Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Osadnicy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
The Scottish diaspora in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Szkocka Diaspora na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Autorzy:
Górnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070410.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Scots
immigration
the Commonwealth
Scottish settlers
Szkoci
imigracja
Rzeczpospolita Obojga Narodów
szkoccy osadnicy
Opis:
Na przełomie szesnastego i siedemnastego wieku Rzeczpospolita Obojga Narodów doświadczyła bezprecedensowego napływu szkockich imigrantów. Szacuje się, że w okresie największego wzrostu imigracji, w Polsce było około 30,000 szkockich osadników (Bajer,2012, p.77). W czasach, kiedy Europa pochłonięta była różnymi wojnami i konfliktami o podłożu religijnym, zróżnicowana etnicznie oraz tolerancyjna Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się 'Ameryką tamtych czasów' dla szkockich migrantów (Popławska, 1993, p.35), umożliwiająca zdobycie pełnych praw obywatelskich jak również najważniejszych funkcji w państwie. Niniejszy artykuł, zatem poświęcony jest analizie głównych czynników, które wpłynęły na migracje jak również udział Szkotów w życiu politycznym, religijnym i wojskowym ówczesnej Polski.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2020, 1; 169-182
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tragedia losów obywateli polskich na podstawie dokumentów Państwowego Archiwum Obwodu Pawłodarskiego
Трагедия судеб польских граждан на примере документов Государственного архива Павлодарской области
Павлодар облысының мемлекеттік архивінің құжаттары мысалында поляк азаматтарының тағдырларының трагедиясы
Autorzy:
Kubik, Nadezhda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192750.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum Pamięci Sybiru ; Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Białymstoku
Tematy:
deportacje
obywatele polscy
specjalni osadnicy
repatriacja
Pawłodar
Kazachstan
deportations
Polish citizens
special settlers
repatriation
Pavlodar
Kazakhstan
Opis:
W Państwowym Archiwum Obwodu Pawłodarskiego znajduje się sporo materiałów dotyczących losów obywateli polskich deportowanych do Kazachstanu (ściślej – do obwodu pawłodarskiego) w latach 1940–1941. Na ich podstawie autorka omawia ogólnie sytuację tej grupy ludności, poczynając od momentu deportacji aż do repatriacji do Polski w 1946 r. Dokumenty wyraźnie ukazują trudne położenie deportowanych Polaków: brak godnych warunków mieszkaniowych, wystarczającej ilości pożywienia czy odzieży, choroby, aresztowania za gorzkie komentarze pod adresem sowieckich władz itp. Sytuacja uległa poprawie w momencie utworzenia w Pawłodarze delegatury polskiej ambasady, ale niestety, na krótko.
The State Archive of the Pavlodar Oblast contains a lot of materials concerning the fate of Polish citizens deported to Kazakhstan (more precisely - to the Pavlodar Oblast) in 1940–1941. On their basis, the author discusses the general situation of this group of people, starting from the moment of deportation until repatriation to Poland in 1946. The documents clearly show the difficult situation of the deported Poles: lack of decent housing, insufficient food or clothing, illnesses, arrests for bitter comments on address of the Soviet authorities, etc. The situation improved when a delegation of the Polish embassy was established in Pavlodar, but unfortunately, only for a short time.
Źródło:
Biuletyn Historii Pogranicza; 2023, 23; 46-61
1641-0033
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska diaspora w Kazachstanie: główne etapy formowania się, znane postaci i obecna sytuacja
Польская диаспора в Казахстане: основные этапы формирования, известные личности и современное положение
Қазақстандағы поляк диаспорасы: қалыптасуының негізгі кезеңдері, танымал тұлғалар және қазіргі жағдайы
Autorzy:
Kabuldinov, Ziyabek E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192743.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum Pamięci Sybiru ; Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Białymstoku
Tematy:
zsyłki
deportacje
represje
grupy etniczne
osadnicy
Kazachstan
Rosja
Związek Sowiecki
exile
deportations
repressions
ethnic groups
settlers
Kazakhstan
Russia
the Soviet Union
Opis:
W historii formowania się polskiej mniejszości w Kazachstanie można wyróżnić cztery główne okresy, a pierwszy z nich przypada na koniec XVIII w. Polacy trafiali do tej części świata pod przymusem, jako zesłańcy i deportowani, w wyniku m.in. walk narodowowyzwoleńczych podejmowanych przez Polaków w XIX w., ich udziału w wojnach napoleońskich, wywózek w latach II wojny światowej (tylko w wyniku drugiej masowej wywózki, z kwietnia 1940 r., do Kazachstanu trafiło ok. 60 tys. osób). Podstawę dzisiejszej diaspory polskiej w Kazachstanie stanowią Polacy wywiezieni tam w 1936 r. z zachodniej Ukrainy i Białorusi. Wśród ofiar masowych represji politycznych ZSRS Polacy stanowili jedną z najliczniejszych grup narodowościowych. Dzięki twórczej działalności zarówno miejscowej ludności, jak i deportowanych oraz ewakuowanych obywateli pojawiły się nowe miasta, wykorzystywano bogactwa naturalne, uruchomiono dziesiątki fabryk. Rozwijała się sieć instytucji edukacyjnych, naukowych, kulturalnych. W szczególności Północny Kazachstan stał się miejscem, w którym przecinały się kultury i cywilizacje, terytorium konstruktywnego dialogu i deportowanej, i miejscowej ludności republiki, regionem owocnej współpracy różnych narodów. Według statystyk, obecnie w Kazachstanie mieszka około 50 tysięcy Polaków.
In the history of the formation of the Polish minority in Kazakhstan four main periods can be distinguished, the first of which falls on the end of the 18th century. National liberation struggles undertaken by Poles in the 19th century, their participation in the Napoleonic Wars, deportations during World War II (only as a result of the second mass deportation, in April 1940, about 60,000 people ended up in Kazakhstan). The basis of today's Polish diaspora in Kazakhstan are Poles deported there in 1936 from western Ukraine and Belarus. Among the victims of mass political repressions of the USSR, Poles were one of the largest national groups. Thanks to the creative activity of both the local population and the deported and evacuated citizens, new cities appeared, natural resources were used, and dozens of factories were launched. A network of educational, scientific and cultural institutions developed. In particular, North Kazakhstan has become a place where cultures and civilizations intersected, a territory of constructive dialogue and the deported and local population of the republic, a region of fruitful cooperation between different nations. According to statistics, there are currently about 50,000 Poles living in Kazakhstan.
Źródło:
Biuletyn Historii Pogranicza; 2023, 23; 5-21
1641-0033
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomoc Jointu i Agro-Jointu dla ludności żydowskiej na obszarze Białorusi radzieckiej
Autorzy:
Kowalska-Dąbrowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653717.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Joint
Agro–Joint
Jews in the USSR
Jewish colonization
Jewish settlers in the USRR
Agro-Joint
ZSRR
kolonizacja
osadnicy żydowscy w ZSRR
Opis:
The Soviet state that emerged after 1917 became the heir of the Russian Empire and its geopolitical situation, which the Bolsheviks intended to preserve and consolidate in order for different communities to adopt one common Soviet system of values, norms and opinions. The resettlement of the Jewish community into rural areas was one of the aspects of the ethnic integration policies. The operation, launched by the Central Committee of the RCP(b) in 1924, aimed to facilitate the formation of a peasant stratum in the Jewish society, which would transform its culture in a way to merge the Jews with the multinational population of the USSR. Considering the lack of state funds, the implementation of the top-down plan was made possible by financial aid from external sources, the American organisation Agro-Joint in particular.
Powstałe po 1917 r. państwo radzieckie stało się spadkobiercą imperium carskiego, którego przestrzeń geopolityczną bolszewicy zamierzali utrzymać. Zespolić tak, by poszczególne społeczności przyjęły jeden, wspólny, radziecki system wartości, norm i ocen. Fragmentem integracyjnej polityki narodowościowej była rolnicza akcja osiedleńcza ludności żydowskiej. Postanowiona przez Komitet Centralny RKP w 1924 r. akcja kolonizacyjna miała sprzyjać uformowaniu się w tej społeczności warstwy chłopskiej, a więc transformacji jej kultury w kierunku zespolenia z wielonarodowym społeczeństwem radzieckim. W związku z brakiem państwowych środków pieniężnych, wykonanie odgórnie ustalonych planów stało się możliwe dzięki pomocy finansowej pochodzącej z zewnątrz, zwłaszcza od amerykańskiej organizacji Agro-Joint.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okoliczności likwidacji Ministerstwa Ziem Odzyskanych
Autorzy:
Strauchold, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29521034.pdf
Data publikacji:
2015-04-15
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Ziemie Odzyskane
Ziemie Zachodnie i Północne
Polska Partia Robotnicza
polityka imigracyjna
autochtoni
osadnicy
stalinizm
Recovered Lands
western and northern lands
Polish Workers’ Party
integration policies
natives
settlers
Stalinism
Opis:
As a result of falsified legislative elections to the Sejm in early 1947. Communist Polish Workers’ Party received almost the full political power in Poland. Legally opposition, placed in the Polish Peasant Party and illegal, anti-communist political and military structures clearly weakened, were unable to influence the situation in the country. During 1947 and 1948 were promoted top-down thesis that had been successfully resolved all issues related to the integration so called Recovered Territories with the rest of the country. Incorporated in 1945 Eastern German territories. It was not true, but such views formed part of the fight against the Stalinist leadership of the PPR with the leader of the Communists ‘national’ Władysław Gomułka. During 1948, his political position has been marginalized. As the leader of PPR and head of the Ministry of Recovered Territories had lost the ability to influence the situation in the western and northern regions. At the beginning of 1949. Ministry was closed despite the many unresolved lands new problems
Infolge der gefälschten Wahlen zum „Legislativen Sejm“ (Sejm Ustawodawczy) Anfang 1947 gewann die kommunistische Polnische Arbeiterpartei (Polska Partia Robotnicza, kurz: PPP) fast die gesamte politische Macht in Polen. Die legale Opposition, die sich in der Polnischen Bauernpartei (Polskie Stronnictwo Ludowe, kurz: PSL) sammelte, sowie illegale, antikommunistische politische und bewaffnete Strukturen verloren merklich an Kraft und waren nicht in der Lage, auf die Situation im Staat Einfluss zu nehmen. Im Verlauf der Jahre 1947 und 1948 wurde „von oben” die These lanciert, dass alle Fragen im Zusammenhang mit der Integration der sog. Wiedergewonnenen Gebiete mit dem übrigen Staat zu einer positiven Lösung gebracht worden seien. Es handelt sich um die 1945 einverleibten deutschen Ostgebiete. Dies entsprach nicht der Wahrheit, aber solche Ansichten passten zu dem Kampf der stalinistischen Leitung der PPP mit dem Anführer der „einheimischen” Kommunisten, Władysław Gomułka. Im Verlauf des Jahres 1948 wurde dessen politische Position marginalisiert. Als Anführer der PPP und Leiter des Ministeriums für die Wiedergewonnenen Gebiete büßte er die Möglichkeit ein, auf die Situation in den West- und Nordgebieten Einfluss zu nehmen. Anfang 1949 wurde das Ministerium für die Wiedergewonnenen Gebiete aufgelöst, obwohl viele Probleme in den neuen Gebieten noch nicht gelöst waren.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2015, 287, 1; 111-120
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
To the Holy Land and Back: The Opposition of Two Zions in Russian-Jewish Literature of the 1930s
Do Ziemi Świętej i z powrotem: konflikt „dwóch Syjonów” w literaturze rosyjsko-żydowskiej lat 30. XX wieku
В святую землю и обратно: конфликт «двух Сионов» в русско-еврейской литературе 1930–ых годов
Autorzy:
Aptekman, Marina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2191659.pdf
Data publikacji:
2021-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Еврейская aвтономная oбласть
Биробиджан
eврейская русская и советская литера-тура
Палестина
само-идентификация
травелог
поселенцы
Гехт
Эгарт
Żydowski Obwód Autonomiczny
Birobidżan
rosyjska i radziecka literatura żydowska
Palestyna
samoidentyfikacja
travelogue
osadnicy
Göth
Egart
Opis:
W roku 1934 rząd radziecki podjął decyzję o utworzeniu Żydowskiego Obwodu Autonomicznego Birobidżan w odległym zakątku Dalekiego Wschodu. Ogólna koncepcja ŻOA nawiązywała zarówno do propagandy radzieckiej, jak i szerzonej w Palestynie przez osadników żydowskich. Pisarzom żydowskim w ZSRR władze nieoczekiwanie zezwoliły wówczas na tworzenie tekstów promujących i rozwijających tematykę żydowską, jak również opisujących żydowskich osadników w Palestynie. Spośród wszystkich utworów poświęconych zestawieniu ŻOA i Palestyny na wyróżnienie zasługuje powieść Siemiona Götha i pamiętniki Marka Egarta — jedyne beletryzowane biografie dotyczące Palestyny w języku rosyjskim. Artykuł ma na celu zbadanie obecności i interpretacji palestyńskiego projektu w literaturze rosyjskiej lat 30. ubiegłego stulecia, analizę czynników ideologicznych i kulturowych, które przyczyniły się do powstania wspomnianych utworów oraz uzasadnienie ich znaczenia dla historii kultury Żydów radzieckich.
В 1934 годy советское правительство приняло решение о создании Еврейской автономной области Биробиджан в отдаленном регионе Дальнего Востока. Основная идеология ЕАО в то время сильно перекликалась с советской пропагандистской машиной, но одновременно отражала пропаган - ду, которую применяли в Палестине сионистские поселенцы. При поддержке правительства еврейским писателям в СССР неожиданно разрешили создавать произведения, которые продвигали и развивали еврейские образы, но также обсуждали жизнь Палестинских еврейских поселенцев. Из всех произведе - ний, посвященных противостоянию ЕОА и Палестины, можно выделить роман Семена Гехтина и мему - ары Марка Эгарта — единственныe беллетризованныe биографии о Палестине на русском языке. Цель статьи — исследовать репрезентацию и интерпретацию Палестинского проекта в советской литературе 30–ых годов, проанализировать идеологические и культурные факторы, которые привели к созданию этих двух произведений, и обосновать их важное значение в истории советской еврейской культуры.
Źródło:
Iudaica Russica; 2021, 1(6); 5-27
2657-4861
2657-8352
Pojawia się w:
Iudaica Russica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dissonant Heritage as a By-Product of the Postwar Agrarian Reform in Poland. From Postmemory to Ethnoarchaeology
Dysharmonijne dziedzictwo jako produkt uboczny powojennej reformy rolnej w Polsce. Od postpamięci do etnoarcheologii
Autorzy:
Latocha, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681850.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
postpamięć
dysharmonijne dziedzictwo
antropologia kultury
etnoarcheologia
autoetnografia
powojenna reforma rolna w Polsce
niemieccy osadnicy
polscy chłopi
postmemory
dissonant heritage
cultural anthropology
ethnoarchaeology
autoethnography
agrarian reform after the Second World War in Poland
German settlers
Polish peasants
Opis:
Przedmiotem artykułu jest dysharmonijne dziedzictwo przedstawione na przykładzie poniemieckich wsi w Polsce centralnej. Reforma rolna (1944) zmieniła lokalny krajobraz społeczny i kulturowy, usuwając z niego niemieckich mieszkańców. W poniemieckich gospodarstwach, domach żyją współcześnie rodziny beneficjentów reformy – polskich chłopów. Artykuł ma charakter osobisty, opiera się na postpamięci autora, który bazując na archiwaliach (m.in. aktach stanu cywilnego, podaniach chłopów o poniemiecką ziemię) i informacjach od swojej babki pamiętającej swoich niemieckich sąsiadów, próbuje „wskrzesić” wielokulturową przeszłość i tych, którzy byli częścią tego krajobrazu. Autor w zarysie przedstawia koncepcję badań etnoarcheologicznych tego dysharmonijnego dziedzictwa będącego produktem ubocznym reformy rolnej (1944) w Polsce.
The subject of the paper is dissonant heritage exemplified by former German villages in Central Poland. The agrarian reform (1944) transformed the local social and cultural landscape by removing its German inhabitants. Today, former German farmsteads are occupied by families of the reform beneficiaries – Polish peasants. The paper is personal as it is based on the postmemory of the author, who used archival sources (including vital records and peasants’ letters of application for the post-German land) and information from his grandmother, who remembers her German neighbours, in an attempt to ‘revive’ the multi-cultural past and those who used to be a part of this landscape. The author outlines the concept of ethnoarchaeological research into the dissonant heritage being a by-product of the agrarian reform (1944) in Poland.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 107-127
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowi „Lubuszanie” wobec problemów osadniczych i politycznych na Ziemi Lubuskiej w latach 1945-1956 Opór – przystosowanie – uległość
The new “Lubusz people” in view of settlement and political problems in the Lubusz Land between 1945 and 1956 Resistance – adaptation – acquiescence
Autorzy:
Osękowski, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516521.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
Ziemia Lubuska
społeczeństwo
osadnicy
przesiedleńcy
władza
stalinizm
totalitaryzm
autorytaryzm
komunizm
represje
integracja społeczna
opór społeczny
przystosowanie
uległość
the Lubusz Land
community
settlers
displaced people
authorities
Stalinism
totalitarianism
authoritarianism
Communism
repressions
social integration
social
resistance
adaptation
acquiescence
Opis:
Niniejszy tekst ma na celu przedstawienie obrazu nowego społeczeństwa Ziemi Lubuskiej ukształtowanego po 1945 r. i jego funkcjonowania w kilkunastu powojennych latach, w zasadzie do 1956 r. Mieszkańcy Ziemi Lubuskiej osiedlali się na poniemieckich ziemiach w różnych okolicznościach i z różnych pobudek: jedni byli do tego zmuszeni zmianą granic państwa, inni mieli nadzieję na lepsze niż dotychczas warunki życia i awans ekonomiczny. Pierwsze lata życia na Ziemi Lubuskiej dla osadników nie były łatwe, bez względu na to skąd tu przybyli, gdzie osiedli się i czym zajęli się w nowym miejscu zamieszkania. Warunki życia w nowym miejscu chociaż były najczęściej lepsze niż na ojcowiźnie były jednak obce kulturowo, krajobrazowo i mentalnie. Nie zawsze można było także liczyć na wsparcie państwa, które w tym czasie nie było jeszcze zorganizowane, było poranione wojną i zmianą granic, z dnia na dzień ewoluowało w kierunku coraz większej ideologizacji. Pomimo tego osadnicy przystosowywali się do nowych warunków, organizowali lokalne życie i zajmowali się pracą, w większości na roli. Ogromną wagę przywiązywali do życia religijnego, stąd też wspierali duchownych, dbali o lokalny kościół i byli zainteresowani lekcjami religii dla swoich dzieci. Z upływem czasu ludzie byli coraz bardziej kontrolowani przez państwo, zmuszani do udziału w absurdalnych i ideologicznych projektach narzucanych im w życiu prywatnym i rodzinnym, w pracy i miejscu zamieszkania. Państwo osaczało ludzi i zmuszało do uczestnictwa w różnych zdarzeniach wbrew ich woli, oczekiwaniom i przekonaniom. Nowe społeczeństwo Ziemi Lubuskiej dobrze radziło sobie z organizacją od podstaw codziennego życia w nowym miejscu zamieszkania. Nie zawsze jednak radzono sobie z ekspansją państwa w życie indywidualne, rodzinne, zawodowe oraz lokalne, nie zawsze udawało się ludziom obronić ważne dla wszystkich wartości. W tym kontekście kluczowe staje się pytanie o granice i obszary uległości ludzi wobec autorytarnego, a w latach 1949-1956 totalitarnego, państwa. Form oporu społeczeństwa wobec polityki stalinowskiego państwa było wiele, przybierały one różny zasięg i miały zarówno indywidualny, jak też grupowy i zbiorowy charakter.
The purpose of this text is to provide the picture of the community formed after 1945 in the Lubusz Land and the community’s functioning in the post-war years, i.e., till 1956. Inhabitants in the Lubusz Land settled in the former German territories in diverse circumstances and for various reasons: due to changes in the state boarders, in hope for better living conditions and economic advancement. The fist years in the Lubusz Land were not easy for the settlers, regardless of where they came from, where they settled, or what they did for living in the new place. Even though frequently better, their living conditions were different in terms of culture, landscapes, and mentality from those in the patrimony lands. The settlers could not always count on the state’s support, which at that time was still not organized, recovering from the war and changes in the state boarders, and increasingly ideologized. Despite this, the settlers were adapting to new conditions, organizing local life, and working, mostly in agriculture. They were religious, so they supported the clergy, cared for the local church, and were interested in religion classes for their children. With time, people were increasingly controlled by the state, forced to participate in absurd and ideological projects imposed on their private and family life, at work and in the place of living. The state was besetting people, forcing them to participate in various events against their will, expectations, and convictions. The new community in the Lubusz Land coped well with the organization of everyday life in the new territory. However, people did not always cope with the state’s expansion into their individual, family, professional, and local life. Not everybody was able to defend important to them values. In this context, the key question arises about the limits and areas of people’s acquiescence in view of the authoritarian, and between 1949 and 1956 totalitarian, state. There were many forms of resistance against the politics of the Stalinist state. They had various reach and were of individual as well as group and collective nature.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2018, 28; 255-291
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies