Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Chojnacka, Katarzyna" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Racjonalność decyzji w teorii ekonomii: kilka refleksji dotyczących wyboru
Rational Decisions in Economic Theory - some Reflections Connected with Economic Entities Choices
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/589747.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Decyzje konsumenckie
Ekonomia
Racjonalność zachowań
Zachowania konsumenta
Economics
Consumer behaviour
Consumer decision
Opis:
This article is not a voice in the debate on the philosophy of science. However, it presents the problem of rationality, analyzed in the context of the behaviour of economic entitles and the choices made by them. The analysis was based on selected areas of economic theory.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2014, 180 cz 1; 35-45
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo jako podmiot własności publicznej
State as a entity of public property
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/591790.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Państwo
Podmiot ekonomiczny
Własność publiczna
Economic entity
Public property
State
Opis:
W artykule zaprezentowano kilka luźnych wątków. Po pierwsze, odwołano się do kwestii interpretacyjnych. Po drugie, przyjęto kryterium czasowe do nakreślenia wagi problemu. Po trzecie, nawiązano do ekonomii sektora publicznego, ekonomii instytucjonalnej oraz szkoły neoaustriackiej. Autorka, wybierając wskazany w tytule wątek spośród szerokiego wachlarza zagadnień, chciała skupić się na płaszczyźnie poznawczej. Trudności nastręczał fakt wielokrotnego odwoływania się już wcześniej innych autorów do tematyki państwa. Ominięcie zakresu dotąd mocno eksponowanego nie było zatem łatwe. Wobec powyższego, artykuł jest krótką syntezą kilku problemów badawczych. Ich głębsze rozpoznanie, rozwinięcie i dalsza analiza, w połączeniu z bogatą kwerendą biblioteczną, może stanowić zaczyn obszernej monografii naukowej.
The article presents several threads. Firstly, reference was made to issues of interpretation. Then adopted the time criterion to outline the importance of the issue. Thirdly, reference is made to public economics, institutional economics and neo-austrian economics. The author choosing indicated in the title of the topic from a wide range of issues, she wanted to focus on a theoretical plane. Difficulties caused a great multiple appeals earlier by other authors to the subject of the state. Therefore, the scope has hit almost exposed was not easy. Therefore, the article is a short synthesis of several research problems. Their deeper diagnosis, develop and further analysis, combined with a rich query library, can be a leaven extensive scientific.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2016, 260; 9-17
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo narodowe - przyszłość czy przeżytek?
The nation-state - the future or the past?
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/586514.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Gospodarka państwa
Państwo narodowe
Terminologia
State economy
Terminology
The nation-state
Opis:
The article is a fragment of a discussion on the future of nation states. The author, referring to the origins of the state and using the key to explain the concept of this issue, trying to determine whether the password proclaiming the fall of the nation state is still valid.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2015, 210; 59-67
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie kategorii „wolność” w odniesieniu do jednostki – ujęcie: rynek-społeczeństwo-państwo
The category of freedom and its importance in relation to the market, society and the state
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/586446.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Jednostka ekonomiczna
Państwo
Rynek
Wolność
Economical freedom
Individual
Market
The state
Opis:
Zmiany zachodzące w ostatnim okresie zarówno w kraju, jak i na świecie są tak istotne, że nasuwa się pytanie o to, jak wpływają one na pojedyncze podmioty gospodarcze. Obszarem zainteresowań autorki w niniejszym artykule będzie kwestia wolności w odniesieniu do jednostki, funkcjonującej w politycznym i gospodarczym otoczeniu. Ukazane zostanie oblicze wolności utrwalone w wybranych teoriach ekonomicznych. Opracowanie tematycznie nawiązuje do dwóch innych tekstów autorki, traktujących jednostkę jako obszar zainteresowania w kontekście analizy decyzyjnej.
Recent changes in the country and in the world are so important that it raises the question of whether and how they affect single traders. In this text, the area of interest of the author will be the issue of individual freedom, functioning in a politically and economically environment. The face of freedom will be revealed in selected economic theories. The article is thematically related to two other author’s texts, which treat the individual as an area of interest in the context of decision analysis.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2018, 349; 26-35
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problems of sustainable economies during the pandemic
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27313611.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
sustainable development
COVID-19 pandemic
COVID-19 crisis
sustainable economy
zrównoważony rozwój
pandemia COVID-19
kryzys COVID-19
zrównoważona gospodarka
Opis:
Purpose: The purpose of this paper is to answer the question: does the pandemic affect the ability to achieve the sustainable development goals? Design/methodology/approach: The article analyzes selected, available literature on sustainable development, from the genesis of the phenomenon to the current situation. It invoked, among other things, the idea of the European Green Deal. The most current issues related to the pandemic reality were addressed. The themes and changes highlighted are based on data from available reports and statistical analyses. Findings: By the time the pandemic broke out, the sustainability goals had been achieved gradually. But the pandemic has forced policymakers to think long-term. The conditions for transition to the green economy, i.e. the green transition, have also become crucial. In many countries, including Poland, the need for better achievement of social goals in addition to economic or environmental ones has become apparent. Further work is needed to achieve the sustainable development goals. Research limitations/implications: The text refers to a limited number of studies. The problems presented in the paper still need to be empirically confirmed in relation to a greater number of examples, which should result in the publication of subsequent studies. It will also be necessary to fully diagnose the post-pandemic situation and retrace the threads taken up. Originality/value: The article points to already visible changes, being the result of the continuing pandemic, from the perspective of sustainable development goals.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2022, 156; 117--125
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekonomia społeczna w Polsce a rozwój gospodarczy
Social Economy in Poland and economic development
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1058153.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
social economy
economic development
third sector of the economy
ekonomia społeczna
rozwój gospodarczy
trzeci sektor gospodarki
Opis:
Przedmiot badań: W artykule zaprezentowano wybrane rozważania nt. ekonomii społecznej w Polsce, łącząc je z determinantami i wskaźnikami rozwoju gospodarczego. Samą ekonomię społeczną potraktowano przy tym jako część narodowej gospodarki globalnej. Ze względu na charakter rozważań, wnioski płynące z analizy dostępnych danych jakościowych i ilościowych – ujęte w treści – poprzedzono zwięzłą prezentacją założeń obu obszarów wykazanych w tytule. Artykuł koresponduje z innym tekstem autorki nt. Ekonomii Społecznej (Social Economy), opublikowanym w 2019 r. Aby uniknąć powtórzeń, w bieżącym tekście zawężono analizę jedynie do kilku aspektów definicyjnych i badawczych. Cel badawczy: Bezpośrednim celem autorki była diagnoza bieżącego stanu rozwoju ekonomii społecznej w Polsce w kontekście rozwoju gospodarczego, z uwzględnieniem jego mierników i determinantów. Ponieważ przedłożony do druku tekst ma stanowić wprowadzenie w zagadnienie polskiej gospodarki społecznej, przeważająca jego część ma charakter teoretyczny. Celem pośrednim była analiza dostępnego stanu wiedzy (również w zakresie danych jakościowych i ilościowych) poprzedzona próbą znalezienia aktualnych makrowielkości opisujących wskazany stan. Przyjęto przy tym, iż hipoteza badawcza brzmi: istnieje związek pomiędzy stanem rozwoju ekonomii społecznej w Polsce a rozwojem gospodarczym kraju. Metoda badawcza: Artykuł powstał w oparciu o zestawienie stanu aktualnej literatury przedmiotu (również obcojęzycznej), raportów oraz dostępnych danych makroekonomicznych. Ma, wobec powyższego, charakter syntezujący aspekty społeczno-ekonomiczne. Wyniki: W efekcie artykuł stanowi kompilację kilku istotnych dla rozwoju gospodarczego Polski wątków. Z przeprowadzonej analizy wynika, że istnieje potrzeba pogłębienia analizy stanu ekonomii społecznej w Polsce, której poniższy tekst jest częścią. W oparciu o aktualne dane i badania literaturowe stwierdzono, że bardziej precyzyjna ocena stanu rozwoju będzie możliwa do przeprowadzenia najwcześniej w pierwszej połowie 2020 r., czyli niezwłocznie po opublikowaniu danych ilościowych przez GUS.
Background: The article presents selected considerations about the Social Economy in Poland, combining them with determinants and indicators of economic development. The social eco-nomy was treated as part of the National Global Economy. Due to the nature of the considerations, the conclusions from the analysis of available qualitative and quantitative data – included in the content – were preceded by a concise presentation of the assumptions of both areas indicated in the title. The article corresponds with another text by the author on Social Economy, published in 2019. To avoid repetition, the current text has narrowed the analysis to only a few definitional and research aspects. Research purpose: The author diagnoses the current state of Social Economy development in Poland in the context of economic development – including its measures and determinants. Because the text submitted for publication is an introduction to the issue of the Polish social economy, most of it is theoretical. The indirect goal was to analyze the available qualitative and quantitative data preceded by an attempt to find current macro levels describing the indicated condition. The research hypothesis assumes that there is a relationship between the development of the social economy in Poland and the economic development of the State. Methods: The article was based on a summary of the current literature on the subject (also English literature), reports, and available macroeconomic data. Therefore, it has a nature synthesizing socio-economic aspects.                                                                     Conclusions: As a result, the article is a compilation of several threads important for Poland’s economic development. The analysis shows that there is still a need to deepen the analysis of the state of the Social Economy in Poland, of which the following text is part. Based on current data and research literature, it was found that a more precise assessment of the state of development will be possible at the first half of 2020, i.e. immediately after the publication of quantitative data by the Central Statistical Office.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2020, 116; 157-179
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Retinopatia wcześniaków – etiopatogeneza i leczenie
Retinopathy of prematurity – etiopathogenesis and treatment
Autorzy:
Rybus-Kalinowska, Barbara
Kwiatkowski, Sławomir
Chojnacka, Katarzyna
Jochem, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034656.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
etiopatogeneza
leczenie
retinopatia wcześniaków
Opis:
Retinopathy of prematurity belongs to the group of proliferative retinopathies. It affects preterm infants with very low birth weight, treated with high concentrations of oxygen. It is estimated that retinopathy of prematurity leads to blindness in approximately 50,000 children per year worldwide. There were two epidemics of retinopathy of prematurity in the 50s and 70s of the last century. Another increase in the incidence, referred to as the third epidemic in the literature, has been observed in recent years in developing countries. So far, high oxygen concentrations used in adjuvant oxygen therapy have been considered to be the major risk factor for retinopathy of prematurity. There are, however, reports on the development of the disease in patients who received no oxygen therapy. Low birth weight and early gestational age are well-known risk factors for retinopathy of prematurity. Other important risk factors include sex, multiple pregnancy, intraventricular haemorrhage and blood transfusions. The disease can be prevented by screening performed by an ophthalmologist within a few weeks after birth. Laser retinal photocoagulation, which is primarily aimed to inhibit fibrovascular proliferation, is the standard therapy in infants with retinopathy of prematurity. Surgical treatment is necessary in the case of disease progression despite laser photocoagulation. Attempts are also made to use vascular endothelial growth factor blockers. The aim of the paper is to present the pathomechanism and the main factors involved in the development of retinopathy of prematurity as well as the current therapeutic approaches for this disease. This information is intended to help family doctors update their knowledge on retinopathy of prematurity.
Retinopatia wcześniaków należy do grupy retinopatii proliferacyjnych. Występuje u wcześniaków z bardzo niską masą urodzeniową, leczonych tlenem o wysokim stężeniu. Szacuje się, że jest przyczyną upośledzenia widzenia u około 50 000 dzieci rocznie. Lata 50. i 70. ubiegłego wieku to okresy wystąpienia dwóch epidemii retinopatii wcześniaków. W ostatnich latach w krajach rozwijających się następuje kolejny wzrost zachorowań, który w literaturze określa się mianem trzeciej epidemii. Wysokie stężenie tlenu w uzupełniającej tlenoterapii uważano dotychczas za główny czynnik ryzyka rozwoju retinopatii wcześniaków. Istnieją jednak doniesienia o pojawieniu się tej choroby u pacjentów, u których nie zastosowano terapii tlenem. Niska masa urodzeniowa i wczesny wiek ciążowy są dobrze znanymi czynnikami ryzyka rozwoju retinopatii wcześniaków. Do innych ważnych czynników należą płeć, ciąża mnoga, krwawienie dokomorowe i transfuzje krwi. Wystąpieniu tej choroby można zapobiegać dzięki badaniom przesiewowym wykonywanym przez okulistę w okresie kilku tygodni po urodzeniu. Za standardowe leczenie retinopatii wcześniaków uznaje się laserową fotokoagulację siatkówki, której zasadniczym celem jest zahamowanie rozwoju proliferacji włóknisto-naczyniowych. W przypadku wystąpienia progresji choroby pomimo zastosowania fotokoagulacji laserowej konieczne jest leczenie operacyjne. Podejmowane są również próby zastosowania leków blokujących czynniki wzrostu nieprawidłowych naczyń. Celem pracy jest przedstawienie patomechanizmu i czynników odgrywających ważną rolę w rozwoju retinopatii wcześniaków oraz opis aktualnych metod leczenia tej choroby. Informacje te mają pomóc pediatrom i lekarzom rodzinnym zaktualizować wiedzę na temat retinopatii wcześniaków.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2017, 13, 1; 22-28
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Involvement of central histaminergic system in cardiovascular effects of Y1 receptor antagonist BIBP 3226 in haemorrhagic shock in rats
Udział ośrodkowego układu histaminergicznego w efektach krążeniowych antagonisty receptorów Y1 we wstrząsie krwotocznym u szczurów
Autorzy:
Krawiec, Adam
Jasikowska, Karolina
Chojnacka, Katarzyna
Mitera, Agata
Jochem, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1035908.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
histamine
neuropeptide y
bibp 3226
haemorrhagic shock
histamina
neuropeptyd y
wstrząs krwotoczny
Opis:
INTRODUCTION: Activation of the central histaminergic system leads to the reversal of experimental haemorrhagic shock, whereas neuropeptide Y (NPY) administered intracerebroventricularly (icv) induces a depressor effect in haemorrhagic hypotension. Since histaminergic neurons of the tuberomammillary nucleus receive input from neurons producing NPY localized in the caudal magnocellular nucleus of the hypothalamus, the aim of the study was to examine (1) the cardiovascular effects of the NPY type 1 (Y1) receptor antagonist in haemorrhagic shock and (2) the possible involvement of the histaminergic system in this action. MATERIAL AND METHODS: Experiments were performed in ketamine/xylazine-anaesthetised male Wistar rats subjected to irreversible haemorrhagic hypotension, with mean arterial pressure (MAP) 20–25 mmHg and 0% survival at 2 h. Immediately after terminating bleeding, the animals were pre-treated icv with histamine H1 and H2 receptor antagonists chlorpheniramine (50 nmol) and ranitidine (50 nmol) as well as the H3/4 receptor antagonist/inverse agonist thioperamide (50 nmol), respectively, or saline. Five minutes later, the rats were injected icv with the Y1 receptor antagonist BIBP 3226 (64 nmol/kg). RESULTS: BIBP 3226 evoked rises in MAP, pulse pressure and renal blood flow (RBF) with an increase in survival to 100% at 2 h. Chlorpheniramine inhibited cardiovascular changes evoked by BIBP 3226 and decreased to 0% survival at 2 h. In contrast, ranitidine and thioperamide had no effect. CONCLUSIONS: We demonstrate for the first time (1) the pressor effect resulting from the blockage of central Y1 receptors in haemorrhage-shocked rats and (2) the involvement of the histaminergic system in this action.
WSTĘP: Pobudzenie ośrodkowego układu histaminergicznego wywołuje działanie resuscytacyjne w modelu wstrząsu krwotocznego, podczas gdy neuropeptyd Y (NPY) podawany do komory bocznej mózgu (icv) powoduje efekt depresyjny w stanie hipotensji krwotocznej. Mając na uwadze, iż na neurony histaminergiczne jądra guzowo-suteczko-watego mają wpływ neurony wytwarzające NPY zlokalizowane w jądrze olbrzymiokomórkowym tylnym podwzgórza, celem pracy było zbadanie (1) efektów krążeniowych antagonisty receptorów typu 1 dla NPY (Y1) we wstrząsie krwotocznym oraz (2) możliwego udziału układu histaminergicznego w tych efektach. MATERIAŁ I METODY: Badania przeprowadzono u szczurów samców szczepu Wistar w znieczuleniu ogólnym przy użyciu ketaminy i ksylazyny, u których wywoływano nieodwracalny wstrząs krwotoczny ze średnim ciśnieniem tętniczym (MAP) 20–25 mmHg oraz wskaźnikiem przeżycia 2 h 0%. Niezwłocznie po indukcji wstrząsu dokonywano pre-medykacji icv antagonistami receptorów histaminowych H1 i H2 chlorfenyraminą (50 nmol) i ranitydyną (50 nmol), antagonistą/odwrotnym agonistą receptorów H3/4 tioperamidem bądź 0,9% roztworem NaCl. Po pięciu minutach zwierzętom podawano icv antagonistę receptorów Y1 BIBP 3226 (64 nmol/kg). WYNIKI: BIBP 3226 wywoływał wzrosty MAP, ciśnienia tętna (PP) oraz nerkowego przepływu krwi (RBF), powodował także wzrost do 100% wskaźnika przeżycia 2 h. Chlorfenyramina hamowała zmiany MAP, PP i RBF wywoływane przez BIBP 3226 oraz zmniejszała do 0% wskaźnik przeżycia 2 h. W odróżnieniu do tego ranitydyna i tioperamid nie wykazywały wpływu na działanie BIBP 3226. WNIOSKI: Zablokowanie ośrodkowych receptorów Y1 wywołuje efekt presyjny u szczurów we wstrząsie krwotocznym. Działanie to odbywa się przy udziale układu histaminergicznego.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2017, 71; 357-362
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Histamina w serach – potencjalne zagrożenie?
Histamine in cheeses – a potential danger?
Autorzy:
Chojnacka, Katarzyna
Jasikowska, Karolina
Rybus-Kalinowska, Barbara
Jochem, Jerzy
Grochowska-Niedworok, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036439.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
sery
histamina
zatrucie pokarmowe
cheese
histamine
food poisoning
Opis:
Cheeses are complex products with high content of fat, protein and other inorganic compounds. It is a food product, which may differ because of their origin, the manufacturing conditions, the microbiological flora and enzymatic activity. All these parameters can affect the efficiency analysis, which in turn may constitute an impediment to the determination of the cheese histamine concentration. The main factors influencing the formation of biogenic amines, including histamine, are: bacteria presence (LAB), starter cultures, the availability of free amino acids, a cheese puberty, a proteolytic activity, pH, temperature and the concentration of NaCl. The comparison of the relationship between the negative effects and the content of amines in food showed no dependency. It can be assumed that the histamine content higher than 100 mg/kg in food products is not recommended. Thanks to strict technological regimes – during food production – the frequency of a histamine food poisoning (resulting from bacterial contamination) is sporadic.
Sery należą do produktów o wysokiej zawartości tłuszczu, białka i innych związków nieorganicznych. Są wyrobem spożywczym, który może różnić się jednostkowo w zależności od swojego pochodzenia, warunków wytwarzania, flory mikrobiologicznej i aktywności enzymatycznej. Wszystkie te parametry mogą oddziaływać na skuteczność analityczną, w konsekwencji stanowiąc utrudnienie w oznaczaniu stężenia histaminy w serach. Do głównych czynników wpływających na powstawanie w produktach spożywczych amin biogennych, w tym histaminy, należą: obecność bakterii (LAB), kultury starterowe, dostępność wolnych aminokwasów, okres dojrzewania sera, aktywność proteolityczna, pH, temperatura i stężenie NaCl. Nie wykazano korelacji pomiędzy niekorzystnymi skutkami a zawartością amin w żywności. Można przypuszczać, że stężenie histaminy powyżej 100 mg/kg w produktach spożywczych nie jest zalecane. Dzięki ścisłym reżimom technologicznym podczas produkcji żywności częstość zatruć pokarmowych histaminą, wynikających z zanieczyszczeń bakteryjnych, jest sporadyczna.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2016, 70; 298-303
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of chronically-administered amitriptyline on cardiovascular reactivity in rats
Wpływ przewlekle podawanej amitryptyliny na reaktywność układu krążenia u szczurów
Autorzy:
Jochem, Jerzy
Walas, Karolina
Chojnacka, Katarzyna
Mitera, Agata
Krawiec, Adam
Stasiak, Anna
Kasperska-Zając, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038979.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
amitriptyline
cardiovascular responsiveness
histamine
amitryptylina
reaktywność układu krążenia
histamina
Opis:
INTRODUCTION Amitriptyline, a tricyclic antidepressant used in the treatment of many psychiatric, neurological and gastrointestinal diseases, affects cardiovascular system functions. The aim of the present study was to examine the influence of chronically administered amitriptyline on cardiovascular responsiveness to a histamine vasodilatatory stimulus. MATERIAL AND METHODS The studies were carried out on male Wistar rats pre-treated with amitriptyline (2.7 and 5.4 mg/kg, subcutaneously for 7 days). RESULTS Histamine (5.0 and 10.0 μg/kg) administered intravenously in a bolus injection evoked dose-dependent decreases in systolic and diastolic blood pressure as well as in renal (RBF) and skeletal muscle microcirculatory flow (SMMF), with no significant changes in heart rate (HR) in the control, saline pre-treated group. Amitriptyline prevented histamine-evoked decreases in blood pressure (2.7 and 5.4 mg/kg) and produced increases in RBF and SMMF (5.4 mg/kg), but did not influence HR dynamics. CONCLUSION We demonstrate for the first time that chronically administered amitriptyline to rats influences the cardiovascular responsiveness to histamine with an effect on peripheral perfusion.
WSTĘP Amitryptylina to trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny stosowany w leczeniu wielu schorzeń psychicznych, neurologicznych oraz przewodu pokarmowego, wpływający także na czynność układu krążenia. Celem pracy było zbadanie wpływu przewlekle stosowanej amitryptyliny na reaktywność układu krążenia na działanie bodźca hipotensyjnego – histaminy. MATERIAŁ I METODY Badania przeprowadzono na samcach szczurów szczepu Wistar, którym podawano amitryptylinę (2,7 i 5,4 mg/kg) podskórnie przez 7 dni. WYNIKI Histamina (5,0 i 10,0 μg/kg) podawana dożylnie (bolus) w grupie kontrolnej wywoływała zależne od dawki spadki ciśnienia tętniczego skurczowego i rozkurczowego oraz przepływu w tętnicy nerkowej (RBF) i w mikrokrążeniu mięśnia szkieletowego (SMMF), nie wpływając na częstość rytmu serca (HR). Amitryptylina zapobiegała wywoływanym przez histaminę spadkom ciśnienia tętniczego krwi (2,7 i 5,4 mg/kg), powodowała wzrost RBF i SMMF (5,4 mg/kg), nie wpływając na HR. WNIOSEK Przewlekle stosowana amitryptylina wpływa na reaktywność układu krążenia i przepływy obwodowe w odpowiedzi na dożylne podanie histaminy u szczurów.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2012, 66, 5; 28-33
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drogi ekspozycji mikro- i nanoplastiku oraz potencjalne toksyczne efekty ich działania na zdrowie człowieka
The exposure routes of micro- and nanoplastics and their potential toxic effects on human health
Autorzy:
Sawicka, Dorota
Chojnacka-Puchta, Luiza
Zapór, Lidia
Miranowicz-Dzierżawska, Katarzyna
Skowroń, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432133.pdf
Data publikacji:
2024-03-22
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
narażenie
środowisko pracy
toksyczność
zdrowie ludzi
mikroplastik
nanoplastik
exposure
work environment
toxicity
human health
microplastic
nanoplastic
Opis:
W niniejszym artykule omówiono klasyfikację mikro- i nanoplastiku (MNP), drogi ich ekspozycji oraz skutki oddziaływania na układy rozrodczy, oddechowy, pokarmowy i immunologiczny na podstawie badań in vitro oraz in vivo, jak również dostępnych danych epidemiologicznych. Cząstki MNP mogą wniknąć do każdego organizmu drogą inhalacyjną, pokarmową lub dermalną. Wykazano obecność mikroplastiku (MP) w wodzie kranowej, butelkowanej oraz głębinowej, a także soli morskiej, owocach i warzywach. Ze względu na małe rozmiary cząstki MNP mogą być wchłonięte i łatwo rozprowadzone poprzez system naczyń krwionośnych oraz limfatycznych do tkanek i narządów. Najnowsze badania dostarczyły dowodów na gromadzenie się MNP w ludzkich płucach, a nawet w łożysku. Akumulacja MNP w organizmie może mieć długofalowe skutki i prowadzić do wystąpienia u ludzi problemów zdrowotnych, takich jak zapalenie oskrzeli lub rozwój astmy, zwłóknienia płuc, stanów zapalnych i chorób nowotworowych. Informacje zamieszczone w artykule dają częściowy wgląd w to, jak MNP może oddziaływać na organizm człowieka. Do pełnej oceny toksyczności MNP konieczne są jednak kompleksowe badania obejmujące standaryzacje technik jego wykrywania oraz określenia jego zawartości w żywności i w wodzie. Wskazana jest również ocena parametrów toksykokinetycznych, jak też ustalenie dziennej dawki ekspozycji i interakcji MNP z różnymi komórkami. Zbyt mała liczba danych dotyczących bezpośredniego narażenia na MNP w środowisku pracy, a także innych miejscach użyteczności publicznej jest czynnikiem utrudniającym wprowadzenie odpowiednich norm prawnych. W 2024 r. powinny zakończyć się prace nad ustaleniem pierwszego aktu prawa unijnego umożliwiającego monitoring MP w wodzie pitnej, co budzi duże nadzieje na to, że w przyszłości zostaną również ustalone dopuszczalne stężenia dla MNP w wodzie i żywności oraz w miejscach zatrudnienia.
This article discusses the classification of micro- and nanoplastics (MNP), the routes of their exposure and the effects of MNP on the reproductive, respiratory, digestive and immune systems based on in vitro and in vivo studies, as well as available epidemiological data. The MNP can enter our body through inhalation, food or skin. The presence of microplastics (MP) in tap, bottled and deep sea water, as well as in sea salt, fruit and vegetables has been demonstrated. Due to their small size, MNP can be absorbed and easily distributed through the blood and lymphatic vessel system to tissues and organs. Recent studies have provided evidence of the accumulation of MNP in human lungs and even in the placenta. The accumulation of MNP in the body may have long-term effects and lead to health problems in humans, such as bronchitis, development of asthma, pulmonary fibrosis, inflammation and cancer. The information included in the article gives partial insight into how MNP may affect the human body. However, to fully assess the toxicity of MNP, comprehensive research is necessary, including standardization of MNP detection techniques and determination of the MNP content in food and water. It is also advisable to assess toxicokinetic parameters, as well as to determine the daily dose of exposure and interaction of MNP with various cells. Insufficient data on direct exposure to MNP in the work environment, as well as in other public places, constitutes a factor hindering the establishment of appropriate legal standards. In 2024, work on establishing the first act of EU law enabling the monitoring of MP in drinking water should be completed, which raises great hopes that in the future limit values for MNP in water and food and in workplaces will also be established.
Źródło:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety; 2024, 75, 1; 81-96
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy. Workers’ Health and Safety
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plejotropowe działanie witamin D i K
Pleiotropic effects of vitamins D and K
Autorzy:
Wawrzyniak, Agata
Mincer-Chojnacka, Ilona
Kalicki, Bolesław
Lipińska-Opałka, Agnieszka
Jobs, Katarzyna
Stelmasiak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033859.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Medical Communications
Tematy:
osteoporosis
synergism
vascular calcification
vitamin D
vitamin K
witamina d
witamina k
synergizm działania
kalcyfikacja naczyń
osteoporoza
Opis:
Recent studies have shed new light on the functions of vitamins K and D. It has also been suggested that these vitamins have synergistic effects on certain metabolic processes (e.g. the formation of bone tissue). The serum levels of vitamin D are positively correlated with the degree of bone mineralisation and negatively correlated with serum parathyroid hormone levels. The mechanism underlying the effects of vitamin K on the skeletal system is associated with increased bone mineralization (carboxylation of Gla-protein osteocalcin) and decreased bone resorption due to the inhibition of osteoclast activity. Recently published studies have shown a relationship between the development of central nervous system diseases and low levels of vitamins K and D. It has been shown that deficiency of these vitamins may influence the development of dementia. Vitamin K has been shown to be involved in regulating the activity of sulfotransferases and Gas6 protein responsible for the accelerated growth of Schwann cells. There is a negative correlation between vitamin K intake and the risk of vascular calcification and mortality due to cardiovascular diseases. A close relationship was demonstrated between the activity of vitamin D and the presence of calcifications in the blood vessels in the course of a number of diseases such as atherosclerosis, osteoporosis and chronic kidney disease. It was also shown that a concomitant administration of vitamins K and C results in the induction of oxidative stress, leading to an anticancer effect without the use of chemotherapeutics. Squamous tumour cell line was most susceptible compared to endometrial and breast cancer cells. Antitumor effects of vitamin D are related to the mechanisms underlying the inhibition of proliferation, the activation of apoptosis and the inhibition of angiogenesis. The presence of an active, non-mutated vitamin D receptor is essential for an effective action of vitamin D. Increased vitamin D receptor expression is observed in the basal cell carcinoma of the skin and cervical cancer compared with healthy tissue.
Badania ostatnich lat rzucają nowe światło na rolę witamin z grupy K i D. Sugerowany jest również ich synergistyczny wpływ na niektóre procesy metaboliczne (m.in. na budowę tkanki kostnej). Stężenie witaminy D w surowicy krwi jest dodatnio skorelowane ze stopniem mineralizacji kości, negatywnie zaś z koncentracją parathormonu w surowicy krwi. Mechanizm działania witaminy K na układ kostny związany jest ze zwiększeniem mineralizacji kośćca (karboksylacja białek Gla osteokalcyny) oraz zmniejszeniem resorpcji tkanki kostnej poprzez hamowanie aktywności osteoklastów. W ostatnich latach ukazały się prace łączące choroby ośrodkowego układu nerwowego z obniżonym stężeniem witamin D i K. Potwierdzono, że niedobór tych witamin może mieć wpływ na rozwój chorób otępiennych. Istnieją dowody na udział witaminy K w regulacji aktywności sulfotransferazy i białka Gas6, odpowiedzialnego za przyspieszenie wzrostu komórek Schwanna. Obserwuje się istnienie negatywnej korelacji między spożyciem witaminy K a ryzykiem zwapnień naczyń i umieralnością z powodu chorób układu krążenia. Wykazano bliski związek pomiędzy aktywnością witaminy D a obecnością zwapnień w naczyniach krwionośnych w przebiegu wielu schorzeń, takich jak miażdżyca, osteoporoza i przewlekła choroba nerek. Wykazano również, że jednoczasowe stosowanie witamin K i C powoduje indukcję stresu oksydacyjnego, co wywołuje efekt antykarcynogenny bez udziału chemioterapeutyków. Najbardziej wrażliwa okazała się linia komórek nowotworu płaskonabłonkowego w porównaniu z komórkami raka trzonu macicy oraz raka piersi. Działanie antynowotworowe witaminy D związane jest z mechanizmem hamowania proliferacji, aktywacji apoptozy i hamowania angiogenezy. Warunkiem skutecznego działania witaminy D jest obecność w tkance jej aktywnego, niezmutowanego receptora. Wzrost jego ekspresji obserwowano w raku podstawnokomórkowym skóry i raku szyjki macicy, w porównaniu z tkankami zdrowymi.
Źródło:
Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2015, 11, 4; 374-381
1734-1531
2451-0742
Pojawia się w:
Pediatria i Medycyna Rodzinna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psychologiczne uwarunkowania podejmowania edukacji domowej
Psychological determinants of homeschooling
Autorzy:
Rękosiewicz, Małgorzata
Choina, Ewa
Chojnacka, Magdalena
Hoffman, Maria
Izbaner, Maria
Izydorczyk, Karolina
Kluczyk, Katarzyna
Kulessa, Julia
Łazarów, Nicola
Rusnak, Dominika
Sakrajda, Mercedes
Walkowiak, Małgorzata
Wieczór, Mikołaj
Żelichowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117573.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
anxiety
Big Five
homeschooling
personality
trait hope
edukacja domowa
lęk
nadzieja na sukces
osobowość
Wielka Piątka
Opis:
The aim of the study was to analyze the psychological determinants of starting homeschooling by parents towards their school-age children. We analyzed the dependence of this decision on personality traits according to the Big Five, anxiety as a trait, hope trait and factors such as political and religious views or parents’ own school experiences. A comparative analysis has been made with parents whose children attend public primary schools. We used Hope for Success Questionnaire (Łaguna, Trzebiński & Zięba, 2005), State-Trait Anxiety Inventory (Wrześniewski, Sosnowski, Jaworowska & Fecenec, 2011), IPIP-BFM-20 Questionnaire (Topolewska, Skimina, Strus, Cieciuch & Rowiński, 2014), questions about homeschooling and demographics. Stronger hope for success, ability to find solutions, willpower, emotional stability and intellect, lower anxiety and conscientiousness were observed in parents undertaking homeschooling compared to parents of school children. A qualitative analysis was also conducted on the declaration of reasons for undertaking homeschooling. The article ends with recommendations for further empirical research.
Celem przeprowadzonego badania była analiza psychologicznych uwarunkowań podejmowania edukacji domowej (ED) przez rodziców wobec ich dzieci, znajdujących się w wieku szkolnym. Analizowano zależność podjęcia tej decyzji od cech osobowości wg Wielkiej Piątki, cechy lęku oraz nadziei na sukces i jej składowych, a także od takich czynników, jak światopogląd polityczny i religijny czy własne doświadczenia szkolne rodziców. Przeprowadzono analizę porównawczą z rodzicami, których dzieci uczęszczają do publicznych szkół podstawowych. Zastosowano Kwestionariusz Nadziei na Sukces (Łaguna, Trzebiński i Zięba, 2005), Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI (Wrześniewski, Sosnowski, Jaworowska i Fecenec, 2011), Kwestionariusz IPIP-BFM-20 (Topolewska, Skimina, Strus, Cieciuch i Rowiński, 2014), pytania dotyczące ED oraz metryczkę. Zaobserwowano silniejszą nadzieję na sukces, umiejętność znajdowania rozwiązań, siłę woli, stabilność emocjonalną i intelekt oraz niższy poziom lęku i sumienności u rodziców podejmujących się ED w porównaniu do rodziców dzieci szkolnych. Przeprowadzono także analizę jakościową dotyczącą deklaracji przyczyn podjęcia się ED. Artykuł zamykają rekomendacje dotyczące dalszych badań empirycznych.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2022, 1(135); 86-103
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies