Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "październik 1956" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Okres Października 56 w relacji Stefana Jędrychowskiego złożonej w roku 1983
The time of October 56 as per the account by Stefan Jędrychowski of 1983
Autorzy:
Żukowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564077.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Stefan Jędrychowski
komunizm
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
PZPR
Październik 1956
Opis:
Prezentowany dokument stanowi jedno ze świadectw opisujących przełomowe miesiące 1956 r. Stefan Jędrychowski – co ważne - skoncentrował się na sprawach gospodarczych. Jako były przewodniczący PKPG doskonale znał rzeczywistą sytuację gospodarczą w jakiej znalazł się kraj w połowie lat pięćdziesiątych. Patrząc z perspektywy czasu mówił wprost, że źródłami niepokojów, napięć i buntu społecznego w tamtych latach była bieda ludzi pracy. W dokumencie odnajduje czytelnik zarys mechanizmów rządzących polską polityką gospodarczą. Niejako na marginesie poruszona została kwestia frakcji partyjnych i personalnych tarć w PZPR. Co ciekawe Jędrychowski stwierdza, że o istnieniu nazw obu grup („tendencji”) dowiedział się dopiero z zachodnich mediów w 1957 r. Stefan Jędrychowski jako członek najwyższych władz państwowych (przed i po Październiku '56) zaprezentował katalog sukcesów Gomułki. Sukcesów, które udało się osiągnąć jeszcze u progu 1957 r. Nie ulega wątpliwości, że prawne uregulowanie relacji z ZSRR wzmacniało pozycję „Wiesława”. Niestety w przytaczanej relacji nie ma informacji o tajnikach niechlubnych decyzji jakie podejmował Gomułka w późniejszym okresie swoich rządów. Dokument pozwala także na odtworzenie (mocno fragmentarycznie) stanu świadomości politycznej w latach późniejszych (1983 r.) byłego partyjno – politycznego prominenta. Czytając dokument warto pamiętać, że Jędrychowski był jednym ze współtwórców polskiego stalinizmu i przez długie lata afirmował przyjmowane wówczas (a bardzo niekorzystne dla Polski) rozwiąznia polityczno – gospodarcze.
The presented document constitutes one of the testimonies describing the critical months of 1956. However, what is important is that Stefan Jędrychowski focused mainly on economic issues. As a former head of the State Planning Committee, he knew the actual economic situation of the state in 1950s. Looking from the time perspective, he stated outright that the source of unrest, tension, and defiance at that time was the poor economic conditions of the working people. In the document the reader can find the outline of the mechanisms governing Polish economic politics. As marginal issues he also mentions party factions and personal conflicts in the Polish United Workers' Party. Interestingly, Jędrychowski states that he learned about the existence of the names of the two groups ("tendencies") from the Western media as late as in 1957. Stefan Jędrychowski as a member of the highest state authorities (prior to and after October '56), presented the catalogue of Władysław Gomułka's successes achieved at the beginning of 1957. There is no doubt that the legal regulation of relations with the USSR strengthened "Wiesław's" position. Unfortunately, in this account there is no information concerning the secrets of the infamous decisions Gomułka took in the latter period of his governance. The document also enables the (only partial) recreation by the state of political awareness in the following years (1983) of the former party-political personage. When going through the document, it is worth bearing in mind that Jędrychowski was one of the co-founders of Stalinism in Poland, and for many years he affirmed many political and economic solutions which were adopted at the time, although they were very detrimental to Poland.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2013, 11; 143-156
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od socjalizmu do socjalizmu. Koncepcje reform gospodarczych w PRL po wybuchach społecznych w 1956 i 1980 r.
Autorzy:
Koryś, Piotr
Tymiński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608231.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
reformy gospodarcze
socjalizm rynkowy
Październik 1956
Solidarność
gospodarka centralnie planowana
Opis:
In the course of several decades the People’s Republic of Poland witnessed a number of attempts at reforming the economic system and undertaken, as a rule, upon the occasions of grave political crises and social revolts. Part of those reform programmes was created by milieus independent of the authorities or at the very least engaged in efforts to preserve the greatest possible autonomy. The presented text analyses reform programmes proposed after the revolt of 1956 and at the time of the first Solidarity movement (1980–1981). While analysing the texts of the planned economic solutions the authors demonstrated that the changes recommended by circles not connected with the communist authorities (or, as in 1956, endeavouring to preserve a certain degree of independence) did not exceed far beyond the range of a widely comprehended socialist economy. The authors of the reforms in question did not aim at constructing a new economic system, but rather tried to introduce solutions referring to the conception of market socialism.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 4
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przełom 1956 roku w Płocku (w sześćdziesiątą rocznicę Polskiego Października)
The turning point in 1956 in Płock (the 60th anniversary of the Polish October)
Autorzy:
Sokolnicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466708.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
PRL
1956
Październik 1956
Płock
PRL (Polish People’s Republic)
year 1956
October 1956
Opis:
Rok 1956 stanowił przełom w historii powojennej Polski i życiu mieszkańców Płocka. Jednak masowe demonstracje poparcia dla zmian demokratycznych do jakich doszło w dużych miastach, nie miały miejsca w Płocku. Wyszli z więzień i powrócili do normalnego życia więźniowie polityczni, działalność wznowiły inicjatywy społeczne jak np. Towarzystwo Naukowe Płockie, ukazało się wydawane do dziś czasopismo naukowe pn. „Notatki Płockie”. Doszło do rozruchów ulicznych i obrzucania komendy milicji obywatelskiej kamieniami. Miejscowy komitet PZPR nie wykazał żadnej inicjatywy w celu poparcia demokratycznych zmian.
The year 1956 was a turning point in the history of post-war Poland and lives of the inhabitants of Płock. However, the mass demonstrations of support for the democratic changes that occurred in large cities, had no place in Płock. Political prisoners left prisons, social organizations such as Płock Scientific Society resumed their activities, a scientific journal „Notatki Płockie” which is being published till today was issued. Riots and pelting stones at the militia station took place. The local committee of PZPR did not show any initiative in support of democratic changes.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2016, 8; s. 135-180
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisja Prasowa KC PZPR 1956–1957
Autorzy:
Przeperski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689860.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Propaganda
the press
press policy
October 1956
„The Thaw” in Poland
prasa
polityka prasowa
Październik 1956
odwilż
Opis:
In 1955–1956 the communist system underwent deep erosion, and one of the most important and evident signs of it was decreased control the party exercised over propaganda. This gave the press wide readership, and made some of journalists feel as representatives of the people. Władysław Gomułka’s coming to power began a process of consolidation of the system and regaining of stability – this applied to the whole system, including propaganda. The Press Committee of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party was meant as a concession to journalists: they were given a forum to formulate in which they could legally formulate their postulates for the price of loyalty to Gomułka. From the very beginning, however, the journalists who were members of the Press Committee and the party leaders had diverging interests. This made the actual activity of the Committee very limited. The political subjectivity of journalists was brutally challenged in the autumn of 1957, which was marked by a symbolic closure of the weekly Po Prostu. The Press Committee underwent a fundamental restructuring and its tasks changed. But a period of several months of its existence makes an important contribution to the political history of the press and propaganda in the Polish People’s Republic.
Na podstawie obszernych kwerend archiwalnych przede wszystkim dokumentów KC PZPR i SDP autor przedstawia monograficzne ujęcie dziejów Komisji Prasowej KC PZPR w latach 1956–1957. Jej faktyczna aktywność była ściśle związana z bieżącą polityką wewnętrzną prowadzoną przez Władysława Gomułkę i stanowi ważny przyczynek do politycznej historii prasy i propagandy w PRL.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2016, 14
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie próby rozliczenia się środowiska literackiego ze stalinizmem
Autorzy:
Olaszek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689910.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Październik 1956
Solidarność
stalinizm
literaci w PRL
October 1956
“Solidarity”
Stalinism
writers in the Polish People’s Republic
Opis:
W artykule zestawione zostały dwie książki, będące próbą rozliczenia się polskiego środowiska literackiego ze stalinizmem: Rachunek pamięci pod redakcją Władysława Bieńkowskiego, Heleny Boguszewskiej, Pawła Jasienicy i Jerzego Kornackiego oraz Hańba domowa Jacka Trznadla. W tekście przedstawiono okoliczności powstania obu prac i ich recepcję. Przeanalizowano zamieszczone w nich wypowiedzi pisarzy pod kątem oceny literatury w czasach stalinowskich i ówczesnej atmosfery w środowisku literackim, stosunku do rozliczenia oraz czynników, które decydowały o poparciu dużej części środowiska dla ustroju komunistycznego w tym okresie.
The article compares two books being an attempt of the Polish literary community to settle with Stalinism: Rachunek pamięci (An Examination of Remembrance) under the joint scientific editorship of Władysław Bieńkowski, Helena Boguszewska, Paweł Jasienica, and Jerzy Kornacki; and Jacek Trznadel’s Hańba domowa (Home Disgrace). The study presents the circumstances of the creation of these two books and their reception, together with an analysis of the statements and opinions of writers contained in the text in terms of assessing literature in Stalinist times and the atmosphere in the literary milieu at the time, their attitude to settling accounts with the past and to the factors that determined the support of a large part of the community for the communist system in the period.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2019, 17
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument wielkiej zmiany. „Busz po polsku” Ryszarda Kapuścińskiego w kontekście polskiego reportażu okresu Października 1956
A Document of the Big Change: Ryszard Kapuściński’s “Busz po polsku” in the Context of Polish Reportage from the Period of October 1956
Autorzy:
Galant, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1449475.pdf
Data publikacji:
2021-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
reportaż
nowoczesność
konsumeryzm
prowincja
polski Październik 1956
realizm socjalistyczny
reportage
modernity
province
consumerism
Polish October 1956
socialist realism
Opis:
Celem artykułu jest omówienie różnic oraz podobieństw pomiędzy reportażami z okresu Października 1956 a reportażami Ryszarda Kapuścińskiego z tomu Busz po polsku. Autor charakteryzuje dwa podobieństwa: przekonanie o poznawczej wartości reporterskich podróży na prowincję oraz wiarę we władzę reportera, zdolnego interweniować w rzeczywistość. Listę różnic tworzą: brak postawy oskarżycielskiej oraz rewindykacyjnej, skupienie na prywatnych losach pojedynczych ludzi, doświadczonych przez historię, pokazywanie zacofania prowincji jako problemu cywilizacyjnego, a nie politycznego.
The aim of the article is to discuss the differences and similarities between the reportages from the period of October 1956 and the reportages of Ryszard Kapuściński from the volume Busz po polsku. The works share the following similarities: the conviction of the cognitive value of reporter’s journeys to the province and the belief in the reporter’s power to intervene in the reality. The list of differences, on the other hand, includes: the absence of blame and revindication, the emphasis put on the private fates of individuals, and the assumption that the provincial backwardness is a civilizational problem, not a political one.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 67-79
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczny portret załogi Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu w 1956 r. na tle środowiska robotniczego
A social portrait of the staff of the Żerań Passenger Car Factory in 1956 against the background of the working class
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519696.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
1956
workers
October ‘56
industry
factory
PCF
Lechosław Goździk
PUWP
Warsaw
robotnicy
Październik 1956
przemysł
fabryka
FSO
PZPR
Warszawa
Opis:
Artykuł przedstawia społeczną charakterystykę załogi FSO na Żeraniu w 1956 r. na tle ogólnopolskiego środowiska robotniczego. Jej profil był zbliżony do „starych” ośrodków przemysłowych. Skład załogi, złożonej z relatywnie dużej liczby robotników typu proletariacko-produktywnego, pielęgnujących tradycyjne wartości i zdolnych do działań zbiorowych w obronie swoich interesów, mógł mieć duże znaczenie dla postawy robotników FSO (partyjnych i bezpartyjnych) w 1956 r. Jej przejawem był wybór na sekretarza Komitetu Zakładowego FSO, wbrew nieformalnym wytycznym, młodego robotnika Lechosława Goździka oraz odrzucenie oficjalnych związków zawodowych i poparcie „żerańskiego” projektu utworzenia samorządu robotniczego.
The article presents the social characteristics of the Żerań Passenger Car Factory (PCF) staff in 1956 against the background of the nationwide working class. Their profile was similar to the ‘old’ industrial centres. The staff composition, made up of a relatively large number of workers of the proletarian productive type, cultivating traditional values and capable of collective action in defence of their interests, could have had a significant impact on the attitude of the PCF workers (both those belonging to the party and non-party staff) in 1956. This was reflected in the election, against informal guidelines, of a young worker, Lechosław Goździk, as secretary of the PCF Works Committee, and in the rejection of official trade unions and support for the ‘Żerań’ project to create a workers’ self-government.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2023, 84; 209-229
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Komitetu Rewolucyjnego do Konferencji Samorządu Robotniczego. Próby budowy samorządności robotniczej po Październiku 56 na przykładzie Zakładów Mechanicznych "Tarnów"
From the Revolutionary Committeeto the Conference of Workers' Self-Government. The attemps to develop the workers' self-governance after October 1956 on the example of "Tarnów" Mechanical Plants
Autorzy:
Wenklar, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477358.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Październik 1956 samorząd robotniczy rady robotnicze Tarnów Służba Bezpieczeństwa
October 1956 workers' self-government workers' councils Tarnów Security Services
Opis:
Jednym z ważniejszych elementów przemian po Październiku 1956 r. była budowa samorządu robotniczego. W większych zakładach pracy powstawały spontanicznie komitety rewolucyjne i rady robotnicze. W listopadzie 1956 r. uchwalono ustawę o Radach Robotniczych. Realną rolę rad pokazuje przykład Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego (TKR), a następnie Rady Robotniczej z Zakładów Mechanicznych w Tarnowie. Deklarujący walkę o interesy załogi i pełną demokratyzację TKR powstał 2 listopada 1956 r. Komitet współdecydował o sytuacji w mieście i powiecie wysyłając swoich przedstawicieli na posiedzenia komitetów partyjnych i rad narodowych oraz na wiece do innych zakładów pracy. W uzgodnieniu z radami dwóch pozostałych wielkich tarnowskich zakładów przeforsował własnego kandydata na przewodniczącego PMRN oraz wpłynął na układ tarnowskiej listy kandydatów do Sejmu. Pierwsze decyzje TKR w zakładzie miały charakter personalny. Odwołano lub przesunięto na niższe stanowiska szereg pracowników, z reguły członków PZPR, którym zarzucano „stalinowskie” praktyki w zakładzie. Dopilnowano usunięcia sowieckiego doradcy oraz funkcjonariuszy z Referatu Wojskowego UB. 20 grudnia 1956 r. w zorganizowanych przez TKR wyborach została wyłoniona Rada Robotnicza, na czele której stanęli dotychczasowi działacze Komitetu. Rada interweniowała w najistotniejszych dla robotników sprawach – mieszkań pracowniczych, przydziału drewna opałowego, niesłusznych zwolnień, przesunięć czy pozbawienia premii. Działalność Komitetu i Rady spotkała się z przeciwdziałaniem władzy. Do ich liderów były wysyłane listy z pogróżkami, wraz z kończącą się odwilżą w mieście usuwano ich ze stanowisk partyjnych, ostatecznie przewodniczącego Rady zmuszono do rezygnacji. SB inwigilowała środowisko Rady, przeciwko niektórym z działaczy wszczęła sprawy operacyjne. Najaktywniejsi robotnicy zostali usunięci z zakładu. Równolegle trwało ograniczanie ustawowej roli rad, podporządkowywano je partii i związkom zawodowym. Służyło temu utworzenie w kwietniu 1958 r. Konferencji Samorządu Robotniczego oraz nowa ustawa o samorządzie robotniczym z grudnia 1958 r. Przykład Zakładów Mechanicznych po pierwsze pokazuje skalę wpływu rad na wydarzenia odwilży w zakładzie i na przemiany w lokalnych władzach, po drugie dostarcza informacji o metodach, jakimi ograniczano samodzielność rad robotniczych.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 211-231
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwilż w Fabryce. Warszawscy robotnicy i struktury Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w przemyśle w czasie kryzysu 1955–1957
The Thaw in the Factory. Warsaw Workers and Structures of the Polish United Workers’ Party in Industry during the Crisis of 1955–57
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2019176.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
PZPR
robotnicy
komunizm
fabryka
przemysł
Polska
kryzys
odwilż
Czerwiec 1956
Październik 1956
PUWP
workers
communism
factory
industry
Polska
crisis
Thaw
June 1956
October 1956
Opis:
Artykuł jest próbą przedstawienia postaw warszawskich robotników w latach 1955– 1957 oraz funkcjonowania organizacji partyjnych w przemyśle w momencie kryzysu. Podstawę źródłową badań, oprócz literatury przedmiotu, stanowiły materiały archiwalne PZPR różnych szczebli od zakładowego po wojewódzki, głównie dziesięciu dużych warszawskich przedsiębiorstw (są przechowywane w Archiwum Państwowym w Warszawie, ekspozytura w Milanówku). Przedmiotem badań były zachowania i opinie robotników oraz funkcjonowanie podstawowych organizacji partyjnych i ich ewolucja w rytm wyznaczany przez najważniejsze wydarzenia polityczne. Przedmiotem analizy były także czynniki kształtujące sytuację w warszawskich fabrykach, najważniejsze etapy kryzysu i popaździernikowej „normalizacji” zakładowych organizacji partyjnych, główne modele postaw ich członków. Oddolna perspektywa pozwoliła też na sformułowanie wniosków co do źródeł kryzysu wewnątrz PZPR, przebiegu walk frakcyjnych i polityki popaździernikowego kierownictwa PZPR.
This article attempts to present the attitudes of Warsaw workers between 1955 and 1957 and the functioning of party organisations in the industry during crisis time. The source base for the study, apart from the literature on the subject, was the archival material of the Polish United Workers’ Party (PZPR) of various levels, from factory units to voivodeship ones, mainly of ten large Warsaw factories (kept in the State Archives in Warsaw, branch at Milanówek). The subject of research was the behaviour and opinions of workers and the functioning of basic party cells and their evolution in the wake of the most important political events. The analysis also focused on the factors shaping the situation in Warsaw factories, the main stages of the crisis and the post-October ‘normalisation’ of workplace party cells, and the main models of attitudes of their members. The bottom-up perspective also made it possible to formulate conclusions about the sources of the crisis inside the PZPR, the course of factional fights, and the post-October PZPR leadership policy.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2022, 19; 57-112
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Październikowa odwilż 1956 roku w dokumentach pułtuskiej PZPR. Wybór źródeł
The October “Thaw” of 1956 in the Documents of the Pułtusk PZPR: Selected Sources
Autorzy:
Wiśniewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134471.pdf
Data publikacji:
2021-10-01
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie
Tematy:
Polish United Workers’ Party
October 1956
Pułtusk
Pułtusk poviat
source materials
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
październik 1956
powiat pułtuski
materiały źródłowe
Opis:
Artykuł jest publikacją źródłową poświęconą – wciąż niedostatecznie rozpoznanym – skutkom wydarzeń października 1956 r. na mazowieckiej prowincji. Po części wstępnej, w której w skrócie omówiono treść publikowanych materiałów źródłowych oraz zasady ich wydania, następuje edycja pięciu dokumentów wytworzonych przez Komitet Powiatowy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Pułtusku w okresie październik 1956 r. – styczeń 1957 r. Zapisy wewnątrzpartyjnych dyskusji są doskonałym źródłem historycznym do poznania poglądów prowincjonalnego aktywu na funkcjonowanie PZPR i administracji państwowej, ich opinii o popełnionych „błędach i wypaczeniach” w okresie stalinizmu, jak i o drogach rozwoju w przyszłości. Dostarczają też wielu ciekawych informacji na temat stanu gospodarczego powiatu.
The article is a source publication devoted to the still insuffi ciently recognized effects of the events of October 1956 in the Mazovia Province. After the introduction, in which the content of the published source materials and the rules of their publication are briefly discussed, the following five documents are edited, produced by the County Committee of the Polish United Workers’ Party in Pułtusk in the period between October 1956 and January 1957. Records of intra-party discussions are an excellent historical source of learning about the views of the provincial activists on the functioning of the Polish United Workers’ Party and state administration, their opinions about the “mistakes and distortions” committed during the Stalinist period, and about the paths of development in the future. They also provide a lot of interesting information about the economic condition of the poviat.
Źródło:
Studia Mazowieckie; 2021, 16, 1; 83-152
1231-2797
2720-5991
Pojawia się w:
Studia Mazowieckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odwrót od Października. Pacyfikacja prasy i dziennikarzy w latach 1956-1958
Retreat from October. Pacification of the press and journalists in the years 1956-1958
Autorzy:
Przeperski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477840.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
polityka prasowa Październik 1956 dziennikarstwo odwilż Władysław Gomułka Artur Starewicz „Po prostu”
press policy October 1956 journalism thaw Władysław Gomułka Artur Starewicz "Po Prostu"
Opis:
Erozja stalinowskiego modelu komunizmu doprowadziła w latach 1955-1956 do rozregulowania mechanizmów kontroli nad prasą. Gdy jesienią 1956 roku doszło w Polsce do przesilenia politycznego, a nowym przywódcą PZPR został Władysław Gomułka, rozpoczęło się konstruowanie nowego modelu kontroli prasy. W znacznej mierze opierał się on na wzorcach stalinowskich, jednak jego budowa przebiegała powoli i uzależniona była od bieżących możliwości manewru władz. Kluczowy w tym względzie okazał się rok 1957, gdy kierownictwo brutalnymi metodami zakreśliło możliwości realnego funkcjonowania dziennikarzy w systemie. W efekcie, elementy uważane przez dziennikarzy za osiągnięcia roku 1956 – takie jak względna swoboda wypowiedzi czy dialog między dziennikarzami a czytelnikami – zostały wyrugowane, a prasa została ponownie poddana kontroli kierownictwa partyjnego. Kluczowym elementem nowego systemu zarządzania prasą stał się konformizm, który zastąpił miejsce strachu.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2016, 28; 311-352
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Polski wśród polskich Żydów w Izraelu. Narracje przedstawicieli aliji gomułkowskiej i emigracji pomarcowej
Image of Poland among Polish Jews in Israel. Narratives of representatives of the Gomułka Aliyah and the post-March emigration
Autorzy:
Szajda, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634857.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
Polska
Żydzi polscy
historia mówiona
Marzec 1968
emigracja pomarcowa
październik 1956
alija gomułkowska
Izrael
Polska
Polish Jews
oral history
March 1968
emigration
October 1956
Gomułka Aliyah
Israel
Opis:
The experiences of Jewish emigrants from Poland after World War II can be categorised according to the appropriate migratory waves occurring following significant historical events. An example of this is the Gomułka Aliyah of the years 1956 to 1960 and emigration after the events of March 1968. This text concerns the narration of witnesses to history – Polish Jews – who left the country during one of these two waves and who settled permanently in Israel. Based on their oral history narratives, I describe their biographical trajectories, including points touching upon the narrative and the relationship of the interlocutors to Poland, as expressed in their memory of “their first homeland”, their cultural roots and their current activities connected with Poland. The declarations resulting from the narratives highlight the duality of the identity of witnesses to history: their identification with Jewishness and Polishness. However, the image of Poland, often sentimental and nostalgic, is firmly rooted in their experiences of their time in the country, both positive (personal relationships, places) and negative (antisemitism). This image is also influenced by contemporary events and visits to Poland.
Doświadczenia żydowskich emigrantów z Polski po II wojnie światowej można przyporządkować odpowiednim falom migracyjnym, następującym po istotnych wydarzeniach historycznych. Przykładem tego jest alija gomułkowska z lat 1956–1960 oraz emigracja po wydarzeniach Marca 1968 r. Niniejszy tekst dotyczy narracji świadków historii – polskich Żydów, którzy opuści kraj w jednej z tych dwóch fal i osiadli na stałe w Izraelu. W oparciu o relacje historii mówionej odtwarzam ich trajektorie biograficzne, w tym punkty styczne narracji oraz stosunek rozmówców do Polski, wyrażający się w pamięci o „pierwszej ojczyźnie”, kulturowym zakorzenieniu oraz obecnej aktywności wobec Polski. Wynikające z narracji deklaracje uwypuklają dwoistość tożsamości świadków historii, ich identyfikacje z żydowskością oraz polskością. Natomiast obraz Polski, często sentymentalny i nostalgiczny, jest mocno zakorzeniony w doświadczeniach z okresu pobytu w kraju, zarówno tych pozytywnych (relacje międzyludzkie, miejsca), jak i negatywnych (antysemityzm). Wpływają na niego również współczesne wydarzenia oraz podróże do Polski.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2018, 8; 143-177
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia walki na dwa fronty. Władza – prasa – dziennikarze 1953–1955/1956
Autorzy:
Sasanka, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1198417.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
press
journalists
propaganda
press policy
“The Thaw” in Poland
Poland 1953– 1955/56
October 1956
crisis
communism
prasa
dziennikarze
polityka prasowa
„odwilż”
Polska 1953– 1955/1956
Październik 1956
kryzys
komunizm
Opis:
Oparte o obszerne kwerendy archiwalne, prasowe i literaturę przedmiotu studium polityki prasowej partii komunistycznej i sytuacji w środowisku dziennikarskim w latach 1953– 1955/1956, uwzględniające odmienną perspektywę centrum i peryferii, na tle przemian politycznych i kulturalnych. W pierwszej fazie destalinizacji polityka prasowa PZPR była rezultatem bardziej pragmatycznego kursu wyznaczonego przez ZSRR w krajach bloku po 1953 r. Gdy „odwilż” w Polsce nabrała własnej dynamiki, rozdźwięk w elicie PZPR i niespójna polityka sprzyjała poszerzaniu marginesu swobody prasy, zwłaszcza w stolicy. U progu 1956 r. część środowiska dziennikarzy, głównie młodych, buntowała się przeciwko modelowi prasy dyspozycyjnej, ograniczonej do roli narzędzia partyjnej propagandy.
The main purpose of the article is to analyse the press policy conducted by the communist party and the relationship between the authorities and journalists in 1953– 55/56 against the background of political and cultural changes in Poland. The analysis is based on the broad research in archives and press releases as well as literature on the subject; the subject is presented both from the national and local perspective. In the first phase of changes after Stalin’s death the press policy of the Polish United Workers’ Party (PUWP) was a result of more pragmatic line set by the Soviet Union in the communist block after 1953. When, at the end of 1954, the Thaw in Poland found its own dynamic, a growing discrepancy in the Party’s elite and incoherent policy contributed to the expanding margin of freedom of journalists, especially in the capital city of Warsaw. The press policy of the PUWP was the fruit of difference of opinion between the Party’s leaders, the Political Bureau, and the Secretariat of the Central Committee. The Political Bureau was slamming the brakes. For the first time in April 1955, when in a letter to the central committees of voivodeships and districts they in fact reinterpreted the decisions of the post-Thaw Third Plenum of the Central Committee. For the second time, when at the end of 1955 they criticised the Trybuna Ludu (People’s Tribune) daily and Nowe Drogi (New Ways) monthly, and undertook a failed attempt to launch an ideological offensive. Jerzy Morawski, who was put in charge on behalf of the Central Committee Secretariat, represented this part of the Party’s elite who supported cautious changes and encouraged the press to criticize economic and social pathologies, regarding it as a necessary safety valve. An analysis of Morawski’s statements reveals that, in general, he supported the press in a role of critical observer. In January 1956 the Central Committee secretary explicitly distances himself from recent decisions of the Political Bureau on the Trybuna Ludu and presented himself as the advocate of liberalisation. Ambiguous signals from the centre of power fomented unrest and frustration of the journalist circles in Warsaw, who at the turn of 1956 in their large part rebelled against the model of press seen as a tool of party propaganda. On the other hand, however, signals sent from the centre exerted pressure and were resented by the central and local structures of the Stalinist party-state apparatus. Under these unstable circumstances the explosion was triggered by Moscow, where the 20th Congress of the Communist Party of the Soviet Union was beginning.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2018, 16; 85-137
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie praworządności na łamach „Prawa i Życia” w 1956 roku
The issue of law-abidingness in 1956 “The Law and the Life”
Autorzy:
Żochowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621224.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
„Prawo i Życie”, praworządność, Polska Republika Ludowa, Polski październik 1956, Zrzeszenie Prawników Polskich
“Law and Life”, rule of law, People’s Republic of Poland, Polish October 1956, Association of Polish Lawyers
Opis:
A short-term change of the political climate in Poland in 1956 gave an opportunity to start an open discussion (as the realities of that time) about the condition of obeying the law, proper understanding of the rule of law and “errors of the past”. A major part of this discussion went on pages of new bi-weekly magazine “Law and Life” created by the Association of Polish Lawyers. In the course of this discussion, the Soviet patterns which blurred the meaning of those terms, were left. Newly defined, they described numerous contradictions prior to 1956. Subsequently the discussion focused on the problem of ensuring law-abideness in the judiciary and the administration.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2014, 13, 1; 277-301
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność I sekretarza Komitetu Warszawskiego PZPR Stefana Staszewskiego w 1956 roku
Activity of the First Secretary of the PUWP Warsaw Committee Stefan Staszewski in 1956
Autorzy:
Juzepczuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478418.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Stefan Staszewski
Władysław Gomułka
VIII Plenum partyjne
październik 1956
Komitet Warszawski PZPR
FSO
frakcje partyjne
puławianie
Eighth Plenary Session of the Party
October 1956
PUWP Warsaw Committee
party factions
Puławians
Opis:
Stefan Staszewski, born in 1906 in Warsaw as Gustaw Szuster, was an active member of the Young Communist League of Poland and the Communist Party of Poland, trained from 1926 to 1928 in the International Lenin School in Moscow. He was arrested three times in Poland for communist activity. In 1934, he fled to the USSR, where he was reprimanded for membership in M. Lampe’s group, and then expelled from the AUCP(b) and arrested by the NKVD. He was sentenced to 15 years in a Kolyma Gulag camp. He was released in 1945 thanks to Bolesław Bierut’s intervention, and after coming to Poland, he joined the Polish Workers’ Party (PPR) and changed his name to Stefan Staszewski. The Secretary of the PPR Central Committee dispatched him to Katowice to take the position of the secretary for industrial affairs. Soon, he became the editor-in-chief of Trybuna Robotnicza, which achieved considerable success under his management. In 1948, the party leadership gave him the very responsible post of the director of the Department of Press and Publications of the PUWP’s Central Committee. Staszewski changed radically the organizational system of the party press and of the publishing businesses’ activity, and contributed to the development of communist journalism. In 1954, he was dismissed from the post of the Department of Press and Publications’ head and moved to the Ministry of Agriculture. During the thaw, he became a critic of the former party leadership and began to actively aid supporters of reforms. As the First Secretary of the PUWP Warsaw Committee, in October 1956 he organized and supervised rallies at Warsaw universities and work places. During the Eighth Plenary Session of the PUWP Central Committee, he was attacked by activists belonging to the “Natolinian group”. His stance was violently criticised by Soviet leader Nikita Khrushchev, which resulted in his dismissal from the post of secretary of the Warsaw party organization. Staszewski largely contributed to the success of the party reformers and to positive transformations initiated during the Eighth Plenary Session. Having left the PUWP Warsaw Committee, he worked for a short time in the Polish Press Agency. His relationship with new party authorities steadily became worse, which resulted in him being removed from the post of the assistant of the member of PUWP Central Committee. That is why he began to work for the State Scientific Publishers (PWN) in the editorial section of the Great Universal Encyclopaedia. In 1968, party propaganda presented him, together with Roman Zambrowski, as the most dangerous threat to the PRL’s constitutional order. In the 1970s, he maintained close relations with the Workers’ Defence Committee. Under martial law, his flat was searched by the Security Service.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 485-505
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies