatne były dla wszystkich typów rodzin funkcjonujących w XIX-wiecznym społeczeństwie. Liczne wskazówki oraz porady wychowawcze dotyczące celów, form, metod wychowania rodzinnego, zamieszczane na łamach badanego pisma, dotyczące zarówno wychowania moralnego, religijnego, zdrowotnego, jak i kształcenia intelektualnego dziecka, miały na celu kształtowanie i podnoszenie kultury pedagogicznej rodziców.
    Aim. The present study aims at drawing attention to the increased interest of family journalists in the family as an educational environment in the second half of the nineteenth century in the Kingdom of Poland. It will provide the historical reconstruction of the family model and the ideas of family upbringing, which were developed and propagated in the Warsaw family magazine “Opiekun Domowy” (“Home Carer” or “Home Caregiver”) from 1865-1876. Methods. qualitative analysis of the source (magazine text) from a historical and pedagogical perspective. Conclusions. The source analysis shows that the magazine “Opiekun Domowy” is part of the popular family magazine type in the second half of the 19th century. It promoted the traditional family model, mainly of the lower classes, although popularized values and models of family life were adequate for all types of families functioning in the nineteenth-century society. Numerous tips and educational advice on the goals, forms, and methods of family education were published in the pages of the study, concerning the moral, religious, health, and intellectual education of a child, were aimed at shaping and raising the pedagogical awareness of parents.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2019, XXI, (2/2019); 17-53
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyczne przewodniki wychowania. Problematyka poradników wychowawczych dla rodziców z lat 1900–1939
    Practical Guides for Upbringing. The issue of parenting guides in years 1900–1939
    Autorzy:
    Małek, Agnieszka
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2123391.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    dziecko
    poradniki
    wychowanie
    początek XX wieku
    Druga Rzeczypospolita
    child
    guidebooks
    upbringing
    the beginning of 20th century
    Second Polish Republic
    Opis:
    Cel: Celem podjętych badań jest próba charakterystyki specyfiki wydawnictw poradnikowych adresowanych do rodziców w pierwszej połowie XX stulecia (do 1939 r.), a przede wszystkim dokonanie problemowej systematyki poruszanych na stronach poradników zagadnień. Metody: Jakościowa analiza treści materiału źródłowego z perspektywy historyczno-pedagogicznej. Wyniki: Odtworzenie oraz porównanie pod względem merytorycznym poszczególnych porad i wskazówek pozwoliło na ukazanie ewolucji i przemian, jakie dokonały się w badanym okresie rozwoju literatury poradnikowej w poglądach dotyczących wychowania dziecka na każdym etapie jego rozwoju. Wnioski: Jak wynika z dokonanych ustaleń, ukazujące się w badanym okresie poradniki zawierały wskazówki oraz przestrogi dotyczące wszystkich sfer oraz okresów życia dzieci, co czyniło je praktycznymi przewodnikami wychowania. Z publikacji tych zarówno rodzice, jak i ich opiekunowie oraz wychowawcy mogli czerpać wiedzę dotyczącą nie tylko opieki i pielęgnacji, ale też wszystkich dziedzin wychowania – fizycznego, zdrowotnego, moralnego, religijnego, patriotycznego, seksualnego, kształcenia umysłu oraz aktywności zabawowej.
    Aim: The aim of this research is to characterize the first half of 20th-century publishers of parenting books and, most importantly, to systematize the problems covered in those guides. Methods: Qualitative text analysis from a historical and pedagogical perspective. Results: The reconstruction and comparison of the particular tips and their merits will show the changes in people’s perception of upbringing that took place during period 1900–1939 of the development of parenting guides. Conclusions: As results from the research arrangements the guidebooks for parents contained guidelines and cautions concerning all spheres and periods of children’s lives, which made them practical guides to upbringing. From these publications both parents and child’s educators could learn about care, but also all areas of education: physical, health, moral, religious, patriotic, sexual, intellectual and playful activity.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVIII, (2/2018); 175-201
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wychowanie zdrowotne i higiena dzieci i młodzieży w świetle poradników dla rodziców z lat 1850-1970 – zarys problematyki
    Children and youth health education and hygiene in the light of guides for parents (1850-1977)
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Małek, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/544864.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Tematy:
    historia wychowania
    dzieci
    młodzież
    higiena
    poradniki
    wychowanie zdrowotne
    zdrowie
    XIX i XX wiek
    Opis:
    Przedmiotem analiz uczyniono problematykę wychowania zdrowotnego i higieny dzieci i młodzieży w świetle poradników z lat 1850-1970. Celem podjętych badań jest próba odtworzenia, systematyki, a przede wszystkim ukazania ewolucji porad i wskazówek ze wskazanego zakresu w ponadstuletnim okresie rozwoju literatury poradnikowej. Podstawą źródłową analizowanej problematyki uczynione zostaną poradniki wychowawcze oraz higieniczne dla rodziców, wychowawców oraz opiekunów dzieci i młodzieży okresu zaborów, II RP oraz PRL. Zamieszczane w tym okresie na stronach poradników informacje i porady obrazują przemiany w postrzeganiu i rozumieniu zasad higieny, troski o zdrowie i propagowania zdrowego stylu życia dzieci i młodzieży, będących konsekwencją zmian na polu nauk medycznych, higienicznych oraz pedagogicznych.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2015, 2; 85-124
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdanie z Seminarium naukowo-metodycznego „Dzieci wojny i dzieci uchodźcy – o prawach dzieci z różnych perspektyw” Bydgoszcz, 17 maja 2018 roku
    Autorzy:
    Nawrot-Borowska, Monika
    Krauze, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/921300.pdf
    Data publikacji:
    2018-04-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    Sprawozdanie z Seminarium naukowo-metodycznego „Dzieci wojny i dzieci uchodźcy – o prawach dzieci z różnych perspektyw” Bydgoszcz, 17 maja 2018 roku
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2018, 48; 415-417
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prof. dr hab. Andrzej Michał Tomasz de Tchorzewski (1943–2024) – działalność akademicka i twórczość naukowa
    Autorzy:
    Jakubiak, Krzysztof
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37215845.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Związek Nauczycielstwa Polskiego
    Tematy:
    Prof. dr hab. Andrzej Michał de Tchorzewski
    biography
    academic work
    scientific production
    pedagogy
    theory of education
    Opis:
    Aim: A description of Prof. dr hab. Andrzej M. de Tchorzewski’s scientific work, life and career. Methods: A qualitative analysis of the contents of documents. Results: A presentation of Prof. dr hab. Andrzej M. de Tchorzewski’s scientific profile and career. Conclusions: Prof. Andrzej M. de Tchorzewski was an outstanding scholar, educator, teacher and an academic lecturer, as well as an active participant and organiser of university life in Poland. He contributed to the development of the theory of education, pedeutology, teaching deontology, pedagogical axiology and family pedagogy. His numerous scientific papers have entered the permanent scientific achievements of Polish pedagogy.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Oświatowy; 2024, LXVII, 1-2; 45-59
    0033-2178
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Oświatowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rodzina polska w XIX wieku jako środowisko wychowawcze i jej funkcja edukacyjna
    The Polish Family as an Educational Environment in the 19th Century, and Its Educational Function
    Autorzy:
    Jakubiak, Krzysztof
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/970084.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-04
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    rodzina polska
    wychowanie w rodzinie
    funkcja edukacyjna rodziny
    zabory
    XIX wiek
    Family
    Polish family at XIX century
    family upbringing
    educational function of the family
    Opis:
    Niniejsze opracowanie poświęcone jest naturalnemu środowisku wychowawczemu, jakim jest rodzina. Przedmiotem badań uczyniono jej funkcję edukacyjną, ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki jej uwarunkowań, przejawów i sposobów realizacji. Podjęto się charakterystyki specyfiki modelu rodziny polskiej w XIX wieku, dokonujących się w nim przemian i warunkujących je czynników. Można stwierdzić, iż upowszechniany w XIX stuleciu model rodziny jako środowiska wychowawczego był na tyle uniwersalny, a nawet atrakcyjny, że mógł być i bywał przyjmowany przez rodziny z różnych warstw społecznych. Sądzono, że każda rodzina bez względu na jej status społeczny jest pierwszym i najważniejszym środowiskiem wychowawczym. Każda rodzina bowiem, bez względu na jej miejsce w stratyfikacji społecznej, pełniła znaczącą funkcję edukacyjną i kształtowała osobowość dzieci całokształtem organizacji i treści swego życia. Funkcja edukacyjna rodziny przejawiała się w wyznawanym i wpajanym młodemu pokoleniu systemie wartości, atmosferze domu, występujących w rodzinie wzorach zachowań, układzie stosunków i relacji w niej panujących, podziale ról rodzinnych, czynnościach wykonywanych przez poszczególnych jej członków – domowników. Opisany model rodziny i realizacja funkcji edukacyjnej na jej gruncie podlegały zmianom wraz z przemianami cywilizacyjnymi i społeczno-ekonomicznymi, które dokonywały się już od pierwszych dekad XX wieku.
    In the history of Poland the family has determined for centuries not only the vitality of family traditions, but also the shaping of the face of the nation, its mentality, and scale of openness. Especially in the 19th and the early 20th century, the “institution” of the family home played a unique role. This was due, inter alia, to the political situation experienced by the Polish nation under the partitions. The family model popularized in the 19th century was so versatile, and even attractive, that it could be, and was, frequently adopted by families from different social classes. The majority of 19th-century educators and journalists did not particularly distinguish between the educational functions to be met by families belonging to various social classes. It was believed that every family, regardless of its social status, was the first and most important educational environment. For it was the family, regardless of its place in the social stratification, that performed an important educational function, and shaped the personality of children through the entirety of its organization, and the content of its life. The educational function of the family manifested itself in the system of values, home atmosphere, patterns of behaviour occurring in the family, the system of relations and relationships prevailing in it, the division of family roles, and the activities performed by each of its members-the household, professed by and instilled in the younger generation. It was in the family, from the parents, grandparents, and its other members that children learnt the Polish language, respect for local traditions, the principles of the Catholic faith, piety, and patriotism. A special role in the implementation of educational functions, regardless of social class, was attributed to the mother as the patron of hearth and home, the first teacher of the mother tongue and the principles of the faith. Education in the family was to supplement or replace education in the state schools of the partition powers. The described model of the family was subject to alterations along with the civilizational and socio-economic changes that were taking place already during the early decades of the 20th century.
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 15-46
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idee i postulaty wychowania rodzinnego oraz edukacji domowej w świetle polskiego piśmiennictwa pedagogicznego od końca XVIII do początku XX wieku
    Ideas and postulates of family education and home education in the light of polish pedagogical literature from the end of the XVIIIth century till the beginning of the XXth century
    Autorzy:
    Jakubiak, Krzysztof
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564607.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    wychowanie w rodzinie
    edukacja domowa
    piśmiennictwo pedagogiczne XVIII – XX w.
    education in family
    home education
    pedagogical literature of XVIII–XXth century
    Opis:
    Przedmiotem artykułu uczyniono idee i postulaty wychowania rodzinnego formułowane na stronach polskiego piśmiennictwa pedagogicznego. Zaprezentowane ustalenia historiograficzne i wnioski oparte zostały na analizie źródłowej zarówno pism, podręczników i poradników pedagogicznych, wychowawczych, jak i artykułów z prasy pedagogicznej, rodzinnej, kobiecej i społeczno-literackiej. Cezury czasowe obejmują okres od końca wieku XVIII do początku wieku XX. Na tle koncepcji wychowania rodzinnego formułowanych w pismach pedagogicznych ukazane zostaną także zalecenia dla organizacji edukacji domowej, która realizowana była właśnie na gruncie rodziny.
    The subject of the article was ideas and postulates of family education, formulated in polish pedagogical literature. Presented histographical findings and conclusions were based on source analysis of magazines, textbooks and educational guides as well as on articles from pedagogical, family, women’s and socio-literary press. The time frames cover the period from the end of the XVIIIth century till the end of the XXth century. At the background of the conception of family education formulated in pedagogical press, the author presented also recommendations for organization of home education, which was implemented on the grounds of the family.
    Źródło:
    Kultura – Przemiany – Edukacja; 2018, 6; 22-45
    2300-9888
    2544-1205
    Pojawia się w:
    Kultura – Przemiany – Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Silva rerum nowoczesnego dzieciństwa. Zalecenia dotyczące przedmiotów w otoczeniu dziecka w polskich poradnikach na początku XX w.
    Silva rerum of modern childhood. Recommendations regarding the objects in the child’s environment in Polish how-to books at the beginning of the 20th century
    Autorzy:
    Bołdyrew, Aneta
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407990.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    modernity
    childhood
    the Kingdom of Poland
    items
    how-to books
    the beginning of the 20th century
    nowoczesność
    dzieciństwo
    Królestwo Polskie
    rzeczy
    poradniki
    początek XX w.
    Opis:
    Niniejszy artykuł podejmuje problem znaczenia przedmiotów w wychowaniu dzieci na początku XX w. w świetle polskich poradników dotyczących opieki i edukacji. Analizie poddano wybrane, poczytne poradniki publikowane w Królestwie Polskim (głównie w Warszawie). Przedmiotem badań są „opowieści o przedmiotach” dla dziecka oraz w otoczeniu dziecka. Celem artykułu jest ustalenie, jakie materialności i zalecenia ich dotyczące pojawiały się w poradnikach. Przedmiotem analizy jest także problem tego, jakie funkcje, zadania i znaczenia nadawano artefaktom, które przedstawiano jako przedmioty mające służyć tworzeniu wizji „nowoczesnego dzieciństwa” i „nowoczesnego rodzicielstwa”. Z powodu obszerności tematu zaprezentowane zostaną postulaty dotyczące zabawek i przedmiotów zalecanych w procesie kształcenia dziecka, głównie w środowisku domowym.
    This article addresses the problem of the significance of objects in the upbringing of children at the beginning of the 20th century, in the light of Polish how-to books on care and education. The analysis includes selected widely read handbooks published in the Kingdom of Poland (primarily in Warsaw). The subject of research is “object stories” for the child and in the child’s environment. The article seeks to determine what materialities and recommendations regarding them appeared in the how-to books. The text also studies the issue of what functions, tasks, and meanings were assigned to artefacts that were presented as objects intended to create a vision of “modern childhood” and “modern parenting.” Due to the voluminous nature of the topic, postulates are presented regarding toys and items recommended in the child's education process, mainly in the home environment.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 1, 30; 227-240
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inetta Nowosad, Katarzyna Tomasik-Abdelsamie Przedszkola w Niemczech. Między siłą tradycji a wyzwaniami przyszłości, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2020, ss. 432
    Autorzy:
    Kabacińska-Łuczak, Katarzyna
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1075387.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2020, 59; 340-346
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wymarzony prezent pod choinkę. O zabawkach świątecznych w literaturze i czasopismach adresowanych do dzieci II połowy XIX i początku XX wieku
    A Dream Christmas Gift. On Christimas Toys in Children’s Literature and Magazines of the 2nd Half of the 19th c. and the Early 20th c.
    Autorzy:
    Kabacińska-Łuczak, Katarzyna
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15840979.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    children’s toy
    literature
    Christmas
    Opis:
    Timeless attributes of children’s games, i.e. toys, have been made the subject of research. The authors focus on the toys received by children from Polish families during Christmas. The aim of these analyses is therefore to characterise Christmas children’s toys presented in two types of sources intentionally addressed to children: children’s literature and press. The research covers the second half of the 19th century and the beginning of the following century. The article in its subject matter refers to the Authors’ earlier research on Christmas toys and is in line with the ever developing trend of research on toys from the historical and pedagogical perspective.
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2018, 49; 77-105
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziecięce zabawki świąteczne w świetle wybranych źródeł ikonograficznych 2. połowy XIX i początku XX wieku
    Children’s Christmas Toys in the Light of Selected Iconographic Sources from the 2nd Half of the 19th and the Beginning of the 20th Century
    Autorzy:
    Kabacińska-Łuczak, Katarzyna
    Nawrot-Borowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/915741.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-19
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    children’s toys
    Christmas
    gifts
    iconographic sources
    second half of the 19th and beginning of the 20th century
    press graphics
    Christmas cards
    photography
    Opis:
    The aim of this study is the reconstruction of children’s toys received by them during the Christmas period in the second half of the 19th and at the beginning of the 20th century. In its subject matter, the article refers, on the one hand, to the deliberations about Christmas toys and, on the other hand, it is part of the ever-growing trend of research on children’s toys from the historical and pedagogical perspective. The text is part of the triptych prepared by the authors on the subject of children’s Christmas toys during the period of Partitions of Poland. Selected iconographic sources – press graphics, Christmas postcards and photographs on which children’s toys can be found, comprise the source basis of this part. They are sources important for cognitive reasons, because they show the image of toys of the time, their appearance, shape, size, the way they were made, decorated, etc. They also indicate which toys were particularly popular (fashionable) and liked by children in the analysed period, and show the ways they were used.
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2017, 46; 89-112
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dorota Żołądź-Strzelczyk, Izabela Gomułka, Katarzyna Kabacińska-Łuczak, Monika Nawrot-Borowska Dzieje zabawek dziecięcych na ziemiach polskich do początku XX wieku
    Autorzy:
    Małgorzata, Ogonowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/892418.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Opis:
    -
    Źródło:
    Kwartalnik Pedagogiczny; 2018, 63(4(250)); 303-307
    0023-5938
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dorota Żołądź-Strzelczyk, Izabela Gomułka, Katarzyna Kabacińska-Łuczak, Monika Nawrot-Borowska, Dzieje zabawek dziecięcych na ziemiach polskich do początku XX wieku, Wrocław 2016, ss. 471
    Autorzy:
    Wałęga, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956937.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2017, 37; 177-181
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krzysztof Jakubiak, Monika Nawrot-Borowska: Dziecko i dzieciństwo na ziemiach polskich w źródłach narracyjnych i ikonograficznych z drugiej połowy XIX i początku XX wieku, Toruń 2021, s. 521
    Autorzy:
    Smołalski, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2078062.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Związek Nauczycielstwa Polskiego
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Oświatowy; 2022, LXV, 1-2; 157-159
    0033-2178
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Oświatowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monika Nawrot-Borowska, "Nauczanie domowe na ziemiach polskich w II połowie XIX i początkach XX wieku – zapatrywania teoretyczne i praktyka", Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2011, ss. 574
    Autorzy:
    Bołdyrew, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687809.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2012, 10; 278-283
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krzysztof Jakubiak, Monika Nawrot-Borowska, Dziecko i dzieciństwo na ziemiach polskich w źródłach narracyjnych i ikonograficznych z drugiej połowy XIX i początku XX wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2021, ss. 521
    Autorzy:
    Kabacińska-Łuczak, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50419888.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2022, 64; 163-166
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Katarzyna Kabacińska-Łuczak, Monika Nawrot-Borowska, O zwykłych przedmiotach w niezwykłej codzienności. Bożonarodzeniowe zabawki dla dzieci na ziemiach polskich w II połowie XIX i na początku XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018, ss. 300
    Autorzy:
    Wojewoda, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/921065.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Opis:
    Katarzyna Kabacińska-Łuczak, Monika Nawrot-Borowska, O zwykłych przedmiotach w niezwykłej codzienności. Bożonarodzeniowe zabawki dla dzieci na ziemiach polskich w II połowie XIX i na początku XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018, ss. 300
    Źródło:
    Studia Edukacyjne; 2018, 51; 557-558
    1233-6688
    Pojawia się w:
    Studia Edukacyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Barriers to Knowledge Sharing for Prosumers and Global Team Employees
    Autorzy:
    Sołek-Borowska, Celina
    Eisenbardt, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426086.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
    Tematy:
    global teams
    consumer
    prosumer
    enterprise
    knowledge sharing
    knowledge sharing barriers
    Opis:
    The main purpose of this paper is to determine which barriers are significant for prosumers and global team employees, and in turn what can discourage them from knowledge sharing. The main assumption was that prosumers and employees can share knowledge seamlessly, but that very often they are reluctant to do so. It seems to be a challenge for businesses to know which barriers hinder prosumers and employees in sharing knowledge. To find the answer to the main and specific research questions, as well as to present a complete picture of knowledge sharing barriers from the employee and prosumer perspectives, we combined two research methods in our study – qualitative and quantitative. The research process embraced a survey among prosumers and interviews with global team employees. The contribution of this paper is twofold: (1) a knowledge sharing barriers analysis, and (2) a conceptual framework development which presents the common barriers for knowledge sharing amongst prosumers and employees of global teams, to fulfil the research gap extant in the literature.
    Źródło:
    e-mentor. Czasopismo naukowe Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie; 2019, 3 (80); 58-66
    1731-6758
    1731-7428
    Pojawia się w:
    e-mentor. Czasopismo naukowe Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poziom wiedzy kobiet z terenów wiejskich na temat raka piersi
    Knowledge of breast cancer among women living in rural areas
    Autorzy:
    Karczmarek-Borowska, Bożenna
    Stryjkowska, Aleksandra
    Grądalska-Lampart, Monika
    Grybel, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437915.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    rak piersi
    czynniki ryzyka
    objawy
    badania przesiewowe
    breast cancer
    risk factors
    symptoms
    screening
    Opis:
    Celem pracy była ocena wiedzy kobiet mieszkających na terenach wiejskich na temat profilaktyki, czynników ryzyka, objawów klinicznych oraz badań przesiewowych w raku piersi, w zależności od wieku i wykształcenia. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w grupie 80 kobiet, zamieszkałych na wsi w województwie małopolskim. W badaniu wykorzystywano autorskie kwestionariusze ankietowe. Wyniki: Nie wykazano istotnych statystycznie różnic pomiędzy wiekiem i wykształceniem a znajomością czynników ryzyka, objawów klinicznych i badań przesiewowych w raku piersi. 93,75% respondentek zaznaczyło czynniki genetyczne jako czynnik ryzyka. 86,25% kobiet uważa, że obecność twardych, bezbolesnych guzków stanowi objaw raka piersi. 90% kobiet wskazało mammografię jako podstawowe badanie przesiewowe. Zaobserwowano istotną statystycznie różnicę dotyczącą znajomości badania mammograficznego (p=0,004) oraz wieku rozpoczęcia wykonywania badania przesiewowego w grupach wiekowych (p=0,008). Kobiety powyżej 50. roku życia zdecydowanie częściej zaznaczały właściwe odpowiedzi. Kobiety z wyższym wykształceniem prezentują większą wiedzę w zakresie samobadania piersi (p=0,058). 78,75% kobiet wskazało jako źródło wiedzy na temat raka piersi media, a 27% ankietowanych wiedzę uzyskaną od lekarzy. Wnioski: Znajomość czynników ryzyka zachorowania na raka piersi oraz wiedzy na temat profilaktyki jest niewystarczająca. Największe znaczenie w propagowaniu wiedzy na temat raka piersi według badanych kobiet mają media.
    The aim of this study was to evaluate the level of knowledge on prevention, risk factors, symptoms and screening for breast cancer among women living in rural areas, depending on their age and education. Material and Methods: The study was conducted in a group of 80 women living in rural areas of the Małopolska province and was based on the original questionnaire survey. Results: There were no statistically significant differences between age and education, and knowledge of risk factors, clinical symptoms and screening for breast cancer. 93.75% of the respondents indicated genetic factors as a risk factor. 86.25% of the women believe that the presence of hard, painless nodules is a symptom of breast cancer. 90% of the women indicated mammography as the primary screening test. There was a statistically significant difference in the knowledge of mammography (p = 0.004) and the age of commencement of this form of screening in the age groups (p = 0.008). The women over the age of 50 indicated much more appropriate response. The women with higher education represent greater knowledge on breast self-examination (p = 0.058). 78.75% of women identified media as the major source of information about breast cancer and 27% of respondents indicated doctors as their source of medical knowledge. Conclusions: Knowledge of risk factors for breast cancer and knowledge of prevention is insufficient. The mass media are seen as the main source of information about breast cancer.
    Źródło:
    Medical Review; 2013, 3; 298-310
    2450-6761
    Pojawia się w:
    Medical Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Endurance training of the respiratory muscles –literature research
    Trening wytrzymałości mięśni oddechowych – przegląd piśmiennictwa
    Autorzy:
    Perenc, Lidia
    Karczmarek-Borowska, Bożenna
    Tymczak, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437863.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    respiratory muscles endurance training
    normocapnic hyperventilation SpiroTiger
    trening wytrzymałościowy mięśni oddechowych
    normokapniczna hiperwentylacja SpiroTiger
    Opis:
    Introduction. In 1976, Leith and Bradley proved that strength and endurance of the respiratory muscles in young healthy volunteers could be successfully trained using respiratory muscle endurance training. In 1992 Urs Boutellier and Christina Spengler’s cooperation resulted in the construction and distribution of SpiroTiger training device. Aim of the study. To analyze available data on monitoring and documenting changes after the respiratory muscles endurance training. Presentation of changes after specific training in the athletes, healthy and chronically ill individuals. Material and methods. Literature Research and the PubMed database analysis using the following keywords: respiratory muscles endurance training, normocapnic hyperventilation, SpiroTiger. Conclusions. Monitoring and documentation of changes in the lung and respiratory muscle function and endurance under the influence of the training can be conducted in a manner consistent with evidence-based medicine. Improved respiratory muscle endurance and ability to perform the effort was observed in the athletes, healthy adults and chronically ill patients under the influence of the training.
    Wprowadzenie. W 1976 roku Leith i Bradley udowodnili, że można kształtować siłę i wytrzymałość mięśni oddechowych u młodych, zdrowych ochotników za pomocą treningu wytrzymałości mięśni oddechowych. Współpraca Ursa Boutelliera i Christiny Spengler prowadzona w 1992 roku zaowocowała konstrukcją urządzenia treningowego SpiroTiger i jego rozpowszechnieniem. Cel pracy. Przeanalizowanie dostępnych danych na temat monitorowania i dokumentowania zmian po treningu wytrzymałościowym mięśni oddechowych. Przedstawienie zmian pod wpływem specyficznego treningu u sportowców i osób zdrowych oraz przewlekle chorych. Materiał i metoda. Przegląd i analiza piśmiennictwa z wykorzystaniem bazy danych PubMed i słów kluczowych: trening wytrzymałościowy mięśni oddechowych, normokapniczna hiperwentylacja, SpiroTiger. Wnioski. Monitorowanie i dokumentowanie zmian czynności płuc i mięśni oddechowych oraz wytrzymałości pod wpływem treningu można prowadzić w sposób zgodny z medycyną popartą faktami. Pod wpływem treningu u sportowców i osób dorosłych, zdrowych oraz u przewlekle chorych następuje poprawa wytrzymałości mięśni oddechowych i zdolności do wykonywania wysiłku.
    Źródło:
    Medical Review; 2016, 2; 193-208
    2450-6761
    Pojawia się w:
    Medical Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dynamika rozwoju morfofunkcjonalnego dziewcząt w wieku 13–15 lat
    Dynamics of morphofunctional development of girls aged 13 to 15
    Autorzy:
    Tymczak, Monika
    Pop, Teresa
    Karczmarek-Borowska, Bożenna
    Pitak, Mariola
    Kultys, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437889.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    sprawność motoryczna
    EUROFIT
    cechy somatyczne
    motor skills
    somatic features
    Opis:
    Wstęp: Zainteresowanie motorycznością człowieka rozwija się od niemalże początku jego dziejów. Stan i przemiany w zakresie motoryczności młodzieży są obecnie elementem strategii edukacyjnej państwa. Cel pracy: Celem pracy jest określenie różnic pomiędzy podstawowymi cechami somatycznymi dziewcząt w wieku 13, 14 i 15 lat, jak również analiza ogólnej sprawności motorycznej dziewcząt poddanych badaniom. Materiał i metody: Do badań zakwalifiowano 135 uczennic Zespołu Szkół w Starej Wsi w wieku 13, 14 i 15 lat. Każda z grup wiekowych liczyła 45 osób. Badanie przeprowadzono w kwietniu 2013 roku. U badanych wykonano pomiary podstawowych cech somatycznych: wysokości i masy ciała oraz zbadano zdolności motoryczne testem EUROFIT, a następnie zestawiono próby w poszczególnych grupach wiekowych. Wyniki: Uzyskano statystycznie istotne różnice zwinności, gibkości oraz siły statycznej w zależności od cech somatycznych badanych. Wnioski: 1. Dziewczęta charakteryzują się stopniowym rozwojem wysokości ciała oraz masy ciała. 2. Wraz ze wzrostem parametru wysokości ciała zaobserwowano obniżenie zwinności badanych dziewcząt. 3. Wykazano wprost proporcjonalną zależność pomiędzy masą ciała a siłą statyczną dziewcząt z badanych grup wiekowych. 4. W grupie 13- i 14-latek odnotowano istotną statystycznie zależność masy ciała i gibkości.
    Introduction: People have been interested in human motor skills since the dawn of time. Nowadays, the condition and the changes in the youth’s motor skills have been an element of educational strategy of Poland. Aim: The objective was to determine the diffrences between the basic somatic features among girls at the age of 13, 14, 15, as well as, the analysis of the overall motor performance of girls. Material and methods: The study included 135 girls at the age of 13, 14, 15 from School Complex in Stara Wieś. Each age group included 45 subjects. The study was conducted in April 2013. Basic somatic features such as height, body weight were measured in accordance with EUROFIT test and then the taken measurements were compared within the age groups. Results: Differences in agility, flexibility and static force depending on the somatic features were statistically signifiant. Conclusions: 1. The girls were characterized by the gradual growth in height and weight 2. As the height parameter increases, the agility of the girls decreases. 3. The study indicated that the correlation between the static force and body weight within the age groups was directly proportional. 4. The correlation between body weight and flxibility of the 13 and 14 year old girls was statistically signifiant.
    Źródło:
    Medical Review; 2015, 1; 31-40
    2450-6761
    Pojawia się w:
    Medical Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ odpowiedzialnego zarządzania na ograniczenie negatywnych skutków pandemii
    Responsible Management and Irresponsible Effects of COVID-19 Pandemic in a Hybrid Enterprise
    Autorzy:
    Zajkowska, Monika
    Sołek-Borowska, Celina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18653985.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-12
    Wydawca:
    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
    Tematy:
    hybrid enterprise
    COVID-19 pandemic
    responsible management
    practices of responsible management
    odpowiedzialne zarządzanie
    pandemia COVID-19
    praktyki odpowiedzialengo zarządzania
    Opis:
    Przejście w kierunku stosowania odpowiedzialnych praktyk zarządzania przedsiębiorstwem wymaga zmiany w wielu obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Dodatkowym wyzwaniem jest ich realizacja w warunkach zmian działalności przedsiębiorstw wywołanych pandemią COVID-19. Jednym z kierunków działań w tym czasie jest przyjęcie strategii zarządzania uwzględniającej równowagę interesów społecznych, środowiskowych i ekonomicznych. Celem niniejszego artykułu jest analiza praktyk odpowiedzialnego zarządzania podejmowanych przez przedsiębiorstwa w obszarze zarządzania, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu pandemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2. Podstawę do wnioskowania stanowiły wyniki badań przeprowadzonych w sierpniu 2021 r. na próbie badawczej 1007 celowo dobranych małych, średnich i dużych przedsiębiorstw w ramach projektu badawczego pn. „Barometr odpowiedzialnego zarządzania” prowadzonego przez Instytut Zarządzania SGH.
    The transition towards the application of responsible corporate management practices requires changes in many areas of enterprise operations. An additional challenge is their implementation under the conditions of changes in enterprise operations caused by the COVID-19 pandemic. One of the courses of action at this time is to adopt a management strategy that considers the balance of social, environmental and economic interests. The purpose of this article is to analyse responsible management practices undertaken by enterprises in the area of management with particular emphasis on the impact of the SARS-Covid-2 pandemic. Conclusions rely on the results of research carried out in July 2021 on a research sample of 1007 purposively selected small, medium and large enterprises as part of the research project entitled “Responsible Management Barometer” conducted by the Institute of Management of the Warsaw School of Economics (SGH).
    Źródło:
    Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów; 2022, 184; 111-124
    1234-8872
    2657-5620
    Pojawia się w:
    Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epidemiological analysis of morbidity and mortality from breast cancer including screening in Podkarpackie voivodeship in the years 1999–2010
    Analiza epidemiologiczna zachorowalności i umieralności na raka piersi z uwzględnieniem skryningu w województwie podkarpackim w latach 1999–2010
    Autorzy:
    Grądalska-Lampart, Monika
    Karczmarek-Borowska, Bożenna
    Stryjkowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/437619.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    breast cancer
    morbidity
    mortality
    screening
    rak piersi
    zachorowania
    zgony
    badania przesiewowe
    Opis:
    Introduction: In Pokarpackie voivodeship a continuous increase in morbidity and mortality from breast cancer in women is observed. In the years 1999-2010 a 56% increase in morbidity and 4,8% increase in mortality was reported. The aim of the study was to assess the trends in morbidity and mortality from breast cancer in women in Podkarpackie voivodeship in the years 1999-2010. Materials and methods: 6 851 breast cancer cases and 2 627 deaths from breast cancer in women were analysed. Crude morbidity and mortality rates, standardized morbidity and mortality rates, structure rates and the participation of breast cancer cases detected in the screening programme were formulated. Results: In 2010 an increase in breast cancer cases by 235 of newly diagnosed cases was observed in Podkarpackie voivodeship, in comparison with 1999. Crude and standardized rates of morbidity showed a rising tendency from 38,5/100 000 (standardized rate 28,6/100 000) in 1999 to 60,2/100 000 (standardized rate 39,4/100 000) in 2010. Mortality rates remained stable from 19,2/100 000 in 1999 to 20,2/100 000 in 2010. Standardized mortality rates showed a subtle decrease from 13,3/100 000 in 1999 to 11,5/100 000 in 2010. High differentiation in morbidity and mortality from breast cancer was observed in 2010 in the districts of Podkarpackie voivodeship. Morbidity rates ranged between 25,4-132,9/100 000, whereas mortality rates ranged between 0,0-44,4/100 000. The percentage share of breast cancer cases detected in the screening program in 2006-2010 increased by 19,5%. Conclusions: In the years 1999-2010 the morbidity and mortality rates were lower in Podkarpackie voivodeship in comparison with the same rates for Poland in the same time. In the districts of Podkarpackie voivodeship in 2010 the highest value of the morbidity rate in Lesko District was 5-fold higher than the value found in Tarnobrzeg District, whereas the mortality rate in Strzyżów District was 44-fold higher in comparison with Bieszczady District. The percentage share of breast cancer cases detected in the screening programme increased in the years 2006-2010 from 3,7% to 23,2%.
    Wstęp: W województwie podkarpackim obserwuje się stały wzrost zachorowań i zgonów na raka piersi u kobiet. W latach 1999-2010 zanotowano 56% przyrost zachorowań oraz wzrost zgonów o 4,8%. Celem pracy była ocena trendów zachorowalności i umieralności na raka piersi u kobiet w województwie podkarpackim w latach 1999-2010. Materiał i metody: Analizie poddano 6 851 zachorowań i 2 627 zgonów z powodu nowotworu złośliwego piersi. Zostały opracowane współczynniki surowe zachorowalności i umieralności, współczynniki standaryzowane zachorowalności i umieralności, wskaźniki struktury oraz udział wykrytych raków piersi w programie skryningowym. Wyniki: W 2010 roku w województwie podkarpackim zanotowano, w porównaniu do 1999 roku, wzrost rozpoznań na raka piersi u kobiet o 235 nowych przypadków. Współczynniki surowe i standaryzowane zachorowalności wykazały trend rosnący, od 38,5/100 000 (standaryzowany 28,6/100 000) w 1999 roku do 60,2/100 000 (standaryzowany 39,4/100 000) w 2010 roku. Umieralność utrzymuje się na stałym poziomie od 19,2/100 000 w 1999 roku do 20,2/100 000 w 2010 roku. Współczynniki standaryzowane umieralności zanotowały natomiast niewielki spadek z 13,3/100 000 w 1999 roku do 11,5/100 000 w 2010 roku. Zaobserwowano również duże zróżnicowanie zachorowalności i umieralności w powiatach województwa podkarpackiego w 2010 roku. Współczynniki zachorowalności wahały się w przedziale 25,4-132,9/100 000, natomiast współczynniki umieralności 0,0-44,4/100 000. Udział procentowy raków piersi wykrytych w programie przesiewowym w latach 2006–2010 wzrósł o 19,5%. Wnioski: W latach 1999–2010 w województwie podkarpackim współczynniki zachorowalności i umieralności przyjmowały wartości niższe niż współczynniki w tym samym czasie dla Polski. W powiatach województwa podkarpackiego w 2010 roku największa wartość współczynnika zachorowalności w powiecie leskim była 5-krotnie wyższa od wartości współczynnika w powiecie tarnobrzeskim, natomiast współczynnik umieralności w powiecie strzyżowskim był 44-krotnie wyższy niż w powiecie bieszczadzkim. Udział raków piersi wykrytych w skryningu wzrósł w latach 2006–2010 z 3,7% do 23,2%.
    Źródło:
    Medical Review; 2013, 1; 106-118
    2450-6761
    Pojawia się w:
    Medical Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-43 z 43

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies