Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "geografia historyczna;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dlaczego razem? Uwagi o relacjach między geograficzno-historyczną i geograficzno-polityczną perspektywą metodologiczną i poznawczą
Why together? Notes about the relationship between the geo-historical and geo-political methodological and cognitive perspectives
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18797223.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
political geography
historical geography
geografia polityczna
geografia historyczna
Opis:
W artykule dokonano uzasadnienia tytułowego powiązania geografii politycznej i historycznej. W tym celu przeprowadzono analizę relacji między obiema dyscyplinami, podejmującą kwestie ich genezy, kierunków rozwojowych, treści, zakresu i miejsca w systemie nauk, a także ustanowienia ram organizacyjnych dla rozwoju tych dyscyplin w łódzkim ośrodku geograficznym.
As some has attempted to prove, both “titular” disciplines have different origins. They differ in their development trends and, thus, in the contents, scope and place in the system of sciences. However, different paths of development do not preclude them from tackling the same issues, especially considering that historical geography and political geography both refer, the former in a literal sense, to the unique bond between history and geography. Specific topics, that may seem familiar to both disciplines today, were discussed as far back as the 18th century, when political geography was still defining its identity and attempting to become a valid subject of geography. However, in the case of this discipline, its interests shared with its historical counterpart (concerning such issues as heraldry and toponymy) were mostly incidental and marginal. On the other hand, the issue of territorial divisions (nations, regions, borders), described by historians (or historical geographers) as “historical and political landscapes”, was discussed by both geographies since the very beginning. The main difference between the two – geo-political and geo-historical – approaches was the temporal perspective they assumed. While the present was most important for political geography, historical geography was more concerned with “former territorial divisions” (thus the term “historical and political landscapes” is apt). Each of the disciplines also treated the research subject differently. Political geography considered “the area described by borders and characterised by some organisation, i.e. above all a state” or region as central, while historical geography acknowledged its importance as one of many elements, apart from the transformed (cultural) environment, settlement, elementary disasters, formed communication network, the history of geographical horizons, toponymy and historical cartography, while referring it, as mentioned earlier, the reconstructed image of the past. With the development of the methodological foundations of both sciences, the belief that “what is today includes what was yesterday, so in order to understand the presence, we have to study the past” grew. This reflection was aided by the deepening relations between historical geography and anthropogeography, which influenced not only the expansion of tasks of the former, but also lead to the inclusion of the “historical element” in the scope of geo-political discussion. Reaching into the past to reveal spatial differences and similarities of a political nature, more and more boldly practised by political geography, was also caused by the references to human history (human “fate”) construed in the spirit of mechanistic determinism, as well as the changes in the political map of the world at the break of 19th and 20th centuries. As their eyewitness, political geography could not close itself in a narrow, quickly dating formula of the present. The explanation of interrelations between political entities and their physical-geographical surrounding attempted at the time required constant references to the historical context. The contemporary political map was quickly becoming, if we can paraphrase Barbag, a strictly historical map. The practice of reaching into the past to interpret contemporary phenomena and political systems caused the historical context to become an immanent element of political geography. The discipline was becoming more and more bold in interpreting the political map and the territorial characteristics of political formation and development of states and regions, not only in the presence, but also in the future. This research field saw the formation – in reference to the bond between history and geography – of a unique relationship between historical geography and political geography. Significantly, by exposing the past, political geography sometimes lost view of the presence, i.e. the element that defined its existence and distinguished it from historical geography. Thus, we can say that M. Kulesza (2009) was right when he observed, as mentioned above, that the development of political geography after World War II and, especially in the 1990s, resulted in the “internal” expansion and the emergence of new research fields, which was caused by, among other things, taking some of them from historical geography.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 13-37
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia toponimiczne w kontekście przemian osadniczych na przykładzie gminy Szadek
Selected issues in toponymics in the context of settlement changes in the municipality of Szadek
Autorzy:
Cepil, Monika
Figlus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396804.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
toponimia
geografia historyczna
osadnictwo
Szadek
toponymics
historical geography
settlement
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań na temat przemian toponimicznych na obszarze współczesnej gminy miejsko-wiejskiej Szadek pod wpływem rozwoju osadnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia różnych form zagospodarowania przestrzennego oraz wpływu czynników polityczno-administracyjnych. Podjęto kwestie genezy i zmienności nazewniczej jednostek osadniczych lub ich części w różnych okresach historycznych: od średniowiecza aż po czasy współczesne. W skali lokalnej pozwoliło to wykryć zróżnicowanie w zakresie typów toponomastycznych oraz szereg interesujących zależności i prawidłowości w kontekście przemian geograficzno-historycznych osadnictwa na badanym obszarze.
The article presents the results of research on toponymic changes that took place within the area of the present urban-rural municipality of Szadek as a result of settlement development, with a particular focus on various forms of spatial development as well as political and administrative factors. The study addresses the question of the origin and changes in the names of settlement units or their parts in different historical periods: from the Middle Ages to modern times. At the local level, the research enabled identification of various toponomastic types and a number of interesting relationships and regularities in the context of geographical and historical transformations of settlement in this area.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2018, 18; 21-37
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie ładu przestrzennego jako zadanie badawcze geografii historycznej
Shaping spatial order as a research task for historical geography
Autorzy:
Kozłowski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650624.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ład przestrzenny
geografia historyczna
krajobraz
Spatial order
historical geography
landscape
Opis:
In the study the thesis is formulated concerning historical geography about the need of a turn into applicable issues. Potential research task of this discipline could be the spatial order shaping. The text discusses selected theoretical and methodological topics of historical geography, among others its essence, source and subject. Also the differences between geographical and historical traditions are indicated. The concept of spatial order, its problems and relation to the landscape idea are described in the context of historical geography. Conclusions refer to the possibility of applying the results of historical geography research in the process of spatial order shaping.
W opracowaniu sformułowano tezę o potrzebie zwrotu geografii historycznej ku zagadnieniom aplikacyjnym i wskazano ład przestrzenny jako potencjalne zadanie badawcze tej dyscypliny naukowej. W tekście omówione zostały wybrane zagadnienia teoretyczno-metodologiczne geografii historycznej, m.in. jej istota, źródła i przedmiot oraz różnice między tradycjami geograficzną a historyczną. W kontekście geografii historycznej omówiono pojęcie ładu przestrzennego, jego źródła i problemy, a także jego związek z ideą krajobrazu. Na zakończenie sformułowano wnioski dotyczące możliwości stosowania wyników badań geografii historycznej w procesie kształtowania ładu przestrzennego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przetwarzanie historycznych rękopisów z wykorzystaniem standardów OGC i bazy danych przestrzennych
OGC standards and spatial database in gathering information from historical sources
Autorzy:
Myrda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/346881.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
baza danych przestrzennych
OGC
HGIS
geografia historyczna
spatial database
historical geography
Opis:
Przekształcanie danych analogowych w cyfrowe, w przypadku średniowiecznych rękopisów najczęściej nie jest możliwe w sposób automatyczny. Z kolei tradycyjne, stosowane dotąd powszechnie metody są czasochłonne i kończą się zwykle jedynie publikacją samych wyników prac, bez materiałów źródłowych będących ich podstawą. W ramach prac prowadzonych w Instytucie Historii PAN, powstały metody i narzędzia usprawniające prowadzenie prac nad historycznymi rękopisami (nie tylko mapami), wykorzystujące technologie GIS i działające zgodnie ze standardami OGC. Co istotne, rola narzędzi GIS, przestrzennych baz danych i odpowiednich standardów nie ogranicza się jedynie do zwykłej lokalizacji obiektów przestrzennych na mapie. Ich zastosowanie wykracza poza typowe przypadki użycia, wykorzystywane są one bowiem również do obsługi danych niegeograficznych, choć w pewnym sensie przestrzennych, czyli treści rękopisów. Dzięki temu prace postępują szybciej, są mniej kosztowne, a także łatwiej jest uzyskać efekt synergii międzyprojektowej wykorzystując wielokrotnie te same dane, lub wzbogacając je w kolejne warstwy informacyjne. Co ważne te same narzędzia wykorzystywane są również do publikacji rezultatów prac. W połączeniu z budowaną do tego celu odpowiednią ontologią otrzymujemy w wyniku jednorodne i jednocześnie wszechstronne narzędzia do rejestrowania, analizowania i publikowania zmian w osadnictwie, zachodzących w czasie i przestrzeni, przez setki lat historii terenów dawnej i obecnej Polski.
Converting analogue data into digital ones usually is not possible in the case of medieval manuscripts. In turn traditional methods used so far are time-consuming and usually result in the publication containing only effects without the source materials as a foundation. As part of the work carried out at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, tools were developed to improve the work on historical manuscripts (not only maps), using GIS technologies and operating in accordance with OGC standards. Importantly, the role of GIS tools, spatial databases and appropriate standards is not limited to the location of settlements on the map. Their use goes beyond the typical use cases, because they are also used to handle non-geographic data, i.e. the content of manuscripts. As a result, works are progressing faster, are less costly, and it is easier to achieve the synergy effect between projects using repeatedly the same base data, or enriching them adding subsequent information layers. The same tools are also used to publish the results of the work. In connection with the appropriate ontology built for this purpose, as a result we obtain homogeneous and at the same time comprehensive tools for recording, analyzing and publishing changes in settlement occurring in time and space, over hundreds of years of history covering the territories of former and present Poland.
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2019, 17, 4(87); 189-206
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne wartości krajobrazu kulturowego w badaniach historycznych. Przykład granic i przestrzeni
Non‐material values of the cultural landscape in historical research as exemplified by boundaries and space
Autorzy:
Jop, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88018.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
granica
przestrzeń
geografia historyczna
krajobraz kulturowy
border
space
historical geography
cultural landscape
Opis:
Krajobrazem kulturowym w nauce historycznej zajmuje się geografia historyczna w ramach nauk pomocniczych historii. Jest on definiowany jako krajobraz, który powstał w wyniku działalności człowieka zmierzającej do zagospodarowania nowo zasiedlanych obszarów. To zagospodarowanie związane jest z osadnictwem pierwotnym i jego stopniowym rozprzestrzenianiem się, wynikającym z rozwoju stosunków społecznych i gospodarczych. Klasyczny model badań uzupełniany jest od lat 70‐tych XX w. o prace, w których krajobraz kulturowy rozpatrywany jest przez szeroki pryzmat społeczny. Istotną rolę w tym nurcie zajmują badania nad przestrzenią oraz granicami. Te dwa elementy krajobrazu kulturowego oraz wytwory człowieka integralnie z nim związane, analizowane są w kontekście uwarunkowań wzorców kultury, urządzeń społecznych, mentalności zbiorowej i jednostkowej. Taki typ badań prowadzi do wniosków o wytwarzaniu przez człowieka dawnych epok wartości niematerialnych związanych z krajobrazem kulturowym. Dotyczą one między innymi waloryzowania całości oraz fragmentów przestrzeni i granic oraz ich fabularyzacji.
In the science of history the cultural landscape is one of landscape types investigated by historical geography as part of the auxiliary sciences of history. It is defined as a landscape formed as a result of human activities aimed at managing newly settled areas. This management is associated with primeval settlement and its gradual expansion resulting from the development of human and economic relations. The classical model of research has been supplemented since 1970s with the studies, in which the cultural landscape is examined through the broad social prism. A significant role in this trend is played by investigations of landscape space and boundaries. The two elements of the cultural landscape as well as human products integrally associated with it are analyzed in the context of determinants of cultural patterns, social facilities, and the collective mind. This type of investigations leads to the conclusion that people of the past era produced immaterial values associated with the cultural landscape. These concern inter alia the evaluation of the whole or parts of space and boundaries and their fictionalization.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2011, 15; 91-102
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyrodnicze uwarunkowania potencjalnej produkcji rolnej w okresie późnego średniowiecza na obszarze komturstwa Rogozińskiego
Natural determinants of the potential agricultural production in the late medieval period in area of Rogozno commanderie
Autorzy:
Tyszkowski, S.
Kramkowski, M.
Zbucki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/86715.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:
Ziemia Chelminska
komturostwo rogozinskie
zmiany uzytkowania gruntow
geografia historyczna
potencjalna produkcja rolna
uwarunkowania przyrodnicze
Źródło:
Problemy Ekologii Krajobrazu; 2014, 37
1899-3850
Pojawia się w:
Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjne szkoły urbomorfologii a nowe podejścia do analizy miejskich form przestrzennych
Traditional schools of urban morphology and the new approaches to the analysis of urban forms
Autorzy:
Deptuła, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650628.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Morfologia miast
geografia historyczna
architektura
filozofia
space syntax
Urban morphology
historical geography
architecture
philosophy
Opis:
This article is based on review of the most important, traditional as well as the most recent, trends in studies of urban morphology. It provides a comparative synthesis of the major European schools of urban morphology, developed in the field of geography and architecture. For this purpose, it traces the development of morphological studies derived from three distinct traditions: German, British and Italian, and compare them with modern techniques of analysis of urban spatial forms, with particular emphasis on space syntax. Through the presentation of different theoretical and methodological approaches to urban structures the article aims to demonstrate the differences in the focus of morphological studies conducted in different areas of research. At the same time it accentuate their complementary potential.
Artykuł jest próbą syntezy i usystematyzowania dotychczasowego dorobku w dziedzinie urbomorfologii. Opiera się na przeglądzie najważniejszych, tradycyjnych oraz najbardziej aktualnych tendencji w badaniach prowadzonych na tym polu. W pracy dokonano charakterystyki i porównania najważniejszych szkół europejskich zorientowanych na problematykę morfologii miast, wypracowanych na gruncie geografii i architektury. W tym celu prześledzono rozwój badań morfologicznych wywodzących się z trzech odmiennych tradycji: niemieckiej, brytyjskiej i włoskiej oraz zestawiono je z nowoczesnymi technikami analizy miejskich form przestrzennych, ze szczególnym uwzględnieniem space syntax (metody syntatyki przestrzeni). Artykuł ma na celu wskazać różnice w punkcie ciężkości badań morfologicznych prowadzonych w różnych obszarach badawczych, jednocześnie zaakcentować ich komplementarny potencjał poprzez prezentację różnych podejść teoretycznych i metodologicznych do struktur miejskich.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podlasie w świetle współczesnych badań nad geografią historyczną Wielkiego Księstwa Litewskiego (do 1569 r.)
Podlasie in the light of contemporary research on historical geography of the Grand Duchy of Lithuania (until 1569)
Autorzy:
Pytasz-Kołodziejczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366228.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Podlasie
geografia historyczna
krajobraz naturalny
historiografia
współczesne badania
historical geography
natural landscape
historiography
contemporary research
Opis:
Historical geography, treated as a separate auxiliary science of history, gives historians the opportunity to recreate the past of a specific region in the field of settlement and economic activity of people, as well as territorial changes of states and their administrative divisions. It should be emphasized that the development of Podlasie in terms of settlement and economics, especially politics, was inseparably connected with the conditions of the local geographical environment. Their reconstruction, especially in term of the natural landscape of the region, is the starting point for any consideration of the historical geography of the area (similar to other areas subjected to historical analyses) leading through the reconstruction of the cultural landscape to reconstruct its historical and political landscape. It is therefore the initial stage of any research on the settlement, economy and political history of the region, and is quite often omitted in the analyses carried out by historians. The subject of the article is a wide panorama of contemporary achievements of researchers focusing their interest on the reconstruction of the historical and geographical landscape of Podlasie until the end of the 16th century with a particular emphasis on the natural landscape and an outline of research postulates in relation to the region’s analysis of the landscape. This will make it possible to complement its unique past characteristic of the borderland, a crucible in which nations, cultures and religions were mixed together, creating a unique social, political and economic structure.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 303, 1; 3-24
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morfogeneza i przemiany układu ruralistycznego wsi Wielenin
Morphogenesis and changes in the rural layoutof the village of Wielenin
Autorzy:
Figlus, Tomasz
Cepil, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487468.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Wielenin
geografia historyczna
morfogeneza
wieś
przemiany przestrzenne
osadnictwo
historical geography
morphogenesis
village
spatial changes
settlement
Opis:
Artykuł prezentuje wyniki badań poświęconych morfogenezie i rozwojowi układu ruralistycznego wsi Wielenin w gminie Uniejów. Analiza geograficzno-historyczna objęła również próbę identyfikacji reliktów dawnych struktur przestrzennych osadnictwa we współczesnym krajobrazie kulturowym. Na potrzeby artykułu przeprowadzono kwerendę materiałów źródłowych, w tym historycznych zasobów kartograficznych, zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie oraz Archiwum Państwowym w Łodzi. W pierwszej części artykułu dokonano analizy morfologicznej wsi na tle dziejów osadnictwa w okresie średniowiecza i epoce nowożytnej. W kolejnej części przedstawiono rozwój układu ruralistycznego Wielenina od początku XIX w. do 1945 r. Finalna część artykułu obejmuje rozważania dotyczące współczesnej struktury przestrzennej wsi oraz stopnia zachowania pierwotnych form rozplanowania.
The article presents the results of research devoted to the morphogenesis and evolution of the rural structure of the village of Wielenin in Uniejów commune. The historical-geographical analysis also includes the identification of the relics of older spatial structures of settlement in the contemporary cultural landscape. For the purpose of this study, an examination was carried out of source materials, including historical cartographic materials, kept in the Central Archive of Old Documents in Warsaw and in the State Archive in Łódź. In the first part of the article a morphological analysis of the village is conducted against the background of the history of settlement in the Middle Ages and in modern times. The next part presents the development of the spatial structure of Wielenin from the beginning of the 19th century to 1945. The final part deals with the present layout of the village and the extent of preservation of the old spatial structure.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2019, 8; 21-34
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem osad zaginionych na gruncie badań geograficzno-historycznych. Próba konceptualizacji teoretycznej i wybrane zagadnienia metodyczno-empiryczne
Problem of lost settlements in the light of historico-geographical studies. An attempt of theoretical conceptualization and selected methodical and empirical issues
Autorzy:
Figlus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650649.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Osady zaginione
pustka osadnicza
geografia historyczna
osadnictwo wiejskie
Deserted settlements
settlement emptiness
historical geography
rural settlement
Opis:
The article presents the problem of settlement disappearance. At the stage of analysis of historico-geographical research it was possible to identify some terminological chaos, which encouraged the author to make an attempt to systematize terms and to propose clear definitions. Among the all disappeared settlements one can distinguish two basic categories: practically deserted settlements, which were completely abandoned as a result of extreme natural phenomena, repercussions of wars and natural disasters, as well as transformation of the economic structure. One can also identify formally lost settlements, accompanied by the disappearance of the proper name as a result of legal and administrative processes of consolidation, incorporation to the nearby town or phenomenon of denomination. In the context of the presented results of empirical studies author discussed some methodological problems related to the availability of the source material, as well as techniques to determine the period and decay time of settlement, to identify the phenomenon of settlement succession after temporary total depopulation, to specify the circumstances of desolation and indicate the exact or approximate location of the disappeared settlements.
W artykule dokonano konceptualizacji teoretyczno-metodycznej zagadnienia zaniku osadnictwa. Ujawniony na etapie analizy stanu badań geograficzno-historycznych chaos terminologiczny stanowił dla autora asumpt do próby usystematyzowania stosowanych pojęć oraz zaproponowania jednoznacznych definicji. Wśród ogółu osad zaginionych wydzielono dwie podstawowe kategorie: osad zaginionych de facto, w których doszło do całkowitego przerwania ciągłości osadniczej, czyli opustoszenia wskutek ekstremalnych zjawisk przyrodniczych, reperkusji wojen i klęsk elementarnych oraz przemian struktury gospodarczej. Wyszczególniono również typ osad zaginionych pozornie (de iure), w przypadku których mamy do czynienia z zanikiem nazwy własnej w wyniku prawno-administracyjnych procesów konsolidacji osadnictwa, inkorporacji do pobliskich miejscowości lub zjawiska denominacji. W kontekście zaprezentowanych wyników badań empirycznych omówiono wybrane problemy metodyczne związane z dostępnością materiału źródłowego, sposobami ustalenia metryki historycznej i długotrwałości zaniku osadnictwa, identyfikacji zjawiska sukcesji osadniczej terenów podlegających czasowo całkowitej depopulacji, określenia okoliczności opustoszenia oraz dokładnej lub przybliżonej lokalizacji osad zaginionych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szlakiem osad olęderskich w powiecie zgierskim
Autorzy:
Cepil, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810700.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
geografia historyczna
osadnictwo olęderskie
dziedzictwo kulturowe
powiat zgierski
historical geography
Dutch settlement
cultural heritage
Zgierz county
Opis:
Artykuł przedstawia genezę osadnictwa olęderskiego we współczesnych granicach powiatu zgierskiego, zapoczątkowanego pod koniec XVIII w. oraz dziedzictwo kulturowe wsi tego obszaru w kontekście turystyki. Analizy geohistoryczne objęły zagadnienia prawno-społeczne powstałych osad. Podczas próby wytyczenia turystycznego szlaku osadnictwa olęderskiego zostały uwzględnione aspekty morfologiczne i obiekty dziedzictwa kulturowego, tj. cmentarze i zagrody wiejskie. 
The article shows the genesis of Dutch settlement in the contemporary Zgierz county, which originated at the end of the 18th century, and the cultural heritage of village which is reflected in tourism. The geohistorical analysis involve legal and social matters of arisen settlements. While the attempt of charting the Dutch settlement trail the morphological aspects and cultural heritage objects such as cemetaries and rural farmhouses were provided. 
Źródło:
Warsztaty z Geografii Turyzmu; 2017, 8, 1; 35-46
2657-4365
2544-7440
Pojawia się w:
Warsztaty z Geografii Turyzmu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie obiektów topograficznych w bazach danych historycznych
Modelling of topographic objects in historical databases
Autorzy:
Panecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965513.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historical geography
databases
archival maps
cartographic data modeling
geografia historyczna
gis
bazy danych
mapy archiwalne
modelowanie kartograficzne
Opis:
Celem artykułu jest zaproponowanie koncepcji modelowania obiektów topograficznych w bazach danych historycznych w celu integracji geometrycznej i topologicznej. Głównym źródłem danych są mapy archiwalne w różnych skalach opracowane na przestrzeni 150 lat (od przełomu XVIII/XIX do połowy XX wieku). Ze względu na różnorodność materiałów źródłowych w celu integracji geometrii danych topograficznych zaproponowano podejście oparte na metodzie retrogresywnej.
Large informative potential of archive maps makes them a valuable source of spatial and attribute data for historians, geographers, archaeologists and planners. Since their proper application in GIS (Geographic Information System) often requires a proper database elaboration, there have been proposed several concepts of historical spatial databases. However, they do not include the full range of topographic maps’ content, and they were primarily based on secondary data sources (e.g. atlases, dictionaries). The aim of the paper is to propose the concept of topographic objects’ modelling in historical databases which will be based on archived maps in various scales developed over 150 years (eighteenth/nineteenth century – half of the twentieth century). Relating the data with current maps will be available through the connection between planned repository and contemporary spatial databases, e.g. Polish national Database of Topographic Objects (BDOT). In the project materials including Poland in modern borders will be analysed. Due to the variety of source materials, the main objective of text is to present the initial concept of historical topographic objects’ database structure on the example of the integration of topographic data geometry. The problem of how geometry should be stored for each features acquired from the map should be solved. Firstly, each of them can have a separate entry position (Time-slice snapshots) in the database. Secondly, socalled “metaobject” grid with fixed geometry, but variable attributes can be used (Space-time composite). Since archive maps are characterized by a largely low mathematical precision, therefore its content vectorization without considering the topological relationships between features seems to be incorrect. Maps’ elements belonging to the cultural landscape (e.g. settlements, communication network) should rather be stored with fixed geometry and variable attributes. In the contrast, the natural landscape (e.g. hydrography, afforestation), due to the different and difficult to capture changes especially on inaccurate maps (e.g. course of the river) should be stored with individual geometry for each feature depicted on each map.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2015, 21
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przynależność metropolitalna diecezji łuckiej w okresie nowożytnym
The Metropolitan Affiliation of the Diocese of Lutsk in the Modern Period
Autorzy:
Szady, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053597.pdf
Data publikacji:
2022-04-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia nowożytna
historia Kościoła
geografia historyczna
diecezja łucka
early modern history
Church history
historical geography
Łuck diocese
Opis:
Artykuł stanowi głos w sporze historiograficznym na temat przynależności metropolitalnej diecezji łuckiej w okresie nowożytnym. Odwołując się do świadectw źródłowych z późnego średniowiecza oraz okresu nowożytnego, wskazuje na korzenie złożonej sytuacji formalno-prawnej diecezji łuckiej. Za rozstrzygające uznaje różne źródła uprawnień arcybiskupów gnieźnieńskich względem diecezji łuckiej. Od XV wieku, kiedy ukształtował się urząd prymasa, arcybiskupi gnieźnieńscy uzyskali jurysdykcję także nad metropolią lwowską. Od tego momentu dość trudno określić, jakie uprawnienia względem sufraganii lwowskich wykonywał arcybiskup gnieźnieński z racji pełnienia urzędu prymasa, a które mogły wynikać ze zwierzchności metropolitalnej. To zespolenie kompetencji obrazuje dobrze uznanie synodów prowincjonalnych gnieźnieńskich za synody prymasowskie i krajowe, których dekrety obowiązywały w obu metropoliach: gnieźnieńskiej i lwowskiej. Także procedury sądowe od początku XVI wieku dawały prymasowi prawo wysłuchiwania spraw sufraganów diecezji w pierwszej instancji. Autor w konkluzji stwierdza, że wobec braku dokumentu papieskiego, który przenosi diecezję łucką do metropolii gnieźnieńskiej, przez cały okres nowożytny pozostawała ona sufraganią lwowską.
The article is a voice in a discussion among historians on the issue of the administrative affiliation of the Diocese of Łuck in the Modern Era. Drawing on the primary sources from the late Middle Ages and the modern period, we can find the roots of the complex formal-legal situation of the Lutsk diocese. Equally crucial are the various sources on the authority of the archbishops of Gniezno over the diocese of Lutsk. Since the 15th c. when the office of a Primate was established, the archbishops of Gniezno had also ruled over the Lviv ecclesiastical province (Pol. Metropolia) and since then it had been difficult to clearly state what powers the archbishop of Gniezno held over Lviv suffragan dioceses, particularly, which rights stemmed from the role of a Primate and which from the affiliation to the ecclesiastical province. Combining the two legal roles is best illustrated by the fact that the Gniezno Provincial Synods were tantamount with Primate and Country Synods, the decrees of which were implemented in both Gniezno and Lviv ecclesiastical provinces. Also, the court procedures since the beginning of the 16th c., granted the Primate a right to rule over the suffragan dioceses in the first instance. The author stands on a position that due to lack of Papal document granting the jurisdiction over Łuck diocese to Gniezno ecclesiastical province, it remained a Lviv’s suffragan diocese throughout the entire Modern Era.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 55-68
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenne zróżnicowanie dynamiki rozwoju lokalnego w Małopolsce na podstawie wybranych cech społeczno-gospodarczych
Spatial Differentiation of the Dynamics of Local Development in Malopolska Based on Selected Socio-economic Factors
Autorzy:
Dorocki, Sławomir
Struś, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/439033.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
demografia;
ekonomia;
Galicja;
geografia historyczna;
GIS;
Małopolska;
wskaźnik potencjału
demography;
economics;
Galicia;
historical geography;
Malopolska;
potential index
Opis:
Utworzona w wyniku rozbioru I Rzeczypospolitej Galicja funkcjonowała w oderwaniu od pozostałej części ziem polskich przez prawie 150 lat. Duża autonomia największej terytorialnie prowincji monarchii austro-węgierskiej od drugiej połowy XIX w. wpłynęła na ukształtowanie się trwałych struktur społeczno-gospodarczych tej prowincji. Szczególny wpływ na wykrystalizowanie się stabilnych układów przestrzennych w Galicji wywarł fakt, że to właśnie pod koniec XIX wieku nastąpiły doniosłe zmiany w rozwoju społeczno-ekonomicznym tych ziem. W artykule dokonano analizy przestrzennego zróżnicowania dynamiki rozwoju lokalnego w Małopolsce w odniesieniu do teorii długiego trwania. W oparciu o wybrane cechy społeczno-gospodarcze skonstruowano syntetyczny wskaźnik rozwoju, na podstawie którego porównano hierarchię struktury rozwoju Małopolski w 1900 i 2002 roku. Analiza została przeprowadzona w oparciu o dane statystyczne oraz narzędzia GIS. Odnotowane zróżnicowanie rozwoju wynika głównie z globalnych przemian politycznych i gospodarczych, jednakże zostało one odmienione poprzez lokalne uwarunkowania instytucjonalne. Stwierdzono stabilność struktury osadniczej Małopolski, przy równoczesnym obniżeniu rangi niektórych ośrodków – zwłaszcza we wschodniej części analizowanego regionu oraz w przypadku miast powiązanych z przemysłem górniczym. Natomiast największy wzrost odnotował Kraków wraz z obszarami wchodzącymi w skład jego aglomeracji oraz regiony o funkcjach turystycznych.
Created as a result of the 18th-century partitions of Poland, Galicia has functioned in isolation from the rest of the Polish territory for almost 150 years. Significantly vast territorial autonomy in the second half of the 19th century influenced the development of sustainable socio-economic structures of the province. The fact that the changes occurred at the end of the 19th had a particular impact on the establishment of stable spatial systems in Galicia. There were significant changes in the socio-economic development of these territories. In the following article authors work out the idea of spatial diversity of the dynamics of local development in the Malopolska region in relation to the theory of long-duration. The synthetic indicator of the development was constructed basing on the socio-economic criteria. The indicator was used for comparative analysis of the hierarchic structure of the development of Malopolska region between 1900 and 2002. The analysis is carried out on the basis of statistical data and GIS tools. The observed differences in growth were mainly due to the conditions of global political and economic changes, but they were transformed by local institutional conditions. The authors proved the stability of settlement structure of Malopolska region, as well as lowering rank of some centers – especially in the eastern part of the analyzed region and for the cities associated with mining industry. Krakow recorded the highest increase, along with the areas forming part of the urban zones and regions with tourist function.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2017, 31, 2; 7-25
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śladami osadników fryderycjańskich w środkowej Polsce. Cmentarze i ich pozostałości
Tracing Frederician settlers in Central Poland. Cemeteries and their remains
Autorzy:
Cepil, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684474.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cmentarz
kolonizacja fryderycjańska
osadnictwo wiejskie
geografia historyczna
środkowa Polska
cemeteries
Frederician colonisation
settlement
historical geography
Central Poland
Opis:
The article presents the origin and the current state of conservation of remains of Evangelical cemeteries created during the Frederician colonisation. The present study shows work results in the scope of current Łódzkie Voivodeship. The geohistorical analysis includes the genesis of cemeteries and settlement context (location of old and present cemeteries). In conclusion, the remaining cultural heritage elements in village cultural landscape were also interpreted in detail.
W artykule omówiono genezę i stan zachowania pozostałości cmentarzy ewangelickich usytuowanych w dawnych koloniach fryderycjańskich. Obszarem badań jest województwo łódzkie w obecnych granicach. Oprócz metryki powstania i krótkiego zarysu funkcjonowania nekropolii, analizie poddano także kontekst osadniczy, a mianowicie dawną i teraźniejszą lokalizację miejsc pochówku w krajobrazie kulturowym wsi. Uwzględniono również analizę współczesnych reliktów badanych cmentarzy pod kątem walorów kulturowych i ich ochrony.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2017, 6
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies