Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Morawy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
The early medieval village of Morawy: a grave field from the 11th century
Autorzy:
Danielewski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038169.pdf
Data publikacji:
2018-06-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Morawy
grave field
captives
gold knob
Kuyavia
Opis:
This article deals with the issues of an 11th century grave field in Morawy village in Kuyavia. In the first Piast times, the area was an integral part of the dynasty’s dominion. Discovered in the 1930s, the grave field is of great importance from the point of view of considerations of ethnically foreign settlements in Poland.
Źródło:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2017, 58; 115-136
0080-9993
Pojawia się w:
Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na wołoskich rubieżach. Kolonizacja i kierunki migracji ludności wołoskiej/wałaskiej na pograniczu śląsko-kisucko-morawskim (w świetle historiografii)
On the Wallachian frontiers: colonization and directions of migration of the Wallachian population in the Silesian-Kysuce-Moravian borderland (in the light of historiography)
Autorzy:
Nowak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32316362.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Wallachians
Silesia
Kysuce
Moravia
Josef Macůrek
Wołosi
Śląsk
Kisuce
Morawy
Opis:
Artykuł omawia historiografię problemu dziejów oraz kierunków migracji osadników Wołochów przybyłych na geograficzne pogranicze Śląska, Kisuc i Moraw czyli historyczne oraz polityczne pogranicze między Polską, Czechami i Węgrami w I połowie XVI wieku. Sprawy te budziły i budzą kontrowersje od wielu lat. Obszar ten stanowił punkt końcowy wędrówek Wołochów w kierunku zachodnim i dlatego powstało wiele niejasności co do miejsc skąd przybywali i gdzie się przemieszczali. Najbardziej udokumentowaną źródłowo publikacją naukową na ten temat pozostaje nadal praca czeskiego badacza Josefa Macůrka z 1959 a więc sprzed (niestety) ponad 60 lat.
The article discusses the historiography of the problem of the history and directions of migration of Wallachian settlers who came to the geographical border of Silesia, Kysuce and Moravia, i.e. the historical and political border between Poland, the Czech Republic and Hungary in the first half of the 16th century. These matters have aroused and aroused controversy for many years. This area was the end point of the Wallachians’ wanderings to the west and therefore there was a lot of confusion as to where they came from and where they traveled. The most documented scientific publication on this subject is still the work of the Czech researcher Josef Macůrek from 1959, so from (unfortunately) more than 60 years ago.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 331-352
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patron Saints in the times of Christianization. Some reflections about Great Moravian dedications
Wezwania w czasach chrystianizacji. Kilka uwag o patrociniach wielkomorawskich
Autorzy:
Jokeš, Petr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560475.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Middle Ages
Moravia
Great Moravia
church history
cult of saints
patron saints
dedications
Średniowiecze
Morawy
Wielkie Morawy
historia Kościoła
kult świętych
święci patronowie
dedykacje – patrocinia
Opis:
The study sums up previous research of Great Moravian dedications. The research of this issue is rather challenging – mainly because a lot of then churches existed only for a short period of time. Many of Great Moravian churches were built during the 9th century and perished around 900 AD which means that they were in existence only for several decades and only few of them “managed“ to leave some traces in historical sources during such short time. Nevertheless, the presented data proves that to a certain extent, reconstruction of Great Moravian dedications is possible. Obviously, this is a difficult task. Without a doubt, dedications of some sacral objects will never be found out. The text focuses mainly on 22 sacral objects, which have – surely or very likely – Great Moravian origin. Dedications of 12 objects are unknown (it concerns mainly the churches of destroyed hillforts in Mikulčice and Pohansko). Dedications of remaining 10 sacral objects are either known or we can reconstruct them with some degree of probability. Thus, in Great Moravia existed cults of most common Christian saints there – Mary, John (probably the Baptist), perhaps also Peter, George and Michael, but also cults connected with some specific missions – that from Diocese of Passau (Hippolytus, probably connected with missionaries from Austrian Benedictine abbey in Sankt Pölten ) and that of Cyril and Methodius (Clement). Dedications to Hippolytus and Clement are particularly interesting, also because in Moravia there are some later medieval churches dedicated to those saints. The possible connection between Great Moravian and post-Great-Moravian cults of those saints is one of the most interesting tasks for future research in this respect.
Autor podsumowuje dotychczasowe badania nad wezwaniami kościołow wielkomorawskich. Badanie wezwań z tego okresu jest trudnym wyzwaniem, ponieważ wiele wielkomorawskich obiektow sakralnych istniało tylko przez krotki okres – obiekty te powstawały w ciągu IX wieku, a już na początku X wieku w wyniku najazdu węgierskiego wiele z nich przestało istnieć, nie pozostawiając śladow w źrodłach pisanych. Mimo to w części przypadkow można poznać patrocinia, z reguły wykorzystując ich ślady w źrodłach poźniejszych. Przedmiotem zainteresowania autora są 22 obiekty sakralne, ktore z pewnością lub dużą dozą prawdopodobieństwa powstały w czasach wielkomorawskich. Patrocinium 12 obiektow nie udało się określić (chodzi głownie o kościoły z grodow w Mikulčicach i Pohansku), natomiast w przypadku pozostałych 10 albo wezwanie jest znane, albo można go określić z pewnym prawdopodobieństwem. Z badań wynika, że w państwie wielkomorawskim nadawano patrocinia Najświętszej Marii Panny oraz św. Jana (najprawdopodobniej Chrzciciela), stosunkowo prawdopodobne są rownież wezwania św. Jerzego, św. Michała Archanioła oraz św. Piotra. Na Wielkich Morawach istniało rownież patrocinium św. Hipolita, związane najpewniej z działalnością misjonarską austriackich benedyktynów z klasztoru Sankt Polten, oraz dość prawdopodobnie św. Klemensa, związane z misją świętych Cyryla i Metodego, ktorzy relikwie tego świętego przynieśli na Morawy.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 77-89
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na wołoskich rubieżach. Pochodzenie i stosunki etniczne ludności wołoskiej/wałaskiej na pograniczu śląsko-kisucko-morawskim (w świetle historiografii)
On the Wallachian frontiers. Origin and ethnic relations of the Wallachian population in the Silesian-Kysuce-Moravian borderland (in the light of historiography)
Autorzy:
Nowak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27315998.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Wołosi/Wałasi
Śląsk
Kisuce
Morawy
Josef Macůrek
Wallachians
Silesia
Kysuce
Moravia
Opis:
Od wielu lat sprawy pochodzenia etnicznego migrantów wołoskich budzą kontrowersje. Omawiany obszar stanowił punkt końcowy wołoskich migracji na kierunku zachodnim. Skąpe przekazy źródłowe powodowały, że w wielu pracach ważną rolę odgrywały czynniki subiektywne i polityczne dotyczące opinii na temat przewagi i roli elementów słowiańskich bądź rumuńskich w osadnictwie wołoskim. Autor artykułu omawia historiografię problemu pochodzenia etnicznego Wołochów/Wałachów przybyłych na geograficzne i historyczne pogranicze Śląska, Kisuc i Moraw w pierwszej połowie XVI wieku. Najbardziej udokumentowaną źródłowo publikacją naukową na tentemat pozostaje nadal praca czeskiego badacza Josefa Macůrka z 1959 roku.
In research on Wallachian settlements, the issue of their ethnic origin has always aroused numerous controversies and emotions, which can be summarized as a rivalry between the Romanian and the Slavic options. However, much has always depended on the degree of extremes in promoting one or the other view by researchers. The article is a review of historiography on the ethnic origin of the Wallachians in the historical Polish-Czech-Slovak borderland. In the first studies of the Wallachian migrations, the Romanian option was dominant, but at the end of the 19th century, views emerged that locating this group of nomads in the Balkans and even completely negating the Romanian aspect, and then also the extreme Slavic option, whose leading representative for the border area was D. Crânjală from 1938 . Many subsequent works, especially Polish ones, focused on the opposition to the negation of the Romanian or also the Balkan factor. In 1959, Josef Macůrek’s book, the most comprehensive publication to date on the Wallachian settlement in this borderland, was published, which indicates a strong Ruthenian influence. Generally, it is impossible to clearly define the ethnic origin of the gelding. Linguistic works, which indicate stronger Romanian and Balkan traditions than in Macurek’s conclusions, are now bringing more revival to the research on the origin of the Wałachs. It can be said that the Walachian groups that came to Cieszyn Silesia, Moravia and Kysuce from the east (Żywiec) had many common features with the settled Polish population with whom they had contact before. Those who came from the side of Orava already had common features with the enicly Slovak population. For this reason, it can rather be concluded that an ethnically and culturally mixed Ruthenian-Polish-Slovak element migrated to the border of the Wallachian routes, but with a predominance of the ethnically Polish element — when he came from the Żywiec region, and the Slovak element - when he came from Orawa, and all these communities grew out of the traditional material culture of the Eastern, Southern Carpathians and the Balkans.
Źródło:
Wieki Stare i Nowe; 2022, 17, 22; 1-28
1899-1556
2353-9739
Pojawia się w:
Wieki Stare i Nowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
International Women’s Day and its role in the consolidation of the female socialist worker’s movement in Moravia before 1914
Międzynarodowy Dzień Kobiet i jego rola w konsolidacji ruchu robotniczego kobiet na Morawach przed 1914 r.
Autorzy:
Krutílková, Hana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340562.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Morawy
kobiety
socjaldemokracja
równość płci
1911–1914
Moravia
women
Social Democracy
gender equality
Opis:
During the last years before WW1 the gender strategy of Moravian socialists started to follow the concept of new socialist woman. This effort was realized in several specific measures, first of all the introduction of International Women’s Day, the re-establishment of women’s party conferences and establishment of women’s political organizations. The new holiday helped revive the fading working-women’s socialist movement in Moravia during the years before WWI. It became an effective tool which helped both competing socialist parties – autonomists and centralists – to keep pace with growing competition of women’s interest associations of Catholics and The People’s Progressive Party. Thanks to the revival of women’s suffrage demands the Social Democracy could partly present itself as a protesting party again. The introduction of International Women’s Day led to the consolidation of disrupted women’s campaigning centres and partly also to spreading to new regions. However, the new holiday did not solve all the problems. Just as in previous years, especially women from the countryside remained resistant to socialist activities, due both to the lasting gender prejudices within their own party and the different political orientation of potential sympathisers.
W ostatnich latach przed I wojną światową strategia genderowa morawskich socjalistów zaczęła podążać za koncepcją nowej socjalistki. Wysiłki te zostały zrealizowane w ramach kilku konkretnych działań, przede wszystkim wprowadzenia Międzynarodowego Dnia Kobiet, przywrócenia konferencji partii kobiet i ustanowienia kobiecych organizacji politycznych. Nowe święto pomogło ożywić zanikający ruch socjalistyczny pracujących kobiet na Morawach przed I wojną światową. Stało się skutecznym narzędziem, które pomogło konkurencyjnym partiom socjalistycznym – autonomistom, jak i centralistom – dotrzymać kroku rosnącej konkurencji stowarzyszeń interesów kobiet katolików i Partii Postępowo-Ludowej. Dzięki odrodzeniu żądań wyborczych kobiet socjaldemokracja mogłaby ponownie zaprezentować się jako partia protestująca. Wprowadzenie Międzynarodowego Dnia Kobiet doprowadziło do konsolidacji rozproszonych ośrodków kampanii kobiet, a częściowo do rozprzestrzeniania się na nowe regiony. Nowe inicjatywy nie rozwiązały wszystkich problemów. Podobnie jak w poprzednich latach zwłaszcza kobiety ze wsi pozostawały poza obszarem oddziaływania socjalistów ze względu na trwałe uprzedzenia związane z płcią w ich własnej partii, jak i na różne orientacje polityczne potencjalnych sympatyków.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 19, 2; 77-99
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jedenastowieczne cmentarzysko w Morawach
Eleventh-century cemetery in Morawy
Autorzy:
Danielewski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164778.pdf
Data publikacji:
2017-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Morawy
cmentarzysko
brańcy
złoty guz
Kujawy
grave field
captives
gold knob
Kuyavia
Opis:
This article deals with the issues of an 11th century grave field in Morawy village in Kuyavia. In the first Piasts times, the area was an integral part of the dynasty’s dominion. Discovered in the 1930s, the grave field is of great importance from the point of view of considerations of ethnically foreign settlement in Poland. At the same time, the grave field registered by Stanisław Madajski supplements our knowledge of the advancement of Christianity in the 11th century in Poland. The knowledge of the necropolis, especially general access to the results of the excavations in Morawy, were unsatisfactory. Therefore, an attempt was made to re-discuss the results of the excavations from 1937, verified in the field in 2015. As part of the new research, the formerly excavated material was verified, topped with archive search queries aimed at recognising open settlement in the village of Morawy and the grave field itself.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2017, 3 (14); 23-42
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morawianie (Morawcy) w Polsce
Moravians (Moravs) in Poland
Autorzy:
Kowalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684405.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Morawianie
dialekt laski
odrębność etniczna
Morawy
Śląsk
Polska
Moravians
Lach dialect
ethnic independence
Moravia
Silesia
Polska
Opis:
The paper aims to characterise the Moravian population (Moravs) who lives within the boundaries of Poland as a result of 20th-century territorial changes. Representatives of this group differ in their language (Lach dialect) and customs yet, unlike the inhabitants of the Czech Republic, do not identify as Moravians or Czechs. They instead consider themselves as Poles, Germans or Silesians, which stems from the national affiliation of the area between 1742 and 2016. The processes of acculturation may soon lead to the disappearance of the last signs of independence of this ethnic group. Moravian origins will only be seen in last names of some of the population.
W artykule podjęto charakterystykę ludności morawskiej (Morawców), która na skutek dwudziestowiecznych zmian terytorialnych zamieszkuje w granicach państwa polskiego. Przedstawiciele tej grupy wyróżniają się swym językiem (dialekt laski) i zwyczajami, jednak w odróżnieniu od mieszkańców Republiki Czeskiej, nie utożsamiają się z narodem morawskim lub czeskim. Uważają się za Polaków, Niemców lub Ślązaków, co wynika z przynależności państwowej tych ziem w latach 1742–2016. Procesy akulturacji sprawiają, że już niedługo mogą zniknąć ostatnie znamiona odrębności tej grupy etnicznej. O morawskim pochodzeniu będą świadczyły jedynie nazwiska, noszone przez część jej przedstawicieli.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2016, 5; 115-131
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medieval fortifications of Czech towns
Średniowieczne obwarowania miast czeskich
Autorzy:
Chorowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835702.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
town fortification
Middle Ages
Czech Republic
Moravia
Bohemian Silesia
obwarowanie miasta
średniowiecze
Czechy
Morawy
czeski Śląsk
Opis:
The review contains the discussion on the monumental catalog of medieval fortifications of cities and towns in the present-day Czech Republic by Vladislav Razím. The catalog has been published in parts by Národní Památkový Ústav in Prague since 2019. So far, parts two and three were published, which are devoted respectively to: part 2, in two volumes – to cities from the historic territory of Bohemia and Moravia, and part 3 – to the Czech part of Silesia. The first part – interpretative, will be a synthesis of the issues of urban medieval defensive architecture. Noteworthy are both the volume of the work, which includes a total of 260 catalog entries, as well as the capacity and length of the texts of individual entries, richly illustrated with the material from historical and architectural research – inventory, iconographic, and photographic. What is most important is the methodology of the research conducted, which was consistently applied in all of the developed defense objects, guaranteeing an in-depth recognition of their ori-gins, architectural changes, functions, and spatial context. Summing up, it can be said that the literature on medieval Czech defense architecture has been enriched with an exceptionally valuable position.
W recenzji omówiono monumentalny katalog obwarowań średniowiecznych miast i miasteczek z terenu obecnej Republiki Czeskiej, autorstwa Vladislava Razíma, wydawany od 2019 r. przez Národní Památkový Ústav w Pradze. Dotychczas ukazały się część druga i trzecia, poświęcone odpowiednio: część 2, w dwóch tomach – miastom z terenu historycznych Czech i Moraw, a część 3 – czeskiej części Śląska. Pierwsza część – interpretacyjna – będzie stanowić syntezę zagadnień miejskiej średniowiecznej architektury obronnej. Na uwagę zasługują zarówno objętość pracy obejmującej w sumie 260 haseł katalogowych, jak i pojemność oraz długość tekstów poszczególnych haseł, bogato zilustrowanych materiałem pochodzącym z badań historyczno-architektonicznych – inwentaryzacyjnym, ikonograficznym i fotograficznym. To, co najważniejsze, to metodyka przeprowadzonych badań, konsekwentnie zastosowana we wszystkich opracowywanych obiektach obronnych, dająca gwarancję dogłębnego rozpoznania ich metryki, przemian architektonicznych, funkcji i kontekstu przestrzennego. Podsumowując, można powiedzieć, że literatura poświęcona średniowiecznej architekturze obronnej Czech została wzbogacona o wyjątkowo cenną pozycję.
Źródło:
Architectus; 2021, Nr 1 (65); 95-97
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca sabatów czarownic w epoce wczesnonowożytnej – ich znaczenie i topografia. Przyczynek do badań nad procesami o czary na Śląsku i Morawach
Autorzy:
Wojtucka, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912430.pdf
Data publikacji:
2020-08-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
czarownica
sabat
procesy o czary
Śląsk
Morawy
Petrovy Kameny
Łysa Góra
Blocksberg
witch
wittches sabbath
witch trials
Silesia
Moravia
Opis:
W wyobraźni społeczeństwa funkcjonuje wiele stereotypów związanych z czarownicami, jak i z procesami o czary. Jednym z popularnych elementów związanych z tym zagadnieniem jest kwestia sabatu czarownic, na który owe uczęszczały. Sam sabat jest zbiorem fantazji późnośredniowiecznego i wczesnonowożytnego społeczeństwa, o specyficznych cechach, zależnych od regionu. Badacze wychodzą z założenia, że źródłem spotkań, które później zyskały miano sabatu, były te przypisywane heretykom, którzy podczas nich czcili diabła. Spotkanie to cechował pewien porządek rytuałów i obyczajów. Odbywać się one mogły nie tylko w takie charakterystyczne dni jak 30 kwietnia, lecz także w tygodniu, nawet do trzech razy. Według zeznań czarownice przylatywały na sabat na miotłach lub widłach, a podczas spotkania nierzadko miało dochodzić do orgii. Do spotkań tych dochodziło w szczególnych miejscach, przede wszystkim na różnego rodzaju wzniesieniach. Do najbardziej znanych gór, gdzie odbywały się sabaty, należą Blocksberg w Górach Harzu, Łysa Góra, a jeśli chodzi o pograniczne śląsko-morawskie – Petrovy Kameny, które licznie pojawiają się w zeznaniach osób oskarżonych o czary na tym obszarze. Miejsce to, które znajduje się na dawnym pograniczu dóbr, uchodziło za pełne sił ciemności, stąd też w 1682 r. zdecydowano się je poświęcić. Bardzo często konkretne obszary czy regiony „miały” własną górę, gdzie dochodziło do spotkań czarownic. Sabaty mogły się także odbywać w mniej oczywistych miejscach, np. na polanach, drzewach, rozgałęzieniach dróg czy w pobliżu szubienicy. W niektórych przypadkach na pamiątkę takich spotkań pozostały charakterystyczne nazwy, takie jak: Hexenplan czy Hexenplatz, które nie tylko można znaleźć na starych mapach, lecz także funkcjonują one do dzisiaj na wyznaczonych terenach.
There are many stereotypes related to witches and witch trials in the public’s imagination. One of the popular elements associated to this issue is the question of the witches’ Sabbath, which the witches attended. The Sabbath itself is a collection of the fantasies of late medieval and early modern society, with specific features depending on the region. Researchers assume that the sources of the meetings that later became known as the Sabbath were those attributed to heretics who worshiped the devil during them. This meeting was characterized by a certain order of rituals and customs. They could take place not only on such characteristic days as April 30, but also a week, up to three times. According to testimonies, witches arrived at the Sabbath on broomsticks or pitchforks, and during the meeting an orgy would often take place. These meetings took place in special places, mainly on various hills. The most famous mountains, where the Sabbaths took place, are Blocksberg in the Harz Mountains, Łysa Góra, and when it comes to the border area of Silesia and Moravia – Petrovy Kameny, which appear in large numbers in the testimonies of people accused of witchcraft in this area. This place, which is located on the border of the estate, was considered to be full of the forces of darkness, therefore in 1682 it was decided to consecrate it. Very often specific areas or regions “had” their own mountain where witch meetings took place. The Sabbaths could also take place in less obvious places, e.g. in clearings, trees, road branches or near the gallows. In some cases, in memory of such meetings, characteristic names such as Hexenplan or Hexenplatz remained, which not only can be found on old maps, but also function to this day in designated areas.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 133-151
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morawskie echa elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669). Biskup ołomuniecki Karol z Lichtensteinów-Castelcornów i jego sieć informatorów
Moravian reflections on the election of Michał Korybut Wiśniowiecki (1669). The Olomouc Bishop Charles of Lichtenstein-Castelcorn and his network of informants
Autorzy:
Tomczak, Robert T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409698.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Karl II von Liechtenstein-Kastelkorn
Michał I
correspondence
Moravia
election 1669
Karol z Lichtensteinów-Castelcornów
Michał Korybut Wiśniowiecki
korespondencja
Morawy
elekcja 1669
Opis:
This article attempts to present Polish-Moravian relations in the context of the election of King Michał in 1669. The central figure of these contacts was Charles II von Liechtenstein- Kastelkorn, the Bishop of Olomouc, who had an extensive network of informants reporting to him on the developments in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2024, 1(40); 135-153
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czeskiego i morawskiego prawa o ziemi na treść Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego na przykładzie prawa rodzinnego
Autorzy:
Slavickova, Pavla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631618.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
family law
Bohemia
Moravia
Silesia
Early Modern Period
land law
legal history
prawo rodzinne
Czechy
Morawy
Śląsk
wczesna nowożytność
Ordynacja Ziem
historia prawa
Opis:
The aim of this contribution is to assess the extent of adoption of the Bohemian and Moravian land law in the crucial legal documents of 16th century Upper Silesia – the Land Ordinance of the Duchy of Opole and Racibórz, exemplified by the family law. The text is divided into three parts; the first part briefly summarised the process of codification in Bohemia and Moravia and in the Duchy of Opole and Racibórz, the second part analyses the form of the land ordinances and the third part focuses on the content of concrete legal institutes of family law.Besides the above mentioned legal works, the comparison also takes into account the content of the Land Ordinance of the Duchy of Cieszyn and the crucial collection of municipal law, the Municipal Law Code of the Kingdom of Bohemia. The section related to guardianship of underage children, in particular, takes into account the possibility of the adoption from Roman law. Although many articles of the Land Ordinance of Opole and Racibórz contain similarities with the provisions of Bohemian and Moravian Land Ordinances, it would be a rash decision to talk about the adoption as only the principles are similar but not the formulations.Rather than the adoption of Bohemian (and Moravian) law in Silesia, the adoption of the provisions originating in the Roman law, which was a common practice in the given period in Central Europe, seems more probable. In fact, the only proven direct adoption from Bohemian and Moravian land law in the law of the Duchy of Opole and Racibórz is the article Jak sirotci poručníky své kvitovati mají, taken from the Moravian Land Ordinance from 1535 and 1562, in which case the article is identical both in terms of the content and wording.
W pracy podjęto próbę oceny zakresu zapożyczeń z czeskiego i morawskiego prawa o ziemi, obecnych w kluczowych dokumentach prawnych Górnego Śląska, uchwalonych w XVI w., mianowicie Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego, na przykładzie prawa rodzinnego. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza część opisuje proces kodyfikacji na terenie Moraw i Czech oraz w Księstwie Opolsko-Raciborskim. Druga część stanowi analizę formy ordynacji ziemskich. Trzecia część pracy kładzie nacisk na zawartość wybranych tekstów prawnych z zakresu prawa rodzinnego.Ponadto, porównanie obejmuje zawartość Ordynacji Ziemskiej Księstwa Cieszyńskiego oraz kluczowy dla sprawy zbiór aktów prawa miejskiego Królestwa Czeskiego. Szczególną uwagę zwrócono na artykuły związane ze sprawowaniem opieki nad małoletnimi. Część poświęcona wspomnianej problematyce bierze pod uwagę możliwość adaptacji ustaw z prawa rzymskiego. Chociaż wiele przepisów zawartych w treści Ordynacji Ziemskiej Księstwa Opolsko-Raciborskiego jest podobna do Ordynacji Ziemskiej w Czechach i na Morawach, stwierdzenie o przejęciu tychże praw może okazać się nazbyt śmiałe, jako że podobieństwo zauważalne jest jedynie w przypadku podstawowych zasad, nie zaś na poziomie sposobu formułowania tekstu.Bardziej prawdopodobną wydaje się być możliwość, że rozwiązania zawarte w Ordynacji wywodziły się z prawa rzymskiego, co stanowiło powszechną praktykę na terenie ówczesnej Europy Środkowej. W rzeczywistości, jedynym udowodnionym przykładem bezpośredniego przejęcia czeskiego i morawskiego prawa o ziemi obecnego w zarządzeniach Księstwa Opolsko-Raciborskiego jest akt prawny Jak sirotci poručníky své kvitovati mají, zaczerpnięty z Ordynacji Ziemskiej Moraw z okresu 1535–1562, który jest identyczny zarówno pod względem treści, jak i sposobu sformułowania.
Źródło:
Res Historica; 2019, 48
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Svatopluk I. – kníže nebo král? K otázce legitimizace velkomoravských knížat ve středověké i moderní historiografii
Svatopluk I – a prince or a king? The question of legitimizing Great Moravian princes in medieval and modern historiography
Autorzy:
Kalhous, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054591.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Great Moravia
ninth century
titles of the princes
marches
Carolingians
Brittany
Franks
Wielkie Morawy
IX w.
tytulatura władców
marchie
Karolingowie
Bretania
Frankowie
Opis:
Based on a comparison of the contemporary Annals of Fulda, Annals of St. Bertin, Chronicle of Regino and papal letters, the author analyses the position of the Moravian prince Svatopluk I (871–894). Through the comparison of Svatopluk with his contemporaries, princes of Brittany, the analysed texts are further studied in the framework of the Carolingian policy and political thinking.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2016, 2(11); 63-88
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dedičstvo sv. Cyrila a Metoda v spojení s Rádom svätého Benedikta
The Legacy of Sts. Cyryl and Method in Connection with Work of St. Benedict
Dziedzictwo świętych Cyryla i Metodego w powiązaniu z dziełem św. Benedykta
Autorzy:
Ragan, Gabriel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035064.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
św. Cyryl
św Metody
Wielkie Morawy
Słowacja
naród słowacki
rocznica 1150
pamiątki
s. Cyril
s. Method
Great Moravia
Slovakia
Slovak nation
1150th anniversary
monuments
Opis:
Artykuł ukazuje stan badań dotyczących słowiańskich apostołów św. Cyryla i Metodego na Słowacji w tym czasie. Autor wskazuje na badania benedyktyńskich stanowisk Josepha Kútnika-Šmálova na Słowacji, które nie znalazły jeszcze odpowiedniego miejsca w badaniach archeologicznych. Ponadto autor opisuje trwałość dzieł Apostołów Słowian w ludach południowosłowiańskich – Słoweńców i Chorwatów, a także wkład biskupa, słowackiego pochodzenia, Andrzeja Grutki, który w 1963 r. na Soborze Watykańskim II przyczynił się do pomyślnego wprowadzenia żywych języków narodowych do Liturgii rzymskej. W artykule zostały przedstawione także mało znane Pamiątki z Freisingu (Monumenta Frisingensia) – jako przykład rejestracji tekstów słowiańskich w pismie łacińskim. Na koniec zauważono, że podczas gdy na Słowacji skutkiem działań wojsk husyckich było zniszczenie zakonu benedyktyńskiego, w Czechach nadal istniał benedyktyński klasztor słowiański. Po upadku socjalizmu benedyktyni osiedlili się z powrotem (przez Polskę) na Słowacji. V príspevku je predstavený stav úcty slovanských apoštolov sv. Cyrila a Metoda na Slovensku v tomto čase. Poukazujeme na výskumy Jozefa Kútnika-Šmálova benediktínskych lokalít na Slovensku, ktoré zatiaľ nenašli potrebnú odozvu v archeologickom výskume. Ďalej poukazujeme na pretrvanie diela slovanských apoštolov u južných slovanských národov Slovincov a Chorvátov a tiež na príspevok biskupa slovenského pôvodu Andreja Grutku, ktorým v r. 1963 na II. vatikánskom koncile prispel k zdarnému zavedeniu živých národných jazykov do rímskej liturgie. Predstavujeme aj málo známe pamiatky z Freisingu – zápis staroslovienskych textov latinkou. Napokon konštatujeme, že kým na Slovensku účinkovaním husitských bratríckych vojsk došlo k zničeniu benediktínskej rehole, v Čechách benediktíni pôsobili ďalej a napokon po zániku socializmu sa benediktíni cez Poľsko naspäť usídlili aj na Slovensku. Napokon konštatujeme, že je potrebné vzbudiť prípravu systematickej práce na výskumoch, ktoré odhalia nepoznané súvislosti nášho národného i náboženského vývoja.
The paper introduced the status of respect Slavic Apostles Sts. Cyril and Method in Slovakia at this time. We point to research of Joseph Kútnik-Šmálov Benedictine sites in Slovakia, which have not yet found the necessary response in archaeological research. Further notes the persistence works Apostles of the Slavs in the South Slav peoples Slovenes and Croats, as well as the contribution of Bishop Andrew Grutka Slovak origin, which in the year 1963 to II Vatican Council contributed to a successful introduction of live national languages into the Roman liturgy. We introduce the little-known Monuments of Freising – Slavonic texts registration in Latin. Finally, we note that, while in Slovakia, performing with of Hussite troops was the destruction of the Benedictine religious, order in Bohemia Benedictines worked on. Finally after the demise of socialism Benedictines settled back through Poland and Slovakia. Finally, we note that it is necessary to arouse the preparation of systematic work on research that reveals the unknown context of our national and religious development.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 8; 93-110
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cultural and Religious Significance of the Cyrillo- -Methodian Tradition in Central and Eastern Europe
Kulturowe i religijne znaczenie tradycji cyrylo- -metodiańskiej w Europie środkowo-wschodniej
Autorzy:
Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560319.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Cyril and Methodius
tradition of St. Cyril and St. Methodius
Slavs
Moravia
Jesuits
papacy
ecumenism
Eastern Church
Pan-Slavism
Cyryl i Metody
tradcyja cyrylometodiańska Słowianie
Morawy
jezuici
papiestwo
ekumenizm
Kościół wschodni
panslawizm
Opis:
The author of the article discusses the role of the tradition of St. Cyril and Methodius and the reception of this idea in East-Central European culture. Special emphasis was put on presenting the story of the Slavic Rite and its significance, particularly to Eastern Slavs. Later on in the article the author turns his attention to the heritage of St. Cyril and Methodius’s ideas in the works of thinkers from the Hussite circles as well as those from the Roman milieu of Aeneas Silvius Piccolomini. Next, the focus is shifted to the involvement of Jesuits in reviving the Cyril-Methodius tradition, of which so far little is known in historiography. Despite the fact that the origin of this revival was Olomouc, the ideas were also alive in the formed Republic of Poland. In the second half of the 19th century Velehrad became the symbolic place of worship of St. Cyril and St. Methodius. The place became an important centre of Slavic ecumenical movement. Regular conventions and celebrations in Velehrad attracted active figures involved in the national movement both from Moravia, Bohemia and Slovakia as well as other Slavic countries, including Poland. The ministerial work of Jesuits in the town concentrated on the application of the heritage of St. Cyril and Methodius to carry out evangelization and defend Christian values in the world.
Autor artykułu omawia znaczenie cyrylo-metodiańskiej tradycji i recepcji tej idei w kulturze Europy Środkowo-wschodniej. Szczególny nacisk został położony na ukazanie historii rytu słowiańskiego i jego znaczeniu szczególnie dla wschodnich Słowian. W dalszej części autor zwrócił uwagę na dziedzictwo myśli Cyryla i Metodego w pismach myślicieli z kręgu husyckiego a także związanego ze środowiskiem rzymskim Eneasza Sylwiusza Piccolominiego. Następnie skupił swą uwagę na, mało znane do tej pory w historiografii, zaangażowanie w odrodzenie tradycji cyrylo-metodiańskiej członków zakonu Jezuitów. Pomimo tego, że ośrodkiem tego odrodzenia był Ołomuniec idee te były żywe również na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. W 2. połowie XIX w. na symboliczne miejsce kultu Cyryla i Metodego wyrósł Velehrad. Miejsce to stało się ważnym ośrodkiem słowiańskiego ruchu ekumenicznego. Cyklicznie zjazdy i uroczystości religijne w Velehradzie przyciągały aktywne postaci zaangażowane w ruch narodowy zarówno z Moraw, Czech i Słowacji, ale również z pozostałych krajów słowiańskich, w tym również z Polski. Działalność duszpasterska jezuitów w tym miejscu koncentrowała się na wykorzystywaniu dziedzictwacyrylo-metodiańskiego do prowadzenia nowej ewangelizacji i obrony wartości chrześcijańskich w świecie.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 193-213
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Aber was ist als Ganzes überhaupt darstellbar?“ Zum literarischen Schaffen von Erica Pedretti (1930–2022)
“But what is actually representable as a whole?” On the Literary Work of Erica Pedretti (1930–2022)
Autorzy:
Rothenbühler, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098200.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Mähren
Schweiz
Migration
bildende Kunst
„Jahrzehnt der Frauen“
experimentelles Schreiben
Hörspiel
„Überschreibungen“
Moravia
Switzerland
migration
visual arts
“decade of women”
experimental writing
radio play
“overwritings”
Morawy
Szwajcaria
migracja
sztuki plastyczne
„dziesięciolecie kobiet”
pisarstwo eksperymentalne
słuchowisko
„nadpisywanie”
Opis:
Erica Pedretti, am 14. Juli 2022 in ihrem 92. Lebensjahr verstorben, hinterließ ein umfangreiches und bedeutendes literarisches Werk. In den vierzig Jahren ihres literarischen Schaffens hat sie zwischen 1970 und 2010 vierzehn größere Prosawerke veröffentlicht, sieben Hörspiele und sieben Essays geschrieben und auch drei Bild-Texte kreiert. Zur Gold- und Silberschmiedin ausgebildet, dann und lebenslang als Objektkünstlerin tätig, wurde sie im Lauf der 1960er-Jahre zur Schriftstellerin, weil sie ihren Heimatverlust im tschechischen Mähren nur im Schreiben bewältigen konnte. Ihre Texte blieben durchweg durch diese Erfahrung geprägt, auch wenn sie die Auseinandersetzung damit immer wieder auf neue Weise literarisch verfremdete. Der Beitrag folgt ihren literarischen Veröffentlichungen von Harmloses, bitte (1970) bis fremd genug (2010) und zeigt auf, dass sie in der Schweiz und weit darüber hinaus zu einer literarischen Pionierin in mehrfacher Hinsicht geworden ist: Sie hat in literarischer Verfremdung das Schweigen über das Leiden Deutschsprachiger in der Geschichte der Tschechoslowakei gebrochen, trug wesentlich zur Erneuerung des experimentellen Schreibens von Frauen bei, erwies sich in der deutschsprachigen Literatur der Schweiz als Wegbereiterin für das „Jahrzehnt der Frauen“, gehörte zwischen 1970 und 1976 zu den Vorreiterinnen und Vorreitern des „Neuen Hörspiels“ im deutschen Sprachraum und nahm auch als Migrantin durch ihre frühe Thematisierung der Doppel- und Mehrfachzugehörigkeit vorweg, was die Literaturwissenschaft im Lauf der 1990er-Jahre als Literatur der Migration zu anerkennen begann.
Erica Pedretti, która zmarła 14 lipca 2022 roku w wieku 92 lat, pozostawiła po sobie obszerną i znaczącą spuściznę literacką. W ciągu czterdziestu lat swej twórczości opublikowała w latach 1970–2010 czternaście utworów prozatorskich, napisała siedem słuchowisk i siedem esejów i wykreowała także trzy ‘teksty obrazowe’. Po uzyskaniu wykształcenia w Szkole Rzemiosł Artystycznych w Zurychu przez całe życie tworzyła różnorodne obiekty artystyczne, a w latach 1960tych zajęła się pisarstwem, gdyż tylko o tym pisząc, mogła uporać się z utratą ojczyzny w czeskich Morawach. To doświadczenie ukształtowało wszystkie jej teksty, chociaż przepracowywanie swych bolesnych wspomnień starała się ukrywać we wciąż zmieniających się, innowacyjnych formach literackich. Artykuł prezentuje przegląd jej literackiej twórczości od debiutanckiego utworu Harmloses, bitte (1970) aż do ostatniego fremd genug (2010) i ukazuje równocześnie, że pod wieloma względami była prekursorką: w niekonwencjonalnych formach literackich przełamała milczenie o cierpieniu ludności niemieckojęzycznej w historii Czechosłowacji, w istotny sposób przyczyniła się do ożywienia kobiecego pisarstwa eksperymentalnego w literaturze niemieckojęzycznej, stając się równocześnie pionierką tzw. „dziesięciolecia kobiet” w niemieckojęzycznej literaturze szwajcarskiej, a w latach 1970–1976 pionierką tzw. „nowego słuchowiska” w krajach niemieckiego obszaru językowego. Dzięki już bardzo wczesnemu podkreślaniu swej wielonarodowej tożsamości jako migrantka przyczyniła się wreszcie także do powstania nowego nurtu literackiego, który w latach 1990tych został zaaprobowany przez literaturoznawstwo pod mianem literatury migracyjnej.
Erica Pedretti, who deceased on July 14, 2022 in her 92nd year, leaves behind an extensive and important literary oeuvre. In the forty years of her literary career, between 1970 and 2010, she published fourteen major prose works, wrote seven radio plays and seven essays, and also created three picture-text. Trained as a goldsmith and silversmith, then and for life active as an object artist, she became a writer in the course of the 1960s because she could only cope by writing with her loss of homeland in Czech Moravia. Her texts remained consistently shaped by this experience, even though she repeatedly used distancing effects in the confrontation with it in new literary ways. The article follows her literary publications from Harmloses, bitte (1970) to fremd genug (2010) and shows that she has become a literary innovator in Switzerland and far beyond in several respects: she broke, in literary distancing, the silence about the suffering of German speakers in the history of Czechoslovakia, contributed significantly to the renewal of experimental writing by women, proved to be a pioneer for the “decade of women” in Swiss German-language literature, belonged to the forerunners of the “New Radio Play” in the German-speaking world between 1970 and 1976, and, through her early thematization of double and multiple belonging as a migrant, anticipated what literary studies began to recognize as the literature of migration in the course of the 1990s.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 5-24
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies