Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Plebiscyt" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 34
Tytuł:
Inter Arma. Wizyta Stefana Żeromskiego, Jana Kasprowicza i Władysława Kozickiego na Powiślu w 1920 r.
Inter Arma. A visit of Stefan Żeromski, Jan Kasprowicz and Władysław Kozicki to Powiśle in 1920
Autorzy:
Liguz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365713.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscyt
Kwidzyn
Górki
Powiśle
Żeromski
Kasprowicz
plebiscite
Opis:
This text discusses the visit of Stefan Żeromski, Jan Kasprowicz and Władysław Kozicki to Powiśle in May and June 1920. The last weeks of the plebiscite campaign urged Stefan Dąbrowski – the undersecretary of state in the Ministry of Foreign Affairs – to undertake actions that on the one hand would support Poles before the vote, and on the other hand publicize the plebiscite in Poland. The article attempts to reconstruct the chronology of the trip taken by the writers, as well as their actions and meetings in the territory of West Prussian Plebiscite Region with the main seat in Kwidzyn. Most research has been so far based on a narrative by Stefan Żeromski entitled Inter Arma. However, interviews and press publications issued after the writers left Powiśle broaden our knowledge of the 1920 events by new facts.
Tekst omawia wizytę Stefana Żeromskiego, Jana Kasprowicza i Władysława Kozickiego na Powiślu w maju i czerwcu 1920 r. Ostatnie tygodnie kampanii plebiscytowej skłoniły podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Stefana Dąbrowskiego do podjęcia działań, które z jednej strony miały wesprzeć Polaków przed głosowaniem, z drugiej rozpowszechnić sprawę plebiscytu w Polsce. Artykuł zawiera próbę odtworzenia chronologii podróży literatów, podjętych działań oraz spotkań na terenie Zachodniopruskiego Okręgu Plebiscytowego z siedzibą w Kwidzynie. W dotychczasowej literaturze większość relacji oparta jest na opowiadaniu Stefana Żeromskiego Inter Arma, natomiast lektura wywiadów i publikacji w prasie po opuszczeniu Powiśla uzupełnia wydarzenia z czerwca 1920 r. o nowe fakty.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 311, 1; 70-101
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szwedzki oddział„wileński” – niezrealizowana ekspedycja rozjemcza w 1920/1921 roku
Autorzy:
Jaworski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608853.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wilno
Liga Narodów
Szwecja
plebiscyt
państwa skandynawskie
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest zaprezentowanie problemu ze szwedzkiej perspektywy, z uwzględnieniem celów polityki zagranicznej neutralnej Szwecji, jej aktywności w Lidze Narodów oraz stosunku do sytuacji po drugiej stronie Bałtyku. Spór polsko-litewski obserwowano w Sztokholmie z uwagą, ale nie angażowano się w jego rozwiązanie. Dopiero w listopadzie 1920 r. Liga Narodów zwróciła się m.in. do Szwecji o wysłanie do Wilna oddziału wojskowego, który miałby zabezpieczyć obszar planowanego plebiscytu. The purpose of the article is to present the problem as seen from the Swedish perspective, with due regard to foreign policy aims of neutral Sweden, its activity in the League of Nations, and its attitude towards the situation on the other side of the Baltic Sea. The Polish-Lithuanian conflict was carefully observed from Stockholm, but without any Swedish engagement. Only in November of 1920 the League of Nations asked Sweden, among other countries, to send to Vilnius a military unit to protect the planned plebiscite area.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowo roku 2016 w Polsce i na świecie. Trybunał i pięćset plus w cieniu postprawdy
Autorzy:
Łaziński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474093.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
słowo klucz
frekwencja
plebiscyt
dyskurs publiczny
postprawda
Opis:
Ogólnopolski plebiscyt na słowo roku zorganizowano w Polsce po raz szósty. Głosowali internauci oraz kapituła językoznawców. W artykule przedstawimy wyniki plebiscytu, omówimy też kontekst i cele plebiscytu oraz leżącej u jego podstaw regularnej pracy przy monitorowaniu częstości słów dyskursu publicznego w ramach projektu Uniwersytetu Warszawskiego „Słowa na czasie”.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2017, 10; 245-262
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akademicki Komitet Obrony Ziem Plebiscytowych Warmii, Mazur i Górnego Śląska działający na Uniwersytecie Lubelskim i jego losy
The Academic Committee for the Defence of Plebiscite Lands of Warmia, Masuria and Upper Silesia active at the University of Lublin and its history
Autorzy:
Albiniak, Elżbieta s. Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365596.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
plebiscyt
Uniwersytet Lubelski
Lublin
Sandomierz
Bytom
plebiscite
Lublin University
Opis:
The Academic Committee for the Defence of Plebiscite Lands of Warmia, Masuria and Upper Silesia was active and successful at the University of Lublin. It was one of the developmental stages of the Academic Committee for the Defense of Plebiscite Areas, established at the University of Lublin on 30 May 1920. The Academic Committee conducted a variety of actions, all the while aiming at providing material assistance to the uprisings, spreading a sense of connection of the Lublin inhabitants with the Upper Silesian people and maintaining the state of eagerness to cooperate with them in the fight for their rights. At the Bytom Commissariat in Silesia, the University of Lublin was represented before the plebiscite by Sandomierz clerics and simultaneously students of canon law at the University of Lublin: Stefan Grelewski and Józef Sznuro. They worked in Upper Silesia first as teachers and then in the Press Department of the Polish Plebiscite Commissariat in Bytom. The most intense period for the Academic Committee was the time between 10 May and June 1921. They intensified their efforts by engaging in various types of activities. A great fundraiser was held at the time, readings and rallies were organised as signs of support for Silesian insurgents. The Academic Committee dissolved in July 1921.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 565-586
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okręg kwidzyński w przededniu plebiscytu w świetle niemieckiej broszury dla komisji alianckiej – tłumaczenie tekstu źródłowego z komentarzem
The Kwidzyn area on the eve of the plebiscite in light of the German booklet for the Allied Commission – translation of the source text with commentary
Autorzy:
Figura-Osełkowska, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365603.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
granice
Kwidzyn
plebiscyt
Powiśle
Traktat Wersalski
state borders
plebiscite
Treaty of Versailles
Opis:
This article contains a faithful translation of a German propaganda booklet issued before the plebiscite in Kwidzyn in July 1920. The entire booklet written by the German Committee for Western Prussia is addressed at the Inter-Allied Commission and consists of six chapters informing on the area’s geography, historical conditions, economic structure, current social structure and rivers: Vistula, Nogat and Osa. The passage selected for translation regards the social aspects and describes the inhabitants of Powiśle, area included in the Western Prussian Plebiscite District headquartered in Kwidzyn, in terms of nationality. The publication was created to serve the needs of the German plebiscite agitation and should be approached critically for this specific reason. Nevertheless, this little-known German document holds great historical value, particularly useful to scholars and persons passionate about the history of the interwar period.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 618-645
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis wkroczenia na teren plebiscytowy Wojska Polskiego i Reichswehry w 1922 roku na łamach Der Oberschlesische Wanderer
The Description of the Polish Army and the Reichswehrs Entry into the 1922 Plebiscite Area, published in Der Oberschlesische Wanderer
Autorzy:
Kaczmarek, Ryszard
Hojka, Zbigniew
Przerwa, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6624780.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe „Śląsk"
Tematy:
plebiscyt
Górny Śląsk
Opole
Reichswehra
prasa niemiecka
plebiscite
Upper Silesia
Reichswehr
German press
Opis:
Po decyzji o podziale Górnego Śląska między Niemcy i Polskę uzgodniono warunki przejmowania poszczególnych powiatów przez obydwa państwa. Po stronie niemieckiej najważniejsze uroczystości miały miejsce latem 1922 roku w Opolu, gdzie nastąpiło oficjalne przejęcie władzy nad niemieckim Górnym Śląskiem przez rząd Rzeszy Niemieckiej. Otwarcie podważono wówczas legalność działań zwycięskich mocarstw zachodnich na Górnym Śląsku i domagano się pokojowej rewizji granicy wytyczonej po plebiscycie i powstaniach śląskich. Autor w swoim artykule przedstawia tę historię z perspektywy ówczesnej prasy niemieckiej.
Following the decision to divide Upper Silesia between Germany and Poland, detailed regulations were established according to which individual counties were supposed to be taken over by both states. Major celebrations on the German side were held in the summer of 1922 in Opole, where the official assumption of control over the German Upper Silesia by the government of the German Reich took place. The legality of the actions undertaken in the Upper Silesia by the victorious western states was undermined and postulates were put forward to peacefully revise the course of the border established in the wake of the plebiscite and the Silesian Uprisings. In his article, the author presents this issue, as seen from the perspective of the then German press.
Źródło:
Zaranie Śląskie. Seria druga; 2022, 8; 45-57
0044-183X
Pojawia się w:
Zaranie Śląskie. Seria druga
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wolny Region Śląsk”? Refleksja nad genezą poszukiwania nowych rozwiązań dla Górnego Śląska w okresie dwudziestolecia międzywojennego
„Free Region of Silesia”? Thoughts about an Origin of a Search for New Solutions for Upper Silesia after the Great War
Autorzy:
Muś, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/547159.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
Tematy:
Górny Śląsk
Konferencja paryska
plebiscyt
Wolny Region Śląsk
Upper Silesia
Paris Peace Conference
plebiscite
Opis:
Górny Śląsk jest regionem, którego historia i skład etniczny nastręczają problemów interpretacyjnych. Dziś te problemy są teoretyczne, lecz w roku 1918 decyzje dotyczące jego losów musiały zostać podjęte natychmiast. Rozwiązanie zaproponowane w czasie Konferencji paryskiej przewidywało przeprowadzenie plebiscytu, w którym to ludność miała rozstrzygnąć o swych losach. W roku 1921 okazało się jednak, że owo remedium nie do końca spełniło oczekiwania, wtedy podniesiona została koncepcja Wolnego Regionu Śląsk. Choć nie miała ona większych konsekwencji politycznych, samo jej pojawienie się jest fenomenem wartym uwagi.
Upper Silesia is a region, which history and ethnic composition cause problems of interpretation. Today the problems are theoretical, but in 1918 decisions concerning the region needed to be made immediately. Solution presented on Paris Peace Conference included plebiscite, during which the population were to decide about its future. In 1921 it turned out, that the new remedy had not met expectations. Then a new solution appeared – Free Region of Silesia. Although political consequences of the idea were rather marginal, the mere manifestation was a rare phenomena.
Źródło:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2016, 4, 1; 43-59
2545-160X
2353-3781
Pojawia się w:
Pogranicze. Polish Borderlands Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W setną rocznicę plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu
On the hundredth anniversary of the plebiscyte in Warmia, Masuria and Powiśle
Autorzy:
Nowotka, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168096.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Versailles conference
plebiscyte
borderland
agitation
Masuria
Kurpie
Konferencja wersalska
plebiscyt
pogranicze
agitacja
Mazury
Kurpie.
Opis:
The article aims to recall issues related to the 100th anniwersary of plebiscytes in Warmia, Mazury and Powiśle. Plebiscytes are an important stage in the history of shaping the bordes of the reborn Polish state. The questions were the preparations both on the Polish and German side, how the agitation before the plebiscite proceder plebiscite are the subject of the article. An important part is to show the role of the inhabitants of the Kurpie (fellow countrymen of Masuria) in the preparations for the plebiscite and in the campaign to educate Masuria outstanding ethnic Kurpie person in the history.
Celem artykułu jest przypomnienie zagadnień związanych z 100 rocznicą plebiscytów na Warmii, Mazurach i Powiślu, ze szczególnym uwzględnieniem Mazur. Plebiscyty to ważny etap w historii kształtowania granic odrodzonego państwa polskiego. Jak do nich doszło, jakie były przygotowania zarówno ze strony polskiej, jak i niemieckiej, jak przebiegała agitacja przedplebiscytowa a wreszcie wyniki plebiscytu to tematyka artykułu. Ważną jego częścią jest pokazanie roli mieszkańców Kurpiowszczyzny (a więc sąsiadów i pobratymców Mazurów) w przygotowaniach do plebiscytu i w akcji uświadamiającej Mazurów, w tym jednego z najwybitniejszych Kurpiów w historii Adama Chętnika.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2020, Zeszyt, XXXIV; 51-70
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja polityczna ludności polskiej na Górnym Śląsku w latach 1918–1919
The Political Situation of the Polish Population in Upper Silesia in the Years 1918–1919
Autorzy:
Hojka, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057177.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
1918-1919
Polish community
Upper Silesia
Upper Silesian plebiscite
ludność polska
Górny Śląsk
plebiscyt górnośląski
Opis:
At the end of World War I, there was a clear activation of the Polish national movement in Upper Silesia. After the overthrow of the old Wilhelm-Orden (Eng. William-Order) in Germany, the pro-Polish activists of Upper Silesia clearly began to strive to join Upper Silesia to the reborn Poland. This coincided with the struggle to improve social conditions of workers in this area. Representatives of Polish society began to emerge in the form of various councils that tried to organize the Upper Silesian community. Particularly noteworthy were the Polish People's Councils, scattered all over the area of Upper Silesia, of which, due to its importance, the Bytom Council deserves special attention. At the same time, similar councils were organized in Germany. The consequence of this was the deepening of the conflict on the national background, which resulted in the Silesian uprisings. The decision of the Paris Peace Conference ordered to conduct in Upper Silesia a Polish-German plebiscite to decide on the state dependency of the disputed area. As a result, the Upper Silesian Plebiscite Area was created where the allied forces took power.
Pod koniec I wojny światowej nastąpiło wyraźne zaktywizowanie polskiego ruchu narodowego na Górnym Śląsku. Po obaleniu starego wilhelmińskiego porządku w Niemczech propolscy Górnoślązacy wyraźnie zaczęli dążyć do przyłączenia Górnego Śląska do odrodzonego państwa polskiego. Zbiegło się to z walką o poprawę warunków socjalnych robotników na tym terenie. Oddolnie zaczęły powstawać przedstawicielstwa społeczeństwa polskiego w postaci różnego rodzaju rad, które starały się organizować społeczność górnośląską. Na szczególną uwagę zasługiwały polskie rady ludowe, rozsiane po całym obszarze Górnego Śląska, spośród których ze względu na jej znaczenie, zasługuje rada bytomska. Równolegle rady organizowali Niemcy. Konsekwencją tego było pogłębienie się konfliktu na tle narodowościowym, czego skutkiem były powstania śląskie. Decyzją paryskiej konferencji pokojowej na Górnym Śląsku zarządzono przeprowadzenie polsko-niemieckiego plebiscytu, który miał zadecydować o przynależności państwowej spornego terenu. W efekcie utworzono Górnośląski Obszar Plebiscytowy, na którym władzę przejęły siły międzysojusznicze.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2018, 6, 6; 9-23
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ księży dekanatu sztumskiego na proces utrwalania polskości i katolicyzmu na terenie Powiśla w latach 1919–1920
The influence of the Sztum Decanate priests on the process of consolidation of Polishness and Catholicism in the Powiśle region in 1919 – 1920
Autorzy:
Wiśniewski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147841.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
plebiscyt
ziemia sztumska
katolicy polscy
duszpasterze propolscy
Plebiscite
Region of Sztum
Polish Catholics
pro-Polish priests
Opis:
Dekanat sztumski należał, postanowieniem traktatu wersalskiego z 28. 06. 1919 r. do kwidzyńskiego okręgu kwidzyńskiego. Polacy tu mieszkający, po przegranym plebiscycie, doświadczając terroru szukali pomocy u premiera rządu polskiego W. Witosa, ale ten im odpowiedział: „Kto Polak, wróci do Polski. Z powodu tych kilku Polaków z Niemcami wojny prowadzić nie będziemy”. Polacy na Powiślu tworzyli bardziej uświadomione i zwarte skupiska, niż w innych polskich rejonach diecezji. Zwłaszcza w centralnej części dekanatu sztumskiego, w parafiach: Postolin, Straszewo, Stary Targ, Tychnowy. W tych wspólnotach duszpasterzowali zasłużeni dla polskości kapłani: 2 poniosło śmierć w okresie hitlerowskim w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen – błogosławiony ks. Władysław Demski i ks. Bronisław Sochaczewski, a 4 kolejnych włączyło się aktywnie w pracę plebiscytową na rzecz Polski: ks. P. Mateblowski, ks. F. Prus, ks. S. Rosenau, ks. F. Połomski, ks. G. v. Palmowski, ks. E. Gross. Tych 8 księży wyróżniało się gorliwą pracą wśród parafian Polaków, a pozostałych 11 duszpasterzy nie pozostawiło wyraźnych „śladów” na rzecz wspierania polskiej religijności katolickiej, ale też nie podejmowało działań proniemieckich w swojej pracy, chociaż wykonywali zalecenia fromborskiej kurii biskupiej. To zaangażowanie księży w „polskie” duszpasterstwo ujawniło się skutecznie w wysokim procencie głosowania za Polską w okresie plebiscytu.
The Sztum Decanate belonged, by the decision of the Treaty of Versailles of 28 June 1919, to the District of Kwidzyn. The Poles who resided here, following the lost Plebiscite, falling victim to terror, reached out for help to the Prime Minister of the Polish Government Wincenty Witos but he responded to them: “Those who are Polish, will come back to Poland. We will not go to war with the Germans for those few Poles”. The Poles in the Powiśle region established more informed and close communities than in other Polish regions of the Diocese. In particular, in the central part of the Sztum Decanate in the parishes of Postolin Straszewo, Stary Targ and Tychnowy. Some meritorious priests who consolidated Polishness shepherded those communities: 2 of them died in the Nazi era in the concentration camp in Sachsenhausen – the Blessed Fr. Władysław Demski and Fr. Bronisław Sochaczewski, and 4 other actively joined the Plebiscite work in favour of Poland: Fr. P. Mateblowski, Fr. F. Prus, Fr. S. Rosenau, Fr. F. Połomski, Fr. G. v. Palmowski; Fr. E. Gross. Those 8 priests distinguished themselves with zealous work among Polish parishioners, and the other 11priests did not leave any distinctive “marks” in favour of the Polish Catholic religious practices but neither did they take up any pro-German actions in their work, although they followed the instructions of the Frombork Bishop Curia. This engagement of priests in the “Polish” ministry translated effectively into a high percentage of pro- Poland vote in the Plebiscite.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2018, 19; 107-118
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Chętnik and the question of Kurpian-Masurian borderland’s Polish identity
Adam Chętnik i kwestia polskości pogranicza Kurpiowsko-Mazurskiego
Autorzy:
Niewiadomski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166186.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Adam Chętnik
Warmia and Masuria
plebiscite
Kurpian-Masurian
borderland
Warmia i Mazury
plebiscyt
pogranicze
kurpiowsko-mazurskie
Opis:
Following the decision of the Treaty of Versailles of 1919, in Warmia and Masuria a plebiscite determining the affiliation of the disputed areas with Poland or Germany was to be held. It took place on 11 July 1920, during the least desirable time for Poland as the Bolshevik forces were already approaching Warsaw. Germany based its plebiscite propaganda on emphasizing the temporality of the Polish state, building awareness of the “small homeland” of Prussia and threatening with Polish Catholicism. The plebiscite ended in a complete loss of the Polish reason of state. Only 3.4% of the population voted for the affiliation with Poland. Adam Chętnik, a prominent Kurpian activist, was involved throughout the whole interwar period in activities aimed at raising awareness of Kurpian-Masurian borderland and showing the historical and cultural-economic connections between the lands on both sides of the border. Later, already after the plebiscite, he explained that a “Masurian-evangelical” is the same Pole as a Pole-Catholic. He predictively claimed that East Prussia would belong to Poland in the future.
Decyzją traktatu wersalskiego z 1919 r. na Warmii i Mazurach miał zostać przeprowadzony plebiscyt w celu określenia przynależności spornych terenów do Polski lub Niemiec. Odbył się on 11 lipca 1920 r., w najmniej pożądanym dla Polski czasie, bowiem do Warszawy zbliżały się już wojska bolszewickie. Niemcy oparli swoją propagandę plebiscytową na podkreśleniu tymczasowości polskiej państwowości, budowaniu świadomości „małej ojczyzny” pruskiej oraz straszeniu polskim katolicyzmem. Plebiscyt przyniósł całkowitą klęskę polskiej racji stanu. Tylko 3,4% ludności zagłosowało za przynależnością do Polski. Adam Chętnik, znany działacz Kurpiowszczyzny, zaangażowany był przez cały okres międzywojenny w działania zmierzające do uświadomienia pogranicza kurpiowskomazurskiego i pokazania historycznych oraz kulturalno-gospodarczych powiązań terenów położonych po jednej i drugiej stronie granicy. W późniejszym czasie, już po plebiscycie, wyjaśniał, że „Mazur-ewangelik” jest takim samym Polakiem jak Polak-katolik. Profetycznie głosił, że w przyszłości Prusy Wschodnie będą należały do Polski.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 155-170
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doktor Władysław Żyła – żołnierz, nauczyciel, działacz społeczny
Dr Władysław Żyła – soldier, teacher, community activist
Autorzy:
Saferna, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37506597.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Władysław Żyła
Przybradz
Mikołów
Kraków
grassroots organizations
Silesian uprisings
plebiscite
teacher
patriotism
Pages
powstania śląskie
plebiscyt
Opis:
Dr Władysław Żyła – soldier, teacher, community activist The article presents the life story of Władysław Żyła, hailing from the village of Przybradz. He lived from 1898 to 1934. Despite his peasant background, he pursued education and earned a doctorate from the Jagiellonian University. He actively fought for Poland’s independence, participating in both the Silesian uprisings and the Polish-Bolshevik war. He was involved in plebiscite campaigns and played significant roles in various patriotic and grassroots organizations. Additionally, Żyła worked as a high school teacher in Mikołów and Kraków.
Artykuł przedstawia historię życia Władysława Żyły, pochodzącego ze wsi Przybradz. Bohater tekstu żył w latach 1898-1934. Mimo chłopskiego pochodzenia kontynuował naukę i uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. Aktywnie walczył o niepodległość Polski, uczestnicząc zarówno w powstaniach śląskich, jak i wojnie polsko-bolszewickiej. Angażował się w akcje plebiscytowe i odgrywał znaczącą rolę w różnych organizacjach społecznych. Dodatkowo Żyła pracował jako nauczyciel w szkołach średnich w Mikołowie i Krakowie.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 150-168
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnicy w walkach o powrót Górnego Śląska do Polski
Miners in battles for the annexation of Upper Silesia to Poland
Autorzy:
Dubiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164313.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
niepodległość Polski
Górny Śląsk
górnicy
powstania śląskie
plebiscyt
Independence of Poland
Upper Silesia
miners
silesian uprisings
plebiscite
Opis:
Przedstawiono uwarunkowania geopolityczne i społeczne, które determinowały przyłączenie Górnego Śląska do Polski po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Górny Śląsk był wysoko rozwiniętym obszarem przemysłowym z wieloma kopalniami węgla kamiennego, rud cynku, ołowiu, srebra i żelaza. Stąd Niemcy, które przegrały wojnę zabiegały różnymi drogami o utrzymanie Górnego Śląska w swoich granicach. Ludność polska, która na tym terenie stanowiła wyraźną większość, była przez wiele lat poddawana germanizacji. Powstanie niepodległego Państwa Polskiego stało się dla niej wielką szansą na powrót do Macierzy. Powyższe czynniki były przyczyną trzech powstań śląskich w latach 1919, 1920 i 1921. Podkreślono znaczący udział górnośląskich górników w tych powstaniach. Wielu z nich straciło życie i było rannych. Ich walka i determinacja przyniosły w 1922 roku powrót Górnego Śląska do Polski.
This paper presents the geopolitical and social conditions that determined the annexation of Upper Silesia to Poland after the end of the First World War. Upper Silesia was a highly developed industrial region with many coal, zinc, lead, silver and iron ore mines. Thus, the Germans, who lost the war, fought in every way possible, to maintain Upper Silesia within their borders. The Polish population in this area, constituting a clear majority, has been subject to Germanization for many years. The creation of an independent state of Poland became a great chance for them to return to the Motherland. The above factors were the cause of three silesian uprisings in the year 1919, 1920 and 1921. The authors pointed the significant participation of Upper Silesian miners in these uprisings. Many miners lost their lives or became seriously injured. Their struggle and determination resulted in the annexation of Upper Silesia to Poland in 1922.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 46-54
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okołoplebiscytowa Kolęda śląska Henryka Zbierzchowskiego jako przykład propagandowego wykorzystania semantyki kolęd do walki propolskiej w okresie konstytuowania się granic II Rzeczypospolitej
Henryk Zbierzchowski’s General Plebiscite Silesian Christmas Carol as an Example of the Propaganda Use of the Semantics of Christmas Carols in the Pro-Polish Struggle in the Period of the Constitution of the Borders of the Second Polish Republic
Autorzy:
Albiniak, Andrzej
Albiniak CSDP, Elżbieta Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119996.pdf
Data publikacji:
2021-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
kolęda
kolęda aktualizowana
Boże Narodzenie
plebiscyt górnośląski
Henryk Zbierzchowski
Christmas carol
updated carol
Christmas
Upper Silesian plebiscite
Opis:
W związku z działaniami Wielkiej Wojny i odzyskaniem przez Polskę niepodległości, powstała seria kolęd aktualizowanych. Rozwój tej formy wyrazu artystycznego wykorzystano również w związku z przygotowaniami do plebiscytu górnośląskiego. Przykładem jest Kolęda śląska Henryka Zbierzchowskiego, opublikowana na łamach lwowskiego czasopisma „Szczutek” w styczniu 1921 r. Poprzez wprowadzenie Wojciecha Korfantego do tekstu kolędy jej autor przypisał mu w ten sposób wręcz sakralną rolę w porządkowaniu Śląska. Nie był to jedyny tekst kolędy aktualizowanej przez tego autora. Około 1919 r. wydał on cały zbiorek tego typu utworów, nazywając je mianem „wariantów poetyckich” kolęd.
In connection with the actions of the Great War and Poland’s regaining of independence, a series of updated carols was created, leading to the development of this species variety. The development of this form of artistic expression was also used in connection with the preparations for the plebiscite. The project was carried out in the Upper Silesian Voivodship. An example is the Silesian carol by Henryk Zbierzchowski published in “Szczutek” in Lviv in January 1921. It was introduced to the text of the Korfanty carol and thus assigned a sacred role of putting Silesia in order. It was not the only text of the carol updated by the same author because around 1919 he published a whole collection of such works, calling them “poetic variants” of carols.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2021, 41, 2; 169-189
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bytomski „Sportowiec” i jego walka o granice zachodnie II Rzeczypospolitej
Bytom’s „Sportowiec” and his fight for the western borders of the Second Polish Republic
Autorzy:
Tomasz, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529244.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
„Sportowiec”
sport
prasa
plebiscyt na Górnym Śląsku
II Rzeczpospolita
“Sportowiec”
press
The Upper Silesia plebiscite
The Second Polish Republic
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie fenomenu bytomskiego „Sportowca”, specyficznego pisma sportowego, które w bezpośredni sposób było zaangażowane w agitację plebiscytową w 1920 i 1921 r. oraz w walkę o przyłączenie jak największej części Górnego Śląska do odrodzonego państwa polskiego. Jako metodę badawczą zastosowano analizę zawartości prasy, analizę dokumentów. Ponadto posługiwano się metodą opisową i porównawczą. Polski Komisariat Plebiscytowy zdawał sobie sprawę z tego, że na Górnym Śląsku istniał silny i nieźle zorganizo-wany ruch sportowy, i że powinien on odegrać swoją rolę w walce z Niemcami o sporne tery-torium. Dlatego przy Komisariacie powstał Wydział Wychowania Fizycznego, który wydawał „Sportowca”. Pierwszy numer „Sportowca” ukazał się 4 sierpnia 1920 r. Zespół redakcyjny poza wydawaniem pisma pracował także w terenie. Wygłaszano wykłady o zasadach gry w piłkę nożną, o sędziowaniu, uczono języka polskiego. „Sportowiec” skutecznie wypierał nie-mieckie gazety sportowe, zarówno te wydawany na Górnym Śląsku, jak i docierające z Rzeszy.
The aim of the article is to show the phenomenon of Bytom’s “Sportowiec”, a specific sports magazine, which was directly involved in plebiscite agitation in 1920 and 1921 and in the struggle to connect the largest part of Upper Silesia to a reborn Polish state. The analysis of press content, document analysis was used as a research method. In addition, a descriptive and comparative method was used. The Polish Plebiscytariat was aware that there was a strong and well-organized sports movement in Upper Silesia and that it should play its role in the fight against Germany for disputed territory. Therefore, at the Commissariat, the Faculty of Physical Education was established, which published “Sportowiec”. The first issue of “Sportowiec” appeared on August 4, 1920. The editorial team, apart from publishing the magazine, also worked in the field. There were lectures on the rules of playing football, judging, Polish language were taught. The “Sportowiec” was effectively crowding out German sports newspa-pers, both those published in Upper Silesia and reaching out from the Reich.
Źródło:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe; 2019, 2, 4; 29-43
2545-3211
Pojawia się w:
Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 34

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies