Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "bieda" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 50
Tytuł:
ks. Jacek Wiosna Stryczek, "Pieniądze. Wświetle Ewangelii. Nowa opowieść o biedzie i zarabianiu"
Autorzy:
Michasiów, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047487.pdf
Data publikacji:
2017-12-17
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
pieniądze
bieda
zarabianie
Źródło:
Teologia i moralność; 2017, 12, 1(21); 255-258
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bieda na zachodzie. Stan faktów ‒ wymowa społeczna
Autorzy:
Tkocz, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/581564.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
bieda
społeczna gospodarka
Zachód
Opis:
Opracowanie dotyczy determinantów określających biedę w ujęciu teoretycznym. Nie ulega wątpliwości, że rozwojowi społecznemu w każdej epoce towarzyszyło zjawisko biedy, które wpływało zarówno na ludzi na Zachodzie, jak i na cały system polityczno- ekonomiczny, zmuszając badaczy do zajęcia się tym problemem. Mimo wszystkich postępów w zaspokajaniu potrzeb ludzkich z dwóch pierwszych szczebli z piramidy A. Maslowa bieda nie znikła na świecie nigdy. A nawet w czasie największego rozwoju ekonomicznego kapitalizmu zadomowiła się w systemie społecznym.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 492; 71-83
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Armut ist (k)eine Schande
Autorzy:
Januschek, Franz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473886.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
bieda, analiza dyskursu, wykluczenie
Opis:
„Bieda nie hańbi” powiada przysłowie. Dominujące dyskursy w Niemczech pokazują jednak coś przeciwnego. Na przykładzie krytycznej analizy sprawozdań kilku gazet z okazji wydania tzw. „Atlasu o biedzie” w maju 2009 roku udowodniono, że biedni ludzie są wykluczani poprzez dyskurs, szczególnie wtedy, kiedy dziennikarze przedstawiają walkę z rosnącą biedą jako ważny problem. W pracy omówiona jest również kwestia uogólnień w jakościowych analizach szczegółowych w ramach Krytycznej Analizy Dyskursu w ujęciu metodologicznym według i w opozycji do Foucaulta.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2010, 3; 83-97
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różne oblicza biedy
Autorzy:
Ludwik, Malinowski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/893186.pdf
Data publikacji:
2019-09-27
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
bieda
ubóstwo
wykluczenie
działania pomocowe
Opis:
Recenzja książki Stanisławy Golinowskiej O polskiej biedzie w latach 1990–2015 (w podtytule ,,definicje, miary i wyniki”). Książka napisana jest pięknym i zrozumiałym językiem, jak się to dziś określa – komunikatywnym. Opiera się na licznych badaniach autorki i zespołów badawczych, jakie zdołała wokół siebie zgromadzić. Praca stanowi niesłychanie ważny wkład dotyczący analizy procesów społeczno-politycznych, które zachodziły w Polsce, poczynając od początku lat 90. XX wieku do czasów najnowszych, mimo że w tytule zakończona jest 2015 rokiem. Problematyka biedy ukazana jest w wielu aspektach: historycznym, politycznym, społecznym, kulturowym.
Źródło:
Praca Socjalna; 2019, 34(2); 111-120
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja dzieci socjalizowanych w kulturze ubóstwa jako wyzwanie dla pracy socjalnej
Autorzy:
Monika, Ciesielska-Oliwa,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/893610.pdf
Data publikacji:
2018-09-05
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
bieda
kultura ubóstwa
działania socjalizacyjne
Opis:
Artykuł podejmuje aspekty edukacji i socjalizowania dzieci żyjących w kulturze ubóstwa, czyli w sytuacji, gdy doświadczane w rodzinie braki nie są jedynie zbieżnością wielu epizodów, a stają się długotrwałym doświadczeniem, skutkując pokoleniowym obciążeniem. Konsekwencje tego widoczne są w wielu sferach życia dzieci i młodzieży, głównie w przestrzeni funkcjonowania w rodzinie, szkole, wśród rówieśników. Głównym celem artykułu jest wskazanie na problemy edukacyjne dzieci żyjących w ubóstwie, przybliżenie obszarów utrudniających działania socjalizacyjne, wychowawcze i edukacyjne. Artykuł wskazuje na wartość edukacji, jako jednej z realnych szans na przerwanie kręgu pokoleniowej biedy, lokowanej w kulturze ubóstwa. Ukazuje także szkołę jako instytucję wzmacniającą nierówności, a także rodzinę jako instytucję socjalizującą do ubóstwa. Artykuł zawiera wskazania na pracę socjalną z dziećmi z ubogich rodzin. Artykuł zawiera analizy badawcze prowadzone na źródłach, jakimi są Pamiętniki bezrobotnych wydane w Polsce w latach 2003–2006 (5 tomów) i w roku 1933. Analizy podjęte w artykule odnoszone są do koncepcji kultury ubóstwa Oscara Lewisa.
Źródło:
Praca Socjalna; 2017, 32(1); 75-94
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedziela nic nie zmienia
Autorzy:
Czapnik, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1961730.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
Niedziela
DPS
Domy Pomocy Społecznej
Bieda
Zmęczenie
Opis:
The aim of the paper Sunday Changes Nothing is to analyze the lifestyles of social groups at risk of poverty and social exclusion, with a particular emphasis on their time management skills. The article is a review of the literature in this area, enriched by five-yearold field observation. Although today poverty is treated as a correlate of many factors, researchers fail to notice these correlations exhaustively. Poverty does not have be the result of the lack of effort, but, in some cases, can be a consequence of anomie affecting a given social group. Hence, poverty studies pay more and more attention to the lack of prospective thinkin that accompanies a variety of social groups—single mothers, long-term unemployed, disabled, or homeless people. Sustained dependence and discomfort leads to many disorders, such as neutralization, malaise, and even depression. A sense of senselessness, lack of adequate living conditions, or unproductive daily routine has devastating ramifications and results in being subordinated to external factors. This lifestyle restricts needs and submits all the efforts to survivability. Different social group living in poverty—impoverished workmen, clients of DPS, or homeless—deal with it in individually in different w ays. They all, however, share the same inability to manage their time efficiently, thus hindering capability to rest, and, in consequence, significantly reducing the quality of life.
Źródło:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2018, 1, 1; 142-153
2719-8278
Pojawia się w:
Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Feminizacja ubóstwa i strategie radzenia sobie z biedą na przykładzie mieszkanek Lublina
Feminization of Poverty and Poverty Coping Strategies on the Example of the Inhabitants of Lublin
Autorzy:
Janocha, Witold
Olesińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035275.pdf
Data publikacji:
2019-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ubóstwo
feminizacja ubóstwa
bieda
strategie radzenia sobie z biedą
poverty
feminization of poverty
strategies for coping with poverty
Opis:
Feminizacja ubóstwa to nadal temat aktualny i wymagający pogłębionych badań naukowych. Niższy poziom wynagrodzeń kobiet w stosunku do mężczyzn, nieodpłatna i niedoceniana praca w gospodarstwie domowym, wychowywanie dzieci, w konsekwencji niski poziom lub całkowity brak świadczeń emerytalnych, to wszystko powoduje, że kobiety częściej niż mężczyźni są narażone na ubóstwo. Prowadzone przez autorów artykułu badania ukazują dużą aktywność kobiet będących w sytuacji biedy. Większość respondentek wykorzystuje wszystkie dostępne możliwości, zmierzające do minimalizowania wydatków, maksymalizowania przychodów i poprawy sytuacji ekonomicznej rodziny. Z prezentowanych wyników badań wyłania się obraz kobiet aktywnych, zaradnych, które wkładają wiele wysiłku, aby zaspokoić podstawowe potrzeby rodziny. Stoi to w sprzeczności ze stereotypowym postrzeganiem osób biednych jako leniwych, niezaangażowanych we własne sprawy, czekających jedynie na instytucjonalną pomoc.
Feminization of poverty is still an issue of current and demanding in-depth research. The lower level of women's remuneration in relation to men, unpaid and underestimated work in the household, raising children, consequently, low or lack of pension benefits, all this means that women are more vulnerable to poverty than men. Conducted by the authors of the article, the study shows the high activity of women in a situation of poverty. Most respondents use all available opportunities to minimize expenditures, maximize revenues and improve the family's economic situation. The results of the research show a picture of active and resourceful women who put in a lot of effort to satisfy the basic needs of the family. This is in contradiction with the stereotypical perception of poor people, as a lazy, not involved in their own affairs, waiting only for institutional help.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2019, 66, 1; 47-62
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ludzie–truskawki" i "niepomagalni" – wizerunek biednych w dyskursie prasowym tygodnika Polityka
"Strawberry People" and "the Unaidable" – the Image of the Poor in the Discourse of “Polityka” News Magazine
Autorzy:
Starego, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141891.pdf
Data publikacji:
2012-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
bieda
ludzie-truskawki
niepomagalni
poverty
strawberry-poeple
unaidable
Opis:
The purpose of this paper is to present findings on the construction of the image of the poor in the influential Polish news magazine “Polityka”. The data were analyzed using the Critical Discourse Analysis (CDA) methodology. According to the CDA’s perspective the mass-media are important agents in the processes of constructing the dominant vision of social reality. The creation of a particular account of social reality is influenced by the social position, interests and aims of the discourse’s “producers”. The research revealed four strategies playing an important role in constructing the image of the poor. The first strategy is situated in a wider perspective of a critique of the public welfare regime. It presumes that providing direct help to the poor has negative consequences such as forming “welfare mentality” in the recipients, making them dependent on the help they receive and thus reducing their chances to become productive citizens. The second strategy is that of defining “social exclusion” as an unchanging state, in which the frontier separating the excluded from the rest of the society is a social constant, separating “health” from “sickness”. As a result, the marginalization of the poor is seen as a natural process. The third strategy is that of dehumanization using objectifying descriptions. The fourth is the "politics of visibility” that aims to present the lives of the poor using “popular ethnography” that invariably presents a dehumanized vision of the Polish poor. The main effect of the four presented strategies is the division of the poor into those who “deserve” and “do not deserve” the help they are given. This, in contrast with the stated progressive aims of the analyzed articles, helps to legitimize rather than question the inequalities and social stratification of the Polish society.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2012, 15, 2(58); 37-62
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polacy "na zasiłku"
Poles on Welfare
Autorzy:
Warzywoda-Kruszyńska, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137797.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
poverty
census
welfare
social transfers
underclass
źródła dochodu
bieda
Opis:
The article tries to establish the scope of poverty, based on the information regarding the sources of income of individuals and households (entailed in the National Census 2002). Poor people are operationalized in the research as the ones deriving their income from welfare or other types of social transfers (excluding unemployment benefits). The analyses were conducted separately for men and women. Moreover, I have taken into account the territorial dispersion of people living on welfare in various voivodships, including the division into city and village. I wondered whether welfare transfers or social pensions become substitutive or complementary forms of securing the needs of the disadvantaged in these voivodships. The conclusion stemming from the analyses is that the Census 2002 data do not allow for precise measurement of the scope of poverty. There are significant differences between the criteria regarding the establishment of poverty.- like the one applied in the census (income criterion) and in the article (receiving welfare benefits as the main source of income). Thus, the census - providing information about the percentage of population living on social transfers - is in fact broadening our knowledge about the number of people living in the conditions of permanent poverty and for that reason - making the incipience of the forming underclass.
Artykuł podejmuje kwestią ustalenia na podstawie danych spisu powszechnego ludności i mieszkań 2002 zasięgu biedy na podstawie informacji dotyczących źródeł utrzymania ludności i gospodarstw domowych. Ludność biedna operacjonalizowana jest - zgodnie z klasyfikacją źródeł utrzymania w spisie powszechnym, jako utrzymująca się głównie z zasiłku pomocy społecznej, z pozostałych zasiłków (z wyłączeniem zasiłku dla bezrobotnych); z zasiłków (łącznie z zasiłkiem dla bezrobotnych). Analizy przeprowadzane są osobno dla kobiet i mężczyzn. Rozważane jest terytorialne rozmieszczenie ludności utrzymującej się z zasiłków w poszczególnych województwach, z podziałem na wieś i miasto. Badane jest, czy zasiłki i renty stanowią substytutywne czy komplementarne formy zabezpieczenia społecznego w poszczególnych województwach. Wnioski wynikające z analiz: dane spisu nie pozwalają na precyzyjne ustalenie zasięgu biedy. Istnieją duże rozbieżności między wynikami badań opartych na wysokości dochodu jako granicy biedy a zastosowanym w artykule zasiłku "jako źródle dochodu. Spis dostarczając informacji o udziale ludności utrzymującej się wyłącznie z zasiłków poszerza wiedzę o ewentualnej liczbie osób zagrożonych trwałą biedą i przez to stanowiących zaczątek formującej się underclass.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2004, 1(172); 81-102
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapis „żałosnego, irlandzkiego dzieciństwa” w dylogii autobiograficznej Franka McCourta
A Record of „Miserable Irish Childhood” in Frank McCourt’s Autobiographical Dilogy
Autorzy:
Krzyżanowska, Magdalena Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433672.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Frank McCourt
memoir
childhood
trauma
poverty
wspomnienie
dzieciństwo
bieda
Opis:
Celem artykułu jest analiza i interpretacja wątku biedy we wspomnieniach Franka McCourta (Popiół i żar oraz I rzeczywiście). Korzystając z piśmiennictwa socjologicznego, autorstwa m.in. Ruth Lister i Zygmunta Baumana, studium przedstawia biografię bohatera utworu i jego matki naznaczoną zjawiskiem biedy dziedziczonej. Zwracając uwagę na ironię i intertekstualność w utworach McCourta, akcentuje twierdzenie o niewystarczalności języka do wyrażenia doświadczenia ubóstwa i prób wydobycia się z niego. Autorka artykułu stawia przy tym tezę, że dylogia irlandzkiego pisarza tylko z pozoru ma charakter konfesyjny i osobisty, stanowiąc w istocie opowieść o zuniwersalizowanym losie Irlandczyka, osoby dotkniętej problemem ubóstwa.
The article aims to analyse and interpret the topic of poverty in the memories of Frank McCourt (Angela’s Ashes and ‘Tis). Using sociological literature by, i.a, Ruth Lister and Zygmunt Bauman, the study presents the biography of the protagonist and his mother, marked by the phenomenon of inherited poverty. Drawing attention to the problem of irony and intertextuality in the literary works, the author argues that language is insufficient to express the experience of poverty and to be individualised from its system. The author of the article puts forward the thesis that the Irish writer’s dilogy is only seemingly of a confessional and personal nature, being more a story about the universal fate of an Irishman, a person affected by the problem of poverty.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2022, 1 (5); 1-17
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medialne reprezentacje biedy
Media Representations of Poverty
Autorzy:
Duda, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806944.pdf
Data publikacji:
2020-06-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
medialne reprezentacje
bieda
nierówności społeczne
media representations
poverty
social inequality
Opis:
Przedmiotem badań niniejszego opracowania są medialne obrazy społecznych nierówności, wyznaczające pozycje jednostek w strukturze społecznej, a dokładniej — medialne obrazy biedy. Ważnym pytaniem, na które próbowano odpowiedzieć, to pytanie o siatkę pojęciową w odniesieniu do pomiaru reprezentacji biednych. Stawiane są pytania o to jak w mediach (Rzeczpospolitej i Gazecie Wyborczej) wybrzmiewa problem „konsumentów z usterką” (zgodnie z terminologią Zygmunta Baumana), a jak prezentowani są „społeczni normalsi”, którzy stabilizują społeczno-polityczny system, ale również konserwatywne zachowania? Czy ci drudzy są nadreprezentowani w mediach — jako przykład do naśladowania dla pozostałych? Czy dyskursywna strategia stygmatyzująca biedę dominuje na łamach najpopularniejszych polskich dzienników opiniotwórczych? Czy bieda jest przedstawiana jako zjawisko będące przejawem dysfunkcjonalnego charakteru reguł tworzących mechanizmy sytuowania jednostek w ramach struktury społecznej, czy raczej jako pewien „normalny”, nieusuwalny element ładu zbiorowego? Dyskurs o biedzie okazał się być zróżnicowany w zależności od ideologicznej orientacji danego tytułu prasowego. Biedni byli przedstawieni zarówno jako „winni swojej sytuacji” i niesłusznie otrzymujący świadczenia społeczne, jak i niesprawiedliwie potraktowani przez okoliczności zewnętrzne. Makrostrukturalny obszar różnic w dyskursie na temat ubóstwa został również określony na ideologicznej osi interwencjonizmu (konserwatyzmu) i liberalizmu.
The subject of the article revolves around the media-created images of the social inequalities, determining the positions of individuals in the social structure —to be more precise — focuses on the media representations of the poor. Important questions emerged as to which conceptual network should be used with reference to the poor? The author examines the media coverage (Rzeczpospolita and Gazeta Wyborcza) of the issue of “defective consumers” (according to the proposal by Zygmunt Bauman) against the media representations of the “social normals” who stabilises the socio-political system, but also conservative behaviours. Are the rich consumers, “the winners” overrepresented in the media, as an example to follow? Does a discursive strategy that stigmatised poverty dominate the pages of the most popular Polish daily newspapers. Generally speaking, the discourse on consumers of unequal status was diversified depending on the ideological orientation of the journalists in a given medium. It happened that poor people were presented as “the ones to blame for their own situation” and unlawfully receiving social benefits or as treated unfairly by external circumstances. The macrostructural area of the differences in the discourse on the poverty was also determined on the ideological axis of interventionism (conservatism) versus liberalism.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2019, 10, 4; 5-43
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neoliberalizm wobec nierówności społecznych
Neoliberalism against social inequality
Autorzy:
Prendecki, Krzysztof
Rejman, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509842.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
Tematy:
nierówność społeczna
neoliberalizm
wolność
bieda
social inequalities
neoliberalism
freedom
poverty
Opis:
W artykule omawiamy wybrane aspekty neoliberalizmu, w kierunku najważniejszych problemów współczesnego świata, powiązanych z rozwarstwieniem społecznym i problemami: ubóstwem i bogactwem. Analiza zawiłości kapitalizmu, umożliwia lepsze zrozumienie tego zjawisko w czasach kryzysu. Wydarzenia zapoczątkowane w 2008 roku, kiedy zbankrutował bank Lehman Brothers, dogłębnie ukazało gospodarcze zapatrywania i sposób przedstawiania zarówno doktryn w ekonomii, jak i polityce społecznej. Warto badać nierówności dziś i w przyszłości. Przypatrując się myśli i punktowi widzenia wolnościowego neoliberalizmu, a także skutków, jaki ze sobą niesie.
In the article we are discussing selected aspects of the neoliberalism, towards the most important problems of the modern world, connected with the social stratification and problems: with the poverty and the wealth. Analysis of the elaborateness of the capitalism, better understanding it enables the phenomenon in times of crisis. Events initiated in 2008, when the Lehman Brothers bank went bankrupt, in depth showed economic opinions and the way of showing both of doctrines in economics as well as the social policy. It is worthwhile checking irregularities today and in the future. Scrutinizing the thought and a point of view of the liberation neoliberalism, as well as effects with him-self he is carrying which.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze; 2016, 3, 4; 191-203
2391-7830
2545-3661
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska BIEDA w perspektywie etymologicznej, historycznojęzykowej i dialektologicznej
The Polish bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics
Autorzy:
Gumowska-Grochot, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605579.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
bieda
misery
etymology
poverty
ethnolinguistics
Polish
etymologia
etnolingwistyka
język polski
Opis:
The article deals with the Polish concept of bieda (poverty) from the perspective of etymology and historical linguistics. A diachronic analysis provides access to the evolution of the concept. The article references the major findings relating to the role of etymology in semantic research, especially in reconstructing the linguistic view of concepts within the framework of cognitive ethnolinguistics. The analytical part deals with data from etymological dictionaries, earlier stages in the history of Polish, and rural dialects. The analysis itself is concerned with two forms of the lexeme on hand: bieda ‘poverty, misery, misfortune’ and biada ‘woe’, which have undergone sibstitution. The semantic development of the concept progressed in three stages and involved the following senses: (1) ‘compulsion, necessity’; (2) ‘misfortune, misery, suffering’; and (3) ‘poverty’. The material-cum-immaterial nature of bieda reflects its etymological meaning and historical development, in which the subsequent senses did not give way to still others but incorporated them. The semantic development of bieda shows that the structure of the concept embraces two aspects: material and psycho-social. The semantic components that one can identify in the complex structure of that concept include above all: a material want and the need that accompanies that want; misfortune, hardship, and trouble; strife; danger of punishment; low value, quality, or number of something; low value of someone; that which is ominous or dangerous. Bieda can easily extend its meaning metaphorically, which is most clearly visible in dialects. As a euphemism, it helps avoid words subjected to linguistic taboo.
Autorka prezentuje ustalenia etymologiczne i historycznojęzykowe odnoszące się do pojęcia bieda w języku polskim. Analiza diachroniczna pozwala obserwować ewolucję pojęcia. W artykule przywołano najważniejsze spostrzeżenia dotyczące roli etymologii w badaniach semantycznych, zwłaszcza w rekonstrukcji językowego obrazu pojęć na gruncie etnolingwistyki kognitywnej. W części analitycznej autorka omawia kolejno dane zaczerpnięte ze słowników etymologicznych, polszczyzny historycznej oraz gwarowej. Analiza dotyczy dwóch form leksemu: bieda i biada, które w języku polskim podlegały substytucji. Ogólnie rozwój znaczeniowy pojęcia przebiegał w trzech etapach i obejmował znaczenia takie, jak: 1. ‘przymus, konieczność’; 2. ‘nieszczęście, niedola, cierpienie’; 3. ‘ubóstwo, nędza’. „Materialno-niematerialny” charakter biedy jest właściwie odbiciem etymologicznego znaczenia wyrazu i jego historycznego rozwoju, w którym kolejne ogniwa nie ustępowały miejsca nowym, ale przyłączały je. Uwzględnienie rozwoju znaczeniowego w rekonstrukcji językowego obrazu biedy pozwala na stwierdzenie, że w strukturze pojęcia łączą się dwa aspekty: materialno-bytowy oraz psychospołeczny. Komponenty semantyczne, jakie możemy wskazać w złożonej strukturze pojęcia bieda, to przede wszystkim: materialny brak i wiążąca się z nim potrzeba / konieczność jego zaspokojenia; nieszczęście, trud, kłopoty; walka, zmaganie się z trudnościami; groźba kary; niska wartość kogoś lub czegoś, niewystarczająca ilość lub słaba jakość czegoś; to, co groźne, niebezpieczne, wrogie człowiekowi. Bieda jest pojęciem, które z łatwością może rozszerzać swoje znaczenie o sensy metaforyczne, co najłatwiej obserwować w dialektach. Jako eufemizm pozwala unikać wyrazów obłożonych tabu językowym.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 51-65
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ubóstwo w Łodzi. Ujęcie przestrzenne
Autorzy:
Lamprecht, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040957.pdf
Data publikacji:
2020-09-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bieda
wskaźnik lokalizacji
autokorelacja przestrzenna
Łódź
poverty
location indicator
spatial autocorrelation
Opis:
Artykuł poświęcony jest przestrzennemu wymiarowi ubóstwa w Łodzi. Podstawą przeprowadzonych analiz są dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi, zawierające informacje o rozmieszczeniu zasiłkobiorców, zagregowane przestrzennie do poziomu kwartałów. Zmienność przestrzenną poziomu ubóstwa badano za pomocą wskaźnika lokalizacji oraz lokalnej statystyki Morana (LISA). Wyniki badań pozwoliły wskazać wyraźny wzorzec przestrzenny manifestujący się w postaci podwyższonego poziomu ubóstwa w centrum Łodzi. Wyróżniono także szereg klastrów, tj. skorelowanych przestrzennie kwartałów o wysokim udziale zasiłkobiorców oraz towarzyszące im obszary wysokich kontrastów analizowanego zjawiska.
The article is devoted to the spatial dimension of poverty in Łódź. The analyses are based on the data of the Municipal Social Welfare Centre in Łódź, containing information on the distribution of benefit recipients, spatially aggregated to the level of quarters. The spatial variability of the poverty level was studied using the location index and the local Moran statistics (LISA). The results of the research made it possible to indicate a clear spatial pattern manifested in the form of an increased level of poverty in the centre of Łódź. A number of clusters were also distinguished, i.e. spatially correlated quarters with a high percentage of benefit recipients and the accompanying areas of high contrasts of the analysed phenomenon.
Źródło:
Space – Society – Economy; 2020, 31; 61-81
1733-3180
2451-3547
Pojawia się w:
Space – Society – Economy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 50

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies