Autor: Smolarek, Dariusz - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Kompozytorzy muzyki instrumentalnej zachowanej w archiwum opactwa cystersów w Krakowie-Mogile. Problem atrybucji
Composers of Instrumental Music Preserved in the Archives of the Cistercian Monastery in Kraków-Mogiła: Attribution Problem
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2037952.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: muzyka instrumentalna XVIII wieku
kompozytorzy XVIII wieku
kultura muzyczna zakonu cystersów
repertuar muzyki instrumentalnej klasztoru cystersów w Krakowie-Mogile
18th century instrumental music
18th century composers
musical culture of the Cistercian monastery
instrumental music repertoire of the Cisterian monastery in Kraków-Mogiła
Opis:: Na ziemiach osiemnastowiecznej Rzeczpospolitej, w wielu klasztorach istniały muzyczne kapele wokalno-instrumentalne. Ich repertuar składał się w duże mierze z utworów przeznaczonych na liturgię jak i na nabożeństwa. Interesującym zjawiskiem jest fakt, że oprócz muzyki religijnej, kapele kościelne posiadały w swoim repertuarze również utwory czysto instrumentalne. Do jednego z najliczniej i dobrze zachowanych zasobów z taką muzyką należy zbiór muzykaliów znajdujący się w Archiwum Opactwa Ojców Cystersów w Krakowie-Mogile (nazwa łacińska klasztoru Clara Tumba). Przedstawiona w artykule problematyka wskazuje, że w zbiorze muzykaliów cysterskich z Krakowa-Mogiły na 87 utworów instrumentalnych tylko 19 jest anonimowych, z tego 6 kompozycji o niepewnej atrybucji. Zasoby nutowe obejmują 68 imiennych utworów instrumentalnych, które pochodzą z następujących ośrodków muzycznych (dla przykładu zostaną podane nazwiska tylko niektórych kompozytorów): mannheimskiego (J. Stamitz, A. Fils, G.B. Toeschi), berlińskiego (F. Benda, bracia C.H. Graun i J.G. Graun), drezdeńskiego (J. Adam), czeskiego (F. Brixi, A. Laube, A. Neumann), wiedeńskiego (G.Ch. Wagenseil, K Ditters von Dittersdorf, J.B. Vanhal, V. Pichl, J. Haydn, L. Hofmann), londyńskiego (C.F. Abel, J.Ch. Bach, A. Kammel, I. Raimondi), włoskiego (a szczególnie Neapol – P. Anfossi, P.A. Guglielmi, G. Paisiello – i Mediolan – G.B. Sammartini) oraz polskiego (J. Gołąbek, A. Fischer). Zachowany zbiór muzykaliów klasztoru cystersów mogilskich jest doskonałym przykładem reprezentatywności repertuarowej (orkiestrowej i nie tylko) jednego z ważniejszych ośrodków muzycznych osiemnastowiecznej Rzeczpospolitej i liczącego się w tym czasie zespołu.
In many monasteries of the 18th century Poland, there were vocal-instrumental ensembles. Their repertoire consisted mostly of songs designed for liturgy and religious services. An interesting fact is, that besides religious music, church ensembles had also strictly instrumental works in their repertoires. One of the largest and well preserved volumes of such music, is the musical collection of the Archive of the The Sanctuary of the Holy Cross of the Cistercian Abbey in Kraków-Mogiła. The problematic aspect presented in the article, indicates that among the 87 instrumental works from the collection in Kraków-Mogiła, only 19 are anonymous, and from those, 6 compositions have an uncertain attribution. The collection of notes includes 68 individual instrumental works which originate in the following music centers (names of only a number of composers will be presented as examples): Mannheim (J. Stamitz, A. Fils, G.B. Toeschi), Berlin (F. Benda, brothers C.H. Graun and J.G. Graun), Dresden (J. Adam), the Czech Republic (F. Brixi, A. Laube, A. Neumann), Vienna (G. Ch. Wagenseil, K Ditters von Dittersdorf, J. B. Vanhal, V. Pichl, J. Haydn, L. Hofmann), London (C.F. Abel, J.Ch. Bach, A. Kammel, I. Raimondi), Italy (and especially Naples—P. Anfossi, P.A. Guglielmi, G. Paisiello and Milan—G.B. Sammartini) and Poland (J. Gołąbek, A. Fischer). The preserved musical collection of the Clarae Tumbae is a perfect example of a repertoire representativeness (orchestral and not only) of one of the most important music centers of the 18th century Poland and a relevant, at the time, ensemble.
Źródło:: Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 13; 173-202
2353-7272
Pojawia się w:: Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Oratorium w Rzymie od XVII do XVIII wieku
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/950588.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:: Philip Neri
esercizi spirituali
laudi spirituali
oratorio
composer
Rome
16ᵗʰ century
XVII century
XVIII century
Filip Neri
oratorium
kompozytor
Rzym
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
Opis:: The new vocal-instrumental music type that actively bloomed in the period of baroque came into being partly by the activity of Saint Philip Neri. He organized services associated with singing laudi in a building specially intended for that purpose - named in Italian oratorio. Primarily the term “oratorio”, meant a prayer space, later was related to non-liturgical and musical services that were performed there. Laudi spirituali were gradually replaced with madrigali spirituali and motetti concertati that often had the character of dialog singing. From these forms in the first half of XVII century formed two types of oratorios: folk (oratorio volgare) and latin (oratorio latino). The content of compositions was non-liturgical religious text that was inspired by the Bible featured: histories of Old Testament, figures, New Testament events and parables, and also allegoric dialogs between Christ and a Christian soul. The singers in oratorio were accompanied by orchestra (often choir) performed particular dramatic roles and did not use means of actor playing. Oratorio as a carrier of religious content served liturgy and became its certain fulfillment.
Do powstania nowego wokalno-instrumentalnego gatunku muzycznego, który bujnie rozkwitał w okresie baroku, przyczyniła się działalność rzymskiego kapłana św. Filipa Neriego. W specjalnie na ten cel przeznaczonym budynku – zwanym w języku włoskim oratorio – organizował nabożeństwa połączone ze śpiewaniem laud. Pojęcie „oratorium”, pierwotnie oznaczające pomieszczenie modlitewne, odnoszono później do nieliturgicznych i muzycznych nabożeństw, które tam odprawiano. Laudi spiritualistopniowo zastąpione przez madrigali spirituali i motetti concertati posiadały często charakter śpiewów dialogowanych. Z tych form, w I połowie XVII wieku wykształciły się dwa typy oratorium: ludowe (oratorio volgare) i łacińskie (oratorio latino). Treścią kompozycji był nieliturgiczny tekst religijny, który czerpiąc inspiracje z Biblii, przedstawiał: starotestamentalne historie i postaci, nowotestamentalne wydarzenia i przypowieści, a także alegoryczne dialogi pomiędzy Chrystusem i duszą chrześcijanina. W oratorium, śpiewacy, którym towarzyszyła orkiestra (a niekiedy chór), wykonując określone role dramatu, nie korzystali ze środków gry aktorskiej. Oratorium jako nośnik treści religijnej służyło liturgii i stawało się jej dopełnieniem.
Źródło:: Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2012, 65, 1
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:: Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Teksty liturgiczne w wielogłosowych mszach żałobnych ze zbioru rękopisów Biblioteki Ojców Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1037968.pdf
Data publikacji:: 2020-12-17
Wydawca:: Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:: requiem
tekst liturgiczny
kompozytorzy xviii i xix w.
źródła muzyczne
muzyka kościelna
kościelne kapele (zespoły) muzyczne
Opis:: Europejska tradycja muzyczna przekazuje w zachowanych zbiorach pokaźną liczbę wielogłosowych opracowań Missa pro defunctis (np. benedyktyni w Kremsmünster, Einsiedeln, Lambach, cystersi w Stams, Heiligenkreuz, kapucyni w Pradze, urszulanki w Bratysławie). Również w repertuarze kapel muzycznych funkcjonujących przy kościołach w dawnej Rzeczpospolitej (XVII i XVIII w., w okresie zaborów w XIX w.) znajdowały się wielogłosowe kompozycje do tekstu mszy żałobnej. Requiem wykonywały zespoły działające przy kościołach klasztornych (cystersów, dominikanów, pijarów, jezuitów) oraz diecezjalnych. Były to utwory kompozytorów polskich oraz zagranicznych. W tę tradycję wpisuje się również działalność muzycznej kapeli jasnogórskiej w Częstochowie, której zachowany repertuar zawiera ponad 40 kompozycji rekwialnych pochodzących z drugiej połowy XVIII i XIX w. Są to dzieła muzyków działających przy zespole paulińskim (L. Maader, F. Gotschalk) oraz innych twórców polskich (np. M. Zwierzchowski, J. Engel, J. Elsner) i zagranicznych (m.in. W.A. Mozart, E. Pausch, J. Gotsche, J.M. Dreyer). Celem artykułu jest zaprezentowanie utworów requiem zachowanych w zbiorach Biblioteki Klasztoru oo. Paulinów na Jasnej Górze oraz ich recepcji w innych ośrodkach Polski oraz Europy. Zostanie przedstawione wykorzystanie tekstu liturgicznego mszy żałobnej oraz jego tłumaczenie i interpolacje zastosowane przez twórców, a także wskazanie funkcjonowania kompozycji Missa pro defunctis na Jasnej Górze.
European musical tradition transmits a considerable number of polyphonic missa pro Defunctis arrangements in the preserved collection (e.g. Benedictines in Kremsmünster, Einsiedeln, Lambach, Cistercians in Stams, Heiligenkreuz, Capuchins in Prague, Ursulines in Bratislava). Repertoire of music bands operating at churches in the former Polish-Lithuanian Commonwealth (17th and 18th centuries, during the partitions in the 19th century) also included polyphonic compositions to the text of the funeral mass. Requiems were performed by bands at monastic churches (Cistercians, Dominicans, Piarists, Jesuits) and diocesan churches. Those included works by Polish and foreign composers. The activity of the Jasna Góra musical band in Częstochowa also fits in this tradition, the repertoire of which includes over 40 requial compositions from the second half of the 18th century and 19th century. These are works of musicians working with the Pauline ensemble (L. Maader, F. Gotschalk) and other Polish composers (M. Zwierzchowski, J. Engel. J. Elsner) and foreign (W.A. Mozart, E. Pausch, J. Gotsche, J.M. Dreyer). Aim of the article is to present requiem works preserved in the collection of the Monastery Library of Pauline Fathers at Jasna Góra and their reception in other Polish and European centres. Liturgical text of the funeral mass will be presented, as well as its translation and interpolations used by the authors and indication the functioning of the composition missa pro defunctis at Jasna Góra.
Źródło:: Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2020, 56, 2; 231-269
1234-4214
Pojawia się w:: Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Instrumental Music Repertoire of the Piarist Ensemble from Podolínec
Repertuar muzyki instrumentalnej kapeli pijarów z Podolińca
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2040384.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: muzyka instrumentalna XVII i XVIII w.
kompozytorzy XVII i XVIII w.
kultura muzyczna kościołów i klasztorów
muzyka kościelna
pijarzy
Podoliniec
instrumental music in seventeenth and eighteenth centuries
composers in seventeenth and eighteenth centuries
musical culture of churches and monasteries
church music
Piarists
Podolínec
Opis:: Europejskie archiwa kościelne zawierają oprócz utworów wielogłosowej muzyki wokalno- -instrumentalnej również utwory instrumentalne noszące nazwę: sinfonia, sinphonia, synfonia, synphonia, symfonia, symphonia, simphonia, sonata, duetto, trio, terzetto, trietto, quadro, kwartet, octetto, divertissement, divertimento, serenada, cassatio, uwertura, concerto. Ta sytuacja dotyczy także kościelnych ośrodków w Polsce (m.in. klasztoru paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie, klasztoru dominikanów w Gidlach, opactwa cystersów w Krakowie-Mogile), których zasoby archiwalne zawierają sporą liczbę tego rodzaju muzyki pochodzącej z XVII, a zwłaszcza z XVIII wieku. W ten fenomen wpisuje się zakon Szkół Pobożnych, czyli pijarów, który swoją działalnością objął Włochy, Austrię, Czechy, Słowację i Polskę. W kolegiach tego zakonu, znajdujących się w granicach ówczesnej Rzeczpospolitej, również rozbrzmiewała muzyka instrumentalna, m.in. w Łowiczu, Rzeszowie, Piotrkowie, Złoczowie, Wieluniu oraz Podolińcu. Repertuar muzyki instrumentalnej pochodzący z byłego klasztoru i kolegium pijarów w Podolińcu, zanotowany w inwentarzach oraz zachowany w postaci rękopisów i druku, obejmuje: sonaty kościelne, barokowe koncerty skrzypcowe, tria przedklasyczne i klasyczne, symfonie przedklasyczne, uwertury do oper, utwory na instrumenty klawiszowe. Utwory instrumentalne wykorzystywano w celach pedagogicznych, podczas rekreacji, do szkolnych przedstawień teatralnych, były również wykonywane podczas liturgii. Prawdopodobnie w Podolińcu, tak jak to było ówczesną praktyką w Europie w XVIII wieku, zastępowano śpiewy Proprium Missae muzyką instrumentalną.
European church archives contain, in addition to polyphonic vocal and instrumental music, also instrumental compositions bearing the names of: sinfonia, sinphonia, synfonia, synphonia, symfonia, symphonia, simphonia, sonata, duetto, trio, terzetto, trietto, quadro, quartet, octetto, divertissement, divertimento, serenada, cassatio, overture, concerto. This phenomenon applies also to church centres in Poland (e.g. Pauline monastery at Jasna Gora in Czestochowa, Dominican monastery in Gidle, Cistercian abbey in Cracow-Mogila), the archival collection of which includes a large amount of this type of music from the seventeenth and especially from the eighteenth century. The order of Scholarum Piarum, that is Piarists, active in Italy, Austria, Czech Republic, Slovakia and Poland, was also a part of this phenomenon. In the colleges of this order, located within the boundaries of the then Polish-Lithuanian Commonwealth e.g. in Lowicz, Rzeszow, Piotrkow, Zloczow, Wielun and Podolínec, there also sounded instrumental music. The repertoire of instrumental music originating from the former monastery and Piarist College in Podolínec, recorded in the inventories and preserved in the form of manuscripts and printing includes as follows: church sonatas, baroque violin concertos, pre-classical and classical trios, pre-classical symphonies, overtures to operas, keyboard instrument music. Instrumental pieces were used for the purposes of teaching, during recreation, in school theater performances and during the liturgy. In Podolínec, Proper Missæ chants were probably replaced with instrumental music, as it was commonly practised in Europe in the eighteenth century.
Źródło:: Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 13; 137-175
2353-7272
Pojawia się w:: Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Muzyka instrumentalna kapeli kościoła farnego pw. św. Jadwigi Śląskiej w Grodzisku Wielkopolskim
The Instrumental Music of the Parish Church Band of St. Jadwiga Śląska in Grodzisk Wielkopolski
Autorzy:: Smolarek, Dariusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/45642644.pdf
Data publikacji:: 2021-12-09
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: polscy twórcy symfonii
muzyka kościelna
Grodzisk Wielkopolski
XVIII-wieczna symfonia
18th-century symphony
Polish symphony composers
church music
Opis:: Zachowane muzykalia osiemnastowiecznych kościelnych kapel muzycznych wskazują, że w ich repertuarze znajdowały się nie tylko dzieła sakralne, ale również instrumentalne. Bardzo popularnym gatunkiem były utwory zwane symfonią. Jednym z takich zasobów z utworami instrumentalnymi są nuty po kapeli muzycznej parafii św. Jadwigi Śląskiej w Grodzisku Wielkopolskim. Autorami zachowanych symfonii byli zagraniczni kompozytorzy z kręgu szkoły mannheimskiej oraz dojrzałego kręgu klasycznego. Dla rodzimych twórców stanowili oni wzór tworzenia utworów instrumentalnych. Symfonie, jak to było w ówczesnym zwyczaju, były wykonywane również podczas liturgii. Można więc mówić o zjawisku zwanym symfonia kościelna.
The preserved musical pieces of 18th-century church music bands indicate that their repertoire included not only sacred works, but also instrumental pieces. A very popular genre were those called symphonies. One such resource for instrumental works are the notes from the music band of the parish of St. Jadwiga Śląska in Grodzisk Wielkopolski. The authors of the extant symphonies were foreign composers from the Mannheim school, as well as “mature classical” circles. For native Polish composers, they were a model for the creation of instrumental pieces. Symphonies, as was the custom of the time, were also performed during the liturgy. Thus, we can talk of a phenomenon called the church symphony.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 12; 51-67
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki