- Tytuł:
-
Orientalista – Aleksander Chodźko i jego wkład w popularyzację języka tureckiego
Alexander Chodźko and His Contribution to the Popularization of the Turkish Language - Autorzy:
- Siemieniec-Gołaś, Ewa
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1038501.pdf
- Data publikacji:
- 2020-12-31
- Wydawca:
- Akademia Ignatianum w Krakowie
- Tematy:
-
podręcznik języka tureckiego
Aleksander Chodźko
turkish language textbook
Alexadner Chodźko - Opis:
-
Aleksander Chodźko, polski orientalista, poeta, a także badacz literatur słowiańskich urodził się w 1804 roku w majątku Krzywicze na Litwie, zmarł we Francji w 1891 roku. Jako absolwent Uniwersytetu Wileńskiego oraz Instytutu Wschodniego w Petersburgu spędził jedenaście lat w rosyjskiej służbie dyplomatycznej w Persji (Tebriz, Teheran, Reszt). Rezultatem badań i obserwacji prowadzonych w czasie pobytu w Persji nad językiem perskim, literaturą, a także teatrem były liczne prace jego autorstwa opublikowane w późniejszym czasie w Paryżu, Londynie, Petersburgu. Oprócz prac poświęconych tematyce perskiej Chodźko publikował też prace z zakresu slawistyki, którą zajmował się po objęciu w roku 1857 katedry literatur słowiańskich w Collège de France. Mało jest znana natomiast twórczość Aleksandra Chodźki związana z językiem tureckim. Temu zagadnieniu poświęcony jest niniejszy artykuł. W roku 1854 Aleksander Chodźko opublikował w Paryżu podręcznik do nauki języka tureckiego zatytułowany Le Drogman turc… Podręcznik ten powstał na potrzeby żołnierzy francuskiej armii zaangażowanej w udział w wojnie krymskiej (1853–1856) jako turecki sojusznik. Ta niespełna stustronicowa praca zawiera nie tylko potrzebne do komunikacji werbalnej tureckie zwroty, wyrażenia i rozmówki francusko-tureckie, ale też skróconą gramatykę języka tureckiego oraz słownik francusko-turecki. Praca ta niezależnie od jej pierwotnego przeznaczenia ma niezwykle nowatorski charakter, bowiem w XIX-wiecznej Europie poza przekładami tureckich utworów literackich, gramatykami deskryptywnymi języka tureckiego czy dwujęzycznymi słownikami przekładowymi zawierającymi materiał turecki nie publikowano tego typu dzieł, jakie reprezentuje omawiany Le Drogman turc… Nie ulega wątpliwości, że omawiana praca autorstwa Aleksandra Chodźki miała nowatorski charakter i przyczyniła się do popularyzacji języka tureckiego.
Alexander Chodźko, Polish orientalist, poet and researcher of Slavic literature, was born in 1804 in the Krzywicze estate in Lithuania, died in France in 1891. As a graduate of Vilnius University and the Eastern Institute in St. Petersburg, he spent eleven years in the Russian diplomatic service in Persia (Tabriz, Teheran, Rasht). The result of research and observations conducted during his stay in Persia on the Persian language, literature and theater were numerous works by him, later published in Paris, London and St. Petersburg. In addition to works devoted to Persian issues, Chodźko also published works in the field of Slavic studies, which he dealt with after taking the chair of Slavic literature at the Collège de France in 1857. On the other hand, the works of Alexander Chodźko related to the Turkish language are little known. This article is devoted to this issue. In 1854, Alexander Chodźko published in Paris a textbook for learning the Turkish language entitled Le Drogman turc…This manual was written for the needs of the soldiers of the French army involved in the Crimean War (1853–1856) as a Turkish ally. This work, which is almost a hundred pages long, contains not only Turkish phrases, French-Turkish grammar and a French-Turkish dictionary. Regardless of its original purpose, this work is extremely innovative, because in 19th-century Europe, apart from translations of Turkish literary works, Turkish descriptive grammars or bilingual translation dictionaries containing Turkish material, the type of literature represented by the discussed Le Drogman turc… was not published. There is no doubt that the work by Alexander Chodźko was innovative and contributed to the popularization of the Turkish language. - Źródło:
-
Perspektywy Kultury; 2020, 31, 4; 29-42
2081-1446
2719-8014 - Pojawia się w:
- Perspektywy Kultury
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł