Wszystkie pola: "Pomorze" - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:: Znaki graniczne z okolic Ginawy, gm. Węgorzyno
Boundary markers near the village of Ginawa, Węgorzyno commune
Autorzy:: Przybyła, Bogdan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1573387.pdf
Data publikacji:: 2020-12-31
Wydawca:: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:: Pomorze Zachodnie
ziemia łobeska
Ginawa
Kraina Zwierzyniecka
znaki graniczne
Western Pomerania
Łobez region
Zwierzynek region
boundry markers
Opis:: The article focuses on a previously unknown fragment of border located near the village of Ginawa, Węgorzyno commune, which is characterised by diverse marking indicating its long history. The border stones accompanied by glacial erratics are of special interest.
Źródło:: Materiały Zachodniopomorskie; 2020, 16; 339-347
0076-5236
Pojawia się w:: Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:: Znaczenie konfesji katolickiej w utrzymaniu polskości na Kaszubach na przełomie XIX i XX wieku
The role of Catholic confession in preserving Polishness in Kashubia at the turn of the 19th and 20th centuries
Autorzy:: Krawiec-Złotkowska, Krystyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/684347.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: historia i granice Kaszub
Pomorze Zachodnie
Pomorze Wschodnie
język kaszubski
Kościół katolicki
kulturkampf
Florian Ceynowa
Hieronim Derdowski
Aleksander Majkowski
polskość na Kaszubach
history and borders of Kashubia
Western Pomerania
Eastern Pomerania
Kashubian language
Catholic church
Polishness in Kashubia
Opis:: The study discusses issues concerning the historical boundaries of Kashubia and the relations of their inhabitants with the Catholic church. The author attempted to determine whether the confession had an impact on the preservation of Polishness in this specific area. For Kashubians are a region of Poland in which the Kashubian and Polish traditions (including religious ones) are cultivated as equivalent. Based on historical and linguistic studies as well as selected literary texts, it can be assumed that the Kashubian people, thanks to belonging to the Catholic church, did not get Germanized, as was the case in the Pomeranian region, dominated in the nineteenth century by Protestantism.
W studium zostały omówione zagadnienia dotyczące granic historycznych Kaszub i związków ich mieszkańców z Kościołem katolickim. Autorka podjęła próbę ustalenia, czy konfesja miała wpływ na utrzymanie polskości na tym specyficznym terenie. Kaszuby są bowiem regionem Polski, w którym tradycje kaszubskie i polskie (w tym również religijne) kultywuje się jako równoważne. Opierając się na opracowaniach historycznych i językoznawczych oraz wybranych tekstach literackich, można założyć, że naród kaszubski dzięki przynależności do Kościoła katolickiego nie uległ germanizacji, jak to miało miejsce na ziemi pomorskiej, zdominowanej w XIX w. przez protestantyzm.
Źródło:: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 207-231
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:: Zmienność stężenia ditlenku siarki i ditlenku azotu na Pomorzu w zależności od warunków meteorologicznych
Variability of sulfur dioxide and nitrogen dioxide concentrations in Pomerania in relation to meteorological conditions
Autorzy:: Czarnecka, M.
Kalbarczyk, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/337789.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: elementy meteorologiczne
Pomorze
zanieczyszczenia gazowe
gaseous pollution
meteorological elements
Pomerania
Opis:: Celem pracy była ocena zmienności stężenia ditlenku siarki i ditlenku azotu na Pomorzu w zależności od głównych elementów meteorologicznych. Zależność tę opisano za pomocą analizy korelacji oraz regresji pojedynczej i wielokrotnej, stosując program STATISTICA 6. W pracy uwzględniono dobowe wyniki stężenia SO₂ i NO₂ z dziesięciu stacji pomiarowych oraz wartości elementów meteorologicznych z lat 1993-2002 ze stacji meteorologicznych IMGW, położonych najbliżej stacji imisyjnych. Stwierdzono, że na stężenie ditlenku siarki oddziałuje głównie temperatura powietrza oraz liczba dni z opadem dobowym ≥ 0,5 mm, natomiast na stężenie ditlenku azotu - prędkość wiatru, liczba dni z opadem ≥ 0,5 mm oraz usłonecznienie rzeczywiste. Wpływ warunków meteorologicznych na stężenie SO₂ ujawnia się przede wszystkim zimą, podczas gdy na stężenie NO₂ - głównie jesienią.
The aim of the study was to assess variability of concentrations of sulfur dioxide and nitrogen dioxide in relation to main meteorological factors. This relationship was described by correlation analysis and linear and multiple regressions using the STATISTICA 6 software. 24 hour concentrations of SO₂ and NO₂ from ten measurement stations and meteorological factors gathered at IMGW meteorological stations closest to the immission stations in the period 1993 to 2002 were taken for the analysis. Air temperature and the number of days with 24 hour precipitation of ≥ 0.5 mm were found to mainly affect the concentrations of sulfur dioxide, whereas the wind velocity, the number of days with 24 hour precipitation of ≥ 0.5 mm and real solar radiation influenced the concentrations of nitrogen dioxide. The effect of meteorological conditions on the concentrations of sulfur dioxide was particularly visible in winter, while the concentrations of nitrogen dioxide were affected by meteorological conditions mainly in autumn.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, T. 5, z. spec.; 93-106
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:: Zmienność czasowa i przestrzenna susz w regionie Pomorza i Kujaw w okresie wzmożonych potrzeb wodnych kukurydzy
Spatial and temporal variability of droughts in the region of Pomorze and Kujawy during the period of high water needs of corn
Autorzy:: Żarski, J.
Kuśmierek-Tomaszewska, R.
Dudek, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/101460.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:: susza meteorologiczna
susza rolnicza
wskaźnik SPI
opady atmosferyczne
kukurydza
meteorological drought
agricultural drought
SPI
atmospheric precipitation
corn
Opis:: Podstawowym celem pracy, wykonanej w ramach strategii badawczej dotyczącej aktualnie zachodzących zmian klimatu regionalnego Pomorza i Kujaw było zaprzeczenie hipotezie o zwiększającej się częstości i intensywności występowania susz w okresie wzmożonych potrzeb wodnych kukurydzy, obejmującym miesiące czerwiec i lipiec, w latach 1981-2010. Praca miała także na celu potwierdzenie istotnej zależności między wskaźnikami charakteryzującymi suszę meteorologiczną i rolniczą. Materiał do badań stanowiły dane z pięciu meteorologicznych punktów pomiarowych zlokalizowanych w regionie. Zastosowano metody statystyczne stosowane w opracowaniach klimatologicznych, między innymi metodę trendów z zastosowaniem równań regresji liniowej. Średnie wieloletnie 1981-2010 wysokości opadów w okresie wzmożonych potrzeb wodnych kukurydzy (VI-VII) w miejscowościach regionu Pomorza i Kujaw cechowała zmienność przestrzenna wynosząca 22,6%. Częstość występowania susz meteorologicznych w okresie czerwca i lipca wyniosła 26,7-33,3%. Nie stwierdzono istotnych zmian częstości i intensywności występowania tych susz wraz upływem lat od 1981 do 2010. Produkcja kukurydzy w regionie Pomorza i Kujaw jest prowadzona w warunkach częstego występowania niedoborów opadów atmosferycznych w okresie wzmożonych potrzeb wodnych, które maksymalnie wynoszą od -91 do -124 mm, w zależności od miejscowości. Niedobory te nie wykazały istotnych, ukierunkowanych zmian w latach 1981-2010.
The objective of the work, carried out as part of research programme on current change of the regional climate, was to confirm the hypothesis about the increasing frequency and intensity of droughts occurring during the high water needs of corn, during the period of June and July, in the region of Pomorze and Kujawy in the years 1981-2010. Furthermore, the aim was to confirm a significant relationship between indicators characterizing meteorological and agricultural droughts. Material for the research was data from five meteorological measuring points located in the region. Statistical methods used in climatological studies were applied, particularly the method of trends. The average multi-annual totals (1981-2010) of rainfall in the period of high water needs of corn (June-July) in the region of the Pomorze and Kujawy were characterized by spatial variability amounts to 22.6%. The frequency of meteorological drought in June through July is 26.7-33.3%. In the analyzed period there were no significant changes in the frequency and intensity of these droughts with the passage of years. Rainfall shortages in corn production extend to maximum of - 91 to - 124 mm, depended on the locality. The shortages did not show any significant changes in the years of the study.
Źródło:: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2018, II/1; 407-419
1732-5587
Pojawia się w:: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:: Zmiany w populacji Theodoxus fluviatilis z rzeki Tywa (Pomorze Zachodnie) na tle warunków środowiska abiotycznego
The changes in the population of Theodoxus fluviatilis in the river Tywa western Pomerania (Pomorze Zachodnie) in the background of the abiotic habitat
Autorzy:: Zamkowski, T
Raczyńska, M
Grzeszczyk-Kowalska, A
Machula, S
Śliwa, P
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/949861.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: populacja Theodoxus fluviatilis
rzeka Tywa
zagęszczenie
biomasa
Opis:: W pracy przedstawiono badania zagęszczenia i biomasy brzuchonoga Theodoxus fluviatilis występującego w rzece Tywa (Pomorze Zachodnie). Stwierdzono, iż największy wpływ na zagęszczenie osobników tego gatunku mają następujące elementy środowiska: rodzaj dna, ilość pożywienia, głębokość wody, stopień jego przekształcenia. Nie zauważono natomiast zależności pomiędzy zagęszczeniem osobników a ich biomasą.
The paper presents the research on the concentration and biomass of the gastropod Theodoxus fluviatilis found in the river Tywa (Western Pomerania). It has been stated that the strongest influence on the size of the concentration of those species had the following elements of habitat: the kind of the bed, amount of food, depth of water, degree of its transformation. However, the interrelation between the concentration of species and their biomass has not been noticed.
Źródło:: Inżynieria Ekologiczna; 2013, 35; 75-84
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:: Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:: Zmiany w krajobrazie kulturowym ziemi łobeskiej po 1945 roku i ich wpływ na stan zachowania dziedzictwa archeologicznego (na podstawie badań nieinwazyjnych obszaru AZP 27-16)
Changes in the cultural landscape of the Łobez Land after 1945 and their influence on the state of preservation of the archaeological heritage (based on non-invasive research of AZP 27-16 area)
Autorzy:: Przybyła, Bogdan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2207018.pdf
Data publikacji:: 2022-12
Wydawca:: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:: protection of monuments
cultural heritage
non-invasive research
Pomerania
Łobez Land
ochrona zabytków
dziedzictwo kulturowe
badania nieinwazyjne
ziemia łobeska
Pomorze
Opis:: The article presents changes taking place in the cultural landscape in the Łobez Land after 1945 in the context of socio-economic changes and their consequences for the security of the archaeological heritage.
Źródło:: Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 203-228
0076-5236
Pojawia się w:: Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:: Zmiany składu chemicznego wód w strumieniach śródleśnej niszy źródliskowej w dolinie Kamiennej (Pomorze Środkowe)
Changes of water chemistry in mid-forest headwater streams in the valley of the Kamienna (Middle Pomerania)
Autorzy:: Parzych, A.
Jonczak, J.
Sobisz, Z.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/989491.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:: lesnictwo
Pomorze Srodkowe
dolina Kamiennej
nisze zrodliskowe
strumienie lesne
wody plynace
wlasciwosci fizykochemiczne
sklad chemiczny
zmiany skladu chemicznego
headwater areas
springs
water chemistry
riparian forest
Opis:: The paper concerns changes of chemical composition of water in headwater streams in the valley of the Kamienna, left bank tributary of the Słupia River (54°19′N; 17°10′E). Water samples were collected in 2012 from three streams, in their upper, middle and lower course every month. Analysis included water temperature, pH, conductivity, and the content of dissolved oxygen, HCO3– , K+, Na+, Ca2+, Mg2+, NH4+, Cl–, NO3–, PO43– and SO42–. Water of the analysed streams was characterized by generally low concentration of solutes (tab. 1) and had bicarbonate−calcium character. The observed low variability of water temperature along the streams resulted from their shortness and rapid flow. Low variability was also observed in case of pH and Mg2+ content. Increasing trends downward the streams were noticed for dissolved oxygen, while decreasing changes were observed for HCO3–, NO3– and PO43–. The remaining components showed different trends in the individual streams, indicating importance of local−scale factors.
Źródło:: Sylwan; 2016, 160, 10; 871-880
0039-7660
Pojawia się w:: Sylwan
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:: Zmiany lesistości Pomorza Zachodniego w ostatnich 400 latach
The Changes in Woodiness of West Pomerania During the last 400 years
Autorzy:: Kunz, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/345967.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:: lesistość
pokrycie terenu
użytkowanie terenu
wskaźniki krajobrazowe
Pomorze Zachodnie
woodiness
land cover
land use
landscape indices
West Pomerania
Opis:: Powierzchnia leśna Pomorza Zachodniego zmieniała się w minionych wiekach dość intensywnie, jednak największe zmiany zaszły na przełomie XIX i XX wieku. Celem pracy była analiza zmian lesistości Pomorza Zachodniego w latach 1618–2006 w oparciu o dostępne serie historycznych i współczesnych map topograficznych oraz istniejących urzędowych bazy danych przestrzennych wykonanych w podobnej skali. Zmiany powierzchni leśnej rozpatrywano w granicach obszaru Pomorza Zachodniego uwzględnionego na pierwszym analizowanym zasobie historycznym – Mapie Eilharda Lubinusa (1618). Dla wszystkich opracowanych stanów zasięgu lasów analizowano także strukturę powierzchni leśnej z wykorzystaniem wybranych miar krajobrazowych: liczby płatów (NumP), łącznej długości krawędzi (TE), indeksu kształtu (MSI) oraz wymiar fraktalnego (FD). Całość wykonano w technologii GIS z wykorzystaniem oprogramowania ESRI.
Forest area in West Pomerania has been changing intensively during last centuries. However, the biggest changes took place at the turn of the 19th and 20th centuries. The goal of the study is the analysis of the changes in woodiness in West Pomerania in the years 1618-2006 on the basis of available series of historical and contemporary topographic maps and existing official basis of spatial data created with the use of similar scale. Forest area changes were examined within the borders of West Pomerania defined in the first analysed historical material – Eilhard Lubinus Map (1618). For all elaborated states of forest ranges forest surface structure were also analyzed with the application of selected landscape indices: the number of patches (NumP), total edge length (TE), mean shape index (MSI) and fractal dimension (FD). The whole study was performed in GIS technology with the application of ESRI software.
Źródło:: Roczniki Geomatyki; 2012, 10, 4; 145-155
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:: Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:: Zjednoczenie Pomorza z Polską w 1920 r : w 80-tą rocznicę
Autorzy:: Kłaczkow, Jarosław.
Powiązania:: Athenaeum 2000, [vol.] 4, s. 269-270
Data publikacji:: 2000
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:: Zintegrowany cykliczny rozkład jazdy : nowoczesna forma kolejowego ruchu regionalnego
Autorzy:: Andrusiewicz, A.
Massel, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/251873.pdf
Data publikacji:: 2000
Wydawca:: Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:: PKP
Pomorze Gdańskie
przewozy pasażerskie
Opis:: Kolejowy ruch regionalny w Polsce przeżywa kryzys. Najbardziej widocznym jego objawem jest zawieszanie przez PKP przewozów pasażerskich na kolejnych odcinkach linii. Argumentem powtarzanym zazwyczaj przy okazji informacji o zawieszeniach są malejące potoki podróżnych. Jednak zmniejszenie przewozów tylko częściowo można uzasadnić czynnikami obiektywnymi, jak rozwój motoryzacji, zmiany w strukturze zatrudnienia itp.
Źródło:: TTS Technika Transportu Szynowego; 2000, 7, 5; 38-41
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:: TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:: Zimowa ofensywa
Autorzy:: Grot, Leszek (1933-2005).
Powiązania:: Polska Zbrojna 2002, nr 3, s. 37
Data publikacji:: 2002
Tematy:: Wojsko Polskie na Wschodzie (1943-1945). 1 Armia działania bojowe Pomorze 1945 r.
Bitwa pod Kołobrzegiem (1945)
Bitwy
II wojna światowa (1939-1945)
Opis:: Fot.
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:: Ziemianie okolic Torunia wobec powrotu Pomorza do Polski
Autorzy:: Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/529370.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:: ziemiaństwo
rady ludowe
Organizacja Wojskowa Pomorza
Pomorze
Prusy Zachodnie
Gutsbesitzer
Volksräte
Pommersche Militärorganisation
Pommern
Westpreußen
gentry
people's councils
Military Organization of Pomerania
Pomerania
Western Prussia
Opis:: Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski.
Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat. Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten. Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war.
The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles’ participation in the political life. Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania into the Polish Motherland. The landed gentry were members of the county’s people's council and military underground; they voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods as members of people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and peasants’ councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation was difficult to find in other regions of Poland.
Źródło:: Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:: Rocznik Toruński
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:: Ziemia ojców. Pomorze Zaodrzańskie w literaturze kaszubskiej
The Land of The Ancestors. West Pomerania (vorpommern/zaodrze) in Kashubian Literatur
Autorzy:: Kalinowski, Daniel
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1185260.pdf
Data publikacji:: 2013-12-02
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Kashubian literature
identity and multiculturalism
intercultural relations
Pomeranian motifs in literature
literatura kaszubska
tożsamość i multikulturalizm
związki międzykulturowe
motywy pomorskie w literaturze
Opis:: Artykuł związany jest z opisem Zaodrza (dzisiejsze Vorpommern) zapisanym w literaturze kaszubskojęzycznej. Literackie przedstawienie przestrzeni kulturowej Rugii czy Połabia ma za zadanie ukazać słowiańską i kaszubską moc istniejącą w Europie jeszcze przed dominacją chrześcijaństwa, ma również ideowo wspomóc walczące o swoje domowe i państwowe ojczyzny ludy słowiańskie. Zaodrze dla Kaszubów to jednocześnie chlubna i ciemna przeszłość słowiańszczyzny wciąż na nowo odciskająca się we współczesności. Utwory literatury kaszubskiej eksploatują treści historyczne, które są wywiedzione z zapisków dawnych kronikarzy, pełniąc rolę „dziejów bajecznych”, które miały przede wszystkim funkcję terapeutyczną. Rozpamiętywanie bitwy pod Reknicą, losów Słowian połabskich, znaczenia Arkony miało na społeczność kaszubską działać dydaktycznie i otrzeźwiająco. Dydaktycznie – ponieważ dawało wiedzę o ziemi ojców, otrzeźwiająco – ponieważ zachęcało do świadomościowego przebudzenia. Akcentowanie prakaszubskości Zaodrza w sytuacji zagrożenia germanizacją stawiało aktualne niedogodności i zagrożenia w szerokiej historiozoficznej perspektywie, która przynosiła pewną nadzieję dla kaszubskiej samoświadomości kulturowej.
The article is related to the description of Zaodrze (today known as Vorpommern) which is stored in the Kashubian literature. The literary representation of cultural space of Rugia and Połabia is to show Slavic and Kashubian power existing in Europe yet before the domination of Christianity. It also provides ideological support for Slavic nations, fighting for their home and state homelands. For the Kashubians Zaodrze is both the glorious and dark past of Slavs repeatedly imprinting itself in the present. Works of Kashubian literature exploit historical contents derived from the writings of ancient chroniclers, being “the fabulous history” that had primarily a therapeutic function. Remembrance of the Battle of Reknica, the fate of the Polabian Slavs and the meaning of Arkona were to exert a didactic and sobering influence on the Kashubian community. Didactic – because it gave the knowledge of the land of their fathers, sobering – as it encouraged the awakening of consciousness. Emphasizing that Zaodrze had been originally Kashubian in the situation of the Germanisation threat, placed the current drawbacks and risks in a wide historiosophical perspective, which brought some hope for Kashubian cultural self-awareness.
Źródło:: Porównania; 2013, 12; 193-207
1733-165X
Pojawia się w:: Porównania
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki