Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "stan wyjątkowy" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Stan wyjątkowy w perspektywie filozofii prawa. Próba definicji
Autorzy:
Adamska, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1157970.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
stan wyjątkowy
ustawodawstwo wyjątkowe
dyktatura konstytucyjna
kryzys polityczny
filozofia prawa
teoria polityki
Opis:
Celem pracy jest próba definicji stanu wyjątkowego na gruncie filozofii prawa. Natura tego terminu jest zarówno prawna, jak i polityczna, przez co stanowi on przedmiot zainteresowania różnych nauk społecznych. Hybrydalny charakter stanu wyjątkowego pociąga za sobą trudności definicyjne, prowadząc do sceptycyzmu definicyjnego. Tezą pracy jest, że wobec niemożności sformułowania kryterialnej definicji stanu wyjątkowego, należy zastąpić ją definicją paradygmatyczną która, korzystając z dorobku m.in. filozofii, historii czy nauk politycznych, może znaleźć zastosowanie na gruncie różnych ujęć metodologicznych. W tym celu przedstawiono przegląd różnych rodzin definicyjnych (stan wyjątkowy jako fakt normatywnie uregulowany, jako dyktatura konstytucyjna, jako fakt polityczny i jako pusta prawna). Następnie na podstawie elementów wspólnych w przeanalizowanych definicjach wyodrębniono elementy konstytuujące stan wyjątkowy: wystąpienie sytuacji kryzysowej, zawieszenie norm powszechnie obowiązujących i czasowość owego zawieszenia, które to elementy zostały w dalszej części pracy omówione. Przedstawiona definicja ma służyć pomocą w kwalifikacji określonych fenomenów jako stanu wyjątkowego w obliczu wzrostu zainteresowania ustawodawstwem wyjątkowym w kontekście zagrożenia terrorystycznego.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 5-16
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KRYZYS MIGRACJI JAKO STAN WYJĄTKOWY
MIGRATION CRISIS AS THE STATE OF EXCEPTION
Autorzy:
Pietryka, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/960128.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
stan wyjątkowy
uchodźcy
homo sacer
europejskie granice
bezpieczeństwo
state of exception
refugees
European borders
safety
Opis:
Artykuł porusza temat trwającego kryzysu migracji na europejskich granicach, w świetle teorii stanu wyjątkowego Carla Schmitta, w interpretacji Giorgio Agambena. Autor dokonuje analizy obecnej sytuacji imigrantów na szlakach migracyjnych oraz na terenie krajów Unii Europejskiej. Stawia tezę, że niebezpieczeństwa oraz wykluczenie na jakie imigranci i uchodźcy pozostają narażeni nie są skutkiem ubocznym nieudolnej polityki, ale kwintesencją neoliberalnego zarządzania, którego celem nie jest zażegnanie sytuacji kryzysowej, ale jej kontrolowanie, w celu zachowania określonego porządku społecznego. Uchodźcy stają się współczesnymi homines sacri, którzy nie mogą zostać poświęceni, ale mogą być bezkarnie zabici. Ten model sprawowania władzy wiąże się z koncepcją biopolityki Michela Foucault. Jej narzędziem jest rasizm, czyniący rozróżnienie na rasę-naród oraz Innych, którzy zagrażają populacji, a więc mogą zostać wyeliminowani. Na koniec autor argumentuje, iż dyskursy i praktyki dotykające migrantów są odbiciem takich samych dyskursów i praktyk wobec wykluczonych grup społecznych w obrębie demokracji liberalnych.
This paper maps the ongoing crisis of migration at the European borders, in the context of state of emergency theory by Carl Schmitt, as interpreted by Giorgio Agamben. The author analyses current situation of immigrants at the migrant routes and inside the European Union. He argues, that dangers and exclusion that migrants face, are not side effects of the flawed politics, but a core of the neoliberal governing, which aim is not to compromise the critical situation, but to control it in a way, that allows to preserve existing social order. Refugees become contemporary homines sacri, that cannot be sacrificed but can be killed without committing a murder. This model of administration is connected with Foucault's conception of biopolitics. It uses racism as its tool to distinguish between the nation-race and the others, who threaten the population and thus can be eliminated. Finally, the author indicates that discoursed and practices towards migrants, are the mirror image of the same discourses and practices that concert different excluded social groups inside liberal democratic countries.
Źródło:
Colloquium; 2019, 11, 2; 47-66
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Indyjski stan wyjątkowy (1975–1977)
The State of Emergency in India (1975–1977)
Autorzy:
Kończal, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519736.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Indie
stan wyjątkowy
Indyjski Stan Wyjątkowy
historia Indii
demokracja zdyscyplinowana
Opis:
The article discusses the course of the State of Emergency in India, which took place between 26 June 1975 to 21 March 1977. The author explains the main reasons of introducing the state of emergency by then prime minister of India – Indira Gandhi. The article focuses its attention on the steps taken by the head of Indian government, leading to the introduction of so-called “disciplined democracy” and their consequences for Indian society. The author especially emphasizes controversial issue of family planning in India, during the emergency state
Źródło:
Historia i Polityka; 2013, 9(16); 71-80
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojna dronowa jako permanentny stan wyjątkowy
Drone War as the Permanent State of Emergency
Autorzy:
Pietryka, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193961.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
demokracja
drony
stan wyjątkowy
wojna
democracy
drones
state of exception
war
Opis:
In 2001 began the so-called war on terror which gave rise to numerous and so far unknown strategies and technologies. One of the most important of them are military drones. Initially used for reconnaissance and looking for targets, they quickly became deadly weapons that change the course of war. Death in military conflicts, once inflicted directly by humans, today is inflicted indirectly by advanced technologies. Automated, mathematical algorithms make decisions whether an individual should live or be eliminated in the name of public security. In this article I prove that inflicting death through military drones is not just another war tactic but a new paradigm which may lead to the transformation of legal and political regime of Western countries. I analyze this paradigm in the light of Carl Schmitt’s category of the “state of exception”. I characterize the new methods of controlling law and governing population by Giorgio Agamben’s concept of “inclusive exclusion”.
W 2001 r. rozpoczęła się tzw. wojna z terroryzmem, która zrodziła liczne, nieznane wcześniej taktyki i technologie. Jedną z najważniejszych okazały się być wojskowe drony. Na początku używane do zadań rozpoznawczych i namierzania celu, szybko stały się śmiercionośną bronią, która zmienia wymiar wojny. Śmierć w konfliktach zbrojnych, niegdyś zadawana bezpośrednio, dziś jest zapośredniczona przez zaawansowane technologie. Zautomatyzowane, matematyczne algorytmy podejmują decyzję, czy jednostka powinna żyć, czy też zostać wyeliminowana w imię bezpieczeństwa publicznego. W swoim artykule dowodzę, że uśmiercanie za pomocą wojskowych dronów nie jest tylko kolejną taktyką wojenną, ale nowym paradygmatem, który może doprowadzić do transformacji politycznego i prawnego modelu ustrojowego krajów zachodnich. Paradygmat ten analizuję pod kątem teorii „stanu wyjątkowego” Carla Schmitta. Nowe metody sprawowania kontroli nad prawem oraz zarządzania populacją charakteryzuję za pomocą Agambenowskiej koncepcji „włączającego wykluczenia”.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2019, 18; 179-194
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Senatus Consultum Ultimum - State of Emergency in Ancient Rome
Senatus consultum ultimum - stan wyjątkowy w starożytnym Rzymie
Autorzy:
Świrgoń-Skok, Renata
Pięta-Szawara, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928655.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
senatus consultum ultimum
Roman Republic
senate
consul
state of emergency
republika rzymska
senat
konsul
stan zagrożenia
Opis:
This paper presents the senatus consultum ultimum, i.e., the final resolution of the senate passed in moments of extraordinary danger to the Roman Republic. We answer the question what was the legitimacy of such resolutions and indicate their rationale and the effects of their issuance. Senatus consultum ultimum was the most powerful weapon of the Roman senate in the fight against internal political enemies in the late republic, so it needs to be clarified whether the SCU was a legitimate measure to protect the state or it cared only for the political self-determination of the senate and the optimates.
W niniejszym opracowaniu zostanie przybliżona senatus consultum ultimum, tj. ostateczna uchwała senatu podejmowana w momentach nadzwyczajnego zagrożenia rzymskiej republiki. Postaram odpowiedzieć na pytanie, jaka była legalność ustrojowa takich uchwał, ponadto wskazać ich przesłanki oraz skutki wydania. Senatus consultum ultimum było bowiem najpotężniejszą bronią rzymskiego senatu w walce przeciwko wewnętrznym wrogom politycznym w późnej republice, dlatego wyjaśnienia wymaga, czy SCU było zgodnym z prawem środkiem służącym ochronie państwa czy dbało tylko o polityczne samostanowienie senatu i optymatów.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 543-553
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agamben’s Two Missing Factors: Understanding State of Emergency through Colonialism and Racial Doctrine
Dwa brakujące czynniki w koncepcji Agambena: postrzeganie stanu wyjątkowego przez pryzmat kolonializmu i doktryny rasowej
Autorzy:
Amarasinghe, Punsara
Rajhans, Sanjay Kumar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878505.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
sovereignty
emergency
state
Agamben
suwerenność
stan wyjątkowy
państwo
Opis:
The ideas of state of exception and sovereignty presented by Italian political philosopher Giorgio Agamben in the aftermath of post September 11 context generated a new discourse in the realms of public law and political philosophy on how law and its protection becomes invalid under state of exception. Agamben showed how suspension of constitutional liberties within so called state of exception legally erases any status of an individual regardless of international legal or constitutional norms. However, this article seeks to examine how Agamben had excluded the nature of state of emergency doctrine in colonial societies under European colonialism, where emergency regulations were frequently adopted by colonial masters in subordinating the colonized; at the same time, this article will focus on the racial element appearing behind enacting state of emergency in both colonial era and modern states. The objective of this article lies in underpinning the much important, yet neglected two factors in the whole state of emergency scenario. The results emerging from this article will demonstrate how Eurocentric academic thinking has abandoned some real pertinent issues in constructing the notion on state of emergency.
Idee stanu wyjątkowego i suwerenności przedstawione przez włoskiego filozofa polityki Giorgia Agambena po wydarzeniach z 11 września 2001 roku zapoczątkowały nową dyskusję w dziedzinie prawa publicznego i filozofii politycznej na temat tego, w jaki sposób prawo i jego ochrona zostają unieważnione w stanie wyjątkowym. Agamben pokazał, że zawieszenie swobód konstytucyjnych w ramach tak zwanego stanu wyjątkowego usuwa status jednostki w sferze prawnej, niezależnie od międzynarodowych norm prawnych czy postanowień konstytucji. Artykuł ten ma jednak na celu zbadanie, w jaki sposób włoski filozof wykluczył istotę doktryny stanu wyjątkowego z postrzegania społeczeństw powstałych w okresie europejskiego kolonializmu, kiedy to właściciele kolonialni niejednokrotnie przyjmowali przepisy dotyczące sytuacji nadzwyczajnych jako środek kontroli nad skolonizowanymi; jednocześnie tekst skupi się na zbadaniu wątku rasowego, motywującego wprowadzanie stanu wyjątkowego zarówno w epoce kolonialnej, jak i w państwach współczesnych. Celem artykułu jest ugruntowanie dwóch niezwykle ważnych, acz zaniedbanych czynników występujących w scenariuszu stanu wyjątkowego. Wnioski wynikające z tego dociekania pokażą, w jaki sposób eurocentryczne myślenie akademickie porzuciło niektóre zasadnicze kwestie w konstruowaniu pojęcia stanu wyjątkowego.
Źródło:
Historia i Polityka; 2020, 34 (41); 37-59
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stany nadzwyczajne w sytuacji szczególnego zagrożenia państwa w cyberprzestrzeni
Extraordinary measures in the event situations of particular danger in cyberspace
Autorzy:
Rzucidło, Jakub
Węgrzyn, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942229.pdf
Data publikacji:
2015-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
stany nadzwyczajne, stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski żywiołowej,
cyberprzestrzeń, cyberwojna, cyberprzestępstwa, cyberterroryzm
Opis:
W niniejszej publikacji Autorzy odnoszą się do instytucji stanów nadzwyczajnych w sytuacji szczególnego zagrożenia państwa w cyberprzestrzeni. Analiza tego zagadnienia dokonana jest w oparciu o rozwiązania konstytucyjne i ustawowe (ustawa o stanie wojennym, ustawa o stanie wyjątkowym, ustawa o stanie klęski żywiołowej). Autorzy odnoszą się do pojęcia cyberprzestrzeni oraz dokonują klasyfikacji zagrożeń w tym obszarze. Ponadto dokonują oceny zasadności uchwalonych przez prawodawcę środków.
In the article the Authors presented a problem of extraordinary measures in the event situations of particular danger in cyberspace. The analysis of this issue is made on the basis of constitutional and legal solutions (Act of martial law, Act of the state of emergency, Act of the state of natural disaster). The Authors refered to the concept of cyberspace and classified the risks in this area. The also assessed the appropriateness of the measures adopted by the legislature.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 5 (27); 131-158
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karol Dobrzeniecki, „Prawo wobec sytuacji nadzwyczajnej. Między legalizmem a koniecznością”. Recenzja
Karol Dobrzeniecki, “Law on Emergency Situations. Between Legalism and Necessity”. A Review
Autorzy:
Barut, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531499.pdf
Data publikacji:
2020-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
sytuacja nadzwyczajna
stan wyjątkowy
emergency situation
state of emergency
Opis:
Przedmiotem recenzji jest monografia Karola Dobrzenieckiego p. t. Prawo wobec sytuacji nadzwyczajnej. Między legalizmem a koniecznością (Toruń 2018). Zdaniem recenzenta, charakter pracy wyznacza rozróżnienie na sytuację wyjątkową, to jest stan faktyczny wymagający podjęcia działań nieprzewidzianych przez prawo oraz stan wyjątkowy, tj. instytucję prawną. Podstawowym celem pracy jest analiza relacji między ujmowaniem sytuacji wyjątkowej wyłącznie w kategoriach pozytywno-prawnych, a jej ujęciem jako zagadnienia politycznego i moralnego. Praca ma charakter interdyscyplinarny. Karol Dobrzeniecki, analizując literaturę filozoficzno-prawną, filozoficzno-polityczną, doktrynę prawa konstytucyjnego, a także uregulowania prawne o charakterze konstytucyjnym, międzynarodowym i ponadnarodowym, wskazuje na niebezpieczeństwo prawnej „normalizacji” stanu wyjątkowego, to jest przeniknięcia jego specyficznych rozwiązań do prawa przeznaczonego dla sytuacji zwyczajnych, a przez to zanik rozróżnienia na sytuację zwyczajną i wyjątkową. Autor recenzowanej monografii uważa, że sytuację wyjątkową należy oceniać przede wszystkim w kategoriach moralnych i politycznych, mając świadomość tragicznego charakteru dokonywanych wówczas wyborów.
The subject of the review is a monograph by Karol Dobrzeniecki “Law on emergency situations. Between legalism and necessity” (Toruń 2018). According to the reviewer, the nature of the work determines the distinction between an emergency situation, that is, a factual state requiring action not provided for by law and a state of emergency, i.e. a legal institution. The main purpose of the work is to analyze the relationship between the recognition of an exceptional situation only in legal terms, and its approach as a political and moral issue. The work has interdisciplinary character. Karol Dobrzeniecki, analyzing jurisprudence, political philosophical, doctrine of constitutional law, as well as constitutional, international and supranational legal regulations, points out the danger of legal “normalization” of a state of emergency, that is, the penetration of its specific solutions into the law intended for the ordinary situation, and hence blurring of the distinction between ordinary and exceptional situations. The author of the reviewed monograph believes that the exceptional situation should be assessed primarily in moral and political categories, being aware of the tragic nature of the choices made at the time.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 1(22); 121-125
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan wyjątkowy i stan bez nazwy w myśli Carla Schmitta. Propozycja rozdzielenia
State of Emergency and State without a Name in Carl Schmitt’s Thought. Suggestion of a Separation
Autorzy:
Engelking, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531383.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Carl Schmitt
stan wyjątkowy
stan bez nazwy
katechon
teologia polityczna
state of emergency
state without a name
political theology
Opis:
Koncepcja stanu wyjątkowego jest jednym z najczęściej przywoływanych elementów myśli niemieckiego filozofa prawa i teoretyka polityki Carla Schmitta. W jej omówieniach pokutuje jednak łączenie tej konceptualizacji owej instytucji, jaką Schmitt zaproponował w 1924 r. w swoim jurydycznym komentarzy do artykułu 48 konstytucji Republiki Weimarskiej, z teorią Ausnahmezustand z „Teologii politycznej” z 1922 roku. Łączenie takiego rodzaju jest zaś, jak sądzę, błędem, ponieważ Schmitt nie był ze względów politycznych myślicielem konsekwentnym i poszczególne jego teksty mogą samym sobie przeczyć – jak jest to w wypadku tych dwóch. Proponuję toteż, by poddać stan wyjątkowy i Ausnahmezustand – tłumaczony w tekście z niemieckiego literalnie, jako stan bez nazwy – radykalnemu rozdzieleniu i opisać jako osobne teorie. W ich osobności za najistotniejszy element uznaję różne rodzaje legitymizacji. O ile stan wyjątkowy z art. 48 konstytucji Republiki Weimarskiej znajduje swoją w tym właśnie dokumencie z 1919 r., odczytanym jednakowoż przez Schmitta w sposób, który nazwał on w swej „Nauce o konstytucji” z 1928 r. relatywizacją konstytucji, o tyle stan bez nazwy, jako niedający się wpisać w porządek prawny odpowiednik cudu w teologii politycznej, takiej legitymizacji jest już pozbawiony. By ją odnaleźć, należy się toteż odnieść do innych dzieł Schmitta, niż te stricte prawne. Sądzę, że stan bez nazwy może być prawomocny – jednym słowem: nie być zamachem stanu – jeżeli uznamy, że teologia polityczna Schmitta nie jest tylko metodologicznym projektem poddającym na zasadzie analogii tłumaczeniu pojęcia teologiczne na polityczne i prawne, lecz szerszą propozycją, która znajduje swoje zakorzenienie w wierze w Objawienie. Dlatego też tą figurą z dzieła niemieckiego myśliciela, w której stan wyjątkowy znajduje swoją legitymizacją, jest zaczerpnięta z Listów św. Pawła figura katechona: tego, który przychodzi i powstrzymuje rozpad świata. Użycie takiej legitymizacji uwypukla niechęć do nowoczesności, która była udziałem Schmitta, i prezentuje go jako myśliciela dziedziczącego średniowieczny sposób myślenia – zupełnie niekompatybilny ze stricte nowoczesną koncepcją stanu wyjątkowego.
The concept of a state of emergency is one of the most frequently cited elements of the thought of the German philosopher of the law and political theorist Carl Schmitt. In its discussions, however, the conceptualization of the state of emergency, which Schmitt proposed in 1924 in his juridical comments on Article 48 of the Weimar Republic’s constitution, is often linked with the theory of Ausnahmezustand from Political Theology (1922). Such a juxtaposition is a mistake, because Schmitt was not a consistent thinker and his texts can be mutually contradictory. I propose, therefore, to separate the state of emergency from Ausnahmezustand – translated from German literally as a state without a name. The main difference between them consists in the different types of legitimacy. The state of emergency from the Constitution of the Weimar Republic finds its legitimacy in this document from 1919, however, read by Schmitt in a way that in his Constitutional Theory (1928) he referred to as relativization of the constitution. For the state without a name, as not being included in the legal order and the equivalent of a miracle in theology, such legitimacy is impossible. In order to find it, one must refer to other Schmitt’s works than the strictly judicial ones. I believe that the state without a name may be legally valid – in a word: not a coup d’état – if we acknowledge that Schmitt’s political theology is not just a methodological project that translates theological notions into political and legal ones, but a wider proposal rooted in the faith in Revelation. Therefore, this figure from the work of the German thinker in which the state of emergency finds its legitimacy is taken from St. Paul’s letters; it is the figure of a katechon: the one who comes and stops the world from disintegration. The use of such legitimacy emphasizes the reluctance to accept modernity, which Schmitt did exhibit, and presents him as a thinker who continued the medieval way of thinking, which is completely incompatible with the strictly modern concept of a state of emergency.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 15-26
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan wyjątkowy, stan wojenny i stan wojny w konstytucjach i aktach prawnych Rzeczypospolitej Polskiej
Emergency State, Martial Law and State of War in Constitutions and Legal Acts of the Republic of Poland
Autorzy:
Kęsoń, Tadeusz Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140925.pdf
Data publikacji:
2019-12-26
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
konstytucja
stany nadzwyczajne
dekret o stanie wojennym
Trybunał Konstytucyjny
constitution
emergency states
te decree of martial law
The Constitutional Tribunal
Opis:
Uwarunkowania historyczne powodowały, że Rzeczpospolita Polska na drodze budowania swojej państwowości musiała prowadzić działania zbrojne i być uczestnikiem wojen. Tym samym, organy państwa, w celu zapewnienia bezpieczeństwa państwa i obywateli, musiały korzystać z instytucji stanów nadzwyczajnych. W artykule omówiono przepisy dotyczące stanu wyjątkowego, stanu wojennego i stanu wojny w konstytucjach i aktach prawnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1921-1989. Wskazano podmioty upoważnione do wprowadzania stanów nadzwyczajnych, a także zmieniające się przesłanki i podstawy prawne ich wprowadzania. W podsumowaniu omówiono akty prawne wprowadzające stan wojenny w Polsce w 1981r., wybrane dokumenty Instytutu Pamięci Narodowej dotyczące Dekretu o stanie wojennym oraz sentencję wyroku Trybunału Konstytucyjnego, uznającego tryb wprowadzenia stanu wojennego w Polsce za niezgodny z Konstytucją  Rzeczypospolitej Polskiej.
Due to historical conditions, Poland had to be engaged in military actions as well as wars in order to build its statehood. At the same time the governments had to use states of emergency in order to secure the safety of its citizens. The  following article presents laws and regulations concerning emergency states, martial law and state of war included in the Constitution as well as other legal acts from the years 1921 – 1989. The article also shows institutions and entities authorized to introduce emergency states and explains the background and legal basis of introducing them. The summary presents legal acts which allowed the introduction of the martial law in 1981, selected documents from The Institute of National Remembrance concerning the martial law decree and the verdict of Constitutional Tribunal declaring the mode of the imposition of the martial law as inconsistent with the Constitution of the Polish Republic.  
Źródło:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2014, 8, 2; 158-177
1896-8848
2450-3436
Pojawia się w:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie przepisów o służebności przesyłu jako przykład prawa „stanu wyjątkowego”
Application of the Transmission Easement Regulations as an Example of the ‘State of Exception’ Law
Autorzy:
Barut, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531601.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
stan wyjątkowy
Agamben
Butler
służebność przesyłu
state of exception
transmission easement
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza orzecznictwa sądów cywilnych w kategoriach sformułowanych przez Giorgio Agambena i Judith Butler, to jest kategoriach prawa jako „stanu wyjątkowego,” praktyki czysto arbitralnej stanowiącej parodię prawa. Autor wskazuje aspekty takiego „prawa”: zatarcie granic między prawem a czynnościami czysto faktycznymi (w terminologii Agambena: „życiem”), co może przybrać postać przemocy nie dbającej już o swą legitymizację lub redukcji prawa do „czystej formy”, to jest tworzenia i stosowania reguł przy całkowitym abstrahowaniu od oceny etycznej i skutków społecznych. W terminologii Foucaulta oba te procesy można przedstawić jako odrodzenie się suwerenności w polu rządomyślności, parodiowanie prawa uzasadniane jest bowiem potrzebami zarządzania ludnością, w rzeczywistości stanowi jednak wynik dążenia władzy do samo-zachowania. Pojawiają się, jak to określa Butler, drobni suwerenowie, mający rzekomo jedynie w sposób quasi-techniczny stosować prawo wyartykułowane w pełni w ustawie, a w gruncie rzeczy działający w pełni arbitralnie. Jedną z ich metod jest pozorowanie tworzenia lub stosowania prawa poprzez odebranie określonego znaczenia słowom, w szczególności pojęciom prawnym. Rezultatem jest odejście od idei trójpodziału władzy oraz postulatu upodmiotowienia adresata norm prawnych, niekiedy przy zachowania fikcji jego podmiotowości jako rodzaju Agambenowskiej „czystej formy prawnej.” Autor stwierdza, że przykładem takiego procesu jest orzecznictwo polskiego Sądu Najwyższego i sądów powszechnych dotyczące możliwości zasiedzenia służebności przesyłu przez przedsiębiorstwa przesyłowe. Wskazuje, że zwyciężyło w nim stanowisko całkowicie odchodzące od treści ustawy oraz utrwalonego rozumienia pojęć cywilnoprawnych, rezultatem jest pozbawienie właścicieli nieruchomości ich praw podmiotowych.
The subject of the article is an analysis of civil courts’ case law in terms formulated by Giorgio Agamben and Judith Butler, that is, in terms of law as a ‘state of exception’, a purely arbitrary practice that appears to be a parody of law. The author indicates aspects of such ‘law’: the blurring of the boundaries between the law and purely factual activities (in Agamben’s terminology: ‘life’), which may take the form of violence that no longer cares for its legitimacy or which reduces the law to ‘pure form’, that is, the creation and application of rules completely in abstract from their ethical evaluation and social consequences. In Foucault’s terminology, both these processes can be represented as a rebirth of sovereignty in the field of governmentality, the parody of the law being justified by the needs of population management, but in reality it is the result of a power’s strive for self-preservation. There are, as Butler defines, petty sovereigns who allegedly only quasi-technically apply the law articulated in full in the statute, and in fact act fully arbitrarily. One of their methods is to simulate the creation or application of law by taking away a particular meaning from words, in particular from legal concepts. The result is a departure from the idea of separation of powers and the postulate of empowerment of the addressee of legal norms, sometimes preserving the fiction of the latter’s agency as a kind of Agamben’s ‘pure form of law’. The author states that an example of such a process is the case law of the Polish Supreme Court and general courts regarding the possibility of acquisitive prescription of transmission easement by transmission companies. He indicates that the position that won in this case law completely deviates from the contents of the statute and the well-established understanding of civil law concepts, with the result of depriving property owners of their legal rights.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 5-14
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o formalnych I praktycznych warunkach korzystania z uprawnień policjantów zawartych w art. 15 I art. 16 ustawy o policji przez żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Hac, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920836.pdf
Data publikacji:
2019-11-15
Wydawca:
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Tematy:
wojsko
Żandarmeria Wojskowa
porządek publiczny
środki przymusu bezpośredniego
stan wyjątkowy
zamieszki
Opis:
W artykule przedstawiono podstawy prawne użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego, przede wszystkim koncentrując uwagę na możliwości korzystania przez żołnierzy z uprawnień policyjnych wynikających z zapisów art. 15 i art. 16 ustawy o Policji. W drugiej części artykułu wyszczególniono przewidywane zagrożenia i sytuacje, w których może nastąpić potrzeba wykorzystania żołnierzy do zaprowadzenia porządku, pokazano czynniki determinujące podjęcie decyzji o użyciu wojska, sposoby działania i związane z tym niebezpieczeństwa. Reasumując przedstawione treści, autor wyszczególnił i opisał wynikające z ich analizy wnioski oraz zalecenia
Źródło:
Przegląd Policyjny; 2016, 2(122); 174-185
0867-5708
Pojawia się w:
Przegląd Policyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Panoptic Vision of the World: Can a State of Emergency Become a Regular One?
Panoptyczna wizja świata. Czy stan wyjątkowy może stać się normalnym?
Autorzy:
Kulavkova, Katica
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33298360.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
panopticism
state of emergency
COVID-19 pandemic
human rights
surveillance
scepticism
North Macedonia
panoptyzm
stan wyjątkowy
pandemia COVID-19
prawa człowieka
inwigilacja
sceptycyzm
Macedonia Północna
Opis:
The object of interpretation of this text is several social aspects of the Coronavirus SARS-CoV-2 pandemic which have equivocal and contradictory meanings: state of emergency/crisis, emergency measures, civil and human rights/restrictions to human rights, freedom/limitation of freedom. The basic interpretative and conceptual tools used are the terms ‘panopticon’ and ‘panopticism’, whose archetypal patterns point to systematic and systemic damage to the universal human rights to freedom and privacy. This damage occurs by legalizing the surveillance and control of citizens, thus becoming more akin to radical surveillance. The pandemic is seen as an excuse to renew the panoptic vision of the world. The contemporary pandemic surveillance of citizens dissolves the boundaries between the real and the virtual and creates new boundaries of freedom on several levels: movement, speech, work, communication, existence. Some of these limitations of human rights and freedoms relate to the elderly population. This analysis shows the danger of prolonging and legalizing emergency measures in circumstances when, realistically, there is no state of emergency. This poses a question: can a state of emergency become a regular state? The New Normal has the power to create alienated individuals and an alienated society.
Przedmiotem uwagi jest kilka aspektów społecznych pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, które mają niejednoznaczne i sprzeczne znaczenia: stan wyjątkowy / kryzys, środki nadzwyczajne, prawa obywatelskie i prawa / ograniczenia praw człowieka, wolność / ograniczenie wolności. Podstawowymi narzędziami interpretacyjnymi i pojęciowymi są terminy „panoptykon” i „panoptycyzm”, których archetypowe wzorce wskazują na systematyczne i systemowe niszczenie uniwersalnych praw człowieka do wolności i prywatności. Ta szkoda pojawia się poprzez legalizację nadzoru i kontroli obywateli, przez co staje się bardziej zbliżona do radykalnej inwigilacji. Pandemia jest postrzegana jako pretekst do odnowienia panoptycznej wizji świata. Współczesny pandemiczny nadzór nad obywatelami zaciera granice między tym, co realne, a tym, co wirtualne i tworzy nowe granice wolności na kilku poziomach: ruchu, mowy, pracy, komunikacji, egzystencji. Niektóre z tych ograniczeń praw i wolności człowieka dotyczą osób starszych. Analiza pokazuje niebezpieczeństwo przedłużenia i legalizacji środków nadzwyczajnych w sytuacji, gdy realnie nie ma stanu wyjątkowego. Powstaje pytanie: czy stan wyjątkowy może stać się stanem normalnym? New Normal ma moc tworzenia wyalienowanych jednostek i wyalienowanego społeczeństwa.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2022, 22
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pandemic, Exception and the Law: Notes on the Shattered Nomos of Europe
Pandemia, wyjątek i prawo: szkic o zdruzgotanym nomosie Europy
Autorzy:
Cercel, Cosmin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034096.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
COVID-19
pandemia
stan wyjątkowy
nomos
liberalizm
pandemic
state of exception
liberalism
Opis:
In this article I propose a critical evaluation of the current European politico-legal landscape that unfolds under the conditions of the COVID-19 pandemic. My aim is to offer an analysis of the symbolic status of legality in this context and to reflect on its historical trajectory, by introducing it in a longer historical timescale than usually proposed as well as by insisting on the specific nexus between emergency legislation and authoritarian ideologies within Europe. In doing so I propose a new genealogy of the state of exception apt to articulate the relationship between the force of law, legal normativity, and ideology in modern capitalism. The thesis that I defend here is a simple one: the ongoing pandemic has operated a historical acceleration that the law, understood here as medium that articulates power symbolically in a public and ostensible manner, is not able to catch up with. To substantiate this thesis, I venture first to take stock of the existing theories, analyses and narratives on the relation between the pandemic and the politico-legal landscape of Europe. In doing so I shall focus first on traditional constitutional law accounts and on Italian philosopher Giorgio Agamben’s criticism of the legal responses to the pandemic. Following this analysis, I move towards a situation of the pandemic within the sphere of the multiple crises befalling Europe that have become visible since 2015. At this stage I draw attention to the manifold layers of emergency legality and states of exception that have been sapping the liberal democratic nomos putatively defended within Europe. In a third move, I embark on a synoptical clarification of the relationship between law, ideology and the history of class struggle. In a fourth and last intervention I intend to assess the current nexus between the pandemic, exception and the law as a specific form of dissolution of the liberal nomos.
W niniejszym artykule proponuję krytyczną ocenę obecnego europejskiego krajobrazu polityczno-prawnego, który rozwija się w warunkach pandemii COVID-19. Moim celem jest zaproponowanie analizy symbolicznego statusu legalności w tym kontekście i zastanowienie się nad jej historyczną trajektorią, poprzez wprowadzenie jej w dłuższą niż zazwyczaj proponowana perspektywę historyczną, jak również poprzez podkreślenie specyficznego związku pomiędzy ustawodawstwem dotyczącym sytuacji nadzwyczajnych a ideologiami autorytarnymi w Europie. Tym samym proponuję nową genealogię stanu wyjątkowego, pozwalającą na wyartykułowanie relacji między siłą prawa, normatywnością prawną i ideologią w nowoczesnym kapitalizmie. Teza, której tu bronię, jest prosta: aktualna pandemia spowodowała historyczne przyspieszenie, którego prawo, rozumiane tu jako medium symbolicznie artykułujące władzę w sposób publiczny i pozorny, nie jest w stanie dogonić. Aby uzasadnić tę tezę, najpierw dokonam bilansu istniejących teorii, analiz i narracji na temat relacji między pandemią a polityczno-prawnym krajobrazem Europy. W tym celu skupię się najpierw na tradycyjnych ujęciach prawa konstytucyjnego oraz na krytyce reakcji prawnych na pandemię dokonanej przez włoskiego filozofa Giorgio Agambena. Po tej analizie przechodzę do umiejscowienia pandemii w sferze wielorakich kryzysów dotykających Europę, które stały się widoczne od 2015 roku. Na tym etapie zwracam uwagę na różnorodne warstwy prawa dotyczącego sytuacji nadzwyczajnych i stanów wyjątkowych, które podważają liberalno-demokratyczny nomos, który jakoby jest broniony w Europie. W trzecim posunięciu podejmuję się synoptycznego wyjaśnienia relacji między prawem, ideologią i historią walki klasowej. W czwartej i ostatniej części artykułu zamierzam ocenić obecny związek między pandemią, wyjątkiem i prawem jako szczególnym przejawem rozkładu liberalnego nomosu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2021, 96; 83-97
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies