Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ciek" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zmienność przepływów w małym cieku leśnym
Flow variability in small forest watercourse
Autorzy:
Liberacki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819744.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zlewnia
ciek leśny
przepływ
liquid forest
catchment
flow
Opis:
Ze względu na duże deficyty wody, Wielkopolska jako region najbardziej zagrożony w kraju jej brakiem, zmuszona jest do jej racjonalnego wykorzystywania [6]. W celu ograniczenia odpływów wody ze zlewni rzecznych konieczne jest tworzenie systemów umożliwiających zamykanie obiegu wody w zlewni lub w jej wydzielonych częściach, czyli tzw. retencjonowanie. Cel ten jest realizowany w lasach w ramach tzw. małej retencji ujętej w "Zasadach planowania i realizacji małej retencji w Lasach Państwowych" [8]. Wiele prac wskazuje, że cechy lasu oraz właściwe rozmieszczenie powierzchni leśnych na terenie zlewni wpływa w istotny sposób na gospodarkę wodną zlewni zalesionych, gdyż sprzyjają wyrównaniu odpływów [2÷5, 7].
The paper presents the results of researches carried out at Hutka small catchment up to Huta Pusta cross section. The catchment is located at the central part of Wielkopolska Region about 20km on the north-east from Poznań at Puszcza Zielonka. The catchment area is 0.52 km2. The catchment of the Hutka watercourse, with an area of 0.52 km2, is forested in 89%, the other 11% being covered by swamps and wasteland (Fig. 2). The predominant sites are fresh mixed coniferous forest (BMśw), fresh coniferous forest (Bśw) and alder carr forest (Ol). Landscape in catchment is characterized by a large number of interior depressions, filled partly with rainwater or peatbogs, with poorly developed natural drainage. The watercours do not exceed 1 km in length, the mean width is approx. 0.5 m, while mean depth ranges from 0.2 to 0.3 m. Podzolic soils, formed from sands, predominate in the area of analyzed catchment. In land depressions, where the ground water table is located immediately below the ground surface, muckous soils are found. The variability of flow in small lowland watercourse was studied in 2000, 2003 and 2005 hydrological years differing in the pattern of meteorological conditions. The results of the research indicate differentiation of characteristic flow, forming dates of initial and final raised water stage and their culmination . There was runoff rates and coefficients differentiation in each of the analysed watercourse catchment in winter and summer hydrological half-years as well. It was found that the rate of water flow was lower in summer half-years that in winter halves. In some periods of the former, the flow disappeared. Obtained results indicate that despite of differences of yearly precipitation sum which hesitated from 347 to 635 mm, the outflow from the catchment were small. Smoothing of half-year and year outflow indicates significant retention of investigated catchment. On the basis of results significant influence of meteorological conditions on groundwater level dynamics in different forest habitats well as significant impact of forest areas on retaining capacity and on stream water and groundwater quality were realised.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 1202-1211
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Presence of caffeine in the Rudawa River and its tributaries
Zawartość kofeiny w rzece Rudawie i jej dopływach
Autorzy:
Jagoda, A.
Żukowski, W.
Dąbrowska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126362.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
watercourse
caffeine
water pollution
ciek
kofeina
zanieczyszczenie wody
Opis:
1,3,7-trimethylxanthine (caffeine) is an ingredient of coffee, tea, energy drinks, drugs and cosmetics. Generally, it is the most consumed pharmaceutical substance all over the world. Although it is easily metabolized, caffeine is present in wastewaters generated by households. Therefore, its detection in streams and rivers shows that untreated wastewaters are discharged into environment. Determination of caffeine in waterways could be an indicator of their anthropogenic pollution. Rudawa is the river flowing through southern Poland, with the river basin area about 318 km2. It is a left tributary of the Vistula River, with the river mouth located in the Krakow city. Rudawa is one of the drinking water supplies for the city. It provides about 40000 m3 of water per year. Water used as a source of drinking water must be the highest quality. Therefore the river on which drinking water intakes are located is the subject of the special monitoring. Water quality monitoring has always been important on Rudawa river and it continues to be monitored today. The aim of this study has been to check whether the caffeine is present in Rudawa waters, to determine its concentration and localization of potential sources of pollution. Samples taken from the river in twelve selected locations along the Rudawa River and its tributaries have been analyzed. Solid phase extraction combined with gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) has been used. Caffeine isotope 13-C3 in methanol, Sigma Aldrich, has been used as an internal standard. The concentration of caffeine in samples has ranged from 40 to 380 ng/dm3.
1,3,7-trimetyloksantyna (kofeina) jest składnikiem kawy, herbaty, napoi energetyzujących, leków i kosmetyków. Jest najpowszechniej spożywanym farmaceutykiem na całym świecie. Chociaż jest łatwo metabolizowana, kofeina jest obecna w ściekach powstających w gospodarstwach domowych. Wykrycie kofeiny w wodach powierzchniowych dowodzi, że ścieki są bez oczyszczenia odprowadzane do środowiska. Oznaczenie zawartości kofeiny w ciekach może być uznane za wskaźnik ich antropogennego zanieczyszczenia. Rudawa to rzeka płynąca w południowej Polsce o powierzchni zlewni około 318 km2, jest lewostronnym dopływem Wisły, do której uchodzi na terenie miasta Krakowa. Rudawa jest jednym ze źródeł zaopatrzenia mieszkańców miasta w wodę. Dostarcza około 40 000 m3 wody rocznie. Woda wykorzystywana jako źródło wody pitnej powinna być najwyższej jakości. Dlatego jakość wody rzeki, na której zlokalizowane jest ujęcie wody pitnej, powinna być pod szczególnym nadzorem. Monitorowanie jakości wody z rzeki Rudawy zawsze było prowadzone i jest nadal. Celem badania było sprawdzenie, czy kofeina występuje w wodach Rudawy, określenie jej stężenia i lokalizacji potencjalnych źródeł zanieczyszczeń. Pobrano dwanaście próbek wody z Rudawy i jej dopływów oraz przeprowadzono ich analizy metodą ekstrakcji do fazy stałej połączonej z chromatografią gazową ze spektrometrią mas (GC-MS). Zastosowano izotop 13-C3 kofeiny w metanolu (Sigma Aldrich) jako wzorzec wewnętrzny. Stężenie kofeiny w próbkach wahało się od 40 do 380 ng/dm3.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 87-91
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stany wód i ich amplitudy w ciekach w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym na przykładzie zlewni Rowu Rakowskiego
Water levels and their amplitudes in watercourses in small forest catchments in wet year
Autorzy:
Stasik, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819458.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zlewnia leśna
ciek wodny
opady
catchment forest
watercourses
precipitation
Opis:
Środowisko leśne, poza znaczna ilością biomasy, charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem zarówno pod względem siedlisk, drzewostanów i ich wieku jak i innych elementów przyrodniczych i fizjograficznych [6]. Stąd też funkcjonowanie gospodarki wodnej lasu jest znacznie bardziej złożone w porównaniu do użytków zielonych czy gruntów ornych. O specyfice obszarów leśnych decydują między innymi czynniki takie jak: zatrzymanie opadów przez korony drzew zależnie od gatunku, zwarcia i struktury drzewostanu, od wielkości, natężenia i czasu trwania opadu [8] oraz duże zdolności retencyjne obszarów leśnych [2, 12]. Aktualnie coraz większą uwagę przywiązuje się do pozaprodukcyjnej roli lasu w środowisku przyrodniczym [3]. Dlatego też liczne publikacje wskazują na duże znaczenie lasów w gospodarce wodnej zlewni [3, 6, 9÷11]. Pomiary stanów wód powierzchniowych i gruntowych stanowią jeden z najprostszych środków badawczych pozwalających na analizę tejże gospodarki. Celem niniejszej pracy była analiza stanów wód i ich amplitud w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym.
The paper presents the results of research on water levels and their amplitudes at small forest catchments. The research and observations were carried out at Rakowski Ditch catchment located at area of Marianka Forestry belonging to Siemianice Forest Experimental Farm of Poznań University of Life Science. The research was carried out in two small forest catchments of Rakowski Ditch located in Forest Experimantal Station Siemianice of Poznań University of Life Sciences. The precipitation sum was 689 mm in selected 2001 hydrological year. The probability of such precipitation was approximately 1 per 5 year. According to the precipitation sums and air temperature which was 1.3°C higher than multiyear average 2001 hydrological year can be found as a wet and warm one. An increase of water levels in water course were observed in spite of decrease of monthly precipitation sums in winter half-year. Statistic analysis indicated lack of linear correlation between monthly precipitation sums and average water levels in both water courses. The amplitudes of water levels were small and they did not exceed several centimeters in both water courses in particular months of winter half-year. The significantly higher amplitudes of water levels were observed in summer half-year than in winter half-year of 2001 hydrological year. The differences between the highest and the lowest water levels were from a number to over a dozen. Statistic analysis indicated that the rank of amplitudes were correlated both with monthly precipitation sums and average monthly temperature. It indicates decisive role of tree stand transpiration on water management in small forest catchment.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1951-1963
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role of Retention Reservoir in Sodium Migration from Agricultural and Afforested Catchment Areas
Rola zbiornika retencyjnego w migracji sodu ze zlewni rolniczo-leśnych
Autorzy:
Skonieczek, P.
Koc, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389427.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
redukcja ładunku
sód
ciek
staw
load reduction
sodium
stream
pond
Opis:
The analisis of the role of retention reservoir in sodium migration from agricultural and afforested catchment areas and wastewater treatment plants was presented. The study was conducted on a stream with a pond at its outlet. For technical purposes, water was partially directed via a band ditch. The investigated site is situated in north-eastern Poland, in the Olsztyn Lakeland mesoregion. Detailed investigations of surface waters were carried out over a period of 3 years. The highest sodium concentrations were noted in treated effluents (84.19 and 96.64 mg Na dm–3 on average), lower levels were found in the outflows from agricultural catchments (7.54 to mg Na dm–3 to 11.55 mg Na dm–3), while the lowest – in the outflows from afforested catchments (3.77 to 4.52 mg Na dm–3). In the outflow from the retention reservoir, sodium concentrations reached 7.87 mg Na dm–3, and in the outflow from the band ditch – 8.90 mg Na dm–3. Total sodium concentrations in water flowing from the catchments to Lake Wulpinskie was 8.09 mg Na dm–3. A total of 4706 kg sodium was discharged into the lake each year, which means that flow per ha of the catchment area was 3.4 kg Na. The retention reservoir significantly reduced the total sodium load flowing from the catchments into the lake. The main role of the reservoir was to equalize sodium concentrations. The sodium load was reduced by approximately 50 %.
Praca zawiera wyniki badań dotyczące znaczenia zbiornika retencyjnego w migracji sodu dopływającego ze zlewni leśnych, rolniczych oraz oczyszczalni ścieków. Obiektem badań był ciek, na ujściu którego zbudowano staw. Ze względów technicznych część wód kierowano rowem opaskowym. Obiekt badań położony jest w północno-wschodniej Polsce, w mezoregionie Pojezierza Olsztyńskiego. Badania szczegó łowe wód powierzchniowych prowadzono 3 lata. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż największe stężenie sodu występuje w odpływach z oczyszczalni ścieków średnio 84,19 i 96,64 mg Na dm–3, na odpływie ze zlewni rolniczych średnio od 7,54 mg Na dm–3 do 11,55 mg Na dm–3, najmniejsze zaś ze zlewni leśnych 3,77 i 4,52 mg Na dm–3. Na odpływie ze zbiornika retencyjnego stężenie sodu wynosiło 7,87 mg Na dm–3, natomiast z rowu opaskowego 8,90 mg Na dm–3. Całkowite stężenie sodu w wodzie odpływającej ze zlewni do Jeziora Wulpińskiego wynosiło 8,09 mg Na dm–3. Do jeziora spływało rocznie 4706 kg sodu, co dało spływ jednostkowy 3,4 kg Na z 1 ha zlewni. Zbiornik retencyjny w znacznym stopniu zmniejszał ilość sodu odpływającego ze zlewni do jeziora. Główna jego rola polegała na uśrednianiu stężeń. Redukcja ładunku sodu wynosiła ok. 50 %.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 3; 435-443
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Równowaga hydrodynamiczna ważnym parametrem kształtującym stan ekologiczny cieków karpackich
Hydrodynamical Balance as Important Parameter Influencing the Ecological Status of Carpathian Rivers
Autorzy:
Strużyński, A.
Bartnik, W.
Kulesza, K.
Czoch, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819256.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
równowaga hydrodynamiczna
ciek karpacki
stan ekologiczny
hydrodynamical balance
ecological status
Opis:
According to the Water Framework Directive human activities should lead to an improvement or at least stabilizing of water ecosystems. Due to the adaptive nature of living species, reference conditions specified under the WFD for mountain river should be tested after reaching of proper hydromorphological parameters. The hydrodynamical balance of mountain river channel is reflected by it's plan view as well as by vertical and cross-sectional layouts. Mountain river in natural conditions produce a clearly defined riffle and pool system and can create a variety of channels with bars. Fluvial processes occurring in mountain rivers differ much from those that occur in lowland rivers. Beds of mountain rivers and streams, due to the water flow in high bed relative roughness conditions, are sensitive to changes in the bed material composition, size and shape. In these circumstances, bedforms are not created. While low and medium flows, there is no sediment transport, and only minor grain hide, sorting and armoring processes form the top of the bed. Granulometric curve changes depend on variations in several parameters. During the process of creating or removing the armored layer, the variation of fractions describing bed stability and water flow conditions exist. In a changing regime of watercourses functioning with the rough bottom, the standard deviation of the curve correctly reflects the bed material sorting processes. Armored bottom exists for it's values less than 1.6, and in the natural conditions the value does not fall below 1.3. In this case, fine material is almost completely removed from the bottom of the cover. Below the reaches of river sources, which are the steepest sections of mountain streams, riverbeds mostly achieve hydrodynamic balance and this is the optimal condition for the development of the aquatic ecosystem. When the incised channel, with armored bottom in alluvial river is found, it often shows a limited supply of bed material. Many factors can affect the change of the river channel so the stable morphological state occurs after some time, and after many oscillations around the optimal condition. It is a period of a few to tens of years. In any case, one can determine the state and intensity of fluvial processes. This paper presents a proposal for the implementation of the hydrodynamic balance to assess their ecological status as one of the first and basic. The assessment of the alluvial rivers hydrodynamic balance is shown on the example of the Skawa river (section above the mouth of Bystrzanka stream). Hydrodynamic balance of the channel was based on the analysis of interdependencies between riverbed bandwidth, the channel lateral and vertical layout and bed stability for the characteristic flows of the water: (Q75%, Q50% Q25%, Q10% and Q1%, bankfull an dominant flows). Bed stability analysis presented in the paper was performed using the computer program ARMOUR. Calculations were performed by comparing the critical Shields stresses characterizing all fractions of bed material to the bed shear stresses of the flowing water. On the basis of analysis of the riverbed in this section it was classified as natural.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 3; 2591-2610
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quality Analysis of Waters from Selected Small Watercourses within the River Basins of Odra River and Wisła River
Analiza jakości wód wybranych małych cieków zlokalizowanych w zlewni rzek Odry i Wisły
Autorzy:
Brysiewicz, Adam
Bonisławska, Małgorzata
Czerniejewski, Przemysław
Kierasiński, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813617.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
watercourses
catchment
water quality
pollution
ciek wodny
zlewnia
jakość wody
zanieczyszczenie
Opis:
An important source of contamination of inland waters is the content of nitrogen and phosphorus compounds, which in agricultural areas constitute a significant threat by getting into flowing waters. The runoff of mineral substances from areas with high intensification of agriculture contribut to increase of nutrient content in rivers, which often causes disturbances in water quality, with excess nutrients supporting the growth of phytoplankton (algae receipts) and macrophytes and associated with it loss of habitats and desirable plant and animal species. The small rivers play an important role in the water quality of large rivers. The purpose of this work is to assess the quality of water in small lowland rivers, which are tributaries of the Odra and Wisła rivers, with particular emphasis on the content of biogenic compounds (nitrogen and phosphorus forms). The study was carried out on 10 small rivers from the Odra river basin (Płonia, Myśla, Tywa, Rurzyca and Wardynka River), and the Wisła river basin (Habdziński Channel, Zielona, Czarna-Cedron, Kraska and Molnica River). The analyzed water samples in all rivers had increased content of reactive phosphorus, which allows to classify the waters into non-class waters. The highest exceedences were recorded in the Płonia River (on average 1.505 mg P-PO43-/L) in the Odra river basin, while in the in the Wisła basin the highest exceedances were recorded in the Molnica watercourse (average 2.023 mg P-PO43-/L). Also high concentrations of the nitrate-nitrogen content were recorded, and the highest amounts of N-NO3-/L were found in the Rurzyca River (the Odra catchment – 7.321 mg N-NO3-/L) and in Molnica River (Wisła catchment – 5.092 mg N-NO3- /L). Lower values of ammonium nitrogen were found in all tested watercourses, classifying water to the first class of water quality according to Minister of the Environment Regulation (21.07.2016r.). Only increased concentrations classifying the examined waters up to the 2nd water quality class were recorded in the Rurzyca river (Odra catchment - 0.350 mg N-NO3- /L average, and in the Habdziński Channel (Wisła catchment - 0.293 mg N-NO3- /L). Significant increases in the content of biogenic compounds classifying tested waters to the 2nd class and above, were also conducive to low values of oxygen concentration in water and high conductance. For example in the Molnica river, high nitrate nitrogen and phosphate content influenced on low water oxygenation. In addition, there was a very low water level in the watercourse, which could have triggered nutrient loads in bottom sediments. Contamination of waters from agricultural areas with nitrogen and phosphorus compounds may pose a threat to larger rivers to which they can pass without proper monitoring.
Istotnym źródłem zanieczyszczenia wód śródlądowych są zawartości związków azotu i fosforu, które na obszarach rolniczych stanowią znaczące zagrożenie przedostając się do wód płynących. Do nadmiernego wzrostu zawartości związków biogennych w rzekach przyczyniają się spływy substancji mineralnych z terenów o dużej intensyfikacji rolnictwa, co niejednokrotnie jest przyczyną zaburzeń jakości wody, przy czym nadmiar składników odżywczych sprzyja wzrostowi fitoplanktonu (zakwitów glonów) i makrofitów oraz związanej z tym utraty siedlisk i pożądanych gatunków roślin i zwierząt. Dużą rolę w kształtowaniu jakości wody dużych rzek pełnią niewielkie dopływy stanowiące małe cieki wodne. Celem niniejszej pracy jest ocena jakości wód w wybranych małych nizinnych ciekach wodnych będących dopływami rzeki Odry i rzeki Wisły ze szczególnym uwzględnieniem zawartości związków biogennych (formy azotu i fosforu). Badaniami objęto 10 niewielkich cieków z obszaru zlewni rzeki Odry (rzeki: Płonia, Myśla, Tywa, Rurzyca i Wardynka), oraz zlewni rzeki Wisły (Kanał Habdziński, Zielona, Czarna-Cedron, Kraska i Molnica). Analizowane próby wody we wszystkich rzekach miały podwyższone zawartości fosforu fosforanowego, co pozwala zaklasyfikować badane wody do wód pozaklasowych. W zlewni rzeki Odry największe przekroczenia norm odnotowano w rzece Płonia (średnio 1.505 mg P-PO43-/L), natomiast w zlewni Wisły największe przekroczenia zanotowano w cieku Molnica (średnio 2.023 mg P-PO43-/L). Również wysokie stężenia odnotowano analizując wody pod kątem zawartości azotu azotanowego, a największe ilości N-NO3-stwierdzono w rzece Rurzyca (zlewnia Odry – 7.321 mg N-NO3-/L) i w Molnicy (zlewnia Wisły – 5.092 mg N-NO3-/L). We wszystkich badanych ciekach stwierdzono niższe ilości azotu amonowego, klasyfikując wody do I klasy czystości wg Rozp. MŚ z 21.07.2016r. Jedynie podwyższone stężenia klasyfikujące badane wody do 2 klasy czystości wód zanotowano w rzece Rurzyca (zlewnia Odry – średnio 0.350 mg N-NH4+/L, oraz w Kanale Habdzińskim (zlewnia Wisły – 0.293 mg N-NH4+/L). Znaczące podwyższenia zawartości związków biogennych klasyfikujące badane wody doII klasy i powyżej II klasy czystości wód sprzyjały również niskim wartościom stężenia tlenu w wodzie oraz wysoką konduktancją. Przykładem jest tu rzeka Molnica, w której wysokie zawartości azotu azotanowego oraz fosforanów przekładały się na niskie natlenienie wody i wysokie przewodnictwo właściwe. Ponadto w cieku była bardzo niski stan wód, co mogło uruchomić pokłady ładunków biogennych w osadach dennych. Zanieczyszczenia wód z terenów rolniczych związkami azotu i fosforu mogą stanowić zagrożenie dla większych rzek, do których bez odpowiedniego monitoringu mogą się przedostawać.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2019, Tom 21, cz. 2; 1202-1216
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz sakralny związany z ciekami wodnymi, na przykładzie "Szlaku kościołów drewnianych wokół Puszczy Zielonka"
Sacred Landscape Connected with Water Flows, Based on the Study of 'The Trail of Wooden Churches in Zielonka Forest'
Autorzy:
Raszeja, E.
de Mezer, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1187255.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
krajobraz
ciek wodny
kościół
Puszcza Zielonka
landscape
church
water flow
Zielonka Forest
Opis:
Sacred landscape is inseparably linked with the revelation of sanctity in human life space (hierophany and teophany in some cases). Profanum has to be symbolically submitted to res sacra to enable the element of sacrum to act in a proper way. It involves an appropriate exposition of sacred landscape elements, especially churches. They are not only visible dominants, but also domus dei and axis mundi in cultural landcape. For that reason churches are often situated in the most prominent places, making good use of natural landform features, first of all hills usually connected with valleys of water flows. 'The trail of wooden churches around Zielonka forest' consists of twelve churches that have become an inherent part of Wielkopolska cultural landscape. Seven of them are located in the area of river valleys, which determines landscape exposition. The aim of this article is to attract attention to the vital role of small water flows in the exposition of churches and the influence of valley forms on sacred landscape perception.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2010, 1; 25-33
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Functioning conditions of small watercourse, supplying water to the recreational reservoir and opportunities to improve its quality (Janów Lubelski, south-east Poland)
Warunki funkcjonowania niewielkiego cieku doprowadzającego wody do zbiornika rekreacyjnego oraz możliwości poprawy jego jakości (Janów Lubelski, południowo-wschodnia Polska)
Autorzy:
Sender, J.
Chmielewski, T. J.
Kolejko, M.
Grzywna, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297168.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
biofiltr
zbiornik retencyjny
makrofity
ciek
eutrofizacja
biofilter
macrophytes
water reservoir
watercourse
eutrophication
Opis:
Polish lowland reservoirs has a very high degree of trophy, because they are exposed to a number of threats. Currently, many artificial water suffers from eutrophication, which causes the loss of their natural and recreational values. Among them there is the reservoir in Janów Lubelski. The aim of the study was to analyze the function of natural conditions for development of recreation in the area of the reservoir. Furthermore, study of directive on ways to improve the water quality of stream supplying water into the reservoir, as well as an indication of the ability to increase its resistance to anthropogenic pressures. Condition of successful functioning of the stream and improving their ecological status was to organize the catchment, as well as propose the establishment of initial reservoir serve as a biofilter.
Polskie zbiorniki nizinne cechuje bardzo wysoki stopień trofii, gdyż są one narażone na szereg zagrożeń. Obecnie wiele sztucznych zbiorników boryka się z problemem eutrofizacji, która powoduje utratę ich walorów przyrodniczych i rekreacyjnych. Wśród nich jest także zalew rekreacyjny w Janowie Lubelskim. Celem opracowania była analiza przyrodniczych uwarunkowań rozwoju funkcji rekreacyjnej w rejonie zalewu oraz przygotowanie wytycznych dotyczących sposobów poprawy stanu czystości wód cieku doprowadzającego wody do zalewu służącego do celów rekreacyjnych, a także wskazanie na możliwości zwiększenia jego odporności na oddziaływania antropogeniczne. Warunkiem prawidłowego funkcjonowania cieku doprowadzającego wody do zalewu oraz poprawy jego stanu ekologicznego było uporządkowanie zagospodarowania jego zlewni, a także propozycja utworzenia zbiornika wstępnego pełniącego rolę biofiltra.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 1; 17-31
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skutki ulewy w korycie małego cieku wodnego
Results of the rainstorm in the channel of the small watercourse
Autorzy:
Dąbkowski, Sz. L.
Bodulski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338094.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
erozja koryta
mały ciek
oberwanie chmury
cloudburst
small water course
channel erosion
Opis:
W wyniku ulewnego deszczu 25 lipca 2001 r., na jednym z dopływów rzeki Lubrzanka w Górach Świętokrzyskich, doszło do silnej erozji koryta. Rozpoczęła się ona od zniszczonego przez wezbranie przepustu drogowego. W pracy przedstawiono analizę przypuszczalnych warunków hydraulicznych (przepływów i prędkości), charakterystykę materiału, w którym koryto zostało uformowane, dopuszczalne prędkości nierozmywające oraz charakterystyki wyerodowanego koryta cieku. Całkowita objętość gruntu zabrana przez wodę wynosi około 5700 m³, przy czym do koryta rzeki Lubrzanka i do leżącego na niej zbiornika retencyjnego Cedzyna trafiło około 400 m³ gruntu.
As a result of the cloudburst on 25th July 2001 one of affluents of the Lubrzanka River in the Świętokrzyskie Mountains was affected by strong erosion of the stream channel. It began with the destruction of the road culvert in upper section of the eroded channel. Presumable hydraulic conditions (discharge and velocities), characteristics of the soil material of which the stream channel was formed, permissible velocity and characteristics of the channel after erosion are presented in this paper. Total volume of the ground material taken away by water was around 5 700 m³, out of which c. 400 m³ were deposited in the channel of the Lubrzanka River and in the retention reservoir Cedzyna.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2b; 335-347
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu ekologicznego cieków Jeziora Trzesiecko na podstawie wskaźników biotycznych
Assessment of degree of eutrophization of streams of lake Trzesiecko based on biotic indicators
Autorzy:
Lampart-Kałużniacka, M.
Śliwińska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819556.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wskaźniki biotyczne
stan ekologiczny
ciek wodny
biotic index
ecological status
water courses
Opis:
Ochrona zasobów wodnych jest szczególnie istotna z uwagi na to, że Polska jest krajem ubogim w wodę, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym [7]. Natomiast Wielkopolska uchodzi za jeden z najbardziej deficytowych w wodę obszarów w Polsce, a co gorsza deficyt ten ulega ciągłemu, systematycznemu pogłębieniu. Cechy klimatu tego regionu - stosunkowo niskie wartości opadów, wysokie wartości parowania terenowego oraz niekorzystny ich rozkład w ciągu roku decydują o szczególnie niekorzystnym kształtowaniu się zasobów wodnych [2]. Należy również dodać, że na niekorzystny bilans wodny istotny wpływ miała działalność człowieka. Ważnym elementem wpływającym na prawidłowe kształtowanie się gospodarki wodnej zlewni odgrywa stopień lesistości. Obszary leśne zajmują około 29,3% powierzchni Polski [4]. Niezwykle istotna rola lasu, z punktu widzenia ochrony i odnowy zasobów wodnych, wynikająca z dużych zdolności retencyjnych niektórych typów siedliskowych lasu, przejawia się głównie w wyrównaniu wielkości odpływu wody w ciekach, co powoduje zmniejszenie groźby powstania powodzi, a także zwiększenie przepływów minimalnych. Elementem decydującym o prawidłowym rozwoju drzewostanów w poszczególnych siedliskach leśnych jest właściwe kształtowanie gospodarki wodnej tych siedlisk. Jednym z podstawowych czynników mających wpływ na gospodarkę wodną zlewni leśnych jest przebieg oraz wahania stanów wód podziemnych i związane z nimi zdolności retencyjne tych siedlisk. Przeprowadzone w latach wcześniejszych na obszarach omawianych zlewni wstępne badania wykazały, że zdolności retencyjne siedlisk leśnych są zasadniczym elementem gospodarki wodnej i odgrywają niezwykle ważną rolę w kształtowaniu się bilansów wodnych zlewni leśnych [3]. Warunki klimatyczne takie jak opady atmosferyczne i temperatury powietrza są głównym czynnikiem wpływającym na głębokość zalegania wód gruntowych i decydującym o wielkości i kształtowaniu się zapasów wody w siedliskach leśnych. Zdaniem Palucha [5] największą dynamiką charakteryzują się płytkie wody gruntowe zwane wodami zaskórnymi, które zalegają pod powierzchnią użytków rolnych i leśnych. Wzrost głębokości zalegania zwierciadła wody gruntowej od powierzchni terenu powoduje, że dynamika ta ulega zmniejszeniu. Poziom wody gruntowej wywiera istotny wpływ na czynną warstwę gleby i zachodzące w niej procesy, a tym samym na rozwój korzeni drzew. Wysoki poziom wody gruntowej ogranicza miąższość czynnej warstwy gleby i strefy korzeniowej. Natomiast niski poziom wody gruntowej umożliwia przewietrzenie gleby i wytworzenie prawidłowego systemu korzeniowego drzew [1]. Celem niniejszej pracy była ocena dynamiki zmian stanów wód gruntowych oraz uwilgotnienia gleb wybranych siedlisk leśnych w zlewni cieku Hutka.
The purpose of the research work was to estimate the dynamics of the water content in soils variation in the drainage catchment of Hutka watercourse to Huta Pusta section in hydrologic year 2008. Considered afforested drainage catchment, size of 0.52 km2, is placed in the central part of Wielkopolska in Puszcza Zielonka. The Hutka catchment is of a typical forest character and presents high retentional capabilities. During the research detailed analyses were made for the dynamics of the groundwater level and water storage in 50 cm, and 100 cm soil layer. Measurements of water level were taken in 13 measuring wells, the water reserves in two measurement profiles. The results of water content in soils, were elaborated by using the ECH2O sounder. The research proved, that the dynamics of the water content in soils variation and ground water level in analyzed drainage catchment is described by similar cyclicity and depends mostly on the course of meteorological conditions, especially on the distribution and dimension of rain-falls. It was confirmed that the low level of groundwater table in the vegetation season does not affect significantly the water reserves of the surface layer of soil. Additional elements affecting the level of groundwater are also: the distance between measurement wells and the watercourse, site type and the layout of the land. The unfavourable distribution of precipitation, high air temperature and high evapotranspiration, which occurred in June resulted in a significant decrease in water supplies in the investigated soil profiles and also in both analyzed layers. During this period, lowest values of water storage below the limit of permanent wilting and changing in a 0.5-meter layer from 8 mm (profile 4) to 19 mm (profile 13), in a 1-meter layer from 11 mm (profile 4) to 25 mm (profile 13) were recorded.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1069-1080
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamika zmian stanów wód gruntowych i uwilgotnienia gleb siedlisk leśnych w zlewni cieku Hutka
Dynamics of water levels and water content in soils variation in Hutka watercourse catchment
Autorzy:
Liberacki, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819455.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wody gruntowe
ciek Hutka
uwilgotnienie gleb
groundwater
Hutka path
moisture of the soil
Opis:
W pracy wykorzystano wyniki badań terenowych przeprowadzonych w 2008 roku przez pracowników Katedry Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Charakterystykę meteorologiczną roku hydrologicznego 2008 przedstawiono na tle danych z wielolecia 1986÷2008 ze stacji Arboretum - Zielonka Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Murowanej Goślinie. Dodatkowo w pracy wykorzystano informacje z Planu Urządzania Lasu Nadleśnictwa Doświadczalnego Zielonka na okres od 1 stycznia 2004r. do 31 grudnia 2013 r., z operatu glebowego Nadleśnictwa Do-świadczalnego Zielonka oraz z operatu Typów Siedliskowych Lasu, Roślinności Rzeczywistej i Potencjalnej Nadleśnictwa Doświadczalnego Zielonka, stan na 28.06.2002 (2002).
The purpose of the research work was to estimate the dynamics of the water content in soils variation in the drainage catchment of Hutka watercourse to Huta Pusta section in hydrologic year 2008. Considered afforested drainage catchment, size of 0.52 km2, is placed in the central part of Wielkopolska in Puszcza Zielonka. The Hutka catchment is of a typical forest character and presents high retentional capabilities. During the research detailed analyses were made for the dynamics of the groundwater level and water storage in 50 cm, and 100 cm soil layer. Meas-urements of water level were taken in 13 measuring wells, the water reserves in two measurement profiles. The results of water content in soils, were elaborated by using the ECH2O sounder. The research proved, that the dynamics of the water content in soils variation and ground water level in analyzed drainage catchment is described by similar cyclicity and depends mostly on the course of meteorological conditions, especially on the distribution and dimension of rainfalls. It was confirmed that the low level of groundwater table in the vegetation season does not affect significantly the water reserves of the surface layer of soil. Additional elements affecting the level of groundwater are also: the dis-tance between measurement wells and the watercourse, site type and the layout of the land. The unfavourable distribution of precipitation, high air temperature and high evapotranspiration, which occurred in June resulted in a significant decrease in water supplies in the investigated soil profiles and also in both analyzed layers. During this period, lowest values of water storage below the limit of permanent wilting and changing in a 0.5-meter layer from 8 mm (profile 4) to 19 mm (profile 13), in a 1-meter layer from 11 mm (profile 4) to 25 mm (profile 13) were recorded.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1927-1942
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakość wód cieku Bogdanka
Quality water in Bogdanka stream
Autorzy:
Janicka, E.
Kanclerz, J.
Borowiak, K.
Wiatrowska, K.
Lisiak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400495.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ciek
zbiorniki
jakość wody
parametry fizykochemiczne
watercourse
reservoirs
water quality
physico-chemical parameters
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań jakości wody cieku Bogdanka oraz zbiorników przez które przepływa, w okresach wegetacyjnych lat 2011–2012. Próbki do analiz laboratoryjnych pobierane były w siedmiu punktach pomiarowo-kontrolnych i obejmowały oznaczenie wybranych elementów fizykochemicznych tj. O2, BZT5, ChZT, pH, przewodność w 20° C, N-NO3, N-NH4 i PO43-. Analiza otrzymanych wyników wykazała, że jakość wody w górnym biegu Bogdanki była lepsza niż w jej dolnym biegu – poniżej jeziora Rusałka oraz Stawu Sołackiego. Wielkość stężeń niektórych badanych wskaźników fizykochemicznych (ChZT, BZT5 i PO43-) przekraczały wartości graniczne klasy II i dlatego stan cieku określono jako poniżej dobrego.
The paper concerns with water quality of Bogdanka Stream and its reservoirs, which flow trough it, during vegetation period of 2011–2012. The water samples for physico-chemical analysis were collected from seven control points and analyzed for: O2, BOD5, COD, pH, EC, N-NO3, N-NH4 and PO43-. Results obtained showed that water quality in the upper-course of Bogdanka was better than in the lower-course – bellow Rusałka and Staw Sołacki Lakes. Some parameters such as: COD, BOD5 and PO43- exceeded threshold values for second class and classified water as below good.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 1; 202-208
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania skuteczności funkcjonowania korytowego systemu podczyszczającego zastosowanego na rzece Młynówka (województwo lubuskie)
Investigation of the effectiveness of the cleaning flume system applied on the Młynówka River (Lubusz voivodeship)
Autorzy:
Bonisławska, M.
Rybczyk, A.
Nędzarek, A.
Czerniejewski, P.
Tórz, A.
Łopata, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400804.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
hypertrofia
oczyszczanie wstępne
ciek wodny
fosfor
azot
hypertrophy
pretreatment plant
watercourse
phosphorus
nitrogen
Opis:
Przeprowadzono roczną ocenę funkcjonowania systemu filtrów wypełnionych kształtkami z polipropylenu i keramzytem, usytuowanych w korycie rzeki, których zadaniem była redukcja zawiesin ogólnych oraz biogenów w wodzie przed jej odprowadzeniem do śródmiejskiego jeziora. Wykazano, że z powodu złej konserwacji i małej ilości zabiegów czyszczących, skuteczność systemu znacznie spadła w stosunku do okresu prawidłowej eksploatacji. Dotyczyło to przede wszystkim wyczerpania możliwości zatrzymywania głównego pierwiastka biogennego – fosforu. W okresie monitorowania obiekt utrzymał zdolność do redukcji zanieczyszczeń organicznych, zawiesin i azotu.
An annual assessment pertaining to the functioning of the filter systems filled with polypropylene and gravelite profiles, located in the river bed, to reduce total suspensions and biogenic compounds in the water before it was directed to the city lake, was carried out. It has been shown that due to poor maintenance and a small number of cleaning operations, the efficiency of the system has decreased considerably, comparing to the period of correct operation. This was mainly related to the exhaustion of the ability to retain the main biogenic element – phosphorus. Througout the monitoring period, the facility retained the ability to reduce organic pollutants, suspended solids and nitrogen.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 3; 52-61
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urban stream Osówka in Szczecin – how efficiently as possible should the variability of the stream water quality be studied along the road of runoff in time?
Autorzy:
Miller, Tymoteusz
Poleszczuk, Gorzysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1386050.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Urban stream
water quality
cluster analysis
factor analysis
linear regression
chemometric analysis
Osówka Stream
analiza skupień
analiza czynnikowa
regresja liniowa
analiza chemometryczna
ciek Osówka
ciek wodny w mieście
jakość wody
Opis:
The water quality of the stream Osówka in the NW part of the Szczecin city was studied. Water samples were collected in four seasons of 2014 – January, April, July and October in 6 sampling stations, from station near the source of the stream – to inflow of Osówka stream water to the lake Rusalka. 20 selected water chemistry indices were measured. The aim of discernment variability of water quality along stream runoff path during studied period chemometric procedures were conducted: cluster analysis (CA), calculations of linear regression equation $y_{1} = \bar y_1 + \sum_{j=1}^6 \alpha_j S_j + \sum_{k=1}^4 \beta_k T_k + SSE$ for selected water quality indices $(y_i)$, where $S_j$ and $T_k$ – are sampling stations and sampling terms numbers – respectively, and factor analysis (FA). It has been shown significant variability of Osówka water quality along the runoff path and established what parameters characterizing the variability of stream water chemistry should be examined in the places of indicated sampling stations – the same as in the studies – the quantities of terms of sampling in 4 consecutive seasons.
Badano jakość wód strumienia Osówka w NW części miasta Szczecina. Próbki wody do badań pobierano w czterech terminach – styczeń, kwiecień, lipiec i październik 2014 roku w miejscu 6 stacji, poczynając od ujęcia w pobliżu źródła strumienia – aż do dopływu wód Osówki do jeziora Rusałka. Oznaczano 20 wybranych wskaźników jakości wód. Celem rozeznania zmienności jakości wód wzdłuż drogi spływu w okresie badawczym przeprowadzono studia chemometryczne posługując się procedurami: CA, obliczano równania regresji $y_{1} = \bar y_1 + \sum_{j=1}^6 \alpha_j S_j + \sum_{k=1}^4 \beta_k T_k + SSE$ dla poszczególnych wskaźników jakości wód $(y_i)$, gdzie $S_j$ i $T_k$ – to numery stacji i terminów poboru próbek – odpowiednio, a także FA. Wykazano znaczną zmienność jakości wód Osówki wzdłuż drogi spływu i ustalono, jakie parametry charakteryzujące zmienność chemizmu wód strumienia powinny być badane w miejscach wskazanych stacji pomiarowych – przy identycznej jak w przeprowadzonych badaniach – ilościach terminów poboru próbek w następujących po sobie 4 porach roku.
Źródło:
Acta Biologica; 2016, 23; 55-68
2450-8330
2353-3013
Pojawia się w:
Acta Biologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody River Habitat Survey do oceny jakości rzeki Wardynka (Polska północno-zachodnia)
The application of the River Habitat Survey method to the assessment of the quality of the river Wardynka (north-western Poland)
Autorzy:
Spieczyński, D
Raczyńska, M
Grzeszczyk-Kowalska, A
Raczyński, M
Zimnicka-Pluskota, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401205.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
klasyfikacja hydromorfologiczna
Pomorze Zachodnie
River Habitat Survey
ciek nizinny
stan ekologiczny
rzeka Wardynka
LIFE+
Opis:
W pracy przedstawiono klasyfikację stanu ekologicznego rzeki Wardynka według metody River Habitat Survey. Badania prowadzono w ramach projektu pt. Przeprowadzenie oceny stanu zasobów przyrodniczych zlewni rzeki Iny w ramach projektu LIFE+: „Budowa niebieskiego korytarza ekologicznego wzdłuż doliny rzeki Iny i jej dopływów” finansowanego ze środków Wspólnoty Europejskiej instrumentu finansowego LIFE+ oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Uzyskane dane umożliwiły obliczenie dwóch syntetycznych wskaźników hydromorfologicznych HQA (Habitat Quality Assessment) i HMS (Habitat Modification Score), które są wypadkową wielu pojedynczych parametrów podstawowych. Obliczone wartości liczbowe wskaźników HQA wynoszącego 48 i HMS wynoszącego 3 wykazały, że wody rzeki Wardynka odpowiadają klasie IV, co oznacza umiarkowany stan ekologiczny.
The paper presents the classification of the ecological condition of Wardynka river according to the River Habitat Survey method. The research has been carried out within the project entitled Carrying out the assessment of the condition of natural resources of the reception basin of the river Ina within the project LIFE+: “Building of the blue corridor along the valley of the Ina river and its tributaries” financed from the funds of the European Community financial instrument LIFE+ and the National Fund of Environmental Protection and Water Management. The obtained data facilitated the calculation of two synthetic hydro-morphological indices HQA (Habitat Quality Assessment) and HMS (Habitat Modification Score), which constitute the result of many singular basic parameters. The calculated numerical values of the indices HQA amounting to 48 and HMS amounting to 3 proved that the waters of the Wardynka river correspond with the fourth class, which means a moderate environmental conditio.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2013, 35; 85-94
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies