- Tytuł:
-
Niesporczaki, lasery i przemiany w stali. Atrakcje polskiego kina oświatowego
Tardigrades, Lasers and Transformations in Steel: Attractions of Polish Educational Cinema - Autorzy:
-
Jajko, Krzysztof
Pabiś-Orzeszyna, Michał - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/31341687.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
film edukacyjny
Roman Woźniakowski
PRL
Jerzy Popiel-Popiołek
educational film
Polish People’s Republic - Opis:
-
Artykuł dotyczy funkcji spektaklu – wraz z metodami jego wytwarzania oraz poświęconymi mu dyskusjami – w filmach oświatowych powstałych w okresie Polski Ludowej. Podstawowe pytanie badawcze, jakie stawiają sobie autorzy tekstu, dotyczy napięcia między ideologiczną i estetyczną integralnością dyskursu edukacyjno-naukowego (dla którego film oświatowy miał być wehikułem) a teatralnością i rozpraszającym ekshibicjonizmem charakterystycznym dla estetyki triku, która bywa w tych filmach eksponowana. A zatem: jakie miejsce w realizacjach idei filmu oświatowego zajmowały rozmaite zabiegi „uniezwyklające” (takie jak chociażby zdjęcia mikroskopowe czy poklatkowe) i jak funkcje te były rozumiane przez twórców filmowych? Kompleksowa odpowiedź na to podwójne pytanie zakłada: 1) naszkicowanie historiograficznej perspektywy badania trikowości w filmach oświatowych; 2) ustalenie wyjściowego paradygmatu instytucjonalnego i stylistycznego, w ramach którego filmy te funkcjonowały w Polsce Ludowej; 3) analizę prób wyjścia poza schemat „efektu dydaktycznego” podejmowanych przez Włodzimierza Puchalskiego oraz Karola Marczaka i innych; 4) analizę alternatywnych wobec Puchalskiego i Marczaka metod problematyzowania relacji między widowiskiem a „efektem dydaktycznym” na przykładzie Jerzego Popiela-Popiołka i Romana Woźniakowskiego.
The article deals with the function of the spectacle - along with the methods of its production and discussions devoted to it - in educational films created during the period of Polish People’s Republic. The basic research question put forward by the authors concerns the tension between the ideological and aesthetic integrity of the educational and scientific discourse (for which the educational film was a vehicle) and the theatricality and distractive exhibitionism characteristic of the aesthetics of the trick that is often part of these films. So: what place in the realization of the idea of the educational film did the various spectacle generating techniques (such as microscopic photographs or time-lapse photography) occupy and how were these functions understood by the filmmakers? The complex answer to this double question demands: 1) sketching the historiographical perspective of the study of tricks in educational films; 2) establishing the initial institutional and stylistic paradigm in which these films functioned in Polish People’s Republic; 3) analysis of attempts of going beyond the scheme of “didactic effect” undertaken by Włodzimierz Puchalski, Karol Marczak and others; 4) analysis of alternative methods of problematic relations between the spectacle and the “didactic effect” using the example of work by Jerzy Popiel-Popiołek and Roman Woźniakowski. - Źródło:
-
Kwartalnik Filmowy; 2017, 99; 101-118
0452-9502
2719-2725 - Pojawia się w:
- Kwartalnik Filmowy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł