Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dyszak, Andrzej S." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Literacko-językowy obraz bydgoskich kościołów oraz ich kapłanów w Moście Królowej Jadwigi
The literary and linguistic picture of Bydgoszcz churches and their priests in "Most Królowej Jadwigi"
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626537.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
literacko językowy obraz bydgoskich kościołów
literacko-językowy obraz bydgoskich kapłanów
powieść "Most Królowej Jadwigi" J. Sulimy-Kamińskiego
the literary and linguistic picture of Bydgoszcz churches
the literary and linguistic picture of Bydgoszcz priests
the novel "Most Królowej Jadwigi" by J. Sulima-Kamiński
Opis:
Most Królowej Jadwigi, the three-volume novel by Bydgoszcz novelist Jerzy Sulima-Kaminski, is one of the few literary records of the history of the city on the Brda river. The narrator of the novel lists almost all the churches existed in Bydgoszcz before the Second World War. The majority are Catholic and Protestant churches, and next to them there is a synagogue, pulled down by the Nazis, and one a tiny orthodox church (also non-existent today). The author of the novel focuses on the towers of the churches. A special place in the literary and linguistic picture of the churches in Bydgoszcz is Jesuit church in the Old Market (destroyed by the Nazis). Sulima-Kaminski uses the noun kościół and names a narrower meaning, as zbór, kircha, bóżnica, synagoga and cerkiewka. In the picture of Bydgoszcz churches people connected with some of these temples play a major role: the priest Rolski, the canon Stepczyński, the priest Godek, Father Kaluschke, the pop Smoktunowicz. But the organist Jankowski (who became a legend of the church of Sacred Heart of Jesus at the Piastowski Place) is the most colorful character. The linguistic and literary picture of churches in Bydgoszcz is characterized by strong positive emotions. The churches are the components of the identity of the author’s hometown and a small part of his childhood homeland.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 125-137
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zapisanym słownictwie mniejszości seksualnych
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611266.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
sociolect
slang
sexual minorities
neologism
borrowings
socjolekt
mniejszości seksualne
neologizmy
zapożyczenia
Opis:
Homosexual, bisexual, and transgender persons (collectively labelled sexual minorities) have created a characteristic sociolect, whose most conspicuous aspect is its lexis. The major criterion for identifying the words and expressions of the sociolect in relation to standard Polish is the former’s differential nature with regard to the latter. The present study collects and characterizes the otherwise dispersed lexis of the sociolect. Within the lexis, the most numerous group are (semantic and word-formational) neologisms, while (internal and external, esp. English) borrowings are not so frequent. It is concluded that the slang of Polish sexual minorities has above all an integrating function and facilitates expressive communication among the members of the group. It is also “professional”, in a certain understanding of the term, while its weakest function is that of blocking out-group communication.
Środowisko osób homoseksualnych, biseksualnych i transgenderowych (nazywane ogólnie mniejszościami seksualnymi) wytworzyło typowy dla siebie język, w tym przede wszystkim słownictwo. Podstawowym kryterium wyodrębnienia wyrazów, wyrażeń i zwrotów specyficznych dla tego socjolektu jest ich dyferencyjność w stosunku do standardowego języka ogólnego. W artykule zebrano rozproszone w różnych zapisach (najczęściej internetowych) słownictwo charakterystyczne dla mniejszości seksualnych oraz dokonano jego charakterystyki. Stwierdzono, że większość stanowią neologizmy (semantyczne i słowotwórcze), mniej liczną grupę zaś – zapożyczenia (wewnętrzne – z polszczyzny potocznej – i zewnętrzne – z języka angielskiego).Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, ze slang polskich mniejszości seksualnych spełnia przede wszystkim funkcje spajającą to środowisko i pozwala na ekspresywne porozumiewanie się osób, które z nim się utożsamiają; cechuje go też swoista „zawodowość”, natomiast w najsłabszym stopniu ujawnia się w nim funkcja utajniania komunikacji.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie tylko językowy świat ciot i pedałów w opisie socjolektalnym: Tomasz Łukasz Nowak, Język ukrycia. Zapisany socjolekt gejów, Kraków: Universitas, 2020, 273 s.
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081401.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 354-359
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A heritage park or treasury? Material culture of the inhabitants of Bydgoszcz preserved in their urban dialect: Etymological analysis
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081464.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bydgoszcz dialect
lexis
etymology
word formation
Germanisms
dialectal formations
gwara bydgoska
leksyka
etymologia
słowotwórstwo
germanizmy
dialektyzmy
Opis:
The study concerns the names of clothing, home furnishings, everyday objects, tools, and means of transport contained in the lexicon of the Bydgoszcz city dialect. This lexical stock includes the names of the outer garment (e.g. buks ‘trousers’), recreational clothes (badeje ‘swimming trunks’), headgear (e.g. lujmycka ‘hooligan’s cap’), footwear (e.g. kropusy ‘men’s shoes with high uppers’). Another area is the apartment; for example, the names of kitchen equipment have German origin (e.g. ausgust ‘kitchen sink’, kastrolka ‘saucepan’). This also concerns the names of three stools differing in height: the lowest one is called ryczka, a taller one is szemel, and the tallest is hoker. Texts in the Bydgoszcz city dialect also contain the names of artefacts necessary to perform everyday activities, such as cleaning (e.g. szruber ‘rice brush’) or laundry (e.g. balia ‘large wooden bath tub’). A separate place in the material culture of the inhabitants of Bydgoszcz is occupied by technological vocabulary, such as the names of tools (żaga ‘saw’) and transport (e.g. rolwaga ‘horse-drawn cart for transportation of goods’). Most of the names are Germanisms. A smaller number come from rural or folk dialects (e.g. modre ‘bleaching agent’, rydelek ‘visor of a cap’, szlory ‘old, trodden footwear’, trygiel ‘cast iron pot’). It is concluded that the city dialect is not only a museum or heritage park but also a treasury of old words.
Przedmiotem opisu są nazwy ubioru, wyposażenia mieszkania, przedmiotów codziennego użytku, narzędzi, środków transportu, jakie zawiera leksyka gwary bydgoskiej. Słownictwo to przynosi zarówno nazwy ubioru wierzchniego, np. buksy ‘spodnie’, jak i ubioru spodniego, np. badeje ‘kapielówki’, nazwy nakryć głowy, np. lujmycka ‘czapka luja’, nazwy obuwia, np. kropusy ‘męskie buty z cholewami’. Najbliższym otoczeniem człowieka bez wątpienia jest mieszkanie. Gwarowe nazwy wyposażenia kuchennego mają niemieckie źródłosłowie, por. ausgust ‘zlew kuchenny’, kastrolka ‘rondel’. Podobnie nazwy trzech stołków różniących się wysokością. Najniższy nazywany był ryczką, nieco wyższy to szemel, a najwyższy – hoker. Analizowane teksty z gwarą bydgoską przynoszą także nazwy artefaktów niezbędnych do wykonywania codziennych czynności, jak sprzątanie, np. szruber ‘szczotka ryżowa’, czy pranie, np. balia ‘duża drewniana wanna’. Osobne miejsce w obrazie kultury materialnej bydgoszczan zajmuje słownictwo związane z techniką (np. nazwy narzędzi, jak żaga ‘piła’) i transportem (nazwy pojazdów, np. rolwaga ‘wóz konny do przewożenia towarów’). Większość z opisanych nazw to germanizmy. Mniejszą grupę stanowią nazwy wywodzące się z gwar wiejskich (np. modre ‘środek wybielający’, rydelek ‘daszek czapki’, szlory ‘stare, rozdeptane obuwie’, trygiel ‘garnek żeliwny’). Gwara miejska jest nie tylko skansenem, ale i skarbnicą dawnych słów.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 271-285
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań leksyki barw w poetyckich juweniliach Jarosława Iwaszkiewicza
A study on the lexis of colours in poetic juvenilia of Jarosław Iwaszkiewicz
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590831.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
poetic language
lexis of colours
exponents of colour gold
exponents of colour yellow
język poetycki
leksyka barw
wykładniki koloru złotego
wykładniki koloru żółtego
Opis:
Artykuł poświęcony jest językowym środkom leksykalnym, które posłużyły Jarosławowi Iwaszkiewiczowi do wyrażenia wybranych barw świata poetyckiego, jaki stworzył w trzech pierwszych tomach swych wierszy uznawanych za juwenilia (Oktostychy, Dionizje i Kasydy zakończone siedmioma wierszami). Przedmiotem szczegółowego zainteresowania są leksemy odnoszące się do barw złotej i złocistej oraz kolorów do nich zbliżonych (żółtego, cytrynowego i bursztynowego). Ich opis ma charakter formalno-semantyczny, zgodny z zasadami gramatyki stylistycznej, bez rozpatrywania funkcji poetyckiej użytych środków językowych. Wykładniki wymienionych wyżej kolorów stanowią 18% użyć wszystkich wyrazów odnoszących się do barw. Prymarnie wskazane barwy wyrażają przymiotniki proste złoty, złocisty, topazowy, żółty, bursztynowy, cytrynowy i przymiotniki złożone biało-złoty, różowo-złocisty, złotolisty, złotooki, złotoskrzydły, złotowłosy, żółtooki, żółto-jedwabny oraz przysłówki złoto i złociście. Wtórne wobec nich są rzeczowniki złoto, złocistość i żółtość oraz czasowniki złocić (zrealizowany jako imiesłowy złocąc i złocony), a także żółcić w formie trzecioosobowej żółci. Iwaszkiewicz w analizowanych wierszach jawi się jako twórca wrażliwy na kolory, spośród których barwa złota jest najintensywniejsza i najlepiej oddaje zmysłowość świata jego poetyckich juweniliów.
The article explores the linguistic lexical means that served Jarosław Iwaszkiewicz to express the selected colours of the poetic world he created in the three initial volumes of his poetry, regarded as his juvenilia (Oktostychy, Dionizje, and Kasydy zakończone siedmioma wierszami). The subject of the author’s particular interest are lexemes that refer to the colours gold (złoty) and golden (złocisty), as well as the colours similar to them (i.e. yellow, citron, and amber). Their description is formal-semantic, performed in accordance with the principles of stylistic grammar, not considering the poetic function of the used linguistic means. The exponents of the abovementioned colours make up 18% of the usage of all the words referring to colours. The primary names of the indicated colours are the simple adjectives złoty, złocisty, topazowy, żółty, bursztynowy, cytrynowy, and the compound adjectives biało-złoty, różowo-złocisty, złotolisty, złotooki, złotoskrzydły, złotowłosy, żółtooki, żółto-jedwabny, as well as the adverbs złoto and złociście. Secondary in relation to them are the nouns złoto, złocistość, żółtość, and the verbs złocić (here in the form of the participles złocąc and złocony) and żółcić (in the third person singular form żółci). In the analysed poems Iwaszkiewicz appears as a poet sensitive to colours, of which the colour gold is the most intensive and renders the best the sensuality of the world of his poetic juvenilia.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2020, 19; 97-114
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe środki neutralizacji śmierci w listach Jarosława Iwaszkiewicza do zmarłego Jerzego Błeszyńskiego
Linguistic means of neutralising death in the letters written by Jarosław Iwaszkiewicz and addressed to late Jerzy Błeszyński
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590947.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
konceptualizacja śmierci
neutralizacja
eufemizacja
conceptualisation of death
neutralisation
euphemisation
Opis:
Przedmiotem analizy w niniejszym artykule są listy Jarosława Iwaszkiewicza do zmarłego kochanka, Jerzego Błeszyńskiego, a celem opisu stał się sposób „mówienia” autora tych tekstów o śmierci ich adresata w celu jej zneutralizowania, tj. osłabienia jej wpływu na życie pisarza i/lub zniesienia opozycji między śmiercią (zaistniałym faktem) a życiem (w wykreowanym świecie listów). Artykuł sytuuje się w zakresie badań wykorzystujących metodologię gramatyki stylistycznej, a zawarte w nim rozważania dotyczą zjawisk semantycznych i sposobu ich formalnojęzykowej kreacji. Iwaszkiewicz wykorzystał motyw niedoszłego wyjazdu Błeszyńskiego do Surabai w Indonezji do zastąpienia nim – w całym analizowanym zbiorze „listów pośmiertnych” – mówienia o śmierci ukochanego. Obok konsekwentnego jej kryptonimowania za pomocą wyrazów, wyrażeń i zwrotów z leksykalnego pola podróży pojawiają się też w analizowanych listach językowe wykładniki konceptualizacji śmierci jako nieobecności i oddalenia bliskiej osoby. W dwóch listach pisarz mówi o śmierci Błeszyńskiego w kategorii snu. Chcąc uniknąć bezpośredniego mówienia o tym tragicznym zdarzeniu, autor „listów pośmiertnych” używa także nielicznych eufemizmów.W zachowanych listach Iwaszkiewicza pojawiają się wszakże różne językowe tropy śmierci bliskiej mu osoby. Wyrazy świadomości faktu, że Błeszyński odszedł na zawsze, przeplatają się z wyrazami niewiary w ten smutny fakt.
The article contains an analysis of the letters written by Jarosław Iwaszkiewicz and addressed to his late lover Jerzy Błeszyński, and depicts the manner of ‘talking’ of the author of the letters about the addressee’s death so that it can be neutralised, i.e. its impact on the life of the writer will be weakened and/or the opposition between death (afact that took place) and life (in the ima gined world of the letters) will be abolished. The article may be placed in the sphere of re-search based on the method of stylistic grammar, and it deals with the questions that concern semantic phenomena and the manner of their formal-language creation. Iwaszkiewicz used the motif of the trip that never happened of Błeszyński to Surubai, Indonesia, to replace with it mentions of his lover’s death in the whole collection of the ‘posthumous letters’ In addition to coding it – the death – with words and expressions taken from the lexical field of travelling in the analysed text there are linguistic exponents of conceptualisation of death as an absence and separation of the dead person. In two letters Iwaszkiewicz refers to the death of Błeszyński as adream. In order to avoid talking directly about death the author of the ‘posthum-ous letters’ uses afew euphemisms. However, in Iwaszkiewicz’s letters there appear various linguistic tracks of adeath of aperson he was close to. He is aware of the fact that Błeszyński left for good, and at the same time he cannot believe it.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2019, 18; 55-74
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składniowe środki kreacji świata przedstawionego w wierszach z tomu "Lutnia po Bekwarku" Jana Lechonia
The syntactic means in the creation of the world presented in poems from the volume "Lutnia po Bekwarku" by Jan Lechoń
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592160.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
poetry of Lechoń
personal form of a verb
predicate
poezja Lechonia
forma osobowa czasownika
orzeczenie
Opis:
The personal and impersonal forms of verbs (in various grammatical modes andtimes) designate different plans for poetic expression: in the first person (I, we), in thesecond person (You) and in the third person (he/she/it, they). However, it is also possiblethat the determinant of any of these plans is not the form of any verb, but some other component of the sentence. The purpose of the analysis of poetic texts from Lutnia poBekwarku by Jan Lechoń (London 1942) is an attempt to answer the questions: What personalforms of verbs the poet used and how he expressed the forms in the text of poems?What types of predicates these forms constitute? Is the grammatical category of personsexpressed in their morphology (grammatical person) is identical to the semantic categoryof persons (semantic person)? What are other means of expressing of the semantic person?
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2015, 14; 349-366
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe wykładniki barw w międzywojennych wierszach Jana Lechonia
The language exponents of colors in the interwar (1918–1939) poems by Jan Lechoń
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592277.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Lechoń’s poetry
colors vocabulary
grammar and semantics
poezja Lechonia
leksyka barw
gramatyka i semantyka
Opis:
This article presents linguistic exponents of colors that Jan Lechoń used in poems of poetry volumes: Karmazynowy poemat (The Crimson Poem) and Srebrne i czarne (The Silver and The Black). The poet has used two types of colors exponents: lexical (adjectives, such as czarny = black, nouns, such as fi olet = violet, verbs, such as pobieleć = to whiten, adverb srebrzyście – silvery) and non-lexical (comparative expression jak mlekiem oblany = as bathed in milk and syntactic structure ogień żarzy = fi re glows). The lexical exponents of colors co-creation of various syntactic relationships in which their meaning is revealed. Most linguistic exponents of colors serve as descriptive in the analyzed poems, for example: białe chmurki = white clouds, żółty blask = yellow glow. Sometimes the exponents describe imaginary phenomenons, see mgła wspomnień błękitna = the blue haze of memories. Some exponents of colors are symbolic, cf. śpiewają bielą, amarantem = (they) sing white, amaranth (white and amaranth is the Polish national symbols). The metonymic meanings are also interesting, as in the phrase upił się miodnym złotem = (he) got drunk honey gold.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2014, 13; 67-90
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy mężczyzn homoseksualnych we współczesnym języku polskim
The names of homosexual men in the contemporary Polish language
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595707.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the names of homosexuals
definitions
qualifiers
nazwy homoseksualistów
definicje
kwalifikatory
Opis:
Changes in calling homosexual men can be seen by examining and comparing the contents of basic definitional dictionaries of Polish language for the last 50 years, as well as colloquial Polish language dictionaries, including the latest online dictionaries Polish language colloquial and slang. Latest from the Polish language dictionaries overall (Uniwersalny słownik języka polskiego, ed. S. Dubisz) include a few names of male homosexuals: ciota, gej/gay, homoseksualista, pederasta, pedalstwo, pedał, pedzio. In colloquial Polish language dictionaries were such other names as adidas, ciepły brat, homoerota, homoser, homoserek, homospecjalista, kochający inaczej, lawenda, spedalały. The terms that appeared only in the online dictionaries are: czajnik, fag, faggot, gejowy, gejsza, gładki, obcisły gej, spedalony gej and wesołek. Can be observed numerous differences in qualification and define the names of homosexual men among the above cited dictionaries. It seems that the commonly used today the name is gej and not only in colloquial Polish language, but also in standard Polish language, and – I think – the noun displaces from the variety of Polish the words homoseksualista and pederasta. A clear majority of pejorative names (including contemptuous and offensive names) show negative attitude of speakers to homosexual men.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2012, 11; 55-80
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Germanizmy bydgoskie na tle polsko-niemieckich kontaktów językowych
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798697.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
gwara bydgoska
germanizmy
polsko-niemieckie kontakty językowe
Opis:
Polish-German language contacts, which will be considered one-way – we are talking about German borrowings in Polish – are among the most important traces of contacts between Polish culture and German culture.Bydgoszcz Germanisms in the context of Polish-German language contacts An interesting illustration of centuries-old Polish-German language contacts are the urban toponyms of German provenance, associated with the castle on the Brda River from its earliest history. The location of the city was the basis for its German name Bromberg, whose origins date back to the 14th century, when Bydgoszcz was conquered by the Teutonic Knights. Many Germanisms in Bydgoszcz dialect are words that are the names of streets, parks, or urbanonyms, but also those belonging to different dialects and folk dialects.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2018, 12; 97-116
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Codzienny język mieszkańców Bydgoszczy zapisany w tekstach literackich
Autorzy:
Dyszak, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611399.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish dialects
city dialect
Bygdoszcz dialect
odmiany polszczyzny
gwara miejska
gwara bydgoska
Opis:
On the map of territorial diversity of Polish, big cities are characterised by the language used by their inhabitants: the city dialects. A valuable quasi-literary source of Bydgoszcz city dialect is Zbigniew Raszewski’s Pamiętnik gapia [‘Onlooker’s diary’]. The richest inventory of Bydgoszcz lexical stock is Jerzy SulimaKamiński’s trilogy Most Królowej Jadwigi [‘Queen Jadwiga Bridge’]. Other important sources include the novels Obóz Wszystkich Świętych [‘All Saints’ Camp’] by Tadeusz Nowakowski and Kamienny bruk [‘Stone Paving’] by Wiesław Rogowski. In the Bygdoszcz city dialect, apart from lexical phenomena, one can also identify occasional inflectional and phonetic peculiarities, as well as syntactic constructions of the type ‘have’ + accusativus cum infinitivo or ‘be … years old’. The author of “Queen Jadwiga Bridge” uses – as a linguistic building stock – the city dialect that he knows from his home, so that one can assume that it faithfully represents the authentic language Bydgoszcz inhabitants. The Bydgoszcz dialect exhibits similarities with the Poznań dialect because of their locations (both lie within the boundaries of the Great Polish dialectal area) and a common history of Germanisation.
Wyróżnikiem wielkich miast jest język, jakim posługują się na co dzień ich mieszkańcy, nazywany gwarą miejską. Cennym źródłem gwary bydgoskiej, choć nie stricte literackim, jest Pamiętnik gapia Zbigniewa Raszewskiego. Największy zapisany zasób leksyki bydgoskiej zawiera trylogia Jerzego SulimyKamińskiego pt. Most Królowej Jadwigi. Poza tym wymienić trzeba m.in. powieści: Obóz Wszystkich Świętych Tadeusza Nowakowskiego i Kamienny bruk Wiesława Rogowskiego. W gwarze bydgoskiej, obok zjawisk leksykalnych, występują nieliczne zjawiska fleksyjne i fonetyczne oraz konstrukcje składniowe typu mieć plus accusativus cum infinitivo oraz być x lat starym. Autor Mostu Królowej Jadwigi używa – jako tworzywa językowego – gwary bydgoskiej, znanej mu z rodzinnego domu, więc można uznać, że język, jakim posługują się bohaterowie i narrator tej powieści, to język autentycznych mieszkańców Bydgoszczy. Gwara bydgoska wykazuje wspólnotę cech z gwarą miejską Poznania. Wpływ na to mają: położenie obu miast (dialekt wielkopolski) i ich historia (germanizacja).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies