Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Bonusiak, Włodzimierz" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Ukraina–Polska: nadzieja na powrót do „strategicznego partnerstwa”
    Poland – Ukraine: hope for a return to a „strategic partnership”
    Autorzy:
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035136.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    prezydenci Polski i Ukrainy
    antypolskie i probanderowskie wydarzenia
    polityka historyczna
    presidents of Poland and Ukraine
    anti-Polish and pro-Banderian events
    historical policy
    Opis:
    Kolejni prezydenci Ukrainy – Wiktor Juszczenko i Petro Poroszenko, swoją probanderowską polityką doprowadzili do zmiany wzajemnych relacji między Polską a Ukrainą. Realizując politykę historyczną preferowali osoby, które podsycały antypolskie nastroje i realizowały propagandę oraz skłaniały się ku narracji szerzonej przez banderowców w czasie II wojny światowej. Już w czasie wojny banderowcy negowali swój udział w ludobójczych działaniach wobec Polaków i Żydów. Obecnie część historyków ukraińskich zaprzecza, że było to ludobójstwo, a jeśli przyznają oni, że doszło do antypolskiej akcji to stara się ją usprawiedliwić przy pomocy najróżniejszych argumentów. Nowy prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski swym działaniem chce nawiązać do okresu, kiedy to oba kraje mówiły o strategicznym partnerstwie i należy mu życzyć, aby nie skończyło się tylko na zamiarach.
    Successive presidents of Ukraine Viktor Yushchenko and Petro Poroshenko have changed their relations between Poland and Ukraine with their pro-fl ag policy. In implementing historical policy, they preferred anti-Polish people and those who carried out propaganda propagated by Banderites during World War II. Already during the war, the Banderites negated their participation in genocidal activities against Poles and Jews, and at present some Ukrainian historians deny that it was genocide, and if confess to anti-Polish action, they try to justify it with various arguments. The new president of Ukraine Volodymyr Zełeński wants to refer to the period when both countries talked about strategic partnership and should be wished that it would not end only on intentions.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2020, 2; 247-258
    1733-2680
    2451-0610
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunki polsko-ukraińskie po Euromajdanie.
    Impact of the Ukrainian crisis on Polish – Ukrainian relations.
    Autorzy:
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/506276.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    Euromaidan
    Verkhovna Rada Ukraine
    act inspection pro bandera
    politices Poland
    perspective
    Opis:
    Since condemnation of operation Vistula by the Senate, we have conducted a „strategic partnership” policy towards Ukraine, expecting at most symbols, not calling for the memory of thousands of victims murdered in Volyn and Cherven Cities. Driven mainly by Russophobia, we supported the Orange Revolution and Euromaidan. On the latter, our politicians didn’t hesitate to join banderite shouts in front of portraits of Bandera and Shukhevych. We should not be surprised then that two hours after the address of the President of Poland Bronislaw Komorowski, The Verkhovna Rada of Ukraine adopted without discussion four Acts, which aim were: the recognition of the OUN and the UPA as fighters for Samostijna Ukraine, erasing from the collective memory shared 70-year history of the Ukrainian nation and increase of divisions in Ukrainian society. In Poland, the Acts have been passed over by the mass media (except for ”Przegląd” and “Nie”). Neither the issue have been raised by the Prime Minister Ewa Kopacz in talks with the chairman of the Verkhovna Rada Volodymyr Groysman, nor by the Interior Minister Grezgorz Schetyna during his parliamentary speech on Polish foreign policy and it is even quite carefully sidestepped in the presidential campaign by all parties. Answering the question posed by “Przegląd” – “How Poland should react to the decisions of the authorities of Ukraine regarding members of the OUN and the UPA?” – advisor to the President of Poland, Professor Tomasz Nałęcz, stated, among others, “Let us remember that Ukraine is our neighbour and friend, therefore we should talk to it. I do not think the best way of conversation with a friend is to send a note of protest”. In 2010, we had the courage to raise the question of granting a title of Hero of Ukraine to Bandera and Shukhevych by W. Yushchenko and to persuade the European Parliament to express deep indignation (initiator: Paweł Zalewski from PO) and withdraw this Act. Now, all indications are that we lack this courage. It is very difficult to speak now about the future of Ukraine and Polish – Ukrainian relations. There are only very few groups, which speak now about the need to change of our eastern policy. The borderland communities haven’t obtained in our country organizations which would have an impact on foreign or even economic policy. It can therefore be assumed that regardless of who wins the presidential and parliamentary elections, Poland will continue to pursue a realistic and pragmatic policy, although resulting from Russophobia of Polish political elites and conducted by them historical policy. Previous actions of the Ukrainian authorities suggest that there may occur a scenario known to us from the period after the Orange Revolution. The current Ukrainian authorities do not seek to unite his people for a common goal, but they increase divisions in society. Ukrainian nation needs an agreement and consensus, not creation of new barriers. Polish experience shows that the actual legal, economic and political transformation needs a national consensus rather than replacing it with settlements with the past and nationalism. It seems that Poland irretrievably lost its positions of expert on East. As correctly pointed out Professor Andrzej Walicki “the prestige of Poland as a supposed export on Russia ceased to exist, because our position in Russian affairs is predictable and does not help to solve real problems”. Poland should act in order to end the conflict in Ukraine, at the same time attempting to understand both sides of the conflict. Different economic and geopolitic interests causes that the positions of various countries on the events in Ukraine are and will remain diverse. Louis Stomma wrote that “the sudden and incredible love of Poles for modern Ukraine is a sad love without reciprocity”. In the interest of Poland is striving for consensus and sensible mediation rather than setting up as a front-line state. A compromise is always possible, but if interest is not mixed with morals and national resentments. Preventing from compromise would reflect on the fate of the whole region and Ukraine would be harmed the most.
    Źródło:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2015, 2; 131-140
    1733-2680
    2451-0610
    Pojawia się w:
    Krakowskie Studia Międzynarodowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Partyzancka mała matura
    Partisan mala matura exam
    Autorzy:
    Zych, Tadeusz
    Bonusiak, Włodzimierz
    Ostasz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1573651.pdf
    Data publikacji:
    2020-12
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Jędrusie
    Władyslaw Jasiński
    matura
    underground education
    ‘Jedrusie’
    ‘Wladyslaw Jasinski’
    matura exam
    Opis:
    Tajne nauczanie było jednym z najważniejszych elementów funkcjonowania Polskiego Państwa Podziemnego, ewenementem na skalę okupowanej Europy. Tajną szkołę prowadzono także w jednym z najsłynniejszych oddziałów partyzanckich, jakim byli „Jędrusie”, działający na terenie Sandomierszczyzny. Pomysłodawcą tej formy działania był Władysława Jasiński „Jędruś”, który uznał, że wojna nie może być czasem straconym, szczególnie dla jego najmłodszych podkomendnych. Zwieńczeniem tajnych kompletów była konspiracyjna „mała matura”.
    Underground education was one of the most important elements in the operationof the Polish Underground State, a sensation on a scale of the occupied Europe.Underground school was maintained in one of the most famous partisan divisions‘Jedrusie’, operating in the Sandomierz region. The founder of this type of action wasWladyslaw ‘Jedrus’ Jasinski, who claimed that the time of war cannot be a time wasted,especially for his youngest subordinates. The result of his clandestine educationwas the conspiratorial ‘mala matura’ exam.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 231-237
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział ludowców powiatu niżańskiego w wyborach parlamentarnych w latach 1919–1928
    Peasant Party Members of the Nisko Districtin the Parliamentary Elections of 1919–1928
    Autorzy:
    Półćwiartek, Dariusz
    Bober, Sabina
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233604.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Wojciech Marchut
    Marcin Socha
    PSL-Lewica
    PSL „Piast
    Stronnictwo Chłopskie
    Związek Chłopski
    Opis:
    Na terenie powiatu w tym okresie działały główne partie chłopskie: PSL-Lewica, PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, Związek Chłopski [dalej: ZCh] i Stronnictwo Chłopskie [dalej: SCh]. Ludowcy powiatu niżańskiego w omawianym okresie mieli zawsze swojego przedstawiciela w parlamencie. Poszczególne partie chłopskie w czasie kampanii wyborczych zawzięcie rywalizowały ze sobą. W pierwszych wyborach do Sejmu Ustawodawczego zdecydowane zwycięstwo odniosła PSL-Lewica, a posłem z powiatu niżańskiego został wybrany Wojciech Marchut. W wyborach do Sejmu I kadencji w 1922 r. do rywalizacji o mandaty sejmowe w powiecie stanęły aż cztery partie chłopskie: PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, PSL-Lewica i Chłopskie Stronnictwo Radykalne. Każde stronnictwo miało na liście po dwóch swoich przedstawicieli z powiatu. Ostatecznie zwycięstwo odniosło PSL „Wyzwolenie”, ale mandatu nie otrzymało ze względu na słaby wynik w innych powiatach okręgu. Posłem z powiatu niżańskiego został Marcin Socha z PSL „Piast”. Jeszcze większe rozbicie głosów chłopskich nastąpiło podczas wyborów do Sejmu II kadencji w 1928 r. Tym razem o mandaty w powiecie niżańskim rywalizowało pięć ugrupowań ludowych: PSL „Wyzwolenie”, Stronnictwo Chłopskie, PSL „Piast”, Związek Chłopski i Stojałowczycy. Zdecydowane zwycięstwo odniosło nowe ugrupowanie – powstałe dwa lata wcześniej SCh, a mandat ponownie uzyskał Marcin Socha, który przedtem wystąpił z PSL „Piast” i przeszedł do SCh. Ugrupowanie Witosa poniosło zdecydowaną klęskę. Mogło się to wiązać głównie z przejściem Sochy i jego zwolenników do SCh. W wyborach do Sejmu III kadencji w 1930 r. lista Centrolewu, w skład której wchodziły partie ludowe, została ostatecznie unieważniona i chłopi nie mogli tym razem zagłosować na „swojego” przedstawiciela. Kampania wyborcza przyczyniała się do dużej aktywności poszczególnych ugrupowań chłopskich i głównych działaczy oraz ich kandydatów. Był to czas, gdy ludność mogła szerzej poznać program danego stronnictwa ludowego i jego liderów. Po wyborach działalność polityczna zdecydowanie osłabła.
    In this period, the main peasant parties that were active in the county were: the PSL-Lewica (Polish People’s Party and the Left wing) the PSL-Piast, the PSL Wyzwolenie, the Związek Chłopski (Peasant Union) and the Stronnictwo Chłopskie (Peasant Party). During this period, the peasants of the Nisko district always had their own representative in parliament. During the election campaigns, the various peasant parties fiercely competed for electoral support. In the first elections to the Sejm, the PSL-Lewica won decisively, and the county elected Wojciech Marchut as a member of parliament. In the second elections to the Sejm of the first term in 1922, four peasant parties from Nisko district stood to compete for seats in the parliament: PSL “Piast”, PSL “Wyzwolenie”, PSL-Lewica and the Chłopskie Stronnictwo Radykalne (Peasant Radical Party). Each party had two representatives from the county. Eventually, thePSL “Wyzwolenie” won, but it did not receive a mandate due to the poor results in other districts. Thus, Marcin Socha of the PSL “Piast” became an MP from the Nisko district. An even greater breakdown of the peasant vote took place during the elections to the Sejm of the second term in 1928. This time five peasant groups competed for seats in the Nisko district: PSL ,,Wyzwolenie”, Stronnictwo Chłopskie (hereinafter: SCh), PSL ,,Piast”, Związek Chłopski and Stojałowczycy. SCh, a new party formed two years prior, won and the mandate was again given to Marcin Socha, who had previously left PSL “Piast” and joined SCh. The Witos party suffered a resounding defeat. This may have been mainly due to Socha and his supporters moving to SCh. In the elections to the Sejm of the third term in 1930, the Centrolew list, which included peasant parties, was ultimately invalidated and the peasants could not vote for “their” representative this time. The electoral campaign was a time where the various peasant groups and their main representatives and candidates were very active. It was a time where the population could learn more about the representatives and any given peasant party’s program. As soon as the elections ended, so too did the increase in political activity.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 205-219
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podobwód AK Sędziszów–Ropczyce „Sława”
    Home Army Subdivision Sędziszów–Ropczyce „Sława”
    Autorzy:
    Pacyna, Szymon
    Bonusiak, Włodzimierz
    Ostasz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233617.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Armia Krajowa
    Obwód AK Dębica „Deser
    Podobwód AK Sędziszów „Sława
    Home Army
    Division AK Dębica “Deser”
    Subdivision AK Sędziszów “Sława”.
    Opis:
    Historia Podobwodu AK Sędziszów–Ropczyce kryptonim „Sława”, który wyodrębniono wiosną 1944 r. z Obwodu Armii Krajowej Dębica „Deser”, nie była dotąd przedmiotem odrębnego opracowania. W oparciu o dokumenty z zasobów Archiwum Państwowego w Rzeszowie oraz Archiwów IPN podjęto próbę wypełnienia tej luki. Podstawą opracowania są dokumenty ze szczebla Inspektoratu AK Rzeszów „Rtęć” (archiwa Podobwodu i Obwodu nie zachowały się) uzupełnione relacjami żołnierzy AK. Podobwód „Sława” powstał w końcowym okresie konspiracji antyniemieckiej, jednak Placówki: Brzeziny krypt. „Bomba”, Sędziszów I „Sława”, Sędziszów II „Gracja”, Łączki Kucharskie „Ławka”, Ropczyce I „Rakieta”, Ropczyce II „Ropa”, tworzone były i funkcjonowały od samego początku okupacji. Opisując je kolejno, skupiano się na jednym, za każdym razem innym, rodzaju działalności AK. Zaprezentowane tu, wybrane działania Placówek nie były ich wyłącznymi domenami, ale taka forma opisu pozwoliła w sposób skondensowany ukazać funkcjonowanie AK w każdym z możliwych aspektów. Były to: tworzenie struktur konspiracji, szkolenia, pozyskiwanie broni, wywiad i kontrwywiad, konspiracyjna produkcja broni, działania dywersyjne i sabotażowe, funkcjonowanie podziemnego wymiaru sprawiedliwości, odbiór zaopatrzenia lotniczego, akcja scaleniowa, przygotowania do wystąpienia zbrojnego przeciwko okupantowi, jego realizacja oraz działalność służb pomocniczych. W ramach podsumowania przedstawione zostały losy żołnierzy Podobwodu „Sława” po wkroczeniu na jego teren Sowietów – aż do chwili wejścia w życie rozkazu o rozwiązaniu Armii Krajowej z 19 stycznia 1945 r.
    The history of the Sędziszów–Ropczyce Sława Home Army Subdivision, which was separated from the Dębica Deser Home Army Division in the spring of 1944, has not been the subject of a separate study so far. Based on the documents available in State Archive in Rzeszów and the IPN Archives, the author has made an attempt to fill this gap. The basis of the study are the documents from the Home Army Inspectorate Rzeszów Rtęć (archives of the Subdivision and the Division were destroyed), supplemented by the accounts of the Home Army soldiers. The Sława Subdivision was created in the final period of anti-German conspiracy, but the outposts: Brzeziny Bomba, Sędziszów I Sława, Sędziszów II Gracja, Łączki Kucharskie Ławka, Ropczyce I Rakieta, Ropczyce II Ropa were being created and functioned from the very beginning of the occupation. Describing them one by one, the author focused on a different type of Home Army activity for each one. The selected activities of the outposts were nottheir exclusive domain, but this manner of description made it possible to show how the Home Army functioned in a condensed manner, and in every possible aspect.These aspects include: the creation of underground structures, training courses, acquiring weapons, intelligence and counter-intelligence, clandestine production of weapons, sabotage and diversionary activities, a functioning underground justice system, receiving air supplies, structural consolidation, preparations for an armed struggle against the occupant and its execution, and the activities of auxiliary services. As a conclusion, the fate of the soldiers of the Sława Subdivision is presented, from the point of the Soviet invasion onto the Subdivision’s territory until the order to dissolve the Home Army of 19 January 1945 came into effect.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 235-256
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rotunda – pierwsze upamiętnione miejsce martyrologii na Zamojszczyźnie
    Rotunda – the First Commemorated Memorial of Martyrdom in the Zamojszczyzna Region
    Autorzy:
    Koper, Ewa
    Bonusiak, Włodzimierz
    Chrobaczyński, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233619.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    II wojna światowa
    martyrologia
    miejsce pamięci
    Zamojszczyzna
    World War II
    martyrdom
    memorial
    Zamojszczyzna.
    Opis:
    Rotunda była obiektem o charakterze militarnym w systemie obronnym Twierdzy Zamość w XIX wieku. Podczas II wojny światowej pełniła rolę jenieckiego obozu przejściowego niemieckiej Policji Bezpieczeństwa. W latach 1940–1944 zginęło tam wielu przedstawicieli lokalnych elit i członków konspiracji. Liczba szacunkowa ofiar wynosi około ośmiu tysięcy. Najprawdopodobniej przez obóz przeszło 50 tys. więźniów. Po wojnie było to pierwsze miejsce upamiętnione w regionie. Inicjatywa upamiętnienia była rezultatem działań społecznych. Pomimo różnych problemów, udało się zabezpieczyć obiekt wraz z przyległym terenem. W latach 50. XX w. ekshumowano na Rotundę wiele ciał ofiar II wojny światowej. Obecnie stanowi ona bardzo ważny symbol martyrologii na Zamojszczyźnie. Pochowano tam m.in. żołnierzy polskich, którzy polegli we wrześniu 1939 roku, partyzantów, ludność żydowską i romską oraz żołnierzy sowieckich.
    The Rotunda was a military object in the defense system of Zamosc Fortressin the 19th century. During World War II, it served as a prisoner of war transit camp for the German Security Police. Between 1940 and 1944 many representatives of the local elites as well as underground members died there. The estimated number of victims is around 8 000. The total number of prisoners that were moved through the transit camp is estimated to be around 50 000. Rotunda was the first site in the region to be commemorated after the war. The initiative to commemorate the place was a result of social activity. Despite many difficulties, the Rotunda and the adjacent land were secured. In the 1950s, a lot of bodies of the World War II victims were exhumed into the Rotunda. Currently, it is a very important symbol of martyrdom in the Zamojszczyzna region. Among the buried are: Polish soldiers who died in September 1939, partisans, Jewish and Romani populace, as well as Soviet soldiers.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 271-298
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fragmenty wspomnień Teresy Mastalskiej-Chwiejczak o przedwojennym Rzeszowie
    Selected memories of Teresa Mastalska-Chwiejczakabout the pre-war Rzeszow
    Autorzy:
    Borkowski, Robert
    Bober, Sabina
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1573637.pdf
    Data publikacji:
    2020-12
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Handel
    lata trzydzieste
    Trade
    1930s
    Opis:
    Prezentowane w artykule dwa opowiadania wspomnieniowe Teresy Mastalskiej- Chwiejczak zatytułowane Turul, Korkes – rzeszowskie sklepy, które bezpowrotnie zaginęły i Pan Szacunek to opis rzeszowskiego przedwojennego handlu widzianego oczami klienta. Pojawiają się nieistniejące już sklepy obuwnicze, piekarnie, ciastkarnia, sklep z różnymi artykułami prowadzony przez Żyda, targowisko z żydowskimi przekupniami, księgarnia. Dowiadujemy się, jakie produkty były sprzedawane w danych sklepach, jaka była ich jakość i cena. Autorka jest bacznym obserwatorem i mimo zaawansowanego już wieku (94 lata) łatwo wydobywa z pamięci wiele szczegółów, na przykład fachową obsługę sprzedawców czy nowe zwyczaje tworzenia wystaw sklepowych. Wspomnienia dotyczą lat 1934–1938 i jest to ważny okres w dziejach Rzeszowa ze względu na inwestycje w mieście związane z budową Centralnego Okręgu Przemysłowego. Autorka opisuje zmiany, które dostrzegała podczas regularnych przyjazdów do Rzeszowa.
    This article presents two memoirs from Teresa Mastalska-Chwiejczak titled‘Turul, Korkes – Rzeszow shops that irretrievably disappeared’ and ‘Mister Respect’that describe the pre-war Rzeszow’s commerce seen from the viewpoint of the customer.These memoirs tell of no longer existing shoe shops, bakeries, a confectionery,a shop with various articles manned by a Jew, a market with Jewish huckstersand a bookstore. We learn of what sorts of products were sold in the shops and aboutthe products’ quality and price. The author is a keen observer and despite her advancedage (94 years old) she easily uncovers many details from memory, such as theprofessional service of the clerks or the new practice of creating a shop window.The memoirs pertain to the years 1934–1938, an important period for Rzeszow dueto the investments in the city regarding the construction of the Central IndustrialRegion. The author describes changes, which she noticed during her regular visitsto Rzeszow.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 222-230
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rodzina Umerów i jej działalność w powiecie tomaszowskim w latach 1936-1946
    Umer family and their activities in the Tomaszow county in the years 1936–1946
    Autorzy:
    Hanus, Wojciech
    Bober, Sabina
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1574173.pdf
    Data publikacji:
    2020-12
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Rodzina Umerów
    Adam Humer
    Tomaszów Lubelski
    KZMZU
    komunizm
    Umer family
    Tomaszow Lubelski
    communism
    Opis:
    Przygotowany tekst jest próbą ukazania działalności rodziny Umerów, która od połowy lat trzydziestych XX wieku żywo zaangażowała się w działalność ruchu komunistycznego. Rozgłos rodzinie przyniósł najstarszy z synów, Adam Humer. Opracowanie ukazuje przede wszystkim jego drogę do kariery począwszy od niewielkiej wsi Rudka po pobliski Tomaszów Lubelski gdzie związał się z KZMZU, skąd w 1939 r. wraz z grupą miejscowych komunistów przedostał się do Lwowa. Pod koniec lipca 1941 r. powrócił w rodzinne strony. Po wkroczeniu oddziałów ACz wraz z rodziną włączył się w nurt utrwalania władzy „ludowej”. Senior rodu Wincenty został wiceprzewodniczącym PRN w Tomaszowie Lubelskim, jego córka Wanda pełniła początkowo funkcję kierownika Działu Personalnego PUBP w Tomaszowie Lubelskim, a następnie pracowała m.in. na stanowisku kierownika sekcji 2 Wydziału Personalnego WUBP w Lublinie, skąd z czasem przeniosła się do MBP. Z kolei młodszy brat Edward po ukończeniu szkoły oficerskiej podjął służbę w organach Informacji Wojskowej. Najstarszy z rodzeństwa Adam początkowo pełnił funkcję kierownika Referatu Informacji i Propagandy PRN w Tomaszowie Lubelskim, skąd 3 września 1944 r. przeniósł się do pracy w WUBP w Lublinie, gdzie został kierownikiem sekcji śledczej. W ciągu trzech lat awansował na stanowisko wicedyrektora Departamentu Śledczego MBP, stając się jedną z najbardziej znanych i mrocznych postaci komunistycznego aparatu represji okresu stalinowskiego.
    The prepared text is an attempt of showing the activities of the Umer family, which actively took part in the activities of the communist movement from the mid 1930s. The family became famous thanks to the oldest son, Adam Humer. This study shows, above all, his beaten path to his career, starting from the small Rudka village and moving onto the nearby Tomaszów Lubelski, where he became affiliated with the KZMZU (Young Communist League of Western Ukraine). This affiliation allowed him to make it into Lviv alongside a group of local communists in 1939. At the end of July, 1941 he returned home. After the Soviet 101st Rifle Division crossed the border, Adam joined his family in consolidating the essence of communism, ‘people’s power’. The senior of the family, Wincenty, became a vice-chairman of the National County Council in Tomaszow Lubelski, the daughter Wanda was at first the Head of the HR department of the County Office of Public Security in Tomaszow Lubelski, then she worked, among others, as the Head of Section 2 of HR in the Voivodeship Office of Public Security in Lublin, wherefrom she later moved to the Ministry of Public Security. On the other hand, the younger brother Edward, after graduating from an officer school, started working for the military in the information department. The eldest of the siblings, Adam, at first worked as a head of the Information and Propaganda division of National County Council in Tomaszow Lubelski. He left that position on September 3, 1939, whereupon he took on the position of the Head of Investigation Division. In the span of three years, on July 1, 1947, he was promoted to the position of a vice-director of the Investigation Department of the Ministry of Public Security, becoming one of the most infamous and dark characters of the communistic repression apparatus of the Stalinism period.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2020, 32; 125-143
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczność Strzyżowa nad Wisłokiem w okresie autonomii galicyjskiej oraz w II Rzeczypospolitej
    The Community of Strzyzow during the Galician Autonomy and under the Second Polish Republic
    Autorzy:
    Wnęk, Sławomir
    Bonusiak, Włodzimierz
    Ślusarek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233506.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Strzyżów nad Wisłokiem
    Galicja doby autonomicznej
    II Rzeczpospolita
    społeczność małomiasteczkowa
    Strzyzow
    Galicia in the autonomy period
    Second Polish Republic
    small-town community
    Opis:
    Artykuł przedstawia społeczność Strzyżowa nad Wisłokiem od II połowy XIX wieku do roku 1939. W tym czasie liczba mieszkańców miasteczka nieznacznie rosła i na krótko przed wybuchem II wojny światowej wynosiła około 3000 osób. Społeczność Strzyżowa współtworzyli wierni Kościoła rzymskokatolickiego i Żydzi, zorganizowani w ramach związków wyznaniowych. Małomiasteczkowa społeczność Strzyżowa została ukazana na tle zmieniających się źródeł utrzymania, na które składało się funkcjonowanie rozbudowującej się administracji publicznej oraz aktywności lokalnych przedsiębiorców. Zwrócono uwagę na ożywienie w zakresie działalności społecznej (przełom XIX/XX w.), wyrażającej się zwiększonym uczestnictwem strzyżowian w organizacjach o charakterze oświatowym. Uwzględniono także kluczowe dla rozwoju miasta zmiany przestrzenno-urbanistyczne, rozpoczęte w ostatniej dekadzie XIX w. w związku z lokalizacją tu w 1890 r. stacji kolejowej linii Rzeszów–Jasło, a następnie inwestycjami w zakresie budowy gmachów użyteczności publicznej: szkoła ludowa, sąd powiatowy, budynek gimnazjum. Aktywny udział w tych zmianach odgrywała lokalna elita złożona z przedstawicieli środowiska gospodarczego, administracji oraz wolnych zawodów. Celem tego artykułu jest zaprezentowanie wyników najnowszych badań nad przeszłością Strzyżowa, szczególnie w okresie autonomii galicyjskiej i dwudziestolecia międzywojennego. Konstrukcja artykułu pozwala na przedstawienie kilku kluczowych kwestii dotyczących: 1) stosunków wyznaniowych; 2) funkcjonowania administracji publicznej i jej obsady; 3) kluczowych dla miasta zmian społeczno- -gospodarczych przypadających na przełom XIX/XX w.; 4) zwrócenia uwagi na tworzącą się elitę złożoną z przedstawicieli wolnych zawodów oraz przedsiębiorców i jej rolę w życiu codziennym miasta. W ostatnim czasie opublikowano wiele opracowań na temat społeczności małych miast. Niniejszy artykuł ma przybliżyć liczne podobieństwa w tym zakresie, które są rdzeniem dyskusji na drodze do syntezy dziejów.
    In this article, I presented the community of Strzyzow from the second half ofthe 19th century until 1939. During this time, the population of the town grew onlyslightly and amounted to about 3000 inhabitants shortly before the outbreak ofWorld War II. The community of Strzyzow was co-created by Roman Catholics andJews, who were organized in religious associations.I presented the small-town community of Strzyzow against the background ofits changing sources of income, which consisted of the functioning and expanding public administration and the industrious activity of local entrepreneurs. I have drawnattention to the revival of social activity (at the turn of the 20th century) manifestedby increased participation of Strzyzow inhabitants in educational organizations.I have also taken into consideration the spatial and urban changes which were of keyimportance to the town’s development. This development began in the last decadeof the 19th century, in regard to finding the location for a railroad station on the Rzeszow-Jaslo route in 1890, followed by subsequent investments in the constructionof public utility buildings: the elementary school, the county court, and the middleschool building. The local elite comprised of representatives of business circles, administrationand liberal professions played an active role in these changes.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 71-95
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naczelnicy więzienia przy Sądzie Grodzkim w Jarosławiu, specyfika ich służby na podstawie wybranych przykładów, lata 1944–1946
    Wardens of the Prison near Grodzki Court in Jaroslaw and the Details of their Service (1944–1946) on Selected
    Autorzy:
    Fudali, Dariusz Jacek
    Bonusiak, Włodzimierz
    Ostasz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233668.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Więzienie
    areszt
    Sąd Grodzki
    izolacja
    ucieczka z więzienia
    kara
    więziennictwo
    kadra kierownicza
    komunizm
    funkcjonariusz więziennictwa
    Prison
    jail
    Grodzki Court
    isolation
    prison break
    penalty
    prison sentence
    prison officer
    prison management
    managing staff
    communism
    Opis:
    Artykuł przybliża w pewnym stopniu postacie dwóch funkcjonariuszy polskiego więziennictwa. Władysław Diłaj i Franciszek Jadownicki, w takiej właśnie kolejności w latach 1944–1946 pełnili funkcję naczelnika więzienia (aresztu) przy Sądzie Grodzkim w Jarosławiu. Z braku innych materiałów, które dotyczyłyby wspomnianych osób, oparto się na źródłach archiwalnych. Wymagają one krytycznego spojrzenia, były bowiem tworzone w określonej sytuacji polityczno-społecznej. Lata 1944–1946 to przecież czas „instalowania” systemu komunistycznego w Polsce. Wspomniane wcześniej źródła cytowane są in extenso, co zdaniem autora dodatkowo oddaje atmosferę i rzeczywistość tamtych, bardzo ponurych przecież, czasów. Na przykładzie małej jednostki więziennej udało się pokazać niektóre problemy, z jakimi spotykały się osoby piastujące funkcje kierownicze w jednostkach więziennych. Braki kadrowe, pijaństwo na służbie, niewielki potencjał intelektualny większości funkcjonariuszy ówczesnej Straży Więziennej, skłonność do zachowań niepraworządnych, wreszcie nadużycia władzy. Ten artykuł ukazuje przede wszystkim brak kompetencji zawodowych u niektórych więzienników. W pierwszej kolejności jednak zwraca uwagę na problemy ludzi kierujących więzieniem przy Sądzie Grodzkim w Jarosławiu w kontekście licznych ucieczek więźniów. Skala tego zjawiska, zwłaszcza w latach 1944–1946, była bardzo duża. Więzienie (areszt) przy Sądzie Grodzkim w Jarosławiu nie stanowi pod tym względem wyjątku.
    This article provides insight on two Polish prison officers, Wladyslaw Dilaj and Franciszek Jadownicki, who were wardens of the prison located near Grodzki Court (Sąd Grodzki) in Jaroslaw. Due to a scarcity of sources on the aforementioned people, the article is based on archival sources. These sources need to be viewed through a critical lense due to the socio-political reality they were created in. After all, the years 1944–1946 are the period when the communistic system was being “introduced” to Poland. The sources mentioned earlier are quoted in extenso, which in the author’s opinion reflects the reality and the atmosphere of those very dreary times. By serving as an example, this small prison unit is a gateway to present and highlight some of the problems that prison management staff in every prison had to face. Staff shortages, drinking on the job, small intellectual capability of the prison officers, penchant for exhibiting illegal behavior, and finally the abuse of power. This article highlights the lack of competence of some prison officers. However, it focuses on the difficult situations the prison management staff near Grodzki Court found itself in when prison breaks happened. During 1944–1946 there were numerous prison breaks all over the country. The prison near Grodzki Court was not an exception in this regard.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 337-348
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czasopismo „Nasza Przyszłość” w służbie idei Polski mocarstwowej
    The Notion of Poland as a Great Power Expressed in the Periodical „Nasza Przyszłość”
    Autorzy:
    Mandziuk, ks. Józef
    Bober, Sabina
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233607.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Druga Rzeczpospolita
    czasopisma
    stronnictwa polityczne
    czytelnictwo
    Second Polish Republic
    periodical
    political parties
    reading.
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie znaczenia czasopisma „Nasza Przyszłość” jako elementu łączącego i spajającego wewnętrznie środowisko polityków i publicystów, marzących o powstaniu mocarstwowej Polski w środkowej Europie. Ukazywało się ono w latach 1930–1939. Jego redaktorem był Jan Bobrzyński, syn przywódcy obozu politycznego Stańczyków. Zespół redakcyjny ulegał licznym transformacjom. Początkowo funkcjonował w strukturach Stronnictwa Prawicy Narodowej, po wystąpieniu Jana Bobrzyńskiego z tejże partii przyjął kształt Koła Przyjaciół „Naszej Przyszłości”, a w końcu przekształcił się w Związek Polskiej Myśli Państwowej. Te fazy organizacyjne nie wpływały na linię programową pisma, która zasadniczo w każdym z tych okresów pozostawała spójna i niezmienna. Szczególna rolę odgrywał redaktor naczelny Jan Bobrzyński, który niestrudzenie przez 10 lat podsycał w czytelnikach zainteresowanie istotnymi sprawami państwa i narodu. Czasopismo, które ukazało się w 72 tomach, było adresowane do szerokiego grona czytelników. Ujmowane w nim kwestie były przedstawiane przystępnym językiem, w sposób zrozumiały dla przeciętnie wykształconego obywatela. Ważną rolę pełnił też zwyczaj publikowania listów czytelników, którzy wypowiadali się w nich na różne tematy. Na uwagę zasługuje również sama koncepcja redagowania pisma przez wypracowanie poszczególnych tematów w szerokim gronie dyskutantów. Poziom zamieszczanych publikacji nie musiał równać do naukowych elaboratów profesorskich, gdyż celem pisma było rozbudzanie świadomości politycznej i inicjatywy w szerokich rzeszach społeczeństwa.
    The purpose of this article is to show the importance of the periodical „NaszaPrzyszłość” („Our Future”) as an element which unites and binds the community of politicians and publicists dreaming of establishing Poland as a great power in Central Europe. It was published from 1930 to 1939 and its editor was Jan Bobrzyński, son of the leader of the Stańczyk political camp. The editorial team underwent numerous organizational transformations throughout its existence. Initially, it functioned within the structures of the Stronnictwo Prawicy Narodowej (lit. National Right-Wing Party),and following Jan Bobrzyński’s withdrawal from that party, it took on the shape of the Koło Przyjaciół Nasza Przyszłość (Association of Friends Our Future), and was eventually transformed into the Związek Polskiej Myśli Państwowej (lit. Unionof Polish State-Thought). These organizational phases did not affect the periodical’s program, which remained consistent and unchanged throughout that time. The editor-in-chief Jan Bobrzyński’s role was significant, as for 10 years he tirelessly ignited the readers’ interest in the important matters of state and nation. The periodical,which appeared in 72 volumes, was addressed to a wide range of readers. The issues presented within were written in simple language, understandable to any commonly educated citizen. The custom of publishing readers’ letters, in which they expressed their opinions on various subjects, played an important role in maintaining readership. Also noteworthy is the very concept of how the content was prepared, that is by arranging a discussion on individual subjects among a wide group of discussants.The published papers did not have to match the level of academic dissertations of professors, because the periodical’s purpose was to raise political awareness and initiative in the broad masses of society.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 221-234
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Garnizon wojskowy w Jarosławiu w latach 1782–1939
    Military Garrison in Jaroslaw in 1782–1939
    Autorzy:
    Hołub, Jan Marian
    Kamińska-Kwak, Jolanta
    Bonusiak, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233505.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Archiwum Państwowe w Rzeszowie
    Tematy:
    garnizon wojskowy
    wojska austriackie
    wojsko polskie
    Jarosław
    okres międzywojenny
    okres autonomii galicyjskiej
    Military garrison
    Austrian army
    Polish army
    Jaroslaw
    Galician autonomy period
    interwar period
    Opis:
    Opracowanie dotyczy działalności wojska w garnizonie funkcjonującym w przestrzeni miejskiej Jarosławia w latach 1782–1939. Tematyka ta nie była dotąd przedmiotem zainteresowania historyków i badaczy dziejów Jarosławia. Zachowane szczątkowo źródła archiwalne, jak i materiały publicystyczne posłużyły do lokalizacji koszar, odtworzenia struktury organizacyjnej oddziałów i pododdziałów broni, składu osobowego koszar, działalności wojska w okresie pokoju i w stanie wojny, życia żołnierzy w koszarach, jak też współpracy z ludnością cywilną w Jarosławiu.
    The study concerns the activities of the military in the garrison operating in the urban space of Jaroslaw in the years 1782–1939. This subject has not been of interest to historians and researchers of the history of Jaroslaw so far. The preserved archival sources as well as journalistic material were used to locate the barracks, recreating the organizational structure of divisions and subdivisions, weapons used, a list of barracks personnel, army’s activities during peace and war, the day to day life of soldiers in the barracks, as well as their cooperation with the civilian population in Jaroslaw.
    Źródło:
    Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 35-70
    1231-3335
    Pojawia się w:
    Prace Historyczno-Archiwalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies